N°. 44. 134e Jaargang. 1891, Zaterdag 21 Februari Verspreide Berichten. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager.' Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Middelburg 20 Februari. NAAR ZEE. Het tooneel. LETTEREN EN KUNST. UIT STAD EN PROVINCIE. VERKOOPINGEN, ENZ. RECHTSZAKEN. Burgerlijke stand. MIBDELBI lt(.S(lli: (III lil\T. w Thermometer. i Agenten te Vliasingen P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: F. v. d. Peul, te Zierikzee: A. C.deMooij, te Tholen: W. A. j Advertentiën Middelburg 20 Febr. vm. 8 n. 30 gr. i van Nieuwenhdijzen en te Terneuzen M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de i moeten des namiddags te één uur m. 12 u. 41 gr., av. 4 u. 43 gr. F. ad verten tie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Botterdam, de Gebe. Belinfante, te 's Gravenbage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjjn, willen Verwacht O. wind. Hootdagenten voor het Buitenlamdte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen. Onze geachte medewerker, die dezer dagen een opwekking tot onze Hollandsche jongens schreef, verzoekt onB nog opname van het vol gende 't Is altjjd aangenaam voor een schrjjver, als van zjjn pennevrucht notitie wordt genomen. Nog streelender is het, als men hem de vraag voorlegthoe moet ik het aanleggen om dat gene te bereiken, wat gjj ons geschetst hebt. Dit nu is het geval met mjjne aansporing aan de Hollandsche jongens om op zee hun geluk te beproeven. Laat mij eene levensbeschrijving van zulk een jongen geven. Hjj had gewoon lager onderwjjs genoten, en wilde en zou naar zee. Door tusschenkomst van een kantoordat de administratie over verschei dene koopvaardijschepen voerde, werd hp als jongen op een dier schepen geplaatst, en hij vierde zjjn dertienden jaardag in Sydney. Bin nenkomende en weer naar zee gaande, klom hp op tot achttienguldensgast", en begon toen te bedenken, dat altjjd »vóor den grooten mast" ook niet alles is. Zpne opgespaarde centen stelden hem in staat naar de zeevaart kundige school van den heer Hoorweg te Krimpen te gaan, en na eenigen tijd was hjj in het bezit van het diploma als derden stuurman. Na twee reizen als zoodanig kreeg hjj verlof (het schip voer voor de Ned. Handel maatschappij) om zonder diploma eene reis als tweeden stuurman te doen. Na deze reis vol bracht te hebben, ging hp weer» naar school" en verkreeg in plaats van het verlangde diploma als 2en dat van len stuurman (z. g opperstuurman). Op zjjn 27e jaar was hjj kapitein op een onzer meest gerenomeerde clipper-fregatschepen, en twintig jaren daarna legde hjj de bjjl er bp neer. In het bezit van een aardig (hoewel zuur verdiend) kapitaal kon hp rustig leven, en dit te meer omdat de minister van marine hem benoemd had tot commissaris van het loods wezen in een onzer meest bekende havens. Nu meene men niet, dat hier een bjjzonder geval (een De Ruiter in miniatuur) is geschetst. Zeker een tiental jongens zjjn mjj bekend, die op zee kerels zjjn geworden. Een hunner is b. v. loodsschipper zeker ook een eervolle be trekking. Jongens, neemt er voorbeeld aan. Weestniet bang, wanneer »het zilte nat u om de ooren spat." Gjj kunt daar een man worden, terwjjl gjj aan den wal misschien te eeniger tjjd wordt ngedeeld onder de Btumpers. Maar hoe nu aan boord te komen? De