N°. 167. 134° Jaargang. 1891. Zaterdag 18 Juli. Dese courant verschijnt d a g e 15 k met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—I Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel: Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;' iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Middelbnrg 17 Jnü. ONDERWIJS. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. Overdrijving RECHTSZAKEN. Eendracht maakt Macht. li II) IIIIIII RGSCHE COURANT. Agenten te Vlissingen: P. G. ds Vet Mxstdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, teTholen: W. A. van Nebuwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gebk. Belinfante, te 's Gra7enhage, en A. de la Man Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. Thermometer. Middelburg 17 Juli vm. 8 u. 70 gr. m. 12 u. 80 gr., av. 4 u. 78 gr. F. Verwacht Z. wind. Advertentiën moeten des namiddags te één uuz aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen/ Te Hansweert maakt men zich, blijkens eene mededeeling in de Standaard, ongeruBten vraagt de Christen zich angstig af wat ons van de liberalen te wachten staat?" Aanleiding tot de vraag geeft het feit, dat, evenals vroeger meermalen geschiedde, 11. Zon dag twee pleizierbooten uit België daar aan kwamen en de menschen, welke ze aanbrachten, met muziek voorop door de straten trokken» onder geliide der politie. Daarbij hebben „ergerlijke tooneelen, tot groot genoegen en vermaak van het fatsoenlijk deel der natie, plaats gegrepen." Welke ergerlijke tooneelen dit waren, zegt de berichtgever niet. Wjj gelcoven er dus niets van: als er inder daad iets ergerlijks gebeurd was, zou de man het wel in bijzonderheden vertellen. Het logisch verband begrepen wjj echter niet tusschen de angstige vraag, wat men van de liberalen te wachten heeft en de >Sabbatschen- ding" onder een kabinet met een christelijk bew.ustvjjn. Hoogstens kan men verwachten, dat eene liberale regeering evenmin als eene anti-re volutionnaire maatregelen zal nemen om te voorkomen, dat Antwerpenaren, die de gan- sche week werken, des Zondags een pleizier. tochtje maken naar Zeeland en ook aan het gehuchtje Hansweert een bezoek brengen. (Arn. Crt.) Naar men uit 's Hage aan de Amst. (D. v. N.) meldt stond het bezoek op het Loo van mr G. van Tienhoven niet rechtstreeks in verband met de ministerieele crisis, maar zou er spiake zjjn van zjjne benoeming tot directeur van het kabinet der koniDgin. Vo'gens de gele Amst. zou de heer Van Tienhoven wèl belast zijn met de samenstelling van het kabinet en zou hjj optreden als mi nister van binnenlandsche zaken. Het Amsterdamsche raadslid mr Den Tex zou burgemeester van de hoofdstad worden. Met een exïra-trein ten 1.35 uur aldaar aangekomen, toog de vrjj lange stoet, onder geleide van dames en heeren, met Euphonia aan 't hoofd, langs de voornaamste straten en kaden, naar duin en strand. Dat was toch zeker het aantrekkelijkste van 't uitstapje. Br is dan ook wel geen plaats te bedenken, waar de kinderen zich vrijer en prettiger kunnen bewegen, zegt ooze Vlissing- sche correspondent. En dat ze zich kosteljjk vermaakten, was te zien aan hunne bljjde, opgewekte gezichtjes Na op ververscbingen te zjjn onthaald, keerden de kleinen, moê gespeeld, mar den trein terug, die hen ten 7.25 uur naar Goes terugbracht. De voordracht voor onderwjjzer aan de openbare school te Hansweert (gem. Kruinih gen) bestaat uit de heeren F. Maps te We-- meldinge, W. C. de