Verspreide Berichten,
RECHTSZAKEN.
LANDBOUW.
H E R IJ K.
Burgerlijke stand.
VERKOOPINGEN ENZ,
Vergadering van suikerbieten-verbouwers,
gehouden te Goes heden (Vrjjdag) middag
te twaalf uren.
post van 2 uitgetrokken en het bodeloon
yan 4 op ƒ6 gebracht. Het bestuur werd
ten slotte bp acclamatie herbenoemd.
Men schrjjffc ons uit HoedekenBkerke
Al is er dezen winter alhier geen overvloed
van visch geweest, toch heeft de visch velen
den mond opengehouden en zoowel door vangen
als venten een schamel bestaan verschaft.
Thans is de vangst zeer luttel en beginnen de
arbeiders hunkerend uit te zien naar de voor-
j aars werkzaamheden op het veld. Gelukkige
gemeente als Ellewoutsd jjk, waar een vermogend
menschënvriend tracht ieder werk te verschaffen,
die werken wil en kanToch komt het steller
dezes voor, indien er sleohts een goede wil is,
indien ieder zich slechts als een verantwoorde
lijk deel van het groot geheel beschouwt, dat
er dan ook alhierja bjjna overal, niet alleen
iels, maar veel kan gedaan worden ten bate
van hen, die gaarne tegen een redeljjk loon
zouden willen werken, maar geen werk kunnen
vinden. Laat de een f 100 geven, een ander
10, een derde f 1, niet als gift om in geld
uit te deelen, maar als gift tot werkverschaffing
Zoolang de meesten zich echter niet als soli
dair verbonden beschouwen aan de gemeenschap,
is daaraan helaasniet te denken.
Een vaartuig, dat te Yerseke niet ver
van een djjk geankerd lag, werd in den nacht
van Woensdag op Donderdag tegen dien djjk
geslagen, waardoor het veel schade bekwam
en zonk.
Geheel buiten staat zeil te voeren, moest
het den volgenden dag naar de haven gesleept
worden. Persoonlijke ongelukken zjjn niet te
betreuren.
Woensdag namiddag trof Kerkwerve een
groot verlies door het overlijden van zjjn bur
gemeester, den heer L. G. Boogerd, die den
leettjjd van 54 jaren bereikte. Als hoofd der
gemeente zal zjjn nagedachtenis steeds in eere
bljjven, wjjl hjj rechtvaardig, bekwaam, wel
willend en vol jjver was.
Behalve het burgemeestersambt bekleedde
de heer Boogerd ook de betrekking van hoofd
ingeland van het waterschap Schouwen.
Te Zierikzee heeft zich een geval van
pokken voorgedaan, en wel bjj een reizend
koopman. De ljjder is in het ziekenhuis op
genomen.
Wegens het heerschen der influenza onder
het onderwijzend personeel te Tholen is ook
daar de openbare school gesloten.
Door den gemeenteraad te Hulst is
Woensdag besloten gedurende 20 jaren ieder
jaar honderd gulden bp te dragen voor den
keiweg St. Jansteen—Koewacht.
Te Axel is den 27 Januari overleden de
heer J. van Doeselaar Schoonakker, Bedert 1839
secretaris dier gemeente. Door zjjn dood is
het getal gerechtigden tot het dragen van het
Metalen Kruis weder met een vermindord.
Uit Terneuzen meldt men ons:
Van den districts-veearts te Dordrecht is bjj
den burgemeester alhier bericht ontvangen
een bericht dat bjj openbare kennisgeving aan
de ingezetenen is medegedeeld,dat de hond,
ingeënt door den directeur van 's rjjks vee
artsenijschool te Utrecht met hersonruggemerg-
stof van den onlangs alhier afgemaakien dollen
hond, den 21en razend is geworden, waarom de
burgemeester dan ook ieder aanspoort tot het
in acht nemen van de grootst mogeljjke voor
zichtigheid ten opzichte van de honden.
De toestand van de twee uit Parjjs terug
gekeerde gebeten personen bljjtt overigens
hoogst bevredigend.
