Woensdag
27 Mei.
1^2 134° Jaargang. 1891
Bij Procuratie.
Arie Smit,
J. H. C. Heijse.
J. J. van Kerkwijk,
Mr P. CL J. Hennequin.
Middelburg 26 Mei.
"FEUILLETON.
Deze courant verschijnt d a g e I k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel: Bij abonnement lager;
Geboorte-, Trouw-, Dood-., en andere familieberichten, benevens aüa
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS-
UIT STAD EN PROVINCIE.
MIDDELBIIGSCBE COURANT.
The rmometer.
Middelburg 26 Mei vm. 8 u. 49 gr.
m. 12 u. 58 gr., av. 4 n. 58 gr. F.
Ver-wacht Z. W. wind.
t?«nN™!t7li8Bi,lgen Ve7 Me5daghi ZooN' te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A
CEUWHfHTnjZEN en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan evenals de
advertentie-bureau s van Nltgh Van Ditmah, te Botterdam, de Gebb. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de la Mae Ara, te Amsterdam
aootdagenten voor het Buiten!amd: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Voor de zeer belangrijke verkiezingen
die op Dinsdag 9 Juni moeten
plaats hebben voor leden der Tweede ka
mer, bevelen wij ten dringendste bij de
kiezers aan in het
DISTRICT MIDDELBURG,
DISTRICT GOES,
DISTRICT ZIERIKZEE,
(Aftredend lid.)
DISTRICT OOSTBURG,
Het is thans officieel dat de keizer en de
keizerin van Duitschland een der laatste dagen
van Juni of den eersten Juli een bezoek zul
len brengen aan H.' M. de koningin-regentes.
Deze heeft bepaald dat zjj Hunne Keizerlijke
Majesteiten te Amsterdam wenscht te ontvan
gen. Het verbljjf zal vermoedelijk twee of
drie dagen duren.
De staatssecretaris van buitenlandsche zaken,
Von Marschall zal den keizer vergezellen.
omtrent de oefeningen der aanvullingsreserve is Voor de vacature-G l temetter werd candidaat
boa) int J „L l 1 .1-.
Heden (Dinsdag) zal het 86 dagen geleden zjjn,
dat het debat over de legerwet geopend werd.
Negentig, acht en negentig, zes en negentig,
negen en negentig, acht en tachtig in
ieder geval zoo om en bp het honderdtal leden,
waren steeds in 's lands raadzaal present. Men
zon het gewaagd kunnen noemen, in deze
trouwe opkomst niet den maatstaf voor de
belangstelling in 's lands defensie en 's lands
militaire aangelegenheden te zien. Eene vol-
geteekende presentielijst duidt soms nog wel
iets anders aan.
Dit echter tusschen haakjes.
Erg vlot marcheerde de zaak niet.
Van de ruim 350 artikelen zal heden (Dinsdag)
nanw het twaalfde deel zjjn afgedaan. Sjofele
winst inderdaad. Struikelblok na struikelblok
werd door ernstige mannen aan de beraadslagin
gen in den weg gelegd. Ten slotte hebben de
psychologische verschijnselen, die docter Schaep-
man constateerde, aan de obstructionisten de
zege verschaft.
Wat zal het resultaat zijn dier eindelooze be
sprekingen, die nu reeds een respectabel stapeltje
in de Handelingen beslaan Ja, beginsel
kwesties zjjn er ongetwijfeld opgelost. De or
ganisatie zal niet bp de wet geregeld worden, de
actieve diensttpd bp het leger en de marine zal
8 jaren tellen, het contingent is vastgesteld,
NOVELLE
Van KARL HECKER.
Uit het Duitsch.
H.
Koert von Lobenau en Walter von Zeltow
waren speelmakkers geweest van hun prilste
jeugd af. De voorvaderlijke landgoederen grens
den aan elkaar en hunne vaders en grootvaders
hadden, bjj alle verscbil van levensopvatting,
steeds vriendschappelijk met elkaar verkeert
De Zeltow's behoorden tot een eenvoudige,
kernachtige, adellpke familie, die, nadat zjj
hun verplichten diensttpd in het leger vol
bracht hadden, als echte landedellieden zelf
hunne goederen bestierden en die van het eene
geslacht op het andere verbeterden en uit
breidden.
