N°. 6.
135e Jaargang.
1892.
Vrijdag
8 Januari.
Zonder het te bedoelen.
Middelburg 7 Januari,
55 F E U I L L E T O N.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen?
Prijs per.kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager.1
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden bereh 1 naar plaatsruimte.
Telephoonnomn.c- ib9.
UIT STAD EM PROVINCIE.
Vergadering Nijverheid.
ïi'i'friTriü-i
Tli e* mom el er. j Agenten te Ylissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W, Bolland, te Kruisingenf. v. d. Pïijl, tc Zierikiee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A.
Middelburg 7 Jan. vm. 8 u. 39 gr. van nmjwenhtnjzxn en te TerneuzenM. de Jonge. Verder neme» nlle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aas, evenals de
n>. 12 n, 38 gr., av. 4 o. 37 gr. 1'. i advertentie-bnreau's van Nijgh Van Ditmae, te Rotterdam, de Gebe. Belbuants, te 's Gravenbage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam.
Verwacht W. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Publieité étrangère G. L. Daube Cee., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te éón onr
a"n het bureau bezorgd zgn, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen^
Men weet, zegt de Nederlander, boe de heer
Mackay als minister van koloniën den gouver-
ntur van Suriname, De Savornin Lobman, door
dik en dun verdedigde. Zpne taktiek daarbjj
was o. a. dien gouverneur voor te stellen als
een man, die met pzeren wil de misbruiken op
het gebied der belastingen aantastte en daar
door zioh den baat van velen, die op dat punt
niet zuiver waren, op den hals haalde.
Zco deelde de minister in de vergadering
"derTftlf_(l?v kamer van 16 Januari 1891 met
ophet mede, dat de gouverneur nu had weten
gedaan te krpgen, dat betere aanslagen voor
de personeele belasting wei4®n vastgesteld.
»Eerst kort geleden", zeide de'heer Mackay,
»iieb ik de opgaven ontvangen tin het heeft
rog getroffen, dat de aanslag voor aÖ.en 90 en
100 pet. hooger is dan vroeger het geviel was.
Daarmede heeft de gouverneur dan oöJf de
Corde Sensible aangeraaktdoch ik breng htVfi
hulde voor hetgeen hp in die richting gedaan
heeft."
Welk een man,'die gouverneur van Suriname!
sou men na zulk eene mededeeling geneigd zgn
uit te roepen, en men verwachtte nu natuurlpk,
dat de opbrengst in het dienstjaar 1890, het
welk de minister bp zpne mededeeling op het
oog had, 90 it 100 pet. hooger zou blpken te
zpn dan het vorige jaar. En ziet, uit de mede
deeling van den gouverneur van Suriname bp
de begrooting voor 1892 bltek integendeel, dat
de personeele belasting nooit zoo weinig hau
opgebracht als juist in dat beroemde jaar 1890.
Opheldering van dit verwonderingwekkende
feit werd bp de mondelinge behandeling der
begrooting voor 1892 in de Koloniale staten
gevraagd en door den administrateur van
financiën verstrekt. Het bleek nu dat de gou
verneur aan den minister had medegedeeld,
dat door de commissie voor de personeele be
lasting 439 pei sonen verhoogd waren en dat
de verhooging gemiddeld 91,7 pet. van het
aangegeven bedrag was gewetst.
Men had hier dus te doen met een gewoon
verschpnsel, dat telken jare voorkomteen aan
slag tot een hooger bedrag dan door sommige
belastingschuldigen zeiven was aangegeven.
Hoe de minister Mackay er echter toe gekomen
is, vooreerst om mede te deelen, dat de aanslag
90 en 100 pet. hooger was, dan vroeger bet
geval was, en ten tweede om ie zeggen, dat
dit voor allen zoo was, bljjit een raadsel, ook
al noemde de administrateur van financiën bet
een zeer goed "Sïklaarbaar en verschoonbaar
misverstgiia.
-Dé gunstigste verklaring voor den minister
Maokey is dezedat hp op buitengewoon
vluchtige wpze van het schrpven van den
gouverneur van Suriname heeft kennis genomen.