Priester te Borssele en P Wijdenea te Nibbikswoud. Na herhaalde oproeping hebben zich thans vier sollicitanten aangemeld voor de beide onderwjjzers-betrekkingen aan de scholen in pen Groote Huissenspolder en te Othene, ge meente Zaamslag. De jaarwedde bedraagt /400. Bjj de 2e jaarljjksche examens der Neder- landsche Toonkunstenaars-Vereeniging zjjn Don derdag van de 5 candidaten geslaagd voor piano (lager onderwjjs) mej. L. J. C. van den Heuvel te Arnhem, en de heeren Joh. G. C. Gredt te Rotterdam en F. A. A. Togni te Zwolle. Alweer wordt een wapen ter bestrijding van de 'iberalen uit de handen van de Standaard c. s. geslagen door de volgende opmerking van het Vaderland. »l)e ministers willen bljjkbaar voor hun aftreden het bewijs, leveren, dat zjj, waar zij wel eens tekort zjjn gekomen in het voldoen aan toezeggingen, in geen geval te klagen heb ben gehad over gemis aan medewerking van hunne hoofdambtenaren, want nog schier dage lijks maakt de Staatscourant melding van referen darissen, die tot ridder van den Ned. Leeuw zjjn benoemd. Reeds bp het laatste jubilé van wplen Z. M. Willem III werden de chefs der departe- m< nten ruim bedacht, en zjj, die toen vergeten wf ren, krpgen nu nog tot afscheid eene belooning. D: t de toegekende onderscheidingen onverdiend zjjn, zullen wjj geenszins beweren, maar wat bljjft er nu over van de klacht, dat eene anti liberale regeering zooal niet met geheimen tegenstand, dan toch met de gehechtheid aan ingewortelde principes van liberale ambtenaren te strjjden had?" In tegenspraak met het bericht, ontleend aan de N. R. Crt., dat de heer Houwing be sloten zou hebben de betrekking van predi kant met die van lid der Tweede kamer te hipven bekleeden, schrpft genoemde heer dat lip zulk een besluit niet heeft genomen, en weldra gevolg zal geven aan zjjne overtuiging, dat eene conscientieuse waarneming van beide betrekkingen te zamen niet mogeljjk is. Te Wierden, in het district Almeloo, is in ten door kiesgerechtigden voor leden van de Tweede kamer gehouden en druk bezochte vergadering met algemeene stemmen tot can- didaat gekozen de jheer W. B. Dikkers, bur gemeester der gemeente Wierden. Bp de te Amsterdam gehouden akte-examens voor hoofdonderwijzeres is geslaagd mejuffrouw M. Smit Sibinga van Middelburg. Te Arnhem slaagde voor de hoofdacte de heer J. W. Blok van Waarde, onderwjjzer te Hardinxveld. Nog is te Utrecht geslaagd voor het examen van adsistent-apotheker de heer J. W. v. d. Woestjjne van Middelbnrg. Door de goede zorgen van het Comité tot wering van schoolverzuim te Goes, werden Don derdag ongeveer een 500 kinderen weer in de gelegenheid gesteld, een bezoek aan Vlissingen te brengen. Heerljjk weer wat niet te ver wachten was begunstigde dit bezoek zeer, Te Serooskerke (Walcheren) heeft de kerkvoogdp der Nederd. Herv. gemeente naar men ons schrjjft een niet alledaagsch bewps van verdraagzaamheid gegeven, door het kerkgebouw voor den middag- en avonddienst af te staan aan de leden der Christel. Geref. gemeente, wier bedehuis opgeschilderd wordt. Zondag a. s. wordt laatstbedoeld gebouw weer in gebruik genomen en alsdan zal ook de nieuwe kerk der Nederl. Geref. (doleerende) gemeente ingewjjd worden. Dit kerkgenootschap heeft zijne godsdienstoefeningen sedert maanden in eene schuur gehouden. Donderdagmiddag heeft te Apeldoorn de plechtigheid der eerste steenlegging voor de Ned. herv. kerk door koningin Wilhelmina plaats