N°. 244. 134" Jaargang. 1891. Vrijdag 16 October. Se huwelijksmakelaar. Deze courant verschijnt d a g e 1 fj k toet uitzondering van Zon- en Feestdag»iü Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.- Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lagerj Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Middelburg 15 October, "FEUILLETON. KERKNIEUWS- UIT STAD EN PROVINCIE. LANDBOUW. ÜIDIII I Iil lK.SCIir Kil HAM. w Sheinioineter. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. TV. Bolland, te KruisingenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. deMooij, t( Tholen:W. A. j Advertentiën Middelburg 15 Oct. vm. 8 o. 53 gr. van Nebitwenhtjijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekbandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te éia unr m. 12 u. 62 gr., av. 4 u. 57 gr. F. i advertentie-bnreau's van Nijgh Van Ditmae, te Botterdam, de Gebr. Beltntanïe, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd sjjn, willen Verwacht Z. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publioité étrangère G. L. Dahbe Cie., John F. Jones, opvolger. j ig des avonds nog worden opgenomen. Dezer dagen wjjdde het Handelsblad eene beschouwing aan onze staatsschuld. Het blad wees er op dat die schuld voor een klein land zeker buitengewoon hoog is. Zjj vordert voor 1892 nog zonder de lasten der aanstaande eening eene uitgaaf van bjjna 35 millioen gulden (waarvan 32 millioen voor intrest en bjjna 3 voor aflossing), tegenover een bedrag van 127 J millioen aan geraamde ontvangsten- Meer dan een kwart van de lands inkomsten wordt dus vereischt tot betaling van rente en tot geregelde schulddelging. Maar tevens deed het Amsterdamsch blad, als een zeer opmerkelijk en wetenswaardig verschijnsel-, uitkomen dat die last in de laatste veertig jaren ontzaglijk veel lichter geworden is. In 1850 was voor rente alleen nog l£ millioen meer dan thans noodig en de staats schuld nam toen meer dan de helft van de inkomsten des rjjks in beslag. Per hoofd der bevolking moest in dat jaar 11.60 enkel voor rentebetaling worden opgebracht. Thans bedraagt dat gemiddelde niet meer dan 7.70 en het is eigenljjk nog 1 minder, omdat men dient af te trekken wat het land uit de staatsspoorwegen waarvoor een groot deel der schuld is aangegaan als inkomst trekt en dus niet aan belasting heeft te dragen De vermindering van druk bedraagt das, merkt het Hdbld aan, meer dan 40 pet, vergeleken met 40 jaren herwaarts. Verder rekent het blad uit, dat in die 40 jaar 838 millioen zpn geamortiseerd. Deze zjjn natuurlijk niet tot dat volle bedrag betaald; de werkelijke uitgaven daarvoor bedroegen 262 millioen. Het grootste deel daarvan, ongeveer 180 millioen, werd uit de Indische overschotten verkregen, uit den tjjd toen in de beboetten der kolonie nog op zeer karige wjjze werd voorzien. «Gelukkig, zegt het Hbld, heeft Nederland zich onaihankeljjk weten te maken van deze baten en kan het, met een veel minder drukkenden schuldenlast, nu al zjjne gewone en een groot deel ook der buitengewone uitgaven uit eigen inkomsten bestrijden. Voor de alge- meene behoeften bljjft thans niet, als in 1850, slechts de kleine helft, maar bjjna dier inkomsten beschikbaar. Zonder groote bezorgd heid kan daarom eene kleine vermeerdering van schuld worden tegemoet gezien." Die vermeerdering staat zooals men uit de millioenenrede van den minister Pierson weet voor de deur. Indertijd is in bjjna alle bladen gemeld dat dr Schaepman op het