87. 134" Jaargang. 1891,
Dinsdag
14 April.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel: Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens aüe
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 13 April.
IIIII ill! Ill RGSCHE COURANT.
Thermometer.
Middelbui g 13 April vra. 8 u. 43 gr.
m. 12 u. 45 gr., av. 4 u. 47 gr. F.
Verwacht versnd. wind.
Agenten te YlisBingenP. G. de Vet Mesïdagh Zoon, te Goes: A. A. W.Bolland, teKrniningen: F. v.d.Peltl, teZierikzee: A.C.deMooij, teTholen: W. A.
van nietrwenhuijzen en te Terneuzen M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
advertentie-bureau's van Nijgh &_*Van Ditma», te Botterdam, de Gebr. Belintante, te 's Gravenhage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
In de Zaterdag door de Eerste kamer
gehouden zitting stemden tegen de z. g. s u 1
k e r w e t de heeren Moolenburgh, Smitz, Welt.
v. d. Breggen, F. v. Nispen, Bultman, Magnee,
Six en Smitz v. Oyen. De heer Verhepen was
bp de stemming atwezig.
Bp de behandeling der wet merkte de mi
nister van financiën o. a. opzeer gaarne uitbrei
ding der beetwortelindustrie te zullen zien
mits onder normale omstandigheden en niet
ten koste van de schatkist, die den geheelen
accijns in de zakken der fabrikanten zouden
zien verdwpnen,
De overzicht-schrjjver in Het Vaderland geeft
den door hem omtrent het debat over die wet
verkregen indruk als volgt weêr:
>Met de suiker wet was eigenlpk niemand in
genomen, omdat het voorgestelde stelsel van
omslag ruw en primitief is, maar toch waren
de meeste leden bereid vóór te stemmen, omdat
zp de wet beschouwen als een noodwet, noodig
geworden in het belang der schatkist. Het
debat maakte op ons den indruk, dat fabrikan
ten van bietwortelsuiker de heer Merckelbach
mocht zeker in de Eerste kamer als hun woord
voerder wórden aangemerkt tegen het
ontwerp, zooals het nu uit de smeltkroes Ber
Tweede kamer is voortgekomen, weinig bezwaar
meer hebben, omdat de terugwerkende kracht
er is uitgenomen en de exercice het zwaard
van Damocles nu ten minste de beide
eerstvolgende jaren niet meer boven hun hoofd
hangt. Maar veel minder tevreden waren de
heeren Bultman en Van der Breggen, die
meer in het bijzonder voor de belangen vaD
den landbouw in de bres sprongen. Op den
landbouw, zeide de heer Bultman, wordt de
scherpe resolutie toegepast, terwjjl voor den
fabrikant goed gezorgd wordt. De landbouw
en de landbouw alléén zal de geheele schade
Ijjden, die door den min. zelf op 8 A 10 ton
wordt geschat. In het belang van den land.
bouw had het cpfer van 32 millioen kilo aan
merkelijk moeten worden verhoogd, want nu
zal van deze wet het onvermpdelpk gevolg zjjn,
dat de productie, die reeds 50 millioen kilo is
geklommen, weder of tot circa 32 millioen kilo
wordt teruggebracht en een bloeiende cultuur,
in een tjjd dat de landbouw dringend hulp
noodig heeft, voor een deel met ondergang
wordt bedreigd. Ook de heeren Verheyen en
Van der Breggen spraken in denzelfden geest,
maar de minister en de heeren Insinger, Bljj-
denstein en Merckelbach trachtten aan te
toonen, dat die voorstelling schromeljjk over
dreven was. Naar hunne berekening zal men
ook hier te lande toch nog circa 40 millioen
kilo bieten noodig hebben, terwpl erj ook nog
naar België en Duitschland kunnen worden
uitgevoerd, zoodat de productie en de prpzen
niet veel zullen dalen. Er zou zeker minder
aan premie worden genoten, maar slechts 8 ton,
en die schade zou nog door fabrikanten en
landbouwers samen worden geleden. Door het
cpfer van 32 millioen nog hooger te stellen
zou het doel van het ontwerp geheel verloren
zpn gegaan.
