N°. 172.
134e Jaargang.
1891.
Y rijdag
24 Juli.
Middelburg 23 Juli.
Deze Ia; orant verschuilt dagel^kz;
met uitzonde/ g van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal r» Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel; By abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens aüe
dankbetuigingenvan 17 regels 1.50;"
iedere regel meer /0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS-
RECHTSZAKEN..
UIT STAD EN PROVINCIE.
Gemeenteraadsverkiezingen,
till)i)l!IHIi(.S(IIi: COMF.
Tbennoiiieter.
Middelburg 23 Juli vm. 8 u. 64 gr.
m. 12 u. 66 gr., av. 4 u. 61 gr. F.
u. j.z u. bo gr-, av.
Verwacht W. wind
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W.Bolland,teKruiningen: F. v.d.Peul, teZierikzee: A.C.deMooij,teTholen: W. A. Advevtentlön
van Nieuwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de i moeten des namiddags te één uur
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmak, te Botterdam, de Gebr. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjjn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. des avonds nog worden opgenomen.
Om te beginnen noemt men in Den Haag
de volgende ministerieele combinatiemr G.
van Tienhoven binnenlandsche zaken; jhr mr
W. H. de Beaufort buitenlandsche zaken J. T.
Cremer koloniënmr S. van Houten financiën
mr J. P. B. Tak van Poortvliet waterstaat
C. Kruys marine en A. H. W. Seyffardt oorlog.
De naam van een titularis voor justitie wordt
nog niet genoemd.
Van de komst van den nieuwen gouverneur
van Suriname en het vertrek van den heer
Lohman gewagende, schrjjft de corr. van het
Vad.
»Dank den voorzorgsmaatregelen, door overste
Steyn en mr. Kalff genomen, bleef alles kalm
en ruBtig. Buim een week te voren was 't der
politie ter kennis gebracht, dat in Beneden-
Saramacca en Boven-Para, onder de kleine
landbouwers, plannen werden beraamd om ge
wapend de ingezetenen te Paramaribo bij het
vertrek van mr. Lohman, op 1 Juli, aan te
vallen en ze duchtig onder handen te nemen.
Men zegt dat overste Steyn dadeljjk den
heer Lohman opzocht om over 't een en ander
te beraadslagen ter verijdeling der kwaadaar
dige plannen dezer districts-bewoners, doch
zóo onheusch door den heer Lohman werd be
jegend, dat hjj zich genoodzaakt zag om van
de regeering telegraphisch orders te vragen
wat hem ten deze te doen stond.
Wat hiervan aan is, kan ik met zekerheid
niet zeggen. Dit is echter een feit dat in den
loop der week eene gouvernements-resolutie
verscheen, waar bp aan de commandanten van
land- en zeemacht en den procureur-generaal
de handhaving van orde en tucht werd opge
dragen.
Onmiddeljjk werden de toegangen tot de
stad bezet en de vaartuigen, uit de districten
komende, scherp onderzocht. Tal van geweren
en houwers werden den heeren van Beneden-
Saramacca vooraf afgenomen, en, toen zjj be
grepen, dat »boen Papa" zooals zjj mr Loh
man noemen, niets te zeggen, maar des te
meer overste Steyn te bevelen had, keerden
zjj stilletjes naar hunne woonplaatsen terug.
Toen mr Yan Asch v. Wjjck Zaterdag om
elf ure voormiddags aan wal stapte, heerschte
er eene voorbeeldelooze orde."
waarheen Nederland zjjne producten uitvoert,
tengevolge waarvan die uitvoer in hooge mate
kan worden bemoeilijkt, en in het bjjzonder
om te kunnen nagaan of de invoer van arti
kelen, waarbij de Nederlandsche nijverheid en
de handel belang heeft, in Frankrjjk mogeljjk
za'l bljjven onder het voor dat land ontworpen
en thans aldaar in behandeling zjjnde nieuwe
douanetarief, is door de commissie voor de
handelspolitiek eene lpst van vragen opgesteld,
die ter beantwoording gezonden zijn aan een
aantal handelaren, fabrikanten en verdere per
sonen die geacht kunnen worden de in dezen
betrokken belangen van handel, nijverheid en
landbouw te kennen.
