N°TÏ487
134" Jaargang.
1891.
V rijdag
26 Juni.
Een keizerlijk bezoek,
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel: Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 25 Jnni.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS-
UIT STAD EN PROVINCIE.
1111)1111111INMIII COURANT.
Thermometer.
Middelburg 25 Juni vm. 8 u. 74 gr.
m. 12 u. 86 gr., av. 4 u. 72 gr. F.
Verwacht O. wind.
Agenten te Ylissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W.Bobland,teKruiningenF. v.d.Peijd,teZierikzee: A.C.deMooij,teTholen: W. A. I Adwertenttftm
van Nieuwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle poetkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te ééa uui
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmae, te Botterdam, de Gebb. Bedintante, te 's Gravenhage, en A. de da Man Azn., te Amsterdam. aan het bureau besorgd zgn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. ig des avonds nog worden opgenomen.
Men schrijft ons uit Amsterdam:
>Het kan niet gezegd worden dat het bericht
der komst van den Duitschen keizer hier ter
stede met «onverdeelde blijdschap" werd be
groet.
Hof- en andere leveranciers, lui die kamers
op den Dam of elders konden verhuren, in éen
woord, «g die uit alle drukte 'n slaatje trachten
te maken hun iB dat bezoek uit den aard
der zaak zeer welkom. Maar het groote publiek
ging wat dieper in en vroeg zich natuurlijk
wat Z. M. Wilhelm tot het besluit kon gebracht
hebben om niet incognito, niet als doortrek
kend reiziger naar Engeland maar als
Duitsch keizer een officieel bezoek te brengen
van een paar dagen aan Amsterdam, daarna
aan den Haag, om met een bezoek aan Bot
terdam te besluiten.
Men ging zelfs zoover van in het openbaar
ronduit te verklaren dat een bezoek van Z. M.
aan ons land op deze wjjze en in de tegen
woordige omstandigheden vooral een even
groote politieke fout was als het bezoek van
keizerin Frederik aan Parjjs.
Beeds de woorden, waarmee H. M. onze ge-
eerbiedigde Koningin-Regentes afscheid nam van
onzen burgemeester, heeft velen onaangenaam
in de ooren geklonken.
»>Ik hoop sprak immers H. M. dat,
waBneer wjj in Juni met onzen hoogen gast
een nieuw bezoek brengen aan Amsterdam,
deze even hartelgk zal worden ontvangen, als
dit met ons het geval is geweest.""
Die woorden, zeker, ze waren niet gelukkig
gekozen.
Mr Van Tienhoven, zjjn volkje zoo goed
kennende, zal daar bp stilzwijgend gedacht heb
ben »Uwe Majesteit zal daarop niet kunnen
rekenen. De hooge gast zal welkom zjjn in
Amsterdam. We zjjn een gastvrij volk maar
het bezoek van Uwe Majesteit aan Amsterdam
met de laatste afstammeling uit ons Oranje
huis, is iets anders dan het bezoek aan Am
sterdam van een Duitsch keizer."
Maaril faut juger ces mots (Taprès leur date
en ik meen dat men in die woorden van H. M.
veel meer gezocht heeft dan er mee bedoeld
was en bp slot van rekening komen ze mjj
alles in aanmerking genomen zeer onschuldig
voor.
lntusschen heerscht er in onze goede stad
een zekere spanning. Als het in die dagen
nu en dan maar eens flink regent om de lui
wat af te koelen.
In elk geval zal het aan straat-lawaai niet
ontbreken bjj deze gelegenheid. Het Duitsche
element is hier sterk vertegenwoordigd en dit
zal zioh over het ganz grosartige, ganz kolossale
feit dat hun keizer een bezoek brengt aan
Amsterdam, zich zèer luidruchtig verheugen.
