N°. 293.
134e Jaargang.
1891.
Zaterdag
12 December.
Deze courant verschijnt d a g e 1 fj k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
PrQs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-5
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel! Bij abonnement lagerj
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Middelburg 11 December.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Aankomst der treinen.
Christendom en socialisme.
MBDELIU1GSÜ1E COIIAOT.
The >n om eter.
Middelburg 11 Dec. vm. 8 u. 48 gr.
m. 12 u. 48 er., av. 4 u. 45 gr.
Verwacht W vind.
Agenten te Vlieringen: P. G. db Vit Mestdagh ft Zoo», te Goee: A. A. W.Bolland, teKrniningenF. v. d.Pei-tl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tbolen: W. A.
tab Nreuwïwbruijzïn en te TernensenM. de Jongs. Verder nemen alle postkantoren en boekbandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
F. 1 advertentie-bureau'» van Nijgh Van Ditkaa, te Rotterdam, db Gbbb. Belintantb, te 's Gravenhage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale fa publicité étrangère G. L. Daube Ceb., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te éém uur
aan het bnrean besorgd sjja, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen.
Bg kon. besluit
is aan J. A. de Wolff, op verzoek, eervol
ontslag verleend als notaris te Vlissingen.
sijn, met ingang van 1 Jan. 1892, ter ver
vanging van de op 31 December 1891 aftre
dende en niet herbenoembare leden van den
geneeskundigen raad voor Zeeland en westelijk
Noordbrabant, tot leden van dien raad benoemd
dr.J.E.Callenfels te Hulst; dr. G.W. Brninsma, te
Steenbergendr. J. J. Convée, te Middelburg
H. Beker, apotheker te Breda en tot plaatsver
vangende leden: Th. F.Martin, heel-envroed-
meester te Hulstdr. B. J. Holster, te Klun-
dertG. A. de Looze, apotheker te Zierikzee
M. N. Baert, apotheker te Vlirsingen.
Het bestuur van bet Nederlandsch Landbeuw-
comité, te Utrecht (voorzitter de heer H. F. Bult
man, secretaris de heer L. Mas) heeft zich tot
den minister van waterstaat gewend met een
adreB, waarin wordt verklaard, dat het comité de
oprichting eener Nederlandsohe kamer van
koophandel te Londen met ingenomenheid heeft
begroet, en inzonderheid het door haar genomen
initiatief tot bevordering der handelsbelangen
van Nederland, met betrekking tot de land-,
tuinbouw- en zuivelproducten, van het hoogste
gewicht acht.
De over dit onderwerp gevoerde beipre-
kingen hebben verschillende land- en tuin-
bouwmaatichappgen hier te lande geleid tot
het overwegen der middelen, waardoor de
reeds aanzienlijke handelsbetrekkingen tus-
schen Nederland en Groot-Britannië nog meer
uitgebreid en op meer degel yke en vertrouw
bare grondslagen kunnen gevestigd worden.
Als gevolg hiervan heeft de Friesohe maat
schappij van landbouw voorgesteld, een con
sulent in Engeland te doen aanstellen.
Het oomité wendt zich daarom tot den
minister met verzoek, in overleg met zjjn
ambtgenooten van binnenlandsohe en van
buitenlandsche zaken, te willen bevorderen
1. de benoeming van regeeringswege van een
consulent te Londen2. het brengen op de
staatsbegrooting voor 1892 van een som van
10.000 voor bezoldiging, bureaukosten enz.
Bljjkens bjj den raad van «tate ingekomen
koninkljjke besluiten zjjn niet voor inwilliging
vatbaar verklaard de aanvragen om peniioen
van J. de Lignj te Middelburg, wed. van den
gewezen landmeter le kl. A. Holster Az.; en
J. C. S. Rip te Amsterdam, wed. van den ge
wezen ontvanger der rijksbelastingen te Ove-
zande H. G. Smits Verburg.
Door bet postkantoor te Middelburg zjjn
gedurende de St. Nicolaasdagen bjjna 4000
postpakketten behandeld.
De storm, die gedurende de laatste dagen
over onze provincie en het gansche land woedde,
heeft, voor zoo ver ons bekend is, hier en daar
wel aohade aangericht, doch weinig ongelukken
veroorzaakt.
Te VÜBsingen is o. a. een der voor het stad
huis staande hoornen omgewaaid.
