N°. 48.
135" Jaargang.
1892.
Vrijdag
26 Februari.
Middelburg 25 Febrnari.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen?
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager?
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Telephoonnommer 139.
De vereeniging «Gemeentebelang"
te Middelburg.
LETTEREN EN KUNST-
IIIDIHIIII IHiSIIII (IIIIIIM.
Thermometer.
Agente» te VlisBingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Gcet. A. A Vy Bolland,teKruitingen: F. v.d.Peijl,teZierikz6e: A.C.deMooiï,teTholen: W. A. j
J* dvertentf ën
Middelburg 25 Febr. rm, 8 u. 38 gr. j van Nietjwknhtjijzen e» te TerneuzenM. de Jonbe. Verder nemen »lle pcntkaatoren e» boekhandelaren abonnementen en advertentie» aaa, evenal» de j moeten des namiddags te één
av. 4 o. 45 gr. F. i advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmae, te Botterdam, de Gebe. Behnïantn, te Grsvei hage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam. j nan het bureau bezorgd zjjn, wi
m. 12 u. 44 gr,
Verwacht Z. O. wind.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjj» en Londen, de Ccmpagaie générale de Publicity étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger.
uur
willes
zjj des avonds nog worden opgenomen.
Nu deie vereeniging als gevestigd is te be
schouwen en hare leden, wier aantal betrekkelijk
groot is, weldra zullen overgaan tot het kiezen
van een definitief bestuur en tot het stellen
van een candidaat voor een lid van deD raad
nu echten wjj het geschikte oogenblik
gekomen om op deze jeugdige vereeniging,
haar doel en strekking de aandacht te vestigen.
Tot heden bestond daartoe geen aanleiding,
omdat behalve de openbare bpeenkomsten,
door haar gehouden en waarvan in ons blad
verslagen zjjn opgenomen, al hare bemoeiingen
esn huishouieljjk karakter droegen.
Nu het ons echter bleek dat men nog niet
voldoende op de hoogte is van hetgeen Ge
meentebelang bljjkens hare' statuten wil, nu
dunkt het ons nuttig, aan de hand der voor
naamste bepalingen daaruit, volledig en juist
lioht hierover te verspreiden.
Nog dezer dagen trof ons in een Haagsch
blad eene mededeeling omtrent de vereeniging,
die getnigde van totale onbekendheid met haar
doel en streven. Daarbjj werd n. 1. gemeld
dat zjj ditmaal geen candidaat zou stellen
voor de verkiezingen voor een lid der Provinciale
staten.
Alsof het in haar bedoeling ligt dit ooit te
doen
Volgens art. 1 der statuten is toch het doel
van Gemeentebelangbet stellen van candidaten hg
verkiezingen voor leden van den gemeenteraad en
de kamer van koophandel; en het doen bespreken,
onder hare leden of in het openbaarvan vraag,
stukken, die het belang der gemunte Middelburg
raken.
Men ziethaar werkkring is wat trouwens
denaam der Vereeniging duidelpk aangeeft—be
perkt tot onze gemeente. Al wat, in den ruimsten
zin opgevat, de algemeene belangen onzer stad
raakt, wenscht men in haar boezem te doen
bespreken, hetzjj onder de leden, hetzp op
openbare bpeenkomsten, voor ieder kosteloos
of tegen een geringen prjjs toegankeljjk. Zulke
onderwerpen kan men, volgens art. 14 van het
reglement, laten inleiden door personen, ook
van buiten Middelburg.
Op deze wpze kan menige belangrijke kwestie
aan het oordeel van het algemeen worden
onderworpenstaat de gelegenheid open elk
vraagstuk aan de orde te stellen, dat voor
Middelburg hare nuttige zjjde zou kunnen
hebben.
Van zelf zal daardoor wrpving van gedachten
kunnen ontstaanen allicht van Gemeentebelang
ds eerste stoot uitgaan voor nieuwe zaken, die
onze stad ten goede kunnen komen.
Vooral bp de bespreking van gemeente
belangen zal gestreefd worden naar alzijdigheid.
