JJ° 258. 134" Jaargang. 1891. Maandag 2 November. Brieven uit de Hofstad. Deze courant verschijnt dagelf] kz; met uitzondering van Zon- en Feestdagen? PrTjs per kwartaal in Middelburg en per post franco 8.=| Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën s 20 cent per regel? Bij abonnement lager; Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Middelburg 31 October. LETTEREN EN KUNST. Men vewkert opnieuw dat Thermidor UIT STAD EN PROVINCIE. HIDIHIIII IIGMIH COURANT. theioiometer. Middelburg 31 Oct. vm. 8 u. 33 gr. m. 12 u. 45 gr., av. 4 u. 45 gr. F. Verwacht verand. wind. Agenten te Vlisüingen: P. G. de Vut Mistdaoh Zoo», te Goes: A. A. W.Bolland,teKruiningenF.v.d.Peijl, teZierikzee: A.C.deMooii,U Tholen: W. A. va» UmrwiNffuiJZEN en te Terneuaen11. de Jonge. Verder neme» alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditkae, te Botterdam, de Gxbb. Beunianm, te Gravenhage, en A. de la Man Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publioité étrangère G. L. Daubb Cib., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te éém uur aan het bureau bezorgd sjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen. 30 October 1891. De opmerking is wel eens gemaakt, dat er een eoo hemelsbreed verschil is waar te nemen tusechen de wjjze, waarop wjj, Hagenaars, ons over straat bewegen en die waarop bjjv. de Botterdammers hun stad doorkruisen. En die opmerking is volkomen juist. Het bedoelde verschil is een naiuurljjk gevolg van het onder scheid tusschen de menscben zelve, die de Haagsche en de Botterdamsche straten bevolken, en van het uiteenloopend doel, waarmede zjj hier of daar in de Maasstad uitgaan. Te Botterdam sjjn het bjjna allen menscben van «aken, kooplieden die naar of van hunne kantoren of de bours gaan, doch altjjd in hun eigen tjjd werkzaam zjjn, venters van alle mogeljjke en onmogelijke voorwerpen, vracht rijders, die groote ladingen koopwaren van of naar de schepen, entrepöts of pakhuizen brengen en zoo meer. Hier in de residentie daarentegen beweegt men zich meestal alleen voor zjjn genoegen op straat, of wel om zoogenaamd boodschappen te doen een bezigheid waarbjj nooit haast schjjnt te zjjn of eindelijk zjjn het ambtenaren, die de bureau's opzoeken, waar zjj hun dagtaak vindenals zjj er van daan komen behooren zjj tot de wandelaars uit vermaak. Te Botterdam loopt men, als een gevolg van de gewoonte, altjjd bard, in Den Haag is men eenmaal zoo gewend aan slenteren, ook als men niet voor zjjn pleizisr loopt, dat het moeiljjk is nit de mate van vlugheid op te maken of men bjjv. naar zjjn bureau gaat of wel in omgekeerde richting om te huis te gaan déjeuneeren. Te vier uren loopt men eerder nog sneller dan anders om maar spoedig »de straten" te bereiken, waar men al slenterende en drentelende van zjjn werk kan uitrusten. Van dien Bpoed.om de bureau's te verlaten en van de weinige haast om er binnen te gaan levert vooral het departement van oorlog een aardig staaltje. Des morgens tegen tien uur ziet men verschillende groepjes daar werkzame offieieren vóór het gebouw of elders op het Plein staan praten of heen en weer wan delen, wachtende tot het uur van tienen slaat om zich dan en corps naar binnen te begeven. Te vier uur precies 's namiddags komt een gansche zwerm officieren tegeljjk den gang van het ministerie uit en de stoep afstormen, alsof er heel wat aan verloren zou zjjn, indien zjj enkele minuten langer voor hun schrjjftafel waren bljjven zitten. Laten wjj dat gezamen lijk handelen maar aan den corpsgeeit en de stiptheid wat het uur betreft maar aan de militaire tucht toeschreven Om op onze straten terug te komen, deze hebben door de boven beschreven wjjze van gaan der Hagenaars iets