N°. 207. 134e Jaargang. 1891. Donderdag 3 September. Middelburg 2 September. Deze courant ver scheut d a g e 1 f| k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen: PrQs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel: Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 10,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte: KUNST EN LETTEREN. ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. MIDDELBI IKiSIIII (01 KIM. Thermometer. Middelburg 2 Sept. vm. 8u. 64 gr. m. 12 a 69 gr., av. 4 u. 66 gr. F. Verwacht Z. W. wind. Agenten te VlissingenP. G. ra Vei Mestdagh k Zoon, te Goes; A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d.Peijl, te Zierikzee: A. C.ra Moou, teTholen: W. A. Adfertentlën va» Neeuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de i moeten des namiddags te éém nut advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab., te Rotterdam, de Gebb. Bellnïante, te 's Gravenhage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zgn, willen Hoofdagenten voor het Buitenland: te Pargs en Londen, da Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. B jj des avonds nog worden opgenomen. De redactie van de Standaard trekt te velde tegen z. g. tendenz-mededeelingen in de, zooals zjj dit noemt, .liberalistische" pers. Allerlei berichten, omtrent hetgeen een der ministers, speciaal die van binnenlandsche zaken, verricht, doen de ronde in die pers en zegt z]j„breidt men diteysteem tot alle departe menten uit, dan kan men het lang volhouden, om minstens twee keer per week een brevet van ministerieele arbeidzaamheid aan de heeren Tienhoven c. i, uit te reiken." f*Tegen die taktiek waarschuwt het blad het publiek, dat niet vergeten mag, hoe daarin »een tendenz steekt, om zelf mooi weer te spelen nadat men de theorie van het donlcerkleuren op zpn tegenpartij heeft toegepast." En toch schjjnt die redactie het stelsel niet zoo kwaad te vinden, want aan het einde van haar entrefilet uit zjj de hoop dat een later kabinet van hare richting er maar uit leeren moge, hoe „het metterdaad een politieke fout is, om zich zoo weinig aan de pers te storen, en daardoor de kans open te laten, dat de publieke, opinie op een dwaalspoor worde ge leid." Wat zjj dus bjj anderen afkeurt, wil zg zelve laten toepassen. Dat is weêr een van die raadselachtige inconsequenties, waarover men zich bg de Standaard wel niet te veel moet verbazen maar die toch de aandacht trekken. Tevens bljjkt uit die mededeeling hoe he.t tusschen de anti-revolntionnaire pers en het jongste ministerie ook niet alles couleur de rose was. Moesten wjj in deze kwestie party kiezen wy zouden ons scharen aan de zgde van het afgetreden ministerie. Dat men daden meldt van eenigen bewindsman wie zal het laken Dat men mededeeling doet van belangrgke circulaires, die van het een oi het ander depar tement uitgaan, wie kan daartegen bezwaar maken Het is een onhandigheid van de Stan daard om daartegen te apostelen. Maar tegen dwaze, opgeschroefde en naar reclame riekende berichten komen wg op, vooral nu men van liberale zgde dien verkeerden weg meer en meer blgkt te bewandelen. Dat het vorig kabinet die mededeelingen niet wensohte kannen wg ons voorstellenen hetzelfde meenen wg ook dat met het huidige ministerie het geval zal zgn. Onhandige vrienden bewgzen echter meestal zulke slechte diensten en vooral Haagsche correspondenten zgn bgzonder grif met dergelgke tendenz- berichten, die in de laatste dagen in overvloed de kolommen van sommige bladen vullen. Dan weet men te melden dat een minister dit zal doen; en dan weer dat hg dat zal laten on derzoeken; oi zeer ernstige voornemens koestert tot oplossing van daze of gene belangrgke kwestie. Ons dnnktmet dit stelsel moesten wg, liberalen, breken. Het publiek laat zich toch door dergelgke fraaie en dikwgls niets-zeggende voorspiegelingen niet meer in slaap wiegen. Vooruitloopen op de daden van het huidige kabinet is bovendien gevaarlgk, want dit wekt Taak verwachtingen op die niet verwezenlgkt wordenwat de party niet anders