LAATSTE BERICHTEN.
FEUILLETON.
erloopp en Venacktiw in 'Mod.
BUITENLAND.
HET BRIEFJE.
iupgepiijsce stand.
Algemeen Overzicht.
Voor het eerlang te honden examen voor
opzichter-machinist 2e klasse en werkmeester
3e klasse bp de Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen, zpn aangewezen tot voor
zitter de beer H. M. W. W. Staring, ingenieur
chef der werkplaats te Tilburgtot lid de
heer J. A. Roetert Tak, ingenieur der tractie
te Zwolle, en tot secretaris de heer J. C.
Gischler, adsistent-ingenieur te Vlissingen.
De burgemeester te 's Hertogenbosch, de
heer jhr P. J. J. S. M. van der Does de Wil-
lebois, heeft aan H. M. de regentes zpn ontslag
aangevraagd.
Dit moet in verband staan met de herhaling
van de ongeregeldheden aldaar.
Uit Rotterdam schrpft men aan het Utr-
Dbld
Nu weder noemen sommige bladen, hier en
elders verschonende, den afgetreden minister
Havelaar als aanstaand burgemeester van
Rotterdam. Hoe men daaraan komt, is onver
klaarbaar, tenzp men denken moet, dat de
.auteur van dit gerucht eenvoudig op den naam
afgegaan is en daarom gemeend heeft dat de
voormalige minister van waterstaat behoort
tot de Rotterdamsche familie Havelaar. Dit
is echter het geval niet. Wel is een broeder
van den oud minister hier als advocaat gevestigd
maar deze Havelaars zpn geen Rotterdammers,
zjj behooren tot een Utrechtsche familie.
Dit zou intusschen geen beletsel wezen om
een dezer heeren Havelaar hier burgemeester
te maken, want ook de heer Vening Meinesz
was voor onze stad een vreemdeling, toen hp
geroepen werd om den heer Joost van Vollen
hoven op te volgen. Het gerucht draagt ech
ter alle kenteekenen van een puur verzinsel
te zpn.
De raadkamer der arrondissement-recht
bank te Maastricht heeft rechtsingang verleend
met last tot instructie en bevel van gevangen
houding tegen Johanna Maria de Roop, oud
15 jaar, beschuldigd van moord, op drie kinderen
gepleegd.
Te Waalwpk heett in de kerk eene klop.
partp plaats gehad tusschen twee dames uit
den z. g. netten stand. Een barer werd zelfs,
na het uitdeelen en ontvangen van eenige
klappen en stooten, bewusteloos uit de kerk
in een nabpzpnde woning gedragen en bleef
tot in den namiddag buiten kennis. De aan
leiding tot dezen twist, dien zjj wel op eene
andere plaats hadden kunnen beslechten, moet
gezocht worden in de kibbelpartijen, welke de
kinderen der dames onderling op school hadden.
Bp een onweder, dat Vrjjdag boven Dieren
woedde, zpn op de Heide twee vrouwen door
den bliksem getroffen. Eene werd op den weg
terstond gedood, en de andere, die in de bed
stede harer woning aardappelen zat te schillen,
werd zoodanig getroffen dat zp niet buiten
gevaar is. De bliksem drong in de woning
door den muur, doch veroorzaakte geen brand.
Dinsdag te voren werd onder Rozendaal tpdens
een hevig onweder een landbouwer door den
bliksem doodelpk getroffen.
Het bericht dat de familie Knuttel Ede
gaat verlaten wordt weer onjuist genoemd.
Mevrouw Knuttel heeft voor 6 maanden een
huis gehuurd te Arnhem. Of de ongeregeld
heden daarvoor de beweegredenen zpn, blpft
de vraag.
Verzuchting van een echtge
noot s In de 20 jaar van ons huweljjk zpn
mpn vrouw en ik 't nooit eens geweest. Of ja,
toch ééns verleden jaar met den brand liepen
wjj te gelpk de deur uit.
Met schrjjft uit Londen aan het N. v, d. D.
