LAATSTE BERICHTE!!.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
en Noordgouwe j meer dan 25 p. m., doch
minder dan 30 p. m. overleden te Arnemniden,
Baarland, Boschkapelle, Grypskerke, Serooa-
kerke (Schonwen), Sluis, Wissekerke, Wol-
faartsdyk en Zonnemaire. Daarentegen was te
Elkerzee, Meliskerke, Ouwerkerk, Renesse en
Zoutelande de sterfte geringer dan 10 per 1000
inwoners.
Beneden het jaar zyn overleden 1177, tegen
1239 in 1889.
Er stierven aan typhus en febris typhoïdea
24aanhoudende koorts 63 taaachenpooiende
koorts 19pokken 0 j roodvonk 0mazelen
45 j angina diphtherina 38 croup 17 kink
hoest 45 keel- en longtering 291diarrhoea 346.
Aan de geneeskundigen van Zeeland werd
de bekende circulaire betrekkelijk kindersterfte
verband met kindervoeding verzonden, met
verzoek om inlichtingen betreffende de kinder
voeding in dit gewest. Aan die uitnoodiging
gaven 58 geneesheeren gehoor, terwjjl er 24
geen antwoord inzonden.
De verschillende antwoorden gaven tal van
inlichtingen, waarvan wjj alleen vermelden dat
van kwade gewoonten door 14 geneeskundigen
geen gewag gemaakt werd.
De overigen maken melding van
het laten bewaren der kinderen door buur
vrouwen bjj veldarbeid; het te slapen leggen
met dop in den mond slechte huidreiniging
te 8tjjf inwikkelenhet toevertrouwen aan
jeugdige kinderen tjjdens den veldarbeid slech
te reiniging vooral van hoofd en mond, in
verband met het volksgeloof»geen kind kan
gezond blyven zonder aan spruw geleden te
hebben vuile flesschenwiegenhet niet
laten behandelen van huiduitslagen het geven
van koffie met suiker aan het pasgeboren kind,
het toedienen van papaverstroop of jenever,
het voeden met aardappelen, terwjjl de kinderen
nog jong zjjn en in 't algemeen het te vroeg
laten mede-eten van het voedsel der volwassenen;
suikerdotjeste weinig buitenluchthet slapen
in bedompte bedstedengeringe of ongeljjke
verwarming, te zwaar dekken of te dik kleeden.
Omtrent het inroepen van geneeskundige
hulp berichtten 26 geneeskundigen, dat dit
in den regel niet of te laat geschiedt, terwjjl
de anderen daaromtrent geen klachten uitten.
Enkele geneeskundigen vermeldden, dat dit
geregeld geschiedt bjj de militaire families en
leden van ziskenfondsenandere gaven op, dat
dit veel te wenschen laat bjj de mingegoeden
en platteland-bewoners. Op enkele plaatsen
in het 4e district en van Zuid-Beveland vinden
de denkbeelden >aan een kind is toch niets
te doen," »'t Zjjn Onze Lieve Heers patientjes"
nog al ingang. Enkele geneesheeren klaagden,
dat in de kinderpractjjk hunne voorschriften
slecht worden opgevolgd.
Nog werd nagegaan of ook te jonge huwe-
ljjken der moeders van invloed konden zjjn op
de kindersterfte in Zeeland. Die invloed liet
zich niet aantoonen.
Met betrekking tot ziekten welke de volks
gezondheid bedreigen lezen wjj in demededee
lingen omtrent het tjjdvak van 10 November
1890—1 Juni 1891.
Mazelen. Deze ziekte bleef nog voort
durend heerschen. In November werden uit 15
gemeenten aangegeven 465 gevallen, in De
cember uit 22 gemeenten 425, in Januari uit
12 gemeenten 178, in Februari uit 14 gemeen'
ten 319, in Maart uit 12 gemeenten 86,
April uit 8 gemeenten 89 en in Mei uit
gemeenten 72 gevallen, totaal 1634. 't Meest
verbreid kwamen de mazelen voor te Aagte-
kerke, Breskens, Domburg, Middelburg, Ritthem
Yliasingen, Yrouwepolder, Biggekerke, G-rjjps
kerke, Oostburg, Oostkapelle, Oost- en West-
Souburg, Sehoondjjke, Serooskerke (Walcheren),
Sluis, Westkapelle, Yeere, Cadzand, Kruiningen,
Noordgouwe, Zierikzee, Haamstede, Hoofdplaat,
Waterlandkerkje, Brouwershaven, Nieuwerkerk,
Burgh en Etlemeet.
