N°. 16. 135° Jaargang. 1892. 20 Januari. Woensdag Staatstoezicht m eene htlacnf e zaal. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Telephoonnommer 139. Middelburg 19 Januari. De ONDERWIJS. UIT STAB EN PHÖ¥INCIE. MDDELBl l!(.Stlli: COURAIVT. Thermometer. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vsy Mïstdagh Zoon, te Goes; A. A. V}Bolland, te KruisingenF. v. d. Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. Adverteotiëu Middelburg 19 Jan. 8 u. 80 gr. van Nieuwenetjijzïn en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen ttiie postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten dea namiddags te één uur m. 12 u. 85 gr., av. 4 u. 34 gr. F. advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gebb. Beunt ante, te 'eGravenhage, en A. de la Mab Azn., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zjjn, willen Verwacht tauiel. krachtigen O. wind* i Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Ccmpagsse générale Pnblieité étrangère G. L. Daube Cns., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen. Bij de uitbreiding die de verzekering op verschillend gebied in de laatste jaren in ons land heelt gekregenbij de meer en meer veld winnende, hoewel zeker toch nog lang niet algemeen doorgedrongen over tuiging dat verzekering noodig is als middel hetzij om zichzelven tegen schade te vrij waren, hetzij om de belangen zijner nabe staanden te behartigen ook na zijn dood is het voorzeker een treurig verschijnsel dat in ons land nog altijd elk officieel toezicht ontbreekt op maatschappijen en vereenigiDgen, die zich erop toeleggen den menschen gele genheid te bieden tot een verzekering in verschillenden vorm. Dit is vooral te betreuren, nu het vraag stuk van gedwongen verzekering van de werklieden door hun patroons, teneinde hen schadeloos te stellen wanneer zij een ODgeluk mochten krijgen, meer en meer belangstelling "wekt en er in die richting voortdurend meerdere stappen worden gezet. Waar aan de eene zijde dwang daartoe wordt uitgeoefend en zeer terecht wordt het toch aan den anderen kant hoog tijd dat er waarborgen in het leven worden geroepen om het vertrouwen te versterken in die maatschappijen, waaraan men een deel van zijn geld of wat nog meer waard is een groot deel van het geluk van zichzelven, van zijne familie, zijne bekenden of ondergeschikten toevertrouwt. De levensverzekering, in tal van verschil lende vormende begrafenis- en zieken fondsen vooral treden hierbij op den voor grond; en zij hebben in de laatste jaren ook in ons land eene ontzaglijke uitbreiding ver kregen. Toen dergelijke vereenigingen zich nog slechts bepaalden tot een z. g. „onder onsje", een kringetje, dat zijn eigen bestuur koos, en daartoe mannen aanwees waarin het vertrouwen stelde, en zelf zijn eigen bezittingen beheerdetoen die vereenigingen dus een eenvoudig karakter droegenwas hooger toezicht minder noodig. Maar thans is ook dit alles op grootscher wijze ingericht zijn er maatschappijen met groote kapitalen, met directeuren, commissarissen euz. enz. die op uitgebreide schaal, door een gansch land of over verschillende rijken, werken en zeer belangrijke sommen onder bare berusting hebben. Die alle zijn in ons land zonder eenig toezicht; en zij, die in haar vertrouwen stellen, hebben bij teleurstelling geen enkel middel om de schade, die hun wordt berok kend, te verhalen. Er zijn voorzeker zeer solide maatschap pijen, maar terecht is wel eens opgemerkt dat een persoon of eene vereeniging slechts zoolang solide is, tot het tegendeel aan den dag komt. En dan is het reeds te laat. Maar de meest vertrouwbare maatschappijen of fondsen hebben zelve belang bij een goed toezicht van staatswege. Hun goede naam zal er door winnen waar de insolidi. teit van andere blijkt, zal van zelf het vertrou wen, dat men in haar stelt, toenemen, en zal menig concurrent, van wier insoliditeit het goede publiek niets weet, van het tooneel verdwijnen. En dat er onvertrouwbare vereenigingen of fondsen zijn, vooral op het gebied van verzekering, wie zal het niet weten