gehad. Aan de theologische school te Kampen zpn gisteren bevorderd tot candidaten voor den H. dienst de heeren H. Bouwman, H. Buiten huis, O. Casimir, J. Gideonse, J. Gommer, G. L. Goris, H. T. Hoeksema, T. de Jager, R. W. de Jong, A. H. v. d. Kooi, B. F. van Maas, P. Oudkerk, F- G. Petersen, F. Staal, A. Vare kamp, G. J. v. d. Vegt, H. te Velde, E. Vonk. 2 candidaten werden afgewezen. Met eenige verbazing zullen zeker velen in Middelburg met ons kennis genomen hebben van de bekendmaking, door den burgemeester onzer gemeente gepubliceerd inzake de kermis. Daarbjj wordt te kennen gegeven dat »orgel- draaiers, liedjeszangers, kunstenmakers, en dergelpken, in de open lucht of de openbare straat niet toegelaten worden tot uitoefening van hun bedrjjf." Hiervan zpn uitgezonderd de orgeldraaiers, aan wie dit geregeld op de wekeljjksche markt dagen is vergund; wp meenen dat hun getal niet meer dan twee bedraagt, zoodat die beiden de eenige muziekmakende personen op onze straten zullen zpn. Tegen deze bepaling meenen wjj met alle bescheidenheid een enkel woord in het midden te mogen brengen. Bp den hemel, waar gaan wjj toch heen met al die overdreven pogingen om het volk oogenschpnlpk braaf te willen doen zpn Niettegenstaande in onzen gemeenteraad duidelpk gebleken is, dat de meerderheid de kermis gunstig gezind is, tracht thans het hoofd der gemeente langs een zpweg de geheele kermis langzamerhand tot een sinecure te maken. In plaats nn van een loyalen maatregel zoekt men deze jaarljjksche gast door geniepige zetten aachtkens aan dood te maken. Wp hebben over die kwestie reeds vroeger uitvoerig onze meening gezegd; wjj hebben erop gewezen dat in groote steden, waar voor het volk dageljjks wat te hooren of te zien is, en het leven eene opgewekte zjjde heeft, aan kermis geen behoefte bestaat, maar dat in gemeenten als Midde'burg wel eens nu en dan iets gedaan mag worden tot opheffing uit den dagelpkschen sleur, tot veraangenaming en tot opvrooljjking. Zoolang men niets beters heeft, zoolang behoude men de kermis en trachte haar dan, in plaats van een langzamen dood te doen sterven, op te heffen. Waarom kunnen in Groningen, Leeuwarden en Zwolle nog altjjd jaarlpks zulke kermissen met succes plaats hebben, en niet in Middelburg Omdat men hier, zelfs onder den schjjn van sympathie, alles doet om haar af te breken. Vroeger bestond nog een zekere keur op de draaiorgelsmaar ook deze is nu vervallenen een eenvoudig tweetal, dat iedere week zich doet hooren en de geur der nieuwheid voor het volk dus geheel mist, moet het publiek amu- seeren. Met welk recht, vragen wp, maakt men eene dergeljjke bepaling Omdat die orgels zulk een lawaai maken? Eilieve, als men dit hinderljjk vindt, laat men dan bepalen hoevelen er tegeljjk in éen straat mogen spelen; desnoods het getal tot een tiental beperken en de keur behouden, opdat men verzekerd zp, dat er geen valsche orgels de ooren verscheuren. Wp zouden zoo gaarne zien dat de autori teiten zich plaatsten op het standpunt van het volk. Dit is niet, zooals de meeste wetgevers, genoegzaam in staat goede muziek te hooren om ze te leeren begrppendit vindt in de muziek van een draaiorgel of het getoeter van straatmuzikanten deze toch zpn zeker be grepen onder het vrjj rekbare .dergelpken," waarvan in de bekendmaking sprake is stof niet alleen tot vermaak voor het oogenblik dat het instrument bespeeld wordt maar ook in het neuriën of zingen der wpsjes, die