Maar dan treft dien minister toch de blaam,
dat hp, zoo luchtig en vluchtig te werk gaande,
er geen bezwaar in zag, eene ernstige beschul
diging tegen de ingezetenen van Suriname uit te
Vit. het Jtingeltch.
VAN
GE SARGENT.
HOOFDSTUK- LIY.
Oe plannen van Tom CSrigsou.
„Het is niet waarschijnlijk dat ik u helpen
kan," zeide John tot Tom. „Maar zeg op, wat
is het dan, goede vriend?"
„De zaak is dezeMQu zoon heeft een goede
opvoeding gehad maar wat moet hij nu
worden Zijn schooltijd is voorbij en hg moet
zijn weg maken in de wereld."
„Lat is waar; maar ik denk niet dat gij
moeite met Tom zult hebben in dat opzicht.
Hg is niet lui."
„Volstrekt niet j maar ik wil een koop
man van hem maken en dat wil hg niet
worden."
„O, maar hg komt toch niet in verzet
„Verzet is een woord, dat hij niet kent.
Hij is nog nooit in verzet gekomenmaar hij
heeft zonderlinge opvattingen, die ik pas sedert
pen paar weken ontdekt heb. Hg heeft >ioh
spreken, om den gouverneur Lohman te kunnen
verheffen.
Zoo is dan gebleken, dat, terwpl van de
zwarte debetzpde van het bestuur van den
gouverneur Lobman niets afgaat, de credietzpde,
die zpne vrienden er tegenover stelden, haar
belangrijksten post beeft verloren.
D e benoeming van mr Geradts, een liberaal
katholiek, tot burgemeester vau Roermond is
door de bevolking aldaar met genoegen be
groet en de Nieuwe Koerier, een onverdacht
R. K. orgaan, erkent, dat de benoemde, al staat
hp op een ander standpunt dan 't blad, veel
voor Roermond deed. Zp hoopt er verder 't
beste van.
Geheel anders luidt de toon van de Zuidhol-
lander (een der organen, dia de fractie- Sebaep-
man steunden). Dit blad spreekt van een kaan
slag, dea katholieken toegebracht, en laat zich
o. m. de opmerking ontvallen, dat de liberalen
wraak zchpnen te willen nemen over de recht
vaardigheid, waarvan het afgetreden kabinet
bp de benoeming steeds blpk gat, terwpl het
er tevens op wpst, dat de heer Gersdts voor
den persoonlijken dienstplicht is.
Geen wonder, dat het Vad. zich genoopt
voelt hier een hartig woordje over te schrpven:
„Dat is meer dan kras", roept het uit. »Men
zkJ ia ®en katholieke stad geen voorstander
van den pei-soonlpfeen dienstplicht tot burge
meester mogen benoemen, en het moet een
schandaal heetec. dat een liberaal tot dat ambt
geroepen wordt in een gemeente, waar een
overgroote meerderheid liberaal is 1 Wat
dan te denken van de beutze-iriry van den
anti-rev. mr Van Swinderen tot commiV-—-L
in het liberale Drenthe en van den eveneens
anti-rer. mr Lohman tot gouverneur van Su
riname, waar de anti-rev. te tellen zpn Het
ware althans kiesch en verstanaig met een
oordeel te wachten. Het zal wel blpken over
eunige jaren, dat deze liberale benoeming heel
wat beter is geweest dan met name de laatst
bedoelde onder het cnristelpfc kabinet."
De minister van oorlog heeft den last gegeven
om de geweren, die buiten de garnizoens
plaatsen ten behoeve van de vrpwillige oefe
ningen in den wapenhandel worden gebruikt,
weder in de wapenmagazpnen in te leveigfi,
en voor die oefeningen geweren van oud-model
te bestemmen.
Uit deze lastgeving blpkt, dat de Arnh.
Courant geljjfc had, toen zp den minister er
opmerkzaam op maakte, hoe de geweren, voor
de mobilisatie aangewezen, niet alle in de
magazpnen voorhanden waren.