Het getal sterfgevallen, voorgekomen van
1 November—1 Mei, bedroeg 75, waarvan 28
te Middelburg, 9 te Zierikzee, 7 te Yliasingen
5 te Kruiningen en 26 in 17 andere gemeenten
De gewone maatregelen bestonden doorgaan
in toepassing van art. 14 en 20 der epidemie-
wet; in enkele gemeenten werden de scholen
tjjdeljjb gesloten. In 't begin van Februari
kon de epidemie te Middelburg als geëindigd
beschouwd worden.
Roodvonk vertoonde zich slechts in
gemeenten. Te Vrouwepolder werden 1, te
Noordgouwe 8 gevallen waargenomende
Ijjders zjjn allen hersteld. Volgens kennis
geving van don burgemeester zjjn de besmette
huizen gedesinfecteerd.
Diphtheritis. In 't geheel werden 41
gevallen dezer ziekte uit 17 gemeenten aan
gegeven, waaronder 9 te Hoofdplaat, 5 te St,
Maartensdjjk en 3 te Scherpenisse. Het getal
sterfgevallen, op de sterftestaten vermeld, be
droeg 14.
Typhus en febris typhoïdea ver
toonden zich sporadisch in 15 gemeenten. Van
de 31 gevallen, die ter kennis gebracht werden
van het geneeskundig staatstoezicht, hebben
er zich 5 voorgedaan te Middelburg en 8 te
Renesse. Op de Bterftestaten komen onder
deze rubriek 9 sterfgevallen voor.
Wat aangaat den afvoer van vuil wordt o. a
gezegd.
Hernieuwde klachten over den afvoer van
vuil te Borssele leidden wederom tot corres
pondentie met den burgemeester. Thans is
door den gemeenteraad definitief besloten tot
aanlegging van een nieuwen beerput buiten de
kom van het dorp. Ook zal van gemeentewege
een vuile sloot, die aanleiding geeft tot klach
ten,uitgebaggerd en zullen maatregelen genomen
worden tegen verdere verontreiniging.
De begraafplaatsen beantwoordden over 't al
gemeen aan de eischen der hygiëne.
De scholen werden bjj het bezoek der ge
meenten steeds onderzocht. Meerendeels vol
deden ook deze aan de voorschriften van het
koninkljjk besluit, betreffende den schoolbouw.
Te Borssele werd een begin gemaakt met de
verbouwing der openbare school.
Te Overslag werd aangedrongen op verbou
wing der openbare school, hetgeen tot gevolg
heeft gehad, dat vermoedeljjk een g6heel nieuw
schoolgebouw zal verrjjzen.
Te Eede bleek het schoolgebouw aan de
zuidzjjde, wegens gebrek aan dakgoten, der
mate vochtig, dat op verbetering moest worden
aangedrongen. Ook hier is verbetering toege
zegd.
Te Wilhelminadorp is de woonverhouding
der arbeidende klasse meer van nabjj nagaan.
Een deel der boeren-arbeiders van den Wil-
helminapolder is hier gehuisvest in een 80tal
woningen, die gedeeltelik het eigendom zjjn
van de mastscbappjj, gedeeltelik toebehooren
aan aandeelhouders of aan hunne familieleden.
Over 't algemeen mag de toestand zeer bevre
digend genoemd worden. Van de 80 woningen
zjjn er 64 uit steen en 12 uit hout opgetrokken.
De van steen gebouwde huisjes bevatten doorgaans
2 vertrekken met de noodige kasten en slaap
steden, zolder, schuurtje met regenbak en
privaat; de houten woningen zjjn kleiner en
laten, vooral wat ruimte betreft, te wenschen
over. Aan iedere woning is een flink stuk
grond verbonden, dat tegen ƒ7.20 per jaar
in huur verkregen en als moestuin gebruikt
wordt. De houten woningen zjjn tegen 0.60,
de huizen van grootere afmetingen tegen 1
per week verhuurd. Administratie, toezicht enz.
worden gehouden vanwege de directie van den
Wilhelminapolder.
