N°. 135
134a Jaargang.
1891.
Donderdag
11 Juni.
Middelburg 10 Juni.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k g
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager.1
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alia
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
FEUILLETON.
Be stieftaMers van Laij Olivia.
KUNST EN LETTEREN.
ONDERWIJS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
ÏDDIIIII |{(,SIIII. COURANT.
I'lie rm «meter.
Advertentiën
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mïstdagh Zoon, te Goes: A. A. w. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peijl, te Zierikzee: A.C. de Moon, te Tholen: W. A.
Middelburg 10 Juni nu. 8 u. 53 gr. van Nieuwenhuijzen en te TerneuienM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de i moéten des namiddags te één uur
m. 12 u. 58 gr-, av. 4 u. gr. F. advertentie-bureau's van Nijgh Van T)ttmah, te Rotterdam, de Gebe. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zjjn, wille*
Verwacht verand. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Pnblicité étrangère G. L. Daube Cle., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen.
Neder] andscbe bond ter bestrijding van
overdreven Zondagsrust op bet gebied
van post- en telegraafverkeer.
Van de poging tot oprichting van dezen
Bond maakten wjj ter zjjner tjjd meldingzjj
ging uit van het Noorden. "Wg betuigden
daarmee destjjds onverholen onze instemming;
omdat zg zoo geheel en al overeenkwam met
onze meening omtrent de overdrijving, welke
op dat gebied in den laatsten tgd in ons land
viel waar te nemen.
Die bond, waarvan het hoofdbestunr geves
tigd is te Leeuwarden en beBtaat uit de heeren
S. H. Hylkema, president, J. Hoogslag Jzn.,
secretaris, J. v. d. Werff I.Hzn., penningmees
ter, E. J. Kuipera en D. Tigler Wybrandi,
leden, heeft getracht ook in Zeeland propaganda
te maken voor zijne ideën en daartoe is nog
niet lang geleden in onze provincie algemeen
een circulaire verspreid, waarvan den inhoud,
onzen lezers niet geheel onbekend, wjj hierop
verzoek thans nog laten volgen.
Hoewel de verspreiding reeds eenigen tjjd
geleden plaats had hebben wij met opzet ge
wacht met aan dit verzoek tot opname te
voldoen, teneinde te voorkomen dat men in de
dagen van algemeene politieke beweging ook
hierbjj aan eene politieke manoeuvre zou den
ken. Niets van dit alles. De kwestie is eene
van zuiver maatschappelijk belang en heeft
met de politiek alB zoodanig niets te maken.
Uit dat oogpunt dient de bond ook beschouwd
te wordenen in dien geest is dan ook de
circulaire gesteld maar daarom te meer kwam
het ons nuttig voor met de opname ervan in
ons blad te wachten tot de verkiezingstrjjd
een oogenblik bedaard is.
Deze circulaire nu luidde
•Het zal n wellicht bekend zjjn, dat in eene
op 14 December 1890 te Zwolle gehouden ver
gadering van afgevaardigden van Earners van
koophandel en fabrieken, handelsvereenigingen,
handelaren en njjverheidsmannen, uit alle oor
den van Nederland saamgekomenbesloten
■werd tot het oprichten van een Nederlandschen
lond ter bestrijding van overdreven Zondagsrust
op het gebied van post- en telegraafverkeer.
Door alle ter vergadering aanwezigen, als
mede door tal van verdere handel- en nijver
heids corporatiën en particuliere personen,
■werd het oprichten van dien bond dringend
noodzakelijk geacht.
De voorstanders toch van Zondagsrustniet
tevreden met het reeds door hen behaald succès
in zake inkrimping van post- en telegraafver
keer op zon- en feestdagen, bejjveren zich voort
durend, die inkrimping nog grootere afmetingen
te doen aannemen. Hun idéaal schjjnt te zgn
volslagen rust.
Waar de tegenwoordige inkrimping voor vele
en op vele plaatsen reeds schadeljjk werkt en
groot ongerief veroorzaakt, daar zou eene ver-
Uit het Engelsch
Van DAINE.
HOOFDSTUK II.
