N°. 257. 134° Jaargang. 1891. Zaterdag 31 October. Verschillend Eigenbelang. Deie courant verschQnt d a g e 11] k 11 met uitzondering van Zon- en Feestdagen} Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Adrertentiën20 cent per regel} Bij abonnement lageri Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; tedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte} Middelburg 30 October. UIT STADEN PROVINCIE. VERKOOPINGEN ENZ* HiiiiiiiiniM.siiii: mint. 1 heiniODieter. Middelburg 30 Oct. vm. 8 u. 35 gr. at. 12 u. 44 gr., av. 4 u. 42 gr. F. Verwacht O. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. m Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Boeland, te Kruisingen: F. y. j>. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooh, t» Tholen: W. A. Advertentlën van Nieuwenhuijzkn en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te ééa uur advertentie-bureau's van Nijgh Van Dithas, te Botterdam, de Gebb. Beuntante, te 'i Gravenhage, en A. de la Mab Azn., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd sjjn, willen Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Pnblicité étrangère G. L. Daube Cm., John F. Jones, opvolger. jjj des avonds nog worden opgenomen. Bjj kon. besluit is aan jhr mr G. L. M. H. Buys van Beerenbroek, oud-minister van justitie, een pensioen verleend ten bedrage van ƒ4000 'sjaars; en is, met ingang van 1 November 1891, B. Beiger, benoemd tot burgemeester der gemeente Utrecht. Verder is, met ingang van 1 November a. s., aan den ingenieur van 's rjjks waterstaat der lste klasse Th. Bleckman, op zyn verzoek, wegens lichaamsgebreken, eervol ontslag ver- letnd, behoudens aanspraak op pensioen en met toekenning van dtn personeelen titel van hoofd ingenieur en zyn bevorderdtot ingenieur van 's rjjks waterstaat der lste klasse E. B. Van Nes van Meerkerk, thans ingenieur der 2de klassetot ingenieur van 's ryks waterstaat der 2e klasse F. Doffegnies, thans ingenieur der 3de klasse, en tot ingenieur van 's ryks waterstaat der 3de klasse J. P. Wytenhorst, thans adspirant- ingenieur. Volgens de Bord. Ct zal de heer M. Bogaerdt Bzn., lid van de Tweede kamer der Staten- Generaal voor Gouda, op raad van zynen ge neesheer, zyn mandaat nederleggen. Dit is jammer, want het zal kracht kosten om in dat distrtict weêr een liberaal te doen zegevieren. Dat de vrijzinnigen daar echter alle krachten weer inspannen 1 By het onderzoek der begrooting van Binnen- landsche zaken door de Tweede kamer werd ook ditmaal over de uitzetting der uitgaven voor het hooger onderwjjs in de afdeelingen geklaagd, ofschoon deze begrooting, in verge lijking met vroegere, niet tot ongunstige be oordeeling aanleiding gaf. Matiging ware te bereiken door niet voor het onderwjjs in alle Bpeciale vakken aan elke universiteit leerstoelen op te richten. Sommigen wenschten aan den doctoralen geraad voor juristen geen ambteljjke bevoegdheid verbonden te zien, maar voor de verkrijging daarvan een staatsexamen te willen instellen. Op betere regeling van het psychia- trisch onderricht werd aangedrongen. Utrecht zou voor de vestiging van een professoraat in dat vak in aanmerking komen. Verscheidene leden drongen krachtig aan op wetswijziging, opdat aan de onvoldoende voor bereiding van een deel der studenten in de geneeskunde een einde kome. Er werd aangedrongen op overbrenging der leerstoelen voor moderne talen van Groningen naar eene andere rijksuniversiteit. Omtrent den nieuwbenoemden burgemeester van Botterdam, den heer Lycklama a Nyeholt, meldt men dat hjj oorspronkelijk voor den zeedienst bestemd wasdoch op 26-jarigen leeftjjd nam hjj, na een vjjijarig verbljjf in Indië, ontslag. Kort daarna werd de heer Lycklama benoemd tot burgemeester van Franeker en na een ongeveer achtjarigen werkkring aldaar over geplaatst naar Leeuwarderadeel en vervolgens naar Leeuwarden. De heer Lycklama is 49 jaar oud, ridder van den A'ederlandschen Leeuw en lid der Provinciale staten van Friesland. "Wjj lezen in het Yad. Men weet, dat wjj by een berichtje over de standjes te Ede schreven van het anti-rev. plebs, dat leeren