Belanghebbenden, die bovenbedoelde vragen
lijst nog niet ontvangen mochten hebben en
op de toezending daarvan prjja stellen, worden
uitgenoodigd, onder opgave van het bedrijf dat
zij uitoefenen, daarvan kennis te geven aan den
secretaris der commissie jhr S. van Citters,
ministerie van waterstaat, handel en nijver
heid, te 's-Gravenhage.
Te 's Gravenhage ia Woensdag avond, na
een langdurig ljjden overleden, de heer M. D.
graaf van Limburg Stirum, gepensioneerd
luitenant-generaal.
Hjj nam deel aan de verdediging der Citadel
van Antwerpen, trad in 1872 als minister van
oorlog op en nam in September 1873 zjjn ont
slag na de verwerping van het hoofdbeginsel
zijner militiewet, de afschaffing der plaats
vervanging. Na deze eerste teleurstelling,
trachtte hjj door de stichting van den Antidienst
ver vanging sbond het groote beginsel, waar hjj
met zjjne volle overtuiging aan gehecht was,
bp zjjne landgenooten ingang te doen vinden.
In wetenschappelijke kringen stond de over
ledene ook in hoog aanzien wegens zjjne wjjs
geerige studiën.
Door den minister van oorlog is eene
commissie benoemd, welke een onderzoek zal
instellen naar de al of niet wenscheljjkheid
van het voeden van den soldaat voor rekening
van het rjjk, en toekenning van zakgeld, onaf
hankelijk van de duurte der levensmiddelen.
Tot voorzitter dier commissie is benoemd de
kolonel A. A. F. Lanzing, commandant van
het 6e regt. inf. te Breda.
Heden middag had op de bovenzaal der
sociëteit De Vergenoeging alhier, op dezelfde
wjjze als dit met de vorige scholen geschiedde,
de uitreiking plaatB van de bekroningen voor
getrouw schoolbezoek, thans aan de leerlingen
van school A, hoofd de heer J. Hogerland.
Voor eene bekroning kwamen in aanmer
king 178 leerlingen, waarvan 172 bekroond
werden, nl. 99 jongens en 73 meisjes, van wie
156 geen enkel verzuim hadden.
Uitgereikt werden 44 geldprjjzen a 1.51
a 0.75 en 11 0.50. Samen 106 geldprjjzen
tot een bedrag van 87.75, terwjjl 66 leer
lingen op een rjjtoer tegen morgenmiddag
werden genoodigd.
De voorzitter sprak de kleinen toe, waarop
deze een kinaerhulde zongen en vervolgens in
een lied, Lief en leed getiteld, herinnerden aan
het verlies, dat Nederland in zjjn ontslapen
koning derft,maar tevens er op wezen dat, al
heelt Nederland geen koning meer, zjjn telg,
zoo schoon, zoo teer, berusting en hope voor
de toekomst geeft en einde) pk de hoop uitten
dat die loot van den Oranjestam steeds weel
derig moge groeien tot geluk van 't vaderland.
Voor de betrekking van hoofd der school
te Bath hebben zich 18 sollicitanten aange
meld.
Te Breda behaalde akte hoofdonderwijzer
de heer J, J. van Doezelaar te Terneuzen.
Bjj het examen der Ned. Toonkunstenaars
Vereeniging zpn Woensdag geslaagd van de 5
candidaten voor piano (1. o.) mejuffrouwen M.
de Bouville, C. H. B. C. Schuurman, beiden te
Arnhem, en A. M. E. Yjjgeboom, te Botterdam,
de eerste met algemeene stemmen.
Bp kon. besl. is benoemd tot broeder in de
Orde van den Nederlandschen Leeuw de opper
wachtmeester-hoefsmid W. Kamerbeek, van het
lste regiment huzaren, werkzaam bjj de rjj- en
hoefsmidschool.