Weldra waren de vrienden in een oudheid
kundige woordenwisseling verdiept; en, al was
lady Olivia niet genoeg op de hoogte om daar
veel belang in te stellen, toch luisterde zij
zoo deelnemend en verstandig dat haar tegen
woordigheid het gesprek zeer veraangenaamde.
Met wederzjjdsch goedvinden vergezelden zg
haar na het eten naar het salon en zetten
daar hunne beschouwingen voort. De heer
Frenck haalde eenige zeldzame documenten
naar beneden, dis hg, zorgvuldig door Pamela
ingepakt, medegebracht had, en wjjdde met
groote ingenomenheid over hun Kostbaarheid
uit. Tegen het einde van den avond richtte
Kg onwillekeurig het meest het woord tot lady
Olivia, wier aandacht steeds toenam. Het
was een nieuwe gewaarwording voor hem om
te zien hoe hare groote blauwe oogen schit.
terden, als hg haar iets verklaarde, haar war
men adem te gevoelen wanneer zg over het hand
schrift heenbocg of een of tweemaal haar hand
derinkrimping voor handel en nijverheid
bepaald gevaarlijk worden.
Men zg dus op zgn hoede en stelle zich
tjjdig te weer tegenover het blinde jjveren van
mannen, die, öf om gemoedsbezwaren, öf wegens
hunne onbekendheid met de onschatbare dien
sten, die het algemeen verkeer waarvan post
en telegraaf twee hoofdfactoren zgn aan
handel en ngverheid bewgzen, dat verkeer aan
banden willen leggen.
De Staat bezit het monopolie.
Tegenover dat recht rust op hem echter tevens
de verplichtingop de beste, veiligste en vlugste
wjjze voor 't vervoer van brieven en telegram
men zorg te dragen.
Voldoet nu de Staat aan die verplichting, zoo
bij op Zon- en feestdagen het post- en tele
graafverkeer meer en meer inkrimpt en daar
door, in de voornaamste plaats, de belangen
van handel en ngverheid opoffert aan den
wensch van enkelen? Neenl dat zou zgn:
misbruik maken van het monopolie. En
toch gaat het dien weg op, als de Btroom niet
gestuit wordt 1
Wat wil nu de bond
In de eerste plaatsten strjjde trekken tegen
inkrimping van post- en telegraafverkeer op
zon- en feestdagen, waar die inkrimping zoo
danige afmetingen dreigt aan te nemen, dat
zij geacht moet worden te zjjnschadelijk voor
*het algemeen belang (handel en ngverheid in
't bgzonder).
TweedensMisbruiken en leemten in post
en telegraafverkeer door geheel Nederland
opsporen, ze ter kennis der bevoegde auto
riteit brengen en op verbetering aandringen.
Niets anders dan dat beoogen wij; ons
arbeidsveld is dus nauwkeurig afgebakend.
Met bestrijding van Zondagsrust in algemeenen
zin zal de bond zich niet bemoeien. Al wat
men hem daaromtrent ten laste moge leggen,
vindt zjjn grond in verdachtmaking.
Ook is het volstrekt niet onze bedoeling,
tegen de ambtenaren van post en telegraat
vgandig op te treden, integendeelwg waar-
deeren hen juist ten volle als de onmisbare
helpers en bondgenooten van handel en ngver
heid en gunnen hun evenals trouwens ieder
een gaarne minstens éen ruztdag in de
week (bjj voorkeur zelfs den Zondag, mits dit
niet ga ten koste van het algemeen verkeer).
In dat geval zorge de Staat voor eene andere
indeeling hunner werkzaamheden of voor
het aanstellen van plaatsvervangers op zon
en feestdagen.
Met het bovenstaande meenen wjj u voldoende
omtrent ons streven en de gronden daarvoor
op de hoogte te hebben gebracht. Wjj zullen
u thans nog in grove trekken de inrichting
en het werken van den bond schetsen.
