N°. 44.
135e Jaargang.
1892.
Maandag
22 Februari.
Middelburg 20 Februari,
jhr mr A. A. YAN DOORN,
Deze courant verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Telephoonnommer 139.
lij deze oouraiit behoort een Bijvoegsel-
Zij het dan ook met weinig kans van
P. DEKKER Jzn.
UIT STAD EN PROVINCIE
HI I) I) lllll liGMIIF (II HUM.
n
Tbemioineteii
j. dveitrntiën
j Agenten te VliBsingen: P. G. di Vei Mestdagh Zoon, te Goes, A. A Y/. Bollamd, te Kruisingen: F. v. d.Peijl, te Zierikzee: A.C.de Moou, teTholen: W. A. j
Middelburg 20 Febr. vm. 8 u. £6 gr. va* nretrwemhuijzem en te TerneuzenM. de Jombe. Verder nemen felle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën fean, evenals de moeten des namiddags te één uur
m. 12 o. 4 0 gr., av. 4 o. 40 gr. F. i advertentie-burean's van Nijgh Vak Ditmae, te Botterdam, de Gebb, Bblibeakte, t» 's Graven ba ge, en A. de la Mae Azm., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zjjn, willen
Verwacht Z. W. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Bonden, de Compagnie générale de Publieité étrangère G. L. Daube Cie., Johm F. Jomes, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen.
Op de jongste vergadering van de kies-
vereeniging Eendracht maakt macht te
Middelburg wees de waarnemende voorzitter
erop dat in elke vereeniging onder de leden
verschillende meeningen zullen heerschen,
maar dat, wanneer een meerderheid eenmaal
eene uitspraak deed, de minderheid zich
daaraan dient te onderwerpen.
Een zeilde gedachte hebben wij al meer
malen geuit, vooral bij gelegenheid van
verkiezingenen wij hebben telkenmale
erop gewezen dat op dit punt de anti-liberale
partij veeltijds een behartigenswaardig voor
beeld geeft.
Toch zou het onbillijk zijn, wanneer wij
niet tevens met waardeering getuigden dat
in het district Middelburg, bij belangrijke
verkiezingen, die een politiek karakter dragen,
ook onder de vrijzinnigen krachtige aaneen
sluiting valt waar te nemen. Wanneer het
erop aankomt, zijn zij allen éen van zin en
scharen zij zich nauw aaneen.
Daarom hebben wij goed vertrouwen dat
Maandag a. onder hen diezelfde eenstem
migheid zal zijn waar te nemen, en elk
hunner, afstand doende van persoonlijke
meeningen, zich beijveren zal jhr mr A. A.
van Doorn een zetel in de Provinciale staten
te verschaffen.
Inleen dezer dagen namens de afdeelingen
der Centrale vrijzinnige kiesvereeniging in het
district Middelburg aan de kiezers gezonden
opwekking om vooral jhr mr A. A. van
Doorn te stemmen, lezen wij het volgende:
„Ofschoon wij het afkeuren dat door onze
tegenstanders, bij het verkiezen van leden
der Provinciale staten, bijna uitsluitend
politieke berekeningen den doorslag
geven, met het doel de Eerste kamer in
hun richting om te zetten, zoo erkennen wij
t och dat de keuze voor de Provinciale staten
ten deele een staatkundige keuze is. Het
kan u niet onverschillig zijntot welke
staatkundige partij de candidaat behoort, op
wien gij uw stem zult uitbrengen.
„Maar dan moeten wij u ontraden een lid
der tegenwoordige anti-revolutionnaire partij
te kiezenHet regeeringsbeleid van die
partij en van haar toenmalige bondgenooten
fs reeds in Juni jl., bij de stembus, door de
meerderheid der kiezers in den lande ver
oordeeld.
„Hoe onze candidaat, de heer Yan Doorn,
op dit punt denkt, blijkt uit een duidelijke
en onomwonden verklaring, door hem (reeds
in Maart 1889) afgelegd, en waarin
bjj de redenen voor zijn aansluiting bij
de vrijzinnige partij uiteenzet. Wij lezen
daarin o. a.