moest de vryheid van anderen te eerbiedigen, en dat wy, toen daarover in de anti-rev. pers groot geschreeuw opging, erkend hebben, dat liever gesproken had moe ten zyn van het strenggeloovige plebs, aange zien wjj niet wisten, of alle levenmakers de anti-revolntionnaire staatsleer waren toegedaan. Thans bljjkt echter nit de doleerende Jldesche Ct. dat we meer geljjk hadden dan we dachten, en dat de woestelingen, die het Leger de* Heils te Ede aanvielen, een soort anti-rev. is, »wier kandidaat de burgemeester van Ede herhaaldelijk was. Dat soort anti- rev., als ze dan zelf zoo heeten willen, zoo schrijft de E. Crt. toonden toch steeds, dat ■e voor het uitoefenen van geweld tegenover andersdenkenden niet bevreesd waren, en toon den tevens met een doodelyken haat bezield te zyn tegen de anti-rev. party van den ouden stempel." Meermalen toonde de Edetche Ct. dan ook reeds aan, dat >het zich tooien met dien naam (van anti-rev.) slechts boerenbedrog was". We hadden dus enkel moeten schrjjven: 't wordt tyd, dat een soort van anti-rev. plebs Jeere de vryheid van anderen te eerbiedigen ?■'- 1 1 Meermalen wordt door neringdoenden en winkeliers in Middelburg en ook in andere Zeeuwscbe plaatsen geklaagd, wanneer ingeze tenen hunne benoodigdheden van elders laten komen. Zjj maken bun daarvan een verwjjt, eohter niet altyd geheel zonder grond. Maar keuren wjj het af wanneer men stel selmatig, uit gewoonte, zonder dat een gewettigd eigenbelang daartoe dwingt, zjjne waren of beboetten van buiten zjjne woonplaats betrekt, toch vinden wjj geen enkele reden, waarom men iemand hard zou vallen die, waar het zyn belang meebrengt, waar hy zichzelven op niet geringe wjjse kan bevoordeelen, van elders laat komen wat hem van daar even goed van kwa liteit maar tegen vrjj wat minder prjjg wordt geleverd. En te eer is dit te bègrjjpen, waar dit geldt dagelyks weêrkeerende artikelen. Men is toch geen ingezetene van een gemeente om zyn stadgenooten-winkeliers te bevoordeelen ten koste van zichzelven 1 Die neringdoenden dienen daarentegen zelve hun eigen belang zoo goed te begrypen, dat zjj der concurrentie het hoofd bieden en hunne mede-ingezetenen aan zich binden door goede bediening en b i 1- ljjke prjjzen. Dit is het eenige standpnnt, dat men van beide kanten dient in te nemen. En als men, hierop zich plaatsend, in Mid delburg eens nagaat, hoe hoog de prjjzen zyn van sommige artikelen voor dageljjksch gebruik, dan komt men van zelf tot de con clusie dat het hier waarljjk, in vergelijking met andere steden, geen goedkoop leven isen ook dat menig winkelier het zichzelven te wjjten heeft, wanneer hjj menigeen niet tot klant heeft, dien hy gaarne als zoodanig zou willen bezitten. Wy hebben hierop meenen wjj al meermalen reeds gewezen. In ieder geval vestigden wjj al meer dan eens de aandacht op het aanmerkelijk verschil in prjjs, dat er o. a. bestaat tsn opzichte van éen artikel van dagelyksche behoefte: het vleesch. Toch zyn wy verplicht daarop nog eens te wjjzen, nu dezer dagen by ons daarover weêr verschillende klaohten inkwamen, met de ge bruikelijke vraag of de courant daaraan niets kon doen? Nu zien wy waarljjk geen kans in deze ver betering te brengen; dat hangt vooreen groot deel af van hen, die als leveranciers in deze ook met hun eigen belang moeten te rade gaan. Wjj kunnen niet anders dan wjjzen op feiten en toestanden en daaraan onze opmerkingen vastknoopen. En waar wjj dit doen, geschiedt dit wy wyzen daarop nadrukkelijk in het belang van beide partyen. Een der ingezetenen zond ons zelfs ter inzage hel voorlaatste nommer van On* belang, orgaan van Eigen hulp, met verwijzing naar een daarin voorkomende (annonce, waarin een slager te Njjmegen zjjne prijscourant adverteert. Om een paar artikelen daaruit te noemen wjj zagen o. a. hoe die slager rnndvleesch zonder been berekent tegen 0.90 en biefstuk tegen f 1.20 per kilo; terwjjl in Middelburg daarvoor berekend wordt respectievelijk f 1.20 en f 1.40. Dit is reeds een aanmerkelijk ver schil; maar als men dan tevens weet dat diezelfde slager aan leden van Eigen hulp 6 pet korting