N°. 1356 Jaargang. 1892. W oensdaj? 27 Januari. Middelburg 26 Januari. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager.' Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Telephoonnommer 139. LETTEREN EN KUNST- ON HERWIJS. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. H E R IJ K. RECHTSZAKEN. Konijiiendiefstal. fill)l)i:il!(l!(.SCIli: COURANT. W W Thermomeler. Agenten te VliseingenP. G. de Vsy Mestdagh Zoon, te Goes. A. A W. Bolland, te Kruisingen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moow, te Tholen: W. A. j Advertentiën Middelburg 26 Jan. vm. 8 u. 37 gr. j van Nleuwenhtjijzen en te TerneuzenM. db Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de j moeten des namiddags te één uur bi. 12 u. 41 gr., sv. 4 u. 42gr. F. advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, db Gebb. Beuntante, te *sGravenhage, en A. db la Mak Azn., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjjn, willen Verwacht W. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cib., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen De brochure van mevrovw StatenTeGempt over het krankzinnigen gesticht te 's Graven hage begint gelukkig invloed uit te oeteren. Hier wordt wat meer licht verspreid, ginds begint men zich te beijveren om de zaken te onderzoeken. In die brochure wordt o. a. melding gemaakt van een meisje, dat in een cel werd opgesloten en wier voeten afgevroren waren. Volgens nader bsricht aan het Vad. zouden de voeten van het bedoelde meisje niet afge vroren, maar weggerot zjjn, naar beweerd wordt tengevolge van gebrekkige verpleging. De ouders van 't meisje hadden op dien grond een aanklacht ingediend, doch het eind zou geweest zjjn, dat de vader, na ontvangst van 300 van de regenten, een verklaring heeft geteekend, dat hjj van alle verdere vervolging zou afzien. De zaak is thans in onderzoek bjj de justitie, terwjjl eveneens een onderzoek wordt ingesteld door het geneeskundig staatstoezicht. Vanwege de gemeente 's Gravenhage wordt jaarljjks op de begrooting 50.000 uitgetrokken voor verpleging van onvermogende krankzin nigen in dat gesticht. Het is te hopen dat een der raadsleden nn ook de zaak eens in den raad ter sprake brengt. Er kan in deze niet genoeg licht ontstoken en niet te streng onderzocht worden. De heer Haffmans heeft in het Venloosch Weekblad eigenljjk maar wat verteld over een wetsontwerp betrtffende landnationalisatie, dat dr A. L. Poelman, lid der Tweede kamer, zou hebben uitgewerkt en zjjn collega's aangeboden. De heer Poelman schrjjft ten minste in de /tob. Gron. Crt.: In 1889 heb ik bjj den heer W. Versluys te Amsterdam eene broohure uitgegeven onder den titelOntwerp van wet tot rtgelmg van het grondbezit met toelichting. Sedert heb ik dat onderwerp niet aangeroerd. Op dit geschrift moet dus de redacteur van het Venloosch Weekblad het oog hebben. In dit stuk is echter van landnationalisatie geen sprake; de hier door mjj voorgeslagen regeling staat ljjnrecht tegen dit stelsel over. Het is algemeen bekend dat de landuationalisten het privaat grondbezit willen afschaffen, om het te verwisselen voor communaal bezit, hetzjj door de gemeente, hetzjj door den staat. Het door mg in be doeld geschrift ontwikkelde plan strekt daar entegen tot bevestiging en uitbreiding van het privaat bezit. Hoe het V. W. hier landnationali satie kan hebben gezien, is voor mjj en zal ook wel voor hen, die van het boekBken kennis genomen hebben, een raadsel zjjn. Bjj het begrootingsdebat meende ik van dit geschrift