Gedurende de jongste stormen heeft de Vlis-
sinsche maildienst weer ruime bljjken van
voortreffelijkheid gegeven. De meeste mail
schepen van of naar Engeland kwamen of zeer
laat of in het geheel niet aan, maar de Vlis-
siugsche booten gingen als gewoonlpk en waren
niet te laat. De Times maakt er melding van,
hoe de boot, die Dinsdagavond van Vlissingen
vertrok, de volle kracht van den storm had
te doorstaan. De zware zeeën zoo zegt het
hlad sloegen over den boeg van het krach
tige schip, dat, niettegenstaande den verschrik-
keljjken tegenwind, slechts een weinig te laat
te Queenboroughaan kwam.
Te Dover was de storm zeer hevig. Tonnen
van steenen werden door de zee op de marine
promenade langs [de',, kust geworpen. De zee
sloeg over de admiraliteitspier en overstroomde
Uit hei Duitsch.
van
EMIL FRANZOS.
En niettemin zou die avond iets buiten
gewoons opleveren, waardoor hp mjj on
vergetelijk gebleven iseen geschiedenis, die
eigenljjk nuchter en alledaagsch is en toch
ons alle drie diep getroffen heeft. Ik heb er
al die jaren aan gedacht en nu ik heden de
pen opneem om haar op te schrpven en mjj
het beeld van dat schemeruur, onder de linden
weer zoo duidelpk voor den geest staat, is het
alsof ik het zou durven wagen haar woordelijk
weer te geven. Dat is echter onmogeljjk
maar dezelfde inhoud zal het zpn.
De aanleiding tot het verhalen van deze ge
schiedenis was het huwelijksgeluk van den heer
Aspad. Hp had, toen wjj ons op weg begaven,
een allerliefst telegram van zpn vrouw gekregen
dat hp ons nu zeer trotsch voorlas. «Wat
vertaalt gjj dat vlugzei de heer Szuls, met
onschuldige bewonderingmaar de edelman
bleef het antwoord niet schuldig«Compliment
de treinen. Aan de werken aan het einde der
pier, waar een ramtoren voor 80 ton kanonnen
wordt opgericht, is ernstige schade toegebracht.
Het geheele steigerwerk is weggespoeld,ofschoon
het de zware stormen der laatste drie jaren
doorstaan had. De zware balken, die thans
op zee ronddrjjven, zpn een gevaar voor de
scheepvaart. Twee er van zpn op de kust van
Dover teruggevonden. Een daarvan was zoo
netjes doormidden gebroken, alsof het een
lucifer was. Men kan zich een denkbeeld van
de kracht van den orkaan maken, als men
hoort, dat de kogels van 17 centenaars, die in
de 80-ton kanonnen gebruikt worden en die
op de pier opgestapeld lagen, door de zee ver
plaatst werden. Alles, wat beweegbaar waB,
werd omvergeworpen, weggespoeld of bescha
digd. Verscheidene der groote bagagewagens,
waarmede de bagage naar de booten gebracht
wordt, werden aan stukken geslagen en andere
geheel weggespoeld. Al de mailbooten van
Calais en Ostende hadden een afschuwelpken
overtocht. De boot van Ostende kwam 1 uur
en 40 minuten te laat. De boot van Dover
naar Ostende, de Comte de Flandre, vertrok
's avonds te 9 uren en kwam eertt den vol
genden dag te 12 uren te Ostende aan. De
boot van Boulogne naar Folkestone kon laatst-
gemelde haven niet binnenkomen en keerde
naar Boulogne terug.De booten van Folkestone
naar Boulogne gingen in het geheel niet uit.
Twee jongens,jvan 17 en 18 jaar, hadden
zich te Antwerpen op een boot van de Red
Star Line verscholen, met het doel de reis naar
Amerika kosteloos mede te maken. Meenende
reeds in volle zee te zpn, kwamen zp uit
hunnen schuilhoek te voorschjjn, doch konden
nog juist te Vlissingen aan wal gezet worden;
van waar zjj verder door de politie naar Roo.
zendaal en vervolgens over de grenzen zjjn
gebracht.
