N°. 93. 134s Jaargang. 1891. Dinsdag 21 April. Deze courant verschijnt d a g e 15 k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager; Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens aüa dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Middelburg 20 April. LETTEREN EN KUNST. De bloem van IJsland. ONDERWIJS. KERKNIEUWS- UIT STAD EN PROVINCIE. lllllilllllIlil.Slliï (III III M. W Thermometer. Middelburg 20 April vna. 8 u. 40 gr. m. 12 u. 50 gr., av. 4 u. 55 gr. F. Verwacht N. O. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te TholenW. A. Advertentiën van Nteuwenhtjijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te één uur advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gebe. Belinfante, te 's Gravenbage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zpn, willen Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cle., John F. Jones, opvolger. t ip des avonds nog worden opgenomen. De Standaard blijft, ofschoon by herhaling blpkt dat haar invoed hoe langer hoe minder beteekent, de cenBuur uitoefenen en de tucht roede zwaaien over de anti-revolutionnaire kamerleden. Nu weder moet de heer De Geer getuchtigd worden. Naar aanleiding van diens votum over het amendement van den heer Van Houten op het in dienst houden van miliciens, waarbjj hjj, evenals de heer Huber, zjjne stem voegde bjj die der liberalen, zegt het blad >Dikwjjls, zeer dikwjjls, heeft de Kamer het gemis van zjjn tegenwoordigheid moeten be treuren en als de heer De Geer der Kamer de eer van zpn tegenwoordigheid gunt stemt hg niet zelden voor een amendement, dat aan deze regeering weinig welkom is. Zuo óók nu weer". Dat een volksvertegenwoordiger van eigen meening bljjk geeft, komt niet te pas. Daar voor moet hjj in het openbaar getuchtigd wor den, al is het dan ook maar door eenige hatelijkheden, die de heer De Geer zich zeker met zal aantrekken, zegt de Arnh. Crt. De N.-Brabanter bevat het volgende >De Provinciale Bond van R. K. Kiesvereeni- gingen in Noordbrabant hield Donderdag namiddag alhier eene buitengewone vergadering, belegd op verzoek van eenige leden. Alle kiesvereenigingen waren vertegenwoordigd. Na breedvoerige beraadslaging werd de navolgende motie met 8 stemmen voor, éene tegen en twee onthoudingen aangenomen De Provinciale Bond der R. K. Kiesvereenigin gen in Noordbrabant meent, indien de dienstver- vanging wordt afgeschaft, aan de kiesvereenigingen bij de aanstaande verkiezingen voor de Tweede kamer de herkiezing te moeten ontraden van die kamerleden, die na de Noor dhr abantsche motie van 17 October 1890 de regeering zijn blijven steunen." De andere katholieke bladen zjjn niet gesticht over die openbaarmaking. De Maasbode schrjjit ten minste »Nu de N.-Brab. de motie openbaar maakt, moeten wjj haar eveneens opnemen, al hadden wj) liever gewacht, tot zjj door den secretaris aan de bladen gezonden is. Volgens ome inlichtingen is het echter niet geheel juist, wat de N.-Brab. over de stemming zegt. Er is een lid tegen geweest en die de motie dan ook niet heeft willen teekenen; ieder begrjjpt, dat dit de heer De la Court is; doch wat de overige leden betreft, naar wjj met zekerheid meenen te weten, is het stuk door hen allen geteekend." De Tijd laat zich als volgt uit »Van de best ingelichte zjjde wordt ons mede gedeeld dat elke publicatie van het in de bedoelde vergadering behandelde vooralsnog verboden is, terwjjl wjj, op grond van ver- trouweljjke mededeelingen, reden hebben, de algeheele juistheid van het bericht van De Noord-brabanter te wantrouwen. Wjj meenen daarom wèl te doen, het bericht niet over te nemen, maar