N°. 123 1346 Jaargang. 1891. Donderdag V 28 Mei. Middelburg 27 Mei. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers ?ijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën: 20 cent per regel: Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens aüe dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. LETTEREN 'EN KUNST. ONDERWIJS. KERKNIEUWS- UIT STAD EN PROVINCIE. Middelburg in J89 0. RECHTSZAKEN VERKOOPINGEN ENZ. Vlie nnometer. Middelburg 27 Mei »m. 8 u. 53 gr. bs. 12 u. 60 gr., av. 4 n. 56 gr. F. Verwacht 2. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W.Bolland,te KruinjngenF. v.d.Peijl, teZierikzee: A.C.keMooij, teTholen: W. A. van Nieuwendüijzen en te TerneuzenM. de Jónge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditïiab, te Rotterdam, de Gebb. Belintante, te 's Gravenbage, en A. de la Mab Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datfbe Cie., John P. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te één uur aan bet bureau bezorgd zjjn, wille* zjj des avonds nog worden opgenomen. De Standaard begint scherper te worden in zjjn aanvallen tegen ons, maar tevens ook wat meer zich te bepalen tot bijzonderheden, wat het polemiseeren vergemakkelijkt. Onze herinnering aan hetgeen in Suriname voorviel geeft het blad daartoe aanleiding. Maar nu redeneert zjjn redactie in deze zeer onjuist, omdat zjj ons betoog uit zjjn verband rnkt, ons dingen laat zeggen die wjj in dien zin en in die bewoordingen, welke zjj haren lezers mededeelt, niet hebben gezegd. Wjj hebben niet beweerd dat Lohman's da den een gevolg waren van de anti-revolution- naire beginselenmaar wel dat hjj, een der veteranen van de anti-revolution- naire party, onverstandig, onbesuisd, on verantwoord en autocratisch optrad iets wat de Standaard nu zelf gedeelteljjk beaamt door hem gebrek aan tact te verwjjten. En waar wjj duideljjk herinnerden dat al de moeilijkheden en bezwaren, die het kabinet ondervond, te wyten zjjn aan zjjn eigen leden en vrienden, daar behoort jh. mr M. A. de Savornin Lohman zeker wel in de eerste plaats tot die lastige personen. Maar dit ontslaat het kabinet niet het minst van de verantwoordelijkheid hem, dien anti- revolutionnairen strjjder, wiens leven en on handig strjjden tegen de liberalen en voor zjjne beginselen hier algemeen bekend waren, te hebben gezonden op een post, waar hjj niet behoorde, en daar te hebben gehand haafd niettegenstaande het ministerie vernam, welke droeve onhandigheden hjj daar beging. Die benoeming en dat bandhaven nemen eene voorname plaats in op de ljjst der grove fouten van het kabinet, en daarom is het mede aaneprakeljjk voor de gevolgen van dezen ver keerden stap. Wjj zullen over het verdere betoog van de Standaard maar liefst zwjjgen. Het lust ons niet om den stryd over deze kwestie weêr aan te bindenen wy volgen niet gaarne dat blad in *jjn redeneering over de houding van Wil lem den Zwjjger tegenover Alva. Eene verge lijking tusschen de daden van verzet van eerst genoemde en wat Lohman in Paramaribo deed gaat in menig opzicht mank. Maar wel meenen wy de Standaard te mogen verwjjzen naar hetgeen wjj vroeger in uitvoerige opstellen, aan de Surinaamsche kwestie gewijd, schreven nog voordat het incident-Kalff in de wereld kwam 5 en verder naar alles wat wjj in korter opstellen na dien tjjd als ons gevoelen over die kwestie openbaarden. Daarin zal het voldoende motieven vinden veor de meening, in ons opstel: Fouten en tekortkomingen ver kondigd, dat er door anti-revolutionnaire ministers en door een anti-revolutionnair be- lyder in onze West een onverantwoordelijk spel is gespeeld. By kon. besl. is benoemd tot le-luit. by het 5e bat. rustende schutterjj in Zeeland de 2e luit. F. C. O. M. Hombach. Yerder is benoemd tot broeder der orde van 'den Nederlandechen Leeuw H. S. Vogelzang, brigade-commandant van de rjjksveldwacht te Beetsterzwaag. Nog zijn benoemd tot notaris binnen het arr. Alkmaar, ter standplaats Hoorn, H. W. J. Sannes, ckhdidaat-notaris, thans inspecteur der registratie en domeinen aldaar en tot notaris binnen het arr. Amsterdam, ter