N°. 213.
134" Jaargang.
1891.
Donderdag
10 September.
FEUILLETON.
Deze courant verschijnt d a g e 11] k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prfjs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. By abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 9 September.
BE BEIDE RENTEÏÏIERSTERS
LETTEREN EN KUNST.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Hiiiiiriiti iii.siiii: col kim.
VbeinoiDeter.
Middelburg 9 Sept. vm. 8 u. 65 gr.
m. 12 u. 76 gr., av. 4 u. 73 gr. F.
Verwacht O. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. dï Vet Mestdagh Zoo», te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peltl, te Zierikzee: A. C.dï Mooij, tf Tholen: W. A.
vam Nled wenhtjijzen en te TemeuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmae, te Botterdam, de Gebb. Beltneante, te 's Gravenhage, en A. de la Man Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjje en Londen, de Compagnie générale de Pnblioité étrangère G. L. Datjne Cu., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te éém uur
aan het bureau bezorgd sjjn, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen.
De Ned. Vereeniging van locaalspoor- entram~
wegen heeft een bundel stukken uitgegeven ter
toelichting van het enquêteverslag op de open
bare middelen van vervoer. Zg doet dit op
grond van het afkeurend oordeel over de wgze,
waarop het personeel bp verschillende onder
nemingen zou worden behandeld.
Dat ongunstig oordeel is, volgens haar,
voornamelijk toe te schrjjven aan het feit, dat
de staatscommissie bjj het houden der ver-
hooren en het stellen der vragen geen rekening
heeft gehouden met de haar op haar verzoek
vóór de enquête door de ondernemingen ver
strekte gegevens, waardoor toch in vele ge
vallen het onware der afgelegde verkla
ringen zou zpn geblekenterwjjl bovendien
de enquête gehouden werd in de buitengewone
omstandigheden van den afgeloopen winter,
welke tijdeljjke omstandigheden natuurlijk op
de antwoorden van invloed waren.
In die feiten heeft de Ned. Vereeniging voor
locaalspoor- en tramwegen onbekend in hoe
verre de bedoelde staatscommissie bp een eind
verslag alsnog van de bovenvermelde gegevens
gebruik zal maken aanleiding gevonden
de inleiding, door jhr Hora Siccama tot de
Harkstede in hare vergadering van 25 April
jl. over dit onderwerp uitgesproken, te doen
drukken, en daarbjj te voegen als bplagen
eenige door verschillende ondernemingen
verstrekte gegevens, waaruit de onjuistheid
der verhooren voor de enquête-commissie bljjkt.
Omtrent de revue, Maandag door HH. MM.
de koninginnen gehouden over de troepen op
de Benkumsche heide, meldt de Arnh. Crt. het
volgende
Te halfdrie kondigden de roffels en het Wil
helmus op den linkervleugel de komst van
HH. MM. aan. Stafofficieren kwamen aanren
nen en voegden zich bp den staf, die het hof-
rptuig der koninginnen volgde. HH.MM. reden,
voorafgegaan door generaal Van Helden, leider
der manoeuvres, langs de eerste linie van het
regiment grenadiers en jagers, het 4e, het 7e
het le, het 5e en het 8e reg. infanterie en de
batterpen veldartillerie, daarna terug langs de
tweede linie van dezelfde regimenten. Van
alle regimenten speelde de muziek bp het
voorbijtrekken van HH. MM.
Na deze revue stelden de koninginnen zich
vóór het publiek aan den zuiderrand tegenover
het centrum op, omgeven door den grooten
staf en de vreemde officieren, en begon het
defileeren met gesloten bataljons. Dit schouw
spel was inderdaad grootsch. Er kwam geen
einde aan de bajonetten. De houding der
-troepen was uitstekend. Toen de artillerie,
de cavalerie en de rpdende artillerie in galop
voorbp trokken, wierp de zon hare reeds vrp
schuinvallende stralen als goud op de ruggen
der paarden en de uniformen der ruiters, wat
•een zohitterend effect maakte.
Uit het Duitsch.
van
MABIE VON EBNER ESCHENBACH.