katholiek congres te Mechelen, zinspelende op hetgeen in ons land onder de katholieken op politiek gebied voor viel, zou gezegd hebben, dat men in België zjjn vrienden helpt maar in Nederland alle partpen behalve juist zpn eigen. Tegen die mededeeling komt dr Schaepman thans in de Nieuwe Yselbode op. Niet hjj, maar mgr D'Hulst, recteur des facultés catholiques de Paris, of ho9 de juibte titel moge NOVELLE Uil het Duilsch. van MABOO BB.OOINEE, luiden, heeft de woorden gesproken, die zoo uitbundig werden toegejuicht en die in éen forsche uitdrukking, als zooveel hagelkorrels die een kogel vormen, werden te saam gevat: Chez vous on aide ses amis, chez nous on aide tous les partis excepté le sien. Dr Schaepman schrjjft, als verklaring voor het feit dat die woorden op zpn rekening werden gesteld, het volgende »De Nieuwe Rotterdamsche courant heeft in een bericht, niet uit, maar over België aan mjj de woorden van mgr D'Hulst toegeschreven. De bron, uit welke de Nieuwe Rotterdammer putte, was het Journal de Bruxelles, dat door een bljjkbare drukfout op mijn naam de woorden van mgr D'Hulst heeft gebracht. «Want een feit, door al de Nederlandsch sprekenden op bet congres te Mechelen onvoor waardelijk te bevestigen, is het, dat door mij geen van deze woorden gesproken is en geen enkele politieke toespeling is gemaakt. «Het bericht uit de Nieuwe Rotterdammer ging in menig katholiek blad over. Ik ver ontrustte mjj daarovSr niet. Immers, de Tijd had in zpn nummer van 13 Sept. een bericht gebracht van zpn eigen correspondent te Meche len en in dit bericht, dat volkomen juist en volledig is, wordt geen tittel of jota der zoo schamper veroordeelde woorden gevonden." Bp de Woensdag in het district Helder ge houden verkiezing voor een lid der Tweede kamer is de beer S. T. IiAUT» (L.) herko zen met 1099 van de 1154 geldig uitgebrachte stemmen. Nauwelijks hebben de examens in de vrjje- en ordeoefeningen een week geduurd of ze brengen tal van pennen in beweging. De vak- en andere bladen wemelen van klachten. Van die klachten zegt het Schoolblad: «Klachten van examinatoren, klachten van kandidaten en klachten van ouders, wier zoontjes of dochtertjes gebruikt worden als «examen-materiaal," zooals een der bladen het uitdrukte. Of misschien de een of ander on schuldige lezer daarbjj aan het uitstrekken op de operatie-tafel gedacht heeft De jongens en meisjes zelf zullen er zeker niet erg over klagenwat meer gymnastiek en wat minder andere vakken, dat bevalt hun in den regel wel. Ernstiger zpn de klachten over de vele afwij zingen van kandidaten, in 't bpzonder door de commissies te Amsterdam en te 's Gravenhage". Het Schoolblad geeft een tabellarisch over zicht van de zeer uiteenloopende resultaten der examens gedurende de eerste week, waarin de tien verschillende commissies hebben zitting gehouden. Omtrent de examens te Utrecht en Den Bosch miste het blad de voldoende gege vens ter vergeljjking, maar uit het overzicht van den uitslag der examens voor de acht overige commissies hlpkt het volgende Te Amsterdam slaagden van 53 candidaten 27 of 50.9 pot, in Den Haag van 58 candidaten 23 of 39.6 pet, te Njjmegen van 72 cand. 69 of 95.8 pet, te Deventer van 70 cand 45 of 64.3 pet, te Leeuwarden van 59 cand. 36 of 61 pet, te Groningen van 69 cand. 54 ot 78.2 pet, te Boermond van 56 cand. 44 of 78.6 pet, te Middelburg van 30 cand. 22 of 73.3 pet. IV. Toen Popèscu den anderen morgen ontwaakte sag hp op de vensterbank, voor het