De bond zal bestaan uit |een hoofdbestuur
(gevestigd te Leeuwarden en bestaande uit 5
personen) en provinciale besturen, voor elke
Men verlieze niet uit het oog, dat inkrimping
op Zon- en feestdagen niet alleen belemmerend werkt
op den Zon- of feestdag zelf, maar dat men daarmede
reeds rekening moet houden bij 't verzenden der
brieven op den vorigen dag en de naweeën zich ook
den volgenden dag nog doen gevoelen.
aan te raken, wanneer zjj haar broeder iets wilde
aanwjjzen.
Toen Richard Frenck zjjne handschriften
weer inpakte en zgn gastvrouw goeden nacht
wenschte, vond hg dat hg in lang niet zulk
een aangenamen avond doorgebracht had.
»Wanneer een vrouw knap en schrander
is, kan men toch aan niemand beter iets uit
leggen dan aan haar. Pamela kent al die
dingen, maar zjj wekt volstrekt geen geestdrift
op, zooals deze vrouw. Wat zou men niet tot
stand kunnen brengen met een lady Olivia tot
gezellin en hulp Heyward is een gelukkig
man 1
»Gjj zjjt van avond heel lief geweest,
Oliviazei haar broeder »gjj hebt Frenck
bepaald gelukkig gemaakthg raakt hoe langer
boe meer op zjjn dreef. Als ik zulk een be-
koorljjke gastvrouw heb, zullen al mjjne vrienden
zeker dikwjjls komen. Maar", voegde hjj er
een weinig kortaf bjj, „ik dacht dat gjj gehoopt
hadt dat hjj zgn dochter meebracht".
»Ja, dat bad ik ook. Ik heb immers
gezegd dat ik erg teleurgesteld was door hare
weigering. Nacht HeywardIk heb ook een
aangenamen avond gehad, maar nu ben ik
moede."
HOOFDSTUK III.
Den volgenden morgen vergezelde lady
provincie bestaande uit een president, secretaris
en penningmeester.
De provinciale besturen zntlen het hoofdbe
stuur geregeld op de hoogtS honden van de
leemten en gebreken, die het post- en tele
graafverkeer in hunne provincie aankleven.
Het hoofdbestuur zal die ter kennis brengen
der bevoegde autoriteit en op verbetering aan
dringen.
Ieder kan lid van den bond worden door
zich bjj 't hoofd- of provinciaal bestuur aan te
melden.
De jaarljjksche contributie bedraagt ƒ1;
het hondsjaar loopt van 1 Januari tot 31 Dec.
Eens in het jaar zal er eene algemeene leden
vergadering plaats hebben.
Het reglement zal zoo spoedig mogelijk den
leden ter goedkeuring en vaststelling worden
aangeboden.
Op deze wjjze kan, naar onze meening, de
bond met zekerheid en kracht optreden tegen
misbruiken en tekortkomingen in geheel ons land.
Zal ons streven doel treffen, dan is nauwe
aaneensluiting van allen, die belang hebben bjj
een onbelemmerd post- en telegraafverkeer, eene
eerste en dringende vereischte.
Dat dus een ieder, die ons streven is toege
daan, daarvan bljjk geve, door zich als lid aan
te melden, opdat de bond inderdaad kan spreken
uit naam van handel en ngverheid in geheel
Nederland."
Bjj deze oproeping, eenvoudig en duideljjk
als zg is, hebben wjj niets te voegen. En dat
ook in Zeeland de drang tot aaneensluiting
voor zulk een doel sterk gevoeld werd, bljjkt
wel uit het feit dat binnen korten tgd zich
een vgftigtal leden, nit verschillende deelen
van ons gewest, bjj den bond aansloten.
Voor hen, die dit nog niet deden, al ontvin
gen zjj ook deze circulaire, zjj de aanhaling
ervan eene herinneringvoor anderen, wien
zjj niet werd gezonden en uie na kennismaking
thans met haar inhoud sympathiseeren, eene
opwekking om nog toe te treden. De contri
butie kan, wjjl zjj zeer gering is, zeker wel
geen beletsel daartoe zgn.
Het provinciaal bestuur voor Zeeland bestaat
uit de heeren J. Fransen van de Putte te Goes,
voorzitter, Joh. L. van der Pauwert te Mid
delburg, secretaris en P. Fak Brouwer te Sou
burg, penningmeester.