Onlangs werd in de kleine gemeente
Bovekerke (Belgie), de goudenbruiloft gevierd
van niet minder dan vier huwelpksparen. Heel
het dorp was in feest. Een prachtige stoet
ging de jubilarissen afhalen en leidde ze naar
de kerk, waar eene plechtige mis van dank
zegging werd gezongen.
De jubilarissen werden onthaald op een
feestmaal in de pastorie. Aan koning Leopold
werd een telegram gezonden, waarin de jubila
rissen hem toewenschten dat hjj ook eenszjjne
gouden bruiloft zou mogen vieren's middags
kwam eene dankbetuiging met gelukwensch
van Z. M.
Te Parjjs werd onlangs een huis te koop
aangeboden tegen een ljjfrente. In drie dagen
tjjds deden zich 213 koopers op en de man
heeft zpn woning verkocht voor een ljjfrente,
waarmede hjj gemakkeljjk kan rondkomen.
Het schpnt dat deze wjjze om een huis te
koopen, waarbjj de kooper feiteljjk niet weet,
hoeveel hjj voor de woning zal betalen, in
den smaak valt.
Het Petit Journal toch maakt melding van
verschillende personen, die huizen tegen be-
taling van een lpfrente willen overnemen.
Van verkoopers, die op dit kansspel ingaan,
weet het blad echter nog niets mede te deelen.
In verscheidene Spaansche steden laat de
gazondheids toes tand veel te wenschen over.
Zoo heerscht te Carthagena diphteritis epide
misch en maken de pokken te Cindad-Real vele
slachtoffers.
Op de Duitsche sporen, de Beiersche
uitgezonderd, kwamen in de maand Augustus
19 déraillementen en 15 botsingen tusschen
treinen aan stations voor, 6 déraillementen en
5 botsingen buiten stations, en 201 verschil-
ende ongevallen brand enz.
De slachtoffers zjjn ten getale van 239, waar
van twee reizigers en 33 geëmployeerden werden
gedood. 13 passagiers en 181 beambten werden
gewond.
Aan deze cjjfers moet men nog toevoegen 15
gedoode daglooners en 54 andere gekwetste
beambten, gebruikt als hulp aan goederen
stations.
Bp deze slachtoffers zpn niet geteld zjj, die
door een ongelukkig toeval of persoonlijke
onvoorzichtigheid werden overreden.
Aan het metereologisch bureau te Rome
werd van het eiland Pantellaria, ten Zuid-Westen
van Sicilië, bericht ontvangen dat de zee in
heftige beweging is tengevolge van vulcanische
werkingen.
Kolommen rook stjjgen op en schokken van
aardbeving worden gevoeld.
aan den Sulzburgsche Hovahezjj heeft het
echter in het Duitsch geschreven, omdat anderB
de Duitsche telegrafisten het zouden radbraken,
Teremtete I" Daarop vertelde hjj breedvoerig
hoe hjj tot zpn geluk gekomen was: na jaren
langen strjjd, en toen hjj de hoop reeds opgaf,
had een gelukkig toeval, het insneeuwen
van een trein, hem de hand der geliefde
bezorgd. »Eu toen was alles goed, Bassame
alles," besloot de gemoedelijke man »en zoo
zal het bljjvën tot aan ons uiteinde toe."
«Tot aan uw zalig uiteinde," zei de
domprediker. »Nu ik uw geschiedenis ken,
twjjfel ik niet meer of eenmaal zal het uur
uwer bekeering staan. Gjj hebt uw welverdiend
geluk gevonden, omdat Gods hand alles goed
en rechtvaardig bestuurd heeft. Er zou geen ge
rechtigheid op aarde zpn zonder zjjn bestuur
«Laten wjj elkaar goed verstaan 1" viel
de heer Arpad hem in de rededit woord
gebruikte bp altjjd, wanneer hjj zich tot een
bjjzonder scherpen aanval gereed maakte.