raam, dat hp vergeten had te sluiten, een bloemruiker, in een porceleinen vaas en tusschen de bloemen een opgerold briefje, dat hjj half slaapdron ken las: Een jeugdig, minnend paartje Al in den zomernacht, Dat ia het schoonste sprookje Dat ooit nog is bedacht. Daaronder stond: «Goeden morgen! Uwe n liefhebbende bruid Aurelia." Hp ontstelde «Mpn bruid Sedert wanneer?" mompelde hp en begon met een hoogst ver baasd gelaat na te denken over die woorden, wier zin hp volstrekt niet begreep. Hjj trachtte zich de gebeurtenissen van den vorigen avond $e binnen te brengen en Tan lieverlede kwam Uit die tabellen hljjkt dus dat 60 a 70 tot bjjna 80 percent geslaagden respectievelijk de cjjfers voor Leeuwarden) Deventer, Middelburg, Groningen en Boermond zijn. „Maar Amster dam" vervolgt het Schoolblad «is meer dan 10 pereent beneden Leeuwarden, en liet nauwelpks de helft der kandidaten passeeren, terwjjl Den Haag nog onder de 40 percent bljjff. Daar tegenover staat Njjmegen, die van de 72 maar 3 kandidaten afwees en waar, als het zoo voortgaat, bjjna 96 percent kunnen slagen. «Als het zoo voortgaat, wat niet te verwachten is, want de kandidaten komen bjj groepen uit de verschillende deelen van de provincies, waar de gelegenheid tot opleiding of de opleiding zelf niet overal gelijk is. Doch zeker is deze in Den Haag en in Amsterdam niet minder dan elders, zoodat het slechte resultaat aldaar moeielpk aan iets anders dan aan grootere strengheid der commissies kan worden toege schreven. Wjj willen- haar arbeid, zonder meerdere gegevens, niet veroordeelen, maar wjj gevoelen diep de teleurstelling, waaronder zooveel flinke onderwijzers, die zich de vele moeite en kosten getroost hebben, door deze afwijzingen gebukt gaan. «Het nieuwe leervak zal, wp willen het gaarne veronderstellen, op den duur het volk ten nutte komen, doch het is te betreuren dat de grootste lasten er van, zonder eenige vergoeding, aan onze onderwijzers op den rug zjjn gelegd." In verschillende bladen komt, in verband met deze kwestie, het volgende schrpven voor van «eenige openbare, christelpke en roomsch- katholieke onderwijzers". „Eenige onderwijzers, die zich aangemeld hebben voor de examen-commissie voor de vrjje- en orde-oefeningen te 's Gravenhage, hebben, na vergeljjking van den uitslag der examens voor deze commissie met dien van andere commissies, en na hetgeen zij vernomen hebben omtrent de bjjzondere opvatting der hh. Van Aken en Mejjlink van Botterdam, in strijd met die van andere leden dier commissie, hun vertrouwen in deze examen-commissie geheel verloren en wenden zich door middel uwer bladen tot alle overheidspersonen, die belang stellen in de eer van de onderwijzers, om hun invloed aan te wenden, opdat deze commissie wordt gewjjzigd of dat de candidaten nog opge roepen worden voor een der andere commissies. «Het is toch zeer vernederend voor mannen van jarenlange ondervinding en studie, om het slachtoffer te worden van de onderlinge per soonlijke veeten der specialiteiten op gytnna- stiek-gebied. «Mocht dit niet gebeuren, dan zouden wp aanraden, om zich gezamenlpk voor het examen terug te trekken". alles hem, ofschoon (duister, voor den geest. Hjj had een lang gesprek met juffrouw Elsa gehad. Dat was een onomstootelpk feit. Hp had haar een voorval uit zpn studententijd verteld, een bedekte, schuchtere liefdesverkla ring daar doorheen gevlochten, en nogal veel wpn gedronken. Tot zoover was alles hem duideljjk. Maar nu begonnen zjjne herinne ringen verward te worden. Hp had juffrouw Elsa een huwelijksaanzoek gedaan, dat stond hem ook nog levendig voor den geest. Maar of bp het in zpn eigen naam, of in dien van zpn directeur gedaan had, dat wiBt hp niet zeker. Jnffrouw.Elsa had hem gekastJa wel Maar waarom Bp welke gelegenheid En wat beduidde die geurige morgengroet van Aurelia? 