Maandag
18 Januari.
LAATSTE BERICHTEN.
MoDiiM YeiracMiuMauk
N°. 14.
135° Jaargang.
1892.
Middelburg 16 Januari.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager;
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte*
Telephoonnommer 139.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Een nuttig en belangrijk kijkje.
in.
Bi
irgerlijxe stai
HANDELSBERICHTEN.
Graanmarkteii enz.
PRIJ3SEH VAN EFFECTEN
in i) i) n it i i;(.s(iii; mount.
Theimoineferi
Middelburg 16 Jan. Tm. 8 u. 83 gr.
m. 12 tl. 84 gr., av. 4 u. 38 gr. F.
Verwacht Z. O. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mxstdagh Zoon, ts Goea: A. A. Vf. Bolland, te KruisingenF. v. d. Piijl, te Zierikzee: A. C. de Mooiï, te Tholen: W. A.
van Niitjwenhuijzxx en te TerneuienM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
advertentie-bureau's van Nijgb Van Ditmaa, te Botterdam, de Gebb. Beunt ante, te 's Gravenbage, en A. de la Mab Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjji en Londen, de Comp&gme générale 6e Publieité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
ry des avonds nog worden opgenomen
Door aanschouwing en proefneming wordt
in het weeshuis Prévost te Cempuis het
verstand ontwikkeld. De dogmatische me
thode is daar in den ban gedaan.
In de laagste klasse worden geen eigenlijke
lesuren gehouden daar wordt bijzonder acht
geslagen op de ontwikkeling der zintuigen,
teneinde die te maken tot goede hulpmiddelen
voor onderzoek. Door Fiöbelspelen verrijkt
men de hersenen der jeugdige kinderen met
een ontelbaar aantal juiste aanschouwingen,
die de allereerste grondslagen vormen voor
de algemeene en afgetrokken begrippen,
welke later zich daaruit geleidelijk eu als
van zelf ontwikkelen. De kleintjes worden
niet gedwongen onbewegelijk stil te zitten
het bouwen met kuben, steentjes, stokjes
enz., wordt afgewisseld met gezang, dansen,
wandelen, gesprekken naar aanleiding van
de verschijnselen die zich onverhoeds voor
doen of die de onderwijzer opzettelijk te
voorschijn roepten met vertellingen, 't zij
door den onderwijzer, 't zij door de leerlingen.
Het is iets als een kindertuin of „Fröbel
school" zonder het stelselmatig werktui
gelijke, dat men elders in die inrichtingen
al te veel aantreft, maar eene die een
schouwspel aanbiedt van die natuurlijke
vroolijkheid, ongedwongenheid, zelfwerkzaam
heid en levendigheid, die er de kenmerkende
eigenaardigheid van behooren te zijn.
De oveigang van de laagste klassen, waar
alle werkzaamheden plaats hebben in den
vorm van spelen, tot de hoogere klassen,
waar meer rechtstreeksch onderwijs gegeven
wordt, gaat zeer geleidelijk. lp de middel
klassen gaat men voort het verstand der
leerlingen te verrijken, door middel van
aanschpuwingsoefeningen, met kundigheden
die later gerangschikt en gegeneraliseerd
worden.
Wat meetkunde bv. betreft, de leerlingen
worden van de laagste klasse af tot den leeftijd
van twaalf of dertien jaren, soms nog langer,
practiseh geoefend in het meten, berekenen,
het vergelijken en ontleden van meetkunstige
figuren, en in het zoeken van de eigenschap
pen der figuren door teekenen, vouwen enz.
Evenzoo is het met andere vakken.
