HET OUDE LANDGOED,
N°. 29.
134e Jaargang.
1891.
Woensdag
4 Februari
Ay
Deze courant verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke noinmers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels f 1.50;
iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 3 Februari.
FEUILLETON.
JOHANNA SCHJÖRRING.
amaril
lllDillllil lil.St lii C011RAIVT.
w
Thermometer. Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te KrniningenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te ïholenW. A. Advertentiën
Middelburg 3 Febr. vm. 8 n. 40 gr. van N ietj wen h u i j zen en te Temèuzen M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekbandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te éèn uur
m. 12 u. 42 gr., av. 4 u. 41 gr. F. j advertentie-bureau's van Nijoh Van Ditmak, te Rotterdam, de Gebb. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjn, willen
Verwacht^Z. W. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Par Je en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daübe&^ie., John F. Jones, opvolger. zj des avondB nog worden opgenomen
De enkele stemmen, die zjn opgegaan tegen
het ontwerp tot regeling van het inkomen der
kroon, vonden gelukkig geen weerklank.
Volgens dat ontwerp zal de kroon, met in
begrip van de revenuen uit de domeinen, kun
nen beschikken over een jaarljksch inkomen
van 1.250.000, waarvan zes ton uit 's rjks
kas.
Een enkele vond dat te veel, omdat de do
meinen meer opleverden dan vroegereen
ander meende dat onze jeugdige koningin wel
met veel minder toekonmen kon dan nog
altijd later bj hare meerderjarigheid eene
nieuwe regeling makeneen voorstel, geheel
in strjjd met het duideljjk voorschrift der
Grondwet, die in art. 24 bepaalt dat de koning
een jaarljjksch inkomen uit 's lands kas geniet,
waarvan bet bedrag bjj elke troons-beklimming
door de wet wordt vastgesteld.
De Arnh. Crt. had ook ernstige bezwaren
tegen de voorgestelde regeling, maar die zijn
thans gereduceerd tot enkele bedenkingen van
meer ondergeschikten aard. Zjj ziet nu in
de hoop dat de thans vast te stellen regeling
voor een langen, zeer langen tjjd gelden mag,
dat aan onze jonge Koningin eene even lang
durige regeering als aan koningin Victoria
mag geschonken zjjn, in de thans door de
regeering medegedeelde cjjfers, welke den door
gaanden achteruitgang van de opbrengst der
kroondomeinen aantoonen, werkeljjk eene reden
om in ue voorgestelde regeling te bewilligen.
Het ontwerp mag echter, volgens bare mee
ning, niet zonder eenig amendement worden
aangenomen. »Zooals het daar ligt, is het
volstrekt onaannemelijk, als leverende een er-
gerljjk bewjjs van groote onwetendheid en
slordigheid der bureaucratie. Men zal de namen
der Koningin behoorIjjk dienen te schrjjven,
in overeenstemming te brengen met de zonder
twjjfel juiste schrijfwijze in de voogdjjwet en
de proclamatie van 23 November 1890anders
belaadt de Nederlandsche wetgever zich nog
met de onuitwischbare schande, dat bjj niet
weet, hoe de namen zjner Koningin gespeld
moeten worden".
Deze opmerking raakt echter de hoofdzaak
niet. Deze toch betrof de vraag of onze finan
cieel# toestand het noodzakelijk maakt het
inkomen der kroon uit 's rjjks kas te verlagen
En op die vraag geeft het Hbld. een juist en
.afdoend antwoord. Dit betoogt, ook op histo
rische gronden, dat van eene verlaging van
het bedrag uit de rijkskas geen sprake mag
zjjn. De financieele omstandigheden van ons
land leveren daartoe evenmin aanleiding en tot
staving dezer bewering geeft het de volgende
cjjfers
Dit het Deensch.
fA*
Een-en-veertig jaren heeft Willem III Neder
land geregeerd en 's lands financiën in bloeien-
den staat achtergelaten.