Verder zpn benoemd lo. tot hoofdcommies
bjj het bureau van den inspecteur van den
geneeskundigen dienst der landmacht, de com
mies bp het departement van oorlog J. P.
Wenteler; 2o. tot oommies bjj het bureau
van den inspecteur van den geneeskundigen
dienst der landmacht, de adjunct-commies bp
dat bureau G. J. C. Schlundt Bodien.
De Staats-courant bevat het volgende bericht
Teneinde te kunnen beoordeelen welke voor
den handel, de npverheid en den landbouw van
Nederland en zjjne bezittingen de gevolgen zpn
yan de protectionistische politiek van landen(
gerechtshof te 's Gravenhage werd in hooger
beroep behandeld de volgende aaak
Op 23 Maart jl. kwamen twee zonen van
den eigenaar eener eendenkooi in den Anna
Jacobapolder, gemeente St. Philipsland, met
nog een paar andere personen, naar bedoelde
eendenkooi om de eenden te voederen zjj wer
den echter daarin verhinderd door den 45 jarigen
kooiman D. S., die hun dit belette met de
bedreiging»al wie voedert, schiet ik dood 1
Hjj beweerde, van zpn patroon, den eigenaar
der eendenkooi, die hem de zorg daarvoor had
opgedragen, het recht te hebben en in het
belang der eendenkooi verplicht te zpn, om
niemand toe te laten tot het voederen der
eenden. Hoewel den 8en Maart uit zjjne be
trekking ontslagen, meende hjj nochtans tot
de uitoefening ervan gerechtigd te zpn, op
grond dat hjj met zpn patroon mondeling voor
een geheel jaar was overeengekomen tot ver
huring zjjner diensten.
De rechtbank te Zierikzee oordeelde evenwel
dat de kooiman op 23 Maart jl. niet meer
gerechtigd was, om het opzicht over de een
denkooi te hebben, en veroordeelde hem, we
gens het door bedreiging met geweld iemand
wederrechteljjk dwingen iets niet te doen, tot
zeven dagen gevangenisstraf.
Het openbaar ministerie bjj het hof vorderde
zooals een telegram ons gisteren meldde
bevestiging van het vonnis.
Het hof heden uitspraak doende
sloot zich aan bjj dien eisch
en bevestigde het vonnis der
Zierikzeesche rechtbank.
Door de rechtbank te Boermond is rechts
ingang, met bevel van gevangenhouding, ver
leend tegen M. S. huisvrouw van W. S.,
wonende aldaar, terzake van poging tot moord
gepleegd op haar man.
Beroepen bjj de Ned. Ger. gemeente
(doleerende) te Middelburg ds J. D. v. d. Velden
te Maasland.
Bjj de algemeene synode der Ned. herv.
kerk kwamen Dinsdag in behandeling de aan
gelegenheden van het fonds voor noodlpdende
kerken en personen en wel in de eerste plaats
de voordracht der synodale commissie tot af-
wpzing van het door kerkvoogden en notabelen
der gemeente Billand-Bath ingediende verzoek
om 3657.97 voor de verplaatsing der pastorie
van Bath naar Billand. Het preadvies tot
afwijzing, waarmede de synode zich eenparig
vereenigde in strjjd met het gunstig advies des
classicalen bestuurs en ondanks de ondersteuning
van de aanvrage door het prov. kerkbestuur
van Zeeland, dat blpkbaar door het billjjk
verlangen werd gedreven om de gemeente uit
de verlegenheid te helpen, waarin zjj verkeert
tengevolge van het feit, dat zjj, spjjt de daar
tegen ingebrachte bezwaren en de afkeuring
van het plan door de synode, het kerkgebouw
heeft verplaatst van Bath naar Billand, was
hierop gegrond: lo. dat volgens art. 7 la van
het reglement voor het fonds wel subsidie ver
leend wordt voor de herstelling of vernieuwing
van kerken of pastorie, geenszins echter voor
de verplaatsing van de gebouwen van de eene
buurtschap naar de andere. Zpn voor die
verplaatsing werkeljjk dringende redenen, dan
moet de gemeente zich daarvoor de offers ge
troosten; 2o. dat niet is overgelegd het door
het reglement gevorderd schrifteljjk bewjjs en
het bedrag der gelden, welke de gemeente
zelve voor het beoogde doel bjjdraagt.