Eiken dag driemaal, 's morgens 6 uur,
's middags 1 uur en 's avonds 9 uur gaan
de leerlingen den stand der weerkundige
instrumenten opnemende barometers, ther
mometers, maxima en minima, de regenmeter
en de heliograaf van Campbell, een glazen
bol waarop de zon schijnt, zoodanig dat de
geconcentreerde zonnestralen een door ver
koling zwarte lijn maken op een strook
carton, dat van graden voorzien en op eene
geschikte manier geplaatst is. Daarenboven
houden zij aanteekening van den toestand
der lucht, de richting eu de kracht van den
wind, den vorm en de richting der wolken, en
bij gelegenheid, de zeldzamer voorkomende
verschijnselen, als regenboog, noorderlicht
enz. Deze waarnemingen geven aanleiding
tot verklaringen en natuurkundige proeven,
die geschikt zijn om eenig begrip te geven
van de meteorologie.
De sterrenkunde wordt op dezelfde manier
onderwezen's avonds komen de leerlingen
bij elkander op een plat dak, waar zij den
hemel goed kunnen waarnemen zij leeren
dan de planeten onderscheiden van de vaste
sterren de onderwijzer wijst hun de sterren
beelden en zegt hoe ze héeten, den Melkweg
en de nevelvlekkende schijngestalten der
maan, en de schijnbare beweging der sterren
worden zorgvuldig opgeteekend, en nadat
dergelijke waarnemingen een voldoenden tijd
zijn voortgezet, dpn eerst wordt een aanvang
gemaakt met de rationeele verklaring der
gterrenkuntlige verschijnselen.
Bij mooi weer wordt school gehouden in
de open lucht; men wandelt over de velden
en door bosschen, om planten te verzamelen
die ontleed en gerangschikt worden. Het
hindert niet of de leerlingen de Latijnsche
namen der planten onthouden of vergeten,
het voornaamste is dat zij ze beschouwen en
cla8sificeeren. Alle positieve wetenschappen
worden op gelijksoortige manier onderwezen.
Niet uit de boeken, maar uit de natuur zelve
putten de leerlingen hun onderricht.
Deze methode van aanschouwing en proef
neming kan natuurlijk niet toegepast worden
op de geschiedenis, wier feiten niet streng
nagegaan kunnen worden, zooals die der
natuurwetenschappen.
Ouder de leervakken behoort verder ook
de stenographic.
Dat in het weeshuis Prévost aan de
esthetische vorming der leerlingen ook veel
zorg wordt besteed ligt voor de hand. Tee
kenen, boetseeren voorlezenlestudeeren
en opzeggen van letterkundige stukken,
tooneeivoorstellingen, zang en instrumentale
muziek, dansen, in éeu woord alle kunsten
worden daar onderwezen, om het schoonheids
gevoel der kinderen op te wekken, hun
smaak te vormen en hen daardoor geschikt
te maken voor hooger genot. Op de uit
stapjes wordt geen gelegenheid verzuimd
hen opmerkzaam te maken op grootsche of
schilderachtige natuurtooneelenmen laat
hen merkwaardige monumenten en kunst
museums zien, en concerten of tooneeivoor
stellingen bijwonen. De muziek vooral, „die
wereldtaal des gevoels, de beste om le spre
ken tot het hart en den hersenen rust te
geven", geeft te Cempuis verbazende uit
komsten, waarbij die van andere lagere en
middelbare scholen verre moeten achterstaan-
De Zondag is gewijd aan uitspanningen,
waarbij vooral ook weer gelet wordt op de
artistieke ontwikkeling -.er leerlingen. Hun
werk wordt tentoongesteld in een zaal, „zijnde
dit een hulpmiddel voor praktisch zedelijk
ouderwijs, tot steun voor de grooten en aan
moediging voor de kleinen." Bij elk werk
wordt eene aanteekening geplaatst, waarop
de waarde staat aangegeven. Deze handel,
wijze is vooral van belang bij handenarbeid,
want znike opgaven stellen den leerling in
de gelegenheid zich rekenschap te geven
van de mate zijner bekwaamheid in het
voortbrengen.
's Morgens worden in het openbaar voor
gelezen de aauteekeningen betreffende het
gedrag en de vlijt der leerlingen.