Heden ochtend sloeg door den wind op den
'■Heer Hendrikskinderen djjk onder Goes eene
tilbury om. De personen, die in het voertuig
■aten, bekwamen lichte kneuzingen het vehikel
was zeer gehavend.
Onder de ernstige gevallen behoort dat door
een rnkwind te 's Gravenhage een oud vrouwtje
te water geworpen werd. Hoewel eenige in de
nabjjheid zjjnde schippers oogenblikkeljjk po
gingen aanwendden om haar te redden, kon
men slechts een Ijjk uit het water ophalen.
De op de Kaloot gestrande Noorsche
schoener Fram zit volgens bericht uit
Vlissingen geheel onder waterde equipage
is door de reddingboot gered en Donderdag
avond laat aldaar aangebracht.
Nader meldde men ons nog het volgende
De bemanning, bestaande uit zeven koppen en
den VlisBingschen binnenloods, heeft zich met
hunne eigen boot begeven naar de in denabjj.
heid van het wrak zich bevindende reddingboot
der Zuid-Hollandsehé Maatschappij van Schip,
breukelingen, te Vlissingen gestationneerd, en
ditmaal bemand met de kwartiermeesters van
het Nederlandsch loodswezen E. van Hoepen
en F. H. Jilleba, en 3 sloeproeiers van gemeld
loodswezen.
De reddingboot heeft de schipbreukelingen,
daartoe door wind en getjj genoodzaakt, bjj
Rammekens aan den wal gezet, van waar zjj
jerder te roet naar VHsiingen zjjn gekomen es is
het Tehuis voor zeelieden onder dak gebracht,
met uitzondering van een hunner, die, wegens
ziekte, in de herberg De Schoone Waardin ia
achtergelaten.
Het jaarljjksch St Nicolaasfeest van weg#
de Vereeniging tot het regelen en bevorderen van
volksvermaken werd Donderdag avond in de
sociëteit V. O. V. te Goes gehouden. Het
slaagde als altjjd uitstekend, ofschoon het be
zoek, tengevolge van het ongunstige weder,
niet groot was.
Het programma omvatte enkele muzieknom-
mers en een paar voordrachten, die flink ten
gehoore gebraoht werden. Voorts was er de
gebruikeljjke tombola met een honderdvjjftig
prjjzen.
Aan het slot dankte de voorzitter, de heer
H. J. van Noppen, die bjj den aanvang de
opgekomenen welkom heette, hen, die door hunne
medewerking het welslagen van het feest moge-
ljjk hebben gemaakt, voor den verleenden steun.
Het bonwen van een lokaal voor het Leger
des Heilaldaar, vóór een jaar aan den West-
wal begonnen doch gestaakt wjjl het verzoek
aan de gemeente niet volgens de wetteljjke
voorschriften der bouwverordening was inge
diend, is, wjjl thans aan die verplichting is
voldaan en vergunning verleend werd, weder
hervat.
Te beginnen op éen der dagen van de
volgende week zullen te Ellewoutsdjjk de wer.
keloozen, op iniatief van den ambachtsheer,
gedurende den winter in de gelegenheid worden
gesteld om, door middel van mandenmaker^ en
het vervaardigen van een bepaald soort touw
in de allernoodzakelijkste behoeften te voorzien
Daarvoor ii de buiten werking zjjnde meestoot
aldaar gehuurd. De regeling van een en ander
is voorloopig aan de heeren Van der Bent en
Rgnberg opgedragen, terwjjl personen, geschikt
tot het geven van het noodige onderricht,
reeds gevonden zjjn. Mocht deze zaak levens
vatbaarheid bljjken te bezitten, dan zou dit
voor de vele in deze gemeente woonachtige
djjkwerkera, die des winters zoo geheel werke
loos moeten rondloopen, gewis een uitkomst
zjjn. Geen wonder dan ook dat de plannen
met vreugde werden begroet en niet weinigen
zich voor dat doel aanmeldden.
Woensdag avond is te Yerieke een zang-
vereeniging voor mannenkoor opgericht onder
directie van den heer M. de Korte. In het
bestuur zjjn gekozen, behalve de directeur, de
heeren C. van de Plasse, president, W. Wagner,
vice-president, J. J. van der Pejjl, secretaris,
en J. L. Bom, penningmeester.