Fabrieken. Bezocht zjjn
lo de scheepsbouw- en werktuigenfabriek
en de kon. maatschappjj de Schelde te Vissingen;
2o de werkplaats van stoomtoestellen en
andere werktuigen der firma Van der Klip
Jolmera te Middelburg
3o de fabriek van toestellen voor electrische
gloeilampen te Middelburg
4o de meelfabriek der wed. Kakebeeke te
Middelburg
5o de stoomzagerjj Walcheren te Middelburg.
Er zjjn werkzaam op de le fabriek 789
volwassen mannen en 71 jongens beneden 16
jaar, op de 2e fabriek 10 v. m. en 1. j op de
3e fabriek 27 v. m. en 24 j.op de 4e fabriek
50 v. m.op de 5e fabriek 53 v. m. en 15 j
Samen 929 volw. mannen en 111 jong. bend
de 16 jaar
Vrouwen worden nergens aangetroffen.
De arbeidsrnimte is overal geëvenredigd aan
het getal arbeidenden.
De ventitalie laat in enkele localen van
fabrieken te wenschen. Over 't algemeen treft
men weinig kunstmatige ventilatiemiddelen
aanwaar deze gevonden worden, staan ze
meestal niet buiten het bereik der werklieden
De duur van den arbeid bedraagt in de le
fabriek: 12 uren, in de 2 115, in de 3e 9J in
in de 4a 12, en 5e 11 uren.
Overwerk wordt bjj buitengewone drukte in
de le fabriek door sommige werklieden (afhan
kelijk van de bestellingen) 2 maal per week
verricht gedurende 7—8 uren; in de 2e bjj
uitzonderingin de 4e bjj uitzondering door
het ambulant personeel (laden en lossen) en in
de 5e als regel voor volwassen dageljjks gedu
rende 1 uur.
Zondagsarbeid wordt niet geëischt in de 2e,
3e en 5e, alleen bjj hooge noodzakelijkheid in
de le en om de 3 weken in de 4e fabriek.
Nachtarbeid geschiedt geregeld in de 4e
fabriek (dag- en nachtploegen, die wekelijks
afwisselen), bp uitzondering door een gedeelte
van het personeel in de le en in het geheel
niet in de 2e, 3e en 5e.
Ziekenfondsen bestaan alleen op de le, 4e
en 5e fabriek. In de laatste wordt door den
fabriekbezitter voor de helft bijgedragen aan
aan dit fondsin de 2 andere inrichtingen
wordt uitsluitend gestort door het werkvolk
In de 4e en 5e friek zjjn de werklieden op
kosten der eigenaars verzekerd tegen onge
lukken; op de andere inrichtingen is in deze
behoefte niet voorzien.
Voorzorgsmaatregelen. In alle fabrieken ston
den de stoommachines en ketels in afzonder
lijke localen. Hier en daar werd gewezen op
enkele maatregelen voor veiligheid en gezond
heid, o. a. op het verstrekken van respiratoren
bjj 't scherpen van steenen in de meelfabriek
en 'tsljjpen der raamzagen in de stoomzagerjj
Op advies van den inspecteur werden in de
meelfabriek lift en valluiken van beschuttin
gen voorzien. In de fabriek van toestellen
voor electrische gloeilampen werd gewezen op
de wenseheljjkheid van betere beveiliging der
slagmachines tegen beleediging der vingertop
pen. Des insp. vermoeden dat, bjj 't vervaar
digen der hulzen, de arbeider blootstaat aan
kneuzing der vingers, heeft zich later bevestigd.
Van den diBtricts-veearts werd onder dag-
teekening van 17 April jl bericht ontvangen
dat te Overslag een zevenjarig jongentje door
een dollen hond gebeten was. Dit bericht gat
den insp. aanleiding om den verwonde op te
zoeken en de onders, die hulpbehoevende
menschen waren, te wjjzen op de gelegenheid
tot kostelooze verpleging in het instituut
Pasteur te Parjjs. Van deze gelegenheid
wenschte men evenwel geen gebruik te maken.