Arrondssements-Kechtbank te Middelburg.
Voor die rechtbank zal Dinsdag 23 Febru
ari, des voormiddags te 10 uren, worden be
handeld de zaak tegen C. A. L.,' molenaar te
Zaamslag, en M. de R., weduwe van P. de K.,
eveneens te Zaamslag, beiden alhier gedetineerd
en beklaagd van onder Terneuzen den man
van laatstgenoemde vermoord te hebben.
De akte van verwijzing deelden wjj vroeger
in hoofdzaak mede.
Vanwege het openbaar ministerie zullen wor
den gedagvaard 22 getuigen en 6 deskundigen,
waaronder 4 artsen en 2 scheikundigen.
Heden, Yrjjdag, zpn door die rechtbank
veroordeel d wegens
verduistering: A. d. B., 49 j., zonder
beroep, Nisse, thans alhier gedetineerd, tot 9
m. gev. straf, met mindering van den tjjd in
verzekerde bewaring doorgebracht (deze zaak is
breedvoerig vermeld in ons blad van 23 dezer);
mishandeling: A. v. S., 19 j., J. d, B.,
23 j., en W. v. B., 19 j., arbeiders, allen 's
Heer Arendskerke, ieder tot 2 m.; C. Q., 25 j.,
en A. Q., 14 j., beide Vlake, de le tot 14 d.
en de 2e tot 7 d., en M. v. d. H., 42 j., hvr.
van H. O., Yerseke, M. W., 22 j., hvr. van J.
H., Vlake, W. C. G., 18 j., sjouwerman, Mid
delburg, en J. B., koopman, Goes, allen tot 14
d. gev. straf, en A. B,, 14 j., landbouwer, Vlake,
tot f 5 b. b. 5 d. h.;
b e 1 e e d i g i n gJ. V., 26 j., hvr. van D.
V., vischleurster, Arnemuiden, tot 5 b. s. 5 d. h.;
be le edigi ng v an e e n ambtenaar
L. O., 20 j., arbeider, Baarland, tot 8 b. s.
6 d. h.;
d i e f s t alJ. R., 41 j., bakker en winkelier,
Wolfaartsdjjk, tot 14 d. en J. v. H., 18 jar
beiders, Goes, en M. K., 55 j., kleinlandbouwer,
Wolfaartsdjjk, beiden tot 7 d. gev. straf
diefstal en opgeven van een val-
o h 6 n n a a m T. fl. 14 j., zonder beroep,
Kloetinge, tot 1 m. gev. straf en 3 b. s. 3 d. h.; en
overtreding der drankwet en
w e d e r s p a n n i g h e i d P. Z., 17 j., arbei
der, Heinkenszand, tot 7 d. gev. straf.
Allen in de kosten.
In zake H. G., 23 j., arbeider, 's Heer Arends
kerke, appellant van een vonnis van het kanton
gerecht te Middelburg, waarbjj hjj ter zake van
overt reding derjaohtwetis veroor
deeld tot 5 b. s. 2 d. h., is het hooger beroep
ontvankelijk verklaard en, met tenietdoening-
van het appel, het vonnis, waarvan is geappel
leerd, bevestigd, met veroordeeling van den
appellant ook in de kosten van het hooger beroep
Vrijgesproken zpnP. G., 20 j., arbei
der, Goes, beklaagd van mishandeling enC. v.
d. B., 25 j., dienstbode, Yerseke, beklaagd van
diefstal.
In de St. Ct. is opgenomen het oordeel om
trent den oogst over 1891 in de provincie
Zeeland.
De zaaitjjd voor de wintergranen en zaden
was algemeen gunstig en ook had het niet aan
gelegenheid ontbroken om den bodem een goede
bewerking te doen ondergaan. Ten gevolge
van den strengen en langdurigen winter ging
eohter het meeBte van het gezaaide totaal ver
loren, zoodat zeker niet meer dan 1/3 van de
wintergranen is overgeblevenhet winterkcol-
zaad ging nagenoeg geheel verloreu. De uit-
gewinterde gewassen werden voor het grootste
deel weder door de zomervariëteiten vervangen,
doch er is nu meer haver dan gemiddeld in
andere jaren het geval is verbouwd, zoodat er
minder tarwe en rogge dan gewoonljjk ts vel.
de stond.