standplaats Amsterdam, K. von Leyden, candidaat-notaris aldaar. Tot kantonrechter te Berlikum is benoemd mr J. H. Dull, thans griffier by het kanton gerecht te Onderdendam. Tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw zjjn benoemd R. E. van der Loeff, bur gemeester van Ooststellingwerf, enmrH. P. G Quack te Amsterdam, voorzitter van den raad van commissarissen der Mij t. Expl. van St. De minister van marine, G. Kruys, kapitein ter zee, is bevorderd tot schout by nacht. (Deze benoeming is nog in een deel der op laag van ons vorig nommer medegedeeld). De kapitein-luitenant ter zee J. Ficbet is, ^regens in, dooh niet door den dienst ontstane lichaamsgebreken, op pensioen gesteld, onder toekenning van een pensioen ad 1800 en eene verhooging van dat pensioen van 900 s jaar8, Aan den tweede-luitenant H. Pander Maat, van het 5de reg. inf. is, op zjjn verzoek, een eervol ontslag verleend uit den militairen dienst. In de zitting van de Tweede kamer, Vrjj- dag jl. gehouden, werd verslag uitgebracht over de talrjjke verzoekschriften, welke inge diend zjjn ter verkryging van een wjjziging der wet op de jacht en visscherjj. Wat de adressanten verlangen is een regeling, welke een einde maakt aan de .kunstmatige bescherming van den wildstand en daarmede van het jacht vermaak", die aan den landbouw, tuinbouw en de bloementeelt veel schade toebrengt. Zjj komeD op tegen het zdemoraliseeren" van ons volk, wegens handhaving van bepalingen, die slechts een particulier belang dienen en waartegen het volksgeweten in verzet komt." Het getal overtredingen dier wet is van 1300 in 1854 tot over de 6000 gestegen in 1887 en daaruit volgt dat die wet »een zekere vertrouwdheid met, een stellige onderschatting van het begrip misdrijf kweekt, die almede zeer demoraliseerend werken op het volk, daargelaten nog de kolossale uitgaven, die deze veroordeelingen voor het rjjk medebrengen, daar bjjna alle opgelegde geldboeten door het ondergaan van hechtenis worden gekweten.'' Deze gronden worden uitvoerig uiteengezet in het eerste verzoekschrift, dat door mr H. Ph. de Kanter en 130 andere meerderjarige ingezetenen van Haarlem is onderteekend. Aan het slot wordt daarin nog aangedrongen: »ter inkrimping der schade voor den landbouw en tuinbouw van heerljjke rechten te ljjden, de afkoopbaarstelling daarvan te vergemakke lijken". Dit adres is gevolgd door 214, waarvan twee vereenigingen, nl. de Maatschappij tot bevorde ring van landbouw en veeteelt in Zeeland en de Noorderafd. van het genootschap Nijverheid in de provincie Groningen en 212 onderteekend door ongeveer 15.000 meerderjarige ingezetenen uit alle deelen des lands. De commissie voor de verzoekschriften wyst in haar verslag op den grooten omvang dezer adresbeweging. Om de waarde der aange voerde gronden volledig te kunnen beoordeelen, ten einde ook daarop bjj eene eventueele wjjzi ging der wet te letten of die daarop voor te stellen, acht zjj gegevens noodig, welke alleen door het openbaar gezag kunnen worden ver strekt. In het algemeen belang, zegt de commissie, moet men, voor eene billijke beoordeeling van het verzoek, ook op die gegevens prjjs stellen. Daarom heeft zjj voorgesteld en de kamer heeft zich hiermede vereenigd het eerste adres te zenden aan den minister van justitie, met verzoek om inlichtingen. De andere adressen zjjn ter griffie neder- gelegd. Verzending ook daarvan naar den minister achtte de commissie niet noodig, om dat zjj geen nieuwe feiten of gezichtspunten behelzen en den minister uit het verslag bljj- ken kan, welk een omvang deze adresbewe ging genomen heeft. Voor het Indisch tooneelgezelschap van den heer Samethini zjjn nog geëngageerd mej. Spoor van het bed. Tooneel en de heer Potharst en echtgenoote van het gezelschap Van Lier. De heer Potharst zal tevens als regisseur van het gezelschap optreden. Te Gent is overleden de heer Auguste Gondry, een der leiders van de Vlaamsche be weging, algemeen secretaris van het Willems fonds en lid der inrichtingscommissie van het Nederlandsch letterkundig congres. Hjj was 43 jaren oud. In den Parjjschen