Bjj kon. besluit is: aan J. Sjjpkens, op zgn
verzoek, eervol ontslag verleend als burgemees
ter van Bellingwoldeaan den commies der
telegraphie van de le kl. J. A. Carbasius, op
zgn verzoek, eervol ontslag verleend en iB de
directeur van het telegraafkantoor te Purme-
rend, C. Zjjlstra, op zgn verzoek, als zoodanig
eervol ontheven en benoemd tot commies der
telegraphie van de le kl.
Yerder is Z. K. H. de prins van Roemenië
benoemd tot ridder-grootkruis in de orde van
den Nederlandschen Leeuw.
De minister van binnenlandsche zaken ver
leent Zaterdag geen audiëntie.
Olivia haar broeder en den heer Frenck naar
het gebouw, waar de handschriften te zien
waren. Dat kijken bleek een langdradige ge
schiedenis te zgn, die haar weldra begon te
vervelen, zoodat zjj plaats nam op een canapé
en de heeren aan hun lot overliet. Er waren
geen andere dames en de heeren over het
algemeen hoogst belangrjjk. Haar broeder en
zgn vriend schenen haar geheel te vergeten en
hare gevoelens jegens dezen laatsten begonnen
verre van vriendeljjk te worden, toen zij eens
klaps een welbekende stem in hare nabjjheid
hoorde.
»Gjj hier riep de heer Carey verbaasd.
»Dat is als een oase in de woestjjn voor mg.
Hoe gaat het, lady Olivia Wees zoo goed
mjj te verklaren, aan welk gelukkig toeval ik
dit onverwacht genoegen te danken heb 1
Gisteren meende ik begrepen te hebben dat
gij geen belang in* perlsamenten steldet."
»Dat is ook zoo", zei zjj, opschuivende
om plaats voor hem te maken. Eensklaps was
de verveling on somberheid van haar gelaat
verdwenen en zjj was weer het bevallige, lieve
schepsel van gisteren. Onze geleerde vriend is
gisteren aangekomen en ik dacht dat ik het
onderwerp in eens uitgeput hadmaar neen
hg sleepte mjj van morgen hierheen, om
die oude handschriften te zien en Heyward is
er ook zoo in verdiept, dat zjj geen van beiden
aan iets anders denken".
„Is dat de heer frenck vroeg Carey en
De nieuwe gouverneur van Suriname, jhr
mr T. A. J. van Asch van Wjjck, vertrok
Dinsdag morgen te tien uur met het stoom
schip Prins Frederik Hendrik, van den West-
Indischen maildienst naar Paramaribo. Ten
behoeve van hem en zjjn familie waren op
leze boot twee hutten, benevens een kleine
salon in gereedheid gebracht. Den gouverneur
werden bjj zjjo vertrek militaire eerbe wjjze®
gebracht, waarbjj de kapel van het 7e regi
ment infanterie, te Amsterdam in garnizoen,
tegenwoordig was.
De le luit. der inf. van het O. I. leger A.
H. Overman, die voor den tgd van 5 jaren
gedetacheerd wordt bjj het leger h. t. 1., is
bestemd voor het 5e bat, 6e reg. inf. te Geer-
trnidenberg.
Heden is te Hellevoets!nis in dienst gesteld,
onder bevel van den kapt-lnit. ter zee F. J.
Beekman, Hr. Ms. ramschip Buffel.
Aan boord zgn geplaatstluit. ter zeeule kl.
G. J. Slujjterman als le officier, de luits. ter
zee 2e kl. J. L. Hanewinkel, C. C. Zegers Rijser
en C. Kastelejjn, de adelborsten le kl. F. H.
baron van Dedem, L. J. Moojen, C. J. CanterB
en J. M. Ramondt, de off. v. gez. 2e kl. J. van
der Kolk en de off. van adm. 2e kl. WP. van
Grasstek.
De bekende Duitsche romantische dichter
Oscar von Redwitz, wiens zenuwgestel sedert
langen tgd zeer geschokt was, is thans door
zjjn familie in een krankzinnigengesticht over
gebracht.