Door de strenge vorst had de bodem een
flinke voorbereiding ondergaan, terwpl zijne
bearbeiding met ploeg en egge, zoomede het
zaaien onder vrjj gunstige omstandigheden plaats
vonden. Aanvankeljjk werkte alles tot eene
goede ontwikkeling der gewassen mede, ten
gevolge waarvan tot in Juli de gewassen goed
sommige zelfs veelbelovend te velde
stonden. Yan toen af echter trad eene hoogst
ongunstige periode in; aanhoudende regen en
koude hielden de ontwikkeling der gewassen
tegen, zoodat de ongunstige uitkomsten van
erwten, witte- en bruineboonen, suikerbiet en
vlas daaraan geheel geweten moeten worden.
Maar ook zouden tarwe, rogge en gerst nu
meest alle zomergewassen veel meer graan
hebben opgeleverd, indien de oogsttjjd gun
stiger geweest wasde opbrengst aan stroo
was goed. De qualiteit van graan ea stroo
heeft door den regen veel geleden. In de tarwe
kwam hier en daar nogal brand voor.
Da haver en boonen, waarvan de oogst onder
vrjj gunstige omstandigheden heeft plaats gehad,
gaven in alle opzichten goede uitkomsten.
Vlas leed door regen en hoewel het aantal
hossen of schraken groen vlas, per H.A. ver
kregen, algemeen vrp voldoende was, is de
opbrengst aan lint dooreen genomen beneden
het middelmatige de kwaliteit van den vezel
is bepaald slecht.
De aardappelen zjjn in vele gemeenten mis
lukt, een goed gewas werd nergens, een ge
middelde opbrengst in slechts 5 gemeenten
verkregen. Met de kwaliteit is bet iets beter;
in slechts 4 gemeenten werd deze goed, in 23
redeljjk geacht. De jammen voldeden in dit
opzicht nog het bestde ziekte heeft in deze
provincie schrikbarend huisgehouden, terwpl
de regen tot mislukking van het gewas het
zjjne bjjdroeg.
De suikerbieten waren klein van stuk, zoodat
in 77 gemeenten de opbrengst bepaald ongun
stig was en in slechts 1 gemeente gunstig.
Met de kwaliteit was het boter, hoewel ook
doze in nog 24 gemeenten beneden het mid
delmatige werd bevonden.
De knolvoedergewassen gaven alle reden tot
tevredenheid, hetgeen niet van de graslanden
gezegd kan worden, die als weide ter nauwer-
nood middelmatige uitkomsten gaven het
hooigewin bleef daar nog beneden. Dat de
graslanden als weide zooveel beter waren, vindt
zjjne verklaring in den gunstigen nazomer. De
graslanden haddon van de vorst veel geleden
en stonden aanvankeljjk dun bezetlater was
de koude oorzaRk van den tragen groei, hoezeer
de vele regen het herstellen van de graan-
landen niet ongunstig was, hetgeen dan ook
in den nazomer bleek, toen het weder voor
den grasgroei gunstig was.
Van ooft en fruit gaven alleen de peren en
aalbessen goede uitkomsten, de qualiteit was
echter van deze, zoowel als van al de overige,
minder gunstig, de geur en fijne smaak ont
brak er aan.
De warmoezerjjen hebben vrp goede resul
taten gegeven.
Wp herinneren den belanghebbenden dat de
herjjk der maten en gewichten plaats heeft voor:
Middelburg, uitsluitend voor de ge
wichten, bestemd tot fijnere wegingen, en
alzoo voor die, in gebruik bjj apothekers, goud
en zilversmeden, nog:
voor de wjjken M, N en O, den 2 Februari
voor de wjjken P en Q, den 3 en 4 Februari
voor de wpken R, S, T, U en Y, den 5 Fe
bruari
telkens van des voormiddags 912 en des
namiddags van 1—4 uren.