Helaas 1 weten doet men het wel, maar slechts in het algemeen. Het groote publiek kent de bijzonderheden nieten bij de geheimzinnige, de verborgen wijze van werken van vele dier corporaties, bij de oogverblindende manier van optreden, waardoor zij zich vaak kenmerken, is het moeilijk achter jde waarheid in deze te komen. Het ligt voor de hand dat de meeste dier vereenigingen thans zuiver winstmakende ondernemingen zijn geworden. En wat er in den boezem daarvan voorvalt, heeft nog niet lang geleden ons geleerd een papport, naar aanleiding van een onderzoek, naar begrafenis- en ziekenfondsen ingesteld door de heeren prof. Molengraaf van Utrecht, prof. Legebeke van Delft en den ingenieur Huysinga te Li trecht. Tot dat onderzoek nam de Maatschappij tot nut van 't algemeen het initiatief. Onder die begrafenisfondsen komen ook tal van levensverzekeringen voor; en in het rapport zijn in een algemeene lijst 433 dier fondsen opgenomen, terwijl de commissie verzekert dat dit nog lang niet alle zijn, welke in ons land bestaan. Luidens dat rapport is de helft der bevol king in ons land verzekerd voor een gemid deld bedrag van f 60 per hoofd, wat een totaal bedrag van f 131,100,000 uitmaakt. Volgens zorgvuldige berekening wordt daar van 2 millioen voor overledenen per jaar uitgekeerd. De commissie schat het totaal bedrag der bezittingen op 12'/2 millioen en meent dat de jaarlijksche rente, gevoegd bij de ontvangen premiegelden, eene jaarlijksche ontvangst van 41/, millioen geeft. Wat nu de fondsen zeiven betreft93 ervan weigerden elke mededeeling omtrent statuten enz., wat al een zeer slecht teeken is van 12 andere is slechts weinig bekend; 81 werden goed genoemd89 tamelijk goed en niet minder dan 77 slecht. Toch is bij die tamelijk goede nog bijna 36 millioen en bij de slechte voor bijna 22 millioen geas sureerd, te zamen 58 millioen op onsolide wijze. Bij die 77 slechte zijn 333,717 personen verzekerd. Bij 25 fondsen vond de commissie geen cent in kas en toch tellen die inrichtingen nog 160,000 leden, die vol vertrouwen hun geld storten. Aan dit alles wordt nog eens herinnerd door den heer A. L. Schmidt Jr., leeraar te 's llage, die in een brochure, welke niet in den handel is, uiteenzet dat staatstoezicht op verzekeringen een dringend volksbelang is. Hij staaft die meening door aanhaling van verschillende uitspraken, door mededeelingen omtrent hetgeen sommige insolide maatschap pijen doen. Het is jammer maar wij erkennen de bezwaren, daaraan verbonden dat de schrijvers van het rapport niet die onvertrouw bare maatschappijen bij namen noemenen dat er niet duidelijk onderscheid is aange geven tusschen begrafenisfondsen tevens levens verzekeringmaatschappijen en louter levens verzekeringmaatschappijen. Sterk is zeker het volgend voorbeeld, door hen aangehaald als bewijs van misbruik, dat gemaakt wordt van het recht om hen te royeeren die in gebreke blijven de premie te betalen of die dit niet op tijd doen. Een luitenant was geassureerd voor 5000, uit te keeren bij zijn overlijden. De man be taalde trouw zijn premie, die o. a. op 1 October verviel. Nu werd hij op 28 Sep tember zwaar ziek en bewusteloos en stierf 3 October. De premie was dus niet voldaan en de maatschappij royeerde. Zij had immers het recht daartoe. Op dit gebied gebeuren de grootste schan dalen, vooral in Amerika, naar prof. Grosz, hoogleeraar in de staathuishoudkunde aan de universiteit te Weenen en lid van het Oostenrijksch parlement aanhaalde. In 1889 werden door Oostenrijksche levensverzeke ringmaatschappijen vóór den bepaalden tijd 21.107 polissen met een verzekerd bedrag van 39.388.812 florins ingetrokken. Maar door een Amerikaansche maatschappij werden in Zwitserland in 1880 niet minder dan 7502 po lissen ingetrokken met een verzekerd bedrag van 127.288.000, enkel polissen waarvan de premiën zonder eenige aanspraak op schade loosstelling zijn verloren gegaan. Van eene tweede maatschappij werden in datzelfde jaar 11.623 polissen met een bedrag van 194,137.000 fl. vernietigd, waardoor 12000 familien van hare spaarpenningen