vertrouwen binnen een paar dagen onze lezers volledig te kunnen inlichten." De Noord-brabanter bevestigt intusschen zjjne mededeeling, en voegt er bjj»Tegen stemde de voorzitter, onthielden zich de heeren W. Mut- saers, als lid der kamer, en M. Mommersteeg, die zjjn bestuur vooraf meende te moeten raadplegen." Bjj kon. besl. is de kapitein-luitenant ter zee P. Zegers Veeckens, met 1 Mei a. s., be noemd tot adjudant van Hare Majesteit de Koningin. Verder is benoemd tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Oude Pekela, B. J. Teuben, thans directeur van het post kantoor te Scheemda. A. s. Donderdag verleent de minister van oorlog geene audiëntie. Bljjkens een telegram van den gouverneur- generaal van Nederlandsch-Indië, van 18 ApriJ 1891, wordt de gouvernements-koffieoogst op Java voor dit jaar thans geraamd op 351.068 pikols. De commissie van toezicht op de R jj k s- Academievan Beeldende Kunsten heeft het volgende medegedeeld omtrent den toestand der academie in het jaar 1890. Het getal dergenen, die op de academie onderwjjs ontvingen, bedroeg op 1 Jan. 1890 52 en steeg door toelating van candidaten tot 57 by den aanvang der zomervacantie. Bjj den aanvang van den wintercursus meldden 39 daarvan zich opnieuw aan, welk getal door toelating van 19 candidaten op ultimo Dec. tot 58 steeg, aldus verdeeld: 45 kweekelingen of voor alle lessen ingeschrevenen (27 heeren en 18 dames) en 13 leerlingen of voor éen of meer lessen ingeschrevenen (11 heeren en 2 dames.) In den loop van den zomer werd wederom een wedstryd in de schilderkunst gehouden, waartoe drie mededingers, allen kweekelingen der academie, na afgelegd examen werden toegelaten. Eene commissie als jury, voorgelicht door de heeren Ch. Rochussen, H. J. Scholten en Aug. Allebé, deed op 3 October uitspraak en kende den gouden eerepenning toe aan den vervaardiger der schilderij, voorstellende Dido, die bg opening van het naambriefje bleek te zpn de heer H. F. Goovaerts, geboren te Maastricht op 23 Nor. 1865. Voor de toeken ning van een zilveren eerepenning aan een der andere mededingers vond de jury geen termen, wel daarentegen om den met goud bekroonde aan te bevelen voor de toekenning van het jaargeld van 1200 tot voortzetting zpner studiën, bedoeld by art. 15 der wet van 26 Mei 1870 (Stbl no 78). Dienovereenkomstig is dit jaargeld bg kon. besluit van 23 December no 6 aan den heer Goovaerts toegekend. Van de vroeger met een jaargeld begunstigde kunstenaars zetten in den loop van dit jaar de heer P. Pander te Rome, de heer Ed. Jacobs te Florence, later te Rome, en de heer P. Ph. Rinck te Parps hunne studiën voort. De verzameling pleisterafgietsels werd met slechts weinige stukken vermeerderd. Van de boeken- en prentverzameling der academie, thans meer bgzonder aan de zorg van den hoogleeraar Six toevertrouwd, wordt door de leerlingen een steeds toenemend gebruik gemaakt. Zp werd weder met be- langrgke werken vermeerderd, onder andere door een geschenk (van den heer A. G. C. van Duyl te Amsterdam) met de volledige en zeer talrgke verzameling van graveerwerken uitge geven door den Verein zur Yerbreitung religiöser Bilder te Dusseldort enz. Eene uitbreiding van het academiegebouw naar den tuinkant zou, vooral met het oog op eene betere voor het onderwps meer gunstige plaatsing van de pleisterverzameling zeer ge- wensoht zpn. Aan het einde van haar verslag gekomen, meent de commissie te mogen constateeren, dat de toestand der academie, over het algemeen genomen, bevredigend is. In de eerste plaats dankt de instelling dit aan de leiding van haren voortreffelpken directeur, die geen