Bp kon. besl. zpn benoemd tot ontvanger
der dir. bel. invoerr. en acc.te Leiden P. A.
Broers, ontv. te Kampen c. a.te Emmen c. a.
P. A. van Andel, ontv. te Peire c. a.te At-
sten J. H. A. van Berlingen, ontv. te Druten
c. a.te Wemel c. a. H. G. van Duyl, ontv.
te Stavoren c. a.to Oss o. a. J. F. Mirandolle
ontv. te Nieuwe Niedorp, e. a.
en Kerteh beiden verlof hebben ontvangen
maandelpks 1000 zakken rpst in te voeren en
per »Hok Canton" betelnoten naar Penang
mogen uitvoeren. De radjahs en kooplieden
maken met de rjjst- licentie een aardige winst,
daar zp dat voedingsmiddel D. 2 per bamboe
(een Atj. maat) en detail verkoopen; de be
volking wordt zoodoende door haar eigen
hoofden afgeperst, terwpl het juist de bedoeling
der regeering was eene verlichting van druk
te geven.
De blokkade van Atjeh moet zegt men
niet veel meer uitwerken sindB Telok Semawé
altijd verbeeld dat ik hem naar Oxford zou
zenden."
„En wilt gij dat niet Ik meen dat ik
u iets dergelijks heb hooren zeggen, toen gg
eens met hem bij mij waart en wij over onzen
studententgd praatten."
„'tls mogelijk dat ik mg in der tijd iets
van dien aard heb laten ontvalleo, en dat be
wijst alweer, hoe verkeerd het is in tegenwoor
digheid van kinderen over alles te epreken-
Ik wist toen nog niet wat ik wildemaar bet
schgnt dat de jonge zoo hard gewerkt heeft
op school, in de vaste overtuiging dat hg naar
Oxford ging en nu voe'.t hij zich erg teleurge
steld, dat hg zich niet mag vergooien."
„Weet gij zoo zeker dat hij zich zou
vergooien
„'tZou er veel van hebben, als men be
denkt wat hem aan den anderen kant te
wachten staat, vooral omdat hg mijn oudste
zoen is."
„Gij hebt toch niet altgd zulk een hoogen
dunk van den handel gehad, Tom."
„Neen, maar toen wist ik er ook nog
niets van. Ik zal u eens wat zeggen, Tom,
een aantal domkoppen laten lich vol proppen
met Latijn en Grieksch
„Zooals gg en ik, Tom."
„Ja, zooals gg en iken dan verbeelden
zg zich dat iemand, die Homerus en Virgilius
niet van buiten kent, voor niets deugt en zij
zien uit de hoogte neer op lieden; die driemaal
Men schrpft ons
Bp de inschrpving voor de militie van 1893
wordt door burg. en weth. van alle gemeenten
van de zich aangevende jongelieden een exa
men in lezen en schrpven afgenomen. Ver-
moedelpk is dit een nieuwe maatregel van
hooger hand. In elk geval verdient hp toe
juiching, daar hp in 't vervolg belangheb
benden ong6twpfëld zal aansporen om in
tegenwoordigheid van het gemeentebestuur
zoo goed mogelpk voor den dag te komen.
Tot hen, die zich wegens afwezigheid, ziekte
oi andere omstandigheden niet zelf kunnen
aangeven, zal het onderzoek zioh natuurlpk
niet kunnen uitstrekken doch het getal van
deze uitgezonderden bedraagt tegenover de
andere personen waarschpnlpk een minimum
percent.
In 1891 werden van wege de Vereeniging
tot Spijsuitdeeling alhier aan zwakken en kraam
vrouwen uitgereikt 10.769 eieren, 8.534 liter
iueiK im. portiën middageten, het laatste
alleen gedurende ^0 wintermaanden.
Over de financieels,n toestand der vereeniging
valt dit jaar niet te kn-™^ dank zp aanzien-
lpke particuliere hulp.
De gemiddelde uitkoi
van het lichtgas der geme
deiburg van den 1
31 Dec. 1891 bedroeg
Lichtkracht 15.82/ Eng. standaard kaarsen
(Gemeten_^get den Improved Standard
LetheJóy Bunsen Photometer.)
