6 Mei.
N°. 106
134" Jaargang.
1891.
Middelburg 5 Mei.
Verspreide Berichten.
Deze courant verschijnt d a g e 1 k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel.1 Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens aHa
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
UIT STAD EN PROVINCIE
RECHTSZAKEN.
-*ar-.
B53E3S
Thermomeler.
Middelburg 5 Mei vm. 8 n. 51 gr.
m. 12 u. 57 gr., av. 4 u. 60 gr. F.
Verwacht N. O. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peijd, te Zierikzee: A. C. de Mooij, teTholen: W. A.
van Niel'winhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
advertentie-burean's van Nijgh Van Ditmak, te Rotterdam, de Gebb. Belinfante, te 's Gravenbage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zjjn, wille*
zjj des avonds nog worden opgenomen.
Donderdag Hemelvaartsdag verschijnt
de M1DDELBTJRGSCHE COURANT niet.
In ons nommer van Zaterdag schrijvende
over de tweedracht, die er bestaat, en den
scherpen strjjd, die gevoerd wordt in de ka
tholieke staatkundige party in ons land, is er
in ons kort betoog een woordje uitgevallen,
waardoor onze meening geheel verkeerd wordt
weêrgegeven. Onze bedoeling toch was te
zeggen dat de tooneelen, die wjj thans in het
katholieke kamp aanschouwen, niet veel aan
trekkelgks aanbieden.
Dat woordje niet is tot ons leedwezen uit
den zin weggevalleneene opmerking van bet
Centrum maakte ons op deze vergissing op
merkzaam.
Het blad, dat uit ons geheele betoog en
vooral uit onze opmerking omtrent de bejege
ning, die tegenwoordig dr Scbaepman onder
vindt, eigenlgk de juiste bedoeling wel had
kunnen opmaken, >begrgpt" dus iets >ten
volle" wat niet bestaat, maar zal nu zeker ook
wel onze opheldering onder de oogen zgner
lezers willen brengen.
Waarlgk al moeten wg liberalen, wien
men altgd onze vroeger bestaan hebbende ver
deeldheid verweet, meer dan mensch zgn om
niet met eenige Schadenfreude dat geharrewar
hg onze bestrgders der laatste jaren te aan
schouwen verlustigen doen wij ons aller
minst in tooneelen en aanvallen, vooral van
de zgde van zeker Rotterdamsch katholiek
blad, die ons meer aan de vischmarkt dan aan
een fatsoenlgk gezelschap doen denken.
Als er gekeven en gevochten wordt, gaan wg
liever een straatje om dan er bg testaan luisteren,
maar tooh kan het zgn nut hebben nu en dan
eens te hooren en te zien wat er bg zulke ge
legenheden gebeurt ten einde onze volkszeden
en volksgewoonten eens te leeren kennen. En
zoo is het in dit geval ook met de staatkundige
katholieke partg in Nederland die ons tegen
woordig leert hoe weinig verkwikkend het
schouwspel wordt als men in den politieken
strgd zgn hartstochten niet meer in bedwang
heeft en in een kamp voor een beginsel,
waarbg personeele belangen zoo nauw zgn be
trokken, niet met zorg waakt tegen persoon-
lgke aanvallen.
Indische leger. De kans, die zg nog loopen
dat hun levenskans vermindert, wordt thans
voldoende opgewogen door het betrekkelgk
ruim pensioen, dat hun reeds na twaalf jaar
dienst wacht.
Maar de beri beri dan zal men vragen
Hierop nu is het antwoord, dat aan deze ziekte,
in de laatste drio jaren, per jaar niet meer
dan éen EuropeeBch soldaat op de duizend
overleed. En daartegen is het opmerkelgk, dat
de vreeselgke ziekte, die in vroeger jaren de
Europeanen in lndië zoo teisterde, de dysente
rie, nagenoeg geheel verdwenen isVóór 1870
maakte zg jaarljjk; steeds meer dan 100
slachtoffers, in de laatste twee jaren, niet
meer dan vgf, op meer dan 16.000 soldaten.