werden beroofd. Nu zijn er echter ook solide maatschappijen, die in zulke gevallen van tijdelijke ongele genheid in het betalen der premie een respijt geven van minstens 30 dagenja zelfs van zes weken.Wil men bij die maatschappijen nog lan ger uitstel hebben,dan wordt zulks aangevraagd door den agent en altyd wordt dit toegestaan. Bovend en royeert geen enkele solide maat schappij een verzekerde, die minstens drie jaren premie heeft betaald. Wanneer dan de verzekerde ophoudt met de premiebetaling, dan zijn de vroeger gestorte premies niet verloren, maar ontvangen bij overlijden van den verzekerde de erfgenamen of zij die aangewezen zijn in de polis een evenredig minder bedrag dan waarvoor primitief ver zekerd was. Dat mindere bedrag zal echter nooit minder zijn dan de gestorte premies. Nog eensvoor het publiek is het onder scheid tusschen solide en onsolide maat schappijen echter hoogst moeilijken daarom is staatstoezicht zoo dringend noodig. Hoe het in ons land soms toegaat bewijst wel het volgende, dat de heer Schmidt meedeelt: »V"óor een paar jaren werd in Den Haag eene levensverzekering opgericht. Als commissarissen traden op een generaal, een majoor en een jonkheer. De kon. goed keuring op de statuten werd gevraagd en verkregen, en de prospectussen werden op order van den directeur gedrukt en door taL van agenten wijd en zijd verspreid. Met groote letters stond er op gedrukt Volteekeud waarborgkapitaal f 500.000. Eene bescheiden som de directeur had even goed kunnen zeggen 5 millioen. Op de eerstvolgende vergadering stellen commissa rissen, die een prospectus hebben ingezien, den directeur de vraag„Waar zijn die 500.000 Wij hebben ze niet, hebt jij die?" «Wel neen", was het antwoord, „dat doet men altijd zoo. Zoo wordt elke L. V. M. opgericht." Die mannen waren het echter met eene dergelijke opvatting niet eens. Zij legden op staanden voet hunne betrekking neer. Later moesten zij per deurwaarders-exploit den directeur verbieden hun naam te gebruiken en maanden achter een stond hun naam als aanbeveling in den Tijdspiegel, en wie weet hoeveleu reeds heb ben deelgenomen in die L. V. M., die zoo'n sympathieken naam heeft, door een generaal, een majoor en een jonkheer werd aanbevolen en eene waarborgsom bezit van ƒ500.000. Dit lezende weet men niet waarover zich meer te verwonderen over de brutaliteit van den directeur of de lichtzinnigheid, goedge- loovigheid en onnoozelheid van commissarissen die zich met zulk een persoon inlieten. Maar dit eene staaltje bewijst ook reeds voldoende de noodzakelijkheid van staatstoezicht in ons land. Dat toezicht bestaat, zegt de heer Schmidt, in Engeland sedert 1870 en 1871. In Italië bestaat eene volledige wetgeving van 1882en in Frankrijk eene zeer beperkte wetgeving. In het Duitsche rijk bestaat geen rijkswet alleen in enkele jaren afzonderlijke wetten, die over het algemeen echter niet voldoende worden geacht. In Noorwegen, waar men nog steeds leeft onder de wet van 1810, is eene nieuwe wet in bewerking. In België zijn nagenoeg geen wettelijke bepalingen. In Oostenrijk Hongarije eene volledige wetgeving van 1865, 1873 en 1880, die evenwel tegenover de vreemde, met name de Amerikaansche maatschappijen, niet vol doende blijkt. In Zwitserland heeft de Bondswet van 24 Juni 1885 alles voldoende geregeld. In het algemeen, in het staatsbelang is het wensehelijk dat men in ons land ook dien weg opga. De heer Schmidt wenscht strenge bepa lingen omtrent de waarborgsom, en verificatie van de boeken der maatschappijen door be voegde staatsambtenarenen tevens dat er door de regeering op zal worden gelet, of niet door Maatschappijen van Levensverzeke ring opgaven en beloften worden gedaan, die ten doel hebben het publiek op eeD dwaalspoor te brengen en te bedriegen; het geval van bedrog moet dan openlijk worden bekend gemaakt. Wij voegen gaarne onze stem bij die van den heer Schmidt, waar hij deze beiangrijke kwestie met vuur en warmte bepleit en aandringt op spoedig en doortastend haDdelen. Te lang reeds is in deze een onverantwoor delijk