„Langzamerhand zjjn de leiders dier (nl.
der anti-revolutionnaire) partij er toe geko
men om staatkunde en christendom zoodanig
te vermengen, dat de godsdienst misbruikt
wordt voor politieke doeleinden Zij
hebben in éen woord, om hun beginselen te
doen zegevieren, elk middel goed geacht,
al werd het vaderland er ook door ten
verderve gevoerd. Strijdende onder
heilige leuzen, beweert die partij thans op
te komen voor de belangen van „ons christen
volk" en verblindt daarmede de natie, alsof
het een strijd ware vóór of tegen de kerk
terwijl de strijd in werkelijkheid gevoerd
wordt om de politieke macht der aanvoerders
en hunne vrienden te verzekeren, Met
die partij begeerde ik sedert lang niet meer
eenige gemeenschap te hebben.""
Na deze door hem afgelegde verklaringen
behoeven wij omtrent zijne beginselen niet
meer in twijfel te verkeeren hij behoort tot
de gematigde liberalen, en zal in de Staten
van Zeeland zich uitsluitend toeleggen op
eene practische behartiging der belangen
van dat gewest,
gn wat verlangt men meer
Wetgevende macht bezitten die Staten
nietmaar wel hebben zij grooten invloed,
waar het geldt de bevordering en behartiging
van tal van zaken, die een provincie ten
goede kunnen komen.
Welnu, de heer A. A. van Doorn kent,
door de verschillende betrekkingen, die hij
in Zeeland, o. a. te Zuidzande, te Cadzand,
te Veere en Vrouwepolder, vervulde en nog
vervult, den toestand volkomen.
En geboren en opgevoed in ons midden
als hij is, zal niemand durven loochenen dat
hij, wat kennis van Walcheren betreft, verre
staat boven zijn tegeneandidaat.
Daarom vooral ook meenen wij dat zijne
candidatuur eene zeer gelukkige is en hij
een waardig vertegenwoordiger zijn zal van
het district Middelburg in de Provinciale
staten.
Er wordt ook bij deze gelegenheid door
de ultra-anti-revolutionnaire partij op vrij
onkiesche wijze weer geschermd met den
godsdienst.
Bij de korte aanbeveling aan het hoofd
van het orgaan dier partij in onze provincie
zijn de kiezers in de laatste dagen telkens
herinnerd dat bij die verkiezing het ook
weer gaat om de „verheerlijking Gods".
Hoe wars wij ook zijn in tegenstelling
met de aanhangers dier partij om den
godsdienst in zulke verkiezingen te mengen,
toch meenen wij in gemoede aan zeer velen
onder de gematigde anti-revolutionnairen de
vraag te mogen doen of het aangaat
tegen jhr A. A. van Doorn met een dergelijk
wapen in het strijdperk te treden.
Algemeen zijn zijne ideeën op dit punt
bekenden hij huldigt in deze de traditie
eener achtenswaardige familie.
Waar die meening zooals wij weten
berust op eerlijke overtuiging, zal ieder,
liberaal of niet liberaal, daarvoor eerbied
moeten koesteren.
Maar te meer zal men het waardeeren
dat iemand als jhr A. A. van Doorn, met
zijne bekende ideëen op godsdienstig gebied,
eerlijk en onomwonden heeft verklaard den
godsdienst te hoog, te verheven te achten
om hem als middel te misbruiken voor po
litieke doeleinden.
Dat teekent een man van karakter.
Aan zoo iemand kunnen, ja moeten allen,
die het ernstig meenen met de waarachtig
godsdienstige opvoeding van een volk, zijn
stem geven.
En zij, die hem bestrijden en een ander
tegenover hem stellen zooals dit geschiedt
in het bovengenoemde orgaan vooral om
het daarbij op den voorgrond gestelde be
ginsel, miskennen zijne eerlijke meening
doen te kort aan de waarheid.
Dat men dus voorzichtig zij met het
luisteren naar zulke leidslieden en vrij en
zelfstandig in deze oordeele.
Dan twijfelen wij niet of velen zullen met
ons Maandag hun stem uitbrengen op
Burgemeester van Veere en Vrouwepolder.