Men kan dns zeggen dat ook deze vroeger
zoo gevreesde dysenterie geen gevaar meer
oplevert.
Waardeerende de goede bedoeling van den
schrgver en aan de juistheid van het door hem
meegedeelde niet twgfelende, vragen wg toch
of hg bg zgne berekening niet éen belangrgk
punt over het hoofd zag, nl. de gedragslgn,
door ons in de laatste jaren tegenover de
Atjehnezen gevolgd en die meer op verweêr
dan op aanval is berekend.
Ook dit is een belangrgke factor, waardoor
het sterftecgfer ontegenzeggelgk zeer is ver
minderd.
Toch ook dit in aanmerking nemende
valt er zeker in den laatsten tgd in vergelgking
met vorige jaren op een gunstiger toestand te
roemen.
De schrgver van Van dag tot dag in het
Hbld. wees dezer dagen op' een merkwaardige
gunstige verandering in den gezondheidstoestand
van onze .kolonialen".
In 1869 was zoo schrgft hg de nor
male sterfteverhonding 5 pet., de slachtoffers
der cholera-epidemie niet meegerekendthans
in 1888 en 1889 bedroeg de sterfteverhonding
niet meer dan ruim 2 pet., en daarvan was
een derde aan cholera te wgten. Voor onze
Europeesche soldaten in lndië bedraagt alzoo
de sterftekans minder dan de helft van die
vóór twintig jaren
Is dit resultaat niet verrassend zoo vraagt
de schrgver. Wijst het niet onweersprekelgk
op de betere zorgen, die nu, in vergelgk met
vroeger, aan den Indischen soldaat worden
besteed
Laat dit, aan de eene zgde, eene aansporing
zgn voor de autoriteiten in lndië om op den
ingeslagen weg vooit te gaan, zoodat binnen
niet te langen tgd in alle garnizoenen doel
matige kazernes aanwezig zgnoveral over
uitmuntend drinkwater kan worden beschikt,
enz. Laten zg, door aanhoudend, streng toe
zicht, blgven waken tegen misbruik van ster
ken drank en andere uitspattingen, die de
gezondheid der soldaten ondermgnen. Het
bewgs is geleverddat alle zorg voor den
soldaat ruimschoots vrucht draagt. Wie weet
of niet over eenige jaren nogmaals een belang
rgke vermindering van het sterftecgfer zal
kunnen worden geconstateerd 1
En, van den anderen kant, wgzen deze
cgters aan, dat de vroeger beruchte .ongezond-
heid van lndië" thans geen beletsel meer
behoeft te zgn om zich naar onze overzeesche
gewesten te begeven.
Zg, die hier met moeite en zorg slechts ge
deeltelgk in hun levensonderhoud kunnen
voorzien, kunnen gerust jüenat nemen bg het
Allerlei berekeningen worden natuurlgk ge
maakt ten opzichte van de kansen der leger-
wet in de Tweede kamer. Van deze is de
volgende wel de meest dnidelgke, al valt het
ook te betwgfelen of zg tevens wel geheel
juist zal bevonden worden. Zg is afkomstig
van den Haagschen correspondent der N. Gron.
Ct. Volgens haar zgn er in de kamer 13
weifelaars, die meer naar aanneming van 't
ontwerp overhellen, en 6, die meer neiging
hebben om met de tegenstanders quand même
mee te gaan. 43 leden worden zeker geacht
vóór te stemmen en 36 tegen; vermoedelgk
zal dus de eindstemming 56 tegen 42 zgn
maar al verschilt 't ook een paar stemmen in
de eene of andere richting, algemeen houdt
men de aanneming van 't ontwerp voor ver
zekerd, en daarom draaien vele Katholieken
ook reeds bg en zoeken in matigings-amende-
menten hun heil. Het zal echter niet baten,
want de regeering is vast besloten op geen
enkel hoofdpunt toe te geven".