dan schaden kan. Vrg wat beter mag het daarom heeten af te wachten wat in den vorm van wetsont werpen ons wordt aangeboden als vruchten van den gver en de werkkracht der nieuwe ministers of wat de heeren zelven, bg gelegen heden dat het paB geeft, hebben te zeggen. Gaan wg, wanneer het ten minste de bedoe ling der redactie van de Standaard is om tegen die reclame-makerg op te komen, op dit punt met haar mee; zg houde ons ten goede wan neer wg evenzeer opkomen tegen de sterk overdreven loftuitingen op bet afgetreden ka binet een aardigheid waaraan zg zelve ook mee heeft gedaan. Zoo lazen wg nog dezer dagen in enkele, ook liberale, bladen eene lofrede op den mi' pistor Lobman, dien men van anti-revolution- naire zgde vooral er op uit is om te verheer- Igken zeker om hem bg eene eventueels kamervacature weder boven baron Mackay als leider op den voorgrond te stellen. Die lofrede kwam van Tholen; waar door den afgetreden minister op verzoek van den dis- tricts-schoolopziener, den heer mr C. de Witt Hamer, toegestaan was om van 1 September a. op 's rgks kosten de leerlingen der rgks-nor- maalschool te Tholen op de schooldagen naar de inrichting per tram-omnibus te vervoeren van alle gemeenten, die aan de lgn Tholen— Stavenisse gelegen zgn. En daarvoor, heette het, zou de heer jhrmr A. F. de Savornin Lohman op het eiland Tho len »in gezegend aandenken big ven." Nu willen wg gelooven dat de bg dezen maatregel betrokken personen erkentelgk zgn jegens den oud-minister, en zeker meer nog jegens mr. C. de Witt Hamer te Goes, die den maatregel aanprees, maar is het niet be- lachelgk te verklaren dat Tbolen voor die een voudige daad haast in aanbidding voor den beer Lohman zou neerzinken Wg zien reeds een standbeeld voor hem opgericht 1 En alles voor een maatregel, aan welks voorbe. reiding en tot standkoming anderen het leeu wendeel hadden, terwgl de minister eenvoudig zgne goedkeuring gegeven heeft. Hier hebben wg dus ophieuw een staaltje van overdreven verheerlgking. Zgn wg dan blind voor het goede van een tegenstander? Gelukkig niet. En wg meenen dit nog eens nadrukkelgk te moeten constateeren te moeten herinneren aan den onverdeelden lof, door ons gebracht aan mannen als Mackay, Bergansius, Havelaar en Ruys van Beerenbroeknu wg blootstaan aan een aanval op dit punt door dr S. Sr. C. te Leeuwarden in het Handelsblad van heden. Deze gverige schrgver, wiens initialen hem duidelgk genoeg aanwgzen als een in Mid delburg ook goed bekend persoon komt op tegen onze beschouwing over >Ons ambachts onderwgs." Nu is het al vrg zonderling en niet overeen komstig de goede manieren in de pers dat men tegen eene redeneering van een blad opkomt in een ander orgaan, tenzg men bgzondere grieven tegen zulk een blad moge hebben, wat wg niet weten dat met den heer C. tegenover ons het geval is. Waarom zgn aanval niet ter plaatsing ge zonden aan ons blad, waarin het thuis behoorde en waardoor wg gelegenheid zouden gehad hebben ons dadelgk te verdedigen Thans zouden wg geheel in ons recht zgn, wanneer wg dien aanval met stilzwggen voor- bggingen, maar voor ons zelven achten wg ons verplicht zoo Bpoedig mogelgk te protesteeren tegen de redeneeringen van den schrgver, vóór dat men van anti-liberale zgde zich weer haast deze als wapen te bezigen tegen onze opmer kingen over de o. i. geveinsde belangstelling, welke de anti-revolutionairen, met den ex-mi nister Lohman aan het hoofd, plotseling aan den dag leggen voor het ambachtsonderwgs. Volgens den heer C. deden wg het voorko men alsof de geruchten uit de antirevolntion- naire pers, dat het afgetreden ministerie zich ernstig met de zaak van h6t ambachtsonderwgs zou bezig gehouden hebben, onjuist zgn. Dit hebben wy volstrekt niet beweerd; wg namen die geruchten zelfB voor waar aas. En wg gelooven den heer C. ook gaarne als hg beweert dat de afgetreden minister Lobman »met grooten ernst en veel gver dit gewichtige onderwerp had bestudeerd en reeds vorm aan zgne denkbeelden had begonnen te geven. Er «ras reeds uitvoering gegeven aan