LAATSTE BERICHTEN.
BUITENLAND.
Verspreide Berichten.
ferwppHi VerpaffiimBfliiiManQ.
Burgerlijke stand.
DE INFLUENZA.
Het tooneel.
Algemeen Overzicht.
De bevolking is dns voornitgegaan met'
252 m. en 197 vr., totaal 449 personenof
nagenoeg 3.4% en bestaat dns nu uit 6937
m, en 7146 vr., totaal 14.083 personen.
In eene Woensdagavond te Colynsplaat
gehouden vergadering der afdeeling Noord-
Beveland der Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen is tot voorzitter gekozen de heer J. Storm
te Cats, in plaats van den heer mr L. A
Bjjbau, terwijl tot bestuurslid werd gekozen
de beer W. Carels te Cortgene, in de plaats
van wplen den heer P. de Kejjzer.
Door den heer L. G. Haarman werd voor
gedragen Nituwjaarswentchen, door den heer
Sturm Een Zaterdag aan boord uit de Marine
schetsen van Werumeus Buning en ten slotte
door den heer C. N. van der Heyde Professor
Olivier in de trekschuit.
Slechts een klein aantal personen woonde
de vergadering bywat voornamelijk moet
worden toegeschreven aan de ook daar heer-
schende influenza.
Voor de betrekking van onderwijzer aldaar
op een traktement van f 500 heeft zich slechts
1 sollicitant aangegeven.
Yan 14 en 15 Januari.
Meddblbubq. Getrouwd: J. M. van de Poll,
jm. 30 j. met A. C. Snoep, jd, 30 j.
BevallenG. Luschen, geb. Meyer, z.
OverledenJ. Snijders, man van M. van den
Broek, 71 j. J. Tak, ongeh. d. 76 j. W. van
Lujjk, man van M. J. Sakko, 74 j.
De 13e jaarcollecte van de scholen met
den bijbel bracht op van 570 locale comité's
83.084.68 dat is 6209 minder dan in 1890.
De reiziger van den.juwelier B. W. te
Bergen-op-Zoom is sedert eenige dagen met de
hem toevertrouwde gouden en zilveren werken,
ter waarde van 3090, spoorloos verdwenen.
Men denkt dat hjj de wjjk naar België ge
nomen heeft. De politie tracht zjjn spoor te
vinden.
Donderdag zjjn nabij Tjalleberd twee kin
deren van een landbouwer bjj het schaatergden
verdronken.
De vreemde zwerver in de duinen nabij
de residentie schjjnt doofstom te'zjjn en kan
niet schrijven, zoodat het zeer lastig is zjjn
nationaliteit uit te maken. Naar zjjn kleeding
te oordeelen, zjjn jak van zeildoek en zjjn
muts, moet hjj een Noorsch, Zweedsch of Finsch
zeeman zjjn, vermoedelijk deserteur of achter-
blijver van een sohip, dat in den Waterweg
is geweest. Blijkens het kopergeld en het
brood, dat hjj bjj zich had, heeft hjj zjjn weg
naar de omstreken van Den Haag gebedeld.
Donderdag avond is de sneltrein van
Kealen bjj Maarsbergen op een goederentrein
gestooten. De machinist en de stoker werden
ernstig gekwetst; de passagiers kregen, voor
zoover bekend, geen letsel. De materieele
schade is groot. Passagiers en post kwamen
per volgenden trein te Amsterdam.
Te Wouw woedt de influenza zóo hevig,
dat ruim een derde der bevolking daaraan
ljjdende is. Twintig personen zjjn reeds aan
de ziekte bezweken. De onlangs aldaar geves
tigde geneesheer heeft de handen reeds zóo vol,
dat de hulp van een tweeden geneesheer is in
geroepen.
Ook Urk is niet vrjj gebleven van influenza.
Ongeveer 600 bewoners van het eiland ljjden
daaraan.
Wjj hebben dan eindelijk wêar eens het
voorrecht gehad Van Zuylen in ons midden te
zien; en wat nog grooter voorrecht naar
ons gevoelen was Van Zoylen met zjjne
goede, zjjne eenvoudige, zjjne degelijke kunst.