opoffering van tpd of arbeid schuwt, om in moeielgke omstandigheden den geregelden loop van zaken te doen voortgaan; zy dankt het ook aan de onderlinge samenwerking tusschen hem en de overige hoogleeraren, vooral sedert de academie onder de laatstgenoemden jongere krachten mocht zien optreden, van wier talent en toe- wjjding de beste uitwerking voor den bloei der instelling verwacht wordt. Op een voornaam punt, evenwel bljjven de wenschen nog steeds onvervuld, nl. de herzie ning der wettelijke en reglementaire bepalingen betreffende de instelling. Voornameiyk op het stuk der academische pryskampen werken die bepalingen in menig opzicht de stellig goede bedoelingen des wetgevers tegen, gelijk door ons reeds meermalen is betoogd en herhaal- delpk ook van de zjjde der regeering werd be aamd. Zoo wordt, om slechts éen voorbeeld te noemen, by de thans geldende regeling een wedstrjjd in de schoone bouwkunst, ofschoon in de wet voorgeschreven, in werkelijkheid on- mogelgk gemaakt door de vastgestelde voor waarden van toelatingin verband met de beschikbare ruimte in het academiegebouw. Muziek van M. H. van 'f Kruijs. Men schrpft ons uit Amsterdam Zaterdagavond is in den Parkschouwburg voor het eerst opgevoerd de oorBpronkeiyke opera De bloem van IJsland, tekst (naar een volkssprookje van Goeverneur) van J. D. C. van Dokkum, muziek van M. H. van 'tKrups. Aan de uiterlpke teekenen van succes ontbrak weinig of niets. Het vrp talrijk publiek was hartelpk en warm, riep den componist her haalde malen ten tooneele en bedacht hem met- twee lauwerkransenook de jonge tekst dichter ontving er een, als we goed hoorden van het Utrecbtsch studentenkorps. Zelfs de directeur De Groot moest naar aanleiding van een van goud schitterend decoratief en een meer dan gewoon bewvrki. tconeel-arrangement voorkomen, en deze bracht toen zpn decoratie schilder medelater ontving ook hp zpn lauwerkrans, dien hp den componist omhing. Ten slotte zp nog vermeld dat ook de zangeres Sewing bouquetten kreeg. Dit alles, aangevuld met fanfares en langdurig gejuich, laat geen twpfel over omtrent de goede ontvangst. Een dergelpke hartelpkheid ten aanzien van een vaderlandsch werk is op zichzelf een goed verschpnselze is een machtige prikkel tot krachtsinspanning voor de dichters en compo nisten onder ons, en bij de overweging van de waarde van het werk houdt men onwillekeurig rekening met den indruk, dien het in grooter kring maakte. In dit geval is er dubbele reden toe, omdat de roep, die het werk voorafging, niet gunstig was; men weet dat de commissie van toezicht op de Amsterdamsche opera, uit componisten en letterkundigen bestaande, aan De Bloem van IJsland niet genoeg muzikale waarde toekende om de opvoering te kunnen aanbevelen. Ook de tekst is niet ongedeerd gebleven in een openbaar gemaakte beoordeeling, welke den dichter aanleiding gegeven heeft te verklaren dat hp zpn gedicht als een onrpp product uit zpne jongelingsjaren beschouwde. Het tekstboekje geeft het volgend kort over zicht van den inhoud: »Een IJslandsch visscher, Rodolph, heeft op een zpner jaarlpksche tochten een Italiaansch meisje, Marietta, leeren kennen en haar als zjjne vrouw naar IJsland gevoerd. Uit dit huwelpk is eene dochter, Helga, geboren, dij om hare schoonheid en beminnelpkheid >ae bloem van IJsland" wordt genoemd. In het eerste bedrpf vertelt Marietta hare dochter van Italië en wekt, door die verhalen, in Helga een onuitsprekelpk ver':;-ogen op naar dat land. Door heimwee verteerd, sterft Marietta. In het 2de bedrpf zullen de IJslandsche visschers met Rodolph en Olaffson, den verloofde van