kapi- In den laatsten tjjd is Sardou meermalen het verwjjt gemaakt dat zpne stukken leeg en hol zjjn. Er zit daarin, volgens die meeningbe- ljjders, geen substantiezjj zpn eenvoudig op effect gemaakt. Er ligt in die bewering eenige grond van waarheid, maar toch is het o. i. niet billjjk, wanneer men haar op den ganschen arbeid van dien vruchtbaren Franschen dramaturg toepast. In den laatsten tjjd, sedert Sardou er zich slechts op toelegt fabriekswerk te leveren, hoofdzakeljjk ten believe van Sarah Bernhardt wjj spreken niet van Thermidore, dat wjj nog niet kennen moest de inhoud zjjner stukken wel worden opgeofferd aan het effect, door prachtige decoraties, fraaie costumes enz. te verkr jjgen. Maar wie zpn Vrienden van ons, zpn Heeren en dames van Font-Arey, zpne Familie Benoiton, zjjn Rahagas kent, zal wil hp eerlpk zpn moeten verklaren dat Sardou daarbij veel te denken geeft en een geestige dialoog zich daarin paart aan een harde gee- seling van menigen maatsohappelpken toestand. Het zou ons te ver voeren, wanneer wjj dit tein, op de beperkte ruimte van zjjn schip een soort half god, (»schipper, naast God") beslist in den regel over de al of niet aanneming van scheepsjongens en anderen der equipage. Maar wanneer men de voorspraak heeft van het kantoor (waarvoor het schip vaart), dan kan men wel verwachten geplaatst te worden. Ik zou hun, die dit wenschen, dus raden wend u tot de reederij of een administratie kantoor voor fcoopvaardjjschepen, en de kapiteins zjjn dan »zoo" niet om zich tegen het verlangen der heeren te verbetten. En eenmaal aan boord, nu dan moet het al heel slecht gaan, wil het niet veel beter mar- cheeren dan op het land. Men schrpft ons Bp de herziening der kiezerslijsten komt bij vernieuwing aan het licht dat de zoogenaamde lodgers een voorrecht hebben boven de per sonen, die zelf in de personeele belasting zpn aangeslagen. Terwjjl de laatsten eerst kiezer zjjn, wanneer zjj over het laatst verloopen dienstjaar een voldoenden aanslag verschuldigd waren en betaald hadden, verkrpgen eerstge- noemden reeds kiesrecht, indien zjj bewjjzen voor negen maanden van het loopende dienst jaar een behoorljjk deel van een belastbaar perceel te betalen te hebben. De voorwaarde van werkeljjke betaling geldt dus voor de lodgers niet. Het gevolg dier onge lijkmatigheid brengt mede dat personen, die over het loopende dienstjaar voor het eerst een huis bewonen dat niet in de remissie valt, met de kwitantie in de hand, op het kiesrecht moeten wachten tot een volgend jaar en zjj, die van dergeljjke woning de belasting over het vorige dienstjaar betaalden, op de kiezerslpst geplaatst moeten worden, niettegenstaande zjj over het loopende dienstjaar geen belasting meer ver schuldigd zpn, derhalve het kenteeken van maatsohappelpken welstand hebben verloren. Bp kon. besluit is, zooals in een deel van het vorig nommer nog onder Laatste berichten werd medegedeeld, benoemd tot kantonrechter te Npmegen mr F. J. F. M. Walter, thans kantonrechter te Hulst. Yerder is benoemd tot vice-president der arrondissements-rechtbanfe te Assen mr E. Oosting, thans rechter in gemeld colleges en tot griffier bjj het kantongerecht te Berlikum, mr J. A. Schaaff, advocaat en procureur te Bolsward, tevens plaatsvervangend griffier bp het kantongerecht aldaar. De kapitein