Salon Champs Elysées) is tweemaal gestemd over het toekennen der médaille d'honnewr voor schilderkunst. Geen der beide stemmingen gaf de vereischte meer derheid, zoodat, wjjl het reglement een derde stemming verbiedt, geen eeremedaille is toe gekend. Dit besluit verwekte een ontzettend tumult. Benjamin Constant verkreeg het hoogste stemmental 105, dan Henner 79 en daarop Rochegrosse 37 stemmen. De eeremedaille voor beeldhouwkunst werd bjj tweede stemming toegekend aan Alfred Boucher. Voor gravures werd evenmin als voor schil derkunst de eeremedaille uitgereikt. Te Leiden is het candidaats-examen in de geneeskunde 0. a. met goed gevolg gedaan door den heer W. P. Smit Sibinga. De heer H. Snel, candidaat te Utrecht, is beroepen bjj- de Nederd. herv. gemeente te St. Laurens en Brigdamme en heeft bedankt voor het beroep naar Kerkwerve. Op de algemeene vergadering der Maat schappij tot bevordering van landbouw en veeteelt in Zeelandte houden 17 Juni a. te Coljjns- plaat, zullen de volgende onderwerpen aan de orde worden gesteld le Wat kan er gedaan worden om de vee fokkerij meer rentabel te maken In te leiden door den heer E. van den Bosch. 2e Is het in het belang der landbouwers wenschelykdat in overweging worden ge nomen a nadere wetteljjke regeling van het pacht- contract. b bescherming van den stand der boeren- eigenaren In te leiden door den heer D. Stigter van Goes. Het programma deelen wjj morgen, zooals gebruikeljjk, in zjjn geheel mee. Wjj herinneren nu nog dat Donderdag 4 Juni de ljjst der aanmeldingen voor de ten toonstelling wordt gesloten. Zondag en Maandag vierde de Vereeniging van den H. Vincentius a Paulo te Middelburg haar 25jarig bestaan. Zondag werd het feest in de kerk plechtig begonnen, terwjjl onder de HH. Missen 'ds e^rw. goeatelgkea, sloor in hun predikatiën te wjjzen op het goede, het nuttige en het noodzakeljjke dezer Vereeniging, de parochianen opwekten om die zooveel mo gelijk te steunen. Hun woorden zijn niet onbetuigd gelaten, getuige de aanzienljjke opbrengst der collecte. Maandagavond te acht uren was de feest- vergadering, die, behalve door de leden en veel donateurs van de Vereeniging, werd bjj- gewoond door de heeren bestuursleden der zuster-vereenigingen van Goes en Vlissingen, die hiertoe uitgenoodigd waren. Na een welkomstgroet door den president opende de zeereerw. heer pastoor de vergadering met een gebed. Daarna werd door den secretaris, den heer Vos, verslag gedaan van de wording der Vereeniging af tot op heden. Hierin komt 0. m. voor, dat zij gesticht is den 28n Decem ber 1865. Van de oprichters zjjn thans nog twee heeren als werkende leden werkzaam, nl. de heer J. J. Heulen als president en de heer Van Dierendonk als vice-president, die nu ook met de Vereeniging hun zilveren feest mogen vieren. De Vereeniging bepaalt zich niet alleen tot armenbezoek, zjj richtte ook op de St. Aloysius- Vereeniging, die ten doel heeft het bekostigen van het onderwys van onvermogende kinderen, die daardoor van de Zusterschool kunnen profiteeren en niet gedwongen zjjn van de openbare school gebruik te maken. Van de bibliotheek, thans bestaande uit ruim 600 boekdeelen, kan door minvermogen den kosteloos gebruik worden gemaakt, terwjjl de Vereeniging ook krachtig medegewerkt heeft tot de oprichting der Militairen Vereeniging en nog medewerkt tot instandhouding daarvan Moge de wensch, door den zeereerw. heer pastoor dezen avond geuit, dat de Vereeniging van den H. Vincentius a Paulo te Middelburg moge groeien en bloeien, tot heil en nut van velen vervuld worden, en moge de twee boven genoemde jubilarissen nog veel jaren in hun steeds betoonden jjver voortgaan, opdat met hun medewerking nog menige nuttige zaak door de Vereeniging moge tot stand komen 1 {De Tijd.) In de door het waterschap's Heer Arends- kerke gehouden vergadering is de rekening over 1890-91 goedgekeurd in ontvangst op /3080.45J, in uitgaaf op 2890.13^alzoo met een goed slot ad 190.32§. De begrooting voor 189192 werd vastge steld in ontvangst en uitgaaf op 2953.011. Het dykgeschot voor dat dienstjaar werd be paald op 