het volk worden voorgespeeld, weken en maanden, jaren Boms stof tot vroolpkheid. Och, die volksbeschavers, die volksveredelers hebben soms zoo'n wonderljjke manier om te trachten de liefde tot het waarljjk goede en schoone onder het volk te brengenzjj houden veel te veel rekening met wat zij de hoogste uiting der kunst achten in plaats van geleideljjk verbeteringen in te voerenen zjj vergeten te veel dat het volk wel geleid doch niet ge dwongen wil worden. Waarom wil men verder liedjeszangers weeren en kunstenmakersen dat wel van de straten maar niet uit besloten kringen? Men komt op die wpze op een gevaarljjk terrein. Gaat men hierbij alleen te rade met smaak en gevoel, dan staat men eenvoudig voor een persoonlijke kwestie. Ons dunkt, dergeljjke bepalingen mogen alleen berusten op overwegingen van dezen aardof nl. de openbare orde door zulke publieke amuse menten gevaar loopt of daardoor tegen de openbare zedelijkheid wordt gehandeld. Gaat men buiten die grens dan loopt men allicht gevaar zich aan willekeur schuldig te maken. Van zelf toch zal het volk, dat aldus aan zpn kermis den aard van een volksfeest ziet ontnomen, zich afvragen: waarom mag voor de groote heeren in Schuttershof, sociëteiten of binnenkamers wel muziek gemaakt en mogen daar wèl accrobatische toeren verricht worden waar om moeten alleen zjj, die geld genoeg hebben om elders mooie concerten of uitvoeringen te hooren of veel te zien, daartoe gelegenheid hebben en wjj niet? De uiterste voorzichtigheid dient in zulke gevallen wel te worden in acht genomen. En nu moge men beweren dat die orgels niet fraai zpndie kunstenmakers onaesthetisch; de liedjeszangers verre van welluidend, och, men kan in deze ook wat al te leeljjk is weeren, maar laat ons toch ook hier bjj niet te veel ons overgeven aan theorieën. Het volk met kracht en geweld zin doen krpgen voor al wat welluidt en schoon is gaat niet; men moet het niet te veel doen gevoelen dat men mentor wil zpn. En als men alles weert van de straten, dan zal men het zeker nooit eens iets goeds leeren begrppen °f gevoelenen wat erger is het in zulke kermisdagen nog eerder heendrpven naar de kroegen, waar meestal wel muziek gemaakt wordt, die zeker ook niet altjjd van de beste is. Er behoort in dergeljjke zaken vooral tact toe om aan de eene zjjde zich te wachten voor overdrjjving, aan den anderen kant tegen te gaan wat in het belang van het algemeen dient geweerd te worden. En dan gelooven wjj dat er op de kermis in menig tentje veel meer slechts en afkeurens waardigs gebeurt, o.a. op het gebied van waar- zeggerjj en monstruositeiten, dan op de open bare straat, waar men nog altjjd het oog kan houden op al wat er gebeurt. Wjj betreuren daarom het besluit van het hoofd der gemeentewjj waren zoo vrjj daar tegenover onze meening te stellenen wjj voe gen daarbjj nog deze opmerking, dat wjj liever, in bladen buiten onze stad verscbjjnende, in de groote Hollandsche couranten vooral, een kennisgeving hadden gezien van de wjjziging die in den duur der kermis is gebracht. Daar door zou dan allicht de aandacht gevestigd zpn op dien tjjd van volkspret, welke thans niet zoo ongunstig is als verleden jaar, toen onze jaarljjksehe bezoekster hier kwam geljjk- tjjdig met hare zusters in andere groote steden. Dit zou wellicht aanleiding hebben gegeven dat aan de kermis dit jaar een betere opkomst van kramers en tenthoudeis zou te beurt vallen dan, naar wjj weten, nu het