Neef Julius had de beide «utters de papieren
'overhandigd en toen zp naar huis gingen
kwam de weg van de Hoogebrug naar de Zange-
'riitraat haar zeer lang en gevaarlpk voor. Jo
hanna'had het pak onder den arm en Elise liep
dicht tegen haar aan, aan den kant waar zp
het kapitaal droeg. Af en toe fluisterde deze
haar toe„Pas toch op, vestig er niet te veel
de aandacht op, zet niet zoo'n verschrikt ge
zicht." Maar zp zelve, de dapperste, beefde
inwendig toen er twee arbeiders aankwamen
en de een, den ander aanstootende, vroeg
»Wat dragen die daar?"
De vraag had betrekking op een paar boe-
rinnen, die achter de dames liepen en er zich
volstrekt niet om bekommerden, terwjjl onze
oudjes er doodelpk van ontstelden. De onerg-
denkende Johanna, die anders ook van de
vreemdste lieden niets dan goeds verwachtte
en altpd op iets aangenaams, vooral op aan
gename verrassingen rekende, was van daag
pen en al angst en achterdocht. Thuis komende
Als slotnommer voerde de cavalerie eene
charge en masse uit recht op het rptuig der
koninginnen en het publiek aan. In vliegende
vaart kwamen de huzaren in een breede kolonne
aanstormen, totdat vlak voor de koninginnen
halt werd gecommandeerd. De kleine koningin
stond in haar rjjtuïg rechtop en juichte van
pleizier bjj deze schoone en kranig uitgevoerde
vertooning. Het publiek Btoof van schrik wat
achternitmaar eindigde met loide bravo's te
doen hooren.
Hiermede was te vier nren de revue afge
loopen. Iedereen spoedde zich over de heide
naar den straatweg, waar het een ongekend
gewemel was van rptuigen, militairen te voet
en te paard, heeren en dames en kinderen en
mannen en vrouwen uit het volk.
Van anti-revolutionnaire zijde is in het
district Hoorn ter elfder ure voor de Tweede
kamer-verkiezing candidaat gesteld de heer
P. van Vliet Jr., te Leeuwarden.
Door den heer Van Houten is zpo wets
voorstel tot uitbreiding en nadere regeling van
het recht van onteigening ten algemeenen
nutte ingetrokken. Hp licht dit besluit op
de volgende wjjze toeTjjdens het bestaan
van het vorig ministerie gevoelde bp zich vol
maakt gerust, dat zpn initiatief geen aanleiding
was voor stilzitten der regeering op een gebied,
waarop zp anders tot werkzaamheden geneigd
zou zpn geweest. Brengt de verandering van
ministerie in dien staat van zaken wpziging
De voorsteller meent het antwoord der regee
ring zelve te moeten afwachten alvorens de
behandeling van het ontwerp voort te zetten.
Mocht de houding der regeering hem daartoe
vrjjheid geven, dan zal hjj het ontwerp met
zoodanige ondergeschikte wjjzigingen, als het
voorloopig verslag geraden doet achten, bjj de
nieuwe kamer aanhangig maken.
Door eenige commiezen-verificateur der directe
belastingen, invoerrechten en accpnzen, voor
het meerendeel belast met visitatiedienst, is
tot den minister van financiën een adres ge
richt, waarin zjj te kennen geven dat zp bjjna
allen bp de administratie der belastingen in
dienst zpn gekomen gedurende het tjjdvak,
dat het koninklpk besluit van 20 Mei 1869
no 30 nog ten volle van kracht was, welk
besluit bepaalt, dat voor de betrekking van
verificateur alleen in aanmerking komen de
commiezen-verificateur, en artikel 24, dat de
commiezen-verificateurs kunnen dingen naar
ontvangkantoren. Hit verschillende omstandig
heden maken sjj intusschen op, dat de bevor
dering van commies-verificateur tot verificateur
van nu af tot de zeer zeldzaam voorkomende
uitzonderingen zal behooren, en verreweg het
grootste gedeelte hunner niet meer voor die
betrekking aan de beurt zullen komen.