Helga, wêer een tocht naar Italië gaan onder nemen, terwpl Helgahoewel vruchteloos, hen smeekt haar mêe te nemen. Na het vertrek der visschers alleen gebleven, verschpnt aan Helga de Elfenkoning, die haar aanbiedt zpn vaderland te betreden. yHelga stemt hierin toe, de rotsen splpten vaneen, en zp wordt verrukt door de beko rende pracht van het Elfenrpk. Als koningin der Elfen gehuldigd, verbindt zp zich (in het 3de bedrpf) den Elfenkoning trouw te blpven en het Elfenrpk nimmer te verlatenschendt zp die belofte, dan moeten èn zp èn de Elfen koning sterven. Als deze nu, haar op de proef willende stellen, voor eenigen tpd haar verlaat, wordt Helga ongeruBt over hem en verlaat het Elfenrpk, om naar IJsland terug te keeren. Als zp met haar vader haar rpk weder betreden wil, opent de rots zich niet meer en valt zp radeloos in de armen van Rodolph, die zpn kind waanzinnig gelooft. >In het 4e bedrpf is Helga alleen in hare ver sierde kamer gezeten. Men heeft haar doen geloo- ven dat het gebeurde in de beide vorige bedrpven slechts een droom is geweest en op het uit- drukkelpk verlangen haars vaders zal zp Olaffson huwen. >Bp den gang naar de kerk echter meent Helga in een vreemdeling de trekken van den Elfenkoning te herkennen, en als het huwelpk voltrokken is, ontvlucht zp den feestgenooten, vindt den koning terug op de plaats, waar hp haar het eerst verscheen, en sterft zp met hem". Pit onderwerp is tamelpk breedvoerig uitge werkt. Ware de auteur met zpne zelfcritiek niet vóór geweest, dan zou er wel wat op te zeggen zpn, maar toch, met zoo'n begin op zeer jeugdigen leeftpd doet de dichter later iets van meer beteekenis van zich verwachten. Het libretto is gerekt en daardoor niet vrp van eentonigheidbovendien ook niet geheel dui- delpk wat de episode met de Elfen betreft, Moet deze beschouwd worden als een droom, gelpk de IJslanders vermoeden, of als werke- lpkheid, zooals het vinden van de twee lpken van Helga en den Elfenkoning schpnt te moeten bewpzen De opmerking van den auteur in het tekstboekje: dat de eerste Christen zende lingen als maatregel van overgang een deel der Noorsche mythologie met de Christelpke leer lieten samensmelten, geeft tegenover dit materieele feit geen licht. De zaak is van gewicht in verband met den aard der daaraan verbonden muziek. Behalve de tekst, door aen dichter verwor pen, zien wp hier de muziek verworpen door deskundigen van naam. Dat is, naar de uit- komst te oordeelen, aan beide kanten wel wat streng geweest. De dichter heeft, al kon de bewerking hooger Btaan, de hand gelegd op een dankbaar, dichterlpk onderwerp; de com ponist is in staat gebleken den geheelen avond de aandacht te boeien en nu en dan eenige warmte te verwekken. Nu en dan dient ge zegd te worden, omdat niet te ontkennen valt dat de muzikale inspiratie over het geheel niet zeer groot blpkt. Rpke of diepe gedachten treffen den hoorder niet, en de ballet-muziek in het 3e bedrpf mist bevalligheid en bekoring; een lied, door Helga in dat bedrpf voor haren Elfenkoning gezongen, is daar in het geheel niet in den toon. Menig ander gedeelte echter is van niet hoog maar voldoend gehalte, 6n onderscheidene ensemble-nommers, met en zon der koor, maken een goeden indruk. Onder de beste nommerg rekenen wp het lied van een visscher in het eerste bedrpfdeze frissche com positie, die aan een bestaand Hollandsch lied doet denken, moest op aanhoudend verlangen herhaald worden. De opera heeft ook dez goede eigenschap dat de indruk stpgende is de latere bedrpven winnen 't ontegenzeggelpk van de eerste. Gegeven de schaarste van eigen werken voor onze NederlandBche