Munkacsy is aan een groote echilderjj
begonnen Christus onder de jongerenhjj zal er
twee jaren voor noodig hebben. De schilderij
zal een reis door Europa en Amerika maken
en dan een plaats krjjgen in het Museum te
Berljjn.
De raad van St Kruis benoemde met alge
meene stemmen tot onderwijzeres mej. C. J.
Monjé, thans te Duivendjjke.
De directie van het hulppost- en tele
graafkantoor te Wemeldinge (8ste klasse), trac-
tement 1300 en vrjje woning, is vacant. SjI-
licitatiën naar die betrekking zullen uiterljjk
15 dezer moeten zgn ingediend.
Maandag avond is te Oud-Vosmeer de
schuur van A. VerbeeK afgebrand, waarin zich
bevonden twee stuks hoornvee, eene geit, wat
stroo, eenige landbouwwerktuigen en een wagen
met parapluies van den koopman Geense nit
Goes. Alles is verbrand met uitzondering van
de twee stuks hoornvee, die evenwel in znlk
een toestand verkeeren, dat zjj waarschijnlijk
afgemaakt moeten worden. Den nacht te voren
verbrandde in dezelfde gemeente een pakhuis
met al het daarin geborgene.
zag belangstellend naar den man met zjjne
aristocratische, ietwat gebogen gestalte, zjjne
fijne gelaatstrekken en keurige kleeding. »Hebt
gjj hem nog niet overgehaald om zgn dochter
te laten komen?"
»Ik heb er geen moeite voor gedaan",
antwoordde zg koel, »daar ik tegen de taak
opzie om zulk een ingenue veilig door al de
verleidingen van een Londensch seizoen heen
te brengen. Ik hond van iets meer alle-
daagaeh."
»Als gjj het niet onbeleefd vindt dat it
u een oogenblik alleen laat, zal ik even die
handschriften bekijken. Een vluchtige beschou
wing is mg genoeg, daar ik er heel weinig
verstand van heb, en wilt gjj mjj daarna toe
staan u thuis te brengen dat wil zeggen
als gjj voldaan zjjt."
>0, ik zal n zeer dankbaar zjjn!" riep
lady Olivia uit. »Maar ik ben overtuigd dat
gjj vooreerst niet terugkomt, als gjj naar de
tafel gaat en Heyward u aan den heer Frenck
voorstelt. De heer Frenek is geljjk aan dien
ouden zeemanals hg begint moet men luis
teren. Gjj hadt mij gisteren avond moeten
zien!"
»Denk zoo iets niet van mg. Gewoonlgk
weet ik mjjn eigen zin door te drjjven en ik heb
zoo veel rondgezworven in de wereld dat de be
schroomdheid er vrjjwel afgesleten is, en ik
niet licht te overreden ben. Gjj, lady Olivia,
kent zoo iets niet en wordt dus het slaoht-
Uit Aardenburg schrjjft men ons
Maandag avond zes uren vereenigden zich
op het terrein, waar het oude mannen- en
vrouwenhuis in aanbouw is, de burgemeester
en wethouders dezer gemeente, regenten van
het wees- en gasthuis, om over te gaan tot de
plechtigheid van het leggen van den eersten
steen. De voorzitter van het gasthuis, de heer
G. A. Vorsterman van Oyen, hield daarbjj eene
toespraak, waarin hij te kennen gaf, dat de
stichting van het genoemde gebouw mogeljjk
is geworden door eene verandering der statuten
van het St. Janshuis, welke verandering door
den raad is goedgekeurd en door Gedeputeerde
staten bekrachtigd. Spreker bracht zjjn dank
aan de leden van het dageljjksch bestuur voor
hunne krachtige medewerking en verzocht ook
dien daDk over te brengen aan de raadsleden.
Verder wees hg erop hoe regenten van het
weeshuis de stichting hadden mogeljjk gemaakt
door het schenken eener bjjdrage van 5000,
voor welke aanzienijjke bjjdrage hjj mede zgn
dank betuigde.