Met betrekking tot den dienst bestond er
bp de Von Lobenau's dezelfde overlevering;
maar daar zp allen meer menschen voor de
groote wereld waren, lieten zp hunne goederen
$van het beheer van rentmeesters over, zoodat zp
beslist doch er was nog oneindig veel
meer aan de orde.
Hoofdstuk V mag niet licht geteld worden,
De vrijstellingen nemen een niet belangrpk
principeel deel in de zee van artikelen in. Over
art. 44, sub 3, de vrijstelling van eenige zoons,
zal nog menig woordje gesproken worden. Ook
hoofdstuk VII, de pointe van de wet volgens
Seyffardt de stormram volgens den minister
de sleepboot, die achteruit werkt, volgens jonk
heer Butgers ligt nog onbeslist daar. De
motie toch, rauweljjks in 't debat geworpen, on
voorbereid in stemming gebracht de motie
van den heer Butgers van Bozenburg, zeggen
wjj, laat ons even koud en bindt niemand.
Evenmin mag men de strafbepalingen en zoo
vele andere kwesties als van gering belang,
voorstellen.
Neen, feitelpk is de oogst al heel slap. Men
moge dien ophemelen, men moge beweren, dat
bet nu in de toekomst als de legerwet weder
aan de orde komt wel spoediger zal gaan,
dat alles wel vlugger van stapel zal loopen, wjj
voor ons gelooven het niet, vóór we het zien
Zelden gaf een kamer van volksvertegen
woordigers doorslaander bewijs van langzaam
werken dan in deze laatste zes en dertig dagen.
Ten slotte nog dit.
Hoe zal het met 't ontwerp afioopen Als
de kamer liberaal wordt, bestaat er niet de
minste zekerheid, dat het liberale ministerie
Bergansins wil en omgekeerd. Zou de heer
Booseboom stel eens, dat men hem de por
tefeuille aanbood zich bp het kleinere con
tingent willen neerleggen Zou de heer Seyffardt
waarom ook die niet aan de groene tafel
deze wet accepteeren
Zullen vragen wij om te eindigen de
nieuwe leden der kamer niet gaarne wederom
van. vurou m uegumeij r
Wjj willen niet profeteeien, doch men zal
toestemmen, dat deze en dergelpke vragen
voor de hand liggen. Een woord van
hulde brengen wp aan die leden der kamer,
die steeds op de bres hebben gestaan om dat
onverkwikkelijke obstrnctionisme te bestrijden
en aan de kaak te stellen. (Arnh. Crt
Bp kon. besl. is aan den heer A. Beddelien,
consul der Nederlanden te Nagasaki, op zjjn
verzoek eervol ontslag uit die betrekking ver
leend.
Verder is benoemd tot directeur van het
vereenigd post- en telegraafkantoor te Geer-
trnidenberg A. Luteyn, thans in gelpke be
trekking te Willemstad.
gesteld de
stemmen.
heer mr J. A Levy met 233
Maandag avond zette Amsterdam's Burger
plicht zpne, de vorige week afgebroken ver
gadering voort. Het ging er wêer zeer
rumoerig toeten slotte was het niet mogelijk
een geregeld verslag te leveren.
Tot candidaten zpn gesteld de aftredende
liberale leden, de heeren jbr mr J. W. H.
Rutgers van Bozenburg met 280, J. T. Cremer
met 278, mr A. F. K. Hartogh met 271, mr
J. P. R. Tak van Poortvliet met 263, mr A.
Kerdjjk met 262, B. H. Heldt met 255, mr J.