verzuim gepleegd. De te Hoorn overleden jhr mr D. van Akerlaken, lid der Eerste kamer, trad reeds in 1850 in 't politieke leven als lid der Tweede kamer, doch ram als zoodanig zjjn ontslag, toen hg in. 1860 benoemd werd tot president van de rechtbank te Hoorn. Negen jaar later vaardigde het district Hoorn hem weder af naar de Tweede kamer, waar hjj 5 jaar zitting hield, totdat hg in 1874 door de staten van Nooid-Holiand tot lid der Eerste kamer werd gekozen, waar hg tot zjjn dood toe zitting hield. Met de nieuwe rechterlyke indeohng uit de rechterlijks macht getreden, bieet hg in zgn vaderstad wonen, die hg ia de laatste jaten zgns levens als wethouder diende. De heer Van Aserlaken behoorde tot de oude garde der liberale party. Naar zjjn juriditche en financieele adviezen werd in vroeger jaren met aandacht geluisterd, in den laatsten tjjd liet hg zich zelden meer hooren. Vad Een der Haagsche correspondenten van de Amst. D. v. IV. verneemt dat da koningin regentes eenige dagen geleden aan den luit.- aoi. Benschop, waarnemend commandant van Uet regiment grenadiers en jagers, heelt doen weten, dat zjj eerstdaags een kolonel voor dat regiment zal aanwyzen. Tevens wordt den correspondent veizekerd, dat kol. Lanzing be noemd zal worden en uub de minister neelt toegegeven aan den wensch van H. M. Men moet dit laatste toeschryven aan de pressie, door de overige leden van het kabinet op den minister van oorlog uitgeoefend. Het officierskorps van het Nederlandsch leger Destaat tnans uit 3 luitenant-generaals, waar van 1 non-actief, 16 generaal-majoors (lnon- aotief), 34 kolonels, (1 non-aotief), 81 luitenant- kolonels, 104 majoors. 633 kapiteins (waarvan 10 reserve-officieren van gezondüeid le klasse) 817 le luitenants, waarvan 47 reserve-offioieren van gezondneid 2c klasse, en 428 2e luitenants totaal 2116 opper-, hoofd- en verdere officieren. Het leger in Nederlandsch Tnoië telt tnans 1 luitenant-generaal, 5 generaai-majoors, 7 kolonels, 38 luitenant-kolonels, 64 majoors, 394 kapiteins, 691 le luitenants en 354 2e luite nantstotaal 1554 opper-, hoold- en verdere officieren. Bjj het instructie-bataljon te Kampen zjju gedurende 1891 voor den ditust aangeno men 241 volontairs, waaronder 7 tamboers en werden bjj andere korpsen overgeplaatst 13 onderofficieren, 269 korporaals, 1 tamboar, 16 soldaten en bjj het koloniaal werfdepot 1 ser geant en 1 volontair. In andere korpBeu wer den aangenomen 5 onderofficieren en 64 volon tairs. Met pensioen gingen 4 onderofficieren en 1 volontair, met paspoort 3 onderofficieren en 13 volontai.-s. Overleden zjjn dat jaar 2 militairen. In 't kader van het bataljon wer den opgenomen 23 korporaals. Er heeft zich een dames-commissie gevormd, die per circulaire een beroep doet op de vrou wen van Nederland, om mede te werken tot het geven van een zoo volledig mogelyk overzicht van den vrouwenarbeid in ons land ter wereldtentoonstelling te Chicago, daar de vei zending der voortbrengselen zelve van dien arbeid te kostbaar en bovendien minder doel treffend zou zya. De commissie in kwestie beBtaat uit de Am- sterdamache en Haagscne dames jonkvrouwe Da Bosch Kemper, mevrouw Gompertz, geb_ Jitta, mevr. de douairière Klerck, geb. gravin Van Hog6ndorp, mevr. A. G. Sehmitz, geb. Van Etten, en mevr. Scuolten, geb. Commelin. Berichten uit Suriname maken melding van het bestaan van ernstige moeilijkheden tusschen de Franscbe bona fide lieden op de Lawa-delta en de aldaar aanwezige Nederlandsohe poli tiemacht. De West-Indiër kan wel moeiijjk gelooven wat er zooal verteld wordt en zwjjgt er liefst over, maar zegt toch: Zelfs wordt er beweerd, dat, op grond van die voorvallen, de raad van bestuur verleden week hjjeeu werd geroepen, om, in overleg met de commandanten van zee- en landmacht, te bepaien wat er gedaan moet worden om aan dien toestand een einde te maken". Over de onlangs door den gouverneur inge diende ontwerp-verordening betreffende de aan stelling van een rechtskundig ambtenaar ter gouvernements-secretaria is door de commissie van rapporteurs een ongunstig verslag