Als van zelf komen wjj er aldns toe in de
eerste plaats een en ander te zeggen over
het spel der artisten, van het gezelschap-
De Vos en Van Korlaar, die Donderdag De
kinderen van hare excellentie in onzen schouw
burg opvoerden. Dat spel verdient ook aller
eerst besprekingwant het was op eene enkele
uitzondering na voortreffelijk.
Van Zuylen had zich een uitstekenden kop
gemaakt als den gepensionneerden majoor
Von Muzell. Maar bovendien, hoe natuurljjk,
hoe geacheveerd, hoe vol gevoel was zjjn spel
Om slechts enkele momenten aan te stippen
hoe goed waren zjjne overgangen bjj het hard
en zacht spreken met de generaals-weduwe;
hoe natuurljjk was zjjn houding tegenover zjjn
oppasserhoe vol gevoel klonk het verhaal
aan de beide meisjes Asta en Trudi over hetgeen
haar vader eenmaal deed; en hoe aandoenlijk
was zjjDe houding tegenover hare excellentie,
toen hjj haar bekende wat bjj eens voor haar
had gevoeld
Zie, dat was Van Zuylen, zocals wjj hem
het liefst aanschouwenmaar zooals hjj helaas
dunkt ons, niet genoeg gewaardeerd wordt.
Zeker, wjj willen hem ook gaarne zien in zjjn
comische kracht; maar het tegenwoordig publiek
der groote steden drjjft hem in deze in de
uiterste, in de verkeerde richting. En dat
betreuren wjj te meer na een avond, zooals
gisteren, waarin wjj hem als een zeldzaam
artist weêr hebben leeron bewonderen.
Na hem dienen wjj Jan C. de Vos te noe
men, die als Ralph Norman een van die ju
weeltjes van kunst ons te aanschouwen gaf,
zooals wjj er slechts weinige kennen. Het ge -
brekkig spreken; dat weergeven van de
moeite, die een Amerikaan heeft om zich in een
hem vreemde taal uit te drukken was zeldzaam
natuurgetrouwen het valt licht te begrjjpen
hoe moeiljjk het vervullen van die rol moet
geweest zjjn. Voeg daarbjj zjjne kalmte, die
zoo kenschetsend was voor zulk een Vankee;
es het gelukkig verschijnsel, dat ditmaal het
Kardinaal Simeoni, prefect-generaal van
de congregatie der propaganda, is te Home
aan de gevolgen van influenza overleden.
Te Londen, waar overigens de ziekte in de
laatste degen afneemt, overleed het parlements
lid Ei ward Whitley, na een ziekte van eenige
dagen aan influenza.
In Engeland en Frankrjjk valt geen verbete
ring omtrent den algemeenen stand der influenza
te melden. De sterfte bljjft overal groot. Te
Calais telt men thans 6000 gevallen.
In Duitschland neemt de epidemie in alle
streken toe. Te Gratz, Oostenrijk, heeft de
bisschop openbare gebeden tegen de influenza
uitgesohreven.
Te Lissabon breidt de ziekte zich uit.
De Vlaamsche dichter Jules de Geyter is
ernstig ziek; evenals de kardinaal-aartsbis-
sohop van Meohelen, mgr. Goossens.
Antwerpen wordt electrisch verlicht,
volgens het systeem Van Rjjsselberghe. De
ondernemer moet echter een millioen waarborg
kapitaal storten. De staat abonneert zich voor
de stations, postkantoor, gevangenis, enzde
stad voor hare scholenpolitie-bnreau's en
dergeljjken. Ook de particulieren zullen niet
ontbreken, daar de electrische verlichting 25
pCt. goedkooper zjjn zal dan het gas.
Te Gent brugge, bjj Gent, wilde iemand
zich van een lastigen hoest bevrjjden door het
gebruik van teerpillen. Om zeker van zjjne
zaak te zjjn nam hg er vjjftig te geljjk en
stierf.