kalms en rustigs over zich, dat hier ook niet verstoord wordt door zware vrachtwagens en schreeuwende begelei ders van handkarren. Men kan hier ongehin derd rechtdoor wandelen, zonder, geljjk te Botterdam, elk oogenblik te moeten uitwijken of gevaar te loopen in onzachte aanraking te komen met de schouders of ellebogen van anderen. Ons gemeentebestuur schjjnt er op uit te zjjn die kalmte en openbare veiligheid steeds meer te verzekeren, ook zelfs op onze wandelwegen bniten de stad. Op deze laatste zouden de velocipedisten de slachtoffers moeten zjjn. Deze wil bet college van burgemeester en wethou ders steeds meer verdrijven door bun telkens weer het gebruik van een pad te ontzeggen. Nu weer is voorgesteld hnn den lagen weg naar Scheveningen te verbieden, alsof het niet reeds voldoende is, dat de hooge weg voor voetgangers geheel vrjj wordt gehouden. De wielrijders, die langs den Ouden Scheve- ningichen weg naar onze badplaats willen, zouden dan altijd den klinkerweg moeten berij den op gevaar af van door een der vele daar soms voortsnorrende rjjtuigen te worden omver geworpen of omgekeerd de paarden van de équipages te doen schrikken. Op dezen laatsten grond zal ongetwijfeld zeker raadslid wel de voorgeztelde bepaling beatrjjden, want bjj hem schjjnen équipages boven alles te gaan- Dit toonde hjj door dezer dagen bezwaar te maken tegen het vergemakkelijken van bet werk tot het optrekken van visscherspinken tegen den zoogenaamden hoogen Badweg, om dat hjj vreesde dat die weg daardoor zou worden beschadigd, welke beschadiging, naar zjjn eigen yrcorden, by sou betreuren, niet zoozeer omdat zjj der gemeente geld zou kosten, maar omdat zjj hinderljjk zon zjjn voor de équipages, let wel niet voor ieder, die zich daar te voet of per as beweegt, maar juist voor de toetende eigen rjjtuigen 1 De andere bedenking, ontleend aan de be langen der velocipedisten zelve, komt mjj wel zoo steekhoudend voor. Waarom een zoo veel vuldig beoefende sport langzamerhand onmo gelijk te maken, althans zonder noodzaak te bemoeiljjken? Er wordt zeker door deze jon gelui veel meer aan sport gedaan dan nuttig is voor hun stadie en hun aanstaande carrière) maar daarin is geen reden gelegen voor het gemeentebestuur om tusschenbeide te treden op zoo vaderljjke zorg zjjn wjj niet gesteld. Ten behoeve van de rust in onze straten wordt voorgesteld in de politie-verordening eene bepaling op te nemen, die het venten van dagbladen aan banden zou leggen. Een dergeljjke preventieve maatregel tegen rust verstoring is niet vrjj van bedenking. In de praktjjk zal die maatregel nataurljjk alleen de verspreiding van een bepaald dagblad bemoei ljjken, laten wjj het maar noemen van Recht voor Allen, om de eenvoudigs reden, dat andere bladen hier niet plegen gevent te wor den op straat. Als nu het colporteeren van dat sociaal democratische blad werkeljjk tot oploopjes enz. aanleiding geeft, dan is de politie er om daar aan een einde te maken, en dan is het de schuld van het publiek, niet van de colporteurs, die eenvoudig hun waar aanprjjzen, geljjk de koop man in appelen. Men mag aan het blad niet wreken, wat anderen doen. Op zich zelf is bet ten verkoop aanbieden van dat blad niets dat afkeuring verdient j het mag bjj onze vrjjheid van drukpers worden uitgegeven en dus ook verkocht. Eerst wanneer door het krantje strafbare handelingen worden gepleegd, trede de politie en opvolgend de justitie op, maar de vrjjheid van bedrjjf belemmete men niet op de nu voorgestelde wjj ze. Niet zonder eenige span ning ziet men 's raads beslissing in deze zaak te gemoet, evenals de wielrjjders in groote onrust verkeeren over de bedreiging van hunne vrjjheid, waartegen zjj dan ook bjj