Zierikzee, ook voor Kerkwerve, 16,
17, 18, 19, 20, 22, 23, 24, 25, 26 en 27 Februari.
Yan 28 en 29 Januari.
Middxlbueq. Ondertrouwd: A. Verschoore
de la Houssajje, jm. 26 j. met S. S. Wetselaar,
jd. 19 j. A. J. Hertogh, jm. 45 j. met H. J.
Baak, jd. 37 j. L. P. Vermeesch, jm. 41 j. met
F. S. Henderickx, jd. 35 j.
Bevallen: W. C. M. Geldof, geb. De Jong, d.
Overleden: C. Krjjger, d. 3 m. C. Mejjers,
wed» van A. Flotisse, 80 j. S. Mondeel, vrouw
van R. van den Broeke, 72 j. S. Veen, wed»
van fl. Polman Kruseman, 78 j. C. Mejjer,
wed" van A. Brouwer, 74 j.
Heden voormiddag werd aan het gebouw
van het provinciaal bestuur aanbesteedhet
onderhouden en het doen van herstellingen en
vernieuwingen tot en met 31 Dec. 1893 aan
de gebouwen;
a van de rijkskweekschool voor onderwjjze
te Middelburg (raming 3000).
Hiervoor schreven in de heeren J. A. van
der Heil voor ƒ3110, P. J. van Puffelen Zn
voor 2970, H. P. van de Ree en Zn voor
2960, M. K. Jeras en Zn voor f 2807 en W.
van Ujje en Zn voor 2793.
6 van de rjjks hoogere burgerschool te Mid
delburg (raming 2000.)
Hiervoor schreven in de heeren J. A. v. d.
Heil voor f 2100, P. J. van Puffelen en zoon
voor f 2045, M. K. Jeras en zoon voor f 1996
en H. P. v. d. Ree en zoon voor 1943.
Al de inschrpvers wonen te Middelburg.
Bjj de door de Dorpsvereeniging te Stave-
nisse gehouden aanbesteding van kunstmest
stoffen is aannemer geworden van9200 KG.
opgeloste peru-Guano de heer J. J. Kortman te
Rotterdam it 10.17; 7500 KG. superphosphaat
de heer M. C. Verstraate te Stavenisse it 3.20;
en 3200 KG. chilisalpeter de heer M. C. Yer-
strate te Stavenisse it f 11.75; alles per 100 KG.
Naar het D. v. Z. H. verneemt, zullen
de directeuren bjj posterpen en telegrafie nog
in dit jaar de bezoldigingen erlangen die ten
gevolge van de jongste reorganisatie bjj die
dienstvakken aan hun kantoren verbonden zjjn.
Met den aanstaanden zomer kan, volgens
De Maasbode, verwacht worden de invoering
van nieuwe, aanmerkelpk verlaagde tarieven
voor reizigers en goederen op onze spoor
wegen, ook voor groote afstanden. Het is te
wensohen.
Da heer W. B. Begeer, handelsessayeur
te Gouda, is benoemd tot essayeur aan de Munt
te Pretoria en zal eerlang voor minstens 3
jaar naar de Transvaal vertrekken.
Volgens het Haagsche Dagblad is het
bericht, als zou dr. Keuohsnius benoemd zpn
tot geneesheer der Sophia-stichting te Scheve-
ningen, ter vervanging van wjjlenjdr. Yan der
Mandele, ongegrond.
Het voornemen moet bestaan in 1893 te
Scheveningon een landbouwtentoonstelling te
honden.
Onder voorzitterschap van den heer mr
H. Smeenge werd Donderdag te Haarlem de
29e algemeene vergadering gehouden van de
schippersvereeniging Schuttevaer.
Daarop werden de verschillende zaken be
handeld, op onze omgeving betrekking hebbende.
In de eerste plaats was van de afdeeling St
Annaland een voorstel ingekomen om nogmaals
bjj de regeering aan te dringen op opruiming
van den toren of muur in het Bergschediep
(Oosterschelde) en zich te wenden tot de be
voegde autoriteit, dat beter toezicht worde
uitgeoefend op de mosselschuiten, die in de
rivier De Eendracht liggen en niet van het
bjj de wet vereischte licht voorzien zpn.