'tls waar! Juffrouw Dilewska en hare dochter hadden hem gisteren avond, of van nacht of van morgen vroeg omarmd Maar hoe was dat gekomen Hjj moest toch eenige aanleiding voor die buitengewone har telijkheid gegeven hebben? Waarin bestond die aanleiding Wat had hp gedaan, of gezegd? Al die vragen dwarrelden hem door het hoofd en hp trachtte te vergeefs den weg in den doolhof zpner herinneringen te vinden. «Ik heb zeker een ergen roes gehad; wie weet welke dwaasheden ik begaan heb .zei hp met een zncht. Daar sloeg de hangklok tien uur. Hjj sprong het bed uit en begon zich met koortsachtige haast aan te kleeden. Na eenige minuten Bjj kon. besl. is aan mr G. de Vries Azn., op zpn verzoek, eervol ontslag verleend als lid van den raad van Btate, met dankbetuiging voor de vele en gewichtige diensten door hem, gedurende eene lange reeks van jaien, den lande bewezen en mr G. de Vries Azn voornoemd, benoemd tot staatsraad in buitengewonen dienst(dit bericht is nog opgenomen in een deel der oplaag van ons vorig nommer) stond hp bleek en bedrukt in de gang, waar juffrouw Aurelia hem in een blauwe morgen japon te gemoet kwam en met een hartelijke kus begroette. Hjj zag haar radeloos, verle gen aan. „Uifgeslap9n vroeg zp belangstellend. «Mpn hoofd is nog zwaar, juffrouw Aure lia," sprak hij op gedempten toon. «Zeg toch geen juffrouw meer!" riep de moeder, die eensklaps voor hem stond. «Sedert wanneer noamt men zpn bruid juffrouw «Mpn bruid?" herhaalde hp op vragen- den toon. «Ja, uw bruid, mjjn beste zoon, ik had het reeds lang zien aankomen, en toch was het alsof ik uit de wolken viel, toen gij Aurelia gisteren avond ten huweljjk liadt ge vraagd. En van avond zal de geheele stad het vernemen. Van avond wordt de ver loving gevierd, mpn zoonMaar gij ziet er nog ontdaan uit. Dat komt er van als men te diep in het glaasje kpkt. Gjj moet maar een poosje in de frissche lucht gaan. En kus nu uwe bruid, Mihaï." Juffrouw Dilewska sprak zoo beslist, zoo dringend, de blijdschap over het geluk harer dochter straalde haar zoo duideljjk uit de oogen, de blos op de wangen van Aurelia scheen zóo echt, dat Popèscu niet meer kon twjjfelen aan het onbegrjjpelpke, maar niette min voldongen teit zpner verloving. Hp volgde dus het bevel zpner aanstaande schoon- aan H. de Vries Wzn., op zpn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan de rjjks-hoogere burgerschool te Alkmaar de luitenant ter zee der 2e klasse, C. D. W. Boissevain, op zpn verzoek, met den 16en Oct. a. s., eervol uit den zeedienst ontslagen. Binnen eenige dagen zullen door den direc teur van het Weduwen- en weezenfonds voor burgerlijke ambtenaren voor de eerste maal ter verevening worden aangeboden de pensioenen, in den loop van dit jaar volgens de wet van 1890 toegekend aan weduwen en weezen van ambtenaren, wier weduwen vroeger geen pen sioen genoten. Door de Nederlandsche Maatschappij ter bevor dering van Nijverheid is in hare jongste alge- meene vergadering besloten om het onderwerp Internationale Arbeidwetgeving in behande ling te bljjven houden en eene commissie ad hoe te benoemen, die de zaak grondig aal behandelen