uit gebracht. Slechts twee leden verklaarden zich vóór dezen maatregel. heer Joh. Strooanyder, enderwyzer te Ossenisse, is ais zoodanig benoemd te Oud Yosmeer. Zjj, dio zich aan het examen ter verkrjjging van akten van bekwaamheid voor huis en schoolonderwijs in de nuttige en fraaie hand werken voor meisje, dat op 15 Februari e. k. een aanvang zal nemen, verlangen te onder werpen, gelieven zich vóór 3 Februari e, k. aan te melden bjj den voorzitter der commis- siën, voor welke zjj wenschen te verschynen met overlegging van: a, geboorte-aktej b. ge tuigschrift van zedeljjk gedrag. De voorzitters der commissiën zjjnvoor de nuttige handwerken te Breda de inspecteur van het lager onderwjjs in de le inspectie te 's Hertogenbosch en voor de fraaie handwer ken: te Breda: de schoolopziener in het district Breda, te Breda. Zjj, die het examen in de beide vakken wenschen at te leggen, gelieven van dat voor nemen te doen bljjken aan ieder der beide voorzitters, bjj wie zjj zich aanmelden. Volgens nadere mededeeling van den heer R. Derksen, secretaris der Unie, school met den bjjbel, is nog voor de 13s jaarcollecta ten behoeve dier Bcholen uit Oud-Alblas ont vangen 6962, voor welke som reeds een school met den bjjbel wordt gebouwd. Door de opbrengst van die extra-collecte is het bedrag van de laatBte Augustus- oi Unie-collecte 735 ho igor geweest dan de 12e. Bjj kon. besluit van 24 December 1891 is aan diakenen der Ned. herv. gemeente te Mid delburg machtiging verleend tot aanvaarding van het door wylen vrouwe J. Galand, weduwe Von Brucken Fock aan de diaconie bemaakt legaat, groot 500. In 1891 werden door het telefoon kantoor te Oost-Souburg verzonden 114 en Ontvangen 148 berichten, samen alzoo 257. Het kantoor te Koudekerke behandelde'872 berichteu daar werden er 205 verzonden en 167 aangenomen. Te Veere werden 1611 berichten behandeld, nl. verzonden 811 en ontvangen 800. Naar men ons meldt zal aanstaanden Donderdag de installatie van den nieuw be noemden burgemeester van 's Heer Aresdskerke plaats hebben. Als een staaltje van de vrijmoedigheid, waarmede liefhebbers van jagen in gesloten tjjd te werk gaan, meldt men uit zekere gemeente in Zuid-Beveland aan de Gr. Crt, dat verleden week in zekeren nacht bjj mane schijn 5 ot 6 personen zich onledig hielden met het opsporen en schieten van hazen op spoorsneeuw. Een ijverig politiebeambte ont zag zich niet zjjoe nachtrust op te offeren om, trots de koude enz., zoo mogelyk de overtreding tegen te gasn en bjj verbaal te constateeren. Toen de man echter de betrokken personen dicht genaderd was, kreeg hjj tot bescheid dat bjj ver genoeg, oi dat het zyn tyd was. Wie zou in dergeijjko omstandigheden, al ware men met twee of drie politiebeambten op sur veillance, zjjn leven wagen voor een paar hazen In de Maandag ie Stavsnisse gehouden vergadering van den gemeenteraad werd be sloten, behoudens goedkeuring, de jaarwedde van de te benoemen onderwjjzereB te brengen van 400 op 500. Op het ingezonden verzoekschrift van de ommbus-maatschappjj de Nieuwe Onderneming om subsidie nit de gemeentekas, tot het behoud van de lyn Sta- venisse—Tholen v. v., werd unaniem afwijzend beschikt. LI. Zondag gaf de zangvereeaigiug Vrij heid Eendracht te Lamswaarde haar tweede winterconcert. Een talrjjk publiek was tegenwoordig zoo schrjjft men ons en keurig uitgevoerde zangstukken werden afgewisseld door komische voordrachten, met en zonder zang, op ver dienstelijke wjjze voorgedragen, terwyl aan h< t slot van elk aideeling een blyspel w-rd opge voerd. Onder deze laatste maakte vooral Le gefopte Communist veel opgang. Ia niet weinig bjjval mocht zich ook de voordracht Varia op een oud thema verhengen, welke, zoo ooit, dan daar verdiend was.Onder de zangstukken kunnen De jacht van St Hubert en In Keulens kelder genoemd wordenwaarvan de uitvoering eene flinke musicale kennis by vele leden van dit gezelschap verried. Den 4 Juni 1891 werden bjj den land bouwer Ad. Ferket te St. Jansteen 85 kuikentje

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1892 | | pagina 1