Dat zjj zool
Men zegt dat Z. M. Wilhelm een warm be
wonderaar is van muziek in het algemeen, van
Wagner in 't bijzonder. Welnu, we vertrouwen
daarom dat het gehoor van Z. M. ontwikkeld
genoeg zal zjjn om onderscheid te kunnen
maken tusschen de vreugdekreten der Duitschers
als ze hun Aïlergnadigster Kaiser und Herr
mogen aanschouwen en het gejubel van het
vrjje Nederlandsche volk als we onze jeugdige
koningin weer in ons midden zien.
Die beide zeer verschillende uitingen
moeten door den Duitschen keizer niet worden
verward 1"
Deze correspondentie, ons welwillend toe
gezonden, vonden wij belangrijk genoeg om
eene eerste plaats in ons blad te verleenen.
Zij doet ons kennen een deel wij willen
hopen een zeer klein deel der pnblieke
opinie in Amsterdam over een bezoek, dat,
ook van algemeen standpunt beschouwd, niet
van belang ontbloot is.
En bovendien, dat schrijven gaf ons bij
het lezen stof tot enkele gedachten die, naar
wij gelooven, op haar beurt eenige belangstel
ling zullen wekken. In ieder geval geeft
een en ander allicht stof tot opmerkingen
over een feit van den dag, dat zeker druk
besproken zal worden.
Wat ter wereld vroegen wij, het boven
staande lezende, ons af, wat ter wereld kan
iemand bewegen om het bezoek van keizer
Wilhelm II eene „groote politieke fout" te
noemen Welke zijn „de tegenwoordige om
standigheden", die het als zoodanig stempe
len wat ontbreekt er aan de wijze, waarop
dit bezoek wordt gebracht, om het meer
sympathie te doen wekken
Wij deden ons zei ven die vragen zonder
daarop eenig antwoord te kunnen vinden.
Welke politici zouden het geweest zijn,
die den schrijver dergelijke meeningen open
baarden
Zij schuilden, naar wij vermoeden, onder
dat zelfde groote publiek dat, volgens zijn
schrijven, wat dieper in de kwestie ging en
zich afvroeg wat keizer Wilhelm tot zulk
een bezoek bewoog
Ons dunkt, heel diepzinnig behoeft men
daarover niet te redeneeren. De reislustige
keizer heeft aan tal van hoven bezoeken
afgelegd.
Geschiedde dit om kennis te maken
Was het louter beleefdheid die hem dwong
tot die bezoeken
Vond Z. M., die zoo plotseling en zoo
jong tot zulk eene hooge waardigheid werd
geroepen, het een genoegen zich in allen
luister te vertoonen
Zocht hij vriendschapsbanden te sluiten
in het belang van het groote Duitsche rijk
Of is eenvoudig al dat reizen niet anders
dan een gevolg van zijn vrij onrustig karak
ter, dat hem jaagt van de eene plaats naar
de andere
Hoe het zij, al die bezoeken kenmerkten
zich in ieder geval door welwillendheid en
een vriendschappelijk karakter.
En nu Z. M., na België bezocht te hebben,
zulk een beleefdheidsbezoek ook ons land
brengtdit doet zoodra de omstandigheden
in ons vorstenhuis daartoe gelegenheid bie
den, en openlijk, zonder omwegen, niet
incognito, maar als hoofd van een machtig
rijknu zou men tegenover hem eene
gereserveerde houding moeten aannemen
Waarom toch
Zijn wij nu zoo kleinzielig, van zoo'n
angstige natuur, dat alleen de vrees voor
allerlei bijoogmerken ons den schrik om het
hart doet slaan?
Bovendien zou zulk een gereserveerde
houding niet overeen te brengen zijn met
onze zoo hoog geroemde gastvrijheid.
Keizer Wilhelm zelf heeft daarenboven
tegenover ons land nooit doen blijken van
eenige minder vriendschappelijke gezindheid
en zijn bezoek is juist in onze oogen het
bewijs van zijn streven om ook ons hof en
ons land den indruk te geven van zijne
welwillendheid en zijne beleefdheid.