De secretaris deelde mede, dat de minister
had beloofd dat tot oprpiming zou worden
overgegaan. Wat de verlichting betreft, was
men zeer verdeeld. Bssloten werd aan het
voorstel van St Annaland 'ie voldoen.
De afdeeling Middelburg Btelde voor, nog
maals pogingen aan te wenden om de spoor
wegbrug over de Oude Maas bjj Dordrecht beter
en doelmatiger verlicht te krjjgen, dan thans
het geval is. Dit zal geschieden.
Door de afdeeling Rotterdam was voorgesteld
de regeering te verzoeken, de witte no 13, »de
baronton", liggende op bet Krammer, hoek
Nieuwe Vaarwater te vervangen door een gasboei-
Daartegen bestond geen bezwaar.
Tot bestuursleden werden her- en gekozen
de heeren H. Smeenge en A. Bouwman.
Aan het bestuur is overgelaten de bepaling
waar de algemeene vergadering een volgend
jaar zal gehouden worden.
Onder talrjjke bljjken van belangstelling
werd Donderdag op Zorgvliet bjjgezet het lpk
van den heer J. H. Mejjer, in leven direc
teur van het Blindeninstituut te Amster
dam. Een 30tal palmtakken en kransen volg
den den lpkwagen. In het gesticht werd het
lpk, onder orgeltonen, door de diep bedroefde
kweekelingen uitgeleid.
Aan het geopende graf huldigde mr G. H.
van Tienhoven namens het bestuur van het
Instituut, de predikant M. A. Perk, namens
de Vereeniging tot verbetering van het lot der
blinden in Nederland en zijn Koloniën, en prof.
W. M. Gunning, namens de Prins Alexander
Stichting, de groote verdiensten van den over
ledene in zpn streven tot verzachting van het
lot der hlinden. Mejjer's plaats zal moeiljjk
te vervullen zpn.
Een neef van den overledene dankte voorde
talrjjke eerbewpzen.
De Deutsche Turnoerein te Amsterdam
heeft Woensdagavond met een Festcommers den
verjaardag van den Duitschen keizer vroolpk
gevierd. Er waren 450 personen tegenwoordig.
Een troep met zout beladen smokkelaars
werd deze week door de bereden politie nabjj
Sprandel (N. Br.) achterhaald, en twee hunner
werden gevat, terwpl 19 sakken, inhoudende
783 KG. zout in beslag werden genomen.
De adv. uit de Bred. Crt. (Mevrouw—
Juffrouw), die wp dezer dagen overnamen,
was een mystificatie, waarvan de Bred, onge
lukkig de dupe was.
De Rotterdamsche rechtbank veroordeelde
den vroegeren kastelein D., die uit jalousie
in een bierhuis aan de Botersloot een revol
verschot loste op zjjne vroegere huishoudster,
tot vjjf jaren gevangenis.
Omtrent de* vrek, die in zpn eigen huis
te Utrecht stierf, wordt medegedeeld dat zpn
einde verhaast werd, wjjl hjj uit zuinigheid
niet stookte en op den zolder van zpn tuinhuis
veel koude leed.
Hoewel hjj er warmpjes inzat, is het berioht,
dat hjj ongeveer een ton nagelaten heeft, over
dreven.
Dinsdagmiddag zakten te Alkmaar twee
jongens op het Noord Hollandsch kanaal door
het jjs. De een wist zioh te reddende ander»
zestien jaar oud, schoot onder het jjs en verdronk.
Op de Keizersgracht te Amsterdam is
Donderdagochtend een jongen, die nog de
roekeloosheid had zich op het jjs te wagen, er
door gezakt en verdronken.