G. Gleichman met 253 en mr W. H, De Beau
fort met 186 stemmen.
die steeds verminderd of met meer schulden bela
den aan hunne afstammelingen nalieten. Koert,
de jongste Von Lobenau, had nu juist bjj den
dood van zpn vader het ouderljjk goed aan
vaard, in een toestand die het hem onmogelijk
maakte er iets van te trekken voor dat ten
minste de voornaamste sobuldeischers bevredigd
waren, een tjjdstip dat hjjf bp een eenigszins
goede gezondheid, op hoogen leeftjjd misschien
zou kunnen beleven. Tot zoolang moest hjj
van zjjn tractement en een kleine lpfrente
leven, 't geen niet veel beteekende voor iemand
die bp de deugden zjjner voorvaderen, hun
slanke gestalte, hun ridderlijken zin, hunne
innemende manieren, vooral tegenover vrouwen,
met de consequentie van een Ibsen, ook hunne
gebreken geëerfd had en bovendien, geljjk alle
Von Lobenau's, bp de cavalerie stond.
Aan dezelfde erfelijkheids theorie bad Walter
von Zeltow zpn blooheid in groote gezelschappen
te danken, waardoor hem de vrpe uitdrukking
zpner gedachten en gevoelens onmogelijk ge
maakt werd. Als officier was hjj zeer degelijk en
werd door zjjne superieuren gewaardeerd, doch
daarbp was hjj zóo doordrongen van dit hoofd
gebrek en zjjn karakter, dat hp vol ongeduld
snakte naar het oogenblik, waarop hjj zich
weer aan zpne natuurlijke roeping als land
edelman kon wpden.
Naast elkander opgroeiende hadden de beide
knapen elkaar eenigszins aangevuld, tot groote
De jongste mail uit Oost-Indië brengt geen
belangrpk politiek nieuwsevenmin het verslag
over Atjeh en onderhoorigheden, loopende van
30 Maart tot en met 13 April. Een paar
hoofden boden hun onderwerping aan.
Ter Oostkust was het met de veiligheid
van personen en goederen in den laatsten tjjd
slecht gesteld: bjjna dagelpks kwamen bij het
bestuur berichten ih omtrent diefstal, verwon
dingen en moordaanslagen, waarvan echter tot
dusver bjjna uitsluitend Atjehers de slacht
offers waren; deze onveiligheid wordt toege
schreven aan de aanwezigheid van een groot
aantal vreemdelingen van de Paseistreek en
de Noordkust, die voor den peperoogst ter
Oostkust verblijf houden.
De gezondheidstoestand was over het alge
meen minder gunstig.
Het gemiddeld getal zieken, per dag in het
hospitaal opgenomen, was 25.1 tegen 21.5 en
dat der beri-beriljjders 11.2 tegen 8.5 gedu
rende den vorigen verslagtpd.
De stand der beri-beri was dus minder gunstig.
Het sterftecijfer was lager.
Generaal Van Teyn, wiens heengaan met
bnitenlandsch verlof als gouverneur in Atjeh
wjj gisteren meldden, heeft van Augustus
1884 op Atjeh vertoefd. Onder den vorigen gou
verneur, generaal Demmeni, was hjj belast met
de leiding der concentratie onzer Btelling in
Atjeh. Zjj geschiedde met groot beleid en den
heer Van Teyn werd dan ook de bijzondere
tevredenheid der regeering betuigd voor de
buitengewone plichtsbetrachting en onverdroten
jjver, door hem daarbjj aan den dag gelegd
güuuicuuö TiOtwgi-'5^-P-vS. j
"gouverneur in Atjeh*"in' 1884 en 1885. Bp het
onverwachts afsterven van generaal Demmeni
die als 't ware op zjjn post is gevallen
was Van Teyn zpn aangewezen opvolger. Van
Dec. 1886 tot nu toe heeft bp in Atjeh het
bevel gevoerd. Ons gezag, voor zoover het in
Atjeh is gevestigd, is in dien tjjd volkomen
gehandhaafd. Het krachtig en met succes be
kroonde optreden in Edi onder het persoonlijk
bevel van den generaal is bekend.
