Donderdag 3 December. N°. 285. 134e Jaargang. 1891. BUITENLAND. Middelburg 2 December. Den courant verschuilt d a g e 1 fj k mat uitzondering van Zon- en Feestdagen? Prfjs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel] Bij abonnement lagere Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimten ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. Algemeen Ovepziciik. T HII)lli:iJ|[lt(,Mlli: COURANT. 9 he rui oin eter. Middelburg 2 Dec. vm. 8 u. 45 u. 12 a 47 gr., av. 4 u. 49 V urwscht Z. wind Agentes te Vlissingen: P. G. si Vit Mistdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te KruisingenF. v. d. Phutl, te Zierikzee: A. C. de Mooir, te Tholen: W. A. Advertentiën gr. van Nnu wnnhtjijzbn es te TerneutesM. si Jongn. Verder semes alle postkantoren es boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te één uur gr. F. ad verten tie-bureau's van Nijgh Van Ditkak, te Botterdam, si Gbbb. Bhjntanti, te 's Gravenbage, en A. de la M.r Azn., te Amsterdam. - - Hoofdagenten voor bet Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publioité étrangère G. L. Daubb Cie., John F. Jones, opvolger. aan het bureau besorgd zjjn, wilier tg des avonds nog worden opgenomen. Bij deze courant behoort een Bijvoegseldat zoo spoedig mogelijk onzen geabonneerden zal worden gezonden. r De algemeene beschouwingen zijn Dinsdag in de Tweede kamer ten einde gebracht. Veel nieuws hebben zjj niet opgeleverd. De regeering heeft bekende verklaringen herhaalden nogmaals gewezen op hate plannen voor de toekomst, die wjj eveneens wisten en algemeen met ingenomenheid zjjn begroet. Een paar nieuwe leden der kamer hebben een geloofsbelijdenis afgelegd en enkele oude bun steun der regeering toegezegd. Vooral merkwaardig en zeer te waardeeren zjjn de verzekeringen van de anti-liberale leden der kamer, die hunne medewerking dit minis terie beloofden, en wier beusche toon zeer afstak bjj de heftige aanvallen, waaraan bet liberale kabinet blootstond en nog blootstaat van de zgde van enkele nltra-anti-revolution- naire en ultra-katholieke bladenvoorstanders van het z. g. „Monsterverbond". Een droevig figuur beeft ditmaal de heer Tydens met zjjn motie gemaakt. Deze luidde zooali men weet als volgt»De kamer, van oordeel dat uitbreiding van het kiesrecht, voor zoover de grondwet toelaat, is voorwaarde van blgvende verbetering, verzoekt de regeering nog in dit zittingsjaar of in het begin van bot volgend daartoe een wetsontwerp in te dienen." Na de Btellige verzekeringen op dit punt van de groene tafel was eene dergeljjke motie vrjj belachelgken geen wonder dan ook dat de voorsteller geheel alleen stond. Hg was de eenige voorstemmer, terwjjl 80 leden zich unaniem er tegen verklaarder. Het liberale kabinet kan dus met gerustheid aan het werk gaan. Het is met welwillendheid begroet; het kan rekenen op aller steun. Aan de ministers nu de schuld, wc nneer zjj van al die gunstige teekenen niet voldoende gebruik maken om veel goeds tot stand te brengen, ter verkrijging van de dringend noodige hervor mingen, waarnaar het Nederlandsohe volk al jaren lang met belangstelling uitziet. Naar aanleiding van betgeen onze Haagsche briefschrijver in zjjn jongsten brief meldde omtrent den heer Victor de Stoers schrgft deze dat daarvan niets waar is. Hg is niet de omnis homo der vorige regeering geweest, waar deze iets te doen had op het gebied tan kunst, enz.; hg was niet de ontwerper van de door den tegenwoordigen minister van financiën afge keurde muntbiljettenevenmin als van het model der nieuwe gouden tientjes. Onjuist is bet ook dat de tegenwoordige minister van financiën deze tientjes zou heb ben afgekeerddat hjj (De Stoers) de nieuwe postzegels met het borstbeeld van koningin Wilbelmina zou hebben geteekend; of de tee- kening zou hebben gemaakt voor de nieuwe ridderorde, welke H. M. de koningin-regentes zou hebben afgekeurd. Bjj kon. besluit: zjjn in hunnen rang overgeplaatst bjj het wapen der infanterie, en wel bjj het 8ste reg. van het wapen, de kapt. J. M. Campbell, van den generalun staf; bjj den generalen staf, de kapt. H. C. A. Neateson, van het 8ste reg. infanterie. is de dir. offic. van gezondb. 