Voorts is hun bjj 'Kon. besluit van 3 Novem
ber 1887 no. 20, het dingen naar ontvangkan
toren ook zoo goed als onmogelpk gemaakt.
Bjj de tegenwoordige organisatie doen zjj
bjjna allen volmaakt dezelfde diensten, dragen
dezelfde verantwoordelijkheid, oefenen hetzelfde
gezag uit en houden denzelfden stand op als
koesterde zjj zelfs wantrouwen jegens den
braven portier, die haar aan de deur begroette,
en .verbeelde zich dat hjj begeerige blikken
geworpen -had op het pak, dat zp in den arm
hield.
De namiddag en de avond werden besteed
aan beraadslagingen over den aankoop der brand
kast, die op raad van neef Jnlius aangeschaft
moest worden. Voorloopig was het geld in de
linnenkast, tusschen de handdoeken geborgen,na
dat Elise de gelegenheid had waargenomen om de
kast van boven tot onder nit te vegen en op
te ruimen. De zusters gingen eerst laat ter
ruBte en pas waren zjj ingeslapen of Johanna
ontwaakte weer met hartklopping, omdat zjj
droomde dat de buitendeur, die Elise toch
voor hare oogen gegrendeld en afgesloten had,
weer open gesprongen was, en om den portier
toe te laten in het costunm van Binaldo
Binaldini, en in elke hand een kanon.
's Morgens begonnen de beraadslagingen
weer opnieuw.
„Een brandkast koopen Gemakkelijk
gezegd; maar hoe krjjgt men die in huis,
zonder dat iedereen het merkt zei Elise.
>En als men merkt dat wjj een brandkast
hebben vermoeden zp ook dat er wat in is.
En dat is zeer gevaarlpk."
Johanna merkte daarentegen aan dat het
een onvergeefeljjke lichtzinnigheid zou zpn om
het kapitaal voortdurend in de linnenkast te
laten liggen.
de verificateurs, maar genieten ongeveer 59
pCt. van de bezoldiging dezer ambtenaren.
Zp verzoeken den minister hunnen toestand
in ernstige overweging te willen nemen en te
besluiten, wat de minister in het belang van
's lands dienst en ter wille der rechtvaardig
heid noodig zal rekenen.
De dezer dagen per Engelsche mail uit Ba
tavia ontvangen berichten loopen van 4 tot
en met 7 Augustus.
Dt. 1 Augustus werd uit Kota Badja aan de
Deli-Courant geschreven
In onze hoofd veste is het rustig. Bezoeken
van Badja's tot onderwerping of toenadering
hebben wjj in langen tjjd niet gehad. De
hoeloebalang van de IX moekims, Toekoe
Nangeroi, is na een paar dagen verblpf in
Kampong Lohang weer naar buiten vertrokken.
Volgens nadere berichten heeft de vpand in
den avond van den 7en Juli, bjj eene ontmoe
ting met de brigade marechaussees, drie dooden
en elf gewonden gehad.
Eene brigade marechaussees onder den ser
geant Beis, die in den nacht van den 21en
op den 22en Juli het voorterrein tusschen
Boekit Karang en Boempit moest bewaken,
ontdekte op ongeveer 1000 meters van de
spoorbaan bjj een bamboestoel een Atjehsche
versterking met een groot huis erin en een
in een boom geplaatst schilderhnis. De wallen
werden onmiddelpk door de marechaussees
geslecht, het schilderhuis neergehaald en met
het huis in brand gestoken. Zonder door den
vjjand te zjjn bemerkt, werd de terugtocht
ondernomen.
De Java-Courant bevat de volgende berichten
Van den resident van Timor en onderhoo-
righeden is het volgende telegram ontvangen:
Hoepang 29 Juli. »Geen bijzonderheden op
politiek gebied. Ziekte onder paarden. Op
Timor is influenza zeer besmetteljjk en kwaad
aardig."
In den nacht van 27 op 28 Juli brak in de
dessa Tjilengkrang ter hoofdplaats Soemedang
(Preanger-regentschappen) een brand uit, die
24 huizen, 7 loemboengs en 3 loodsen in de
ascb legde.