In zake den bekenden postdiefstal van
ƒ82.000, in December van het vorig jaar ge
pleegd, zjjn gearresteerd de heer v. S., laatste
lijk chef van het post- en telegraafkantoor te
Weltevreden en mevrouw v. d. S., die met
haren echtgenoot hetzelfde huis op Pintoe-Besie
bewoonden. De vroeger gearresteerde tweede
kassier der Javasche Bank en de Chineesche
kassier der firma Tidman Balfour zjjn weder
op vrpe voeten gesteld. Tot dusver moet slechts
gebleken zpn, dat de eerstgenoemde de door
den eersten kassier der Bank ontvangen bank
biljetten, welke tot de gestolene behoorden,
heeft aan den kassier van Tidman
Advertentiën
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zpn, wille»
zp des avonds nog worden opgenomen.
uit de voorloopige ver-
bjjzonderheden omtrent
afgegeven
Balfour.
De Javabode weet
hooren de volgende
deze zaak mede te deelen:
Simin, de koewachter van mevrouw Van
der Seh., een eenvoudige, domme inlander, zag
zpne meesteres op zekeren dag iets in den
voldoening hunner wederzijdsche vaders, doch
daarbij had de geheel andere aanleg van den
eènigen jaren ouderen Koert dezen een zeker
overwicht over zpn schuchteren speelmakker
gegeven, dat de latere jaren niet geheel
konden uitwisschen. Uit het oogpunt van ver
standsontwikkeling kwam hem dit overwicht
volstrekt niet toe, want Walter von Zeltow
had de examens, waar Koert met veel geluk
en groote behendigheid doorgelaveerd was,
gemakkelijk en schitterend afgelegd. Overal
waar ijver en grondige kennis bjj te pas kwa
men overtrof hij hem, maar bij boog onvoor
waardelijk voor zpn meerderheid in uiterlijke
vormen, in snel en doortastend handelen, in
het vlug zooal niet diepzinnig, doch meeslepend
spreken. De eigenschappen, die hjj zelf niet
bezat, dwongen bem des te meer bewondering
voor zpn vriend af en deden hem zjjne eigen
gaven geheel over het hoofd zien.
Toen de oude heer Von Lobenau stierf, was
zpn zoon reeds eenige jaren officier en had ook,
zooals dat in zijne familie gebruikeljjk was, de
noodige schulden gemaakt, die de oude heer
Von Zeltow bij de regeling der nalatenschap
grootmoedigljjk betaalde.
Deze zorgde er ook voor dat Koert die kleine
lpfrente kreeg en koesterde steeds voor den
jongen man, een warme, bijna vaderlpke gene
genheid, waarvan hp later, bjj de regeling van
kleine geldaangelegenheden, herhaaldelijk bljj-
tuin begraven. Toen de dame bespeurde dat
Simin met alle aandacht daarnaar stond te
kjjken, waarschuwde zjj bem dat hjj van het
begravene af moest bljjven, want dat het
ontplofbare stoffen waren, zeer gevaarljjk voor
onbekwame handen. Zoo dom was Simin echter
niet of hjj begreep wel dat dames zich
althans in Indië niet met dynamiet inlaten
hjj besloot het er dus des nachts maar op te
wagen en vond in het gat een verzegelden
tinnen sigarenkoker, die bjj opening een macht
van bankpapier bleek te bevatten. Hoeveel
precies kon hp niet lezen of ontcjjferen. Nu
komt Simin's vriend Oeinar op; deze ver
zoekt op een regenachtigen avond logies
bjj den koewachter en al spoedig komt het ge
sprek op den gevonden schat. Oemar, die heel
wat geleerder is dan zpn gastheer, heeft dade-
ljjk geteld dat er ƒ25000 bjjeen is in biljetten
van 200 en van f 50 en bij weet ook raad,
boe die te verzilveren. Simin geeft de geheele
som aan Oemar over, die haar, na allerlei ge
heimzinnige besprekingen met verschillende
Chineesche kassiers van bank- en handelsin-
richtingen, weder bjj deze Mongolen deponeert.