Nauweljjks had het uur van toegang
Woensdag geslagen of de hekken van het Park
te Brussel openden zich om een talrjjke menigte
binnen te laten, die de tentoonstelling Blanc-
Partout in oogenschouw kwam nemen. Den
geheelen dag trok d6ze vreemdsoortige beelden
galerij een druk bezoek en algemeen roemde men
het aardig succes der sneeuw-groepen en figuren,
door de Brusselsche kunstenaars geboetseerd.
Een geheimzinnige geschiedenis. Te
Brussel heeft de politie een man gearresteerd,
die in een estaminet een portefeuille met tal
van bankbiljetten van duizend francs uit den
zak haalde en wiens handen met bloed waren
bevlekt, In zjjn gezelschap bevond zich een
ander, die met kwistige hand geld uitgaf. Naar
het bureau van politie gebracht, verklaarde
hjj te Antwerpen een jonge vrouw uit Ryssel
ontmoet te hebben, die bjj een notaris een
erfenis was gaan afhalen. Zjj vergezelde hem
naar Brussel, waar hy haar worgde en zich
van haar geld meester maakte.
Donderdag werd te Parps voor de correc-
tioneele rechtbank behandeld de zaak tegen
Chirac, directeur van het Theatre réaliste en
drie actrices. Chirac en de eene der dames
werden veroordeeld tot 15 maanden gevangenis
en 200 frc. boete, de tweede actrice tot twee
maanden gevangenis en de derde tot een maand
en 100 fres boete.
Dezer dagen kwamen bjj den notaris
Fontana de erfgenamen van generaal Boulan-
ger te zamen. Uit de verklaring van den
notaris bleek, dat Boulanger geen schulden
heeft nagelaten. Het passief bedraagt 2000
francs en het actief (o. a. het ameublement)
3000 francs. De bijeengekomen personen had
den volgens het testament het recht, uit de
meubelen, wapenen en kleinoodiën een herin
nering te kiezen.
De eene koos een dasspeld, een andere Boa-
langers wekker, een derde zjjn inktkoker. Zjjn
binocle werd opgevraagd door Henri Rochefort.
De revolver, waarmede Boulanger zich doodde,
is in het bezit gebleven van miss Griffith,
Men herinnert zich den moord op mw.
eigenaardige der stem van De Vos, dat nu en
dan wel eens hinderlijk is, in het geheel niet
viel waar te nemen, dan kan men zich wel
voorstellen hoe veel goeds deze acteur ons te
aanschouwen gaf.
Ook de heer Van den Heuvel verdient lof
voor zjjn kranig optreden; en de overige heeren,
niet het minst de heer Holkers enWagemans,
die hunne kleine rolletjes met zorg en talent
vervulden, voor de wjjze, waarop zjj aan het
welslagen van het geheel meewerkten.
Van de dames had mevrouw Van Biene als
Trudi de dankbaarste rol; en zjj wist weêr
de algemeene sympathie te wekken door haar
guitig en innemend spel. Niet minder vol
deed mevrouw Van Westerhoven-De Heer als
de generaals weduwe.
Over mej. Van Zuylen willen wjj ons oordeel
nog opschorten tot haar leerjaren ten einde
zjjn. Bjj de beoordeeling van haar optreden als
Asta vergete men ook niet dat deze wel de
ondankbaarste vrouwenrol uit het stuk is. Dat
mejuffrouw Van Zuylen nog veel leeren moet
om zioh los en vrjj te bewegen en met gevoel
te spreken en te spelen zal zjj zelve wel be.
grjjpen.
Het stuk zelf is een echt Duitsch stuk,
Intrigue bevat het weinig of niethet geeft ons
eenvoudig een blik in het leven te aanschouwen;
die echter ook buiten Berljjn wel eens mag
ter harte genomen worden. Het leven boven
zjjn standhet zwaar doen wegen van de
eischen, aan zjjn stand verbonden, zonder dat
men het verstand aan bet woord laat, men
behoeft, om dat te aanschouwen, niet alleen
rond te zien in de Pruisische militaire kringen;
al zjjn de denkbeelden daar nog vrjj wat
geprononceerder dan in dezelfde kringen in
ons land.