Omtrent den mishandelden F. Maas uit
Hulst wordt thans gemeld, dat volgens ver
klaring van den geneesheer er geen gevaar
voor zjjn leven bestaat, zoodat de jongeling
weldra naar het ouderljjk huis zal gebracht
worden. De daderz moeten thans bekend zjjn.
Zondag voor de heeren en Dinsdag voor
de dames, gaf zoo schrjjft men ons de
zangvereeniging en rederijkerskamer Weldoen
door vermaak te Zeeuwseh Clinge eene uitvoe
ring ten voordeele der armen, die, wat de op
komst van belangstellenden en de uitvoering
van bet programma betreft, goed geslaagd mag
heeten. Van de tooneelstukjes trof ons om
het nieuwe en n&tuurljjke vooral Sequah de
Wonderdokter. Het laatste nummer viel tegen.
Diefstallen en pogingen daartoe bljjven op
de Nederlandsche en Belgische grenzen aan de
orde van den dag. Zoowel in bet land van
Waes als in Zeeuwseh-Vlaanderen boort men
alom van diefstal van alle mogeljjke en on
mogelijke dingen. Zoo zjjn te St. Jansteen bjj
de landbouwers Vael, dHoogh en Blejjser en
bjj de arbeiders Wagenaar en Saman oneerlg be
menschen op de erven geweest.
Benoemd tot onderwijzeres aan de open
bare school te Zuiddorpe mejuffrouw J. J. M.
Stachilhausen te Aalst.
Volgens de dienstregeling moet de trein te
Vlissingen zjjn 9.33 10.10.08
Hg kwam werkelgk aan
Dinsdag 8 Dec. 9.33 10.5 10.20
Woensdag 9 9.33 10. 10.25
Donderdag 10 9.55 10.17 10.30
Niettegenstaande bet ongunstige weder waren
Donderdagavond zeer velen, zoo dames als hee
ren, opgegaan naar het Schuttershof alhier, waar
de heer dr F. van Gheel Gildemeester, voorzitter
ru bet boefdbeetror era den Christelijker}
volksbond en predikant te 'e Gravenhage, eene
lezing houden zou over Christendom en socialisme.
Spreker noemde het een ernBtig onderwerp
en een rjjke stof.
Wat is socialisme? Met die vraag begon
spreker zjjne rede en als antwoord wees hjj er
op dat het niet is, zooals velen meenen,
de theorie om alles te verdeelen, maar wel eene
theorie tot oplossing van de sociale kwestie.
In de bestaande maatschappij heeft niet ieder
individu de gelegenheid om uit te groeien, om
te worden wat hjj wil. Er moet dus ergens eene
fout zjjn. Wat is de oorzaak dat er hier en
daar, evenals bjj eene mBohine, iets schrjjnt,
iets piept, iets knarst? Daarvoor zjjn twee
redenen, eerstens dat het productievermogen
ontzagljjk is vermeerderd, wat de heer Gilde
meester door uit het gewone leven gegrepen
voorbeelden aantoondein sommige opzichten
is de mensch geworden een verlengstuk der
machinetweedens dat de arbeid eene koop
waar geworden is, waarbjj vaak de vrouwen
ea jeugdige personen de plaats der mannen
innemen.
Hierbjj stelde spreker in het licht, boe Bom-
mige fabrikanten in het buitenland zoowel als
hier hunne werkers en werksters, bljjkens de
ingestelde enquêtes, schandalig behandelen
hoe er toestanden zjjn, en spreker schetste die
uit zjjn eigen ervaring, die ten hemel schreien.
De voorstellingen van socialistische zjjde
omtrent een en ander zjjn wel eenigszins over
dreven, maar waar is het dat de* arbeider in
vele gevallen een loon heeft, waarvan hjj met
geen mogeljjkheid doen kan wat hjj moet doen, en
dat de arbeiderswoningen duur en slecht zjjn.
Wat is het middel, geen huis- of lapmiddel,
dat de socialisten willen aanwenden om in
den huiiigen toestand verbetering te brengen?
Zjj willen het gnnsche gebouw der maatschappjj
omverhalen, communaal bezit en ge meen ma
king van alle productiemiddelen. De grond
moet algemeen eigendom zjjn evenals het ka
pitaal, en ieder individu moet ontvangen
datgene, waarop hjj naarmate van zjjn arbeid
recht heeft. Algemeene arbeidsplicht voor ieder
en uitdeeling van de producten naar iederB
bekende gewettigde behoefte.