Te zeven uur komen alle leerlingen en het
personeel weêr bij eikander om den avond
in den hniselijken kring door te brengen
Deze bijeenkomsten zijn bijzonder gezellig-
de heer Sluys heeft de aangenaamste herin
neringen bewaard aan eene daarvan, die hij
den 4 November 1889 bijwoonde. De we
tenschap, in haar meest aantrekkelijke vor
men, muziek, literatuur en poëzie leveren
bij die gelegenheid de stof tot in- en uit
spanning.
„De feesten beslaan in deze groote familie,
deze menschen-maatschappij in 't klein, een
belangrijke plaats. Behalve de algemeen
erkende feesten, de Nieuwjaarsdag en de
nationale, historische en vaderlandsche
feesten, die herinneren aan geschiedieiten
en aan de veroveringen der groote revolutie,
houdt men elk jaar nog een reeks van andere
feesten, zooals de Natuur feesten, bij het
begin van elk jaargetijde, waarbij hun nut
en eigenaardige bekoorlijkheid zinnebeeldig
worden gevierdde Arbeidsfeestendie de
rechtmatige vereering zijn van de mensche-
iijke inspanning, welke alles schept of ver
betert, wat in stoffelijk of geestelijk opzicht
kan medewerken tot het welzijn en geluk
van allen de feesten van wetenschap en kunst
die gelegenheid aanbieden om zijne bewon
dering te uiten voor alles wat den mensch
verheit en bekoortde Vooruitgangsfeesten,
die op vastgestelde tijden de dagteekening
in herinnering brengen van ontdekkingen,
welke de menschheid een schrede verder
brachten op den weg van vooruitgang, die
een nieuw vergezicht openden en medege-
hoipen hebben aan de verzachting der ellende;
4? feesten van het genie^ waarin 4e groot
mannen van alle landen en alle tijden, die
de ware weldoeners der menschheid waren,
geëerd worden en voorgesteld als schitterende
voorbeelden ter navolgingde vertrouwelijke
feesten van liefde en dankbaarheid, bij ge
legenheid van voorvallen die bijzonder
heugelijk waren voor de groote familie zelf,
zooals de geboortedag van den heer Prévost,
den edel moedigen meuschenvriend, die alles
voor de stichting van het weeshuis ten offer
bracht, het feest van de weldoeners der
kinderen enz.; de feesten der Humaniteit,
waarin, droomende voor de toekomst de
verwezenlijking van de groote idees van het
„Heilig verbond der volken" van Béranger, hul
de wordt gebracht aan de eensgezindheid, de
vrede en de broederschap van alle menschen....
„Al deze feesten hebbeu, naar hunne be-
teekeuis, een verschillend karakter. Zij zijn
immer vol uitgelaten vreugde en een bron
van ontelbare genoegens."
Tot het zuiver practiseh onderwijs behoort
het onderricht in den handenarbeid. Om de
jongens en meisjes bij het verlaten van de
iurichting in staat te stellen den strijd om
het bestaan te voeren, voor weezen vooral
bijzonder zwaar, wordt hunne ontwikkeling
op dit punt zeer ter harte genomen. Uit-
gaanue van de zeer gezonde stelling, dat de
volkomen ontwikkelde mensch hersenen
hebben moet die denken en een hand die
de gedachten ten uitvoer brengt, wordt in
alle mogelijke ambachten de leerlingen de
noodige vaardigheid verschaft. De kleintjes
worden beziggehouden met vlechten, weven,
vouwen, knippen, prikken, teekenen, boet
seeren uit klei of was enz. Hierbij komen
andere oefeningen van meer oogenblikkelijk
nut, als het sorteeren van onderscheiden
dingen, a. o. stukjes hout, papier, vodden,
ijzer, knoopen, spijkers van verschillende
vormen en grootte, drukletters enz., het
schoonmaken van groenten voor de keuken
en van de vruchten om in te leggen, het
wieden van tuinen en akkers, het oprapen
van keien enz. enz.