»Maar, zooals wp boven reeds schreven,
hierover waren bjjna alle sprekers het eens,
•dat deze noodregeling Blechts van zeer tjjde-
'Ipken aard mocht zpn en dus het de plicht
"der regeering was, zoo schieljjb mogeljjk een
definitieve wet in te dienen. "Welnu, voor dat
verlangen vonden zp aan de ministerstafel een
geopend oor. De minister is blpkbaar nog niet
vast besloten of bjj een exercisestelael zal voor
dragen dan wel eenvoudig een verhooging
van het wetteljjk suikergehalte, maar hp gaf
de stellige verzekering, dat de zaak reeds in
voorbereiding was en dat een definitieve rege
ling zou volgen. Ook zou hp daarbp ernstig
overwegen of het mogeljjk was daarbp tot ver
laging van den accpns over te gaan. Na die
verklaring van den minister was het lot der
wet niet twijfelachtig meer en zp werd dan
ook met groote meerderheid aangenomen".
In het kameroverzicht in de IV. R. Ct. lezen
wp o. a. het volgende naar aanleiding van de
behandeling dier wet
»Wie inderdaad het slechtst van de reis
komen, zpn de landbouwers, de "bietenbouwers,
voor wie de heer Bultman het heden heeft
opgenomen. Zp hebben niet verdiend dat men
van hen sprak, zooals de minister heeft gedaan,
als van een .opgezette boel". Maar daarvoor
deed heden de minister amende honorable. Ejj
Advertentiën
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zpn, willen
zp des avonds nog worden opgenomen.
ontwerp in overeenstemming met de wenscben
der fabrikanten.
»Eene andere vraag is of werkelpk het
verlies, door den landbouw te lpden, zoo ont
zettend is als de heeren Verhepen, Van der
Breggen en Bultman betoogden. Is het over
drijving of niet, te spreken van ondermijning
van de bietcultuur, zooals de heer Verhepen
deed, van de .scherpe resolutie" gelpk de heer
Bultman deze wet voor den landbouw betitelde
Is het overdrijving, als de heer Van der Breggen
spreekt over volkomen miskenning van de
landbouwbelangen, die allerminst te verwachten
was van eene regeering, die bevordering van
Volledig wordt medegedeeld al hetgeen bp
de als voorbeeld aangehaatde|, firma's deUteecht-
sche fabrikant Dupvis en z'on en de Neder-
landsche gist- en spiritusfabriek te Dellt, ter
voorziening in ziekte, pensioen en weduwe
verzorging van de werklieden wordt gedaan en
daarna een vergelijking gemaakt met hetgeen
de algemeene landsdrukkerij, dat is het rjjk
te dien aanzien doet.
Bp kon. besl. is een pensioen verleend van
1200 's jaars aan B. H. Essen, zich noemende
en schrijvende Esser, directeur van het post-
den landbouw in baar vaandel schreef 1 Waarljjk, kantoor te Vlissingen.
indien er overdrpving in gelegen is, dan heeft Aanstaanden Donderdag verleent de minister
de minister zelf daartoe de meeste aanleiding van oorlog geene audiëntie,
gegeven èn door zjjne uitlatingen over de
landbou wad rossen èn door zpn ietwat hooghartig n T ;i
j o a a a a i j 1 De Zaterdag uit Oost-Indie ontvangen mail
neerzien op de 30.000 hectaren voor den bieten- 0
i loopt van 7 tot 13 Maart,
bouw in gebruik, die toch waarlpk niet enkel r^ii|.ilmi _._l
den landbouw van Nederland vormden. Neen,
nemen toe spoedig met pensioen te zullen
repatrieeren, nl. aan de heeren Deykerhoff,
Oudkerk Pool en De Bank Langenhorst.
De raad van state zou aan de Indische regee-
ring de machtiging verleend hebben ora over
ste Pompe van Meerdervoort bjj zpn benoeming
tot gouverneur van Atjeh bjj keuze tot kolonel
te bevorderen.
niet uitsluitend, maar, vroeg de heer Yan der
Breggen, hoe sterk moet deze minister dan
wel minachten den aandrang der Groninger
aardappelmeelfabrikanten om bjj opzegging van
het tractaat met Frankrjjk op bunne belangen
te letten. Daar geldt het toch slechts eene
uitgestrektheidjgronds van 3343 hectaren, vol
doende intusBchen om eene geheele streek tot
welvaart te brengen.
Toch is het ook waar, dat de bietenbouwers
niet enkel in Nederland hun product afzetten.