Soortelgk,.'gewicht 0.404
Afflfmotua 0.038 gr. per M'.
Zwavelwaterstof afwezig.
Koolzuur afwezig.
Tot gemeenteveldwachter te Koudekerke
is benoemd Joh. Roth, thans onbezoldigd
st der onderzoekingen
nte gasfabriek te Mid-
0c. tot en met den
rpksveldwachter aldaar.
{De Z.)
Op het telegraafkantoor te Ylissingen zpn
in 1891 verzonden 29029 regeerings en
bpzondere, benevens 1222 diensttelegrammen.
Ontvangen werden 16219 regeerings en
bpzondere met 1422 diensttelegrammen.
Opgenomen en verder geseind werden
16983 regeerings en bpzondere, benevens 293
diensttelegrammen.
In het geheel werden dus 65168 telegrammen
behandeld.
De heer I. Franco, aspirant adjunct-inge
nieur in de werkplaats der staatsspoorwegen
te Ylissingen, is verplaatst naar het bureau
van den ingenieur der tractie te Tilburg
meer waard zijn dan zg zelf en tienmaal meer
nut doen in de wereld, alleen omdat zg de
heideDSche zedeleer niet begrgpen of liever de
onzedelijkheid die er gevonden wordt in
„Stil, stil, Tom."
„Ja gg moogt zeggenStil 1 Tom, maar
gg weet heel goed dat bet waar is en ik heb
geen geduld met hun ijdelheid en hooghartig
heid. Doch dat doet hier niet ter zake. Wg
spreken nu van mijn zoon".
„En wil die nu zijn eigen weg gaan 1
„Neen, dat niet. Hij wil zich volstrekt
niet tegen mijne plannen verzetten en toen ik
zei dat ik er over wilde denken om hem naar
Oxford te zenden, verklaarde hij zich terstond
bereid om op het kantoor te komen, ofschoon
ik weet hoeveel hein dat kosten zal. Wat
moet ik nu doen
„Mij duukt als het tuschen vader en zoon
tot zulk een minnelijke bespreking komt zal
de zaak wel zonder scheidsrechter beslecht
kunnen worden. Maar als gij mijn raad vraagt'
zou ik hem een paar jaar als proef op het
kantoor nemen. Hij is nu toch te jong voor
de universiteit en kan in dien tusschentgd zgn
lessen bg houden, voor het geval gij later van
plan mocht veranderen".
>Ik heb nog nooit aan zulk een schik
king gedacht en dank u voor den practi-
schen raad", zei Tom, gaf het paard een
tikje met den zweep, en alsof er een groote
last van hem afgenomen was, reden zij nn
en wordt vervangen door den heer W. Enge
lenburg, aspirant adjnnot-ingenienr te Utrecht.
De bouwvereeniging Help u zeiven te Goes
herdacht Woensdag avond feestelpk haar vpf
en twintigjarig bestaan. Het ontstaan en de
ontwikkeling dezer vereeniging, die nu ruim
honderd leden telt en aan velen hunner een
goedkoope en doelmatige woning verschafte,
werd bp die gelegenheid uitvoerig in herin
nering gebracht.
Het Dinsdagnacht aan do Kminingsche
slnis tegen den dpk geslagen mosselvaartulg
was genaamd Bruinisse no 108, schipper De
Koning, beladen met mosselzaad voor Bruinisse.
Wegens den harden wind, waardoor het vaartuig
overvallen werd, was genoemde schipper tot
behoud van zpn leven verplicht zpn vaartuig
tegen den dpk te zetten. Na een gedeelte der
lading overboord geworpen te hebben, is bet
vaartuig van den wal gebracht en ligt thans
te Hansweert binnen met nog eenige schade
aan het roer.
In plaats van den heer J. N. van Elzingen,
thans inspecteur van den prov. waterstaat,
standplaats Zierikzae, is door gedeputeerde
staten van Zeeland tot opzichter van den prov.
waterstaat le kl., standplaats Colpcsplaat, be
noemd de heer Ch. G. Goomans. {Vad.)