In de jaren van zeven tot elf worden
die zelfde bezigheden voortgezet; de kinderen
leeren dan nog naaien, breien, knippen,
haken enz, Van hun elfde tot hun dertiende
jaar ontvangen zij drie uren per dag onder
richt in handenarbeidterwijl zij op hun
dertiende beginnen met zich op een bepaald
vak toe te leggen, naar hun eigen keuze
en geschiktheid, met toestemming van hunne
verwanten, onder leiding van bekwame hand
werkslieden en van de leermeesters en den
directeur der inrichting.
De handwerken, die door al de kinderen
tot hun dertiende jaar worden beoefend en
waaruit zij dan eene keuze kunnen doen,
zijnlandbouw en boerenwerktuinbouw,
bloementeelt, vruchtenteeltnaaien en
linnen naaien, het maken en onderhouden
der klêerenschoenmaken en herstellen
van schoenenwasschen en strijken
keuken- en huishoudelijke werkzaamheden;
het bakkenziekenverpleging en berei
ding van geneesmiddelen de aanleg van
terrassen, metselen, vlechtwerk bewer
king van het houttimmeren, schrijnwerken,
houtdraaierij metaalbewerkingdraad
maken, zinkwerkerij, loodgieten, smeden,
slotenmaken, machinemaken, fitten, draaien;
verven en glazenmakenboetseeren,
gieten, beeldhouwen boekdrukken, hout-
graveeren, galvauoplastiek steendrukken
en zincographie photographie car-
tonwerk, boekbinden en encadreereD. En
verder verschillende voorkomende werk»
zaamheden als mandenmaken, stoelenmatten,
behandeling van het telegraaftoestel enz.
Het ligt voor de hand dat enkele vakken
meer uitsluitend óf voor jongens óf voor
meisjes geschikt zijn; maar in het weeshuis
te Cempuis laat men, in het belang der
weezen zeiven en in dat der gezinnen die
zij later vormen, van tijd tot tijd de meisjes
deel nemen in den arbeid der jongens en
omgekeerd de jongens zich oefenen in
de speciale werkzaamheden der meisjes.
Men acht het wenschelijk dat eene huis
moeder als het noodig is schoffel, spade;
Ihamerj schaaf en zaag kan hanteeren voor
de duizenden kleine huishoudelijke werk
zaamheden en ook opdat zij het huiselijk
verblijf kan onderhouden in zulk een staat
van netheid en ordelijkheid, dat ieder het
mooi vindt, er zich thuis gevoelt en het
waardeert als het ware heiligdom van het
geluk. En aan den anderen kant behoort,
naar men in dat gesticht zeer terecht
begrijptde huisvader bij elke gele
genheid eu vooral in moeilijke tijden, bij
gevallen van ziekte bijvoorbeeld, de moe
der te kunnen helpen en steunen in het
herstellen der kleeren, in de huishouding, en
geneeskundige verpleging enz., en moet hij in
staat zijn een knoop aan te naaien, een
kleedingstuk te verstellen, het middagmaal
te koken en gereed te maken.
Dergelijke algemeene en praetische ont
wikkeling kan, dunkt ons, niet anders dan
nuttig zijn. Zij vormt flinke menschen,
wier handen niet verkeerd staan in het gezin,
waarin zij later worden geplaatst of dat hun
eigen kring is, waarin zij leven moeten.
De overvloed van stof ter bespreking,
benevens gebrek aan plaatsruimte, dwingt
ons hierbij af' te breken.
In een slot-opstel zullen wij wijzen op de
moreele opvoeding, die de weezen te Cempuis
ontvangenom daarna nog enkele opmer
kingen meê te deelen, die wij by ods zeiven
maakten, toen wij kennis namen van de ons
toegezonden beschouwing van den heer
Alex Sluys.
Van 916 Januari.
Vlissingen. Bevallen A. Braat, geb. Vader»
z. J. M. Snikkers, geb. Luymes, d. L. van
Dnel, geb. Den Hariog, z. i. van der Kuyl,
geb. Poppe, z. E. de Zanger, geb. Wejj, z. A.
de Kat, geb. Oosthoek, z. J. M. Verhoeff, geb.