En nu zou er over zulk een bezoek eene
zekere spanning heerschen in onze hoofdtad
Wij willen hopen dat de briefschrijver ver
keerd heeft waargenomen want Amsterdam
zou zich anders zeer kleingeestig en idein-
steedsch aanstellen.
Keizer Wilhelm zelf heeft beter dunk van
de Amsterdamsche bevolkingwant hij heeft
duidelijk aan zijne landgenooten, die in
Amsterdam wonen, doen blijken dat hij komt
om het Nederlandsche volk en voor ons land
in vol vertrouwen dat ons dit aangenaam
zijn zal.
Eenige Duitschers hadden het plan opge
vat om op het Damrak in de hoofdstad een
tribune te laten opslaan teneinde vandaar
uit h e t e e r s t Z. M. een welkom toe te
roepen. De keizer heeft echter verklaard
dat hem dit niet aangenaam zou zijn. Hij
kwam om Nederland en de Nederlanders.
Zulk een antwoord pleit voor het kiesch
gevoel van Z. M.en het geeft ons de
overtuiging dat hij zelf zeer goed begrijpt,
hóe hij hier vooroordeelen en minder gun
stige meeningen zal te overwinnen hebben.
Zijn landgenooten zullen toch natuurlijk
genoeg gelegenheid hebben en die ook aan
grijpen om hem hulde te bewijzen. Van
hun standpunt hebben zij daarin gelijk; en
wij zouden den schrijver van bovenstaanden
brief wel eens willen vragenwaarom hij
dit als een minachtend straat-lawaai quali-
ficeert
Doen de Duitschers dan anders dan ons
volk als het zijn vorstelijke personen begroet
Laat ons billijk zijn
Wij behoeven niet hard te juichen tegen
over het hoofd van een vreemden staat,
hetzij deze keizer Wilhelm of president
Carnot heet. Maar hen beleefd ontvangen,
hun een goeder indruk geven van onze
wederkeerige vriendschappelijke gevoelens
jegens het volk, dat zij vertegenwoordigen,
dat is wèl onze plicht.
Een vrij volk zijn wij, dat is waaren
dat willen wij blijven.
Maar wij worden onzes inziens belachelijk
klein als wij tegenover iemand, die ons nooit
eenig kwaad deed, met de beste bedoelingen
tot ons komt, alleen op grond van praatjes
en angstige vermoedens, het air aannemen
alsof wij eigenlijk blij zouden zijn, wanneer
hij maar weer spoedig vertrok.
Wij hebben dan ook de overtuiging dat
Amsterdam toonen zal dit ten volle te be
grijpen. Het vertegenwoordigt in dit geval
als hoofdstad gansch Nederland. En tegen
over de pessimistische redeneering van den
schrijver van het bovenstaande staat wat
wij elders lazen dat het keizerlijk bezoek
te Amsterdam wèl met sympathie wordt
tegemoet gezien.
Aan die gevoelens van sympathie gaf
de Tijd in zijn nommer van heden nog
uiting in een opstel, waarvan de slotwoorden
aldus luiden:
„Met onverdeelde sympathie derhalve
worde door het Nederlandsche volk het
keizerlijk paar begroet, dat in het eerebe-
wijs, aan onze koningin gebracht, zich een
rechtmatige aanspraak verzekerde op de
erkentelijkheid van alle getrouwe onderda
nen. Als gasten van het koninklijk kind,
dat de kroon draagt der Oranjes, mogen zij
ruimschoots hun aandeel ontvangen in de
vereering, waarmee Nederland gewoon is
zijn vorstenhuis te huldigen. Getuige hun
de geestdrift, die hun bezoek in onze steden
wekt, dat vorstelijke gasten bij ons burger
lijk volk een vorstelijke gastvrijheid vinden;
maar vooral spreke hun die geestdrift van
de liefde en de trouw, die het vrije Neder
land verbonden houden aan de dierbare telg
uit het huis van Oranje
Als de Duitschers nu maar den wenk,
die hun vorst hun gaf, ter harte nemen, en
zich niet op den voorgrond stellen zij
kunnen daarom Wilhelm II toch wel van
hun toegenegenheid doen blijken dan za]
keizer Wilhelm van zelf wel opvallen hoe
wij, Nederlanders, de kunst verstaan om;
zonder aan onzen onafhankelijkheids- en vrij
heidszin te kort te doen, zonder tot over
dreven en onmannelijke vleierij af te dalen,
een dergelijk hoog personage weten te
bewijzen dat wij vriendschappelijk en jovi
aal kunnen zijn tegenover hen, die ook op
onze vriendschap schijnen prijs te stellen.