opera heeft deze opera recht op een plaatsje op haar repertoire. De uitvoering verhief zich niet boven, maar was ook niet beneden het gemiddelde peil van de uitvoeringen in den Parkschouwburg. Mej. Sewing (Helga), wier actie nog vaak mat is, ver goedt veel door goeden en beschaafden zang en vervult haar zeer zware party over het algemeen naar genoegen. Onder de beste medewerkenden rekenen wp verder den heer Engelen, die de rol van haren vader vervulde, en den heer Dons die het Yisscherslied zong. Mej. Van Zanten had de moeilpke rol van de klagende, wegkwp nende Marietta en kon daar moeilpk veel eer mee inleggen. De koren waren, behoudens eenige ongelukkige oogenblikken aan het slot, tamelpk goed. Het orkest, onder de goede leiding van den heer Van der Linden, maakte zich verdienstelpk, doch kon meer matiging betrachten. Aan de toon eel schikking was door den heer De Groot en zpne kunstenaars veel zorg besteed. De pslandschappen waren verdienstelpk geschil derd, en het rpk van den Elfenkoning gaf, naar verhouding, iets feërieks te zien; daaren tegen was het laatste bedrpf, de versierde woning der bruid, zeer mager bedacht. Zaterdag hielden de onderwpzers uit het arrondissement Tholen, afdeeling Noord-Beve land, te Cortgene hunne eerste vergadering in dit jaar onder voorzitterschap van den heer mr L. A. Bybau. De heer W. Carels, hoofd der school te Cortgene, leidde het onderwerp in »de win- terklasse." Vooral ook in verband met het verbazend groote schoolverzuim ook op dit eiland besprak de inleider het wenschelpke van de invoering eener winterklasse. In deze afdeeling zouden dan alle leerlingen worden opgenomen, die door hunne lange afwe zigheid den goeden gang van het onderwps belemmeren. Dezen leerlingen zouden dan, volgens spreker, meer de hoofdvakkenlezen, schrpven, rekenen en NederlandBche taal kunnen onderwezen worden, terwpl de getrouwe schoolgaanders geregeld door het gewone onder wps konden genieten. Hoewel niet doof voor menig practisch bezwaar meende de heer Carels toch dat deze zaak voor ieder hoofd eener plrttelandsschool overweging verdient. Aan de vrp drukke discussie, die zich hierover ont spon, namen verscheidene heeren deel. Sommi gen konden zich goed met den inleider veree nigen, terwpl anderen de noodzakelpkheid eener zoodanige regeling niet inzagen. In de Mei-vergadering zal de heer Swenne van Wissekerke de taak op zich nemen een onderwerp in te leiden. Voor de betrekking van onderwpzer te Graauw heeft zich slechts een sollicitant aan gemeld. Eene herhaalde oproeping zal niet plaats hebben. Benoemd tot onderwpzeres te Boschkapelle, mej. L. M. Wage_ te Veere. De benoemde is protestant. De eenige roomsche sollicitante had zich teruggetrokken. Bedankt voor Bruinisse IJ. Bootsma te Zoe- termeer o. a.en Veere H. H. Dpkman te Breskens. Aangenomen naarWehe c. a. B. H. Belgraver. Van 5 tot 11 April heeft te Florence een vergadering plaats gehad van de Evangelische alliantie, de eerste van dien aard in Italië. Er waren ruim 200 afgevaardigden, uit Italië zelf en verder uit Amerika en Canada, Australië, België, Duitschland, Egypte, Frankrpk, Grie kenland, Groot-Brittannië, Indië, Nederland, Oostenrjjk, Rusland, Spanje, Turkpe en Zwitser land uit Nederland o. a. de predikanten dr A. W. Bronsveld uit Utrecht en dr J. A. Gerth v. Wpk uit 's Gravenhage, welke laatste het woord voerde over »de waarachtige eenheid eener Christelpke kerk". De commissie, met prof. Geymonat tot voorzitter,een dergenen die voor 40 jaar wegens hunne Protestantsche gevoelens uit Toscane werden gebannen en die, aan een boef vastgeketend, gevangenschap