»De bevolking is met de helft vermeerderd,
's Lands gewone inkomsten zjjn van 58 tot 124
millioen gestegen, dus meer dan verdubbeld.
Geen belasting drukt meer op bet brood, op de
brandstoffen, op het varkens- en scbapenvleescb.
Accjjnzen op .onmisbare" levensbehoeften wor
den thans voor nog geen 6 millioen geheven. De
invoerrechten zjjn ten deele afgeschaft, anderdeels
zeer verlaagd. De gemeentelijke accjjnzen zjjn,
op weinige uitzonderingen na, verdwenen. De
staatsschuld eiscbt ruim 5 millioen minder dan
40 jaar geleden zjj neemt thans niet 63, maar
slechts 27 pet. van de inkomsten in beslag. Zon
der Indische baten wordt bet evenwicht tusschen
gewone inkomsten en uitgaven bereikt.
Ziedaar in korte trekken den financieel en
toestand van Nederland, toen Koning Willem
III den 23 November 1890 overleed."
Dit alles, wjj kunnen niet nalaten dit in bet
voorbijgaan er bjj op te merken, is tot stand
gekomen onder het beweerde .wanbeleid" der
liberalen.
Uit bovenstaande cijfers bljjkt, zegt het HbL,
.dat terwjjl in 1849 het inkomen van zes ton
1 pet. van 's lands gewODe inkomsten vertegen
woordigde, dat bedrag thans nog geen i pCt.
van de ontvangsten uitmaakt."
WJ meenen dan ook dat het eene .krente
rige" politiek zjjn zou, wanneer men dit ont
werp niet goedkeurde ja zieh verder verdiepte
in allerlei kleingeestige opmerkingen daarom
trent.
WJ die ons verheugen dat onze monarchale
instelling, op republikeiuschen grondslag ge
vestigd, verwisselingen zonder schokken kan
doorstaanwJ die een koningschap zooals
wJ dat bezitten leerden beschouwen als den
besten regeeringsvorm voor ons land, wJ moe
ten waarljk het oor niet leenen aan klein
zielige redeneeringen, die menigeen de vraag
op de lippen zou brengen: wat doet gj dan
met eene monarchie als gj haar niet fatsoen
lijk kunt onderhouden
Aan de kroon zullen voor den luister van
ons land meer en meer eischen gesteld worden.
Wil die kroon daaraan voldoen, dan dient
zj hiertoe de middelen te bezitten; middelen
die wJ haar moeten verstrekken.
Over dergeljke zaken spreekt men niet lang;
die regelt men goed en afdoende, zonder veel
pour-parlers, zooals dat in Engeland ge
schiedt al geeft de duurte van het ko
ningshuis daar zeker veel meer aanleiding tot
bedenkingen dan in ons land.
Een dame verzocht onlangs een harer ken
nissen in een andere stad, een zeer ontwikkeld
dienstmeisje persoonljk behulpzaam te willen
zjn bj iets, wat zj in die stad te verrichten had.
Aldus geschiedde; en toen dat meisje later
TWEEDË HOOFDSTUK.
»GJ zjt nu nog overmoedig, kind; merite
mevrouw Dal hare dochter Bennett op maar
uw tjd voor bittere ervaringen zal ook wel
komen wacht maar."
»Ik geloof dat wjj dit gesprek nu moesten
laten rusten," zei Nelly, .ofschoon ik nog veel
op dit punt in het midden zou kunnen bren
gen maar ik zal eens naar vader en Frits
gaan en zien of ik die oneenigheid kan bj-
leggen.WJ hebben nog slechts enkele uren over."
.Dat is waar 1 MJn goedl" riep Bennett,
.beste mama, ik mag mee, ik mag mee."
.GJ denkt altjd aan u zelve," ant
woordde haar moeder. (Alsof iemand Ben
nett ooit iets anders geleerd had 1) Eer
deze echter iets ongepast kon antwoorden,
kwamen de beeren binnen. Het was duidelijk
aan de dame, welke baar had aanbevolen, verslag
kwam doen van de reis, liet zj zich uit.Men
kon wel zien, dat de juffrouw niet wist, dat
ik eeD dienstmeisje ben". C wist zjj best",
luidde het antwoord, „want ik had het haar
geschreven".