In 1889/90 gingen er niet minder dan 146 mil
lioen kilogram naar het buitenland, verzekerde
de minister. Voorwaar niet zulk eene kleinig
heid, als de heer Bultman het deed voorkomen,
en voldoende om de Nedetl. fabrikanten in hunne
zucht om lage prpzen te betalen te beperken.
Niet minder juist schpnt de opmerking des
ministers, dat men de daling der bietenprjjzen
in dit voorjaar niet uitsluitend mag wpten aan
deze wet, maar voor een deel aan de natuurlijke
oorzaak dat er door mislukking van de winter
graan-cultuur veel meer velden beschikbaar
zjjn voor bietencultuur, en de fabrikanten van
het ruimer aanbod van grond gebruik maken
om lager prjjs te betalen. En waar nu de
voorstanders der landbouwbelangen diep be
treuren, dat de boeren, die juist door de mis
lukking van het wintergraan best wat geld
hadden kunnen gebruiken door bieten te ver
bouwen, feiteljjk daarin door de wet belemmerd
worden, daar is het ontegenzeggelijk waar,
dat, als dit inderdaad geschied ware, de
bietencultuur opnieuw zou zpn uitgebreid en
de productie vermeerderd, terwpl de fabrikanten
meer zouden zpn bevoordeeld, en de schatkist
nog grooter nadeel zou hebben geleden.
En eindelpk mag men niet vergeten, dat de
daling der contractprijzen voor bietenbouw
volstrekt niet bljjvend behoeft te zpn. En we
gens de concurrentie met het buitenland èn
wegens het bezigen van velden, thans voor
bietenbouw in beslag genomen, voor andere
vruchten, zal de prjjs langs natuurlijken weg
weer kunnen stpgen. De toekomst zal over deze
Luidens Set mail-overzicht in de Javabode was
de toestand in Atjeh -gedurende het tpdvak van
16 Febr. tot 1 Maart zeer kalm. De geestelijk
heid had geen bepaalden vervanger voor den
overleden Tengkoe di Tiroe naar men zeide
had een aangenomen zoon van deze, Tengkoe I de gouverneur-generaal, vergezeld van den com.
Mohamed Amin, de meeste kans als zoodanig te mandant der zeemacht, den algemeenen secre-
Dr Snouck Hurgronje, alias Hadii Abdul
Gafar, is benoemd tot adviseur voor de Oos-
tersche talen en het Mohammedaansche recht,
op een tractement van 700 's maands, met
een jaarljjksche verhooging van 50 maands,
tot een maximum van 1250 's maands.
Zaterdag 7 Maart kwam te Batavia aan Z.
K. H. Nikolaas, grootvorst, troonopvolger van
Rusland tot het brengen van een bezoek aan
de Nederlandsch-Indische bezittingen.
Nadat het eskader, bestaande uit drie oor
logsschepen en gecommandeerd door den vice-
admiraal Nazinrofi', waarmede Z. E. H. werd
overgevoerd, ten anker was gekomen en de
gebruikelijke saluten gewisseld waren, begaf
worden gekozen. Te Kemela wacht men den
loop der gebeurtenissen afde sultan heeft veel
lust zijne onderwerping aan te bieden of ten
minste te Eotta-Radja te komen onderhandelen,
taris en zjjne adjudanten, zich aan boord van
bet vlaggenschip Pamiat Azova, teneinde Z. E.
H. te verwelkomen.
Weinige oogenbhkken later debarkeerde de
doch Haschim houdt hem daarvan terug. Het zou grootvorst aan de landingsplaats, opgewacht
trouwens gedurende de eerste jaren in den door den gouverneur-generaal, bpgestaan door
toestand geene verandering brengen. Dien toe- den vice-president van den raad ven Neder-
stand hebben wjj in hoofdzaak in eigen hend en landsch-Indië, den commandant van het leger,
degenen, die daarover het best kunnen oordeelen, den commandant der zeemacht, den algemeenen
zpn overtuigd, dat wjj er zullen komen, wanneer secretaris, den directeur der burgerlpke open-
wjj maar volharden bp de in den laatsten tjjd barë werken, den resident van Batavia, den
gevolgde politiek. Intusschen lpden het materieel
en het personeel onzer marine door de blokkade
haast niet minder dan de bevolking van Atjeh.
Ook volgenB het officieels -verslag viel er op
Groot-Atjeh en onderhoorigheden weinig be
langrijks voor.