Op de Woensdag te Oostburg gehouden
vergadering ter bespreking der oprichting eener
vereeniging van landbouwers tot verkoop van
suikerbeten op gehalte is bepaald zich te doen
vertegenwoordigen door afgevaardigden op de
te Goes te houden vergadering27 personen
traden toe, vertegenwoordigende 61 H. A.
Woensdagavond vergaderde op de bovenzaal
der sociëteit de Vergenoeging, onder voorzitter
schap van den heer K. Baart, de afdeeling
Middelburg van de Vereeniging tot bevordering
van fabrieks. en handwerksntjverheid in Nederland.
Behalve vier bestuursleden waren een vijf
tiental leden aanwezig.
In de eerste plaats was aan de orde de uit
reiking van vereerende getuigschriften aan
twee werklieden, te weten A. R. Roth en J.
D. F. Sulkers, eerstgenoemde gedurende 25 ;aren
werkzaam bp de firma H. P. v. d. Ree Zn.,
de tweede sedert eenzelfde tpdvak bp de firma
Snoep Co.
De voorzitter reikte de getuigschriften aan
de beide bekroonden met eens hartelpke toe
spraak uit, hulde brengende zoowel aan de
patroons als de werklieden. Ook de beide
patroons voegden daarbp eenige waardeerende
woorden, terwpl de werklieden dank zeiden
voor de eervolle onderscheiding.
Daarop werd door den penningmeester reke
ning en verantwoording gedaan van zpn ge
houden beheer in 1891. De ontvangsten bedroe
gen 20.76), de uitgaven 49.55, zooclat er
een te kort zou zpn van 28.78). Dit tekort
is echter gedekt doordien de afdeeling in het
bezit is van een spaarbankboekje van 42.22.
ving door en bereikten weldra de plaats
hunner bestemming.
John kende Mumbles alleen door hetgeen
Tom er hem van verteld had en verwachtte
een vrg groot huis, waarbij zgn nederige
woning niet te vergelijken was, en een ietwat
barachen, doch gastvrijen eigenaar. Die ver
wachting werd niet teleurgesteld en behalve
den ouden heer Grigson vond hij ook de
schoonzuster van Tom, die het huishouden
naars vaders bestuurde. Bovendien waren er
nog twee logées, de vrouw en dochter van den
compagnon van Tom, de eerste een deftige
dame van middelbaren leeftijd en de andere
een meisje vau achttien jaar, blgkbaar pas van
school, bleek en geaffecteerd, zooals John bij
zichzelf dacht.
John werd harteHjk verwelkomd, maar het
was toch duidelyk dat men verwacht had dat
iemand anders Tom zou vergezellen. Na de
eerste begroeting vroeg de gastheer„Waar
is uw zoon Waarom is die niet meegekomeD,
mijnheer Grigson
„Die komt morgen, mgnheer, van daag
moest hij met zijn oom uit, geloof ik, wij wisten
niet zeker voegde Tom er met een blik op
de dames bg.
„Mag ik u even spreken, Grigson," zei de
oude heer en verdween met hem in zijn kamer.
Toen John aileen bleef met de dames deed
hg zgn best, om haar bezig te houden
voor zoover zijn verlegenheid dit gedoogde, eu
Feiteljjk is er alzoo een voordeelig saldo van
f 13.43).
De rekening werd goedgekeurd.
Hierna werd door den heer mr E. Fokker,
die afgevaardigde ter algemeens vergadering
te Dordrecht is geweest, rapport daaromtrent
uitgebracht.
Na een zaakrijk verslag over het daar ver
handelde, hetgeen de leden gedrukt vinden in
do verslagen der vereeniging, maakte de afge-
vaardige de afdeeling Dordt een compliment
over de aangename ontvangst van de leden
der vergadering.
Da voorzitter dankte daarna den heer Fokker
voor zpn rapport en voor de wpze, waarop hjj
de afdeeling heeft vertegenwoordigd.
Eindelpk kwam in behandeling het voorstel
van het bestuur om een adres te richten aan
den gemeenteraad van Middelburg tot het ver-
krpgen van gas met meer lichtgevend vermogen.