leed om de zelfde reden, had al het mogelpke gedaan om den vreemdelingen eene aangename ontvangst en goede huisvesting te verschaffen. De vergaderingen werden zegt de Haarl. Crt., gehouden in een voortreffelpk daartoe geschikt gebouw, den schouwburg van den treurspelspeler Salvini, waar men ook overdag uitmuntend licht en kleinere lokalen voor be perkte bpeenkomsten en commissie-vergaderin gen tot zpne beschikking had. De schouwburg is dicht bp het Palazzo Vecchio, het postkan toor enz. gelegen, een middelpunt van omni bussen en tramwagens. Toen de voorzitter der Romeinnche alliantie, dr Prochet, in verband met het plan dezer vergadering zpne opwachting maakte bp Ko ning Umberto, gaf Z. M. te kennen, dat wat de regeering betrof, de bpeenkomsten even goed te Rome konden worden gehouden, maar dat hp de kieschheid waardeerde, welke inde aan Florence gegeven voorkeur bleek. In den avond van den 5en werd eene voor bereidende bpeenkomst gehouden tot verwel koming van de bezoekers. De bovengenoemde dr Geymonat, thans dirtcteur van het Walden- ser college en voorzitter van de Florentpnsche afdeeling der Alliantie hield eene welkomstrede in het Italiaansch, aan het slot, waarvan bjj zich o. a. als volgt uitliet: »Zpn wp werkelpk in Italië, te Florence, op enkele schreden van de plek waar Savonarola's brandstapel Btond, vereenigd tot dit werk der vrp beid en des geloofs Werkelpk te Florence, waar om den wille des Evangelies in Augustus 1851 de Madiai in hechtenis genomen en in Juni 1852 tot jaren galeistraf veroordeeld wer den waar eene achtbare deputatie der Evan gelische Alliantie den groothertog van Toscane om hunne vrplating kwam smeeken, zonder zelfs officieel gehoor te kunnen verkrpgen 1 Openen wp op diezelfde plek deze vrpe samen- spreking aller natiën Kunnen wp onze eigen oogen gelooven Spr. eindigde met eene warme lofspraak op het Huis Van Savoye, waaraan Italië eindelpk godsdienstvrpbeid te danken had, en zpne woorden werden met daverende toejuichingen begroet, waarna een telegram van dankbetui ging aan den koning werd gezonden. In de den volgenden dag gehouden vergadering werd onder opgewonden toejuichingen een zeer har telpk antwoord van Z. M. voorgelezen. Over eene gansche reeks onderwerpen werd, door tal van sprekers het woord gevoerd, als I de verbreiding van het Evangelie in Italië, het gezag der Heilige Schrift, de aanvallen van het zoogenaamd wetenBchappelpk ongeloof, mededeelingen over toestanden in verschillende landen enz. Discussiën hadden niet plaats en een bepaald anti-Roomsch karakter had de samenkomst volstrekt niet. Zij beoogde, gelpk in de oproeping was vermeld, slechts eene uiting van de hoogere eenheid aller navolgers van Jezus ChristuB. Des avonds hadden volksbpeenkomsten plaats welke vooral door den werkenden stand werden bezocht. Over het algemeen heeft deze ver gadering der Alliantie te Florence zeer de aandacht getrokken. Wekelijksche opgaaf betreffende de Ned. Herv. kerk. Beroepen naarKoedpk W. Beekhuis te Uit geest; Zandvoort J. Ossewaarde te Sluis; Sta- venisse A. J. van 't Hooit te Noordorp; en Goénga 3. Verhoef te Eemnea-ginnen, De heer P. Pera, commies ter gemeente secretarie alhier, is benoemd tot le klerk ter secretarie van Rotterdam, afd. openbaar onderwps. De stoomboot Stad Middelburg no. I van de Middelburgsche Maatschappij van stoomvaart is, nadat Zaterdag in het droge dok de schroef was vastgezet, Zondag ochtend weder op den gewonen tpd naar Rotterdam vertrokken. De boot werd niet zooals uit een vorig bericht was op to waken van Zjjpe per gewant

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1