Oui dat te verkrjjgen willen de socialisten,
geheel in overeenstemming met het programma,
te Gotha vastgesteld, algemeen stemrecht, zoover
mogeljjke uitbreiding van alle politieke vrjj-
heden, een progressieve inkomstenbelasting,
een onbeperkt coalitierecht, een normalen ar
beidsdag, verbod van Zondags- en kinderarbeid
en bescbermingwetten voor de arbeiders. Ge
neeskundig toezicht op de woningen, fabrieken
en mjjnen, regeling van den gevangenisarbeid
en vrjj beheer door bet volk van alle pensi-
oens- en ondersteuningskassen.
Daarna schetste de spreker aan de band
van socialistische echryvers hetgeen de Neder
landsche socialisten wenschen en hoe zjj trachten
propaganda te maken voor hunne ideën, in
hoofdzaak dezelfde als die der Duitsche broeders.
Voornamelyk onder de arbeiders vinden die
ideeën hunne aanhangers, die in cursusverga,
deringen, maar ook door eigen studie, zich in
die ideeën inwerken.
Een middel tot propaganda is de lie
derenbundel der socialisten, waaronder naast
hreupelrjjm ook werkelgk goede verzen ge
vonden wordenwat de heer Gildemeesf er door
het aanhalen van enkelen bewees.
Spreker wees er verder op dat het hem bjj
eigen ervaring gebleken is, hoe in Den Haag
velen, die zich bjj hot socialisme hebben aan
gesloten, niet voor- maar achteruit gegaan zjjn
en hoe aan velen door de leiders der beweging
alle troost ontnomen wordt, zonder dat zjj
daarvoor iets andera in de plaats ontvangen
dan een wissel waarvan niet bewezen is dat
hjj gehonoreerd wordt.
l)it gaf spreker eens aanleiding om een
socialist, die hem en zjjne collega's-predikanten
had verweten dat zjj bet arme volk afscheepten
met wissels op de eeuwigheid, te antwoorden
'tis mogeljjk, maar de wissel, die gjjlieden in
uitzicht stelt, is toch ook niet betaalbaar op
zicht.
Neemt het socialisme toe of af? Het neemt
toe en daarom vroeg sprekerwat is de plicht
van het Christendom ten opzichte van dit
verschgnsel.
Na de pauze beantwoordde hg die vraag.
In de theorie heeft het socialistische pro
gramma verklaard de godsdienst is nevenzaak;
ieder aanhanger der socialistische party kan
gelooven wat hg wil.
Dit echter is, volgens den heer Gildemeester
niet geheel en al duideljjk en niet geheel juist.
Er wordt in de sooialistische geschriften wel del
gelgk gesproken tegen godsdienst, wat bljjkt uit
de beschouwingen over kapitaal, troon en altaar
eB ook uit socialistische uitingen, al wordt er
ook beweerdgjj kunt Christen zjjn en tooh
met ons medegaan.
Wat moet nn de houding der Christenen
zjjn Niet afdingen op enkele detailpunten
niet vragensteekt er ook iets achter
niet zeggen bv. het zjjn toch maar dronkaards
en doordraaiers, want de socialisten hebben o.a.
ernstig en krachtig front gemaakt tegen den
sterken drank, vooral in Friesland, en er zjjn onde
de socialistische arbeiders degelijke werkers. T
Mc n moet de oogen goed open honden, eene
ernstige, heilige roeping volgen en de dingen
eerljjk en nobel zeggen. Als Christenen moeten
wjj de publieke opinie in de richting der
barmhartigheid en van het recht zoeken te
leiden.
Waar spreker niet gelooft dat de socialisti
sche stellingen de maatschappij zullen beteren,
gelooft hjj echter ook dat het privaat bezit
in privé zjjnde eene zware vloek mag genoemd
worden.
Wat recht is in het socialisme moet recht
gehseten worden; en nuttig ware het, wanneer
sprekers collega's, op bet voorbeeld van Frankrjjk,
eene vereeniging oprichtten tot onderzoek van
de sociale kwestie en van de socialistische
eiscben.
Wat moet onze bonding zjjn Moeten wjj
het sooialisme bestrjjden of moeten wjj socia
list worden vroeg spreker en hg antwoordde:
noch voor het een noch voor het andere heeft
de kerk roeping.