Die bleef ook thans niet uit. Hjj gaf toe dat
er eene vergeldende gerechtigheid op aarde
waa, maar dat was een natuurwet. «Ziet gp
dien appel daar besloot hjj en wees onder
een appelboom, «waarom is bp afgevallen?
Teremetete. Natuurwet der zwaartekracht!
En waarom ben ik gelukkig geworden Tere
meteteNatuurwet der rechtvaardigheid!"
Dat kon de heer Szuls niet toegeven en de
strjjd dreigde eindeloos te worden, zoodat ik
Hit Sicilië wordt gemeld dat een groote
vulcaan aan het werken is op 3 KM. van het
eiland Pantellaria.
Te Rustenburg (Transvaal) is onlangs in
het Landdrostkantoor ingebroken, de geheele
brandkast weggevoerd, midden in het dorp
door dynamiet geopend en het aanwezige geld,
3000 pd. st. er uitgehaald. De dieven zpn ge
pakt en een gedeelte van 't geld, 800 p. st., is
weer terecht. Zeer veilig schpnt het daar niet,
want nog geen jaar geleden is bp de firma
Somers Co. aldaar precies op dezelfde manier
een diefstal gepleegdvan de dieven is toen
echter geen spoor ontdekt. Duideljjk is het,
dat de daders geen nieuwelingen in het vak zpn.
Tusschen Johannesberg en Vrpburg is van
de mailcoach gevallen of, wat waarschpnlpker
is, uit de mailcoach ontvreemd een kist met
ruw goud, ter waarde van 5000 pd. st.ver
loren of gestolen, de kist is zoek en de politie
doet onderzoek.
Nabjj Melbourne had den 28sten Aug.
eene aanvaring plaats gehad tusschen de Gam-
bier van Sydney, met 66 passagiers en eene
bemanning van 37 koppen aan boord, en deEasby
van Melbourne. De Easby trof de Gambier in de
zjjde en maakte een gat van 6 voet.Laatstgenoemd
schip zonk binnen enkele minuten. Bp het
uitzetten der booten raakte een daarvan onklaar
en werd bp het zinken van het schip door de
davits gegrepen en medegesleurd. Later raakte
zjj weder vrjjtevergeefs beproefden de uitge
putte passagiers de boot zwemmende te bereiken-
Achttien hunner en bovendien 3 matrozen
vonden een graf in de golven.
De laatste Chineesche post brengt de
doodstjjding van een der hoogste Chineesche
staatsdienaren, Tschang Yao, gouverneur van
Shantung, die een veelbewogen leven achter
zich had. Uit een arm gezin afkomstig, moest
hjj in zpn jeugd vluchten wegens doodslag op
iemand, die een oud man mishandelde. Toen
werd hp roover en klom spoedig op tot hoofd
man eener bende, die de provincie Hunan
exploiteerde. Tegeljjkertjjd ontstond er oproer,
waarbjj de hoofdstad in gevaar kwam, en nu
vaardigde de gouverneur een proclamatie uit,
waarin hjj de hand zjjner dochter beloofde aan
den redder der stad. Aan 't hoofd van 500
roo vers versloeg Tschang nu de oproerlingen
en zoo kreeg hjj de schoone bruid tot loon
zjjner dapperheid. Nu klom hjj spoedig op;
hjj werd mandarjjn 6a kl. en vicegouverneur
der provincie. In een veldtocht in Mongolië
onderscheidde hjj zich buitengewoon en werd
dientengevolge tot gouverneur van Shantung
verheven. Lezen of schipven kon hjj niet,
maar vreemd genoeg de ex-roover stond
bekend als reohtschapen en belangeloos en
stierf dan ook arm en door het volk betreurd.
Van 17—19 October.
Middelburg. Bevallen: J. C. Willemse,
geb. Stoel, d. J. W. Exalto, geb. Valkhoff, d.