voorbaat door middel van een adres aan den gemeente raad hebben geprotesteerd. Yele ingezetenen, en vooral de regeerings- en de militaire kringen, wachten ook met spanning de oplossing van het gerezen geschil tusschen de Koningin-Begentes en den minister van oorlog. Daargelaten of H. M. werkeljjk een hoofdofficier nit hare onmiddellijke om geving met het commando over het regiment grenadiers en jagers wil belasten of een ander het staat vast dat zjj niet tot kolonel van dat «keurkorps" wenscht aan te stellen dengene, dien de minister van oorlog daarvoor bestemd had. Deze wil een stafofficier, die tot het wapen der artillerie behoort, aan bet hoofd plaatsen van genoemd regiment infanterie. Dit acht H. M. niet geheel ten onrechte ver keerd voor dat regiment en onbilljjk jegens zoovele infanterie officieren, die toch al zoolang op promotie wachten. Daarbjj komt nog dat de door den overste Sejffardt uitverkorene eigenljjk nooit een troep gecommandeerd heeft, doch bjjna altjjd op bureau's bjj den staf en elders is werkzaam geweest. Intusschen bestaat er een antecedent, waarop de minister zich kan beroepen en waarljjk niet zonder grond. De tegenwoordige inspec teur der cavalerie was te voren kolonel van een regiment van dat wapen, en werd daartoe benoemd, terwjjl ook hp tot de artilleristen behoorde. En waarljjk was kolonel Yan Helden geen van de minste regimsnts-commandanten 1 Hoe de stand der zaak op dit oogenblik is, zal wel niemand, die er buiten staat, kunnen zeggen; dat bet geschil intusschen hoog is geloopen, mag wel als zeker worden aange nomen men flaistert zelfs van eene ontslag aanvrage van den minister van oorlog en van eene behandeling daarvan, die reeds in den ministerraad zon hebben plaats gehad! In verband met het gedane voorstel tot ver lenging van den militiediensttjjd is thans bjj de Tweede kamer ingekomen een voorstel tot wjjzi- ging der wet op de schutterijen, teneinde te voor komen dat zjj, die hun diensttjjd bjj de militie hebben volbracht, in tjjd van vrede tevens tot dienst bjj de schutterjj geroepen en verplicht worden tot bun 34e jaar de wapenen te dragen. Voorgesteld wordt in vredestijd hen, die ge durende 5 jaar hetzjj bjj de militie te land, hetzjj als vrjjwilliger bjj de zeemacht, bjj het leger hier te lande of bjj het krjjgsvolk in de koloniën en bezittingen, of gedurende vier jaar bjj de zeemililitie gediend hebben, van schutter- Ijjken dienst vr\j te stelten, In geval van oorlog, oorlogsgevaar of andere buitengewone omstandigheden kunnen zjj ech ter voor den schutterlijken dienst worden op geroepen. Bjj kon. besluit zal worden bepaald dat de burgemeester? van alle gemeenten ljjs- ten opmaken van de Trjjgestelden, die als grondslag strekken bjj eventueele oproeping. In geval van oorlog enz. zal over al die vrij gestelden kunnen worden beschikt zonder dat er wegens hunne dienstverplichting éen man minder bjj de schutterjj zal zjjn. Voorts wordt nog voorgesteld van oefeningen bjj de schutterjj op zjjn verlangen vrjj te stel len de schntterplichtige, die ten minste 2 jaar bjj de militie te land of, als vrjjwilliger bjj de zeemacht, bet leger bier of in de koloniën ge diend heeft. Bjj kon. besl. is aan jhr L. Stern, gewezen ontvanger-entreposeor der invoerrechten en accjjnzen te Botterdam, een pensioen verleend van 2934 's jaars. In een te 's Hertogenbosch gehouden ver gadering der Centrumsclub waren veertien katholieke kamerleden aanwezig. Zes leden der Centrnmsclnb waren wegens ziekte afwezig, doch hadden volledige instemming betuigd. Toegetreden zjjn zes leden: Van de Eerste kamer de heeren jhr F. X. J. van Nispen van Fannerden, J. Frinzen Fzn., W. Merkelbach, J. Th. Smits van Open Jzn. en H. M. Smits. Van