t/z D. J. Weys is op zpn verzoek op pensioen gesteld ten bedrage van i 2100 'sjaars met een verhooging van 1125. Eindeljjk zpn bevorderd tot kapitein ter zee, de kapitein-luit. ter zee H. Yan Broekhuyzen tot kapitein-luit. ter zee, de luit. ter zee 1ste kl. J. J. De Bruyneen tot luitenant ter zee 1ste kl., de luit. ter zee 2de kl. L. N. De Bruyne. Na aanneming van hoofdstuk Y der staats- begrooting binnenlandsche zakenkwam Don derdag in de Eerste kamer in behandeling hoofdstuk Marine. De heer Van Alphen critiseerde het beleid van den minister, dat volgens hem niet door- beweren staafden door den inhoud dier stukken de revue te laten passeerenwie genoemde stukken kent, zal onze bedoeling zeer goed begrjjpen; en bjj hen, die tot heden ze noch lazen noch zagen spelen, zou onze uitleg geen doel kunnen treffen. Wjj wezen slechts even op deze bedenking, tegen Sardou gemaakt, omdat zjj ons van zelf in de gedachten kwam bjj de opvoering van Ferréol, Donderdagavond in den Middel burgschen schouwburg, die op een paar plaatsen in de loges na op alle rangen druk bezet was. Ferréol ia wjj deelden het dezer dagen mee een der eerste stukken van Sardou, een werk dat hjj geruimen tjjd in portefeuille hield. Het getuigt in enkele opzichten van de bekwaamheid des sohrpvers als dramaturg; al is het ook niet zoo doorwrocht als zijne hierboven genoemde latere stukken. Diepe gedachten, geestige gesprekken, sar castische betoogen vinden wjj in Ferréol niet. Maar het verraadt reeds de kunstige hand van Sardou dat hp tot het laatste toe de toe schouwers weet te boeien, niettegenstaande deze zoo spoedig reeds van den toestand op de hoogte zpn. Want van het oogenblik af dat Martial, de boschwachter, in het tweede bedrjjf het gesprek voert met den president van het hof begrjjpt elk hoorder en elke hoordereB zeker tastend genoeg was, zoodat de aanbouw van materieel zeer achterlpk bleef, ook ten nadeele van Indië. Ia den laatsten tjjd werden ook te veel adelborsten geplaatst te Willemsoord, in strijd met het belang der practische oefe ning. Met minder personeel was men ook niet vooruitgegaan. Het eskader-varen, voor ontwikkeling zoo noodig, moet weer plaats hebben evenals practische en gecombineerde oefeningen ter zee. In het belang onzer marine achtte spreker het noodig het politiek leven van dezen minister niet te bestendigen. De heer Prins betoogde, dat de contracten met de Koninkljjke Maatschappp van stoom werktuigen schadeljjk waren voor het lands belang en slechts welwillendheid beoogden tegenover die fabriek en een vertrouwen aan duidden dat zjj niet verdiende. Heden wordt de behandeling voortgezet. In overleg met de commissie voor de steno graphic in de Staten-generaal, heeft de regeering overeenkomstig hare toezegging bp de behan deling van de pensioenwetten thans voorgesteld de vroegere, door de op 1 Jan. jl. in dienst zijnde ambtenaren bjj den stensgraphischen dienst als adspirant, als kweekeling of als leerling bewezen diensten ook met pensioen te vergel den, mits, voor zoover de tegenwoordige kwee- kelingen betreft, van 1 Jan. 1891 af de rente der ingevolge art. 9, litt. c. der betrekkeljjke pensioenwet door hen verschuldigde bjjdrage worde betaald. De beide thans in dienst zjjnde kweekelingen hebben zich daartoe be reid verklaard. Het Utrechtsch Dagblad deelt