Tot heden is, voor zoover bekend, het kind
gezond gebleven.
In het begin van Jnni is kennisgeving ont
vangen van een geval van miltvnnr bjj een
rund te Kruiningen en bjj eene koe te Ooes.
De runderen en koeien, die met bedoelde
dieren te zamen gestald waren, zjjn als ver
dacht in observatie gehouden. Te Ooes werd,
ingevolge art. 80 van het kon. besluit van
27 Maart 1888, Staatsblad no 67, de verkoop
van melk, afkomstig van de verdachte koeien,
verboden.
Door ZExc. den minister van binnenlandsche
zaken werd advies gevraagd omtrent eenige
vragen, die zich bjj eene eventuëele herziening
der artsenwet voordoen. Het antwoord van
den insp. komt in uittreksel op het volgende
nêer
lo Scheiding van stand acht hjj bedenkelyk,
eendeels omdat het onbilljjk is, dat een deel
der bevolking minder volledig gevormde art
sen hebben son, anderdeels omdat het gebrek aan
rtsen ten platten lande,ofschoon hier en daar nog
bestaande,gaandeweg afneemt. Waar opden dnnr
gebrek aan geneeskundige hulp bljjft bestaan,
zal de staat goedkooper in de behoefte kunnen
voorzien door toekenning van subsidies dan
door oprichting eener afzonderljjke school tot
opleiding van minder wetenschappelijk ge
vormde medici, te meer nu reeds bedenkingen
gerezen zjjn tegen het bestaan van 3 rijks
universiteiten. dit het jaarlijks toenemend
getal studenten in de geneeskunde, hetwelk
op 1 Januari 1891 geklommen was tot 1447,
mag men overigens afleiden, dat in de naaste
toekomst het gebrek aan geneeskundige hulp
ten platte lande nooit bjjzonder groote afme
tingen kan aannemen.
Minder gunstig acht bjj den toestand ten
opzichte van het getal vroedvrouwen, hetgeen
des te meer te betreuren is, omdat bjj een be-
noodigd getal, bet gebrek aan geneeskundigen
ten platten lande minder gevoeld wordt en
bovendien de hulp der vroedvrouw voor het
volk goedkooper is. Terwjjl in Zwitserland, op
eene bevolking van 2933334 inwoners, in
Januari 1890 circa 3095 vroedvrouwen geves
tigd waren, telde Nederland, op eene bevolking
van 4.450 870, bjj het einde van het jaar 1888
slechts 803 vroedvrouwen. Vermeerdering van
vroedvrouwen in ons land is dus noodzakeljjk,
èn omdat een eroot gedeelte der vroedvrouwen
(nl. zjj, die toegelaten zjjn vóór het in werking
treden der wet van 1 Jnni 1865, Staatsblad
no. 59) thans op hoogen leeftjjd gekomen is,
èn omdat bjj de tegenwoordige inrichting onzer
vroedvrouwenscholen de aanvoer geen geljjken
tred kan bljjven houden met den afvoer. Wen-
scheljjk komt den inspecteur daarom voor
de Btichting eener vroedvrouwenschool in het
zuiden des rjjks.
2o. Uitzonderingsbepalingen voor hen, die in
het buitenland bevoegdheid tot uitoefening der
geneeskunst in haren vollen omvang, der tand-
heelkunst en der artsenjjbereidkunst verkregen
hebben, schjjnen den inspecteur niet gerecht
vaardigd.
3o. Latijn en Orieksch behoort niet te worden
gevorderd van de tandartsen; Orieksch even
min van apothekers en artsen.