de Tweede kamer de heer mr J. M. L. H. Clercx. (Maasbode.) Vrpdag was het 25 jaren geleden, sedert mr J. H. L. Haffmans tot lid der Tweede kamer werd gekozen. Dat geschiedde bp de verkiezin gen, volgende op de eerst^ ontbinding der Tweede kamer, onder het eerste ministerie van den heer Heemskerk. De heer Haffmans trad toen op voor het district Boermond, in plaats van den heer Cornelis. Driejaren daarna werd hjj in het hoofdkiesdistrict Boksmeer gekozen, dat kort te voren was gevormdhij had daar voor zitting tot 1888, toen na de grondwetsher ziening een andere districtverdeeling in werking kwam. Thans heeft hp zitting in Venloo. De heer Haffmans is niet het oudst gekozen lid der Tweede kamer. Drie jaren vóór hem, in Maart 1863, deden de heeren Van Kerkwpk en Virulj Verbrugge er hun intrede, en werden sedert telkens herkozen, de eerste voor Zie- rikzee, de tweede voor Botterdam. Zjj hebben das 't langst genot gehad van de altjjd boer tige, en vaak geestige redevoeringen van den »oude" uit Limburg. (Hbld.) Wjj ontvingen ter beoordeelingSchubertKs Woordenboek voor termen, gebruikelijk op muzikaal gebied. Omgewerkt, verbeterd en aanmerkelpk vermeerderd, benevens eeD aanhangsel, bevat tende korte mededeelingen omtrent verschil lende (vooral Nederlacdsche) toonkunstenaars door Jacques Hartog, leeraar voor muziekge schiedenis aan het conservatorium der Maat schappij tot bevordering der Toonkunst, afdeeling Amsterdam. Met genoegen maakten wjj met dit werk kennis. De vertaling ervan is verreweg heter dan die van voiige werken van den heer Har tog. Het boekje zal onder de beoefenaren der toonkunst bepaald wel zjjn weg vindenmaar wjj hadden den prjjs, al is die op zichzelf niet te hoog, gaarne iets minder gesteld gezien, om het als handhoek voor leerlingen in veler handen te zien. Nu er reeds dergeljjke werk jes in het Nederlandsch bestaan, zou dit zeker in het belang van den uitgever zjjn geweest. Het alphabetisch naamregister van verschil lende toonkunstenaars, door den heer Jacques Hartog erbjj gevoegd, maakt het werk zeker zeer aantrekkelijk voor dilettanten. Bjj het nagaan der verschillende namen kwam bjj ons echter de vraag op, of het niet beter ware geweest menigen naam weg te laten en daar voor anderen in de plaats te stellen De gemeenteraad van Amsterdam heeft, op voorstel van den heer Hovy, met 18 tegen 15 stemmen het subsidie van 20C0 voor de tooneelschool afgeschaft. De Belgische minister Vandenpeereboom heeft ook de verspreiding in België verboden van den Echo de Paris, het meest artistieke dag blad van Parjjs. De postkantoren Bpot de Indépendance zjjn in leeskabinetten veranderd; en terwjjl de dames en heeren van de posterpen van de Fransche verboden vruchten genieten wacht het publiek en lacht niet. binnenkort weder zal opgevoerd worden in het Theatre Francais. Men zegt dat een van de tegenwoordige directeuren der groote opera te Parjjs, de heer G&ilhard, met Lamoureux een Festspielhaus als dat te Bayreuth zal openen te Versailles. Naar wij vernemen is Aarnoud Kempe, verdacht van den moord te Meliskerke, heden op vrije voeten gesteld. In de Vrpdag avond te Goes gehouden raadsvergadering, die werd gepresideerd door den heer mr. J. G. de Witt Hamer, burgemeester, en hp gewoond door tien leden, waren afwezig de heeren De Jonge Mulock Houwer en Den Boer met kennisgeving. Een vacature. De voorzitter herinnerde den leden dat deze vergadering belegd was om te beslissen over het voorstel van den heer M. de Jonge Jz. om op de gemeentebegrooting te schrappen een post van f 10 als toelage aan de kweekschool voor bewaarschoolhonderessen te Leiden. Dit voorstel, in stemming gebracht, werd verwor pen met 6 tegen 4 stemmen. Vóór