Als Christenen moeten wjj het sooialisme
leeren kennen en dit in de reohte banen zoe
ken te leiden.
In Den Haag is men daarmede op zeer be
scheiden wjjze begonnen door den Christelyken
Volksbond.
De spreker zette nu de stichting van dien
bond uiteen, die als voornaamste artikel in
zjjns statuten schrjjft»Hjj streeft, met ver
werping van de leer der sociaal-democratie,
naar een vreedzame oplossing van bet maat
schappelijk vraagstuk en in het bjjzonder naar
de verheffing van den werkmansstand."
Om dat doel te bereiken worden openbare
vergaderingen belegd en cursus-vergaderingen
gehouden, waar socialisme, werkbureau's, kamers
van arbeid enz, besproken worden.
Alle leden zjjn gelgk, eere-leden of begun
stigers kent de bond niet; bet moet reeds
een eer zjjn, wanneer men lid van den bozdis.
Men vindt onder de leden personen van allen
rang en stand, arbeiders en kapitalisten, pro
letariërs en adeljjken, anti revolutionnaire zoo
wel als liberale kamerleden en zelfs verscheidene
Israëlieten.
De Christelijke Volksbond wil alle standen
tot elkaar brengen. Er is eens docr een
collega van dr Gildemeester gezegdstanden
heeft God gemaakt maar de menschen maken
er afstanden van. Welnu, die afstanden tracht
de bond te overbruggen, de klove die er tnsscben
bestaat te dempen, maatschappelijke belangen
te bespreken en op te lossen.
Daarna deelde de heer Gildemeester een en
ander mede omtrent de practische werkzaam
heden van den bond, waarbjj hg het doel en
de inrichting van het door den bond gestichte
werkbureau in het licht stelde en de daardoor
bereikte gunstige resultaten vermeldde.
Geholpen wordt zooveel mogeljjk ieder dien
men helpen kan. Niemand wordt afgewezen
en menig socialist heeft van den bond hnlp
en werk bekomen. En voor dezen of genen
bemiddelde is de bond een geschikt middel om
nnttig bezig te zjjn en werk te vinden in het
belang der goede zaak, wat hem tegen verveling
behoedt.
Het werkbureau van den bond treedt als
bemiddelaar op tusschen patroons en arbei
ders en werkt op de volgende wjjzede
arbeiders, die buiten werk zjjn, kunnen
zich aanmelden en worden dan ingeschreven;
er wordt dan onderzoek naar hunqe capa
citeiten en gedrag gedaan bjj den patroon,
waar zjj het laatst dienden, en indien deze
inlichtingen gunstig zjjn, worden zjj voorzien
van een aanbevelingskaart, die zjj bjj verder
werkzoeken kunnen vertoonen worden zjj ge
plaatst, dan moet deze kaart worden afgegeven.
Meldt een persoon zich voor de tweede maal
aan, dan moet hjj een schriftelijke verklaring
van zjjn patroon overleggen met de redenen
van zjjn ontslag. De inscbrjjving is volkomen
kosteloos en geschiedt voor alle werklieden,
onverschillig of zjj lid van den bond zjjn en
van welke gezindte ook. Wanneer er aanvra
gen van patroons om bepaalde werklieden zjjn,
dan worden natuurljjk oogenblikkeljjk de werk
lieden naar die patroons verwezen. En juist
in deze wjjze van het tot elkander brengen
van vraag en aanbod ligt de kracht en de
toekomst van dit bureau. De eenige voor
waarde van welslagen is; vertrouwen van de
patroons, deze moeten sicb tot bet bureau
wenden, opdat zjj leeren aan de ingewonnen
inlichtingen waarde te hechten. Nu is het
aanbod van werkkrachten nog ver beneden
de vraag.
Op den voorgrond staat dat het bureau uiet
is een pbilantbropische inrichting, in dien
zin ten minste dien men aan philanthropic
pleegt te hechten.
'tls een inrichting zoowel ten bate der pa
troons als der werklieden. Immers door het
nemen van informatien, zooals door het bureau
geschiedt, kan de patroon zeker zjjn spoedig
goede werklieden te krjjgen. Zjj behoeven en
moeten hunne aanvragen om werkkrachten
niet doen uit een philanthropisch maar uit
goed begrepen eigenbelang.