Wat het Latjjn betreft, zou hg voor a. s.
apothekers niet verder wenschen te gaan dan
tot verstaan van Nepos en Caesar en van den
Latjjnschen tekst der Pliarmacopee. Voor a. s.
artsen zou hg dezelfde eischen wenschen, welke
men stelt aan a. s. juristen. Voor een diploma
van het eindexamen der hoogere burger school
met aanvullingsexamen in het Latjjn, dient
dan echter het verkrjjgen van den titel van
van medicinae dr. beschikbaar gesteld te|worden
4o. Voor hen, die met vrucht de 4de klasse
van een gymnasium doorloopen hebben en voor
veeartsen behoort z. i. niet langer de toegang
tot de academische lessen van den medicus
opengesteld te worden, daar deze veelal de
noodige wiskundige kennis missen. Daaren
tegen dient onder de noodige waarborgen,
i. verzwaard, het litherarisch-mathematisch
examen behoaden te big ven voor hen, die eene
vrge opleiding genoten hebben.
De insp. acht het niet gewenscht om de toe
lating voor het landarts-examen te verzwaren,
Maakt men de tandheelkundige examens te
zwaar, dan zullen de mindere standen van de
diensten der tandmeesters niet kunnen gebruik
maken.
6o. BIgkens de wet van 25 December 1878,
Staatsblad no. 222, is de Btand van apothekers
bediende in het leven geroepen om de apotheken
van voldoende hulp te voorzien. Wil de hooge
regeering ook in de toekomst dat kenmerk
behouden zien, dan acht hg hoogere eischen
van voorbereiding onnoodig, behoudens ver
plichte werkzaamheid in eene apotheek gedu
rende 2 jaren.
Den thans gevorderden leeftgd van 18 jaar
zou hg opgevoerd wenschen te zien tot 20 jaar.
Den naam »apothekersbediende" acht
goed gekozen, wanneer de persoon alleen
beschouwd wordt als hulp voor de apo
theken. Wenscht men eene andere benaming b.v
hulpapotheker," dan dienen de eischen van
voorbereiding aanmerkelgk verzwaard te wor
den. Men krggt dan het Dnitsche stelsel, waar
bg de candidaat bestemd is voor het apothekers
examen.
7o. Ofschoon in Nederland geen voorbeelden
bekend zgn, die doen denken aan de nadeelen
van 't examineeren door eigen leermeesters,
zoo vermeent de insp. toch, dat het beter is te
laten examineeren door vreemde professoren.
Het aanwgzen der examinandi tot eene be
paalde commissie acht hg min of meer in strgd
met de vrgheid.
8o. Het voorschrift (art. 20 der wet), waar-
bg alleen een geneeskundig inspecteur of ad
junct-inspecteur voorzitter mag zgn van de
commissiën tot 't afnemen der examens van
vroedvrouw of apothekersbediende, dient z.
gewgzigd te worden.
9o. Het komt hem voor, dat het wenschelgk
is tweemaal 's jaars gelegenheid te geven tot
aflegging van het examen van arts, tandmeester,
apotheker en apothekersbediende. De examens
voor vroedvrouw kunnen desnoods slechts één
maal per jaar worden afgenomen.
In verhand met het in de handelingen me
degedeelde zegt de voorzitter dat, wat het te
Overslag door een dollen hond gebeten jon
getje betreft, bg een controleproef gebleken
dat de hond werkelgk aan dolheid leed-
Het kind is gezond gebleven doch was ook
slechts licht verwond aan de hand.
Wat aangaat den eisch, door den inspeotenr
gesteld aangaande meerdere kennis van Latgn
voor a. 8. artsen, meent de heer Van Berlekom
Sr. dat de eisch wel wat ver ging.
De heer Bolle is het daarmede niet eens
hg gaat volkomen met den inspecteur mede,
wil zelfs nog verder gaan en ook bepalen dat
iets aan het Grieksch gedaan worde.
Dit laatste denkbeeld wordt door den in
specteur niet gedeeldhg is van oordeel dat
de tgd van opleiding te kort is, vooral ook
omdat in andere opzichten zooveel van aan
staande medici gevergd wordt.
De heer Couvée acht ook Orieksch overbodig!
hg geeft er verre de voorkeur aan dat meer
werk worde gemaakt van het Latgn. Hg
onderschrgft verder ten volle de woorden van
den inspecteur, waar deze zegt: »Voor een
diploma van het eindexamen der hoogere bur
gerschool met aanvullingsexamen in het Latgn,
dient dan echter het verkrggen van den titel
van medicinal doctor beschikbaar gesteld te
worden."