Hoe meer onderling overleg gepleegd wordt,
hoe beter, en hoe minder gevaar men loopt
te eenzpdig in zjjn oordeel te worden. Hoe
meer wrpving ran godachten er is, hoe nader
men tot de waarheid en tot een juist inzicht
kan komen
Dat Gemeentebelang vooral trachten zal haar
invloed te doen gelden bp verkiezingen voor
leden van den raad en de kamer van koop
handel ligt voor de hand.
Bp het stellen van «andidaten voor laatst-
genoemd lichaam treden de belangen van handel
en njjrerheid op den voorgrond.
Waar het candidaten voor lid van den
raad geldt, bp het stellen daarvan staat bp
de vereeniging op den voorgrond dat de behar
tiging der belangen van de gemeente Middel
burg in den regel dient te worden opgedragen
aan voorstanders van de liberale beginselen
op staatkundig gebied."
Dat in den regel werd in dit artikel opgeno
men om hoewel de vereeniging de liberale
beginselen op den voorgrond stelt
toch ook de mogelijkheid niet uit te sluiten
dat een verdienstelijk lid van den*raad, wiens
algemeen politieke gevoelens in eene andere
richting zich bewogen, ook door Gemeentebelang
ter herkiezing kan worden aanbevolen of bp
eene verkiezing niet bestreden.
Bp het bespreken van voorloopige candidaten
op de vergaderingen der Vereeniging worden
alleen de namen van die personen op de ljjst
gebracht, wier candidatuur, behalve door den
voorsteller, gesteund wordt door minstenB vier
andere leden terwjjl zjj, die een persoon als
oandidaat aanwpzen, dezen van te voren over
het aannemen van eene eventueele candida
tuur moeten hebben geraadpleegd. In eene
tweede vergadering wordt dan eene definitieve
keuze gedaan.
Men zieter zjjn zooveel mogeljjk bepalingen
gemaakt om den ernst eener candidaat-etelling
te verhoogenen het los en klakkeloos noemen
van namen, wat niet tot de zeldzaamheden
behoort, te vermpden.
Voorts zjjn in het reglement voorschriften
opgenomen ten opzichte der houding, door de
leden tegenover een door de vereeniging ge
stelden candidaat aan te nemen, die, evenals
de overige artikelen der statuten, een huishou
delijk karakter dragen.
Alleen op ésn punt wenschen wp nog te
wjjzen.
De laatste alinea van art. 5 van het regle
ment bepaalt dat tgeen der bestuursleden deel uit
maken mag van het bestuur eener andere staat
kundige kiesvereeniging
Met opzet werd dis bepaling opgenomen om
allerlei verwarringen en misverstanden tegen
te gaan, die tot nu toe wel eens plaats had
den en die ten nadeele waren van den invloed,
door eene kiesvereeniging uit te oefenen.
Geheel onafhankelijk van andere, meer
staatkundige vereenigingen is Gemeente
belang in het leven geroepen. Zjj wenscht die
zelfstandigheid te bewarenmaar evenzeer
mee te helpen om anderer zelfstandigheid niet
in gevaar te brengen. Hoe licht toch ontstaan
er, wanneer dezelfde personen in de besturen
van twee verschillende, dergelpke vereenigingen
zitting hebben, misverstanden, die eene goede
zaak schade doen.
Het is nu al reeds niet zeldzaam dat men
in verkiezings-aangelegenheden personen met
zaken verwart; een bestuur, tot loon voor de vele
moeite en zorgen, die het zich getroost, aan-
sprakelpk stelt voor daden, waarbjj het een
voudig als uitvoerende macht optrad; of dat men
aan eene gansohe vereeniging de schuld geeft
van misslagen, door enkele harer leden begaan.
Hoeveel te eerder zullen er misverstanden
ontstaan, ten nadeele van een der beide of
,n beide vereenigingen, wanneer dezelfde
personen deel van hare respectieve besturen
uitmaken.
Om dit te ontgaan is de bovengenoemde
bepaling gemaakt.