3e kl. D. H. van Viersen op pensioen gesteld ad 1925 'sjaarr. is benoemd bjj bet personeel van den ge neesknndigen dienst dar landmacht, tot diri- geerend-officier van gezondheid 3e kl. de officier van gezondheid lste kl. C. W. W.van Walsem, van genoemd personeel. De minister van binnenlandsche zaken beeft na zjjn memorie van antwoord omtrent de begrooting der alg. landsdrukkerij voor 1892 verklaard, met belangstelling kennis te hebben genomen va a de bjj het voorloopig verslag door den heer Kerdjjk overgelegde nota betreffende de voorziening in ziekte-, pensioen- en weduwe nitkeeringen aan genoemde instellingen. Hg «telt zich voor de zaak nader te overwegen ft den uitslag daarvan mede te deelen bjj de aanbieding der begrooting voor die instelling voor 1893. De gisteren te Hage plotseling overle den mr Van den Acker, raadsheer in den Hoogen raad, was o. a. lid van de commissie voor de notarieele examens en lid van de staats commissie voor de administratieve rechtspraak. De heer Van den Acker was, voordat hg deel uitmaakte van den Hoogen raad, raadsheer in het hof van 's Hertogenbosch. De overledene was in alle kringen hooggeacht om zjjne hu maniteit zjjne kennis en zjjne bescheidenheid. Door de heeren mr J. G. de Brujjn c. s. zjjn de B. katholieke leden der beide kamers uit- genoodigd tot eene tweede vergadering, heden, Woensdag '2 December, des avonds te 8 uren, in een der lokalen van het hotel Keizershof aan het Buitenhof te 'sHage. Het bestuur der Zaiderzee-vereeniging heeft thans nota no. 7 van het onderzoek omtrent de afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee, de Wadden en de Lauwerzee in 't licht ge geven. In de nota zet de chef van het tech nisch onderzoek, de heer O. Lely (thans mi nister van waterstaat), zjjne denkbeelden uiteen omtrent de wjjze van uitvoering der droog making van het gedeelte der Zuiderzee binnen de afsluiting Noord-Holland-Wieringen-Fries- land. In de laatste dagen is tusschen den heer Victor de Stuers, referendaris van kunst aan het ministerie voor binnenlandsche zaken, en den heer mr N. de Boe ver, archivaris van Amsterdam, een vinnig twistgeschrjjf gevoerd. In de voorrede van den catalogus der nala tenschap van den heer EberBon, in leven archi tect van den koning, zegt den heer mr N. de Boever, arohivaris van Amsterdam en lid en secretaris van de commissie van toezicht op het rjjks museum, 't volgende »ln 1875 werd van rjjkswege een concours- project (voor een museum-gebouw te Amster dam) uitgeschreven, waartoe ook Eberson uit- genoodigd werd. Al begreep hg terstond, dat deze wedstrjjd slechts voor den vorm uitge schreven werd en dat het reeds vast stond, wie van het drietal met de uitvoering zou worden belast, hg weigerde te gelooven, dat men ge noegen zou nemen met een ontwerp, dat met meer dan een gering cjjfer het vastgestelde bedrag zou overschrjjden". Tegen deze beschuldiging kwam de heer Victor de Stuers op. Hij schreef: »De bewering dat de mededinging, in 1875 tusschen drie boawkundigen geopend slechts eer schjjnvertooning was, is een schandeljjke insinuatie zoowel ten aanzien van de zeventien leden der gemengde beoordeelingscommissie (van wie geen een zich voor het ontwerp van den heer Eberson kon verklaren) als ten op zichte van den toenmaligen minister mr Heems kerk en deze insinuatie is te ergerljjker, wjjl zjj neergeschreven wordt door een lid van de commissie van toezicht van 's rjjks museum." «Terwjjl ik daartegen protesteer, geef ikmr De Boever den raad om des heeren Eherson's rol bjj de voorbereiding van de stichting van 's rjjks museum stil te laten rusten, opdat ik niet genoodzaakt worde het stilzwggen te ver breken dat ik sinds vjjftien jaren bewaar." Mr De Boever heeft hiertoe het iwjjgen niet gedaan. Hjj protesteerde zjjnerzjjds tegen de tactiek van den heer De Steurs, om personen, die niet tot de bewonderaars van zjjn richting behooren, in casu den heer Eberson, na zjjn dood een brevet van onbekwaamheid te geven, en hg gaf hem in overweging niet met woorden maar met feiten voor den dag te komen als hg het noodig acht den persoon van den beer Eberson in een slecht daglicht te stellen. Hierop antwoordde de beer De Steurs weder, er op wjjzende, dat bjj zich niet bewust is personen verdacht te maken en dat hg van den heer Eberson zou gezwegen hebben als mr De Boever niet had goedgevonden zjjn oom voor te stellen als een slachtoffer van de dnpliciteit van den minister Heemskerk en van de ge mengde jury-commissie. Over de zaak zelf, de bewering dat de mededinging in 1875 een schjjnvertooning is geweest, zweeg de heer De Steurs echter. Een heftig antwoord van den heer De Boever is hierop gevolgd. Hg sommeerde daarbjj den heer De Stoers de woorden, aan de nage dachtenis aan EberBon gericht, in te trekken Eerst dan zou hg bereid zjjn met den heer Viotor de Steurs in 't krjjt te treden. Aldus nogmaals gesommeerd' heeft de heer Victor de Stuers nu de volgende mededeelingen gedaan In 1863, toen men meende langs den weg tub hut privaat initiatief een museum te kunnen stichten, werd daarvoor een open wedstrjjd uitgeschreven, waarvan de uitslag was dat de le prjjs werd toegekend aan de heertn Ludwig en Eari Lange uit Müncheo, en de 2e aan den heer P. J. H. Cuypers uit Boermond. Voorts werden 5 accesBits uitge reikt, waarvan een aan den beer L. H. Eberson te Arnhem. De commissie voor de stichting van be museum handelde daarop zeer zonderling. Zjj sloeg de twee bekroonden over en droeg ten slotte het maken van ontwerpen op aan den heer Eberson, die slechts een accessit bekomen had. Diens nieuwe ontwerpen, welke in elk opzicht ellendig waren, werden van regeeriDgs- wege afgekeurd en de gebeele zaak van het museum viel in duigen. Toen op aandrang der Tweede kamer de re geering eindeljjk de mnsenmstichting ter hand genomen had, besloot de minister Heemskerk een wedstrjjd te openen tot het bekomen van plannen en daartoe uit te noodigen de heeren Cuypers, Eberson, Oudshoorn, en Vogel. Ouds hoorn stierf inmiddelsaan de drie overigen werd opgelegd een in bjjzonderheden tredend programma, waarvan een der voornaamste eischen was, dat er een straat met poort dwars door het museumgebonw moest loopen. De gemengde jury-commissie stond niet weinig verbaasd te zien dat de beer Eberson een ont werp had ingezonden, hetwelk eigenljjk een voudig eene herhaling scheen van zjjne oude plannen, en dat verschillende eischen van het programma onbevredigd liet, o. a. den sterk in het oog loopenden eisch van de midden door het gebouw open te honden straat. Desniette min getroostte de oommissie zich de moeite, diens ontwerp na te gaan, en te constateeren dat het slecht en smakeloos was. De slotsom was dat de jury nagenoeg een parig aan het ontwerp van den heer Cuypers den voorrang en aan 'dat van den heer Vogel de tweede plaats