Zooals destjjds is gemeld werden vdor
enkele weken in het jaohtveld der koningin
onder Apeldoorn door twee jachtopzieners vjjf
gemaskerde personen ontdekt, waarvan er twee
met geweren gewapend waren. Twee hunner
gingen op de vlucht, een ander legde op een
opziener aan, terwjjl een vierde dreigde hem de
hersenen te zullen inslaan. Te dier zake zpn
F. W. B. van Velp en J. B. van Beekbergen
door de rechtbank te Zutphen ieder tot een
jaar oelstraf veroordeeld.
Onder Oosterbeek is een werkman aan
een suikerfabriek, bjj het aflaten van geblusohte
kalk, door een vallend stuk aan het hoofd
getroffen; hjj overleed denzelfden dag. In
de margarinefabriek te Osch kwam Donderdag
ochtend een arbeider door zpn jas met de
machine in aanraking. Hjj werd medegeslin-
gerd en was binnen weinig oogenblikken ver
pletterd. De overledene was weduwnaar en vader.
Eenigen tpd geleden lieten eenige vraoht-
rjjders te Heeren veen wagens vervaardigen met
wielen, die geschikt waren op de rails te loopen
van de pas voltooide trambaan der Nederland-
sche Tramwegmaatschappjj JoureHeereveen
Gorredpk. Zjj konden hierdoor zware vrachten
met geringer trekkracht dan vroeger vervoeren
der Tramwegmaatschappjj werd hierdoor een
zware concurrentie aangedaan.
Toen de Maatschappjj een dezer vrachtrjjders
vervolgde sprak de kantonrechter den man vrp,
en het aantal vrachtwagens nam na dit feit toe.
De Maatschappjj zal nu nog eens trachten
een veroordeeling van een der vrachtrjjders te
verkrjjgen.
Verleden week reed de chef van dienst On
derwater met een losse machine van Heeren veen
naar Gorredpk. Te Benedenknppe stond de
kar van een vrachtrjjder van Bovenknjjpe op
de rails, waardoor de machine stoppen moest.
De chef, die tevens onbezoldigd rijksveldwach
ter is, bekeurde den man, zoodat deze zaak
nogmaals voor het kantongerecht dienen zal.
Nog altjjd bljjtt de influenza te Londen,
vooral in het Zuidelijk deel der stad heerschen.
In de hospitaals liggen veel zieken en de
particuliere geneesheeren hebben de handen
vol. Er komen vele gevallen onder de politie
beambten voor.
Hoewel het sterftecijfer te Brighton nog
zeer hoog is, neemt daar de influenza af, evenzoo
te Windsor. In Devonshire daarentegen heerscht
zjj nog hevig, en maakt vooral slachtoffers
onder de ouden van dagen.
In de vorige week bedroeg het getal influenza-
ljjders te Kopenhagen 620, waarvan 30 overleden.
Het getal sterfgevallen te Parjjs bedroeg
gedurende de derde weck dezer maand 1615
tegen 1129 gemiddeld anders in dit jaargetjjde.
Te Londen was het sterfteojjfer gedurende de
vorige week 1455, d. i. 868 boven het normale
cjjfer.
Da zwaar beproefde Italiaansche schatkist
heeft reden tot dankbaarheid aan de influenza,
daar zjj van 15 Nov. tot 15 Jan. IJ millioen
voordeel had tengevolge van het overljjden van
tal van gepensioneerden aan de ziekte.
Op het kerkhof van Kensal-Green bjj
Londen zal eene bewaarplaats voor de asch
van verbrande ljjken worden gebouwd. Het
gebouw zal 42 vertrekken bevatten, elk afge
sloten door eene matglazen deur. Tegen het
einde van Februari zal het werk denkeljjk
voltooid zpn.
Keizer Wilhelm heeft dezer dagen in
persoon een bezoek gebracht in de keukens
van zpn paleis, en overtrof daardoor zelfs
Ftederik den Groote, die nooit verder ging
dan een perBoonljjk onderhoud met zpn Fran-
sthen chef de cuisine, wanneer het menu van
den dag aan het scherp oordeel van een Voltaire
stond onderworpen tet worden. Er hcerschte
niet weinig verwarring onder de koks, toen
de keizer in hun midden verscheen. De inspectie
liep echter naar wensch af en thans is er geen
Haus/rau in geheel Pruisen, die niet nog sterker
hare waardigheid gevoelt, nu de keizer zelfs
de moeiljjke wetenschap der kookkunst heeft
trachten te doorgronden.