Mennes, d. B. Ova, geb. Louwerse, z.
OverledenC. Steliaarc, d. 22 m. N. P
Poschmann, z. 3 j. O. Ypelaar, ongeh. d. 62 j
Vlissiufjen. Gepasseerd het Ned. stoom
schip Chariots, gez. Peters, van New-fork naar
Antwerpen.
Het Ned. ss. Professor Buys vertrekt heden
avond naar Huil,
Oroede. Tot houder van het rykstele-
phoonkantoor alhier is door bnrg. en weth.
oenoemd de heer Tazelaar, nieuw henoemd
brievengaarder.
Op de deze week door de, in 1876 opgerichte,
onderlinge verzekerings-maatschappy tegen het
verliezen van varkens gehouden jaarljjkgche
algemeene vergadering bleek nit het verslag
dat er 58 deelnemers waren, en dat het kapitaal
oorspronkelijk gevormd met een inleg van 2.50
per lid en eene maandelyksche contributie van
25 oent per varken, thans bedraagt 1100 en
zulks niettegenstaande de veresniging meer.
malen gevoelige verliezen ieed. Deze vereeniging
mag dus wel tot voorbeeld strekken voor velen
C>1 raven batte. Benoemd by het derde
regiment infanterie tot kapitein de eerste
luitenant Mousing, van het vierde regiment»
thans leeraar aan de militaire school.
Berlijn. De werkstaking der boekdrukkers
is thans als geëindigd te beschouwen. Don
derdag hielden de werkstakers alhier een ver
gadering, waar besloten werd het werk te
heivatten. Er hadden zich 800 drukkers van
buitenaf by de werkgevers aangemeld en 300
gièvisten waren afvallig geworden.
Londen. De hertog van Clarence zal
Woensdag op Windsor worden begraven. De
toestand der prinses van Wales is niet zorg.
wekkend.
Lissabon. De samenstelling van een
nieuw ministerie levert bezwaren op.
Alexandria. De khedive Abbas is alhier
aangekomen. Hy werd door de Engelsehe oor
iogsschepei® en nit de forten met saluut
schoten b=groeten aan wal door de gees
tolykheid, ae consuls en een eerewacht ont
vangen.
Datum.
Plaats.
Voorwerpen.
Information
19
Jan.
Middelburg,
Luxe-artikelen,
De Vos.
26
0
Middelburg,
Meubels,
Balans D 4.
27
0
Kondekerke,
Hofstede,
Loeff.
28
H
Middelburg,
Huizen,
Huvers.
29
0
Vlissingen,
HuizeD,
Huvers.
29
n
Westkapelle,
Bouwland enz.,
De Vos.
29
H
Oostkapelle,
Hakhout,
Verhei).
dü
II
Cortgeue,
Huis eu inspan,
Roelof.
2
Febr. Domburg,
Huis, bouwland enz. Tak.
18
0
Goes,
Schorren,
M. Houwer.
10
0
Vlissingen,
Meubelen,
Polak.
16
H
Middelburg
Inboedel.
Huvers.
24
II
Serooskerke,
Hofsteedje,
Huvers.
Vergaderingen, Concerten ens.
te middelburg.
Zondag 17 Jan. Tentoonst. aquarel
len Schuttershof.
Woensdag 20 Gemeentebelang, Mee
ting Duinwaterlei
ding en gasfabrica-
ge Schuttershof 7$ u.
Axbl, 16 Jan. Ter graan markt van heden
waren de pryzen als volgtoude tarwe a
f nieuwe tarwe 9.50 a 10.rogge
ƒ6.75 a ƒ7.— wintergerst ƒ8.90 a ƒ9.—;
zomergerst 7.80 a 8.—; haver 7.h
ƒ7.15; erwten 9.25 a f 9.50; paardenboo-
nen 8.50 a 8.60; koolzaad a
vlas h f per a. ca. Boter
f 1.15 eieren 3.60.