met een enkel woord melding te moeten mak<n; daarna heb ik er aan enkele leden der Earner op hun verlangen een exemplaar van toege zonden. Hebben ook andere leden er een ont vangen, dan is dit gebeurd zonder mjjn toedoen of medeweten. Hu de Tweede kamer haar goedkeuring ge weigerd heeft aan de overeenkomst, door den vorigen minister van koloniën Mackay met de Billitonmaatschappjj gesloten, zal het zoo zegt de Javabode wel tot een proces komen tusschen de maatschappjj en den lande. De aandeelhouders toch in de maatschappij hebben verklaard, dat zjj met deze overeenkomst hun laatste woord hebben gezegd en de minister Van Dedem heeft zich ten gunste van staats exploitatie uitgelaten, zoodat er van nadere onderhandelingen wel geen sprake meer zal zjjn. De rechter zal dan hebben uit te maken, of de gouverneur-generaal 's Jacob buiten zjjn bevoegdheid ging, toen hjj de concessie der Billitonmaatsehappg zonder voorafgaande goed keuring des konings verlengde, en of, als dit het geval was, die verlenging toch geldig is. Als wjj ons niet vergissen heeft het hoogge rechtshof een paar malen beslist dat autori teiten en ambtenaren door hun handelingen den lande binden, ook al zjjn zj) hun bevoegd heid te buiten gegaan. De Eerste kamer kwam Maandag avond weer bjjeen. In de eerste plaats werden de geloofsbrieven van het nieuw gekozen lid voor Noord-Holland, den heer J. Breebaart, onder zocht en goedgekeurd, waarna genoemd lid, die bereids in handen ran H. M. de koningin regentes de vereisohte eeden aflegde, zitting nam. De voorzitter deelde voorts mede, dat was ingekomen een bericht vu bet overljjden Tan den heer Van Akerlaken, dat reeds met een brief van rouwbeklag was beantwoord. Hjj wjjdde eenige woorden van hulde en waardeering aan de nagedachtenis van dit geacht medeliu. Wederom, zeide de voorzitter, is aan deze kamer een waardig lid ontvallen, een man van een vast beginsel en die door zjjn eerljjk, open karakter bjj allen in hoog aanzien stond. Door zjjne bekwaamheid, zjjn jjver en zgne groote werkkracht was hjj langen tjjd nuttig werk zaam in het belang des lands. Zjjne nagedach tenis zal bjj de kamer in eere bljjven 1 Na mededeeling van verschillende ingekomen missives, o. m. het overlijdensbericht van den beer De Roy van Zuidewjjn, president van de Algemeene rekenkamer, ging ue kamer uiteen tot heden (Dinsdag) ochtend te 11 uur, wanneer aan de orde is de beraadslaging over de staatsbegrooting voor 1892. (Men zie Laatste berichten.) De te 's Gravenhage overleden heer E. A A. J. de Roy van Zuidewjjn, voorzitter van de algemeene rekenkamer en in die betrekking van reohtswege lid van den raad van voogdjj over H. M. de koningin, was vroeger officier van administratie bjj het Nederlandsche leger en geruimen tjjd majoor-kwartiermeeBter, werk zaam bjj het departement van oorlog. Zyn kundigheden en nauwgezetheid als administra teur deden op hem de keuze vallen bjj de voor ziening in een vacature als lid van de reken kamer, eu na jaren lang dat lidmaatschap met eere en onderscheiding te hebben vervuld, werd hjj tot voorzitter benoemd. Ouder zjjn leiding is de inrichting van die instelling zeer verbeterd en heeft zjj haar goeden naam als hoogste college voor de rjjks- comptabilittit waardig weten te handhaven. De overledene was riader van den Neder- landschen Leeuw en de Eikenkroon. De commissie voor den graanhandel te Amsterdam heeft zich tot den Nederlandschen gezant te Berljjn en tot den minister van bui- tenlandsche zaken, den heer Van Tienhoven, gewend, ten