practische bemoeiingen, zoodat het te verwachten stond, dat bg langeren levensduur nog in de aan staande zitting van het Parlement een wets- voordracht tot subsidieering van ons ambachts onderwgs de kamer bereikt zou hebben." Dit alles nemen wg grif aan; aan dit alles willen wg hnlde brengen, voor zoover die verdiend mag heeten; maar wg protesteerden en protesteeren nog tegen den ophef, die daarvan gemaakt wordt, en tegen de sympathie, welke anti-revolutionnaire bladen nu huichelen tegenover een onderwgs, dat zg vroeger links lieten leggen of ergerevenals de heer Loh man, toen hg lid der kamer was. Bovendien, men vergete niet en de heer C. wgst op die redeneering onzerzgds volstrekt niet dat de Tweede kamer weldra weer met vernieuw den aandrang bg den minister, zoo hg aan aan het bewind ware gebleven, gevraagd zou hebben om steun voor dit onderwgs; dat hg dus om zgne belofte van verleden jaar, hem door liberalen afgedwongen, ge stand te doen, wel de hand aan het werk moest slaanniettegenstaande altgd door de tot standkoming van ambachtsscholen van anti-revolntionnaire zijde bestrgding onder vond terwgl en dit erkent C. toch ook juist de liberalen de oprichting ervan ter hand namen. Dat de liberalen ook op dit punt te kort zgn gekomen hebben wg eveneens erkend. Maar om nu nog de meening van Thorbecke in deze op den voorgrond te stellen, is nietbillgk. Eerstens liggen er zoovele jaren tusschen dat verleden en het hedentweedens zgn de om standigheden zoozeer veranderd dat Thorbecke ook nu wel tot andere gedachten zou gekomen zgn en zich scharen zou naast de liberalen, van wie de strooming in goede richting in deze uitgaat. Het slot van het betoog des heeren C. sluit geheel met onze opwekking aan het adres der liberale kamermeerderdeid om voor dat ambachtsonderwgs nu met kracht eens op te komen. Ook op dat punt. van overeenstemming wordt echter door hem niet voldoende gewezen; en daardoor krggen zg, die alleen zgn schrgven lazen en van het overzicht, dat het Handelsblad van onze beschouwing gaf, en dat dr C. naar de pen deed grgpen, geen kennis namen, al licht een verkeerden indruk van hetgeen wg met onze opmerkingen bedoelden. Wg waardeeren wat waardeering verdient; maar wg protesteeren waar wg meenen dat men, zooals in deze de z. g. Kuyperpartg, zich beter voordoet dan men is en zich tooit met geleende veeren. Ziedaar de eenige strekking van ons betoog, dat dr C. niet geheel en al schgnt begrepen te hebben. Bg kon. besluit is aan mr G. van Tienhoven, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burgemeester van Amsterdam, met bepaling dat dit ontslag ge rekend wordt te zgn ingegaan op 21 Aug. dezes jaars, en met dankbetuiging voor de vele en gewichtige diensten, door hem in die betrek king bewezen; aan mr B. Post, op zgn daartoe gedaan verzoek, met ingang van 1 Sept., eervol ontslag verleend als president der arrond. rtchtb. te Tiel, eveneens met dankbetuiging. Staatsblad no. 158 bevat het kon. besluit van den 13a Aug. jl., tot vaststelling vaneen algemeen reglement van politie voor rivieren, kanalen, havens, sluizen, bruggen en daartoe behoorende werken, onder beheer van het rgk. Door de kiesvereeniging de Grondwet te Amsterdam is ter voorziening in de vacature als lid der Tweede kamer, ontstaan door de benoeming van mr Tak van Poortvliet tot minister, zonder discussie, bg acclamatie, als candidaat gesteld prof. mr T. M. C. AsBer. Door Burgerplicht is met 88 stemmen tot candidaat gekozen de heeren W. H. K. Vrolik; op prof. Asser vereenigden zich 62, op mr J. A. van Gilse 6 stemmen. den Salon des Variétés te Amsterdam, zal weder in België aan den nieuwen Vlaamschen schouw burg te Antwerpen optreden. Maandag 11. vierde de geleerde natuur onderzoeker Hermann von Helmholtz zgn zeven tigsten verjaardag. Ter herinnering aan dien dag laat de Berlgnsche academie een medalje slaan. Mej. Marie Faassen heeft het gezelschap van Le Gras en Haspels te Rotterdam verlaten. Mej. Rika Haspels, dochter van den heer D. Haspels, is in haar plaatB gekomen. Van Nederlandsche