De zoon van Hare Excellentie die in onze
ooren zonderling klinkende titel verraadt reeds
de Duitsche afkomst van het stuk is een
Schneidig en los heertje van de ergste soort,
die de positie van zjjn familie niet begrjjpt
wat echter bovenal de schuld is van zjjn
moeder, die hem in den grond bederft. Dat
hjj door zjjn levenswijze en de schulden, die hjj
maakt, zjjn moeder en zuster in moeilijkheden
brengt, zal ieder begrjjpen, zelfs al heeft men
het stuk niet gezien. Het is een bekend recept,
waarnaar tal van tooneelspelen zjjn gemaakt.
Van Loo, neringdrjjvende te Renaixe op haar
dienstbode. Thans zjjn de beide moordenaars
gevat en hebben bekend.
Een hevige brand brak Woensdag uit in
een zeepfabriek te Leeds. Het verlies wordt
op 300.000 pd. st. geraamd. Het vuur deelde
zich spoedig aan andere gebouwen mede. Een
brandweerman kwam in de vlammen om.
Ten gevolge van groote overstroomingen
stortten in de Spaansche stad Huelva vele
huizen in. Veel vee verdronk. Persoonlijke
ongelukken zjjn niet te betreuren. De tele-
graphische gemeenschap tusschen Madrid,
Salraossa en Andalusië is verbroken.
Amsterdam. Bjj de heden gehouden trek
king der 3 pet Amsterdamsohe premieleening
van 1874 zjjn de volgende vier seriën uitgeloot:
3814, 7273, 9474 en 9842.
De 25 premiën vielen ten deel als volgt
s. 9474 no 1 25000, s. 9842 no 10 f 1000,
s. 9474 no 5 en s. 9474 no 10 ieder f 500,
s. 3814 no 2, s. 3814 no 10, s. 7273 no 9, s.
9474 no 7, s. 9842 no 1, s. 9842 no 2, s. 9842
no 4, s. 9842 no 5 en s. 9842 no 6 ieder ƒ200,
s. 3814 no 4, a. 3814 no 5, s. 3814 no 7, s.
3814 no 9, s. 7273 no 5, s. 7273 no 8, s. 7273
no 10, s. 9474 no 3, s. 9474 no 4, s. 9474'no 9,
s. 9842 no 3 en s. 9842 no 9 ieder f 150.
De overige in deze 4 seriën begrepen nos zjjn
aflosbaar met 100. De aflossing geschiedt
van 1 Juli a. s. af bjj de Nederlandsche Bank
te Amsterdam.
In eene heden gehouden buitengewone
algemeene vergadering van aandeelhouders
in het Paleis voor volksvlijt bleek dat de exploi
tatie in de eerste acht maanden van 1891
f 12,000 verlies opleverde, welk verlies echter
in de vier laatste maanden teruggewonnen
werd door eene betere exploitatie en de aan
winst van 850 nieuwe leden.
Besloten werd de exploitatie voort te zetten.
Dnblin. Het gemeentebestuur weigert, als
protest tegen de Engelsche overheersching, de
vlaggen halfstok te hjjschen op het gemeentehuis.
Gibraltar. De opstandelingen trekken zich
by Tanger te zamenmen verwacht dat zjj
tot vjjandeljjbheden zullen overgaan.
De Europeesche kolonie eischt een krachtiger
optreden der vreemde gezanten en klaagt over
de zwakheid van den Spaanschen gezant. De
bevolking is zeer ongerust.
Madrid. Een nieuwe poging tot een
opstand naby Xeres werd door de cavalerie
onderdrukt. Vele personen zjjn gearresteerd.
De handelsverdragen werden door de Cortes
goedgekeurd. De onderhandelingen met Frank
rjjk zjjn mislukt, zoodat voortaan de maximum
tarieven zullen worden toegepast.