In
de Woensdag gehouden zitting van het
onzen mede-partjjgenooten sterk te ontraden hem
te kiezen als raadslid. Hjj moge nog zoo ge
matigd zpn hjj vertegenwoordigt in ieder
geval de anti-revolutionnaire part jj, die hem in
onze stad eenmaal koos tot bestuurslid harer
kiesvereeniging.
Het liberale Middelburg zou zpn beginselen
verloochenen, wanneer het nu op eens twee
bestrijders daarvan in den raad hielp brengen.
Zjj, die uit persoonljjke achting voor den
heer Vader en daarin doen wjj vóór nie
mand onder Dinsdag op hem hun stem
uitbrachten, bedenken zich tweemaal voor zjj
dit bp de herstemming herhalen l Dat zou een
verloochening zpn van hunne beginselen, waar
voor zjj tegenover het platteland zich altjjd
zoo flink op de bres stellen.
Daarom dienen de liberalen, afstand doende
van alle persoonljjke consideraties, zich als éen
man te vereenigen op den heer J. C. de Waal,
jemand, die de liberale kiesvereeniging steeds
trouw bleef en die daarvan bjj de jongate
verkiezing nog zoo ondubbelzinnig bljjk gaf
De afloop der verkiezing voor leden van den
gemeenteraad te Middelburg is geweest zooals
wjj dien verwacht hadden.
Het was in onze oogen een gevaarljjk spel
dat er van liberale zjjde is gespeeld, toen er
van de zes zetels, die in September open vallen,
een tir beschikking van de tegenpartjj werd
gestelden te meer omdat wij bovendien ons
overtuigd hielden dat men ook van de zjjde
onzer tegenstanders voor de vacature, ontstaan
door het bedanken van den heer Hogerwaard,
zich bep veren zou eene overwinning te be
halen.
Men stelde daarom met opzet een voor het
aristocratisch of would-be aristocratisch deel
van Middelburg's ingezetenen niet te verwer
pen candidaat tegenover den heer J. O. de
Waal; een man toch alsmr Van Voorst Vader,
om zjjn persoon hoog te achten.
En zoo gebeurde het dat men in het liberale
Middelburg door de vrjjzinnigheid der liberale
kiesvereeniging gevaar loopt twee anti-revoln
tionnaire leden van den raad te verkrjjgen.
Daartegen achten wjj ons verplicht met ernst
nu reeds te waarschuwen.
Men zjj voorzichtig met de liberaliteit niet
te ver te drjjven; en nit dat oogpunt vooral
meenen wjj met vrjjmoedigheid dezen raad te
mogen geven:
Voor de vacature-Van Berlekom periodieke
aftreding is de keuze tusschen twee anti-
revolutionnairen. Willen de liberalen zich in
deze onthouden ons wèl; maar gevoelen zjj
opgewektheid mede te helpen kiezen de
beslissing is in hunne handen dat zjj dan
hun stem uitbrengen op den heer W. J. J.
Koole. Dat is ten minste een vertegenwoordiger,
een eerljjk strjjder, van huis uit, van de anti-
revolutionnaire partjj. In hem vindt die partjj
haar manin hem hebben de liberalen altjjd,
van begin af aan, een bestrpder gevonden.
Daaromwie wil meehelpen aan de anti-
revolutionnairen een vertegenwoordiger in onzen
raad te verschaffen, hjj kieze den heer W. J. J.
Koole.
Maar van liberaal standpunt is het verder
onzes inziens onverantwoord ora éen stem uit
te brengen op den heer Van Voorst Vader.
Dit geldt niet zpn persoon, maar zjjn beginselen.
Zjjne positie maakt hem voor ons als raadslid
ook niet aanbevelenswaardig, omdat reeds
ruimschoots leden van onze rechterljjke macht
in den raad een zetel innemen.