Het laat zich aanzien dat dit jaar te Edi de
rust niet verstoord zal worden.
Ter Westkust werden den 17en Februari de
sloepen van Hr Ms Merapi, toen zjj in de baai 0
van Rigas eene aldaar op het strand liggende aan den prins, die 22 jaar oud is, van mid
Atjehsche prauw wilden bemachtigen, hevig delbare gestalte en smalle bakkebaardjes draagt,
beschoten, waarbp men van onze zpde 3 gesneu- bad voorgesteld en met hem de eere-compagne
havenmeester en den aan Z. E. H. toegevoegden
hoofdofficier.
Met den gereedstaanden extra-trein begaf
men zich daarop naar het station Weltevreden^
waar de daartoe uitgenoodigde autoriteiten
zich verzameld hadden, terwpl eene eere-com
pagnie infanterie met het bataljonsvaandel
de bataljonsmuziek op het perron stond opge
steld.
Nadat de gouverneur-generaal de aanwezigen
.13:. r»o
bad geïnpecteerd, begaven Z. E. Hoogheid en
Zjjne Excellentie met gevolg zich naar het
Residentiehuis aan het Koningsplein, waar de
vorstelpke gast gedurende zjjn verbljjf te
Batavia zpnen intrek nam. Daar de kroon-
velden en 5 gewonden (allen mindere schepelin
gen) bekwam, en daardoor van het bemachtigen
der prauw moest afzien
Bjj een door den wd adsistent-resident gehouden
plaatselpk onderzoek bleek dat voornamelijk
volgelingen van Toekoe Oemar, die thans weder prins bjj zjjn gevolg wenschte gelogeerd te
in Rigas verbljjf houdt, in vereeniging met een bljjven, bedankte hjj voor de aangeboden gast-
kleine bende van zekeren Toekoe di Roempit vrjjheid bp den gouverneur-generaalhet
aan die beschieting hebben deelgenomen, waarom residentiehuis was geheel nieuw en vorstelpk
besloten werd Toekoe Oemar's huis in de gestoffeerd en door den resident tjjdeljjk ont-
kampong Rigas te beschieten. ruimd.
Toen op den 21en daaraanvolgende Hr Ms li de Preanger heeft de vorstelpke bezoe-
Banjermasing met dat doel in de Noordbaai van ker gejaagd, terwpl hp den 12en Maart een
Rigas ten anker kwam, werd, vóórdat die bodem gala-bal bjjwoonde, te zjjner eer te Batavia
een schot gedaan had, behalve met geweervuur) gegeven in de lokalen der Bocieteit de Harmonie
uver ueze met twee üia'0 op <jat 80p;p ujt de kampong De zalen waren prachtig versierd met een
kwestiën moeten uitspraak doen, evenals over Bigag ge8Choten, waarop de Banjermasing het rjjkdom van tropische gewassen en bloemen
de juistheid der cpfers van den heer Yan der vuur beantwoordde, de kampong op twee plaatsen Onder een troonhemel van hemelsblauwe zpde
Breggen ten aanzien van het verlies, door de brand geraakte en eenige huizen een prooi gevoerd met witte zpde, waarop het Neder-
arbeiders te lpden tengevolge van de inkrim- ,jer vlammen werden. landsche wapen tusBchen de Russische en
De weersgesteldheid was zeer droog. Grieksche was geborduurd, namen de groot-
De gezondheidstoestand was over het alge- vorst met den Griekschen prins, die den czare-
meen gunstiger. Het gemiddeld getal zieken, witz vergezelde, plaats naast den gouverneur
per dag in het hospitaal opgenomen, was 21.4 generaal en mevrouw Pjjnacker Hordjjk.
tegen 23.5, en dat der beri-berilpders 10 tegen
10 gedurende den vorigen verslagtpd.
De stand der beri-beri was dus stationnair.
Het sterftecijfer was lager.
ping van de cultuur.