Datum.
Plaats.
Voorwerpen.
Information
16
Jan.
Middelburg,
Boomen,
Verheij.
19
Middelburg,
Luxe-artikelen,
De Vos.
26
u
Middelburg,
Meubels,
Balans D 4
27
Koudekerks,
Hofstede,
Loeff.
28
0
Middelburg,
Huizen,
Huvers.
29
0
Vlissingen,
Huizen,
Bouwland enz.,
Huvers.
29
Westkapelle,
De Vos.
30
Cortgene,
Huis en inspan,
Boelof.
2
Febr. Domburg,
Huis, bouwlandenz.Tak.
3
0
Goes,
Schorren,
M. Houwer
10
0
Vlissingen,
Meubelen,
Polak.
16
Middelburg,
Inboedel,
Huvers.
En dat er ten slotte een reddende engel komt
hier in de gedaante van een verliefden
Amerikaan ligt ook voor de hand. Maar
al is de inhoud van het stuk niet nieuwhet was
toch onderhoudend. Het bevat dan ook menigen
gezonden, goeden wenk, die wel eens gehoord mag
worden; o. a. over de wjjze waarop men zjjn
vaderland dienen kan, wat ook wel anders kan
geschieden dan als militair. Zoo'n opvatting
is voor menigen Pruis om zich dood te ergeren.
Een bljjspel is De kinderen van hare excellentie
nietwel een tooneelspel. En dit zal misschien
menig bezoeker teleur gesteld hebben. Wjj
weten niet of het in het Duitsch voor een
bljjspel doorgaatmaar wjj hebben eenig ver
moeden dat de titel aldus gekozen is om het
aantrekkelijk te maken voor hen, die Van
Zuylen gaarne in bljjspelen zien.
De regie had het weinige, dat zjj te doen
bad, goed verricht. Jammer dat zjj geen
middel had kunnen vinden om den stoel,
die het aan het slot van het tweede bedrjjf
moest ontgelden, gemaskeerd op het tooneel te
plaatsen. Nu werd veel van het effeot van
de scène weggenomen doordien het voorwerp,
waarop Norman en de Majoor hun vaardigheid
in het vernielen moesten toonen, van achter
de coulissen moest worden gehaald.
En nu zien wjj met verlangen de voorstel
ing te gemoet, Donderdag a. 21 Januari te
geven door het gezelschap der heeren La Gras
en Haspels. Bjj ons, en zeker bjj velen, in
Middelburg, is nog levendig de herinnering
aan de zoo goed verzorgde opvoering van Een
Liefdesduel, den 19 November van het vorig
jaar. De jeugdige leden van het gezelschap,
die toen zich zoo uitstekend van hun taak
kweten, krjjgen wjj thans weer te zien maar
terzjj gestaan door een tweetal veteranen van
zeer goeden naam, de heeren D. Haspels en
Rosier Faassen.
Daarbjj komt dat er een nieuw Btuk wordt
gespeeld Stadsluchteen bljjspel, dat, evenals
in Berljjn, ook in Rotterdam sohjjnt te pakken.
Maar wat meer zegt, want de smaak van
het Rotterdamsche publiek is tegenwoordig nu
niet zoo om op te roemen ook de beoor
deelingen van dit stuk zjjn algemeen zeer gunstig.
De N. R. Ct vond in het blijspel veel te pry zen;
roemde Dirk Haspels zeer en eindigde met de
Vergaderingen, Concerten enz.
te Middelburg.
Z a t e r d. enz.16—17 Jan. Tentoonst. aquarel
len Schuttershof.
Woensdag 20 Gemeentebelang. Mee
ting Duinwaterlei
ding en gasfabrica-
ge. Schuttershof 7) u.
Donderdag 21 Tooneel voorstelling
Le Gras en Haspels,
Schouwburg 7 j uur.