Stomme verbazing.
Eq enkele dagen daarna, toen het gesprek er
weer op kwam .Als u toch eens kondt voelen,
hoe heerljk ik het vind, dat de juffrouw, die
het wist, zóo tegen mj was
Dat is geen verbaaltje: zoo is het gebeurd.
En zoo ongeveer, wJ houden er ons van over
tuigd, zou het zeer vaak, zou het in den regel
gebeuren, als in den omgang met lieden uit la-
geren maatschappelijken kring steeds de zuiver
menscheljke toon werd aangeslagen, die den
meesten zoo gosd doet, zonder het bjmengsel
van nederbuigen, waaraan zj zoo gewoon zjn
Of neen, wJ moeten zeggendan zou het
geen verbazing meer wekken.
En dan zou een heel eind gedempt zjn de
klove, die er gaapt.
Doch hoever zjn wJ nog af van den tjd,
dat bet algemeen zal zjn I
Als een ieder hoorden wJ eens iemand
zeggen zjn ondergeschikten telken dage een
harteljk .goeden morgen" wenschte, reeds dkt
zou een sterke kentering teekenen in de ver
houdingen.
Treurig, maar waar. Sociaal Weekblad).
te zien dat er een hevige strjd gevoerd was
maar de storm was voorbj en de heer Dal
zag er uit als iemand, die zjn uiterste best
doet om zich bedaard te houden, en half ver
legen ging hj naar zjn vrouw toe en zei op
een toon, die luchtig, half schertsend moeBt
Verbeelden i .Beste Malvine, vergeef mj dat
ik zoo driftig ben geweest ik hoop dat het
nooit weer zal gebeuren. Ik weet niet ik
weet waarljk niet hoe het kwam."
»Ik weet het des te beter," antwoordde
zj scherp.maar het is het beste er niet meer
over te spreken ten minste van daag niet
anders is het al te ongezellig voor Nelly en
haar man."
.Die ongezelligheid is niet het voor
naamste in deze, moederlief, er staan veel ge
wichtiger belangen op het spel," zei Knudsen
en drukte haar de hand. »De hoofdzaak is
dat zulke tooneelen nooit weer mogen plaats
hebben en vooral geen verbittering nalaten
Yader heeft mj beloofd dat van zjn kant
»Ja wie een ander beleedigd heeft, is
altjd zeer edelmoedig wanneer hj belooft
te vergeven", viel mevrouw met flikkerende
oogen in.
.Maar het is vaak het gemakkeljkst te
vergeven wanneer men zich verongeljkt
voelt; onder alle omstandigheden is dat het
grootste", zei Knudsen.
>Yan die rol kan men ook genoeg krjgen»"
BJ Kon. besluit is aan dr. A. Meursinge,
zich schrjvende dr. A. Meursinge Hzn., eervol
ontslagen adjunct-inspecteur van het genees
kundig staatstoezicht voor Friesland en Gro
ningen, een pensioen verleend van 1213
s jaars.
Naar men meldt heeft het bestuur der Hol-
landsche Spoorwegmaatschappij aan den minister
van waterstaat enz. een 'ontwerp ingediend tot
belangrjke verlaging der personentarieven.
Het Hongaarsche zonen- of kringentarief is
daarbj niet tot voorbeeld genomen, omdat dit
geschikt kan zjn voor een land, waar vroeger
weinig gereisd werd, maar niet doelmatig wordt
geacht in ons land met druk spoorwegverkeer.