Volgens bericht van den resident van Soe.
rakarta heeft op den 18 Juli jl. op den berg
Pamesoe benoorden het pakhuiB Watoesambong
eene aardverschuiving plaats gehad over eene
lengte van 212, eene breedte van 80 en eene
diepte van 15 voet, waardoor een klein sawah-
vak werd verwoest.
De Fransche kunst beeft een ernstig
verlies geleden door het overljjden van den
schilder Eli Delaunay. De heer Delaunay, in
1828 te Nantes geboren, is plotseling gestorven
aan de gevolgen van een hartkwaal. De over
leden kunstenaar muntte vooral nit als portret
schilder.
De bekende uumismaticus en directeur
van het museum te Kopenhagen, de heer Muller
is aldaar overleden.
Men was nog tot geen resultaat gekomen,
toen de veel besproken brandkast van zelve
aankwam. De beer Julius Moser zond er zjjn
nichten een ten geschenke door twee zeer
'vastberadenkortaangebonden mannen die
onmiddellijk de plaats aandnidden waar de
kast staan moest: in den hoek van de tweede
kamer, aan het voeteinde van Johanna's bed.
Zonder veel te vragen zetten zjj het zware
jjzeren ding daarneer, wezen de dames hoe de
sloten gingen en gaven haar voor ieder slot
twee sleutels, waarop zjj hun fooitje aannamen
en vertrokken.
Elise begon met de sporen uit te wisschen,
die de stoffige voeten van deze onverwachte
bezoekers op den vloer hadden achtergelaten
Johanna haalde de effecten uit de kast, ontdeed
de stukken van hun groven omslag en ziende
dat zij scheef dicht gevouwen waren, nam zjj
een vouwbeen. Met een moed, die Elise ver
baasde, hanteerde Johanna die mooie, groote
papieren, streek ze glad en vouwde ze netjes
in vieren. Daarop zocht ze in haar voor
raad achrjjfpapier de sterkste vellen uit en
vervaardigde couverten die zjj nergens zoo
netjes uitgeknipt, zoo stevig geplakt had
kunnen koopen. Op ieder stond een opschrift
obligatie nommer éen op het eerste, obligatie
nummer twintig op het laatste. Het was een
verrukkelijk gezicht, zooals zjj daar op tafel
lagen te drogen en later in keurige rjjen door
Johatma in de schatkist opgeborgen weiden.
Naar aanleiding van het idee om den ver
pleegden in de verschillende gast- en zieken
huizen bloemen en vruchten te verschaffen,
zjjn wjj van geachte zjjde aangezocht de aan
dacht ook eens te vestigen op een andere
behoefte, die sedert lang daar bestaat, en
waaraan wel nu en dan, maar toch lang nog
niet voldoende is tegemoet gekomen. Wjj be
doelen de behoefte aan goede lectuur.
Mogen wjj ook hierop de aandacht van onzen
lezerskring eens vestigen? Het idee verdient
overal, waar een zieken- of gasthuis bestaat,
de opmerkzaamheid.
Aan tal van stations in Holland ziet men
bassen, om den reizigers gelegenheid te geven
hunne gelezen kranten ter wille van verpleegden
in ziekenhuizen af te staan. Welnu, op dat
gebied is overal wat te doen.
Wie in Middelburg geschikte lectuur voor
dat doel wil afstaan, wende zich tot de hoofd
verpleegster in het Gasthuis, Noordplein alhier.
Die dame zal zeker met dank boeken enz. ont
vangen gaarne de moeite zich getroosten
om voor eene goede verspreiding te zorgen,
en zoker tevens met genoegen oog willen
houden op de al ot niet geschiktheid van het
gezondene voor de verschillende verpleegden.
—Bjj kon. besl. is, zooals nog in een deel der
oplaag van ons vorig nommer werd medegedeeld,
benoemd tot 2e-luitenant bjj de dd. schutterjj
te Middelburg A. A, van Teylingen, thans
schutter.