schrijvers zullen dezen winter door 't Nederlandsch Tooneel ten tooneele worden gebrachtEen Deugniet van H. J. Schim mel een tooneelspel, getiteld Geluk is broos en een drama in verzen Brancesca's Huwelijk van Alb. J. J. Seidel. Naar 't Vad. meldt zal in de eerste helft van Sept. Coquelin Sr. en Marie Kolb een voor stelling in het Kurhaus-theater te Soheveningen geven. De heer Henry yan Kuyk, regisseur van Bg de Dinsdag gehouden her-examens en het tweede toelatings-examen voor het gymna sium alhier werden toegelaten: tot de 4e kl W. K. Ch. Hage, tot de 3e E. W. Hendrikse, H. D. de Witt Hamer en W. H. A. Scholte tot de 2e kl. K. Ph. Vermaas en tot de eerste F. J, de Fregtag, T. Jonker, J. la Brand en A. C. Ealis. De cnrsus begint met 58 leerlingen. Voor de betrekking van onderwgzer aan de openbare school te Boschkapelle hebben zich bg herhaalde oproeping slechts twee sollicitanten aangemeld. Daar in alle gemeenten Dinsdag raads zitting is gehouden tot beëediging van de her kozen ot gekozen raadsleden en tot benoeming van wethouders en leden van commissiën achten wg het overbodig al de berichten, die daarom trent bg ons inkomen, op te nemen, stel al dat plaatsruimte ons dit toeliet. Waar die benoe mingen dus geen verandering in den bestaanden toestand brachten, meenen wg haar onvermeld te kunnen laten. Op de werf van de kon. maatschappij de Schelde te Vlissingen is Dinsdag met goed gevolg van stapel geloopen de voor reke ning van de provincie Zeeland gebouwde stalen raderboot Zeeuwsch- Vlaanderen, bestemd voor den dienst op de Weuter-Schelde. De machine van het oxylleerende type, als mede de Btalen stoomketel worden ook op de fabriek de Schelde vervaardigd. Deze boot is geheel van staal vervaardigd en voorzien van een gegoten stalen voorroer om in de havens niet te moeten draaien en heeft eene lengte van 147 Eng. voet, eene wgdte van 20 Eng. voet en een diepgang van 6 Eng. voet. Het schip is ingericht met kajuiten voor le en 2e klasse passagiers en heeft eene rookka mer als dekhut, die van teakhout is aange maakt en tevens tot ingang naar het eerste klasse salon dienst doet. Tusschen de zgdekluizen is eene groote pro- menadebrug aangebracht, waarop zich eene stoomstuurmachine bevindt met telegraaf naar de machinekamer. Op het voordek is een stoomankerspil ge plaatst, terwgl de kajuiten met stoom zullen worden verwarmd. De machine werkt op 150 lbs druk, en is in staat een vermogen van 450 paardenkracht te ontwikkelen, hetwelk hel schip in de vaart eene snelheid van 13 knoopen zal geven. Zondag jl. had, onder leiding van den heer R. Scholtens, op de sociëteit Nederlandsch Loodswezen te VlisBingen een muziekuitvoering plaats, die de verwachting verre overtrof. De leeftgd der jonge heeren Rg bering (pianist) en de Gebr. Scholtens (le en 2e viool), die reap 14, 16 en 12 jaar oud zgn, in aanmerking genomen, hebben zg zich op uitstekende wgze van hunne taak gekweten - Vooral no 3 muzikale Taüschungen en no 5 Wenn sich zwei Herzen scheiden, voldeden ten zeerste en last not least de marsch ad libitum. Dat het publiek zgne goedkeuring beweeB door in ruime mate te applaudiseeren, hetwelk ook ruimschoots was verdiend, doet ons hopen, dat het bg deze eerste introductie niet big ven zal en wg roepen daarom den jeugdigen musici een tot weerziens toe. (Ffes. Ct.) Te Hoedekenskerke heeft Dinsdag een tienjarig knaapje uit het vaartuig van een schipper, tgdens die afwezig was, een zilveren horloge weggenomen. Het ventje had het horloge 's nachts bg zich gehouden en den volgenden morgen, niet wetende wat er mede te doen, het stuk gemaakt en de stukken in een Bloot geworpen. De politie is in de zaak gemoeid. Door den raad van Colgnsplaat is Dinsdag met algemeens stemmen benoemd tot onder- wgzeres aan de openbare lagere schooi mej. P. J. H. Wgnne. Met de benoemde stonden op de voordracht de dames H. C. J. P. Esink en F. Siebenga, allen te Middelburg. In dezelfde zitting werd de gemeenterekening over 1890 vastgesteld in ontvang op 14198.28 en in uitgaaf op 13694.05, dus