Het voorgedragen Btelsel berust op den af
stand in kilometers. BJ afstanden tot 50
kilometer bijven de tarieven ongeveer als
thansbj grootere afstanden echter wordt
trapsgewjze een belangrjke verlaging inge
voerd. Daar 85 pCt. van de reizigers op den
Holl. Spoorweg met retourbiljetten reizen, is
de prjs voor heen en terug als grondslag ge
nomen. Het kringentarief kent geen retour
biljetten, zoodat men daarbij voor heen en
terug dubbel moet betalen. Ook de verhooging
voor sneltreinen, die in bet Hongaarsche tarief
voorkomt, neemt de Holl. MaatscbappJ niet
over. Als thans bljjven de prjzen voor gewone
en sneltreinen dezelide, alleen met dit verschil
dat enkele sneltreinen geen reizigers 3de kl.
vervoeren.
Volgens de KSlnische Zeitung had de keizer
van Duitschland verleden week, zoodra de dooi
inviel, den gezant van het Duitsche rjk bj
ons hof doen aanschrjven, de medewerking der
Nederlandsche regeering in te roepen tot het
.Lieve moeder en vader", begon Bennett
zenuwachtig, »de tjd gaat voorbj over een
paar uur moeten zj vertrekken, staat mj toe
hen te vergezellen".
.Wel ja, waarom niet sprak de heer
Dal, in de meening dat zjn vrouw het, zooals
gewoonljk, met Bennett eens was, om haar
een bewjs zjner inschikkeljkheid te geven.
.Dank u, vader riep Bennett nit, gaf
hem een kus, vloog naar haar moeder, om
hetzelfde te doen en verliet de kamer.
»Nu moet ik gaan pakken, er is geen tjd
te verliezen. Ik dien het Host ook wel te laten
weten".
Mevrouw Dal was na die laatste uitbar
sting van haar man minder dan ooit geneigd
om hare beide dochters te geljk te missen
maar alles was zoo schieljk in zjn werk
gegaan, dat zj geen tjd had gehad haar
meening te zeggen, die baar eigenljk ook
niet gevraagd was.
DERDE HOOFDSTUK.
De fabriek de Sfinx, die aan den aanstaande
van Bennett Dal behoorde, lag ongeveer een
half uur buiten de Oosterpoort, en was voor
een tiental jaren opgericht door de gebroeders
Wulf, die in Amerika fortuin gemaakt hadden
en weer daarheen vertrokken waren, nadat zjj
nemen van doelmatige voorzorgen tegen Jsver-
stoppingen op den RJn. Onze regeeriug achtte
het toen echter altjd volgens het Keulsohe
blad nutteloos technische middelen aan te
wenden en wilde aan bet dooiweder alles over
laten. Toen nu echter door een Jsdam beneden
Emmerik het gebied van den Bovenrjn met
groot gevaar werd bedreigd en de Nederland
sche regeering daartegen niets deed, liet de keizer
opnieuw vriendeljken aandrang in Den Haag
bezigen, om dezen Jsdam bj het Pruisisch
gebied te verwjderen, onder bereidwillige
aanbieding van de noodige hulpmiddelen en
Pruisische pionniers, indien onze regeering
daaraan behoefte had. Maar onze regeeriug
verzekerde voldoende middelen ter harer be
schikking te hebben en bovendien groote om
zichtigheid geraden te achten zj bleef daarbj
op de zegenrjke werking van den dooi rekenen.
Inderdaad beeft het langzame en gestadige
dooiweder het gevaar geheel doen wjken, zoodat
de Nederlandsche regeering dus een juist inzicht
in de zaak toonde. Maar dat neemt niet weg)
dat men in de RJnprovinciën er over uit en
vol van dankbaarheid jegens den keizer is voor
zjn bemoeiingen en waakzaamheid. Weldra
wacht hem daarvoor bj zjn eerste komst
te Keulen een bjzondere ovatie.
De heer A. Brummelkamp, redacteur der N.
Prov. Gron. Gt., te Groningen, is door den bond
van antir. kiesvereenigingen tot candidaat ge
steld voor het lidmaatschap der Tweede kamer
(district Zuidhorn).