Maar zjjne beginselen vooral dringen ons
De uitvoering, Woensdag avond in den
Schuttershoftmn door het Middelburgsch Har
moniegezelschap, onder leiding van den heer
H. C. de Waal, gegeven, had een tameljjk
talrjjk publiek gelokt, dat zich, dank zjj ook
het prachtige weder, goed amuseerde, te meer
omdat bjj de samenstelling van bet programma
met het varietas delectat rekening was gehouden.
Behalve een tweetal ouvertures, die uit Norma
en uit le Calife de Badgad, bracht het gezel
schap twee van de steeds in den smaak van
velen vallende composities van Eilenberg, La
Manola en die Heinzelmannchen ten gehoore;
verder een koor uit De Schepping, benevens
een marsch, twee dansen en een door den
directeur gearrangeerde fantaisie uit Wagners
Tannhauser.
De executanten kweten^ zich over het alge
meen goed van hunne taak en zelfs eenige
nommers, die voor het eerst werden uitge
voerd, gaven reden tot tevredenheid, wat sa
menspel en inzet betreft.
Op den len Augustus a. s. wordt van het
4a bataljon 3a regiment infanterie te Vlis
singen gedurende 3 maanden te Terneuzen
gedetacheerd een detachement, sterk 1 officier
en 22 onder-officieren en minderen onder
bevel van den tweeden-luitenant Van Henning.
Door den garnizoens-commandant te
Vlissingen is bjj de politie te Botterdam de
opsporing gevraagd van zekeren W., die al
daar geplaatst was in de klasse van discipline
en uit de kazerne ontvlucht is.
Aan 't z. g. Einde Wege, vlak bjj het
station 's Heer Arendskerke, viel Woensdag
middag een bjjna tweejarig jongetje, terwjjl
de moeder zich even verwpderd had, achter
de woning in een moddersloot, waaruit het
eenige oogenblikken later levenloos werd
gehaald.
Woensdag tegen den avond waren, luidens
een bericht uit Goes, op den 's Heer Hendriks-
kinderendjjk bp den vrachtrijder C. Karelse
twee knapen op den dorschvloer aan 't spelen.
Een twaalfjarige knaap draaide aan de snij
machine en een tienjarige stak de klavers in,
met het ongelukkig gevolg dat de laatste den
voorsten vinger der rechterhand zoodanig
kwetste dat die vinger moest worden afgezet.
Denzelfden avond wilde te Nisse een zeven
jarig jongentje hooi trekken nit eenen voorbij-
rjjdenden wagen met hooi, viel voorover en
kwam met de rechterhand onder een achterwiel
terecht, zoodat twee vingers en de duim zeer
gevaarlijk gekwetst werden. Dit ter waar.
schuwing van de kinderen bjj wie het hooi-
trekken nogal in zwang is.
De percentsgewijze belooning van het
belastingkantoor Goes o. a. heeft over 1890
bedragen 3102.07 dat kantoor is dus gerang
schikt in de vierde klasse.
De termjjn voor mededinging bljjft voor dit
kantoor open tot 17 Augustus 1891.
BljjkenB bp den raad van state, afdeeling
voor de geschillen van bestuur, ingekomen kon.
besluiten is ongegrond verklaard het beroep
van het bestuur der Vereeniging voor christelijk
nationaal schoolonderwijs te Wissekerke tegen
een besluit van Ged. staten van Zeeland be
treffende de aanvrage van genoemd bestuur
om de rijksbijdrage voor het onderwjjs over
1890, en de bedoelde bjjdrage vastgesteld op
483.33,
Met handhaving van het betrekkelijk be
sluit van Ged. staten van Zeeland is het bedrag
der rjjksbjjdrage voor het onderwjjs over 1890,
toekomende aan de Vereeniging tot bevordering
van christelijk schoolonderwijs te Goes, vastgesteld
op 450.
Hieronder herbalen wij nog enkele opgaven
die reeds in een deel der oplaag van ons vorig
nommer waren opgenomen, t. w.:
Middelburg'.