voor zooveel noodig en voor zooveal mogelijk in medewerking met de departementen der maatschappij, die in elk geval over het advieB hun oordeel zullen uitspreken. Naar aanleiding van het besluit van direc teuren, genomen in hunne vergadering van Sept. 11., is deze commissie thans samengesteld uit de heeren mr J. Heemskerk Az., directeur der maatschappij, Armand Sassen, prof. T. M. C. Asser, mr D. Josephus Jitta en mr H. J. A. Mulder. Woensdagavond zpn ter, voorziening van de bestaande vacaturen in de periodieke af treding van ouderlingen en diakenen bjj de Nederduitsch hervormde gemeentete Middelburg, door het kiescollege herDenoemd: voor ouder lingen de heeren: K. J. H. Wasch, P. C. Plugge, J. B. de Koning, J. den Hollander, D. J. Dronkers, L. C. Breebaart en L. C. Hondius en voor diakenen de heeren W. P. van Pagé, H. L. Dormaar, J. A. Goethals, C. C. Mantz, B. A. Papegaajj, K. Klaasje en P. J. deBroekert; terwjjl, ter voorziening eener vacature, voor ouderling is gekozen de heer mr P. J. F. van Voorst Vader. De heer G. W. A. de Veer zal Zondag 25 dezer des avonds in de Nieuwe kerk alhier zjjne afscheidsrede houden. In de Woensdag gehouden zitting van den Raad van state, afdeeling voor de geschillen van bestuur, werd behandeld het advies van den pensioenraad voor burgerlpke ambtenaren in zake de aanvrage van de wed. S. Hemerpk Tak te Middelburg. De koninklpke beslissing deelen wp later mede. De sergeant-majoor Brandon Bravo,»'de sergeanten Cuppers, Hattink, Baljeu en Braber zullen in den a. s. winter den cursus tot opleiding voor adjudant-onderofficier te Middel burg volgen, terwjjl de fourier Glaser en de sergeant Smit worden opgeleid om zoo noodig eene plaats te versullen van luitenant te velde. moeder op, kuste Aurelia op het voorhoofd eD liep weg, „Heden avondriep juffrouw Dilewska hem na. Te 's Heer-Arendskerke is overleden de heer Jan Vermet, sedert jaren burgemeester dier gemeente. Hjj bereikte den leeftjjd van 73 jaren. Woensdag werd te Terneuzen op de haven gesleept de Noorsche brik Rana, gezag voerder Salvesen, met eene lading zemelen van Antwerpen naar Flenshorg bestemd. Het vaar tuig had des morgens op de reede van Vlis singen ankers en kettingen verloren. Het is thans op het kanaal geschnt. Woensdag jl. werd in de vergadering der Vereeniging tot onderlinge verzekering tegen Hagel- schade in 'f voormalig vierde district van Zeeland de rekening overgelegd. Zp bedroeg in ont vangsten f 10136.94, in uitgaven 9969.32; zoodat er een goed slot is van 167.62.^ De begrooting werd in ontvangst en uitgaven vastgesteld op f 4882.89. In 't reglement werd een belangrjjke wjjzi- ging gebracht. Vroeger bedroeg het aantal schatters 10, waarvan 3 commissarissen. Thans is dit getal gebracht op 16, waarvan 6 per si commissarissen zpn, terwjjl de 10 overige uit de leden worden gekozen. Van de laatsten treedt de helft jaarlpks volgens rooster af. In de, den 30 September 1891 te Utrecht gehouden, vergadering van de jury voor de beoordeeling vun de antwoorden, ingekomen op de door verschillende landbouwmaatschap- pijen uitgeschreven prpsvraag naar een bere deneerde populaire handleiding voor paarden- tokkerjj, ten dienste van den Nederlandschen landbouwer, zpn bekroond de drie antwoorden Si je fais naitre de bonnes idees a d'autres, je riaurai pas tout a fait perdu mon temps, van den heer E. A. L. Quadekker, militair paar denarts te Breda Hippophilus, van den heer A. van Leeuwen, rpksveearts te Leiderdorp, bp