toekende, en dat men eenparig oordeelde dat het plan van den heer EbersOD verre achterstond bjj de overige. Van de 17 leden veiklaarden zich 15 voor het ontwerp Cuypers, geen éen voor dat van den heer Eberson. Terwgl naar aanleiding van dit advies de heer Cuypers aan den koning werd voorgedragen ter benoeming tot architect voor het nieuwe museumgebouw, maakte de heer Eberson van zjjne positie als architect des konings gebrnik om te trachten de benoeming van den beer Cnypers tegen te honden. De heerL. W. de Graafonderwjjzer te Haam stede, is als zoodanig benoemd te PntterBhoek. Na herbaalde oproeping hebben zich voor de betrekkingen van twee onderwjjzers aan openbare lagere scholen in de gemeente Zaam- slag, op eene jaarwedde van 450, slechts vjjf sollicitanten aangemeld, waarvan twee zich reeds vóór de opmaking der voordracht hebben teruggetrokken. Dinsdag avond is de posttrein te Middel burg bjjna een uur te laat aangekomen. De oorzaak daarvan zal wel te vinden zjjn in het volgende, dat men ons heden uit Amsterdam seint. Dien avond is nl. te Halfweg een goederen trein, bestaande uit ongeveer zestig waggons, die op een dood loopend spoor moest gebracht worden teneinde den later vertrekkenden snel trein van Amsterdam naar Botterdam te doen passeeren, door eene onbekende oorzaak door- geloopen en gederailleerd. Tien a twaalf wagens werden verbrijzeld en de goederen tot 15 meter hoog opeengestapeld. De remmer Wjjers van Botterdam werd door den schok hoog in de lucht geslingerd en brak al vallende een been zjjn oollega werd aan het aangezicht gekwetst, De treinenloop was gestremd; menschenlevens zjjn niet te betreuren. Naar wjj vernemen zal de Abdjj (Balans)- poort door de regeering berjjdbaar worden gemaakt. De door de afdeeling ter beoefening der niterlgke welsprekendheid van de Werkman» Vereeniging alhier gegeven vooretelling ten bé- hoeve der vereeniging Kindervoeding heeft, n? aftrek der onkosten, 92.02$ opgebracht. Maandag jl. werd door den gemeente- kenrmeester te Ylissingen een geval van parel ziekte (tuberculose) geconstateerd. De koe is deswege afgekeurd en onder politietoezicht onschadeljjk gemaakt. Vliss. Crt.) Dezer dagen stond te Heinkenszand een twaalfjarige jongen in zjjn slaap midden in den nacht op om zich naar beneden te begeven, Bjj den trap stapte bjj mis, tengevolge waarvan hg door het luik viel en ernstige kwetsuren bekwam. Hg verloor o. a. twee tanden. Dezer dagen vervoegde zich bjj een goud en zilverkashouder te Goes een goedgekleede boerenjongen, aie verzocht gooden hemdsknoo- pen op zicht te mogen hebben, daarbjj voor gevende de zoon te zjjn van een bekend land bouwer onder Goes. De winkelier, die eerst de afgifte weigerde, liet zich door den jongen overhalen en gat bem twee paar knoopan mede ter waarde van pl. m. f 100. De jongen is niet teruggekeerd en bjj ouder, zook bjj den genoemden landbouwer bleek deze van niets te weten. Met ingang van 1 Januari a. is den op zichter van den rijkswaterstaat P. de Bonde te Zierikzee als standplaats aangewezen Hans- weert, en wordt hg vervangen door A. Maas te Ternenzen, terwgl te Terneuzen wordt ge plaatst H. Djjkstra van Yeere. Den aan den hoofdingenieur van het 11e district van den waterstaat ter beschikking gestelden opzichter M. in 't Hout is Middelburg als standplaats aangewezen. Men sohrjjft onB uit Hoedekenskerke De werkzaamheden van den veldarbeider hebben opgehondon, de suikerbieten-campagne is geëindigd en slechts enkele vaste arbeiders hebben nog werk. De eenige hoop der vele in dit seizoen werkloozen in deze arme gemeente is op een goeden visohwinter gevestigd. Is dat het geval, dan wordt hier geene armoede ge leden en ieder juicht. Jammer echter, dat goede vischwinters zelden voorkomen, ten minste in de laatste 40 jaren kan men zich slechts 4 5 winters herinneren, dat de vangst over vloedig was. 