De afspraak was, dat die kassiers de bankbil
jetten geleidelijk in circulatie zouden brengen
en hem de netto-opbrengst natuurlpk met
een ferm agio afdragen naarmate de emis
sie slaagde. Nu moet dat slagen wonderwel
gegaan zpn, want hier en daar zpn reeds ge
signaleerde biljetten achterhaald alleen kreeg
Oemar er maar een akelig beetje van te zien,
Simin natuurlpk nog veel minder en tot overmaat
van ramp zjjn deze inlanders zelf herhaaldelijk
bestolen. Niemand waagde het evenwel zich
te beklagen, omdat ieder er zich zeer goed van
bewust was dat hjj gestolen of geheeld geld
onder zich had.
zW*"gt <fön .""doór" de onvermoede pogingen
van den assistent-resident en de schouten Ver
meulen en Hinne, een dikke 40,000 gulden
terecht. Bp verder zoeken heeft men een
tweeden koker binnenshuis ledig gevonden met
duideljjke sporen er aan, dat hp ook verzegeld
was geweest, en in hechtenis genomen huisbe
dienden moeten reeds bekend hebben dat zjj
dien van den heer van S. ter reiniging van
laksporen in handen gekregen hebben.
Benoemd tot eersten onderwjjzer aan de
openbare school te Kruiningen de heer J. Roda
te Hansweert. Met hem stonden op de voor
dracht de heeren: Okker te Hansweert en Vis
ser te Kloetinge.
Beroepen bjj de Nederd. herv. gemeente
te St. Anthoniepolder (classis Dordrecht) de
heer H. Snel, candidaat te Utrecht.
Wp braken gisteren ons verslag van de
Maandag te Middelburg gehouden raadszitting
af bjj art. 46.
ken gat. Toen echter zpn zoon officier werd
en wel volgens de familie-traditie bjj een
infanterie regiment, zorgde hjj er voor dat deze
niet in hetzelfde garnizoen met Koert Vod
Lobenau kwam, daar hjj van diens invloed
niet veel goeds voor zpn stamhouder verwachtte.
Deze vaderlpke voorzorg was nu onlangs bjj
toeval verjjdeld door de bevordering van Walter
tot eersten luitenant, waarbjj hp in dezelfde
stad kwam, waar het regiment van Koert lag,
en terstond was ook de vroegere vriendschap
pelijke verhouding weer hersteld. AI waar
schuwde de oude beer Von Zeltow zpn zoon ook
in lange, dringende brieven voor een al te
vertrouweljjken omgang met Von Lobenau, de
macht der oude vriendschapbanden bleek ster
ker te zjjn dan alle vaderlijke vermaningen.
Daarbp kwam nog dat Walter, eensklaps in
een vreemde omgeving geplaatst, bjj zpn ge
ringen aanleg om ergens spoedig thuis te ge
raken, meer dan ooit behoefte bad aan den
steun en den raad van zpn wereldwjjzen vriend.
De Zeltow's waren altjjd jong getrouwd en
de oude beer wenschte ook dat Walter in dit
opzicht bet voorbeeld zijner voorouders zou
volgen. In de gegeven omstandigheden scheen
hem dit een laatste redmiddel toe en dus
overdreef hjj zjjn eigen gebrekkigheid, opdat
zpn zoon toch maar spoedig zpn hartewensch
zou vervullen en dan, zelfs al ware het nog
voor den gewonen termjjn, dep dienst verlaten
Litt. g van dit artikel bepaalthet is ver
boden »sneeuw of jjs, voor een gebouw of erf
liggende, op de straat bjjeen te vegen of op
te boopen.
»Dit verbod is niet toepasselpk op sneeuw,
op eene stoep liggende, mits over d3 straat
gelpk verspreid wordende, alsmede wanneer
de wegruiming op bevel der politie moet ge
schieden."
Naar aanleiding van een opmerking van den
neer Van Dunné, had de commissie gezegd
♦schrapping van de komma achter sneeuw neemt
de commissie niet over, evenmin de voorge
stelde verandering van swordende" in wordend,
dewjjl sneeuw vrouwelpk is.