De inspecteur stelt daarop in het licht dat
z. i. de jongelui, die eindexamen hoogere bur
gerschool deden, in algemeene ontwikkeling
hoogei stonden dan de gymnasiasten.
De heer Baert vraagt of de maatregel, dien
de voorzitter voor medicinal doctor wenscht,
ook niet op pharmaceuten kan worden toege
past en doet een daartoe strekkend voorstel.
De voorzitter vraagt of de raad kan goed
vinden aan den betrokken minister namens
den geneeskundigen raad den wenBch te ken
nen te geven bg eene eventueele herziening
der artsenwet meer waarde te hechten aan
het eindexamen der hoogere burgerschool in
den geest als door den voorzitter is in het
licht gesteld.
Nadat de heer Bolle de voordeelen in het
licht gesteld heeft van eene klassieke opvoe
ding, de heer Couveé de hooge waarde van de
ontwikkeling op de hoogere burgerscholen heeft
aangetoond en de heer Van der Beke Callen-
fels de veelzgdige ontwikkeling door gymnasi
aal onderwgs heeft geroemd doch het betreurd
dat aan die inrichtingen zoo weinig aan schei-,
wis- en natuurkunde wordt gedaan, wordt met
algemeene stemmen behalve die van den heer
Bolle besloten zich in bovenbedoelden geest tot
de regeering te wenden.
Met betrekking tot de medewerking van
zoovele geneeskundigen om inlichtingen be
treffende kindervoeding, verklaart de heer Bolle
daaraan niet medegewerkt te hebben, omdat
z. i. niet alleen den medici daarover informatie
moet gevraagd worden, maar ook bakers,
vroedvronwen of ongehuwde tantes dienen ge
hoord te worden. Dan eerst zon een meer
betrouwbare statistiek verkregen worden.
De voorzitter geeft toe dat het advies van
vroedvrouwen in deze waarde hebben kan,
ook van anderen die veel met het volk in aan
raking komen.
Naar aanleiding van de mededeeling in de
handelingen dat de invloed van te jonge hu-
weljjken der moeders op de kindersterfte in
Zeeland niet aan te toonen is. wjjst de heer
Walraven op de zeer jonge huweljjken, die in
Arnemuiden gesloten worden, en doet daarbjj
eene van jaartallen en cjjfers wemelende opgaaf
van geboorte en sterfte. Spreker verklaarde
van meening te zgn dat hoe grooter het aan
tal geboorten is hoe grooter ook in evenredig
heid de percentage is van kindersterfte.
De heer Bolle feliciteert vervolgens den
inspecteur nog met de veranderingen, die door
het gemeentebestuur van Middelburg, naar
aanleiding van het rapport van den inspecteur,
zgn aangebracht in school E, die thans een
modelschool is.
De voorzitter verklaart dit niet te begrgpen.
Hg heeft zgn rapport ingediend doch daarop
geen antwoord ontvangen.
De heer Bolle zegt het dan zeer te betreu
ren dat een zoo degelgk rapport zonder
antwoord gebleven is.
De heer mr W. A. van Hoek vraagt eene
inlichting omtrent het in de mededeelingen
vermelde met betrekking tot de tandheelknn-
dige examens. Spreker wenscht te vernemen
hoe er verband kan beslaan tnsschen verzwa
ring van de examens en het niet kunnen ge
brnik maken van de diensten der tandmeesters
door de mindere standen.
De voorzitter deelt mede dat z. i. het examen
thans zwaar genoeg is en het onnoodig is
algemeene ontwikkeling als Latgn of Orieksch
moderne talen enz. te eischengoed lager
onderwgs en een helder hoofd zgn voldoende
om de studie te kunnen volgen. Stelt men te
hooge eischen, dan zullen zich weinigen aanmel
den en de meer wetenschappelgk gevormden
zullen meer vorderen dan de tegenwoordige
technici, wat niet in het belang is van de
mindere standen.
Voorts wordt nog mededeeling gedaan van
den uitslag van een door den gemeente-apothe
ker van Middelburg, den heer Wgnne, inge
steld onderzoek naar vervalschingen van brood
en meel. In geen der door dezen deskundige
onderzochte monsters is aluin of kopervitriool
gevonden.