1.80 per hectare en herbenoemd tot gezworen de heer. Job v. d.Dries Uit Heinkenszand meldt men ons dat het bericht, ons van andere zjjde gezonden cmtrent het vinden van 100 in een Bpar in een schuur, onjuist ie en slechts op een verzinsel berustte, Dinsdagavond hield de Liberale kiesver- eeniging Vrijheid en Orde te Kapelle een ver gadering tot het stellen van een candidaat voor de aanstaande verkiezing voor een lid der Tweede kamer in het district Hontenisse. Nadat als zoodanig de heeren mr J. G. v. Beinse te Hulst en J. C. van Hattum te Sliedrecht waren besproken werd, met algemeene stemmen(22), de heer Van Deinse tot voorloopig candidaat ge proclameerd. Maandagochtend werd brand ontdekt in den houten molen van P. K. te Wissekerke (N. B.), doch gelukkig tjjdig gebluscht. Door 't wegbreken van een plank had men zich bljjkbaar toegang verschaft en daarna binnen den molen den brand gesticht. Het vinden van een jas, door den knecht van den molenaar vermist, leidde tot de arrestatie van P. F aldaar, die ontkent, doch Dinsdag gevankeljjk naar Middelburg gevoerd is. In de Maandag voormiddag te Coljjns- plaat gehouden vergadering van ingelanden van den polder Oud-Noord-Beveland werd de rekening over het dienstjaar 1890/91 met een batig saldo van ƒ3710.77 goedgekeurd. De begrooting over het dienstjaar 1891/92 werd in ontvangst en uitgaaf vastgesteld op 28846.861. Verder werd besloten tot het be- grinten van den Zuid-Langenweg, de langste op het geheele eiland. Dit werk moet in den tjjd van 2 jaren voltooid zjjn. 'a Namiddags vergaderden ingelanden van den polder Nieuw-Noord-Beveland. Uit de rekening over 1890/91 bleek dat er een batig slot was van 152.70. De begroo ting 1891/92 werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf op 10078.87. In de Maandag jl. gehouden vergaderingen van ingelanden werden herbenoemd als ver. tegenwoordigers in den djjkraad van het cala- miteuze waterschap Margaretha, Kleine Huis- BenB en Emdragtvoor den Margarethapolder de heer F. Dekker te Axel, voor den Kleinen Huissenspolder de heer Jac. Verpoorte en voor den Eendragtpolder de heer C. Dekker, beiden te Zaamslag. Het dykgeschot werd achtereen volgens bepaald op 31, 30 en 30 50 per hectare en moet in 't geheel opb.engen een bedrag van 16463.32. Voor den Margarethapolder werd als djjk- graaf nog herbenoemd de heer W. de Klerk Sr. Ingeleid door den secretaris der Liberale Kiesvereeniging in het kanton Oostburg trad Dinsdagavond de heer mr P. C. J. Hennequin te IJzendyke op om tegenover de kiezers opening van beginselen te doen, en minder, zooals spre- ker deed opmerken, eene politieke lezing te hou den. Niet eene verdediging van de vr jjzinnige beginselen was het doel van zjjn optreden, maar enkel het voldoen aan een billjjken wensch van de kiezers om nader kennis met elkander te maken. Wat den aard zjjner candidatuur betreftver zocht de heer Hennequin op te merken dat bjj die niet heeft gezocht, maar hjj meende ook niet zich te mogen onttrekken, waar anderen die gewenscht achtten. Moge hjj ook in engeren kring soms niet ongelukkig geweest zjjn in zjjne pogingen iets voor het algemeen belang tot stand te brengen, hjj ware liever in dien hem meer vertrouwden kring gebleven. In dit geval evenwel heeft hjj het zich ten plicht geacht eigen belang en eigen begeerte te doen zwijgen. Alvorens over te gaan tot uiteenzetting zijner beginselen op politiek gebied, releveerde de spreker waarom hjj geweigerd heeft in openbaar debat te treden met den heer Ou- dens, leider der volksparty. De tyd toch om zich daartoe behoorljjk voor te bereiden, ont brak hem, en bovendien acht hjj zulk een gedaohtenwisseling in de dagen onmiddeljjk vóór de verkiezing ongewenscht, omdat de stryd allicht te heftig wordt, en daardoor het nut van eene kalme beraadslaging verloren gaat. Bjj het uiteenzetten van zjjne staatkundige gevoelens volgde de heer Hennequin de hoofd punten van het manifest der Liberale Unie op den voet. Hierop komen wij in een volgend nommer nader terug, daar plaatsgebrek ons belet het ons gezonden uitvoerig verslag in zjjn geheel