In de National Galerie te Berljjn hangt een
groot doek van den onlangs overleden schilder
Spangenberg. Het stelt voor den dood de klok,
luidende en vriendelyk wenkende; achter hem
volgt een onafzienbare sohare kinderen en
grjjsaards, aanzienlijken en misdeelden, gezon
den en gebrekkigen. Ter zjjde van den weg,
door een laatsten zonnestraal beschenen, neemt
een jeugdige bruid afscheid van haar verloofde,
een jongen man in de kracht des levens, die
gedwongen is den stoet des doods te volgen.
Ter andere zjjde knielt een oud moedertje; er
houdt haar niemand terug, alleen op de wereld
smeekt zjj den dood ook haar mede te nemen,
maar voor het oudje heeft de bel nog niet geluid;
de dood kiest zelf syn volgelingen By mag nog
wachten
Zoo trekt ook thans der Zug des lodes door
de wereldhjj wenkt jongen en ouden van
dagen, levensmoeden en levenslustigen, zonder
erbarmen, hem naar het Nirwana te volgen.
Op een zelfden dag luidde hy in Engeland op
een jongen man, bestemd eenmaal den troon
zjjner vaderen te beklimmen, die nog stond
aan den ingang van het leven, en een grjjzen
eerwaardigen geestelyke, die terug kan zien
op een leven van arbeid, zelfverloochening en
kalme berusting.
Zwaar drukt de hand des doods de laatste
jaren op de regeerende huizen van Europa.
Het Duitsche rjjk zag in een zelfde jaar twee
zjjner keizers sterven. In het begin van 1889
speelde in Oostenrijk een tragedie, die eindigde
met den ondergang van kroonprins Rudolf.
Twee jaar later betreurde het Belgische
koningshuis den dood van prins Boudewyn, den
vermoedelyken troonopvolger. Het is wederom
Januarithans rouwt de koninklyke tamilie
van Engeland by de doodsbaar van den hertog
van Clarence, die door het lot aangewezen
scheen in de verre toekomst als koning over
het machtige Britsobe rjjk te heerschen. Weg
gerukt in den vollen bloei zjjner jaren, aan
bet begin van een leven dat hem luister en
maebt zou schenken, aan den vooravond van
een echtverbintenis die naar men zeide uit
oprechte affectie werd gesloten, ligt er geen
bittere ironie in de wreedheid van het lot
Van de dooden niets dan goedZelfs dit
kan men niet op den hertog van Clarence
toepassen van den overledene wist de vreemde
groote wereld geen goed, geen kwaadzjjn
deugden en gebreken waren slechts bekend
aan zjjn naaste omgeving, zjjn verwanten en
vrienden. Wanneer het Engelsche volk heden
treurt, zoo is dit misschien minder om den
persoon van den overleden jongen man dan om
het verlies, dat de aan haar dynastie gehechte
natie Ijjdten uit oprechte deelneming in het
leed der koninklyke familie en der jonge
prinses May, in wie het Britsohe volk zjjn
toekomstige koningin begroette en wier scboone
mededeeling dat goed samenspel bet geheel
kenmerkten met deze opmerking>De keuze
van het stuk, de uitvoering en de opgewekte
stemming, waarin het publiek het ontvangen
heeft, kenmerken Stadslucht als een succes, waar
mede de Vereenigde Tooneelistén, na 'etteljjke
teleurstellingen in dit seizoen, zioh geluk mogen
wenschen."
Na de eerste opvoering van dit stuk schreef
men uit Rotterdam aan de Zwolsche courant:
>Na lang zoeken heeft de directie Le Gras en
Haspels dan eindeljjk eens een stuk gevonden,
dat een aantal goede avonden belooft. Het
werd hoog tjjd 1 Stadslucht heet het bljjspel
en Blumenthal is de schrjjver. Dat isnuwer-
keljjk een aardig stuk, een stuk dat men tel
kens weer met genoegen zal gaan zien, zooals
men opnieuw naar De Kiesvereeniging gaat, of
naar Tilly of naar De Seiglière. De tegenstelling
van dorp en stad is verre van nieuw, maar
het onderwerp is hier niet in Birch-Pfeiffer-
sohen trant behandeld voor de stad is le beau
role bewaard en bet stadje krjjgt er duchtig
van langs. Met een oomisch talent, dat hier
en daar meer Fransch dan Duitsch schjjnt,
heelt Blumenthal al de akeligheid, die een
kleine plaats eigen kan zjjn, geschetst. Daar
laat hjj zjjn menschen uit een heusche stad
binnenvallen, en dan vertoont hjj ons de ge
volgen maar altjjd bljjft 't een bljjspel, dat
we zien, geen klucht. Ja er zjjn hier en daar
trekjes, die een tooneelspel tot sieraad zouden
zjjn.