Daarna ontvouwde hjj het doel der stichting,
ul. een aangenaam rustig verblgf te verschaffen
aan ouden van dagen, die moê en afgeleefd
menigmaal hun steun moeten zoeken bjj arm
besturen om daarvan genadebrood te ontvangen.
De oude gewoonte om het leggen van den
eersten steen met plechtigheid te doen plaats
hebben, alsmede om den werklui een feestavond
te bezorgen, wilde spreker volgen. Het leggen
van dien steen had bjj opgedragen aan zjjne
jongste dochter, opdat zjj in dat gedenkteeken
steeds eene herinnering zonde vinden van
hetgeen haar vader met deze Btichting beoogde.
Met den wensch dat het oude mannen- en
vrouwenhuis steeds steun moge vinden bjj den
raad, bjj regenten van wees- en gasthuis en
bjj de geheele bevolking, opdat het moge bloeien
in het belang van hen, wier toekomst menig
maal zoo duister is op een tgd, dat de werk
kracht verslapt en de geest verdooft, eindigde
spreker zjjne toespraak.
In het portaal van het gebouw legde nu de
jonge juffrouw Vorsterman van Oyen den eer
sten steen, die tot opschrift draagt*A. L. B.
Vorsterman van Ogen. MDCCCXCI.
De burgemeester nam daarop het woord en
bedankte namens de aanwezigen voor de eer
der uitnoodiging, terwjjl hg er verder op wees
dat het gasthuis, dank zjj den ruimen middelen,
aan alle eischen voldoet, welke met billjjkheid
aan dergeljjke inrichting kunnen gesteld wor
den. Hg noemde het eene gelukkige gedachte dat
regenten hiermede niet tevreden den blik
verder hadden gewend, waardoor eene stichting
in het leven zal worden geroepen, die niets
dan goeds kan opleveren voor de arbeidende
klasse. Spreker haalde aan, hoe hjj nog deser
dagen had gezegd dat de arbeiders-kwestie
moeiljjk te reglementeeren is, maar dat in die
zaak dient voor te zitten christeljjke liefde,
welke allen moet vereenigen en aan welk
denkbeeld hier uiting wordt gegeven. Hjj
wenschte regenten geluk met hunne pogingen
en beval de inrichting een ieder aan.
De heer Vorsterman van Oyen deelde nog
mede dat mevrouw de wed. A. van den Broecke-
Hennequin de moeder der armen dezer
offer van iedereen, die misbruik wil maken van
uw goedhartigheid".
De glimlach, waarmede hg haar verliet;
maakte haar een weinig ongerust en zjj sloeg
hem bekommerd gade, terwjjl hjj zich naar dé
tafel, waaromheen de belangstellenden zich
verdrongen, begaf. Zjj vreesde dat zjj nu zelfs;
du zjj alles in haar voordeel had, even wéinig
invloed op dezen man zon hebben als toen zjj
hem in haar jeugd beminde, doch door haaf
armoede meende gedwongen te zgn het jukte
torschen van een huwelijk met iemand, voor
wien zij slechts minachting koesterde. Zjj
dacht in dien tgd met jeugdige onervarenheid
dat Carey er wel toegekomen zou zjjn haar te
beminnen, als zjj vrjj spel had gehad, ofschoon
hij haar nooit eenige bjjzondere voorliefde had
betoond, maar de treurige noodzakelijkheid
om generaal Effingham aan te nemen, had al
haar hoop vernietigd.
Een plotselinge ongesteldheid van haar
man, terstond na het huweljjk, had haar tot
een betrekkelijk afgezonderd leven veroordeeld,
dat ieder jaar ondragelijker werd, totdat ein
delijk de dood van den generaal een welkome
verlichting voor haar was geweest. Gedurende
haar huweljjk had zg Carey meermalen gezien,
wanneer hg met zgn schip te Malta voor anker
lag, en altjjd had hg haar dezelfde welwillend
heid betoondmaar zg was steeds in het
onzekere gebleven of die in een ander gevoel
zon kunnen overgaan, indien ijj vrjj ware