Naar aanleiding van hef schrgven van den
heer J. W. Tielee, in het N. v. d. D. en ook
door ons overgenomen, over uiterlgk vertoon
van liefdesbetrekkingen tusschen onderwgzers
en onderwgzeressen vraagt Gelria terecht»In
gemoedehet is uitstekend om bg de pers
openbaarmaking van misstanden te zoeken,
maar had de heer Tielee niet beter gedaan
met zgn klacht ter bevoegder plaatse te bren
gen, of indien dat geschiedde en niet hielp,
feiten te noemen inplaats van op deze wgze
een onbestemde beschuldiging naar het hoofd
van geheel ons onderwgzend personeel te wer
pen, dat tot heden, en naar wg meenen terecht,
een uitstekenden naam had
Bg Kon. besl. zgn benoemd tot officier-ma
chinist der 2de klasse bg 's rgks stoomvaart
dienst, de machinisten der 1ste klasse in het
vaste korps L. W. Weckesser, J. Vegtel, P.
van Wingaarde en C. Munnik.
S. N. Hoek, controleör der dir. bel. enz. te
Roozendaal is benoemd tot controleur te Rot
terdam.
Aan den bg den landmacht in West-lndië
ged. eersten luit.-kwartierm. D. J. M. van Res
teren, van het leger hier te lande, is op zgn
verzoek een eervol ontslag verleend uit den
militairen dienBt.
Verder zgn benoemd tot ridder der orde van
den Nederlandschen Leeuio de heerenE. A.
Hattink, gepens. luit.-kol. der genie van het
leger in N.-l., chef van het technisch bureau
bg het dep. van koloniënJ. W. IJzerman,
hoofdingenieur, cheif van dienst der staatsspoor
wegen ter Sumatra's Westkust; dr W. B. J.
van Eyk, insp. van het middelb. onderwgs in
Nederland, belast met de regeling van de op
leiding tot technisch ambtenaar bg het bosch
wezen in N.-L, en J. A. Schroder, voormalig
hoofdagent en vertegenwoordiger der Stoom
vaartmaatschappij te Batavia.
In de Maandag avond te Vlissingen door
de vrgzinnige kiesvereeniging Algemeen Belang
gehouden vergadering werden op den heer
Arie Smit 58 stemmen uitgebracht, terwijl de
heeren J. H. Sngders en Rethaan Macaré ieder
1 stem verkregen.
De uitslag der eindstemming over de
voorloopige candidaten, in de verschillende
afdeelingen der centrale vrgzinnige kiesvereeni
ging in het hoofdkiesdistrict Middelburg ge
houden, is dat verkregen de heeren Arie Smit
165, J. H. Sngders 25 en jhr mr A. J. Rethaan
Macaré 10 stemmen, zoodat tot candidaat
voor de a. verkiezing voor een lid der Tweede
kamer is geproclameerd de heer ABIE SMIT,
Na deze beslissing is hetdunkt ons,
dringende plicht van allen, die het wel mee
nen met den bloei en de welvaart van het
district Middelburg, om met warmte en gver
voor dezen candidaat te strgden.
Het groot aantal stemmen, in de kiesver
eeniging op hem uitgebracht, geeft duidelgk
aan dat hg in de liberale kringen de gewilde
persoon is.
En daar valt o. i. ook veel voor te zeggen.
Hg tooh is een man van de praktgkeen man,
die waar de sociale belangen meer en
meer op den voorgrond treden ook
door zgn practische kennis en ervaring over
menig maatschappelgk vraagstuk een oordeel
kan uitspreken en meehelpen om ter bevorde
ring der materieele belangen van velen in onze
omgeving te arbeiden. Doch waartoe over
hem uit te wgden Dit is nu en zal ook
later onnoodig zgn. De heer Smit is geen
onbekende; en juist omdat hg eenmaal het
district Middelburg reeds vertegenwoordigde
vonden wg het eene goede gedachte al
ware het alleen om de blaam van ons af te
werpen dat wg zulke mannen spoedig links
laten liggen zgn naam weer te noemen. Dat
dit weerklank vond bewgst de uitslag der
eindstemming.
En wg kunnen den strgd met moed aan
vaarden, als slechts allen, die oog hebben niet
alleen voor louter politieke kwesties maar ook
voor zaken van algemeen practisch belang,
willen meewerken.