einde de verlangde Duiteche recn- ten ook voor die granen te verkrjjgen, die in Nederlandsche havens zjjn opgeslagen. De minister heeft Woensdag een deputatie uit de commissie ten gehoore ontvangen en haar zjjn tusschenkomst in deze zaak toegezegd de gezant heeft aan de commissie geantwoord, dat hg de noodige stappen zoude doen, of reeds had gedaan. Ook de minister van marine verleent deze week geen audiëntie. Dinsdag 9 Februari zullen de Provinciale staten van Noord-Holland bgeenkomen tot het kiezen van een lid der Eerste kamer, in plaats van wjjlen jhr mr D. van Akerlaken. Bjj het kantoor van het buitengewoon zegel te 's Hage zjjn door den minister van financiën benoemd tot eersten stempelaar J. Vis, thans tweede stempelaartot tweeden stempelaar A. Coeland, thans eerste stempelaar bjj het kantoor van het buitengewoon zegel te Am sterdam. Bjj het kantoor van het buitengewoon zegel te Amsterdam is tot eersten stempelaar be noemd J. G. Bikoergen, thans tweede stempe laar. Wjj ontvingen van den uitgever, den heer H. D. Tjeenfc Willink te Haarlem, de eerste halimaandeljjksche proefuflavering van den nieuwen jaargang van Eigen Haard, met ver zoek op dit tjjdschrift, dat met 1892 zjjn 18en jaargang opent, de aandacht onzer lezers te vestigen. Wjj doen dit gaarne, omdat Eigen Haard steeds is geweest een echt nationale uitgave, die naast goeden tekst, meestal van Nederland sche sohrjjvers, ook de kunstuiting met stift of penseel van landgenooten ons te bewonderen gaf. Steeds was het 't streven van Eigen Haard om actueel te zjjn en daarin is het, vooral in den laatsten tjjd, niet achter gebleven, terwgl de redactie ook voor de toekomst de belofte doet zich steeds te zullen beg veren om door 't geven van degelgke lectuur, verscheidenheid van stof en fraaie platen het tjjdschrift zjjn rang onder de geïllustreerde bladen met eere te doen handhaven. Met deze enkele regelen meenen wjj daarom voldoende de aandacht op dat degeljjk tijd schrift te hebben gevestigd. Als vervolg op het bericht over de schrif telijke nalatenschap van mevr. Bosboom- Toussaint, door de erfgenamen aan de biblio theek van de Maatschappij der Nederl, Letter kunde te Leiden aangeboden, deelt de Ned. Spectator mee dat het album, aan de gevierde schrjjfster op haar zeventigsten verjaardag ge schonken, een plaats zal vinden in de koninkl. bibliotheek. De erfgenamen toch hebben deze belungrjjke verzameling van ongeveer 800 auto grafen en teekeningen van geleerden, letter kundigen, schilders enz. enz. in bruikleen aan het rjjk afgestaan, om in genoemde boekerjj bewaard te worden. De Zweedsche schilderes Christine Sund- berg is overleden. Zjj woonde 's winters te Parjjs. De heer H. Tegelaar, voorzitter van den Bond van Nederlandsche onderwijzers, merkt, in verband met het vergoelijkend bericht in de N. R. Crt omtrent de houding van het gemeentebestuur te Heilo in de bekende onderwijszaak, Let volgende op: Niet alleen het feit, dat te Heilo een onderwjjzer is ontslagen, omdat er volgens de wet een overcompleet was, wekte de veront waardiging op, zooals de berichtgever schjjnt te meenen, maar vooral de bgzondere betaekenis, die dit ontslag door bijkomende omstandig heden heeft verkregen, gaf het hoofdbestuur aanleiding om met kracht op te komen tegen een besluit, waarbjj niet alleen de belangen van den onderwjjzer Stmt, maar evenzeer die van alle onderwjjzers in Nederland zjjn betrokken. Want bet Btreven naar bezuiniging, dat zich bjj ver schillende gemeentebesturen in de eerste plaats