geval zal zpn. En ook op het gehalte van hetgeen ons be zoeken zal zou het allicht van gunstigen invloed hebben kunnen wezen. Met de nachtboot Prinses Elisabeth kwam Vrijdagmorgen te Vlissingen aan prins Albert Victor van SleeswpkHolstein, die per aan- sluitenden trein de reis naar Berljjn vervolgde. Door de anti-revolutionnaire kiesvereeni- ging Voor Nederland en Oranje te Goes werd Donderdagavond eene vergadering gehouden ter bespreking van vier leden voor den gemeen teraad en tot het stellen van candidaten. De voorzitter, de heer B. Quist, deelde mede hetgeen de heer J. Fransen van de Putte met het oog op het stellen van candidaten gespro ken had op de onlangs door liberale heeren gehouden bijeenkomst. Het bestuur deed daaromtrent geen voorstel, en wilde liever het gevoelen van de vergade ring hooren. Hieruit ontspon zich een alge meene discussie. Sommigen wensehten twee, anderen drie en weer anderen vier candidaten te stellen. Het voorstel van een der leden om slechts twee candidaten te stellen werd aange nomen met 16 stemmen tegen 14; een briefje was blanco. Daarop werden de heeren D. van Asperen Vervenne en M. de Jonge Jz. als can didaten bjj acclamatie gekozen. Als bestuursleden, in de vacatures jhr mr J. J. Pompe van Meerdervoort en J. C. Wirtz, werden gekozen de heeren J. de Hoogh en J. J. Visser met 21 en 20 stemmen. Bjj het te 's Gravenhage gehouden examen van adspirant-burgemeester en secretaris is nog geslaagd de heer jhr. H. van Panhuije, volontair ter secretarie te Goes. Uit nadere aangifte bp de politie te Verseke is gebleken dat reeds van 14 paarden, van ver schillende landbouwers, de staarten af- of uit gesneden zpn. Dat is niet geschied uit wraak; maar met het doel het haar te verkoopen, dat tegenwoordig hoog in prjjs staat. De politie meent de daders op 't spoor te zpn. Aan den op verzoek eervol ontslagen water bouwkundig ambtenaar, den heer J. de Rjjke Sr, is door de waterkeering van het calamiteuse waterschap Stavenisse een jaarljjksch pensioen toegekend van 666.67. Gedurende het eerste halfjaar 1891 zpn te Terneuzen binnengekomen 254 zeeschepen, bestemd om aldaar aan de loskade van den spoorweg te lossendaarvan waren beladen met stukgoederen 88, minerie of jjzererts 68, kolen 34, gezaagd en ongezaagd hout 23, ruw- jjzer 19, jjzer 12 enz. In het eerste halfjaar 1890 waren binnengekomen 236 zeeschepen. Met bestemming voor Gent zjjn in bovenge noemd tjjdvak 1891 te Terneuzen binnengeko men 454 zeeschepen tegen 422 in 1890, en voor Selzaete 22, tegen 15 in 1890. Het getal rivier- of binnenschepen, aan de sluizen te Terneuzen opgeschut, bedroeg in dat tjjdVak 1641, tegen 1718 in 1890. De zeventienjarige eenige zoon van den landbouwer Verbrugge te Waterlandkerkje kreeg Donderdagavond een slag van een paard, aan de gevolgen waarvan hp den daaropvolgen- den nacht is overleden. Arrondissements-Rechtbank te Middelburg. Heden, Vrpdag, zpn veroordeeld wegens: mishandeling: D. Z., 34 j., voermans knecht, Aardenburg, en J. d. B., 56 j., hvr. van C. Zarbeidster, IJzendpke, beiden tot 7 d. gev. straf, en E. T;, 26 jwerkman, St. Lau- rejjns (België), tot 5 b. s. 5 d. h.; mishandeling vaneen ambtenaar: 0. C. A., 17 j., lichtmatroos, Arendal (Noorwe gen), laatsteljjk te Middelburg, op bet bark schip Leif Erickson, thans zonder bekende woon plaats, tot 1 m. gev. straf wederspannigheid: P. H., 17 j., lichtmatroos, Middelburg, tot 14 d. gev. straf beleediging van een