Wp hebben de aandaobt gevraagd voor deze
jeugdige vereeniging, in de hoop dat nu
over haar inrichting enz. meer licht is opge
gaan zjj, die nog verre van haar staan, tot
toetreding zullen worden opgewekt.
Wp noemden haar ledental betrekkelijk groot
Daarmêa hadden wp het oog op het kort oe-
staan van Gemeentebelang. Maar vergeljj ken
wp haar aantal leden, 125, met dat der kiezers
voor den gemeenteraad, dan zal men moeten
erkennen, dat nog te veel personen wjrden
gemist, die lid van de vereeniging moesten zjjn.
Hoe meet de liberalen van buiten bestookt
worden, hoe meer zaak het is de eer van het
vrijzinnig Middelburg op te houden den goeden
naam van de stad te handhaven en te waken,
dat ten minste in onzen eigen kring zjj de
macht in handen houden.
En daarom vooral ook bljjft aaneensluiting
dringend noodig.
De contributie is dit jaar slechts op vjjftig
cents bepaaldzjj kan dus allerminst bezwaar
opleveren.
Men kan zich als lid aangeven bp
de leden van het voorloopig bestuur, dat i
weldra voor een definitief bestuur plaats zal
makenen dat nu bestaat uit
Harst J.Jz., Joh. L. van der Pauwert, C. L. van
Sorge en mr. F. J. Sprenger.
Vooral thans nu eene verkiezing voor
een raadslid voor dv deur staat is een
uitbreiding van het ledental zeer gewenscht.
Hoe meer personen aan het candidaat-stellen
daarvoor mê3werken, hoe meer men de zekerheid
krpgt, dat er als zoodanig iemand wordt ge
proclameerd die door de burgerp wordt verlangd.
Het Vaderland schreef gisteren
>Als de Kamer bjjeen is, zal het zaak zjjn
eindeljjk eens een interpellatie te richten tot
den minister van oorlog, hoe het nn staat met
het commando van het regiment grenadiers en
jagers. Daar men wel niet mag aannemen,
dat de betrekking van kommandant van dit
korps een sinecure is, kan bet niet anders, of
de belangen daarvan ljjden schade door den
hoofdeloozen toestand, waarin het sinds maanden
verkeert. Ook worden waarsohjjnlpk de belan-
genvan tal van officieren benadeeld door de
vertraging, die het onvervuld laten dezer be
trekking in de promotie teweegbrengt.
„Maar hoofdzaak is, dat het vertrouwen in
den goeden constitutioneelen gang der zaken
geschokt wordt, als een abnormale toestand
eenvoudig van maand tot maand voortduurt
en volstrekt niet bljjkt, dat de regeering zich
er iets van aantrekt. De minister van oorlog
in de eerste plaats is de verantwoordelpko per-
soon, maar met hem is de geheele regeering
verantwoordeljjk, en een interpellatie alleen
kan licht verschaffen, in hoeverre de regeering
die verantwoordelijkheid gevoelt en bet hare
heeft gedaan of nog denkt te doen, om een
oplossing te geven aan de quaestie in den
geest onzer constitutioneels instellingen.
»Die geest onzer constitutioneels instellingen
werd dezer dagen door De Tijd g'.ïnterpreteserd
op een wjjze, waarmede wjj ons volstrekt niet
kunnen vereenigen. Uit het grondwetsartikel
over 's konings oppergezag over zee- en land
macht, dat bepaalt»De militaire offioieren
worden door hem benoemd. Zp worden door
hem bevorderd, ontslagen of op pensioen ge
steld volgens de regels, door de wet te bepalen"
leidt zp af, dat het hoofd van den staat
het recht heeft het initiatief te nemen tot de
benoeming van officieren tot de verschillende
bevelhebbers-betrekkingen in het leger. Nu
de wetten regelen stellen ten deele voor de
eerste benoeming en verder voor de bevorde
ring in de verschillende rangen, zou, beweert
dit blad, de zinsnede»de militaire officieren
worden door hem benoemd" niets beteekenen,
als het hoofd van den staat in deze aanwpzing
voor verschillende betrekkingen niet zekere
ruimte werd gelaten. Wel zou de minister
zich tegen een dergelpke aanwjjzing kunnen
verzetten, als hp kon aautoonen, dat de uit.
verkorene volstrekt onbekwaam was voor de
hem toegedachte betrekking, maar overigens
zou de minister zich naar de koninkljjke voor
keur moeten schikken.