openbaart door beknibbeling op de reeds zoo lage onderwjjzers-traktementen, was ook te Heilo weder de reden, waarom een verdiensteljjk onderwjjzer, die meer dan twaalf jaar zgne beste krachten wydde aan de school in die gemeente, werd ontslagen. Wanneer men toch nagaat dat al de andere daar in iunctie zjjnde onderwjjzers eenen veel korteren diensttjja hebbes das Simt, u*i> echter ook hun trakte ment beduidend lager is dan het zgne, dat Smit is aangesteld in een tjjd, toen er gebrek aan onderwijskrachten was, waardoor toen het gemeentebestuur van Heilo hem heeft gelokt door het uitgeloofd traktement van 650 op f 700 te brengen, dan verschjjnt het bedoelde ontslag in een geheel ander licht ais waarin uw berichtgever het meende te moeten plaatsen. >En wanneer men ten slotte weet, dat nog in Mei jl. eene vacature ti Heilo vervuld werd door eenen onderwjjzer zonder hoofdakte, op Benen tjjd dus, waarop men reeds wist, dat men volgens de wet verplicht was eenen onder wjjzer met hoofdakte aan te stel-en, en dat men thans eene oproeping doet tegen een be zoldiging van ƒ600, terwgl Smit ƒ700 had, dan moet ieder, dunkt mjj, wel met ons over tuigd zjjn, dat de wet hier als hefboom is ge bruikt om de duurdere onderwijskrachten te rerwjjderen en ze door goedkoopere te verran gen." Tegen zulk een machtsmisbruik nu zal de bond zich met alle kracht verzetten. Aan het vergelijkend examen dat dezer dagen te 's Hage voor de betrekking van hoofd eener tchool wordt gehouden, is door 94 on derwijzers deelgenomen. De heer Bokma, pred. te Hien en Doode- waard, heeft het beroep naar de Ned. Herv. gemeente te Bruinisse aangenomen. De Heraut meldt dat de Christelijk Ge reformeerde (Afgescheiden) kerken hare in stemming met de reglementswijziging hebben betuigd. Kort daarop is het officieele stuk, waarin van de reglementswijziging kennis werd gegevenaan H. M. de Koningin-Regentes afgezonden. Dn de regeering heeft, bljjkens eene mededeeling in de Bazuin, bericht van de ontvangst van dit stuk gezonden, zonder eenige reserve. Deze zaak, in nauw verband staande met de vereeniging met de doleerenden, heeft dus thans haar volledig beslag gekregen. Tot buitengewone afgevaardigden voor de dubbele vergadering van de Algem. Doopsge zinde Sociëteit, ter benoeming van een hocg- l63raar, zjjn door de stemhebbende gemeenten benoemd de heeren G. ten Cate, G. E. Frerichs, S. G. Binnerts Az., J. W. v. d. Linden, W. J. v. Douwen, prof. P. L. Muller, H. Boetje <n S. de Waard en in plaats van de heeren M. J. van Douwen (door de Friesche Doopsgez. 8oc. tot afgevaardigde benoemd) en prof. Muiier, die bedankt heeft, de heeren T. Kielstia en J. F. Bakker. Tegen aanstaanden Donderdagavond heeft het Leger des Heils in het Schuttershof alhiet eene, tegen entrée voor ieder toegankelijke, groote bgzondere samenkomst belegd, waarbjj zich het muziekkorps der Stad-kolonie van Amsterdam zal doen hooren en waarvan de leiding zal plaats hebben door adjudant Duits Wesseling, die het bevel heeft over die »Stad- kolonie." Het bestuur der vereeniging Hulp in Nood te Ylissingen heeft Maandagavond voorloopig bbsloten, om zgne werkzaamheden uit te breiden door te trachten, evenals in zoovele andere plaatsen het geval is, aan den nood der werk - loozen tegemoet te komen door het verschaffen van werk. Weldra kunnen van de zjjde van dat besta u r verschillende uitnoodigingen en Btappen in die richting verwacht worden. Prins Leopold van Pruisen, met gevolg, kwam Maandagmiddag per dagboot Engeland te Ylissingen aan