In 1888 kreeg bovendien de heer Arie Smit
den 7en Maart bg eerste stemming 1668 stem
men tegen 1798 op den heer Lucasseterwgl
bg herstemming 1895 stemmen op hem waren
uitgebracht tegen 1985 op onzen tegenwoordigen
anti-revolutionnairen afgevaardigde.
Het verschil was dus niet zoo groot om af
te schrikken. Integendeel, bg inspanning van
alle krachten, echter reeds dadelgk)
de eerste maal, staan de kansen niet
slecht.
Volledigheidshalve willen wg aanstippen dat
in 1886, den 16 Juni, de heer Arie Smit 1409
stemmen verwierf en de heer Buteux 1441. Bg
de wgziging, daarna in ons kiesrecht gebracht,
legt deze herinnering wel niet zoo heel veel
gewicht in de schaalmaar in verband met
het bovenstaande blgkt toch dat ook onder de
nieuwe kiezers de heer Arie Smit een grooten
aanhang beziteen aanhang die zeker in de
laatste jaren wel versterkt zgn zal, nu meer
en meer van een volksvertegenwoordiger ge-
eischt wordt oog en oor te hebben voor de
volksbelangen.
Ter aanvulling en verduidelgking van
het gisteren meegedeelde omtrent het in de
kamer van koophandel te Middelburg gespro
kene over de wgziging van den treinenloop
tusschen Brussel en Zeeland diene nog het
volgende
1 April jl. is ingelegd een nieuwe sneltrein
uit Brussel ('s avonds 7 u.) naar Antwerpen,
in aansluiting met den uit Pargs om 6.34 uur
's avonds te Brussel aankomenden trein.
Wel is daardoor Holland bevoordeeld, doch
de Zeeuwsche belangen zgn daarbg geheel uit
het oog verloren, want men komt te Roozen
daal om 8.46 of 1 minuut na 't vertrek van
den laatsten Zeeuwschen trein.
Men heeft dus geen aansluiting van uit
Frankrgk en met dien Brusselschen trein ook
niet uit België.
Vroeger had de trein 5.28 's avonds uit Brus
sel doorloopende wagens naar Amsterdam en
kwam die te Roosendaal om 7.52, dus in aan
sluiting met den Zeeuwschen trein.
Te midden van de dienstregeling heeft men
dien trein niet kunnen wegegferen, doch die
van doorgaande trein van 's avonds misvormd
als volgtVertrek van Brussel te 5.28 en als
vroeger aankomst te Antwerpen te 6.35. Daar
moet men echter veranderen van trein in het
onbehagelgke station en vertrekt men te 6.47 om
te Esschen aan te komen te 7.37. Hier moet
men weder van trein verwisselen, om te 7.42
naar Roozendaal te sporen, wat voor passagiers
met handgepak zeker zeer lastig mag genoemd
worden.
Da passagiers voor Londen via VlissingeD
kunnen vertrekken per trein van 7 uur en om
8.59 den uit Berlgn komenden trein nemen zg
komen dan te 10,8 te Vlissingen aan.
-Maandagavond werd, onder voorzitterschap
van den heer P. D. Koning, op de bovenzaal
der sociëteit de Vergenoeging alhier weder eene
vergadering gehouden van de afdeeling Mid
delburg der Vereeniging tot bevordering van
Fdbrielcs- en handwerknijverheid in Nederland.
Thans waren, behalve vier bestuursleden, 12
gewone leden aanwezig.
Na afdoening van eenige huishoudelgke zaken
kwam aan de orde het in de vorige vergade
ring gedaan voorstel tot opheffing der afdeeling.
Na discussie werd tot stemming overgegaan.
De uitslag was dat 11 leden zich tegen ophef
fing en 5 daarvoor verklaarden. Da afdeeling
olgft alzoo bestaan.
Door het bestuur werd alsnu eene aanbeve
ling gedaan van 10 leden ter benoeming van
een nieuw bestuur van 5 leden. Het waren de
heeren K. Baart, J. C. Pilaar, H. P. van de
Ree, J. H. Sngders, M. G. Boasson, A. Jeronimus,
O. Dockheer, A. De Vulder van Noorden, J. de
Vos en C. A. Kouion.