IJzENüiJXB, 16 Jan. Ter graanmarkt
van heden was de aanvoer ruim, met omzet
van gerst en puike partijtjes tarwe.
Men besteedde voorjarige tarwe
a S nieuwe f 7.—, 8.25 a ƒ8.75; jarige
rogge a f nieuwe dito f a f—
jarige wintergerst a nieuwe
dito 5.10, 5.40 a f 5.70jarige zomergerst
a nieuwe dito 4 50,
f—.— a 5.— haver 77.20 a f 7.40;
paardenboonen 6.50, f 6.80 a groene
erwten f 9.—,f 10.50 a koolsaad/—
f—.— a kanariezaad/7—.—
Amsterdam,
Staatsleeningen
BDERLAND. pCt. Bedrag stukken.
Cert. N. W. Sch. 21/, 1000
dito dito 8 1000
dito dito 31/, 1000
dito Obl31/, 1000
KONG, ditoGondl. 5 100
ITALIË. Ins.'62/81 5 Lir. 100-100000
OOSTENRIJK. Obl.
Mei-Nov5 1. 1000
dito Jan.-Juli. 5 1000
dito dito Goad 4 m 200-1000
POLEN. O. 8. "44 4 Z.R. B00
PORT. O.B.'53/84 S 100
dito dito 1888/8» 41/, 20
RUSLAND. Cert.
Ins. Be 8. '64
dito dito Se 5
16
16
Jan.
Jan.
791/»
9^3/0
793/g
935/,.
uoo/8
101
vo 16
101
1011/4
1017 ]6
981/,
853/4
79 V,
791/4
791/4
791/g
86 u/ia
318/s
801/,
411/g
40
Z.R.
dito dito Se 5
dito 80 ges. dito 4
dito 1889 dito 4
Obl. 1. 1867/69 4
Cert., v. B. Asgn. 6
dito '84 goud. 5
SPANJE. O.B.Perp. 4
"lito bin. Perpet. 4
TURKIJE.jGepriv. 4
Geov. S.D. C.
dito Gereg. 1869
BGTPTE.O.L.1876 4
dito su. dito 1876 31/,
BRAZILIË. Oblig.
Londen 1883. 41/,
dito 187941/,
dito Obl. 1889. 4
VENEZUELA1881 4
B00
100-1000
100-1000
125-625
125
20-100
1000
G.R. 126-1000
Pes. 1000-24000
Pr. B00-25000
600-2600
20-1000
600-12600
20-100
20-100
100
66/6 k .112.10
Z.R.
R.
P.R.
fr.
fr
871/,
783/g
959/16
0Ol/4
78
189/16
017,8
m
781/,
961/g
001/4
783/4
IBS/,
100-500
Indmstrieele en Finaasleele
ondernemingen»
NEDERLAND. pCt.
N. Hand. Msch.
A and. .resoontre. 6 1000 1183/» lifli/g
N-I. Hanb.aand. 150 971/, 97
dito Zeel. aand. n 5ÜO
dito dito Fr. dito 500 .sa
dito Obl. 1885. 3 1000
OUITSCHLAND.
Cert. Rijksbank
aand. Amsterd. R.M. 3000
OOSTENRIJK.
Aand. O. H. B. II. 600
Ipoovwegleeaiagen.
sEDERLAND. pC
"iw »e
Hull. Spoor.
130
Mü t. Sipl. v.
St.-Spw. Aand.
250
71
Nad. Ctr. apw. A
0
250
86
861/S
dito Gest. Obl,
0
235
881/,
881/,
N.-I. spw a
N.B. Boxt. Obl.
0
250-1000
180
gestamp. 1 876/80
0
100
6 tl/.
041/4
TALIE. Spw. Lg
1887/898
Lir.
500-2500
536/g
533,4
Viot. Em.spw.O. 8
Zuid-Ital. Sp. O. 3
0
630
mm
0
600-5000
809/u
588/4
OOSTENRIJK.
F, O, Sjw.OW, 3
BOO
55.
m