beambte: E. R., 16 j., werkman, Terseke, tot 7 d. gev. straf; beleediging v a n e e n b e a m b t e e n overtreding der drankwet: C. v. O.i 23 j., polderwerker, Stoppeldjjk, tot 3 d. gev' straf en 5 b. s. 3 d. h.; en diefstal: C. v. d. B., 17 j., werkman, Terseke, tot 6 m., en L. V., 43 j., werkman, Biervliet, tot 1 m. gev. straf. Allen in de kosten. Bjj bevelschrift dier rechtbank van 15 Juli jl. is naar de openbare terechtzitting ver wezen: D. V., 61 jaar oud, werkman, geboren te St. Jansteen, wonende te Hulst, alhier ge detineerd, ter zake van de meineedige verkla ring, door hem ter terechtzitting dier rechtbank dd. 26 Juni jl. afgelegd in de zaak van J. d. K. In deze zaak is mr C. de Witt Hamer JGs., advocaat alhier, ambtshalve als verdediger toegevoegd. Onder voorzitterschap van den heer mr. W. A. van Hoek is Donderdag avond op de bovenzaal van de sociëteit De Vergenoeging alhier eene vergadering gehouden van leden der bovengenoemde liberale kiesvereeniging. Bjj de opening der bjjeenkomst waren 72 leden tegenwoordig. De voorzitter deelt mede dat de vergadering was bjjeengeroepen op verzoek van 10 leden, ingevolge art. 1 2 der statuten, ter bespreking van de verkiezing voor leden van den gemeen teraad op 21 Juli a.s., en laat voorlezing doen van de ingekomen aanvrage om de vergadering te beleggen, die geteekBnd was door den heer Joh. L. van der Pauwert en negen andere leden. Daarna werd het woord verleend aan den heer Van der Pauwert om die aanvrage nader toe te lichten. Deze begint met in de eerste plaats zpn dank te brengen aan de heeren, die hem wel hebben willen steunen in zpn verzoek om een vergadering der kiesvereeniging te beleggen. Het verkrpgen van dien steun heeft hem weinig moeite gekosten toen het verzoek reeds was ingediend ontving hjj nog vele be- wjjzen van instemming; een en ander doet hem hopen dat de vergadering omtrent de principieele kwestiezal de kiesvereeniging zich ditmaal bemoeien met de verkiezing van gemeenteraad sleden en candidaten stellen in den geest der verzoekers zal beslissen. Spreker dankt verder het bestuur, dat het de beleefdheid gehad heeft de vergadering zoo spoedig bjjeen te roepen en maast zpn excuses dat hjj na de vele moeite en zorgen, die het heeft gehad voor de Tweede kamerverkiezing voor welke moeite en zorg hjj het bestuur namens de vergadering dankt opnieuw wil belasten met de werkzaamhe den, aan het stellen van candidaten voor den, raad verbonden. Hjj uit verder de hoop dat de twee jaren, die verloopen moeten alvorens eene nieuwe keuze voor leden van den raad plaats moet hebben, zullen benuttigd worden tot het op richten eener vereeniging, die zich de keuze van leden van den raad en bevordering der gemeentebelangen ten doel stelt. Waar dit thans nog niet het geval ia meent spreker dat, vooral nu geen ander het initi atief nam tot het beleggen van eene vergadering van kiezers, waartoe spreker op grond van vroegere ervaringen ook niet genegen was, en de tjjd der verkiezing zeer nabjj is, te nabjj om nog eene vegadering uit te schrjjven, het op den weg van Eendracht maakt macht ligt handelend op te treden, en dit heeft hem in vereeniging met negen andere heeren geleid tot het doen der aanvraag. De voorzitter adviseert namens het bestuur de leden niet af te wjjken van de gewoonte om bp gemeenteraadsverkiezingen geen candi date^ te stellen, welke gewoonte versterkt i$

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1