Men denke er vooral aan de voorna
men goed te zetten en voege boven
dien de betrekking van den candidaat bij
zijn naam, opdat er geen stemmen verloren
Evenals in het district Middelburg moet
ook Maandag in het district Goes eene
verkiezing voor een lid der Provinciale
staten plaats hebben. Daar zullen de liberale
kiezers niet met veel kans van slagen kunnen
opgaan ten strijde.
Maar zij treden toch op met een candidaat
en wel met den heer P. Dekker Jzn.bur
gemeester van Wemeldinge, die reeds bij
vorige gelegenheden hun candidaat was.
Te zijner aanbeveling hebben wij, na
al hetgeen wij vroeger reeds schreven, niets
meer te zeggen.
Hij toonde zich steeds een zelfstandig,
flink man, die, waar het moest, voor de hem
toevertrouwde belangen zich dapper in de
bres steldé.
slagen, men vereenige zooveel mogelijk
stemmen op den heer
als protest tegen de meerderheid, die in het
district Goes tot ons leedwezen den scepter
zwaait.
In het algemeen ten slotte de herinnering
dat Maandag tanstaande de stembus
geopend is van negen tot vier uren.
Nu het weder wintert en de werkloozen
te Middelburg het hard te verantwoorden heb
ben, zoodat de commissie voor werkverschaffing
een dubbel nuttig werk verricht, kan het mis
schien zjjn nut hebben weder eens het een en
ander mede te deelen omtrent deze menseh-
lnjvende stichting.
Tot nu toe werd ontvangen ruim f 2200,
terwjjl de uitgaven reeds ƒ1766.72 besommen,
t. w. aan dagloonen 1120.82$, aan diversen
95.92 en voor gekochte boomen 550.
Nu zjjn binnenkort wei eenige inkomsten te
wachten van het kleingemaakte en voor de
commissie onbruikbare hout, dat men publiek
wenscht te verkoopen, maar daartegenovei
staat ook weder een te wachten uitgaat vAn
een paar honderd gulden voor het vervoer
van het hout naar het gebouw in de Wage-
naarstraat en van de nog onaangeroerde boomen
naar het terrein van de meelfabriek.
Thans zjjn aan dea Nieuwlandscben weg 33
arbeiders bezig, zjjn ia het gebouw 19 an aan
den gang, terwjjl bjj het sneeuwscheppen 52
personen nuttig werk doen.
Voldoet de werkverschaffing dus aan hare
roeping, men vergete niet dat een week als
deze van haar aan arbeidsloon voor die man
nen f 450 eiseht.
Bovendien zjjn nog eenige naaisters, die geen
werk hebben, belaBt met het Verstellen der aan
de commissie geschonken vronwenkleederen
welk werk zjj bjj zich aan huiB verrichten.
Ofschoon direct de nood nog niet dringt, zag
de commissie toch gaarne hare kas eenigszins
versterkt en blgft sjj met vertrouwen rekenen
op den steun van de weldadige Middelburgers,
die gaarne eene goede zaak steunen.
Wjj gelooven dat dit vertrouwen niet zal
beBshaamd worden.
Het reeds overgroote aantal sigarenwinkels
te Middelburg wordt weder met een vermeer
derd, daar, zooals uit eene in dit nommer voor
komende advertentie bljjkt, heden avond een
filiaal geopend wordt van de vereeniging van
Nederlandsche sigarenfabrikanten Trio.
De winkel van Trio in de Langendelft is,
wjjl de verpakking der dcor de vereeniging
zelve gefabriceerde sigaren hoogst eenvoudig
en bjjna geljjkvormig is, niet zoo kleurig als
met andere sigarenmagazijnen het geval is, maar
dit zal voor den lieihebber van een goede
sigaar geen beletsel zjjn om eens een proefje
te nemen. Het innerljjke der kistjes toch is
voor hem de hoofdzaak.
Behalve de Trio sigaren kan men in den
winkel ook geïmporteerde Havana- en Manilla
sigaren tot bilijjke prjjzen bekomen.