aanbiedt, dan er is veel grond voor de overtuiging dat waar ook nog die 6 percent van den, in vergelijking met dien in onze stad, reeds lagen prjjs afkunnen er toch voor hem ook met zjjne noteering nog een goede winst overschiet; en er in Middelburg daarentegen een meer dan groote winst wordt behaald. Gaat men verder na dat in Goes hetzelfde rnndvleesch 1 en de biefstuk ook, evenals in Njjmegen, 1.20 per kilo wordt berekend, dan ligt wat de klagers beweren de meening voor de hand dat vele slagers hier niet met kleine winst tevreden ijju; maar evenzeer dat zjj geen recht hebben om zich er over te beklagen, wanneer menigeen zich tot die goedkoopere kantoren elders wendt. Een verschil van gemiddeld 20 cent per kilo maakt, by een verondersteld gebruik van zulk eene hoeveelheid per dag, al een verschil van 1.40 per week, en van 72.80 per jaar. En hoeveel wordt dit wel voor menig gezin, waar men allioht door elkaar dagelyks meer dan éen kilo verbruikt Wy vestigen nu op deze bemerkingen, zoo als wy reeds schreven, de aandacht o o k in het belang der leveranciers zeiven. Waar zjj meermalen niet zonder reden klagen over het voorbygaan van hen door stadgenooten, mogen zjj zich wel eens de vraag doen, of zjj zeiven niet daarvan grootendeels schuld zyn. Want zelfs, al nemen wjj nog eenige verhoo ging in prjjs als gewettigd aan in verband met het crediet, dat men soms voor langen tjjd moet geven en de z. g. bankroetjes die men heeft dan bljjft er toch nog een aanmerkelijk verschil te constateeren. En daarenboven zeker crediet wordt ook elders gegevenen non-valeurs zullen ook wal het deel zyn van de slagers elderB, die goedkooper hun waren leveren, al bljjft het toch onbilljjk de goede betalers evenveel te laten betalen als de slechte. Hebben onze slagers soms meerdere,' ont en anderen onbekende, redenen voor hunne handelwijze, wy willen hun gaarne gelegenheid geven dio nader te ontvouwen; en daardoor wellicht verkeerde en jegens hen onbillijke begrippen weg te nemen. Maar wat wjj over de slagers en hetgeen zy leveren opmerkten, en met cjjfers aantoonden, geldt zeker nog wel van meer andere winkeliers, van wier waren de noteering niet zoo gemak kelijk met die hnnner collega's uit andere plaatsen is te vergelijken. De winkeliers binden meer en meer den strjjd aan tegen Eigen Hulp en niet zonder reden waar die vereeniging gaat buiten den kring harer leden. Maar men zy ook in deze billjjk al valt het wel eens moeiljjk dit te zyn, waar louter de stem van het eigenbelang zich doet hoo- ren; en erkenne ook het recht van het pnbliek om in zulke zaken voor zyn eigen belang op te treden, daar waar het vaak machteloos staat tegenover al te overdreven en al te hooge eischen van leveranciers. Dan bljjft er voor de consumenten, onder wie er zyn die van een vast en vaak beperkt inkomen moeten leven, niets anders over dan zichzelven te helpen en de goedkoopste ka nalen te zoeken, desnoods buiten hunne woon plaats, teneinde zjjne benoodigdheden goed kooper in te slaan. Er zyn nu eenmaal verschillende belangen, die tegenover elkaar staan. En een slecht winkelier of leverancier is hy, die niet begrjjpt dat hy der concurrentie het hoofd moet biedenen dat wy in Middelburg niet meer leven in de dagen van isolement, toen men wel gedwongen was, vooral voor zaken van dageljjksch gebruik, by eigen stad genooten te gaan. Wie in deze niet met zyn tyd meegaat zal zich te laat beklagen als zjjne zaken niet zoo gaan, als hjj dit wel zou wenschen. Wjj meenden vooral nn ons daartoe ongezocht de gelegenheid werd aangeboden op deze kwestie van maatschappelijk belang wel eens te mogen wyzen, opdat ook de achterbljjvers met onze opmerking hun voordeel doen. Donderdag avond vergaderden in het gewone lokaal, de bovenzaal der sociëteit De Verge noeging, een dertigtal leden van de liberale kiesvereeniging Eendracht maakt macht alhier. In de eerste plaats was aan de orde de be spreking van het voorstel van 'tbestunr der Liberale Unie tot wjjziging van art. 12 der statuten. Dat voorstel strekt om bedoeld artikel te lezen als volgt »Ter bestrjjding der noodzakelyke