Overleden: J. Kuzee, man van S. van Sas,
60 j. J. E. Beaufort, vrouw van A. van Ouwer-
kerk, 53 j. A. M. Castenmiller, d. 5 j. H. Vader,
wede van Rietvelt, 91 j.
Van 10—17 October.
Goes. Gehuwd: H. J. L. Sicherer, jm. 26
j. met A. van der Hoek, jd. 29 j.
BevallenF. C. Goossen, geb. Konwenberg,
d. M. C. Nöller, geb. Raats, z. P. v. d. Bliek,
geb. Kriekaard, z. P. van Riet, geb. Verhulst,
d. M. Bruel, geb. Maat, d. W. Forbijn, geb.
Mejjer, d. B. v. d. Hejjden, geb. Hoogesteger,
z. S. C. van Kalmthout, geb. De Meulmeester, d.
OverledenC. Q. Pelle, z. 11 m. M. A.
Boutens, d. 10 m. C. Bruggeman, z. 20 m.
Zierikzee. Gehuwd N. Bejje, jm. 22 j.
met M. Telle, jd. 22 j.
BevallenC. Gelejjnse, geb. Versteeg, d. C.
Timmerman, geb. Smsllegange, z. M. J. van
den Berge, geb. Mejjer, z. K. Potappel, geb.
Van der Wekken, z. W. van der Linde, geb.
Verhulst, d. (levenl.) A. M. Ringelberg, geb.
Berkhoudt, z.
OverledenA. de Jong, wed" van J. Martin,
83 j. M. van der Werf, z. 3 m.
Voor de vrjje- en ordeoefeningen der gym
nastiek werden heden geëxamineerd 12 heeren,
waarvan 9 slaagden en 3 werden afgewezen.
Toegelaten werden de heerenA. Heule
te Ouwerkerk, C. de Kok te Hoek, Abr.
Beerens te Nieuwvliet, Jac. Smit te Krab-
bendjjke, M. Petri te Driewegen, C. v. d.
.;t
den advocaat smeekend om hulp aanzag. Ook
hem schenen die oppervlakkige praatjes onge
duldig te maken want zjjn anders zoo kalm
gelaat trilde, terwijl hjj op een scherpen toon,
dien ik nog nooit van hem gehoord had,
vroeg«Waarom die twist In hoofdzaak zjjt
gp het eenseen ieder ervaart op aarde wat
hjj verdient. Of er indertjjd zooveel sneeuw
viel, omdat God het wilde, of omdat de na
tuurwet der gerechtigheid vervuld zou worden
dat behoeft u niet van elkaar te vervreem
den In de hoofdzaak hebt gjj natuurljjk
beiden gelpk
«Dat hebben wjj ook! Weet gjj het
anders Bassana
Stiernegger schudde het hoofd en om zpn
mond speelde een droevig lachje
«Wel neen Ik moest slechts, terwjjl gjj
van uwen jarenlangen strjjd verteldet en daarna
van het gelukkige toeval, dat er een einde
aan maakte, aan eene andere geschiedenis
denken, die een mjjner vrienden beleefd heeft.
Ik weet zelfs niet, hoe die herinnering bp mjj
opkwam, misschien omdat dit meisje ook Marie
heette en blond was De afloop was
echter anders, maar de leer is dezelfde. Ook
die beidenjhebben gekregeD, wat zp verdienden,
alleen had in uw geval de natuurwet der
gerechtigheid zulk een geweldig middel noodig
om vervuld te worden hier was een onbe
duidend briefje voldoende Maar dat zal
u geen belang inboezemen
Putte te Vlissingen, Jac. v. d. Weele te Hein-
ken szand, P. S. van 't Hoff te St. Annaland
en P. Mejjers te Nisse.
Berlijn. De sneltrein van Breslau is bp
Kohlfurt op een erangeertrein geloopen en
ontspoorde. Twee reizigers zpn gedood en
drie, benevens de stoker en de machinist, ge
wond.
üew-Tork. Volgens de New-iork Herala
is de politieke toestand te Buenos-Ayres kritiek.
De regeering nam voorzorgmaatregelen ter
voorkoming van een volksoproer.