Omtrent den uitslag der herstemmin
gen van leden der Tweede kamer dienen
w;j nog, ter aanvulling van de opgaaf in ons
vorig nommer, enkele cijfers mee te deelen
In het district Bodegraven, waar het
aftredend (A) lid Van Velzen herkozen is
met 1790 stemmen, verkreeg de heer Bastert
(L) er 1781 van de 3571 geldige stemmen.
In Doeticire m is wjj deelden dit in
het grootste deel der oplaag van ons vorig
nommer reeds mee herkozen de heer
Bevers (K) met 1845 van de 3597 stemmen.
De heer mr H. F. Hesselink van Suohtelen
(L) had er 1734.
In het district K a t w g k bedroeg het aantal
stemmen, waarmee de heer J. H. Donner (A)
herkozen is, 1942 van de 3408.
De heer A. Op de Laak (A) had er 1428.
In V e e n d a m, waar de heer mr H. Goeman
Borgesius (L) herkozen is met 1333 van de
1939 stemmen, verkreeg de heer A. Brummel-
kamp Jr. (A) er 607.
In het district Winschoten, waar met
1514 van de 2528 stemmen de heer B. L
Tydens (R) gekozen werd, brachten 1015
kiezers hun stem uit op den heer mr D. de
Ruiter Zylker (aftr. L).
Bjj kon. besl. is op zjjn verzoek eervol ont
slag verleend aan E. Pierets als 2e luit. bjj
het 5e bat. rustende schutterjj in Zeeland.
Verder is benoemd tot deurwaarder bjj den
Hoogen raad der Nederlanden A. P. W. de
Koning te 's Gravenhage.
Aan mr dr S. Sjjbenga is, op zjjn verzoek,
eervol ontslag verleend als leeraar aan de
rjjks- hoogere burgerschool te Anen.
Nog is benoemd tot controleur voor de ver
vaardiging van postzegels enz. J. van de Poll,
thans commies bjj het dep. van waterstaat enz.,
uit welke laatste betrekking hem tevens -iervol
ontslag wordt verleend.
Bjj kon. besluit is ""de bjj besluit van 31
Juli 1889 no 27 ingestelde commissie om advies
uit te brengen over de Indische marine-aange
legenheden ontbonden, onder dankbetuiging
aan den voorzitter, de leden en den secretaris
voor de wjjze, waarop zjj zich van hunne taak
hebben gekweten.
Naar uit Londen bericht wordt presideerde
Woensdag de Nederlandsche gezant aldaar eene
belangrjjke conferentie betreffende den zuivel
handel, uitgaande van de Nederlandsche Han
delskamer, en bjjgewoond door vertegenwoor
digers der regeering en de meeste Nederlandsche
land bon wmaatschappgen. Voorstellen ter beteu
geling van knoeierjj en tot oprichting van een
agentschap te Londen, voor den verkoop van
zuivelproducten, het instellen van vervolgingen
en het keuren en controleeren van den aanvoer,
werden behandeld. Eene motie van den heer
Bauduin werd aangenomen, strekkende om die
voorstellen bjj de besturen der maatschappij
in Nederland verder in overleg met de handels
kamer in overweging te geven.
Door verschillende korpsen van ambtenaren
en personen die eenige betrekking bekleeden,
worden pogingen aangewend om verhooging
van jaarwedde te verkrjjgen.