uitgaven wordt door iedere kiesvereeniging jaarljjks een bedrag van tien cent voor ieder harer leden bjjgedr&gen. Tot maatstaf wordt genomen bet aantal leden der kiesvereeniging op dea lsten Februari van ieder jaar. Voor iedere kiesvereeniging eohterwier ledental grooter is dan 500, bedraagt de jaar- ljjksche bjjdrage in eens af vjjftig galden." Na toelichting van dit voorstel door den voorzitter der vergadering, den heer mr W. A. van Hoek, raadde deze namens het bestuur aanneming van het voorstel aan. Zonder be raadslaging en by acclamatie verklaarden de aanwezigen hunne adhaesie aan den voorge- stelden maatregel te hechten en werd besloten de afgevaardigden naar bevind van zaken te laten handelen. De heer Doorenbo» gaf, zjjne instemming met het voorstel betuigende, met het oog op de weinig belangrjjke zaken, die in de aanstaande vergadering oer Liberale Unie aan de orde zullen komen, in overweging om, in verband met den financieelen toestand der vereeniging, ditmaal geen personen af te vaardigen. Dit denkbeeld werd door den heer De Vnlder van Noorden ondersteund. De voorzitter meende dat er wel bezwaar tegen dat denkbeeld bestaat, en in aanmerking dient genomen te worden dat de vergadering der Liberale Unie bestaat uit afgevaardigden van de kiesvereenigingen en dat, als vele ver- eenigingen denken als deze, de opkomst weinig talryk zyn zal. Verder merkte hy op dat ook de in het vervolg aan te nemen wjjze van werken zal besproken worden en het toch wel wenschelyk is dat de afgevaardigden kennis nemen van de te dezer zake gevoerd wordende beraadslaging. Nadat de heer Doorenbos zyn denkbeeld in den vorm van een voorstel had gegoten, wees hy er op dat de financieele zjjde der vraag niet uit het oog mag worden verloren en dat de voorzitter dezer vergadering lid is van het hoofdbestuur. De heer Herman Snjjders kon zich met het voorstel niet vereenigen. Hjj achtte het wen schelyk dat de vereeniging met zoo groot ledental te Amsterdam vertegenwoordigd worde te meer waar hetgeen daar zal verhandeld worden van practisch belang te achten is. Met 17 tegen 15 stemmen werd het voorstel van den heer Doorenbos aangenomen. Van de meening der vergadering zal per brief aan het bestuur der Liberale Unie worden kennis gegeven. Dientengevolge was het tweede punt der agenda vervallen. Ingekomen was nog een schrjjven van de administratie van het weekbUd De Neder lander, houdende uitnoodiging aan de leden tot abonnement op dat blad. Deze brief werd voor kennisgeving aangenomen en daarna de bjjeenkomst gesloten. Men verzoekt ons mede te deelen dat in de maand November Middelburg in het bezit zal komen van eene kliniek voor oog- en oor- ljjders. Daar onze provincie reeds zoo lang een specialiteit op dit gebied heef t gemist, zal deze mededeeling niet alleen door de ingezetenen van Middelburg maar ook door die van een gioot deel onzer provincie zeker niet zonder belangstelling worden vernomen. Woensdagavond is in een winkel op de Bnrght alhier de lade gelicht en daaruit eeu som van ongeveer vjjftien gulden gestolen. De by het 3e regiment infanterie nieuw benoemde luitenants zyn ingedeeld als volgt: L. C. A. Marchant by de le comp. Ie baf. te Bergen op ZoomL. F. Geill bjj de le comp, en G. van Djjl bjj de 3e comp. beiden van het 4e bat. te Vlissingen, en C. L. Wortman bjj de 2e comp. 2e bat. te Middelburg. De bjj het O. I. leger benoemde luitenants C. G. Meerburg, en H. J. W. G. Aussems, van het 3e regiment infanterie, volgen heden hunne bestemming (Harderwjjk) en zullen, evenals die voor het leger hier te lande, op den 31 October in functie worden gesteld. De le luitenant W. F. Hartman, van het 3e reg. infanterie te Vlissingen, wordt ge detacheerd bjj het vaste personeel der militaire verkenningen te 's Gravenhage. Benoemd tot waterbouwkundig ambtenaar bjj den polder Kruiningen de heer S. B. Blok te Cadzand. Beroepen bjj de Ned. herv. gemeente te Yeraeke de heer Hartgeling, predikant te Monnikendam. Omtrent den brand in een klompenmaker jj nabjj Ovezand, waarvan wjj gisteren in 't kort melding maakten, meldt men ons de volgende bjj