Voor het derde gedeelte notarieel examen
en derhalve voor candidaat notaris is geslaagd
de heer J. Meulenberg, geboren te 's Graven
polder, notarisklerk te Middelburg.
Ter openbare terechtzitting der Arrondis-
sements-rechtbank te Middelburg van Dinsdag
15 dezer zal worden behandeld de zaak tegen
de 21jarige Vlissingsche dienstbode M. C. d.B.
die, na op 3 Juli jl. bevallen te zjjn van een
levend kind, dit, door het den hals dicht te
knjjpen, van het leven h6eft beroofd en het
daarna in stukken gesneden heeft verborgen.
In deze zaak znllen 4 getnigen en 2 deskun
digen worden gehoord.
Na gehouden examen aan de rjjks hoogere
burgerschool te Middelburg zpn nog toegelaten:
tot de le klasseE. Aspeslagh en J. O. Pelle,
tot de 2e klasseJ. H. Callenfels, J. F. P.
Blankert en D. L. H. van Baalte, en tot de 3e
klasseP. A. Barentsen, B. van den Berg, F.
Salberg en B. J. Winkelman.
Het Btoomsohip Citta di Venezia heeft heden
ochtend het droge dok verlaten.
Niettegenstaande het vroege nur waren velen
gekomen om dit niet alleaaagsche schouwspel
te zien.
Tegen Zondag 13 en Maandag 14 Sep
tember is door de schietvereeniging Medióbur-
gum alhier een huishoudeljjke wedstrjjd uitge
schreven, verdeeld in verschillende klassen als:
personeel (uitsluitend voor de leden) op vrjje
baan 5 en 3 schoten met geweer en amunitie
naar verkiezing en voor beaumontgeweren en
rjjksamunitie. In deze wedstrjjden wordt ge
schoten op een afstand van 150 meter.
Verder wordt een re vol ver-wedstrjjd gehouden
op 25 pas, personeel en op vrjje baan.
De vereenigingen van Vlissingen, Veere en
Oostkapelle zjjn tot deelneming aan de vrjje
banen uitgenoodigd.
De gemiddelde uitkomst der onderzoekingen
van het lichtgas der gemeente gasfabriek te Mid
delburg ran den 1 Aug. tot en met den
31 Aug. 1891 bedroeg
Lichtkracht 15.15 Eng. Standaard kaarsen.
(Gemeten met den Improved Standard
Letheby Bunsen Photometer.)
Soorteljjk gewicht 0.404
Ammonia 0.021 gr. per M\
Zwavelwaterstof afwezig.
Koolzuur 0.35 percent.
In de Duinstrook tusschen Zontelande en
Vlissingen werd heden de laatBte manoeuvre
in het vnur uitgevoerd door het 2e en 4e
bataljon. Ter hoogte van klein Valkenisse had
de aanval plaats.
De miliciens der lichting 1890, die voor het
laatst aan deze oefening deelnamen, keeren den
1 len September a. met groot verlof naar bnnne
haardsteden terug.
Naar men ons nader meldt zal het stoom
schip Prinses Amalia op de werf der kon.
maatschappjj De Schelde de oude machines
tegen geheel nieuwe verwisselen van het triple
Compound Systeem van 1900 paardekracht, en
van nienwe stalen stoomketels worden voorzien.
In de Dinsdagavond te IJerseke gehouden
vergadering van den gemeenteraad werd, na
herbenoeming als wethouder van den heer W.
van Oeveren en als ambtenaren van den bur-
gerljjken stand van de heeren Van Osveren en
Van der Borght, vastgesteld een nieuwe rooster
van aftreding, noodig geworden door de ver
meerdering van het ledental van den raad.
Vooraf werd bepaald, dat van de 6 ge- of
herkozen leden 1 in 1893, 1 in 1895 en 4 in
1897 zouden aftreden.
Na afdoening der agenda stelde de heer
Saner voor een bjjzonder subsidie van ƒ3000
in de kosten van het lager onderwjjs aan te
vragen, daar de belasting ondrageljjk wordt,
o. a. door dat het subsidie van het burgerljjk
armbestuur, groot ongeveer ƒ1000, naar hjj
vernomen heeft, niet meer zal gegeven kunnen
worden en hjj niets meer hoort van de be
sproken conversie der gemeenteschnld en een
leening op langen termjjn.