De beweging op het postkantoor te Mid
delburg gedurende 1891 was als volgt
Ontvangen werden 488849 gefrankeerde
en 3762 ongefrankeerde brieven j 180468 enkele
briefkaarten en 3420 met betaald antwoord
10797 aangeteekende brieven en 1386 brieven
met aangegeven waarde, met een bedrag van
f 864816.57$.
Nog werden ontvangen 153294 dag-en week
bladen a 1 ct. en 316628 ai et.; voorts 246125
drukwerken, 10534 monsters, 88761 dienst
brieven, 6 berichten van ontvang, 274 expresse
brieven, 17 aangeteekende expresse brieven en 2
expresse postwissels.
Op 22602 binnenlandsche postwissels werd
f 326200.35. gestort en op 16123 f 189773.95i
uitbetaaldper telegraaf werd voor 177 post
wissels t 6651.23 gestort en op 69 dito 14354.64
uitbetaald. In verrekening werd op 710 post
wissels f 3635.02 gestort en op 372 dito f 2001.16
uitbetaaldbjj abonnement werd op 73 stuks
f 384.28i gestort en op 34 stuks f 104,40 uit
betaald.
Wat het buitenland betreft werd naar Ame
rika op 34 postwissels f 2068.33 gestort, naar
België op 413 t 8916.83i, benevens per telegraaf
op 6 f 828 81naar Denemarken op 4 f -178.57 en
op een per telegraaf f 97.78; naar Duitschland
op 534 f 11139,09, benevens op 2 per telegraaf
f 76.94; naar Engeland op 114 f 2016.89; naar
Frankrjjk op 146 f 2407.20i, benevens op een'
per telegraaf f 48 08naar Italië op 10 f 529.10;
naar Noorwegen op 2 f 67.44 naar Oostenr;ik
op 10 f 122.01; naar Oost-Indië op 5 f 217.10;
naar Turkjje op 1 f 3.94; naar Zweden op 2
t 47.89 en naar Zwitserland op 17 f 550.10.
Uitbetaald werd op 71 postwissels uit
Amerika f 1727.60i, op 1 uit de Argentjjnsche
republiek f 3.33, op 325 uit België t 6745.39,
benevens op 5 per telegraat t 397.15, uil
Curacao op 9 f 151, uit Denemarken op 1
f 13.25, uit Duitschland op 108 1 3054.68$,
benevens op 9 per telegraaf f 1151.49, uit En.
geland op 64 f 2146.12, uit Frankrjjk op 27
t 216.52, uit Noorwegen op 1 f 11, uit Oosten
rijk op 6 f61.23, uit Oost-lndië op 162 f6374.29,
uit Suriname op 3 f 40 en uit Zwitesrland op
5 f 13.12$.
Wat aangaat de postspaarbank kan het vol
gende vermeid worden. Te Middelburg bedroeg
net aantal inlagen 2354 ad f 61031.43, dat der
terugbetalingen 697 ad f 43827.56. Deze cjjfers
waren^respectieveljjs vooi:Aagtekeike 221236.54,
7 f 183.30, Arnemuiden 86 f 1730.50, 12
f 1503.07, Biggekerke 10 t 48.04, 2 f68.05, Dom-
ourg 224 1 4568.55$, 75 f 4311.6ö$, Grjjps
kerke 7 f 291.50, 1 f 168.12, Kjudek^rke 305
f 3146.98, 33 f 1660.85; Mohskerke 12 t 512.99,
l t 75, Oostfcapeiie 28 f 1668.65, 17 f 961.05,
Öerooskerke 34 t 253.39, 11 1 925.49, Souüurg
35 f 886.74, 13 f 19/7.19, Veere 64 t 289.56,
18 f 347.95, Westkapelle 118 t 2083.53, 18
f 1434.58. Te zamen 3299 inlagen ad t 76/48.40$
en 906 terugbetalingen ad f 57443.89$. 292
nieuwe boekjes werden uitgegeven en 33 geheel
terugbetaald.
Der pakketpost werden verzonden in
het binnenland 23050 gewone pakketten, 139
dito met een aangegeven waarae van t 15360
en 656 verreken pakketten ad i 1795.86$. fer
expresse werden 20 pakketten vetzonaen.