De samenkomsten van het antirevolutio
nair sociaal congres zullen geopend worden op
31 Maart en worden voortgezet op 1, 2 en 3
April.
Men zal te Amsterdam, waarschjnljk in
.Frascati", vergaderen, en de arbeid van het
congres zal ingedeeld zjn in sectie-onderzoek
en algemeene beraadslaging.
Er zullen drie sectiën zjn, de eerste voor die
onderwerpen, die het verband tusschen de soci
ale quaestie en de christeljke religie raken
de tweede voor onderwerpen betreffende de
maat8chappeljke zjde der sociale quaestie en
de derde voor de onderwerpen, die de ver
plichtingen der overheid ten opzichte der
sociale quaestie ter sprake zullen brengen.
De sectiën zullen des morgens vergaderen
de algemeene vergadering 's middags.
Op Donderdagavond 2 April zal er een ure
des gebeds voor den socialen nood van land
en volk worden gehouden, en eiken ochtend
zal het congres met eene godsdienstige wjding
worden geopend.
In de regelings-commissie nemen zitting de
heeren Kuyper, Wormser en Waller namens
bet centraal comité, Kater, Schecht en Var>
Vliet namens Patrimoniumdr Van Gheel Gil-
demeester namens den christeljken volksbond
de heer Obermejer (die echter om redenen vari
gezondheid niet kon optreden) voor het Heil
des Volks, en als kamerleden de heeren Van
Alphen, Van Kampen en Van Löben Seis.
(Std.)
Het gerucht, volgens hetwelk de Gouverneur
van Suriname zou worden teruggeroepen en
vervangen door een bekend (doch niet genoemd)
lid der Twtede kamer uit de katholieke fractie,
is naar bet Haagsche Dgbl. uit goede bron
verneemt geheel ongegrond.
hun fabriek aan Host hadden overgedaan.
Deze besteedde een maand aan het bestu-
deeren der werktuigen en daar het hem niet
aan schranderheid en practiscb verstand ont
brak, wist hj spoedig hoe chocolade, confituren
en likeur gemaakt werden, maar hj bezat niet
de minste volharding en had een onweerstaan
bare behoefte om een rol in de groote wereld
te spelen en veroveringen te maken, door zjne
nieuw modiscbe kleeren. Menigeen voorspelde
dan ook dat de Sfinx nooit zou kunnen bijven
bestaan onder den nieuwen chefmaar ge
lukkig bad hj een uitstekenden onderdirecteur
in den heer Olaf Hansen, die reeds onder de
gebroeders Wulf de fabriek bestuurd had.
In den laatsten tjd was Host minder dan
ooit in de fabriek geweest, daar bj geheel
opging in zjn schoone verloofde, die hj een
paar maanden te voren op het inwjdingsbal
van zjn villa La Superba gevraagd had.
Hier en daar werd er wel eens nagerekend,
hoe lang het geleden was dat juffrouw Dal
haar verloving met luitenant Oxford bekend
gemaakt had, en dan werd er bjgevoegd dat
die toch wel een jaar geduurd had en .wie
weet hoe lang deze zal duren
Men kan niet alle vragen in de wereld be
antwoorden en het is dikwjls zeer lastig om
een bekende, gevierde schoonheid te zjn, maar
gelnkkig is, zooals de Engelschen zeggen, dit
de lichtzjde van praatjes, dat de heel? wereld
De Moniteur de la Guyane Franraise van 27
December 1890 bevat een sohrjven van den
Gouverneur Gerville-Réache, aan den Directeur
de VIntérieur, luidende
Monsieur le Directeur,
Ponr me conformer aux instructions du département,
3'ai l'honneur de vous rappeler que je vous ai invité
tl ne donner suite a aucune demande de permis de
recherches d'or sur le territoire contesté aveo la
Hollande.
D'anlre part, je vous prie de tenir la main ce
que la surveillance du fleuve le Maroni soit efficace-
ment assurée.
Recevez, ete.