Ingeleverd bleken te zpn 925 witte brief
jes, overeenkomende met het aantal gestemd
hebbende kiezers, en 921 blauwe briefjes, of
4 minder dan het getal der aan de verkiezing
deel genomen hebbende.
Wit stembriefje.
Aantal geldige stemmen 916volstrekte meer
derheid 459.
Herkozen zjjn de aftredende leden dr A.
van der Swalme met 633, mr E. P. Sohorer
met 835, F. G. Sprenger met 616, W. J. Spren-
ger met 568 en J. A. Tak met 619 stemmen.
Voor de vacature-Van Berlekom moet eene
herstemming plaats hebben tusschen de anti-
revolutionnaire candidaten W. J. J. Koole die
305 en H. J. E. Gerlach die 269 stemmen ver
kreeg.
Verder waren uitgebracht op C. de Broekert
255, W. A. de Kycke 249, A. A. Mes Gz. 171,
C. Verhage 86, H. A. Boogaert 115, mr S. Gra-
tama 52, M. Schuplenburg 57, mr P. F. J van
Voorst Vader 38, mr K. W. Brevet 28, dr J.
C. Bolle 24, C. van Karssen 20, dr J. P. Ber
denis van Berlekom 15 en C. J. Huvers 12 st.
Een aantal personen verkregen minder dan
10 stemmen.
Blauw stembriefje.
In de vacature, ontstaan door het bedanken
van den heer M. B. G. Hogerwaard, waren
uitgebracht 898 geldige stemmenvolstrekte
meerderheid 450.
Herstemming moet plaats hebben tug-
sohen J. O. de Waal, die 373 en mr P. F. J.
van Voorst Vader, die 336 stemmen verkreeg.
Verder verkregen H. A. Boogaert 41, M.
Schuplenburg 32, mr S. Gratama 21, mr K.
W. Brevet 11 stemmen, terwpl verder op ver
schillende personen minder dan 10 stemmen
waren uitgebracht.
itagfekerke. Van de 68 kiezers stemden
er 57.
Herkozen zpn Jacobus Wisse met 44 en
Jan Bosselaar met 30 stemmen.
Domburg-. Het aantal kiezers bedraagt 119.
Herkozen is Jan de Visser met83stem
men.
Herstemming moet plaats hebben tus
schen J. Scheele en S. Wisse, die ieder 39
stemmen bekwamen.
Gtrijpskerke. 85 van de 101 kiezers
kwamen ter stembus.
Herkozen zjjn A. de Visser en Jac. Poppe
ieder met 66 stemmen.
Meliskerke. Van de 82 kiezers stemden
er 69.
Herkozen werden Janus Dekker met 54
en S. Wisse met 38 stemmen.
fVienw en St. Joosland. 87 van de
113 kiezers leverden geldige biljetten in.
Herkozen zpn C. Polderdjjk met 69 en
J. Verschiere met 45 stemmen.
Oostkapelle. Het aantal kiezers bedraagt
107, waarvan 97 stemden.
Herkozen is Krijn Melis met 77 stemmens
Gekozen is Stoffel Louwerse met68stem»
men.
Dittliem. Van de 86 kiezers kwamen 66
ter stembus.
Herkozen zpn Jan Wouters met 36 en
Pieter de Pagter met 37 stemmen.
Veere. Het getal kiezers bedraagt 161,
waarvan er 89 stemden.
Herkozen is jhr mr A; A. van Doorn met
51 stemmen.
Herstemming moet plaats hebben tus-a
schen A. P. Wouters (aftr. lid) die 44 en A.
Volkers Jz. die 36 stemmen bekwam.
Vronwepolder. Van de 110 kiezers lever
den 55 geldige biljetten in.
Herkozen zjjn J: Langebeeke Wz. met
51 en J. Maas met 47 stemmen.
Westkapelle. 140 van de 162 kiezerê
leverden geldige biljetten in.
Herkozen zpn Jakobus MinderhoudPz. met
87, Leunis van Boojjen met 76 en Daniel Dekket
met 73 stemmen.