Naar België werden verzonden 288 gewone
pakketten, 1 met aangegeven waarde van 10 tr.
en een verreken pakket ad f 11.50; naar
Denemarken 116 gewone pakketten en 1 met
aangegeven waarde van 208 Ir.naar Duitsch
land 274 gewone en 7 pakketten met aangegeven
waarde ad 4978 fr. Voorts gewone pakketten:
naar Engeland 138, Frankrpk 592, Oost-lndië
49, Eng.-lndië 2, Italië 106, Mexico 1, Noor
wegen 9, Oostenrijk 94, Portugal 2, Spanje
409, Transvaal 1, Zweden 3 en Zwitserland 3.
Per pakketpost werden ontvangen uit
het binnenland 37504 gewone pakketten, 297
met aangegeven waarde ad f 23816.24, 672
met verrekening ad f 3489.15 en 71 per
expresse bestelling.
Uit België werden 245 gewone pakketten
ontvangen, 5 met aangegeven waarde van
147 frc en 10 in verrekening ad f 186.21uit
Denemarken 2 gewone en 2 in verrekening ad
f 39.52uit Duitschland 905 gewone, 2 met
aangegeven waarde ad 300 fr. en 223 in verre
kening ad f 1482.76; uit Luxemburg 1 verre
kenpakket ad f 8.34; uit Oostenrpk 27 gewone
en 8 verrekenpakketten ad f 54.44. VoortB
werden gewone pakketten ontvangen uitEnge
land 214, Canada 1, Frankrjjk 157, Oost-lndië
6, Italië 2, Spanje 39, Zweden 1 en Zwitser
land 26.
Uit het binnenland werden ter invordering
ontvangen 8527 kwitantiën, ten bedrage van
f 173414 daarvan werden er 2897 betaald met
f 11439.26. Yerder waren die cijfers voor
België 119 ad t 4278.37$ eu 113 met f 4226.07$
Duitschland 106 ad f 4367.73 en 89 met
f 3642.74; Frankrjjk 19 ad f 209,62 en 16 met
f 165.62.
Het aantal uitgegeven postbewjjzen bedroeg
747 stuks ad f 3866.50.
Uitbetaald werden 670 postbewjjzen ad
f 3507.
Aan frankeerzegels, briefkaarten, briefom
slagen eu andere formulieren werd verkocht
voor f 48885.50aan portzegels voor f 404.40.
De schroefstoomboot Aludra, komende van
Antwerpen, met bestemming naar zee, voer
heden middag nabij het hoofd te Vlissingen
bjj laag water omhoog.
Met het wassen van het water hoopt men
dat zjj vlot zal komen.
Te Wemeldinge vond men Vrjjdag mor
gen in de kajuit van een in het kanaal liggend
schip den knecht en een knaap bewusteloos
door kolendamp. Na langdurige behandeling
werden de levensgeesten bjj den knecht neg
opgewekt, maar bjj den knaap mocht dit niet
gelukken. Hp was reeds overleden.
Volgens een ander bericht had het ongeval
plaats op het Ned. B,jjnschip De Zwaan, schip
per L. Zwaans. Het waren beiden knechts
van den schipper, die hen bewusteloos aantrof
in het vooronder.
De gemeenteraad van 's Heerenhoek heeft
besloten tot het stichten van een nieuw ge-
mfentehuis. Tot dusverre werden de raada"
vergaderingen gehóuden in een afgesloten
gedeelte eener herberg.
De man, die te Hoedekenskerke van een
steiger viel, heett niet een been gebroken maar
dit gekneusd. Hjj is nog aldaar onder genees
kundige behandeling en dus niet met scheeps
gelegenheid naar elders vervoerd. Zjjn toestand
is zoo gunstig mogeljjk.
Uit Waarde schrjjft men ons:
Maandag werd door den secretaris-penning
meester van den kolenbond te Waarde in eene
algemeene vergadering rekening en verant
woording gedaan van het afgeloopen jaar.
De uitgaven bleken te zjjn 3572.04$, en
de inkomsten bedroegen f 3151.04, zoodat de
rekening sloot met een nadeelig saldo van
421.00$, welk saldo gedekt wordt door 479
HL. steenkolen, die in reserve zjjn.