zondei heden Donderdagmorgen omstreeks half zes ondekte de klompenmaker Jaca Kleinputtei wonendei den Nissestellepolder, onder de gemeente Nisse, in zjjne met klomphout, hooi en strooi gevulde en met riet gedekte werkplaats brand, die zoo hevig werd, dat ook het aangrenzende woonhuis reddeloos verloren was, eer de inmid dels toegesnelde brandweer van Ovezand be- hoorlyke hulp verleenen kon. Vier geiten en eenig meubilair konden nog gered worden. De brand is vermoedeljjk ontstaan door vonken uit den schoorsteen, welke gebouwd was tegen den scheidingsmuur van woonhuis en werk plaats. Alles was verzekerd tegen brandschade bij de Zierikzeesche maatschappy, doch tegen eene betrekkeljjk geringe Bom. Door den verren afstand werd te Nisse het ongeval niet dan te laat bemerkt. In het begin dezer week zyn te Oudelande op versohillende plaatsen konynen ontvreemd. Uit Biuinisse schrjjft men ons Hetgeen de vorige week ten aanzien van het pas gevangen jonge mosselzaad voorspeld werd, is door de hevige oostelyke winden der laatste dagen reeds bevestigd. Voor zooveel het mosselzaad op de slikken voor Bruinisse werd nêergezet, is het thans reeds voor een groot deel weggeslagen, en in het gedeelte, dat op diep water uitgezaaid is, wordt reeds veel sterfte waargenomen. De ondermaat, als niet alles verloren gaat, zal dus groot maar naar men hoopt voor de bevoegde autori teit weer een vingerwyzing te meer zjjn dat de vraag om de hooge zaadbanken tot het voorjaar gesloten te houden toch niet zoo onge motiveerd is als wel eens beweerd werd. Trouwens, het is toch reeds een publiek ge heim, dat het in den herfst verplaatste zaad, als de natuur reeds voor hare winterrust in gedommeld is, niet zoo spoedig aan elkander spint als in het voorjaar, iets wat toch zoo hoog noodig is om zich als 't ware aan den grond vast te ankeren, en mitsdien dat het thans in den grond getrapt wordende sterft, terwjjl het in 't voorjaar, bjj meerdere groei kracht, even spoedig naar boven komt. Waarom dus laDger dien tak van ny verheid nog onderdrukt, waarin zoo vele handen werk en zoo vele monden brood kunnen vinden 1 Met de berging van de lading van het, bjj Terneuzen, op de suikerplaat zittende stoomschip Woodstock wordt naar men ons meldt nog altoos voortgegaan, hoewel met minder goed gevolg dan voor eenige dagen, daar het wrak bjj ieder getjj meer en meer n het zand en in de diepte wegzinkt. Wat men nn haalt wordt in beschadigden staat aangebracht. Eenige dnikers zyn thans te Terneuzen aanwezig om op het wrak te wer ken, terwjjl de bemanning van de Woodstock meerendeels reeds naar Engeland is terugge keerd. In de opgaaf van den uitslag der examens voor vrjje- en orde-oefeningen der gymnastiek, in ons nommer van Woensdag, komt bjj vergissing onder de geslaagden voor de naam van den heer C. L. Vink te St. Jansteen. In de Donderdag te Zuidzande gehouden raadszitting werd aan den heer M. M. Blankert, wegens vertrek uit de gemeente, voor 5 maan den ontheffing verleend van zyn aanslag in den H. O. over 1891vastgesteld het suppl. kohier van den H. O. over het loopand dienstjaar; en na breedvoerige bespreking de gemeente- begrooting voor den dienst 1892 in ontvang en uitgaat vastgesteld op 8991.39; de onvoor ziene uitgaven bedroegen ƒ310. O. m. is voor den verbouw der woning van het hoofd der O. L. school uitgetrokken een som van 1800. Door burgemeester en wethouders van Breskens is heden morgen in het openbaar ten raadhuize aanbesteed het verbouwen en ver- grooten der eerste openbare school in de kom der gemeente, met bylevering der daarvoor benoodigde materialen. Raming 8177. Daarvoor werd ingeschreven door de beeren Maes te Hoofdplaat voor ƒ10,400 V. d. HelL te Middelburg voor ƒ9,200; Besemer te Bres kens voor f 8,300J. van de Sande Sr. te Breskens voor 8,130; Van de Sande te Groede voor 7,998.50; J. van de Sande te Breskens voor 7,998Van Male te Schoondjjke voor f 7,974Bisseeuw te Groede voor f 7,914 en Wattiez te Breskens voor 7,890. Behoudens nadere goedkeuring is het werk aan den laatste gegund. r

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1