Londen. Het stoomschip Eider, dat kaap
Lizard passeerde, bericht door de Edam ge
praaid te zpn, die de schroef verloren had. Het
zeiltuig verkeerde in goeden staat.
De heer Balfour is benoemd tot eersten lord
der schatkist en tot leider der regeeringspartp
in het lagerhuis in de plaats van wjjlen den
heer W. Smith.
Boekarest. De Roemeensche gezant te
Rome de heer Vacaresco is ontslagen.
Bome. Het eilandje Santa Loria wordt door
onderzeesche vuurspuwende bergen geteisterd.
Peking. Voortdurend komen hier veront
rustende berichten in over het optreden eener
Russische expeditie in Pamir. De Chineesche
gezant te St. Petersburg ontving instructiën
om de Russische regeering opheldering te vragen
over de aanwezigheid van Russische troepen
op Chineesch grondgebied.
Bern. De herziening van het grondwetsar
tikel, tot het verleenen van het monopolie van
de uitgifte van bankbiljetten aan een nationale
bondsbank, is bp volkstemming goedgekeurd.
Datum.
Plaats.
Voorwerpen.
Informatiën
20
Oct.
Middelburg,
Inboedel,
Balans D 4.
21
Middelburg,
Inboedel,
Balans D 4.
21
u
West-Souburg Meubels,
Slegt.
24
Middelburg,
Afbraak,
Koulon.j
26
n
Middelburg,
(verp.) Visscherij, Best.Vis_ch.
27
VlissingeD,
Beestiaal enz.,
Hu vers
28
Zoutelande,
Huis enz.,
De Vos.
30
ir
Middelburg,
Houtwaren,
Verheij.
30
Middelburg,
Inspan,
Tak.
30
Abeele,
Affaire,
De Vos.
4
Nov.
Waarde,
Hnis,
De Vos.
11
Kitthem,
Inspan,
Hu vers.
17
Groede,
Boomen,
Hammacber
Een volkomen nederlaag is door de rumoerige
oppositie op het socialisten-congres te Erfurt
geleden, al moet het vonnis in optima forma
nog door de commissie, welke op voorstel van
Bebel is ingesteld tot onderzoek narr de houding
der oppositie, worden uitgesproken. Na een
uitvoerig en geanimeerd debat van twee dagen
bracht het congres een votum van vertrouwen
uit in de partpleiding.
Maar was thans de oppositie der jongeren,
der Stürmer und Drctnger, uit den zadel ge
worpen, zp stond nu aan de rechterzjjde
op in den persoon van Vollmar, die bjj het
debat over de taktiek der partp met Bebel
aan den slag raakte. In een zeer langdurige
motie had Bebel voorgesteld, dat de partjjdag
de tot heden gevolgde taktiek ook voor de
toekomst zou goedkeuren. Bebel is van oordeel
dat üe sociaal-democratie het verwerven der po
litieke macht als eerste en hoofddoel moet voor
oogen houden, dat zjj te dien einde steeds bjj
verkiezingen voor rjjksdag, landdag en gemeente
raad moet ijveren, opdat zjj van de parlementaire
tribune haar propaganda kunne voortzetten,
doch dat zjj uit de handen der bezittende
klassen onderwpl elke concessie ter verbetering
van het lot der arbeiders kan aannemen. Van
ieder partjjgenoot vordert Bebel dat hjj, zonder
van zpn recht op critiek afstand te doen, de
besluiten van het partjj-verband en de voor
schriften der partjjorganen, zoolang deze binnen
de hun gestelde bevoegdheid handelen, volle
aandacht schenkt, en dat ieder partjjgenoot, in
de overtuiging dat een strjjdende partp, gelpk
de sociaaldemocratische, slechts door de
strengste discipline en door onderwerping aan
«Ja zeker! Vertel het ons", sprak de
domprediker en de edelman voegde zich er bjj.