op te nemen. Aan het verslag der Kamer van Koophandel omtrent den staat van handel, njjverheid en scheepvaart, wat betreft het afgeloopen jaar, is het volgende ontleend: Het debiet der gemeente-gasfabriek nam weder sterk toe. In het geheel werden 835249 M* gas geproduceerd, d. i. 77840 M' meer dan in 1889. Het aantal geplaatste meters vermeerderde in den loop van het jaar 1890 met 36 stuks en bedroeg op 31 December 801. Het verbruik per inwoner bedroeg ruim 42 MJ tegen bjjna 39 M* in 1889. De lichtkracht was gemiddeld 15,33 Engel- sche Standaard-kaarsen, gemeten met den Improved Standard Lethebv Bunsen Photometer. Het personeel der fabriek bestond uit 23 personen, evenals het voritr jaar, doch moest in December wegens de strenge koude aan zienlijk versterkt worden. De stoom-walsen meelfabriek van de firma wed. J. H. C. Kakebeeke was het jgeheele jaar geregeld aan het werkniet minder dan 25 millioen kilogram graan werd voor haar aangevoerd. De fabriek van gloeilampen en electrische toestellen van de firma Johan Boudewynse had een gelyk debiet als het vorig jaarop het einde van 't jaar nam het debiet sterk toe, wat verwachting geeft op flinke uitbreiding in het nu loopendo jaar. Ruim de helft van den afzet ging naar Frankrijk, een vierde naar Duitschland, het overige, voor zoover 't niet in ons land bleef, naar Spanje, Denemarken, Italië en Oostenrjjk. Zjj werkte gemiddeld met 35 knechts. The tlitrite works van den heer Mace werkte met 31 knechts. In de stoomhontzagery op den molen de Snelheid en de werf de Volharding, alsmede op de schaverjj op die werf van de firma Den Bouwmeester, Borsius Van der Lejjé werkten het geheele jaar door geregeld 18 a 20 man. Direct hier aangevoerd werden 2 ladingen hout per stoomschip uit Zweden, en per zeil schip 1 uit Rusland, 2 uit Duitschland en 1 uit Noorwegen. Voor den stoomhoutzaagmolen de Nijverheid van de firma I. de Broekert Co kwamen drie zeeschepen met ongezaagd hout, 2 schepen met gezaagd en geploegd hout uit het Noorden aanvoorts 5 tjalkladingen met gezaagd hout uit Groningen en Holland. Voor dezelfde firma werden 3 ladingen steen kolen uit Duitschland aangevoerd. Het personeel bestond in 't geheel uit 26 man. De firma G. Alberts Lz. Co. had in hare met stoom gedreven houtzagerjj Walcheren geregeld werkhet aantal gebezigde werk lieden varieerde tusschen 40 en 43ook in hare kuiperjj was geregeld werk voor 28 a 30 werklieden en jongens. Direct uit het buitenland werden door haar hier aangevoerd uit Demerara 2 ladingen groenharthoutvan de Oostzee 2 ladingen balken, voorts 1 lading duigen en 3 ladin gen balken uit verschillende landen. Wordt vervolgd.) Arrmdissements-Rechtbank te Middelburg. Bjj bevelschrift dier rechtbank van 26 deze:' is naar de openbare terechtzitting verwezen i F. S., oud 23 jaar, schippersknecht, geboren te 's Gravenhage en aldaar gedomicilieerd, thans alhier in hechtenis, ter zake dat hjj op 18 Mei 1891, des namiddags nk 3 uren, uit een kistje» dat stond in een ander kistje op een boord in de bedstede in het voor-onder van het beurt schip van J. Vermeulen, liggende in de binnen haven te Middelburg, heeft weggenomen met het oogmerk om zich wederrechtelijk toe te eigenen een bankbiljet van ƒ40, een muntbiL jet van 10 en ruim 10 aan zilvergeld; een en ander toebehóorende aan Willem Vermeulen. Aan den beklaagde is ambtshalve als ver dediger toegevoegd de heer mr F. N. van der Bilt, advocaat te Middelburg. Dinsdag werd te Aardenburg in het openbaar verpacht voor den tyd van driejaren het jachtrecht op de eigendommen der gemeente» ongeveer 37 H.A. groot, aan A. Hans, advocaat te Gent, voor de som van 28 'sjaars. Op dezelfde voorwaarden werden verpacht het jachtrecht op de gronden vun het Burger Gasthuis, groot ruim 100 H.A., aan J. de Lille, koopman te Gent, voor 51op die van het Burger Weeshuis met eene zelfde grootte aan K. L. Reepmaker te Aardenburg voor 43 en op die van de Hervormde kerk, groot ruim 20 H.A. aan laatstgenoemde voor 1. Allen on verminderd 10% voor onkosten der verpaohting,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1