Ellendig is de toestand van een 14,000
Russische boeren, die uit de noodljjdende pro
vinciën naar Siberië vertrokken en door armoede
genoodzaakt waren in Tjoumen te bljjven.
Typhus, roodvonk en mazelen hebben honder
den ten grave gesleept en de overigen leven
in de grootste ellende zonder eenige beschutting
tegen de koude.
Te Koningsbergen is het Luisentheater in
de asch gelegd. Niets kon gered worden.
Persoonlpke ongelukken worden niet gemeld,
Uit de opbrengst van Grant's auto
biographic, die de ex-president der Vereenigde
Staten nog bjjna stervende dicteerde, ontving
zpn familie als haar aandeel 414.855 doll. Dit
is het grootste financieel succes, dat een boek
in Amerika had.
De diamantsljjparjj van Coetermans-
Henrichs is in het bezit van een diamant, de
grootste die tot heden in Afrika is gevonden.
De steen weegt 400 karaat. Als hjj afgeslepen
is zal hjj nog 200 karaat wegen.
Men is zoo welwillend ons het volgende te
schrjjven
Zooals onzen lezers bekend zal zpn werd
eenige jaren geleden door de suikerfabrikanten
in Nederland en België een bond opgericht met
het doel de belangen der fabrikanten zooveel
mogelpk te behartigen en daartoe in de eerste
plaats een conform contract op te maken,
waaraan alle leden van dien bond gebonden
waren. Een lid van dien bond mooht volgens
dat contract met geen landbouwer een overeen
komst sluiten, die afweek van het vastgestelde,
waarin natuurlpkerwpze de belangen der
fabrikanten voldoende werden gewaarborgd.
In die jaren begon jaist een ommekeer in de
suikerbieten-verbouw te komen. Yroeger had
men een groot soort suikerbieten met betrek-
koljjk laag gehalte, die bjj een gunstig jaar
getjjde zoowel voor den boer als voor den
fabrikant goed waren. Opbrengsten van 50.000
KG. en meer waren in dien tpd geen uitzon
dering.
Allengs eohter leerde men de bieten verbe
teren; de peeën werden kleiner, het suikerge
halte groot. Wie van deze verbetering
profiteerden, behoeft men haast niet te zeggen
het waren natuurljjb de fabrikanten, die aan
de boeren veel minder te betalen hadden en
doch evenveel, ja zelfs meer suiker kregen. Met
leede oogen werd deze verbetering door de
boeren aanschouwd. De suikerbieten-cultuur,
eenmaal zoo winstgevend, dreigde een ruïne
voor hen te worden, daar er op den verbouw
geen geld genoeg meer overschoot om in de
plaats van die bieten, welke niets op de boerderjj
achterlaten, 't zjj mest, 't zjj veevoer te koopen.
Door het contract gebonden, waren de land
bouwers verplicht het zaad te gebruiken, dat
de fabrikanten hun gaven en dat altjjd, ondanks
de schoonste beloften, van verbeterde, en dus
van voor den boer nadeelige, bieten was.
Behalve de bepaling omtrent het zaad vond
men in het contract nog meerdere voorschrif
ten, betreffende het bemesten van den grond,
de lsvering, het wegen enz., die alle in het
belang van den fabrikant waren en in het
nadeel van den boer.
In den laatsten tjjd werd dientengevolge veel
geprutteld en geklaagdtotdat ten slotte
eenige landbouwers trachtten een bond tegen
over den bond der fabrikanten op te richten,
Spoedig bleek eohter dat het vormen van zulk
een bond eene utopie was, daar honderdtallen
kleine landbouwers, die aangelokt werden door
het voorschot, dat de fabrikanten geven, en die
niet konden wachten tot door beide bonden
onderhandeld was en billjjker voorwaarden
verkregen zouden zpn, verplicht bleven op den
gewonen voet voort te gaan met het verbou.
wen van suikerbieten.