met den aansluitenden snel trein, waarin zich een salonrjjtuig bevond, werd de reis naar Berljjn vervolgd. De heer C. van Schagen, benoemd onder wjjzer te Westkapelle, heeft voor die benoeming bedar kt. Tot lid van het burgerljjk armbestuur aldaar is benoemd den beer L. Kaland. Zondagmorgen jl. gelukte het den post bode Wilderom tusschen Domburg en West kapelle een viscbarend te grjjpen. Hoewel het dier zich hevig verzette, zoodat het voornoemden bode op een paar bebloede vingers te staan kwam, schjjnt het öf ziek öf zich bjj het neer schieten op zjjn prooi erg bezeerd te hebben. De vlucht bedraagt ruim 1,3 M. Een zelfde dier werd Vrjjdag te Kruiningen geschoten. Dit had een vlucht van 2 M. In het kerkgebouw der Oud-gereformeerde gemeentj aan de Joannes Antonides van der Goeskade te Goes ging het Zondagmiddag alles behalve stichtelyk toe. Toen de dommé aan het einde der bjjeenkomBt van den preêkBtoel kwam, gaf een kleine opmerking van de zjjd e van een ouderling aan het adres van den eer waarden prediker aanleiding tot een heftige woordenwisseling tusschen beiden, waarbjj men elkander veiwjjten deed, die in een kroeg reeds verontwaardiging zouden gewekt hebben, maar in een kerk nog veel minder op haar plaats zjjn. Wjj zullen zegt onze bericht gever maar niet meedeelen wat de heeren elkaar ten laste legden. Nadat de kerkbezoekers het gebouw hadden verlaten sommigen hunner diep getroffen over zooveel zondigheid bjj hen, die het voorbeeld moesten geven moet het geschil een nog ernstiger karakter hebben gekregen. Des avonds was het kerkbezoek, zeker tenge volge van het gebeurde, zeer gering. Er-werd dan ook afgezien van het zingen van het eerste vers van psalm 133. De kolenvereeniging Uit voorzorg te Goes hield Maandagavond eene buitengewone ver gadering, naar aanleiding van een verzo6k van een veertigtal leden om de contributie van 1 Oct. tot ultimo December 1891 nu reeds in kolen uitgekeerd te zien. Het boekjaar der vereeniging, die 29 Jan. 1891 werd opgericht, zou ook tot dien datum in '92 loopen, doch het bestuur was destjjds van meaning dat het beter was het eerste vereenigingsjaar te doen eindigen met 30 Sept., waartoe op de vergadering van 28 Oct. 1891 dan ook werd besloten. Dit werd toen zonder hoofdelyk stemming goedgekeurd, vooral ook omdat Oct. de tjjd is waarop men wintervoor raad opdoet. Het bovengenoemde voorstel werd Maandag avond na langdurige discussie met 72 tegen 65 stemmen aangenomen. Het bestuur, dat bjjna geheel belangeloos de omvangrjjke werkzaamheden in 't belang van de vereeniging verricht, kon, ook met het oog op de administratie, geen goedkeuring aan dit besluit bechten, en nam en bloc staande de vergadering zyn ontslag. De volgende week zal weer een algemeene vergadering bjjeen geroepen worden teneinde een nieuw bestuur te kiezen. Van 15 December tot 15 Januari 11. zjjn te St. Jansteen 21 personen overleden, vooral tengevolge van influenza. Te Ternenzen zjjn in het jaar 1891 bin nengekomen 1549 zeeschepen, waarvan bestemd voor Terneazen 516, voor Gent 986 en voor Selzaete 47. In 1890 waren binnengekomen 1401 zeeseaepen, waarvan voor Terneuzen 442, Gent 930 en Selzaete 29. Aan de sluizen te Terneuzen werden in 1891 opgeschut 3962 binnen- of rivierschepen, tegen 4079 in het jaar te voren. De ladingen der in 1891 te Terneuzen ge loste zeeschepen bestonden bjj 226 nit stuk goederen enz., 93 minerie of jjsererts, 57 ge zaagd en ongezaagd hout, 54 kolen, 44 ruw- jjzer, 24 jjzer, 5 pijpaarde, 2 wol, alsmede 11 ledig. Van de 