Ook in het belang der arbeiders zelf werkt
dit bureau; men behoedt den, in zjjn vak be
kwamen en braven werkman, voor langere
werkloosheid niet alleen, maar ook voor de
noodzakelijkheid om ander werk buiten zjju
vak ter hand te moeten nemen; men houdt
hem in de voor hem passende arbeidersspheer,
en beschermt hem voor alles tegen het achter
uitgaan van zjjn materieele positie. Men be
hoeft niet te vreezen, dat dit bureau het dik-
wjjls verlaten van eenen patroon in de hand
werken zal, daar is immers het feit borg voor,
dat men de informatiën bjj voorkeur inwint
bjj zjjn laatsten baas.
Verder heeft men de werkverschaffing, waarbjj
men twee groote bezwaren, die plegen vooi te
komen, tracht te ontgaan, om nameljjk geen
onproductief werk te laten verrichten en om
niet met de kleinere industrie te concnrreeren.
Verder geeft het ophalen van waardelooze
voorwerpen productieven arbeid en bovendien
baten waardoor men in staat is weder meer
menschen aan het werk te zetten zonder dat
het schaadt aan eenige andere industrie.
Bovendien heeft het werk ook nog het voor
deel dat het degeen, die er aan arbeidt, niet
tot een ontzenuwend en geestdoodend werk
doemt, zooals b. v. het hont haiken, doozen
plakken enz., dat men veel pleegt te doen
verrichten. Het aangeboden werk is niet een
bedekte vorm van bedeeling; zjj,, die in dienst
treden van den Bond, hebben het loon, dat
hun wordt uitbetaald, niet te beschouwen als
een gift, maar het is eerljjk, goed verdiend geld.
Spreker wees er verder op dat ook te Mid
delburg, volgens betrouwbare opgave, slellig
een tweehonderd gezinnen worden gevonden,
die geen weik hebben en wekte zjjne hoorders
op er eens over te denben of het ook niet op
hun weg ligt om in den geest van den bond
ook hier door dergeljjke werkverschaffing leni
ging te brengen aan njjpende armoede.
Met een couplet uit bet z. g. bondslied van
den Christelijken volksbond eindigde de heer
Gildemeester zjjne met vuur en overtuiging
uitgesproken rede, van welker inhoud wjj hier
slechts een dor geraamte gaven.
Een harteljjk en langdurig applaus getuigde
van de erkentelijkheid zjjner hoorde: s.
De gansche improvisatie maakte dan ook
op allen, die haar boorden, een uitstekendea
indruk. Daar sprak uit dr Gildemeester's
woorden warme belangstelling in bet lot der
arbeidende klasse; daar sprak nit tal van zijne
beweringen een ernstig streven naar recht
vaardigheid, o. a. als hjj wees op de socialisten
en op den heer Domela Nieuwenhuis, dien hij
een der werkzaamste kamerleden noemde en
dien men het niet wjjten mocht dat Recht voor
Allen, nadat bet een dagblad is geworden in
halte zoozeer is achteruit gegaan. Hst is
toch zeide de heer Gildemeester geen
gemakkelijke taak de leider te zjjn van een
partg als de socialisten in ons landen dan
nog een dagblad te moeten redigeeren. Zoo
eigen partggenooten over het gehalte van
Recht voor Allen klagen, dan ligt de schuld
ook aan hen, die te veel vergen van den heer
Domela Nieuwenhuis. Zy hadden hem goede
werkkrachten moeten terzjj stellen.
Maar vooral sprak de heer Gildemeester met
hoogen ernst, met warme overtuiging waar, hg
wees op de plichtverzaking, de liefdeloosheid
van de meer bevoorrechten in de maatschappjj,
die niet voldoende afstand doen van hunne
aardsche goederen om nood te lenigen en hulp
te verleenen.
Als Jezus eens in ons midden kwam, wat
zou Hg zeggen zoo luidde zyn waarschu
wende stem 1
Dankbaar erkende hg de hulp, die zgn bond
ondervindt, waardoor in den afgeloopen winter
een som van twintig duizend gulden werd
verwerktmaar in het algemeen kon onder
de hoogere Btanden nuer nog gedaan worden
meer in Jezus' geest gehandeld worden om de
nooden onzer maatsohappy te helpen lenigen,
1 Zal ljet door den heer Gildemeester gesproken