Daar is b.v. zekere dr Crusius, die vertelt, dat
hjj Zola's Germinal gelezen heeft, »ter sluiks
u begrjjpthier in GiessheimEn nu heeft
me bjjzonder getroffen de beschrijving van dat
oude karrepaard Bataille, dat beneden in de
mjjngangen zeven jaar lang de karren had
voortgetrokken en nooit meer het daglicht zag.
»Toen eens op een keer een ander paard naar
beneden kwam, besnuffelde Bataille den nieuwe
ling en hinnikte van vreugde alleen omdat
het weer eens de frisschs lucht van boven
rook, en den zonnesohjjn en de wei en alles
wat 't arme, vermoeide beest sedert lang ont
beerde zeven jaar lang daar beneden
in het kolenstof! Dat paard ben ik!"" Mén
moet den heer D. Haspels het verhaal zien en
hooren doen. De vertooning was zoo goed als
zjj te wensohen is, en dat is niet weinig, want
droom van liefde en geluk zoo wreed is ver
stoord.
Ook kardinaal Mannings dood wordt in
Engeland als een algemeen verlies gevoeld.
De positie van our Cardinal,'geljjk de volks
mond hem gaarne noemde, was een zeer buiten
gewone. Bjj den grooten maatschappeljjken
stijjd verleende hjj die diensten, waarop de
katholieke kerk zoo gaarne voor zioh alleen
aanspraak maakt; by trad verzoenend op tus
schen de beide vjjandeljjke machten. Bjj de
groote werkstaking onder de Londensche dok
werkers was het kardinaal Manning, die met
geduld, met taot en wjjsheid een verzoening
tusschen de patroons en de arbeiders tot stand
bracht. Nog niet vergeten is zjjn schryven
aan het katholiek socialistisch congres te Luik,
waarin' hjj zjjn Christeljjk-socialistisoh program
ma ontwikkelde.
Op deze wjjze won de kardinaal ook buiten
de katholieke kerk, voor wier luister en
macht jhy voortdurend jjverde en wier betrek
kingen tot de demociatisohe beweging hjj steeds
bevordorde, veler achting en liefde; bjj nam
een eigenaardige positie in het politieke en
maatschappelijke leven van zjjn vaderland in.
Geljjk een der Lordensche bladen ter zjjner
nagedaohtenis zegtby was een kardinaal van
Rome, maar hjj was een vaderlandslievend
Engelschman, met hart en ziel. De geestelyke,
de staatsman en de philantroop echter over
stemde in kardinaal Manning nimmer den
mensch, den raadsman en den vriend. Alle
soorten van mannen en vrouwen waren welkom
in zyn paleisen niemand trad kardinaals
woning binnen, zonder haar te verlaten, rjjker
door zjjn raad en beter door zyn 'deelneming.
>Hoe gaat het met den prins vroeg de
kardinaal nog in den vroegen ochtend. Weinige!
uren later had de bel van den dood geluid
èn voor den prins èa vcor den kardinaal
beiden volgden den Zug des Todes, de 28jarige
vorstenzoon en de 84jarige trouwe zoon der
kerk
In de Fransche kamera hielden de voorzitters
Donderdag de gebruikelyke openingstoespraken.