mede, dat de heer Louis Bouwmeester zpn contract met het Nederlandsch Toonar 1 heeft vernieuwd. Diep getroffen is men in de Berlpnsche kunstenaars-wereld door den plotselingen dood van den beeldhouwer Eduard Liirssen, die in zijn atelier in de Technische Hochschule over leed. Zjjn vrouw, door dezen overwachten slag hevig verschrikt, kreeg een beroerte, die even eens den dood tengevolge had. Naar men zegt maakte de kunstenaar door een pistoolschot een einde aan zpn leven. Lürssen behoorde tot de meest bekende Ber lpnsche beeldhouwers, die vooral op het gebied der decoratieve plastiek zich naam verwierf. Ook te Kopenhagen zal een Thédtre lïbre opgericht worden. Het plan gaat uit van de liberale studentenvereeniging. Zoowel classieke als moderne stukken zullen opgevoerd worden te beginnen met Zola's Thérïse Raquin. De voornaamste tooneelspelers der particuliere schouwburgen zullen in het Theatre libre mede spelen. De kamer van koophandel eh fabrieken alhier houdt Maandag den 23en dezer te 3 uren precies eene openbare vergadering. De volledige bekroningsljjst der Donderdag door de centrale tentoonstellings-vereeniging Landbouwbelang te Zierikzee gehouden tentoon- wel het eerst 1 dat Martial de schuldige is, die den moord beging, waarvoor een vriend van Ferréol op het punt staat veroordeeld te wor den. En als dan kort daarop in het gesprek met Gilberte, de vrouw van den president; en Ferréol die waarheid wordt bevestigd, ligt de intrige van het stuk open en bloot. En toch weet Sardou de aandacht tot het laatste oogenblik te boeien door de wjj ze, waarop hjj ons verder tot de ontknooping voert. De moeiljjkheid, waarin Ferréol en Gilberte zich bevinden, omdat in den nacht waarop de moord is gepleegd, zjj die elkaar van vroe ger kennen en hebben bemind, zonder dat de liefde ooit tot een slechte daad hen vervoerde, - een onschuldig rendez-vous haddenen Ferréol, toen hp door Gilberte tot heengaan werd gedwongen, getuige was van den moord is goed gedacht en flink geteekend. Ferréol kan niet spreken of hp brengt Gilberte in op spraak. En tocheen onschuldige te laten veroordeelen wil hp noch Gilberte. Een beroep op Martial baat Ferréol nietde eerste begrppt de reden waarom de laatste niet spreken zal. En voor geen fortuin zelfs wil hjj eene scbrifte- ljjke verklaring van zjjn schuld geven, om daarna in de gelegenheid gesteld te worden door de vlucht aan zjjn straf zich te onttrekken. Hoe eindeljjk Ferréol zichzelven als schuldige stelling van zaaigranen enz., waaruit gisteren reeds de hoofdprjjzen onder laatste berichten werden gemeld, toont aan dat bekroond zpn, voor Zomertarwe. 2e pr. Diploma voor bronzen medaille, D. J. de Vries, Finsterwolde. Wintertarwe, geschikt om in 't voorjaar te zaaien. 1 e pr. Bronzen medaille, J. Az. v. d. Blink, Brielle; 2e pr. D. J. v. d. Have, Ka- pelle bp Goes. Haver. Ie pr. Ch. Groeneveld de Kater, Noordgouwe 2e pr. Van Hoorn, Luitjens Kamminga le pr. Job v. d. Have, Nieuwer- kerk; le pr. Van den Bosch Co., Goes, (2); le pr. Wed. J. Leupen Zoon, Haarlem le pr. J. Az. v. d. Blink, (3) Brielle2e pr. J. M. Zaadnoordpk, Leeuwarden. Van deze havorsoorten wordt door het be stuur aangekocht en uitgezaaid tot het nemen van vergeljjkende proeven. De in het program ma uitgeloofde prjjzen zullen toegekend worden aan die soort, die bljjkt de grootste opbrengst te geven en het best voor deze streek geschikt te zpn. Chevalier, le pr. bronzen medaille, J. v. d. Bout FzEikerzee; 2e pr. dezelfde3e pr. J. Az. v. d. Blink, Brielle. Zomergerst. le pr. zilveren medaille, Job van der Have Cz.2e pr. S. J. de Rjjke, Sir Jansland 3e pr. J. Az. v. d. Blink, Brielle. Kleine groene erwten, le pr. D. Q. Mulock Houwer, Zierikzee. Schokkers, le pr. J. M. Zaadnoordpk, Leeu warden. Kroon-erwten. 