't Yorige jaar was 't begin goed en men verheugde zich reeds in 't vooruitzicht, doch de vroeg ingevallen winter stelde de hoopvolle verwachtingen teleur; zoodra er jjs in de Schelde kwam, was alle vischvangst ge daan. 't Is waarljjk geen pretje voor de vis- schers, dikwjjls midden in den nacht en veeltjjds onvoldoende gekleed naar de kade te gaan om hnnne netten te lichten en menigmaal zonder of met een paar vischjes naar hunne woningen terug te keeren. Wjj hopen van harte, dat gedurende dezen winter de vljjt van den visscher beloond worde door een gezegende vangst en alzoo groote armoede uit deze gemeente geweerd worde —De minister van binnenlandsche zaken heeft, met wjjziging eener vroegere beschikking, voor zoover daarbjj de gemeente Clinge is aange wezen als onderkiesdistrict van het hoofdkies district Hontenisse voor de verkiezing van leden der Tweede kamer van de Staten-generaal, die gemeente gesplitst in de volgende onderkiesdis tricten van dat hoofdkiesdistrict: lste onderkiesdistrict het dorp Clinge en het Clinge (hooldplaats gehucht Kapellebrug Clinge) (de wjjken A en B.) 2de onderkiesdistrict het dorp Nieuw Namen Clinge (hoofdplaats (wjjk C.) Nieuw Namen) In dit jaar heeft men in den Willem III polder onder Bosohkapelle een, hoezeer klein, gedeelte weg met keien bestraat van de, reeds vroeger op verschillende vergaderingen van polderin gelanden besproken hoofdronte ter verbinding van den Hengstdgkschen keiweg met den grintw g door den Grooten HuissenB- polder en verder naar Ternenzen. Naar men zegt zou het bekeien van de ove rige gedeelten dezer route in het a. voorjaar weder ter sprake worden gebracht. Komt deze verbinding tot stand, dan zjjn daarbjj, behalve de langs wonende landbouwers, zeer gebaat de inwoners van een vjjftal ge meenten in 'tland van Hulst door een veel korter' weg naar Ternenzen en de gemeenten Zaamslag, Terneuzen enz. voor hetzelfde doel naar Walzoorden. Verlangend wordt dan ook naar het tot Btand komen van een en ander uitgezien. Arrondissements-liechtbank te Middelburg. Heden, Woensdag, is J. V., 25 j., werkma», Goöb, wegens verduistering, gepleegd door iemand die het goed uithoofde van zjjne per- aoonljjke dienstbetrekking onder zich beeft, veroordeeld tot eene gevangenisstraf van 3 maanden en in de kosten van het rechtsgeding uitvoerbaar ook bjj ljjfsdwang. Wacht Frankrgk een nieuw Bonlanger-avoc- tunr waarvan de held echter geen brav' général met plrim en zwart paard maar een priester met bisschopsstaf en kruis is 'i Huiswaarts gekeerd heeft mgr. Gonthe-Soulard uit zijn reis van het paleis van justitie naar zjjn aartsbisschop - peljjk paleis een ware triomftocht gemaakt. Men heeft hem toegejuicht, men heeft zich voor hem op de knieën geworpen en de «mar telaar" voor zgn geloof en zjjn vaderlandsliefde geljjk de aartsbisschop zich zelf aan zgn vrome kudde voorstelt, laat zich deze hulde, deze reclame welgevallen. Het is echter niet alleen de groote onwetende massa, die den strjjdlus- tigen prelaat toejuichtzjjn martelaarschap vindt weerklank in het Palais Bourbon. Onder voorzitterschap van den heer Cazenove de Pradine hield de royalistische rechterzjjde uit de kamer een bjjeenkomst, waar besloten werd aan den aartsbisschop van Aix een brief van gelnkwenscbing te zenden wegens „de nobele wjjze waarop hg de rechten der kerk en de eer van Frankrgk verdedigd heeft." Op een vergadering te Marches, waar hg een voordracht hield over de noodzakelijkheid eener