Nadat de voorzitter had medegedeeld dat
het bestuur der atdeeling, gehoord de klachten
over ae minder goede gasverlichting, gemeend
heeft de leden over het thans gedane voorstel
te moeten raadplegen, deed een der aanwezigen
de vraag of het 't bestuur gebleken is dat de
aiacht over bet gas gegrond is en of het bestaar
een onderzoek heeft ingesteld.
De voorzitter antwoordde op die vraag dat
het bestuur wel klachten heeft vernomen maar
geen onderzoek heeft ingesteld.
Een ander lid vroeg of het voorstel van het
bestuur niet te eng is. Daarin wordt alleen
gesproken van lichtgevend vermogen, maar de
grief is ook gehoord dat gaBverbruikers bp
gelpk gasverbruik nu meer voor het gas betalen
dan vroeger.
De voorzitter antwoordde hierop dat de
hoofdzaak z. i. is beter licht.
Een lid, de heer mr M. J. de Witt
Hamer, achtte het niet W6nschelpfc af te
g-.an op on dits, maar meende dat bewpsen
dienen geleverd. Hp deelde uit eigen ervaring
mee, en die ervaring liep over een tiental
jaren en bp verschillende prpzen, en hp toonde
door cpfers aan dat, ofschoon de prjjs van het
gas daalde, zpn gasrekoning steeds hooger
werd en vooral in de laatste drie jaren de
stpging vrp belangrpk was. Hp meende echter
dat men nu niet mag afgaan op een enkel
feit, wpl daarvoor bpzondere oorzaken kunnen
bestaan, en stelde daarom een motie voor,
strekkende dat het beBtuur trachte te verkrpgen
een deskundige, desnoods mebr deskundigen,
die een nauwkeurig onderzoek instellen naar
het lichtgevend vermogen van het gas en
nagaan of de betaling iu evenredigheid staat
met het verbruikte gas.
Van andere zpde werd er nog op gewezen
dat de leidingen in de straten en naar de
huizen jaren geledm gelegd zpn en deze mo
gelpk aanleiding geven tot de gehoord wordende
klachten. Dit lid had vroeger te klagen over
slecht gas maar is door het plaatsen van een
nieuwen meter en het leggen van eene nieuwe
of wpdere leiding van vrp wat beter conditie
geworden.
Hiertegenover werd gewezen op het feit dat
het licht, door dezelfde leiding en over den
zelfden meter geleverd, den eenen dag goed en
was heel big, toen zijn vriend na een kwartier
terugkwam en zij kort daarna afscheid namen.
Onder het naar buis rijden was Tom bijzon
der stil, totdat zg het gebied van Mumbles
verlaten hadden, toen begon hg„Hebt gg
die jonge dame, mijn nichtje Blanche, gezien
„Ja."
„Ik zal niet vragen hoe gij haar vindt»
want eerste indrukken zgn dikwijls verkeerd
en ik wil Blanche niet hooren lakenzg ia
de aanstaande van Tom."
„Wat is zg van Tom?" vroeg John, die
hem niet goed verstaan had.
„Zgn aanstaande", herhaalde Grigson,
„Zijn aanstaande vrouw,j bedoelt gij 1
vroeg John zoo ernstig en met zulk een ver
baasd gezicht dat Tom in lachen uitbarstte
doch eensklaps bedwong bij zich en zei„Ik
weet niet waa.om ik daarover zou lachen, het
is volstrekt geen belaehelgke jzaak. Ja, Blanche
Eiliston is de aanstaande vrouw van Tom."
„Tom's vrouw Maar hij is immers nog
een kwajongen."
„Dat is zoo; maar eenmaal zal hij een
man woideo, naar ik hoop."
„Dan is het tijd genoeg om een vrouw
te kiezen," had John op de lippen, maar een
blik van Tom legde hem het zwggen op en
hij zei alleen
„Ik begrijp er niets van. Ik ben altijd
langzaam vau begrip geweest, zooals gij weet}
heb dus een weinig geduld met mij en leg h®|