Op voorstel van den heer Bolle wordt nog
goedgevonden het gemeentebestuur van Mid
delburg namens den raad hulde te brengen voor
het tot stand brengen van de duinwaterleiding.
Eindelgk doet de voorzitter nog mededeeling
van een bjj hem ingekomen Bchrjjven van den
heer Van der Loeff betrekkeljjk de oprichting
van een krankzinnigen gesticht in Zeeland.
De heer Van der Loeff verzocht den raad
voor te stellen nogmaals zich tot het gedepn
teerd college te wenden met verzoek dat èn
in verband met gebrek aan plaats in Holland
èn in het belang van patiënten èn ook met
het oog op bezoeken van de bloedverwanten
van krankzinnigen in Zeeland een gesticht
worde opgericht.
Bjj de beraadslaging hierover vraagt de heer
Baert of er geen rekening mo6t gehouden
worden met de Christeljjke gestichten, die zjjn
en worden opgericht.
De voorzitter geeft dit toe maar wjjBt eorp
dat ook zoodanig gesticht in Zeeland ontbreekt.
Hjj gelooft verder verpleging van krankzinni
gen in eigen omgeving gemakkelijker en beter.
De heer Van Berlekom Sr herinnert eraan
dat jaren geleden een geljjke vraag, is gericht
aan het gedeputeerd college doch dat daarop
tot heden nog geen antwoord is ontvangen.
Spreker wjjst erop dat, waar het arme patiënten
geldt, de christelijke gestichten veelal hulp
verleenen moeten, doch is van oordeel dat dit
toch een niet houdbare toestand is. Hjj wil
zich nogmaals tot den raad wenden.
De voorzitter deelt mede dat hem bjj een
onderhoud metprovinciale autoriteiten gebleken
is dat met betrekking tot deze aa&k eene onder
handeling hangende is tnsschen Zuid-Holland
en Zeeland en dat te verwachten is dat vóór
dat die onderhandelingen niet afgeloopen er
geene beslissing te wachten is. Toch acht de
voorzitter het niet kwaad dat nogmaals een
scbrjjven aan het gedeputeerd college wordt
gericht.
Met 6 tegen 5 stemmen wordt alzoo besloten.
Daarop gaat de openbare zitting over in eene
met gesloten deuren.
Vlisslngen. In de heden middag, onder
voorzitterschap van den heer Van Ujje Pie-
terse, de burgemeester was uitstedig, gehouden
raadszitting waren afwezig de heeren Kalb-
fleisch, Verkuyl Quakkelaar, Wibaut en Loois;
de laatste met kennisgeving.
Onder meer werd overgelegd de rekening
der dd. scbutterjj over bet jaar 1890, in ont
vang bedragende op 1839 50 en in uitgaaf
1482.18, dus met een goed slot van 357.32.
Zjj werd gesteld in banden der financiëele
commissie.
In de eerste plaats werd daarna overgegaan
tot de samenstelling van de stembureau'» voor
de aanstaande verkiezingen voor een lid van
de Tweede kamer en voor leden van den ge
meenteraad.
Tot leden van het stemburean voor de ver
kiezing van een lid der Tweede kamer werden
aangewezen de heeren Le Sage van Hoeve en
Winkelman en tot hunne plaatsvervangers de
heeren Chevalier en Harder, benevens de overige
leden van den raad.
Het stembureau voor de keuze van gemeen
teraadsleden werd samengesteld uit de heeren
Chevalier en Harder als leden en de heeren
Loois en Delvojje benevens de overige leden
van den raad als plaatsvervangers.
Daarna werd, naar aanleiding eener opmer
king van het gedeputeerd college, een nieuw
besluit voorgesteld, ter zake van Het verleenen
van concessie aan J. H. Stoutjesdjjk voor het
plaatsen van een weegbrug.
Voorgesteld werd de concessie te verleenen
voor 25 jaren, als terrein voor de plaatsing
aan te wjjzen een gedeelte van de Zeilmarkt
bp de Roode brug of de Ritthemsche Markt;
en tevens eene retributie van 35 's jaars te
heffen.