De uitslag der stemming was dat werden
uitgebracht op de heeren K. Baart 15, Sngders
11, Jeronimus 11, Pilaar 10 stemmen, die alzoo
zjjn gekozen. Verder verkregen de heeren
Kouion 8, De Vulder van Noorden 6, De Vos
6, Boasson 5, Van de Ree 4, Dockheer 2 en
J. P. Boudewgnse 2 stemmen.
Wgl de heer Jeronimus verklaarde de be
noeming niet te kunnen aannemen op grond
zgner andere bezigheden moesten ,nog twee
plaatsen in het bestuur worden aangevuld.
Bjj stemming werden daartoe gekozen de
heeren De Vulder van Noorden met 11 en Kouion
met 10 stemmen. Voorts verkregen de heeren
De Vos 7 stemmen, Van de Ree 2 en Boasson
en J. P. Boudewgnse elk 1 stam.
De heeren Baart en Pilaar namen de be
noeming aan, de heeren Sngders en Kouion
deden dit voorwaardelgk, terwgl den heer De
Vulder van Noorden, die niet tegenwoordig
was, van zjjne benoeming zal worden kennis
gegeven.
De benoeming van een lid van het hoofdbe
stuur benevens van een afgevaardigde en een
plaatsvervangend afgevaardigde moest aange
houden worden tot eene volgende vergadering.
Daarop werd de bjjeenkomst gesloten.
Volgens het Maandboekje over April 1891
overleden gedurende die maand te Middelburg
25 personen. Hun ouderdom was als volgt
van beneden het jaar 5, van 1 tot 5 jaren 1,
van 20 tot 25 jaren 3, van 35 tot 40 jaren 1,
van 50 tot 52 jaren 2, van 60 tot 65 jaren 2,
van 65 tot 70 jaren 1, van 70 tot 75 jaren 2,
van 75 tot 80 jaren 5, van 80 tot 85 jaren 3.
De ziekten der overledenen warenhart
ziekte slepend longljjdenlongontsteking
4, beroerte 8, levenszwakte 2, ouderdomszwakte
2, en voorts kliertering, kanker, longtering en
zelfmoord; elders overleed 1 persoon.
In de algemeene vergadering van het
waterschap Schouwen, op Maandag te Zierikzee
gehouden, is o. a. besloten goed te keuren het
voorstel dat de Westha ven-sluis door de ge
meente Zierikzee in gebruik zal worden genomen
tegen betaling der onderhoudskosten tot hoog
stens f 150 jaarlijks, onder voorwaarden dat
de in de grachten te plaatsen afdammingen
solide daargesteld en onderhouden zullen wor
den en het water niet hooger dan 40 M. beneden
de hoogste dier dammen worde ingelaten, terwgl
het waterschap ten allen tjjde in buitengewone
gevallen het recht behoudt om door de sluis
het water at te laten.
Verder werd ook de begrooting voor 1891 na
kleine wgzigingen vastgesteld in ontvang en
uitgaaf op 187892.23$.
Onder de inkomsten zgn voor belastingen
en heffingen geraamd f 146858.72$. Onder de
uitgaven zgn geraamd voor de kosten der ge
wone wecken 73835, der buitengewone wer
ken 17100 en voor rente-betalingen en aflos-
ringen 38233 98.
Arrondissements-Kechtbank te Middelburg.
Heden, Dinsdag, zgn veroordeeld wegens:
mishandeling: L. v. d. B,, 21 j., smids
knecht, Aardenburg, tot 10 b. s. 10 d. h. en
J. v. P., 20 j., arbeider IJzendgke, tot 3 m.
gev. straf; en
diefstal: J. S., 13 j., ketelbikker, W. C.
K., 16 j. en L. O., 17 j., beiden zonder beroep,
allen Vlissingen, en C. M., 12 j., zonder beroep,
Middelburg, de le tof 2 m., de 2e tot 3 m., de
3e tot 7 d. en de 4e tot 14 d. gev. straf.