»Deze nitleggiDg stnit te eenenmale af op
het artikel, dat alle bepalingen omtrent de
kon. mecht en ons geheele staatsrecht be
heersoht, het artikel, dat voor alle regeerings-
daden den minister verantwoordeljjk maakt.
»De benoeming van een officier is een regee-
ringsdaad als elk andere en de verhouding
tusschen den minister en de kroon ten opzichte
van deze daad verschilt in geenen deele van
die verhouding, waar het andere regeringsda
den geldt. Of een minister in casu verstandig
handelt door zich tegen een verlangen der
kroon te verzetten, kan een quaestie zjjndat
hp verplicht is zich te verzetten, als hp ver
vulling van dat verlangen in strjjd oordeelt
met de hem toevertrouwde belangen, is buiten
quaestie."
A. Adema, D. J. H, van Aken, L. K. v,
In het adres der Kamer van Koophandel te
Haarlem aan den minister van waterstaat
waarbjj wordt aangedrongen op staats-explei-
tatie van de telephonic, welk stuk door de Kamer
van Koophandel te Middelburg in handen is
gesteld der commissie voor de maand Februari,
wordt gewezen op de velerlei klachten, waartoe
de tegenwoordige toestand aanleiding geeft,
zooalsdikwjjls voorkomende storing in de
boveagrondsche leidingen, onverstaanbaarheid
der gevoerde gesprekken tengevolge van slechte
toestellen en verbindingen, alsmede van con
tacten met andere draden, gebrekkige bediening
op de telephoon-bureau's, te hooge abonnements
prijs, zoowel voor bet gemeentelijk als voor
het intercommunaal verkeer, dikwjjls onvol
doende toestand -der Ijjnc-n en toestellen ten
de heeren gevolge van gebrekkig onderhoud en toezicht
d.^ storing
op de telephoonljjnen tengevolge van
vorst en jjzel en onvoldoende regeling der
voorwaarden, waaronder verschillende exploi
tanten van telephoonnetten verplicht zjjn eene
intercommunale aansluiting aan die netten
toe te staan.
De kamer heeft hier o. a. het oog op de
moeilijkheden, welke voor eenigen tjjd hierom
trent tusschen de Bell-Telephoonmaatschsppjj
en de heeren Bibbink, Van Bork en Co., c. s.
gerezen zjjn, waaruit duidelpk is gebleken, dat
die voorwaarden onderling zeer bezwaarlik, zoo
niet onmogeljjk te regelen zjjn, terwjjl onder de
tegenwoordige omstandigheden de Bell-Maat-
schappjj dientengevolge feitelpk monopolie ge
niet, dat voor de algemeene belangen nadeelig
werkt en waarop bp de behandeling van dit
onderwerp in de vergadering der Tweede kamer
van de Staten-generaal reeds door een der leden
breedvoerig gewezen werd. Eindeljjk wjjst de
kamer erop, dat exploitatie door den staat te
verkiezen is, omdat de beambten, met de be
diening belast, steeds in de gelegenheid en
soms wellicht in het belang van den dienst
verplicht zjjn de gesprekken mede aan te hoo n.
Het geheim van de telephoon acht men alleen
veilig bp door den Btaat aangestelde beëedigde
ambtenaren.
De Deli Crt wjjdt aan kolonel Deykerhofi,
nieuw benoemden gouverneur van Atjeb, een
opstel waaraan het volgende ontleend is
De kolonel heeft zjjn 51e levensjaar bereikt.
Hp ontving zjjne militaire opleiding aan de
Koninklijke Militaire Academie en werd bp
koninkijjk besluit van 10 Juni 1861 tot 2en
luit-, bevorderd.