Toch is bjj die poging aan 't licht gekomen
dat, al staan de landbouwers als de zwakke
partjj tegenover de fabrikanten, ook het spreek
woord Eendracht maakt macht hier van toepas
sing kon zpn. Als voorbeeld wensohen wjj
sleohts aan te halen, wat dit jaar te Wolfaarts
djjk gebeurd is.
Yerleden jaar waren de prjjzen van suiker
en daardoor ook van suikerbieten laag; men
kon Blechts 9j gulden per 1000 KG. krjjgen,
zoodat weinig gecontracteerd werd. Nu is die
toestand veranderd; de prjjzen van suiker zpn
gestegen en de fabrikanten besteden f 11 per
1000 KG., bjj welken prjjs voor hen winst
genoeg overbljjft, zoodat ze jj veren om met de
landbouwers te contracteeren. Yan deze gunstige
stemming hebben de landbouwers in genoemde
gemeente geprofiteerd door zioh te vereenigen
en te zeggen: wjj willen wel contracteeren,
doch de keuze van de bieten-varieteit bljjft
san ons. Een fabrikant bleek genegen aan
die voorwaarde te voldoen en als variëteit
werd uitgekozen de verbeterde klein Wanzleben
van de firma Schreiber en Zoon te Nordhausen,
die volgens proeven, in 1889 genomen door
professor Maerken, de beste Van 12 variëteiten
bleek en 47002 KG. per hectare gaf met een
Buikergehalte van 14.57
Komt deze verandering nu nog niet aan al
de bezwaren der landbouwers te gemoet en is
daar b. v. nog niet door verkregen het con
tracteeren op het suikergehalte, toch is het
een stap in de goede richting, die bewjjst dat,
waar de landbouwers zich vereenigen en rede-
ljjke eischen stellen, de fabrikanten wel willen
te gemoet komen.
De vergadering van heden middag, door dr
A. J. Swaving, directeur van het landbouw
proefstation te Breda, uitgesohreven, had ten
doel het contracteeren op suikergehalte nader
te bespreken en te trachten ook hierin over
eenstemming te krjjgen tussohen kooper en
verkooper.
Bjj opening der vergadering, te twaalf uur,
bleek een veertigtal belanghebbenden samenge
komen te zpn.
De bjjeenkomst werd natuurlpk gepresideerd
door den heer dr Swaving.
Deze herinnerde er aan dat verleden jaar op
eenzelfde vergadering, gehouden te Roosendaal
een concept-reglement is opgemaakt met de
bepaling dat naar suikergehalte zal gecontrac
teerd worden. Yerder wilde de fabrikanten
bepaald zien dat het zaad zal geleverd worden
door den fabrikant en dat het monster aan de
fabriek gestoken moet worden.
Aan dat verlangen is voldaan en nu zullen
overeenkomstig dat conoept dit jaar proeven
genomen worden.
De fabrikanten hebbea een sterken bond,
die weet wat hjj wil, doch die, ook met het
oog op de concurrentie, niet al te veel den
boer kan onderdrukken. Men moet dien bond
dan ook niet met wantrouwen aanzien, doch
trachten door gemeen overleg de belangen van
beide partpen te behartigen.
De heer Swaving stelde vervolgens voor eene
permanente commissie te benoemen, die als
vertegenwoordigster van de belangen der boe
ren met den bond kan onderhandelen en
trachten een billjjk en goed contract te ver
krjjgen.
Het contract, dat er thans is, bestaat slechts
als proef; en al moge de commissie voor dit
jaar te laat zpn samengesteld een volgend
jaar kan zjj nuttig werkzaam zpn.
Hierna werd, op voorstel van den heer Rog
geband, besloten eerst het concept-contract te
bespreken, dat door dr Swaving, in overleg met
de fabrikanten, voor dit jaar is vastgesteld.
De hoofdvoorwaarde daaruit bepaalt 11 per
1000 KG. met 13 suiker, terwpl bieten aset
minder dan 11 suiker worden geweigerd.