In den senaat verklaarde de heer Le Royer,
dat de senaat nog steeds innig gehecht is aan
de beginselen der groote staatsomwenteling,
die de te enge banden verbrak eener staat
kundige en maatschappelijke inrichting, welke
Frankryk sedert eeuwen omknelden. Zy heeft,
naar men mag hopen, voor langen tjjd de
persoonlijke vrjjheid gevestigd en de voorreohten
van enkelen afgeschaft.
Bestaat er intusschen geen aanleiding met
ongerustheid de pogingen gade te slaan, welke
van verschillende zyden worden aangewend,
om onder andere namen bevoorrechte instel
lingen in het leven te roepen, welke, zoo men
er geen aeht op sloeg, even gevaarlijk, zoo niet
nog gevaarljjker zouden zyn dan die van het
oude stelsel
Indien men in een democratischen staat aan
alle burgers de onmisbare waarborgen moet
geven voor de verdediging hunner rechten op
geljjkheid voor de wet, dan moet men volgens
den heer Le Royer vermyden, dat deze waar
borgen op een gegeven oogenblik het werktuig
kunnen worden,waarmede gedreven wordt
tot een niet te rechtvaardigen teruggang.
Ik geloof, zeide de spreker, niet te ver te
gaan, als ik zeg dat zóo de staatkunde dezer
vergadering was, en dat zjj zóo bljjven zal.
In zyn openingsrede wees de voorzitter der
kamer, de heer Floquet, op de moeilijkheden,
welke de republiek op haren weg ontmoette
doch te boven kwam. Hjj gewaagde van de
verzoenende gezindheid, welke de republiek
een 'stuk als Stadslucht eisoht'groote vlugheid
in repliek. Zonder onderscheid verdienen de
spelers lof voor^opvatting 'en spel; wanneer
wjj in 't bjjzonder den heer Van Eysden noe
men, dan is 'tomdat hjj een rol vau veel
beteekenis had en 'ter bjjzonder goed heeft
afgebracht."
Nu is jl. Woensdag Stadslucht in Zwolle
zelf gespeeld; en in de heden in de Zieolsche
Crt. voorkomende recensie verzekert de redaotie
»dat het is eéh geed, geestig geschreven en
onderhoudend stuk, veel beter dan wjj bet in
de laatste jaren van de Duitsche tooneelschrjj-
vers gewend zyn. Het brengt zegt de redaotie
verder ons Moser's eerste periode in her
innering kluchtige tooneelen, niet te inge
wikkeld, niet al te sterk gechargeerd, maar
het heeft tegeljjkertjjd iets, dat by Moser e. s.
te veel werd gemist n.l.een geestige dialoog,
goede, levendige reparties die treffen,)door een
onverwachte wending, nu en dan door iets
werkeljjk geestigs."
In Arnhem, waar Stads lucht werd opgevoerd,
brachten de toeschouwers en zjj waren
velen volgens de Arnh. Ot. een zeer genoe-
geljjken avond door.
Er heersoht dus over dit stuk eene zeldzame
eenstemmigheid van gevoelen.
Over het voorstukje Ida van Jean Val/ean
werd evenzeer met waardeering geschreven.
Het vond bjj de eerste opvoering veel by val;
en zoo schreef het N. v, d. D. »al is
het thema een jong meisje, dat zich hare liefde
bewust wordt voor een man, in wien zjj slechts
een ouderen vriend meende lief te hebben, niet
geheel nieuw, het werd nieuw door de aardige
inkleeding. De dialoog klonk beschaafd en
ongedwongen, en dat het uitstekend gespeeld
werd, behoeft geen verzekering, als men weet,
dat de rollen in handen waren van de heeren
D. Haspels en Tartaud en van mej. Alida
Klein, onze aanvallige jonge actrice."
Deze mededeelingen achten wjj meer dan
voldoende om de belangstelling te wekken
voor een gezelschap, waarvan bjj zjjne jongste
opvoering te Middelburg slechts éen roep uit
ging en dat daarom aanspraak mag maken
op waardeering. Moge daarvan Donderdag 21
Januari bljjken door een goed bezette zaal,
even goed gevuld tot in alle hoeken, zoo als
gisteren avond het geval was 1