Tot dusverre vernamen wjj niet, dat ook de
rijksveldwachters eenigen stap in dien zin ge
daan hadden. Toch gelooven wjj, dat zjj
vooral aanspraak hebben op eene betere be
zoldiging. Van hen toch wordt niet alleen in
de eerste plaats trouwe dienstvervulling ge-
eischt, omdat de veiligheid ,der maatschappij
bierbjj zoo nauw betrokken is, maar ook ken
nis bg het opmaken van processen-verbaal.
Doorzicht, overleg en kalmte is bg de uitoe
fening van hunne taak een hoofdvoorwaarde.
Stelt men daarnaast, dat zg vooral aan ver
leiding blootstaan, dan is het de plicht van
den staat nog grooter om te zorgen, dat zg in
hun levensonderhoud voorzien kunnen en met
een honderd gulden of zes, zeven, is de strgd
voor het bestaan eene harde en moeilgke taak.
Zg zeiven vragen niet, daarom vooral ves
tigen wg er de aandacht op van hen, die
hierin verbetering kunnen brengen.
(Arnh. Crt.)
Bjj het den 23en, 24en en 25en Juni, ten
overstaan van de hoogleeraren dr P. L. Muller,
dr J. M. J. Valeton en dr P. van Geer gehou
den eindexamen aan het gymnasium te Middel
burg, zgn de leerlingen der zesde klasse, die
aan het examen hebben deelgenomen, geslaagd,
t. w.mej. W. A. van Trigt, en de heeren
J. H. Verwegs, J. J. Homburg, J. C. Kakebeeke
en A. A. de Veer.
Mej. C. G. J. Ie Nobel te Middelburg is
tegen 1 Juli benoemd aan de gemeenteschool
n°. 2 te Biervliet, hoofd de heer P. Verhage.
De heer J. W. Wegkamp, onderwgzer te
Middelburg, is als zoodanig benoemd aan de
Cbristelgke armenschool N°. 1 te Amsterdam.
Tot het vierde studiejaar der rgks vee-
artsengschool is o. a. toegelaten de leerling
van het derde jaar J. Kraamer van Oost- en
W est-Souburg.
De heer P. J. W. Klaarhamer, predikant
bg de Ned. ger, gemeente (doleerende) te
Middelburg, zal 2 Aug. a. zgn intrede in de
Ned. ger. kerk te Utrecht houden.
I Te Bergen op Zoom heeft eene druk be
zochte vergadering plaats gehad van Protestant-
sche mannen en vrouwen, benevens van een
afgevaardigde van den kerkeraad der Evange
lisch Luthersche gemeente aldaar, welke ten
doel had de wenschelgkheid te bespreken om
den Goeden Yrgdag als een Zondag te vieren.
De leiding der vergadering was opgedragen
aan ds. Haverkamp, die in een inleidend woord
de beteekenis schetste van den Goeden Vrgdag
voor de Protestanten en de bezwaren opsomde
welke bestonden, vooral voor Rgks- en ge
meenteambtenaren, militairen, schoolgaande
kindeien, benevens werklieden en vrouwen in
dienst bg Roomsch-Katholieken, om dezen
Christelgken feestdag te kunnen wgden.
Na eene zeer opgewekte discussie, waaraan
door vele mannen van allerlei rang en stand
werd deelgenomen, werd besloten
lo een bond op te richten tot wgding van
den Goeden Vrgdag, en
2o de Synoden van de Protestantsohe kerk
genootschappen uit te noodigen er bg de hooge
regeering op aan te dringen om den Goeden
Vrgdag voor ProteBtantsche rgks-ambtenaren
en militairen als een erkenden Christelgken
feestdag te doen verklaren
Het Huisgezin herroept zoo «egt men
thans zgn bewering als zou mr Hennequin, het
nieuw gekozen kamerlid voor Oostbnrg, zioh
gunstig hebben uitgelaten over herstel der
missie bg den paus.