Doch de advocaat schudde het hoofd. «Behoeft
gjj nog een bevestiging uwer theorie vroeg
hp op een toon, die zweefde tusschen hoon en
smartdoch toen de anderen bleven aandrin
gen, begon hjj«Nu, goed, gjj zult uw zin
hebben. Hoe de man heet, die deze geschie
denis beleefd en nooit te boven gekomen is,
doet niets ter zake ik ken hem genoeg om
te weten dat hjj er op zpn sterfbed nog aan
zal denken. Indertjjd, toen die liefde zpn hart
vervulde nu zeven en twintig jaar geleden,
was hp een jonge, pas gepromoveerde dokter
in de rechten te Grazof hjj blond of bruin,
groot of klein was, moogt gjj u voorstellen
zooals gjj wilt, maar over zjjn karakter moet
ik het een en ander zeggen. Hjj was voor zjjne
jaren op zjjn drie en twintigste jaar was
hjj dokter geworden bjjzonder ernstig en
zelfstandig, 't geen wel is waar geen verdienste
was, maar een gevolg der omstandigheden,
misschien ook een erfdeel van moederB zjjde.
En voor luidruchtige genoegens, die veel geld
kostten, werd hjj door zjjne groote armoede
bewaard.
«Die had evenwel niet bjj zpn wieg
gestaan. Hjj stamde van een oud adelljjk
geslacht in Opper-Stiermarken af, dat noch
ten goede, noch ten kwade ooit veel van zich
heeft laten spreken; maar sedert vele eeuwen
stil en tevreden in zpn berghoekje geleefd had
den wil van het partijverband haar doel kan
bereiken, zich aan deze discipline onderwerpt.
Twee uur lang heeft de heer Von Vollmar
gesproken om de denkbeelden van Bebel te
bestrjjden en op zjjn beurt de taktiek
der partp te critiseeren, waarin hjj wel
degeljjk een verandering meende op te merken,
maar bjj waarschuwde voor overhaastinghp
achtte een langzaam kalm voorwaartsgaan
der partp thans dubbel geraden, opdat het
verkregen resultaat niet door het in het leven
roepen eener reactie op spel werd gezet.
Lang stond Vollmar Btil bp den buitenland-
schen politieken toestand, waarbjj bp zpn be
ruchte, op de Munchener bpeenkomsten ver
dedigde denkbeelden herhaalde. Scherp viel
hp Bebel aan wegens diens bekende verkla
ringen, dat de Duitsche soci al-democraten
niet tegen de Franschen zouden willen oorlog
voeren doch als éen man ten strjjde zouden
trekken tegen Rusland. Hp verweet Bebel op
dit punt inconsequentie en chauvinisme. Ook
Vollmar verzekerde een verzoening met Frank-
rpk te wenschen, doch nu Frankrpk en Rusland,
die er belaDg bij hadden het status quo te
wpzigen, een verbond hadden gesloten, bestond
er geenerlei twpfel aan hun bedoelingen. De
triple alliantie noemde Vollmar den wachter des
vredes. Van de sociaal-democraten eischte
hjj, dat zp vredelievend gezind waren doch
hp verwachtte van hen dat zp, ingeval een
oorlog uitbrak, hun plicht zouden doen, daar
de overwinning van Duitschlands vpanden
gevaar zou opleveren voor het socialisme.
Naar aanleiding van de Fransch-Russische
overeenkomst herinnerde hp aan de woorden
van Marx: Zp, die de hulp der kozakken
inroepen, verliezen de sympathieën der be
schaafde wereld.
Ten slotte keurde Vollmar eveneens alle
scherpe, onverzoenlijke resoluties af, welke in
Duitschland tot een commune als de Parpsohe
van 1871 zouden voeren met al haar verkeerd
heden en daarop gevolgde reactie.
Van den kant van Singer en Liebknecht
lokte de rede van Vollmar een scherp protest
uit. Zp verklaarden haar voor een gevaar en
een nieuwe stoornis binnen de partp. Ook
Bebel wederlegde Vollmar's denkbeelden, ter-
wpl Auerfeld van Nurenberg een motie voor
stelde tot afkeuring van Vollmar's rede.