Deze reserve dient tot verkoop aan de leden
en thans ook aan hen, die geen lid van ge
noemden bond zjjn.
Voorheen was het laatste niet zoo, doch in
genoemde vergadering werd met meerderheid
van Btemmen hiertoe besloten. Mjj dunkt,
men doet thans het verstandigst, door geen
lid van dien kolenbond te zjjnVoor eenigen
tjjd ontvingen vele leden hunne kolen te huis
a f 16.50 per hoed (18 HL.)
In genoemde vergadering van den bond be
sloot het bestuur, dat de kolen, (in reserve) voor
leden, (deze zjjn nota bene pas voorzien
f 0,92 den HLen niet leden van den bond
verkrjjgbaar zullen gesteld worden voor den
prjjs van ƒ0.78 den HL, 11
Ia dezeifde vergadering werd door het be
danken van het bestuurslid M. Wabeke, in
diens plaats gekozen, M. de Leeuw.
In deze gemeente wordt het aantal ljjders
aan de zoo algemeen heerscbende influenza nog
voortdurend grooter, in tegenstelling met andera
gemeenten waar zjj aan het afnemen is.
Gelukkig is de ziekte van geen kwaden aard.
In de Vrjjdag middag te Zaamslag ge-
nouden gemeenteraadszitting werd o. m. mede
gedeeld een kennisgeving van den beer G. de
Visser Cz. dat hjj wegens vertrek uit de gemeente
ontslag neemt als lid van het algemeen bur-
gerljjk armbestuur; een verzoek van de bewoners
van het gehucht Rauzenhock om aanleg eener
grintbaan langs die buurtschap, waarover de
beslissing tot eene volgende zitting werd aan
gehouden. Ook werd mededeeling gedaan van
de door de nieuwjaarsaommissie voor 1892
ingediende rekening, sluitende in ontvang en
uitgaat mat een bedrag van f 606.10.
Tot lid van het algemeen burgerljjk armbü-
stuur werd benoemd de heer L. J, Gaelhoedt»
Een aanvraag van Adr. van der Beek om
den benoodigden grond voor het stellen van
een weegbrug met gabonwtje op den Nol aan
de losplaats van den Kleinen Huissenspolder,
had burg. en weth. geleid tot het voorstel om
den benoodigden grond, p. m. 25 centiaren, in
eripacht at te staan voor 30 achtereenvolgende
jaren tegen eene jaarljjksche erfpacht van 1.
Aan het hootd der school te Othene is eene
gratificatie verleend voor buitengewone lesuren
tjjdens vacaturen.
Ten slotte werd het kohier van den hoofe
delg ken omslag voor 1892 vastgesteld met een
bedrag aan oorspronkelijke aanslagen van
4863.50. In de begrooting is uitgetrokken
een bedrag van ƒ6300, zoodat de aanslagen
moeten worden verhoogd met 29.53 pet.
De heer H. G. Wittebol Jr. van Aarden9
burg heeft met gunstigen uitslag het diploma
examen afgelegd aan de kweekschool voor
machinisten te Amsterdam.
De kamer van rbetorika Burgemeester
Reepmaker te Aarlenburg gaf Vrijdagavond
voor een talrjjk opgekomen publiek haar 92e
algemeene vergadering. Na een drietal voor
drachten werd opgevoerd John Althan, ooi'
spronkeljjk drama in twee bedrjjven ol vier
tafereelen met een voorspel in een bedrjjfj
De Kinderroof, door Ramsro.
Dit stuk viel zeer in den smaak en werd tot
het einde toe met de meeste aandacht gevolgd,
terwjjl de vertolkers voor hunne moeite en
inspanning bijvalsbetuigingen mochten ont.
vangen.
Vrjjdag gaf het muziekgezelschap Ons
Genoegen te Nieuwvliet eene uitvoering. Ten
gevolge der ruwe weêrsgesteldbeid was het
aantal bezoekers minder dan vorige jaren. Het
goed gekozen programma werd uitstekend uit
gevoerd; elk nommer verdiende ten volle het
applaus, dat daaraan ten deel viel.