435 in 1891 van Terneuzen vertrok ken zeeschepen waren geladen met stukgoe deren enz. 158, phosphate 15, macadam 11, briquetten 2, dakpannen 2, steen 2, alsmede ledig of in ballast 245zjjnde 103 zeeschepen, na lossing te Terneuzen, naar Gent opgevaren. In het jaar te voren waren van Terneuzen vertrokken 375 zeeschepen. Wg herinneren den belanghebbenden dat de herjjk der maten en gewichten plaats heeft voor Middelburg, uitsluitend voor de ge wichten, bestemd tot fijnere wegingen, en alzoo voor die, in gebruik bgtapothekers, goud en zilversmeden, nog voor de wjjken K en L, den 27 en 28 Januari voor de wgken M, N en O, den 29 Januari en 2 Februari voor de wgken P en Q, den 8 en 4 Februari voor de wgken R, S, 1', U en V, den 5 Fe bruari telkens van des voormiddags 9—12 en des namiddags van 1—4 uren. Arrondssements-tiechtbank te Middelburg. Uit bgna alle deelen van onze provincie komen in den laatsten tjjd beriohten in over diefstallen van konjjnen, kippen enz.vooral van den overkant, waar men, door de nabgheid van België, gemakkel jjk gelegenheid vindt zich uit de voeten te maken en zjjn gestolen waar van de hand te doen. Daar zoekt men dus ook te vergeefs naar de daders. Op Walcheren valt het niet zoo gemakkelgkom dergelgke diefstallen te plegen zonder ontdekt te worden. Dit bleek beden ochtend op de rechtbank, toen daar als beklaagde verccheen J. N., oud 39 jaren, smid, geboren te Fjjnaart, wonende te Ylissingen, alhier gedetineerd, ter zake dat hg in het jaar 1891 op na te melden tjjdstippen heeft weggenomen, met het oog merk om zich wederrechtelgk toe te eigenen lo in den nacht van 24 op 25 October nit een hok, staande tegen den molen van C. W. Cjjsouw te Oost-Souburg, twee aan dezen toe- behoorende konjjnen 2o in de eerste helft van November nit een hok, staande in den tuin van Willem Schont te Oost-Souburg, drie aan dezen toebehoorenda konjjnen 3o in den nacht van 18 op 19 November uit een hok, staande in den tuin van Hendrik Janse te Middelburg, twee aan dezen toebe- boorende konjjnen; 4o in het begin van December uit een hok, staande op het erf van Anthonie Roelse, onder Koudekerke, twee aan dezen toebehoorenda konjjnen 5o. in den nacht van 4 op 5 December nit een hok, staande op het erf van Lein Wiele- maker te Ritthem, twee aan dezen toebehoo» rende konjjnen 6o. in den naoht van 6 op 7 December nit een hok, staande op het erf van Willem Ba- rendse onder de gemeente Koudekerke, twee aan dezen toebahoorende konjjnen; 7o. omstreeks half December nit een bok, staande op het ert van Dirk Waltz te Ylissin gen, een aan dezen toebeboorend konjjn, na zich den toegang tot dat erf te hebben verschaft door te klimmen over een muur, die dat erf van de straat afscheidt; 8o. in den nacht van 14 op 15 December nit een hok, Btaande in den tnin van W. M. Jansen te Oost-Soubnrg, een aan dezen toebe boorend konjjn 9o. in den nacht van 17 op 18 December a uit een hok, dat stond in een sehunrtje op het erf van Jannis Looise te Ylissingen, twee aan diens zonen Jan en Joost toebehoorende konjjnen; b nit den tuin van Florns de Wolff te Ylissingen ongeveer dertig liter aan dezen toebehoorende aardappelen; lOo. in een nacht van 19 op 20 December uit een hok, staande op het eii van Isaac Jabobs te Ylissingen, een aan dezen toebehoo- rend konjjnen llo. in den nacht van 24 op 25 Deoember uit een hok, dat hing tegen de woning van Laureas Wondergem te Ylissingen, een aan dezen toebahoorend konijn,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1892 | | pagina 1