2e pr. D. Q. Mulock Houwer, Zierikzee. Langstroo Grauwe Erwten, le pr. J. M. Zaadnoordpk, Leeuwarden. Faardenboonen. le pr. Bronzen Medaille. D. Q. Mulock Houwer, Zierikzee. Duivenboonen. 2e pr. J. M. Zaadnoordpk, Leeuwarden. Platte Boonen. 2e pr. D. Q. Mulock Houwer, Zierikzes. Bruine Boonen, le pr. J. Az. v. d. Blink, Brielle 2e pr. dezelfde. Witte boonen. 2e pr. Q. Mulock Houwer, Zierikzee. Riga tonnenzaad. le pr. D. Q Mulock Houwer, Zierikzee 2e pr. A. Prakken, Dantu- mawoude. Revelaar lpnzaad. le pr. C. Kupper Hz. Co., Ouwerkerk. Canariezaad. le pr. J. M. Zaadnoordpk, Leeuwarden. Wikken, le pr. D. Q. Mulock Houwer, Zie rikzee. Pootaardappelen. le pr. Job van der Have, Nieuwerkerk. Rood klaverzaad, le pr. zilveren medaille. D. J. van der Have, Kapelle bjj Goes2e pr. L. Koopman Cz., Zierikzee. Provence Lucernezaad. le pr. bronzen medaille, D. J. van der Have, Kapelle. Graszaden, le pr. bronzen medaille. D. J. van der Have, Kapelle. Volgens bericht uit Hoofdplaat dingen 53 sollicitanten naar de betrekking van djjk- baas van den ealamiteuaen Hoofdplaatpolder, waaronder twee ingezetenen, die ook geplaatst zpn op het drietal, waaruit de volgende week eene benoeming zal plaats hebben. Het trak tement bedraagt ƒ700 'sjaars. aangeeft; zpn vriend, de substituut procureur- generaal, die aan zpn schuld niet gelooft, de instructie leidt en Martial tot eene bekentenis dwingtdit alles is geschetst op eene rvpze, Sardou waardig. Maar de Fransche schrjjver die, dunkt ons, met zulk een einde gevoegelpk had kunnen Bluiten, was nog niet tevreden en greep nog ten slotte het voorgevallene tusschen Ferréol en Gilberte aan als een middel tot een keurige scène. Bp de bespreking tusschen den president en den subBtituut-procureur-generaal over de beken tenis van Ferréol wordt gezocht naar het motief, waarom deze de misdaad zon bedreven hebben. En van zelf komen zjj op het Cherchez la femme dat in menig voorval als van zelf voor de hand ligt. Als nu na de bekentenis en de verwpdering van Martial Gilberte voor den ambtenaar van het O. M. en den president van het hof haar man verschjjnt om den gelukkigen afloop te vernemen benevens de onschuld van Ferréol en zpn vriend, en tevens dat de schuldige is ge vonden, dan laat zjj zich den naam van Martial ontvallen. Hoe weet zjj dien vragen de ambtenaren van den gerechte zich natuurljjk at. En oogen- blikkeljjk wordt zjj in verhoor genomenen komt, wat zjj en Ferréol zoo lang verborgen hielden, aan het licht. Door de dorpsvereeniging Landbouwbelang te St. Maartensdjjk is bjj insobrjjving de leve ring aanbesteed van15800 KG. superphos- phaat van 14 phosphorzuur, 5000 KG. chili- salpeter van 15 stikstof, 900 KG. zwavelzure ammoniak van 20 stikstof en 1400 KG. Peru-Guano van 7 stikstof en 9 phos phorzuur. Ingeleverd waren twee biljetten; en wel: Door den heer J. Knook, tt Oud-Vosmeer, als volgtvoor superphosphaat 3.72, chili— salpeter 9.43$, zwavelzure ammoniak ƒ13.99 en Peru-Guano 10.22$. Door den heer J. Hage Pz., te St. Maartens djjk, voor superphosphaat 3.62, chili-salpeter f 9.89, zwavelzure ammoniak 15.07.