Nu zou men wellicht denken, Bchrjft de
West-Indiër, dat het status quo werkeljk is
hersteld, maar niets is minder waar. Om
het status quo inderdaad te herstellen, moeten
in de allereerste plaats de betrekkeljke ver
ordeningen, regelende de uitgifte in concessie
van terreinen, uitmakende het betwiste grond
gebied, worden ingetrokken evenzoo de con-
otssiën zelve krachtens welke de etteljke
100.000 H.A. land worden ontgonnen. Niets
van dien aard vond echter plaats.
De bovenstaande brief van den gouverneur
van Franscb-Gnyana aan den directeur de Vin-
térieur, is, naar onze meening, dan ook alleen
in den Moniteur geplaatst, opdat de Fransche
regeering zich daarop zal kunnen beroepen,
het status quo te hebben hersteld.
Indien men echter weet, dat er nooit permis
de recherches ten aanzien van het betwist ter-
tein werden uitgegeven, maar wel concessies
voor éen jaar, naar reden van 60 centimes per
H.A., dan is het duideljk, in welken zin
de uitnoodiging, aan den directeur de VIntérieur
gedaanom aan dergeljke verzoeken geen
gevolg te geven, opgenomen moet worden. Het
is een wassen neus, en anders niet.
De Fransche goudzoekers zjn aan het werk
gebleven en zullen het ook waarschjnljk
voortaan bijven.
Volgens het verslag der voornaamste ge*
beurtenissen in het gouvernement Atjeh en
onderhoorigheden, loopende van 2 tot en met
15 December, viel in Groot Atjeh op politiek
gebied weinig anders te vermelden dan het
gewapend optreden van Toekoe Banah van
Lamreng tegen het hoofd van Boengtjala Toe1
koe Tanah-merah, die, gesteund door benden
van Tengkoe di Tiroe, zich tegen Bantah'a
bevelen als sagihoofd had verzet. Bantahwerd
hierin terzjde gestaan door zjn schoonvader
Toeioe Moeda Rajoet, Toekoe Tjoet Toengkoep,
den imam van Ateuh en tal van mindere
hoofden. In de geleverde gevechten op 9 en 10
Dec. behaalde Bantha eenig voordeel, doch
door de dubbelzinnige houding van den imam
van Lamrabo en gebrek aan munitie moest
dit weder worden prjs gegeven en trok Banteh
weder terug naar zjn kampong binnen ons
gebied.
Van de Noordkust werden door Toekoe Pakeh
van Pedir brieven gericht aan het bestuur met
verzoek Pangeran Hoesin en Panglima Tibang
altjd alles weet, behalve de personen, wien
het aangaat.
BJ deze gelegenheid genoot Bennett ook het
voordeel der onwetendheid en bekommerde zich
al heel weinig over de eerste verloving, een
bal-inclinatie, die geen zweem van levensvat
baarheid had gehad. Luit. Oxford was een
eerste hofmaker, die volstrekt niet overweg kon
met een karakter als Bennett en daar zj in
het bezit was van een góede dosis gezond
verstand, vertelde zj hem dit op zekeren avond;
terwjl zj na de thee bj elkaar zaten, en zj
hem een voorstellling gaf van hun toekomstig
samenleven, zooals dat noodzakeljk moest uit>
vallen. HJ lachte, gaf toe dat het zeer juitt
was, maar
»Och, nu geen maren", zei zj opstaande,
»wj zjnjj beiden veel te zelfstandig om onze
karakters te veranderen, tenzij de liefde sterk
genoeg ware om het wonder te verrichten en
in dit geval doet zj dat toch niet.
ZJ wierp hem met groote handigheid een
opgerold brietje in de hand en verliet snel de
kamer. Het briefje was spoedig gelezener
stond niet anders in dan»WJ passen niet
bj elkaar laat ons dus scheiden".
Zonder zich lang te bedenken schreef hj er
onder»Ik stem toe", en zond het haar met
den knecht.
Een maand lang werd er in den officieren"
kring, waartoe Qïford behoorde, veel over p.