Leiden, en Hij, die vele zaken in een klein bestek weet samen ie vatten, zich onthoudt van technische termen en hei nuttige aan het aangename paart schrijft voor iedervan den heer M. W. V. van Bjjlevelt, te Rilland-Bath, ieder met 200. Met de bekroonden kwamen van de 12 inge komen antwoorden op het zestal voor de ant woorden a. om paarden aan te fokken kies de bloem der merriën b. met slechte paarden fokt men zich arm, en c. Wer nichts wagl gewinnt nichts. Daar de drie bekroonde antwoorden in waarde gelpk geacht werden, werd de uitgeloofde som van ƒ600 gelpkelpk door de jury over deze 3 verdeeld, en daar geen der bekroonde ant woorden geacht werd aan alle eischen der prpsvraag te bevredigen, werd besloten aan het jurylid C. D. Van der Weg te Dongjum, inspecteur van het Paardenstamboek voor de drie noordelijke provinciën, ingevolge het pro gramma der prpsvraag, op te dragen uit die urie antwoorden een geheel te maken, onder nadere goedkeuring van en vaststelting door de geheele jury. (De Nederlandsche Sport.) Juffrouw Dilewska had zich vast en stellig voorgenomen de hengeljjke gebeurtenis den geheelen dag geheim te houden. De uitnoodi- gingen, die zp in allerpl aan eenige vriendinnen en notabelen gezonden bad, bevatten volstrekt geen aanwjjzing, waarom de weduwe zoo bij zonder verlangde heden avond een nrienden kring bp zich te zien. Zp wilde dat het bericht allen als een theatrale verrassing zou treffen en stelde zich het oogenblik voor als de gasten, in plaats van een eenvoudig thee servies, op de feesteljjk gedekte tafel vazen met bloemen, heerlpke taarten en twee fles- schen champagne zouden zien staan, Zjj zag warme verblufte gezichten wanneer zp de onverwachte mededeeling zou Ooen dat twee harten, die reeds lang voor elkaar klopten thans voor het leven verbonden waren. Zp hoorde het klinken en het geluk wenschen aan alle kanten, zp zag zelfs het gedwongen lachje cp de lippen van juffrouw Kreuz, die ssdert jaren te vergeefs een man voor hare dochter zocht. Dit alles speelde haar door het hoofd, terwjjl zp met een hoogroode kleur in de keuken stond en zeer aangedaan een jongen kalkoen plukte, die voor het familiefeest ge. offerd was. «Yóor yan avond mag niemand er iets van weten" mompelde zp «dat is mpn onwrikbaar besluit." Zp had echter bp dit oesluit buiten de keukenmeid der waardin van Het gouden lam gerekend, die zich suf peinsde wat toch wel de reden zou zpn dat juffrouw Dilewska twee flessehen Champagne gehaald en betaald had. «Hier naast is iets aan de hand," zei zjj tot juffrouw Elsa, toen deze als naar gewoonte tegen den middag in de keuken kwam. «Ja ik ben ook nieuwsgierig wat de Dilews- ka's tot deze buitensporigheid beweegt," zei baar meesteres ter loops. Dit was genoeg voorde keukenmeid omkoit daarop een buurpraatje te gaan houden. «Viert gjj heden uw naamdag?1' vroeg zjj Juffrouw Dilewska schudde het hoofd. «Den naamdag van uw dochter?" «Ook niet." „Ik dacht het maar zoo, omdat ge zoo* vele toebereidselen maakt. Dus een verjaar dag De weduwe zweeg maar het viel haar zwaar» De woorden drongen zich op hare lippen en eensklaps was het zoo zorgvuldig bewaarde geheim haar ontsnapt. Juffrouw Elsa verbleekte, toen de keuken* meid het haar onder het zegel der geheimhon* ding mededeeldemaar zp dwong zich tot een glimlach en met dien lach op de lippen melde zjj naar haar kamer, waar zp eerst een poos gejaagd op en neer liep, toen op de canap^

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1