Na gedurende zjjn geheelen luitenantstpd bjj
den troep gediend te hebben, nam hjj als jong
kapitein aan de 2e Atjeh-cxpeditie deel. Bjj
een der vele staven ingedeeld zpnde, had hjj,
evenals nagenoeg alle stafofficieren, het geluk
zich zoo te onderscheiden, dat hem de Militaire
Willemsorde 4e klasse toegekend werd.
Na afloop der expeditie met verlof naar
Nederland vertrokken woonde hjj aldaar als
toehoorder de lessen der toenmalige stafschool
bjj en werd bjj terugkomst in Indië geplaatst
als kapitein bjj den generalen staf.
Hp bleef deze betrekking bekieeden tot aan
zjjne bevordering tot hoofdofficier, den 8 April
1881, waarna hjj korten tjjd een der veldbatal"
jons te Batavia in garnizoen kommandeerde'
Spoedig evenwel werd hp weder tot stafdienst
geroepen en bekleedde jarenlang de gewichtige
functie van sous-cnef van den generalen staf.
Als zoodanig werd hjj benoemd uithoofde van
buitengewone verdiensten tot Ridder van den
Ned. Leeuw.
Eenige jaren na zjjne bevordering totluit.-
kolonel, werd hjj als gewestelijk militair com
mandant in de Wester-afdeeling van Borneo
benoemd en leidde als zoodanig eenige maanden
geleden de expeditie tegen de Tebidah-Dajaks.
Ten slotte diene nog, dat hp niet groot van
stuk, douh breed en flink gebouwd is en met
zjjn grpzenden, echt militairen kop een goed
figuur maakt. Opgewekt, levendig, nu en „dan
in het gesprek gestiouleerende als een Italiaan,
is hjj een gansch ander man dan de ernstige,
stroeve, afgetreden gouverneur, met wien hjj
evenwel even groote werkkracht en ambitie
gemeen heeft.
Uit bovenstaande biographie bljjkt voldoende,
zegt de Deli Cf., dat de regeering haar kenB
heeft laten vallen op een der gunstigst aan
geschreven hoofd-i fficieren van het leger, en
daar zjj na al het voorgevallene wel niet voor
den tweeden keer dn fout zal begaan van zich
niet te vergewissen van diens mogeljjke bi-
zocdere inzicaten omtrent de pacificatie van
Atjeb, bestaat er nu alle kans dat marine en
leger, regeering in 't moederland en bestuur
in Indië éene ljjn zullen trekken en althars
wat eerstgenoemde machten betreft de een
niet zal af breken, wat de ander opbouwt.
Bp kon. besluit:
is de commissaris der loodsen, tevens ont
vanger der loodsgelden te Brouwershaven, J.
van Hoboken, alB commissaris der loodsen
overgeplaatst naar de standplaats Hoek van
Holland, en de commissaris der loodsen aan
den Hoek van Holland, M. M. Lourens, als
commissaris der loodsen, tevens ontvanger der
loodsgelden, overgeplaatst naar de standplaats
Brouwershaven.
Voorts is benoemd tot raadsheer in het ge
rechtshot te Amsterdam mr W. A. L. Domis,
thans vice-president der arrondissements
rechtbank aldaar.
Verder zjjn benoemd tot ontv. der dir. bel.
enz. te Dokkum o. a. D. Th. van der Zwaag,
ontvanger te Wildervank en te Groningen
W. B. J, van Bien, ontvanger te Zwolle
is bevestigd in zjjn betrekking van ontv. te
Eindhoven c. a. H. B. H. Malingré met in
trekking zjjner benoeming tot ontv. te Gro
ningen
zjjn de gemeenten Maasniel, Hem en Swal-
men afgescheiden van het ontvangkantoor der
directe belastingen, invoerrechten en accjjnzen
te Roermond, en is dit kantoor gelaten onder
voortdurend beheer van den ontvanger Th. E.
Motbé,
en is opgeheven het ontvangkantoor der
directe belastingen en accjjnzen te St. Odiliën-
berg en ingesteld een ontvangkantoor der zelfde
middelen Roermond, buitengemeenten, omvat
tende de gemeenten St. Odiiiënberg, Herten,
Meliok en HerkenboschLinne, Montfort,
Posterholt, Vlodrop, Hom, Maasniel en Swal-
men.