De beide wethouders waren het met den
voorsteller eenB, dat hulp noodzakeljjk was,
maar zjj wilden met het voorstel gewacht
zien tot bjj de behandeling der begrooting.
De voorzitter bestreed het voorstel, omdat
het gemeentecrediet er door wordt geschaad,
en omdat hjj hoopt dat IJerseke in aanmerking
zal komen als noodljjdende gemeente (volgens
de bedoeling der ministerieele beschikking.)
De heer Sauer bleef bjj zjjn voorstel, doch
dit werd met 6 tegen 4 stemmen verworpen.
Ten slotte werd besloten nog een ambtenaar
van den barg. stand aan te stellen. Benoemd
werd de burgemeester, welke die oenoeming
aannam.
Daarna had zjj den tabernakel gesloten en de
sleutels bjj zich gestoken, met het vaste voor
nemen er zoolang zjj leefde niet van te scheiden.
Bjj het naar bed gaan, legde zjj het bosje
onder haar kussen en kon, evenals den vorigen
nacht, niet inslapen. De woorden van haar
neef: Verliest de sleutels niet 1" gonsden haar
in de ooren; het gevoel van verantwoordelijk
heid drukte haar zwaar.
's Morgens ontwaakte zjj later dan gewoon-
ljjk. De werkster, die dageljjks kwam om
Elise bjj het huiswerk te helpen, was er al lang
en begon juist de kachel in de Blaapkamer
aan te maken, toen Johanna de oogen opsloeg.
Zjj vloog overeind haar eerste blik viel
op de brandkast en haar eerste gedachte
was „Waar zjjn de sleutels Eindeljjk riep
zjj»Elise 1 Elise 1
Haar zuBter schoot toe en Johanna fluisterde;
»De sleutels 1 Hebt gjj ze weggenomen
»Wel neen!" antwoordde Elise. »Gjj
hebt ze onder uw kussen 1"
„Neen ik heb er al naar gezocht."
Elise kreeg een rilling, maar hield zich
goed en zei»Wjj zullen nog eens zoeken,
beter zoeken."
De sleutels werden natunrljjk gevonden en
men lachte, men plaagde elkaar met de
noodelooze ongerustheid. -
Eensklaps vroeg de vrouw, die bjj de kachel
bezig was Juffrou n, hebt u die papieren
hjex neergelegd om de kachel mee aan te
tpaken
»Wat, Betje Wat is dat vroeg Elisd
met een onbestemd gevoel van angst.
Betje richtte zich op en kwam naar de
dames toe met een hoop papieren in de hand,
zoodat de zusters van schrik den adem verging;
„Johanna I" riep Elise.
„Elise 1" riep Johanna;
„Waar hebt gjj dat van daan gehaald?''
De vrouw verbaasde zich over die vraag en
vooral over de wjjze waarop zjj gedaan Werd;
Waar zou zjj dat van daan gehaald hebben
Dat had op den stoel gelegen; op den Stoel by
de kachel naast de canapé.
»Goed" 1 zei Elise, *ga nu maar naar dé
keuken." Betje gehoorzaamde.
Half versuft staarde Johanna voor Zich heen
„Stoel 1 Daar heb ik ze opgelegd"
stamelde zjj, „opgelegd, om ze later in de
gjj weet wel
»Hebt gjj dat dan niet gedaan
„Het schjjnt van neen", bracht Jo
hanna met moeite nit en verborg het hoofd in
het kussen.
Elise ging zitten en kreeg een koude rilling'
„Zuster", begon zjj, *dus hadden wy
vergeten de effecten in de couverten te steken,
eer wjj de couverten in de kast legden."
Johanna zag haar dankbaar aan voor dat
zeer grootmoedige wij en mompelde:
„Hit schjjnt ofschoon ik het by nit
niet gelooven kam Veeleer komt het mjj moge>