Ten slotte bestreed nog Auer den Münchener
gedelegeerde, zich echter overtuigd houdend
dat, indien het congres het verschil had vast
gesteld tusschen het theoretisch en het practisch
programma, Vollmar zich aan de beslissing
van het congres zon onderwerpen.
Het debat is daarop verdaagd, waarna een
commissie van 21 leden werd benoemd tot
onderzoek van het nieuwe programma.
Wegens den Zondag zon gisteren slechts een
korte namiddag zitting worden gehouden, gewpd
aan de besprekingjvan enkele voorstellen, van
gedelegeerden afkomstig.
Gisteren, Zondag, was het Zwitsersche volk
geroepen door middel van het referendum zpn
oordeel over verschillende belangrpke onder
werpen uit te spreken, die reeds door den
nationalen-raad en den stenden-raad waren
aangenomen, o. a. over het nieuwe toltarief
en over het verleenen van het monopolie van
de uitgifte van bankbiljetten aan een nationale
bondsbank.
Het nieuwe toltarief draagt het karakter van
een represaille-maatregel tegen de tarieven,
door de Fransche kamer vastgesteld, en strekt
tot het aanknoopen van onderhandelingen met
Duitschland en Oostenrpk over nieuwe handels-
tractaten. In vele opzichten, wat de verbods
bepalingen betreft, gelpkstaande met het Fran
sche tarief, heeft ook het Zwitsersche een
protectionnistische strekking, maar de vrphan-
delaars, krachtig gesteund door de vereeniging
tegen het duurder worden der eerste levens
behoeften, hebben niet stil gezeten en alom in
het land een krachtige beweging tegen het
represaille-tarief op touw gezet.
In Duitsch Zwitserland toonde men zich
algemeen niet afkeerig jegens de voorstellen
van den stendenraad, ofschoon zich ook hier
aanzienlpke minderheden hadden gevormd,
welke zich kanten tegen een douane-politiek,
die algemeen het stpgen van de prpzen der
eerste levensbehoeften zou tengevolge hebben.
In Fransch Zwitserland was het terrein voor
de protectionisten totaal verloren, zoodat men
kon verwachten, dat in die streken als één
man tegen het tarief zou gestemd worden.
Wat het monopolie der bankbiljetten betreft,
van hetgeen, volgens de opvattingen dier tpden,
de eerljjke verdienste van dien Btand wasin
de eerste plaats van plunderen en rooven
de oude handelsweg van Venetië naar Salzburg
liep dicht langs het kasteel dan van den
krpgsdienst en bovendien van de opbrengst
van den grondgroot was dit echter niet,
want het bouwland gaf slechts een matigen
oogst en het hout der bosschen was moeilpk
te gelde te maken, bp den slechten toestand
der wegen. Maar het was ook meestal genoeg
om van te leven en zoo niet, dan liet de rpke
adel, die door huwelpken met de voorvaderen
van onzen Hans verbonden was, het oude
geslacht niet in den steek. Zoo zou zpn vader
er ook tamelpk goed gekomen zpn, ofschoon
de bezitting toen reeds zeer achteruit ging,
indien hjj niet'iets gedaan had, dat in de oogen
zpner adellpke bloedverwanten een dwaze en
een slechte zet was. Nadat hp namelpk,
evenals zjjne voorvaderen, tot zpn dertigste
jaar de keizerlpke uniform gedragen en het
bp de dragonders tot ritmeester gebracht had(
met een behoorlpk aantal schulden, trouwde
hjj geen rjjk meisje uit zpn eigen stand maar
de dochter van een armen burgerljjken kanton
rechter. Dat zou hem berouwen, meenden de
vertoornde neven, en die noodlottige voorspel
ling werd ten slotte ook bewaarheid.
In de eerste jaren ging alles uitstekend: de
jonge vrouw was niet alleen zeer schoon maar
ook zoo goed, verstandig en lief, dat zjj haar