uitbreiding van het recht van vereeni gen en het oprichten van syndicaten voor de arbeiders, bracht de socialistische aristocratische graaf De Mnn hulde aan den martelaar van Aix, wat met stormachtige kreten van «Leve Gouthe Soulard" werd beantwoord. Zoo dringt weder het gift van het Bonlan- gisme, in anderen vorm slechts, het gemoed van den Franschman binnen, die van nature zoo geneigd is oppositie te voeren tegen zgn regeeringomdat bjj haar voor al- i, wat niet naar zgn genoegen gaat, ver antwoordeljjk stelt. Op stuk van zaken echter belooft deze bisschoppelijke oproermakerjj der republiek een goeden dienst te bewjjzeD, wjjl velen republikeinen, die een verzoening tusschen den clerus en de republiek mogelgk achtten, thans de oogen opengaan voor de ware beweegredenen der episcopale politiek. De republikeinsche regeering moet haar Blavin, haar werktuig woiden, dat is het doel der kerk en harer dienaren, daarom het liefoogen met de regeering en de rechterzjjde der republi keinen. Maar ten slotte belooft het Gouthe- Soulard-speotakel door deze fraaie berekening een dikken streep te zetten, wjjl de radicalen het tot een warm punt van nieuwen aanval maken op de scheiding van kerk en staat, en ditmaal schjjnen de kansen voor een welslagen gunstig te staan. Naar men verzekert had de minister Bibot een onderhoud met den pauseljjken nuntius om hem te waarschuwen, dat een besluit tot scheiding tusschen kerk en staat te wachten was, wanneer men de martelaars-rage van mgr Gouthe-Soulard niet tjjdig wist te temmen. Bovendien is de republikeinsche partjj voorne mens een interpellatie tot de regeering te richten over de honding der geestelijkheid. Ten einde echter eenheid te brengen tusschen de verschillende republikeinsche fracties op zulk een gewichtig vraagstuk, wil men te vtren een algemeene vergadering der partjj beleggen, wjjL men eiken Bcbjjn van een é.hec voor de repu bliek wil vermjjden. Niet geheel docr de binnenlandsche politieke aangelegenheden in beslag genomen, heeft de Fransche regeering gemeend tot de overige Europeesche mogendheden een waarschuwing te moeten richten naar aanleiding van de voortdurende gruwelen, waaraan de Christenen en vreemdelingen in China bloot staan. Zooals gisteren met een enkel woord werd gemeld gaf zjj aan haar diplomatieke vertegenwoordigers bjj de verschillende buitenlandsche regeeringen de opdracht bjj dezen aan te dringen op een gemeenschappelijk optreden in China. Deze overeenstemming zal allereerst leiden tot het afzenden van geljjke instructies aan de ver tegenwoordigers der Europeesohe staten in het Hemelsch rjjk. Een krachtig handelend optreden in China door de Europeesche mogendheden schjjnt in derdaad geen langer uitstel te dulden. Er bestaat geen twjjfel of de mededeelingen be- fcrekkeljjk de jongste wreedheden, op de Chris tenen gepleegd, behelzen waarheid. De revo- lutionnaire beweging neemt toe en men verkeert in onzekerheid omtrent de oprechte gezindheid der Chineesche regeering. Is het haar eerljjke bedoeling de vjjandschap tegen de vreemde lingen, tegen de Christelijke zendelingen te onderdrukken of ziet men misschien te Pekin zelve in den grond van het hart niet ongaarne deze vervolgingen tegen d# vreemde indringers Van ardere zgde daarentegen me. nt men, dat de tegenwoordige ongeregeldheden evenzeer legen de Chineesche regeering als tegen de Europeanen is gericht. Wat de Chineesche regeering betreft, heeft zg waarschgnlgk evenzeer te vreezen van de opstandelingen als van een inmenging der vreemde mogendheden. Wie zal het haar boyeadio» euyfil duiden, wanneer zjj, dow? 4* •>t

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1