met een batig saldo van 504.23. N Volgens het verslag der Nuts-spaarbank te Zierikzee over 1890 hadden dat jaar 1639 inlagen en 1039 teruggaven plaats. De eersten beliepen te tarnen ƒ104.725.29; endelaatsten 81.240.30; zoodat meer werd ingebracht dan teruggehaald 20.484.92. De inlagen waren verdeeld als volgt: van beneden f 1 12; van 1 tot beneden 10 45tf van 10 tot beneden f 100 846van 100 tot beneden f 1000 323; en van ƒ1000 en hooger 6. Aan rente werd bygesohreven f 17.750.19. De rente bedraagt van f 5 tot 300 vier en van grootere sommen drie percent. Op het einde des jaars had het kapitaal der bank eene waarde van f 579.884.91J; terwgl aan de inleggers slechts verschuldigd was f 525.645.49zoodat er een reservefonds is van 54.239.42J. Het getal inleggers was to6n tot 2528 ge stegen n.l. beneden f 1 16van t 1 tot be ueden 10 85van f 10 tot beneden 100 878; van 100 tot beneden 1000 1496 en van f 1000 en hooger 53. In de Dinsdag te Tholen gehouden raads vergadering is tot wethouder en ambtenaar van den burgerljjken stand benoemd de heer I. van Gorsel. Verder werd besloten Job. A. Boomsluiter ais pachter aan te stellen van het veer op den Auvergnepolder, M. Christiaanse voor de visscheryen in den polder Schakerloo, A. Zomers voor het grasgewas op de begraaf plaats en P. J. Stoffels van het Hoornwerk aan de overzgde van den Eendrachten ten slotte om het bleekveld, behoorende aan het ziekenhuis, wederom te verpachten aan D. v. Hiele en den tuin, liggende achter het veer huis, aan den nieuwen pachter van het veer. Door den raad van St. Maartensdgk is tot gemeentebode benoemd D. Hage Jzn. Er waren 10 sollicitanten. In de gemeenteraadszitting van Zaam- slag van Dinsdagnamiddag werd tot wethouder Benoemd de heer A. Riemens met 5 van de 7 stemmen en wel in plaats van den aftredenden wethouder, de heer C. J. van Vessem, dieniet herkozen werd als raadslid. Tot onderwgzer aan de openbare school te Othene werd met 6 stemmen benoemd de heer K. Wiersma te Winsum. Met den benoemde stonden op de voordracht de heeren A. Alberts te Sneek en J. Vreeken te Hillegom. De benoeming gaat in op 1 October en de jaarwedde bedraagt 400 De heer P. G. Maandag, te Terneuzen als lid van de kamer van koophandel gekozen, beeft aan den voorzitter van den gemeente raad bericht, dat hg niet genegen iB die be trekking aan te nemen. De Terneuzenaars zullen dus nogmaals en nu voor de zevende maal ter stembus geroepen worden. De gemeenteraad van Groede benoemde Dinsdag tot wethouders de heeren H. G. Ham' macher en J. A. Risseeuw, in de plaats van de heeren Joh. Brakman, overleden en A. Ris seeuw Pz., niet herkozen raadslid. Aan de bewaarschool werd voor 1892 eene subsidie verleend van f 150. Op voorstel van burg^ en weth. werd besloten tot aanschaffing van nieuwe lampan voor de straatverlichting. Verder werd tot waarnemend hoofd der school; in de kom der gemeente, op een jaarwedde van f 700, benoemd de heer J. H. Kohier, onder wgzer aan die schoolde onderwgzer A. van Houte werd overgeplaatst van de school aan den Kruisdgk naar die in de kom; terwijl roof eerstgenoemde school eene Oproeping zal gedaan worden voor eene onderwgzeres; tevens belast met de handwerken. Ten slotte werd de ge- meentebegrooting aangeboden en werden eemgö reclames in zake den hoofdelgken omslag be handeld. Dit IJzendgke schrgft men ons: Nadat in de Dinsdagmorgen gehouden raads» vergadering de rooster van aftreding was vast gesteld, werden, zooals reeds is gemeld, de heeren F. J. Calon en J. B. Antheunis gekozen tot wethouder, beiden met 6 stemmen. Tot ambtenaar van den bnrgerlgken stand werd, mede met 6 stemmen, gekozen de heer Hendrikse. Daarna werd overgegaan tot het lezen der notulen van de vorige vergadering, waaruit bleek dat de rekening over 1890 is vastgesteld tot een bedrag van, in ontvang 17442.01 J en in uitgaaf 16150.18J. De voorzitter deed mededeeling dat hg in zgne qualiteit als hootd der gemeente gedag vaard was voor bet kantongerecht in zake dg

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1