stemden de heeren M. de Jonge Jz., J. Faberjj de Jonge, B. van Asperen Vervenne en B. Qoisttegen de heeren J. J. Ochtman, J. J. Bamondt, G. van der Hoek, G. H. Kake- beeke, C. L. M. Lambrechtsen en D. Hildernisie. Hierna werd de post voor onvoorziene uitgaven vastgesteld op 1687.03J en daarna de geheele begrooting in ontvang en uitgaaf, onder nadere goedkeuring van Gad. staten, op 101.466.92J. Door Gad. staten was bericht gezonden dat zp het raadsbesluit van 15 Oct. jl. tot den verkoop van boomen niet konden goedkeuren, omdat de vorm, waarin het beslnit was ge nomen, niet in overeenstemming was met de gemeentewet, aangezien daarnit kon gelezen worden dat burg. en weth. tot den verkoop overgingen en niet de raad. Op voorstel van burg. en weth. werd in den zin van het schrpven van Ged. staten een nieuw besluit tot den openbaren verkoop van de boomen genomenen de vergadering daarna gesloten. Volgens het verslag in de Goesche Cri deelde de voorzitter van den gemeenteraad te Goes in de Donderdag gehouden zitting het volgende mee omtrent het nieuwe Sas, ontleend aan een tweetal brieven van den ingenieur, belast met den bouw daarvan. Den 30 September jl. werd de kuip van het buitensluishoofd leeggemalen. De vloer bleek dicht, doch een wel in den noordwestelpken hoek der knip gaf te veel water om geene voorziening te behoeven, alvorens met metselen wordt begonnen. Bedoelde wel kon bjj het onbekleed gebleven gedeelte van den dampalenwand naar binnen dringen. Het bleek derhalve noodzakelpk ook de heide niet voorziene wanden af te sluiten, in aan sluiting met de puinhetonlagen, dezeu zomer in de zpden der kuip langs de beide andere wanden aangebracht. Daar de ingenieur krachtens het bestek niet de macht had het daartoe noodige den aan. nemer op te dragen, was hjj genoodzaakt in overleg te treden en mondeling de toezegging te doen het voor die voorziening benoodigde hout en de cement tegen kostenden prjjs te zullen vergoeden. De kosten, afhankelpk van hetgeen zal hipken noodig te zjjn, worden door hem geraamd op f 600. Tot het nemen dier maatregelen zou reeds dadelpk sjjn overgegaan, indien Zaterdag 3 dezer een der machines, drpvende de groote centrefugaalpomp, niet onklaar ware geworden. Maandag 19 October werd de kuip voor het nieuwe buitensluishoofd opnieuw drooggezet, teneinde daarin de voorzieningen te treffen. Aanvankelpk met goed gevolg geschied, bleek later de wel in den noordoostelpken hoek, onder toenemenden druk van het wassende water in zee, dwars door de nieuw gemaakte pniubeton heen te dringen. In den loop van Dinsdag 20 October nam de watertoevoer «oo sterk toe, dat de kuip niet langer droog te houden was, en de voorgeno mene maatregelen geen doel meer treffen kon den. Op Woensdag werd daarop, op verzoek van den ingenieur, het werk bezocht door de heeren hoofdingenieurs van den rpks- en den provin cialen waterstaat in Zeeland, den heer Van Diesen, inspecteur, en de heeren Van Manen, hoofdingenieur, Bekaar en Du Croix, ingenieurs van den waterstaat, de drie laatstgenoemden belast met den bouw der nieuwe schutsluis te IJmuiden. Na bezichtiging van het werk werd het bemalen der buitenkuip gestaakt. Het is thans dnidelpk gebleken, dat de oor zaak der teleurstellingen nog steeds moet ge zocht worden in de onvoldoende aansluiting der betonfundeering met den damwand en in de omstandigheid, dat het water in de kuip, zelfs waar deze in open gemeenschap m6t bet kanaal staat, nimmer in ruBt is onder den invloed der getjjden in zee, waardoor het grondwater onder steeds afwisselenden druk verkeeren bljjft. Deze laatste werking verstoort het verhar dingsproces der specie, tot beteugeling of dichting der weikanalen aangebracht, zoodat