Aanstaanden Zaterdag verleent de minister
van binnenlandsche zaken geen andientie.
Zooals wjj meldden, treedt de nieuwe post-
wet eindeljjk met 1 April a. s., dus bjjna een
jaar na baar afkondiging, in werking.
Met het oog op dit lange tjjdsverloop kan
het zjjn nut hebben, de voornaamste bepalingen
nog even onder de oogen onzer lezers te brengen.
Het port der brieven bedraagt, bjj
vooruitbetaling, voor elke briefkaart 2j cent;
voor eiken anderen briefvan een gewicht van
niet meer dan 15 gram 5 centboven 15 tot
en met 200 gram 10 centboven 200 tot en
met 500 gram 15 cent; en voorts voor elk
meerder gewicht van 500 gram of een gedeelte
van 500 gram 5 cent daarboven.
Bjj bestelling eobter van een brief van een
gewicht van niet meer dan 200 gram binnen
den kring van het post- of hulpkantoor, waar
die ter post is bezorgd, bsdraagt het port voor
eiken briefvan een gewicht van niet meer
dan 15 gram 3 cent, boven 15 tot en met 200
gram 5 cent.
Het port der gedrukte stukken
bedraagt voor een gewicht van niet meer dan
25 gram 1 centboven 25 tot en met 50 gram
centboven 50 tot en met 75 gram 3 cent
boven 75 tot en met 100 gram 4 centboven
100 tot en met 150 gram 5 centboven 150
tot en met 250 gram 7j cent; boven 250 tot
en met 500 gram 10 centboven 500 tot en
met 750 gram 12 j centboven 750 tot en met
1000 gram 15 cent, en voorts voor elk gewicht
van 1000 gram of gedeelten van 1000 gram 2$
cent daarboven.
De berekening van het port geschiedt naar
het gezamenljjk. gewicht van elke verzending
onder een aizonderljjk adres, de omslagen en
alles wat verder dient tot beveiliging van den
inhond daaronder begrepen.
Het port van nieuwsbladen, met
of zonder bjjvoegsels, bedraagt per nommer of
exemplaar voor een gewicht van niet meer
dan 40 gram centboven 40 gram tot en
met 150 gram 1 cent, en voorts voor elk
meerder gewicht van 50 gram of van een ge
deelte van 50 gram 4 cent daarboven.
Hetzelfde port in verhouding tot het gewicht
is van toepassing op de bjjvoegsels bjj afzon
derlijke verzending.
De heffing van het bovenvermelde port kan{
op te bepalen wjjze, mede bjj abonnement ge«
sohieden.
De frankeering van nieuwsbladen kan echte?
ook geschieden naar het tarief, voor de gedrukte
stukken bepaald.
Het port der monsters bedraagt 2£
cent per 75 gram ot gedeelte van 75 gram.
Bjj aanteekening is verschuldigd boven het
gewone porteen vast recht van 10 cent bjj
aangifte van geldswaarde een opklimmend
recht niet hooger dan 2j cent voor elke 100
gulden ot gedeelte van 100 gulden.
By postwissels zal niet meer mogen
worden geheven dan 5 cent voor een bedrag
van 12.50 of gedeelte van 12.50, met dien
verstande echter dat voor bedragen tot f 5
geen hooger recht (kan worden geheven dan
2j cent.
Binnen enkele dagen zal Middelburgs inge
zetenen gelegenheid worden aangeboden om,
waar zjj dit nog niet deden, een blpk te geven
van belangstelling in het Kunstmuseum te Mid
delburg, eene nog wel jeugdige maar daarom
toch niet minder de aandacht veidienende
stichting.
Dateerende van 1886, bezit het museum een
Bchilderyenverzameling, waarvan de oatalogus
reeds een dertigtal nommers bevat, onder welke
enkele zeer verdienstelijke. Bovendien worden
nn en dan verzamelingen van Middelburgsche
kunatminaaarB tjjdeljjk^er bezichtiging