Maar de Eerste kamer kon moeieljjk om die
redenen deze wet verwerpen, al hadden de
voorstanders van de landbouwbelangen gelpk,
want de contracten zpn toch voor een groot
deel reeds gesloten, de vermeende Bchade zoo
goed als onherstelbaar, tonzjj men mocht aan
nemen dat de fabrikanten gracieuselpk onver
plicht den boeren eene verhooging zouden
hebben aangeboden, en bp verwerping zou de
schatkist onmiddelljjk gedurende geruimen tjjd
zoodanig nadeel hebben geleden door mindere
opbrengst van den accpns, dat er van vermin-
Aan de Deli-Courant wordt nit Batavia ge
schreven
Uit de officieele berichten zal n wellicht niet
dering van mutatierechten of andere tegemoet- zonder bevreemding ontwaard hebben, dat de
komingen voor den landbouw in het algemeen luitenant-kolonel Pompe van Meerdervoort als
in langen tjjd in het geheel geen sprake meer
zou hebben kunnen wezen."
Na de behandeling der postwet is de Eerste
kamer op retjes gescheiden.
zoodanig geplaatst is bjj het subsistentenkader
Met de echtgenoot van den landvoogd opende
de grootvorst het bal. Later vormde hjj met
freule Yan der Wpck, dochter van den vice-
president van den raad van Indië, een der acht
paren in een dubbele quadrille, en had tot
overburen den Griekschen prins en mej
Bergsma wier vader reeds in den raad van
Indië zitting heeft.
Er| waren op bal 't dames, die japonnen van
1000 a 1500 droegen.
Ter eere van den sterfdag van keizer Alex-
o o V -voujaauci J y T
alhier, een naar het u zal toegeschenen hebben an waarv00r "et bal plotseling een dag
vrpe minne betrek-
Door den minister van binnenlandsche zaken
is gevolg gegeven aan de door hem aan de
Eerste kamer gedane toezegging om inlich-
en niet ten onrechte
king.
De reden dier plaatsing is echter om hem
vrp van alle diensten, en zóo tjjd en gelegen
heid te geven, zich met onverdeelde aandacht
te wpden aan den tegenwoordigen stand van
het Atjehvraagstuk.
Als hp
„u dan in April Gouverneur van Atjeh
tingen te geven naar aanleiding van de nota wordt, zal hjj niet onbeslagen ten jjs komen,
van den heer Kerdjjk, lid der Tweede kamer, Of hjj vóór zpn benoeming tevens bevorderd
met betrekking tot het reglement op het zal worden tot kolonel, wordt zeer geheim be
zieken- en ondersteuningsfonds voor de werk- handeld.
1j-3- 3
vroeger moest plaats hebben, tot groote ont
steltenis der feestcommissie en der dames, wiei
toilet nog niet gereed was, werd op een der
Russische oorlogschepen een lpkdienst
honden.
Er werd nog een parade gehouden voor den
bezoeker, die den 14en Maart des middags te
vjjf unr weer vertrok.
ge-
Liberale Unie.
„.„„w en uiiuoisieuningBionas voor de werk- handeld. Hjj staat nog zeer laag in de raBgljjst
lieden der algemeene landsdrukkerjj, van welk wel is waar, doch op Atjeh boven oudere collega's I Amsterdam, 12 April.
reglement die afgevaardigde de i- - Zoo al» reeds kort per telegraaf in een vorig
o uioGipimeii uuKpuiiii, ttauieiuiug geven tot ha- nummer van dit blad vermeld is, ging Zater-
had zich te scherp uitgelaten, al bleef hp het optredende als werkgever, inzake de voorziening ken en oogen. dag in de Liberale Unie een langdurig debat
bevreemdend vinden, dat de klachten en grievenin ziekte, pensioen en weduwe-verzorging niet Of het toeval is of niet, kan ik niet zeggen over een motie van prof. J. F. Bups c. s. aan de
eerst werden geboren na de wjjziging van het v wat zjj behoort te wezen. mw drie overgten schrpft men het voor-behandeling van het manifest vooraf,
Deze motie luidde
»De algemeene vergadering van de Liberale
Unie, instemming betuigende met de strekking
van het ontwerp manifest, door het bestuur bjj
zjjne circulaire van 5 Maart 11. aan de kies
verenigingen toegezonden
nochtans van oordeel, dat een verkiezings
manifest niet behoort af te dalen tot de bij
zonderheden van wetteljjke regeling en, wil
het geen oorzaak van teleurstelling worden,
zich heeft te matigen in het beloven
besluit
>het bestuur uit te noodigen in een zjjner*
zjjds aan de kiezers te richten woord den wensch
dezer vergadering uit te spreken, dat bp
de aanstaande verkiezingen de candidaten bjj
de liberale partjj alom bljjk mogen geven van
hunne bereidwilligheid om mede te werken
»lo tot het vaststellen van eene kieswet,
welke de door de grondwet gevorderde ken-
teekenen van geschiktheid en maatschappeljjken
welstand zoo bepaalt, dat het kiesrecht ook
voor den werkman toegankelijk worde;
»2o tot hervorming van het belastingstelsel
in dien zin, dat èn voor de gemeenten het
gebied van heffing worde uitgebreid èn, met
ontlasting van eerste levensbehoeften, ook het
roerend vermogen rechtstreeks worde getroffen;
3o tot invoering van leerplicht, gepaard
met toezicht op den arbeid van kinderen te
velde, uitbreiding van het ambachts- en land
bouwonderwijs en maatregelen in het belang
van de gezondheid en veiligheid in de fabrie
ken
»4o tot voortgaande ontwikkeling van het
stelsel van rrpen arbeid in Indië;
»5o tot regeling van de administratieve
rechtspraak.