| Voor Peru-Guano had deze niet ingeschreven. Alles berekend per 100 KG. te leveren vrjj voor den wal. Den jminsten inschrjjvera is de levering gegund. Arrondissements-Rechtbank te Middelburg. Heden, Vrjjdag, zpn veroord e el d wegens diefstal: J. C., 18 j., Krabbendpke, en J. H., 36 j., hvr. van P. d. V., arbeidster, Uudelande, beiden tot 1 m. gev. straf mishandeling: A. G., 22 j., koopman in papier, Bergen op Zoom, tot 3 b. s. 3 d. h., en beleed i ging: M. d. H., 30 j., timmer man, Kruiningen, tot 5 b. s. 5 d. h. Allen in de kosten. Van 19 en 20 Februari. Middelburg OndertrouwdA. F. Blokpoel, jm. 21 j. met A. P. Beckers, jd. 21 j. Bevallen: M. J. Bosdjjk,geb. Van Oosten, d. OverledenL. J. Renguet, wedr van C. Papen, 70 j. M. P. van de Linde, wed" van A. H. van der Weele, 67 j. C. P. Yerrejj, ongeh. z. 20 j. Door het bestuur van de vereeniging van aardappelfabrikanten hier te lande is bjj adres aan de regeering het verzoek gericht, om bjj de regeering van Frankrjjk pogingen aan te wenden, opdat het plan, daar te lande be staande, tot verhooging van het inkomend recht op aardappelmeel niet verwezenlijkt worde. De Dordrechtsche courant maakt melding van een controle-stel voor nachtwaker, uitge dacht door den heer G. S. C. C. Nabel, huis meester in het geneesk. krankzinnigengesticht aldaar, en door de firma A. C. Zoethout Zn» vervaardigd. Met gerustheid durft zij verzekeren, dat het onmogeljjk is dat de wakers met dit toestel bedrog plegen, daar het ontwijfelbaar zeker het tjjdstip aangeeit, waarop de waker met eene pen in de daartoe bestemde opening heeft gestoken. Tot dusver kenden wjj alleen de zoogenaamde electrische controleurs, die wel aan hun doel beantwoorden, maar wegens den hoogen prjjs slechts weinig toepassiug vonden; Aangrjjpend is dit in hooge mate; maar bljjkbaar heeft Sardou, toen hp zoover gevor derd was, de moeilijkheid ingezien om een goed einde aan zpn stuk te maken. Hjj laat ten slotte Martial zich doodschieten, zoodat dé strafzaak niet opnieuw behoeft behandeld te worden; wat jammer was voor het stadje; want nu zou het een schahdaal-proces gewor den zpn en de president van het hof ver geeft zpne vrouw haren lichten misstap. Het is wel wat zonderling dat men Ferréol na zijne qnasi-bekentenis scherp liet bewaken om hem tegen zelfmoord te behoeden en Martial onbewaakt liet. De vergevensgezindheid van den president tegenover zjjne vrotiw komt ons bovendien ook wat al te groot en te on gemotiveerd voor, na al het kort daarop voorafgegane; terwpl het plotseling aan den dag gekomen huweljjk tusschen Ferréol en Thértse déEgrémont niet minder verbazing wek ken moest. Maar eenmaal op den weg, door Sardou ingeslagen, hadden wjj niet geweten, hoe het slot van Ferréol had moeten zjjn, al voldeed dit ons minder. Sardou liet niet na in zpn stuk enkele zwak heden van het menschel jjk geslacht te heke len; o. a. de ziekeljjke belangstelling van de z. g. beschaafde dames om zulk een moordprocee bjj te vronen, Sardou laat elkaar zich verdring

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1891 | | pagina 1