Al zonden wg het blad een exemplaar der
Midd. Crt., waarin onze sommatie aan zgn
adres voorkomt; de contra-beleefdheid van
wederkeerige toezending van het nommer, waar
in die herroeping verscheen, is tot heden nog
niet in toepassing gebracht.
Een talrgk en belangstellend publiek
woonde Woensdag avond in het Schuttershof
het tweede zomer-concert bg, dat gegeven werd
door het stafmuziekcorps van het 6e regiment
infanterie uit Breda onder directie van den
heer P. A. Stenz.
Het was dan ook een verrukkelgke, een echte
zomeravond.
En bovendien genoemd corps heeft zulk een
gunstigen naam ook bg ons, Middelburgers,
dat men zeker zich niet behoefde te verwon
deren over dat talrjjk bezoek.
Het programma beloofde ons veel schoons;
en door warme bgvalsbetuigingen werd na de
uitvoering van bgna elk nommer door het
publiek dank gezegd.
De tweede Rhapsodie Hongroise van Liszt
vooral viel als gewoonlgk ügzonder in den
smaak.
Een weinig minder luidruchtigheid van de
zgde der jeugd zou zeker gewenscht zgn ge
weest, vooral bg de uitvoering van Dunkler's
Impromptu.
Er ging nu door haar lawaai veel van de
O boe-solo verloren.
Dat is echter eene oude griefin het Schut
tershof weet men daartegen anders wel te waken;
wg willen hopen dat men dit bg volgende
concerten ook doen zal.
Den heer Stenz en zgn corps dank voor het
verschafte genot.
Gisteren na den middag is een knaapje
van een jaar of acht, dat bg het aan de Los-
kade liggende grint speelde, in het kanaal
gevallen. Een werkman M. Rgnhoud, die het
ongeval zag, sprong het knaapje na en bracht
het spoedig behouden op het droge.
Yrgdag avond geeft, zooals uit achter
staande annonce blgkt, de kapel van het staf-
muziekkorps uit Bergen op Zoom, onder leiding
van den heer N. A. Bouwman aan het Orand
Hotel des Bains te Ylissingen een concert. Het
programma is samengesteld als volgt:
Eerste deel, commandeur-marsch, Bucalossi
ouverture Die Zigeunerin, BalfeYenetia, danse,
LcwthianIntermezzo Sinfonico aus Cavalleria
Rusticana, Mascagnifantasie de l'opera Faust
opera de Gounod, Wieprecht.
Tweede deel, vorspiel zu Parsival Ein Bühnen-
toeihfestspiel, Wagner; Scherzo aus Roma, Bizet
Agnus l)ei, du Requiem, Verdipolka de concert
(piston solo) Lsvjj en fantasie uit Wagner's
Tannhauser, Bouwman.
Zooals nog in het grootste deel der op
laag van ons vorig nommer werd medegedeeld
ging de Woensdag gehouden zitting van den
gemeenteraad van Zierikzee tot het behandelen
der circulaire van Gedeputeerde staten betrek-
keljjk de herziening der jaarwedden van burge
meesters en secretarissen in Zeeland over in
eene met gesloten deuren.
Na heropening der vergadering stelde dé
voorzitter namens burg. en weth. voor in ant
woord op de circulaire te berichten, dat het
den raad voorkomt, dat de jaarwedde van den
burgemeester niet in evenredigheid staat met
de daaraan verbondene werkzaamheden en dat
die volgens de zienswgze van den raad voor
Zierikzee op 2000 zou behooren te worden
gebracht en dat in de jaarwedde van den
secretaris, met het oog op de aan dit ambt
verbonden bezoldiging in andere gemeenten
geene verandering zou behooren te worden
gebracht.
De heer Fokker kon zich hiermede vereeni
gen doch stelde voor wat betreft de verhooging
der jaarwedde van den burgemeester de wen
schelgkheid dier verhooging uit te spreken
zonder een bepaald cjjfer te noemen,