De voorzitter deelde hier bjj mede dat bljj kens
door een deskundige gegeven voorlichting de
uitdrukking wordende (niet wordend) geheel
overeenkomstig den regel d<jf spraakkunst is,
die aldus luidt
Het als praedicaat gebezigde tegenwoordig
deelwoord en verbaal bjjv. naamw. gaat, twee
lettergrepig zjjnde, inden regel, en meer
lettergrepig zjjnde, meermalen op e uit
bjjv. hjj stierf staande; wat is er gaande? wjj
vonden hem stervendeen Lucas II vs 7 gjj
zult het kindeken vinden in doeken gewonden,
en liggende in de kribbe.
Velen wjjken echter van dezen(goeden)regel af.
Bjj art. 49a luidende(het is verboden) »in
de kom der gemeente met eenig voertuig in
gestrekten draf of in galop en te paard anders
dan stapvoets te rpden", vestigde de heer Van
der Swalme de aandacht op het gevaar, dat
de ingezetenen loopen doordien somtpds in
drukke Btraten jonge, onbeslagen, ongeöres-
seerde paarden worden beredenhjj wenschte
daartegen eene strafbepaling door achter deze
zir^xuadfi non op te nemen de woorden »met
te doork;uisen."
De heer Van Hoek wees er op dat dit rpden
tot heden geene ODgelukken heeft veroorzaakt
en toonde verder aan dat art. 53, waarin be
paald wordt dat de bestuurders zich moeten
gedragen naar de bevelen, hun door de politie
te geven, voldoende in de behoefte voorziet.
Het al of niet gedresseerd zjjn van paarden
zal veelal ook niet best te bewjjzen zjjn.
Het voorstel van den heer Van der Swalme,
daarop in stemming gebracht, werd met 6 tegen
stemmen verworpen. Vóór stemden, be
halve de voorsteller, de heeren Snjjders, jhr
mr W. H. Snouck Hurgronje, Van der Harst
en W. J. Sprenger.
Bij art. 49 stelde de heer Van der Swalme
voor te verbieden des avonds met eenig rjj of
voertuig, niet voorzien van lichtende lantarens,
anders dan stapvoets te rpden.
De heer Van Hoek bestreed deze toevoeging,
die hjj meende dat niet noodzakelpk is ook op
grond van de voldoende straatverlichting en wpl
die voor velen een grooten laBt zou veroorzaken.
De heer Van der Swalme hield de noodza-
keljjkheid vol en achtte den last niet zoo be
zwarend.
Ook de heer E. P. Schorer bestreed het voor
stel dat verworpen werd met 9 tegen 3
stemmen, die der heeren Snjjders, Van der
Swalme en jhr. mr. W. H. Snouck Hurgronje»
Bjj hetzelfde artikel stelde de heer Van der
om hem behulpzaam te zpn in het beheeren van
het goed. Dit viel alles zeer in den smaak
van Walter; hjj vergde echter dat zjjne aan*
staande vrouw een eigenschap zou bezitten,
die zpn vader wel wat te licht teldezjj
moest hem nameljjk behagen, of liever bjj den
eersten aanblik zpn hart veroveren.
Er waren wel eenige meisjes, die hem be
haagden, maar tot de bewuste hartsverovering
was het nog nooit gekomen, al ontbrak het
niet aan dames, die zonder eenig gewetens
bezwaar storm zouden geloopen zjjn op die
vesting, indien die niet door de schuchterheid
van den bevelhebber als door een ondoordring-
baren muur verdedigd ware. Er was reeds
menige mjjn volg6ns alle regelen der kunst
aangelegd, maar op den afstand, dien de be
deesde altjjd bewaarde tuBBchen zpn persoon
en het voorwerp zpner vereering, bleven de
meest ontplofbare stoffen zonder uitwerking.
Heden avond was de verovering echter, zonder
opzet, geheel onbewust aan iemand gelukt»
Het hart van Walter von Zeltow stond in
lichte laaie en zooals het meer gaat kon bjj
dit vuur niet alleen moester worden, maar
moest vreemde hulp zoeken, en tot wien zou
hjj zich beter wenden dan tot Koert von
Lobenau
Koert wist overal raad op, kon alles. Nie
mand in de stad, die eenigszins tot de groote
wereld behoorde, was hem onbekend; met da