deze specie öf niet, öf onvoldoende verhardt, juist op die plaatBen, waar zp het meeste nut moet doen. Nu dit laatste feit klaar aan het licht ge treden is, zal naar de overtuiging van den ingenieur de kuip nimmer met gewone middelen voldoende droog te houden zijn om op de fundeering een goed sluiswerk op te trekken. Niet de fundeering zelve, maar d9 damwand, die als tpdeljjk hulpmiddel het droogleggen der vloeren, gedurende den bouw, moet mogeljjk maken, zal niet aan zjjn doel beantwoorden. Bjj de bespreking van het werk met de voorgenoemde deskundigen bestond omtrent de oorzaak geen verschil van gevoelen, en bjj hen gean twjjfel aan de deugd«lpkheid der fundeering. Omtrent de middelen om binnen de kuipen de fundeering droog te leggen of op die fun deering het werk omhoog te trekken, bestond noch eenstemmigheid, noch een vast gevoelen, daar het uitspreken van een oordeel in deze zaak na kort beraad niet wel mogeljjk is. De ingenieur, belast met den bouw, gaf als zjjn oordeel te bennen dat de sluishoofden op de fundeeringen slechts konden opgetrokken worden met behulp van een werkkamer, onder luchtdruk, en dat alle andere middelen, na de thans opgedane ondervinding, onraadzaam wa ren. Alle deskundigen zagen in de toepassing van die werkwjjze een radikaal middel, waardoor alle bezwaren konden worden opgeheven. Eenige der heeren meenden echter, dat op een voudiger wjjze, met behulp van helmduikers, het aanbrengen van cementgietingen bjj met water opgezette kuip, waardoor steedB druk in omgekeerde richting zoude gegeven worden, de kuip dicht te maken zoude zjjn. Anderen echter erkenden, dat mogeljjke her nieuwde teleurstellingen slechts te voorkomen waren door de door den ingenieur voorgestelde werkwjjze. Het slot van een en ander was, dat de inge nieur, belast met den bouw, zich voorneemt na overweging en begrooting der verschillende maatregelen aan het college van B. en W. be paalde voorstellen te doen. Omtrent die voorstellen kan dan nader, na het oordeel omtrent de technische en ficanciëele zjjde van de zaak van Gedeputeerde staten en den minister te hebben ingewonnen, eene be slissing door den raad van Goes worden geno men. Deze mededeeling werd voor notificatie aangenomen, nadat door den voorzitter daaraan was toegevoegd, dat de tegenwoordigheid van zoovele deskundigen de belangrijkheid der zaak in het helderst licht stelt, maart tevens de overtuiging schenkt, dat de te verwachten voorstellen zullen leiden tot eene alleszins bevredigende oplossing. Hjj mocht daarbjj echter niet verhelen dat de financiële zjjda hare be zwaren voor de gemeente zal medebrengen maar daar tegenover sprak hp de stellige verwachting uit, dat, waar de offers te zwaar voor de gemeente zullen zjjn, de hulp van staat en provincie niet zal achterwege blpven, en zulkB te eerder, daar het werk geheel is en wordt uitgevoerd op de wjjze en naar de wenschen, door beider deskundigen zeiven goedgekeurd. Vrijdagavond hield de gemeenteraad van Yerseke eene vergadering, hoofdzakeljjk ter vaststelling der begrooting voor 1892. "Vooraf werd de begrooting van het burgerljjk armbestuur, overeenkomstig het advies der commissie van onderzoek, goedgekeurd in ont vang en uitgaaf op f 7735.99 en besloten de in de vorige vergadering toegestane gratificatiën aan de veldwachters uit den post voor onvoor ziene uitgaven te bestrpden. In de begrooting werden enkele tamelpk ingrjjpende wijzigingen gebracht. Zoo werd een post van f 700 ter rioleering van een gedeelte der gemeente op voorstel van den heer Sauer verworpen, die ook, hoewel te vergeefs, een uitgave van 80 tot onderhoud van een woonhuis nan den Dam sterk bestreed,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1