Meer dan twee uren nam die motie
van den zeer kostbaren tjjd in beslag. De
heer Bups c. s. waren van gevoelen dat het
manifest te veel in details trad, en een in
structie aan de afgevaardigden inhield.
Dit nu achtte de heer Bups gevaarljjk, omdat
er een hoogst langdurige en grondige studie
noodig is om over elk punt een gevestigde
overtuiging te hebben. Daarenboven beloofde
het manifest te veel en beloften niet nakomen,
hoe vaak was dit de tegenwoordige regeering
niet verweten En mocht aan het bestuur ver
betering van het kiezerspersoneel ter harte
gaan, hp stelde Lboven alles prjjs op een de-
gelijk parlement. Yolgt men het bestuur dan
zal men het parlement in gehalte verminderen.
De afgevaardigden van Amsterdam's Burger
plicht, die in deze lijnrecht tegenover die van
Grondwet stonden, daar beide laatsten zich bjj
de motie aansloten, de heeren mr Levy en prof.
Yan Hamel traden krachtig voor behandeling
van het manifest op en voornamelpk aan hun
argumenten was het te danken dat de motie zoo
weinig bjjval vond. Dat evenwel velen met
prof. Bups van gevoelen waren dat de kies
recht-paragraaf te uitvoerig was, te veel in
details trad, bleek al zeer spoedig. De heer
Horn van Schiedam wilde de derde en vierde
zinsnede, waarin wordt gezegd wie al en wie
niét het kiesrecht behooren te erlangen, nit de
paragraaf doen vervallen, terwpl de heer
Cuperus daarenboven nog de vpfde zinsnede
over de wpse van stemming wilde prjjsgeven.
De heer Levy verdedigde behoud der geheele
paragraaf krachtig. Waar de grondwet zoo
elastisch is, dat zelfs beweerd wordt, dat alge*
meen stemrecht zonder grondwetsherziening zou -
kunnen worden ingevoerd, daar moest de Liberale
Unie haar beginsel duideljjk aangeven:
Zpn pleidooi mocht echter niet baten, evenmin
als dat van prof. Drucker voor ongeschonden
behoud der paragraaf. Het amendement-Horn
werd aangenomen en met een paar onschuldige
wpzigingen de besnoeide paragraaf des bestuurs;
De belasting-paragraaf werd kort besproken en
met enkele onbeduidende redactie-wjjzigingen
goedgekeurd.
Bp de paragraaf, die handelde over het
arbeidersvraagstuk, gaf de heer Hoetink van
s Gravenhage, als zpn meening te kennen dat
het beloven van een rustdag per week aanlei
ding zon geven tot groote teleurstelling. De
heer Loman van Enschede meende dat patroon
en werkman onderling tot overeenstemming
moesten komen over den rnsttpd, en tegenover
Bergsma en anderen, die nog meer wilden
egelen dan in de paragraaf werd voorgesteld,
beweerde hjj dat niet alles gereglementeerd kon
worden. Had men maar eerst kiesrecht, en
maakte de werkman daarvan een goed gebruik,
dan zou veel van zelf wel volgen.
De heer Drucker meende dat veel van h6t
gesprokene door dien heer toejuiching ver
diende, toch kon, meende hjj, Engeland niet
alles voor ons land tot voorbeeld gesteld
worden. Hp weerlegde de voorgestelde amen.
dementen kort, waarna de paragraaf