Nadat mededeeling was gedaan van de hier
omtrent gevoerde beraadslagingen in het col
lege van bnrg. en weth. werd goedgevonden
de beslissing aan te houden.
Vervolgens kwam in behandeling een voorstel
tot het sluiten eener overeenkomst met de
Maatschappij tot exploitatie van gronden te Vlis-
singen, waarbjj aan die m< voor onbepaalden tjjd
tot wederopzeggens uitstel wordt verleend om
te voldoen aan de verplichting tot het bouwen
van drie villas op het deel van het duin nabjj
de badplaats. Ook dit werd aangehouden.
Geljjke beslissing werd genomen omtrent het
brengen van eene wyziging in de gemeentebe-
grooting voor 1891.
Daarna is de zitting gesloten.
Ternensen. By de herstemming op heden
van vyf alsnog te benoemen leden van de
kamer van koophandel alhier brachten 78 van
de 176 kiezers hun stem uit.
Gekozen zgn de heeren C. van der Hooft
met 47, J. A. de Jonge met 43, P. A. van de
Velde, F. S. P. Wynman en Anth. Hamelink,
elk met 40 stemmen.
Amsterdam. Ter algemeene vergadering
van aandeelhouders der Aederlanchche Handel
maatschappij is het verslag en de balans goed
gekeurd en de winstrekening vastgesteld.
Het dividend is op 82 pet. per aandeel bepaald.
In het verslag wordt o. a. medegedeeld het ver
lies van 1 mm. aan specie bg het zinken van de
Prins Frederik op 18 October in de golf van
Bisoaye, welk bedrag verzekerd was..
'e Clravenliage HH. MM. de koninginnen
vertrekken Dinsdag 30 Jnni te 1.45 naar Am
sterdam den 3 Juli te 10 uur met den keizer
en de keizerin van Duitachland nit Amsterdam
over Den Haag naar Rotterdam, waar zg te
4.45 aankomen.
Het vertrek van de Hohenzollern is bepaald
op 6 uur, waarna onze koningin-regentes weer
naar Den Haag terugkeert; om met de konin
gin den 4en Juli weer naar het Loo te gaan.
De koningin zal slechtB gedeeltelgk het vast
gesteld program bywonen. Later zal worden
beslist of H. M. mee naar Rotterdam gaat.
Rome. De begrooting wyst een ongedekt
tekort van 15 mm. lires aan.
Paryg. De Matin behelst een telegram
uit Santiago dat de president van Chili de
invoerrechten met 100 pCt. verhoogde.
Lissabon» Het bericht omtrent het aftre
den van den minister van financiën wordt
officieel tegengesproken.
Binnen weinige dagen zal keizer Wilhelm
zgn jaatlgksche buitenlandsche reizen aan
vangen, waaronder ditmaal ook een bezoek aan
het hof onzer koningin-regentes behoort. Even
als telken jare, wanneer deze reiziger in
de triple alliantie zgn pelgrimstocht naar de
Europeesohe hoven onderneemt, bevatten ook
dezen keer sommige politieke organen hoogst ern
stige beschouwingen over het eigenlgkdoel en
de mogelgke gevolgen van 'a keizers reis. Zoo
wenscht het vryzinnige Be.rl. Tageblatt, dat in-
tusschen geenerlei officieus karakter draagt, aan
het bezoeken van keizer Wilhelm aan ons land
een bepaald politieke beteekenis te geven, in zoo
verre er door zou beoogd worden de econo-
nomische betrekkingen tussohen het Duitsche
ryk en Nederland nauwer toe te halenmet
andere woorden dat er sprake zou kunnen zgn
van een tolverbond tnsschen beide staten, gelgk
Duitschland op weg is met België te sluiten.
Beslist wordt deze opvatting van het Berliner
Tageblatt weerlegd door een blgkbaar officiense
mededeeling in de Pol. Corr., het Weener blad,
dat door verscheidene Enropeesche regeeringen
herhaaldelgk gebruikt wordt voor officieuse
berichten, volgens welke het bezoek van den
»keizerlyken toerist" nietB te maken heeft met
economische of politieke vraagstukken.
Wat er aan het beweren of aan de tegen-