Allen in de kosten.
Dezelfde rechtbank behandelde heden de zaak
tegen J. 't G., 23 j., werkman te Axel, die
terecht stond ter zake dat hg op 13 Februari 11.,
des namiddags omstreeks 12$ uur, op den
openbaren weg onder de gemeente Axel Constant
van Eerdenburg moedwillig met een mes zoo
danig in den rug heeft gestoken, dat daardoor
eene diepe wonde is ontstaan.
Tegen hem werd door het O. M. een jaar
gevangenisstraf geëischt. Uitspraak heden over
acht dagen.
Het Vad. bevat het belangrgk nieuws dat
dr A. Kngper voornemens is een gedeelte van
den zomer te Scheveningen door te brengen.
Wordt de leider van een deel der anti-revo-
lutionnairen bjj de voratelgke personen inge
deeld Of worden wg in het vervolg ook
door het Haagsche blad op de hoogte gehouden
van het doen en laten van onze politieke
personen
Door de koningin-regentes is voor de in
Amsterdam te houden wereldconferentie van
jongelings-verboaden ƒ100 geschonken en
150 namens de koningin.
De heer F. N. Kramer, arts te Amster
dam, beweert ook een middel gevonden te
hebben om de longtering, zelfs in een meer ge
vorderd stadium, volkomen te genezen.
Hg noodigt in een open briet in het N. v. d.
D. zjjne vakgenooten uit zich te vergewissen
van de juistheid zgner mededeeling, terwgl hjj
zich verbindt ter bekwamer tgd zgn middel
mede te deelen.
In de vjjfde aflevering van Elzevier's
Geïllustreerd Maandschrift komt het tooneel-
stuk Eerloos van Nouhugs voor, geïllustreerd
met de goed gelgkende beeltenissen der too-
neelspelers in hunne rollen.
-- Volgens den regenmeter der Rgks-Land-
bouwschool te Wageningen bedraagt de geval
len regen over de maand April 53 ml., tegen
57 mM. over dezelfde maand van 1890.
Van de scheepswerf van de wed. P,
Oudenaarden te Kapelle a/dlJ. is dezer dagen met
goed gevolg te water gelaten het nieuwe ge
bouwde houten jacht Op Hoop van Zegen, groot
56 ton, bestemd voor de Schelde en Zeeuwsche
stroomen, gebouwd voor rekening van den
heer M. Koole, te Sas van Gent.
Binnenkort .bombardement van Scheve
ningen" door het Heilsleger.
Te Rotterdam is een waker van een
stoomboot, liggende aan de Prinsessekade, van
de loopplank in het water gevallen en verdron
ken. Te Molenbeersel werd het zesjarig:
zoontje van een molenaar door een wiek van
den molen zoodanig getroffen dat het kort
daarna overleed. Bjj het vallen van een
zolder kreeg te Velsen een gehuwde vrouw zhlka
ernstige wonden, dat zg bjjna dadelgk stierf;
nalatende zeven kinderen.
Een onzer lezeressen deelt ons mede, dat
zg tengevolge van het plotseling ontvlammen
van een doosje zoogen. iZweedsche lucifers,'4
(roode met gele koppen), ernstige brandwondeü
ontving. Daar verschillende ahdere persönen;
naar ons bericht wordt, eveneens zeer bedeh-
keljjke brandwonden bekwamen door het plot
seling ontbranden der geheele dooB lucifers;
zjj men voorzichtig vooral met de zeer goed-
koope soorten (zonder naam van fabriek of
fabrieksmerk) die veelal van evenredig slechte
qualiteit zjjn. Mbdtegen de Vervalsch.)
Een nieuw soort van bankier.
»Dus van beroep oesterkooper" werd bg
zekere gelegenheid een getuige gevraagd.
.Excuseer," was het antwoord»mgn
vader is geen oesterkooper maar heeft de pacht
van eene aanzienljjke oesterbank."
.Dan zullen wjj, in plaats van oester*
kooper, oesterbankier zetten."
(Zondagsblad iV, p, d,
