N°. 287.
13 3e Jaargang.
1890.
Vrijdag
5 December
HIT GEHEIM YAN PATER CESAKIO.
Middelburg 4 December.
"•FEUILLETON.
Deze courant verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen: van 17 regels 1.50;
iedere re°-el meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
LETTEREN EN KUNST.
Leon de Tinseau.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
DE UITVAART.
MüdB
HID91LB11G
De uitslag der Woensdag in het district
Cwoea gehouden verkiezing voor een lid der
Provinoiale staten vacature-Van Schouw en
is, blijkens de heden gehouden opening der
stembriefjes, als volgt:
Ditgehr.Uit br
Aantal «t. op Bt 3
kiezers. 24Sept. Deo ^89_
September, is ons onverklaarbaar Tenzij dit aan
tal van 1200 stemmen het maximum is,
waarover de liberalen kunnen beschikkenen
het verschil te verklaren is door oveTgang van
enkele anti-liberalen, die uit gebrek aan sym
pathie voor den heer Noordjjke eertijds den
heer Dekker hun stem gaven, doch thans weêr
op den heer Vader stemden.
276
100
198
155
Goes680
's-Heer-Abtskerke 41
Kattendjjke103
Wemeldinge 221
's-Heer-Arendskerke284
Heinkenscand 200
Kloetinge 150
Wissekerke (N.-B.)
's-Gravenpolder.
Woltaartsdjjk
Coljjnsplaat.
Cortgene105
Cats51
Baarland92
Borssele119
Driewegen 68
Ellewoutadjjk 76
VHeerenhoek
Hoedekenakerke
Terseke
Kapelle-Biezelinge
Krabbendjjke
Krniningen-Hansw.
Nisae
Ondelande
Ovezande.
Rilland-Bath
Schore.
117
100
334
211
157
293
68
60
107
130
68
Waarde51
405
23
54
169
144
83
90
160
68
122
107
69
37
38
72
40
47
30
46
178
169
87
177
34
38
30
69
47
33
433
23
65
177
183
115
100
223
70
139
105
82
36
50
85
50
55
31
53
154
185
97
193
44
47
34
86
52
36
Totaal 4615 2666 3003
Hiervan waren van onwaarde 39 stemmen
eoodat de volstrekte meerderheid 1483 bedroeg,
Gekozen is de heer W. J. VAHEII
(anti-revolutionnair) met 1723 stemmen.
Op den heer P. Dekker Jzn (liberaal) waren
1206 stemmen uitgebracht, terwjjl er 34 waren
op verschillende personen.
Den 24 September jl. werd de heer M. Noor
djjke gekozen met 1325 en verkreeg de heer
P. Dekker Jzn 1245 stemmen.
Het district Goes heeft zjjn naam van anti-
revolutionnair district dus weêr gehandhaafd.
Zelfs voor een candidaat, over wiens begin
zelen men nog in twjjfel verkeertdie eer con
servatief dan anti-revolutionnair mag heeten
en van wien het nog de vraag bljjft of hp het
program" onderteekende, heeft men de goed-
geloovige kiezers kunnen warm maken.
Wat zal er dien kiezers al verteld zijn en
voorgespiegeld
De houding der liberalen, die in minder aan
tal voor den heer Dekker opkwamen dan in
Bjj Kon. besluit is1°. aan den off. van gez.
2e kl. dr. K. P. Wenckebach, van het personeel
van den geneesk. dienst der landmacht, op zijn
verzoek, eervol ontslag uit den militairen dienst
verleend2°. die off. van gez. benoemd tot
reserve-off. van gez. 2e kl. bij de landmacht.
In langen tijd maakten wjj geen gewag
van de Nederlandsche Illustratie, uitgave der
firma F. B. van Ditmar, te Utrecht; en toen wjj dit
de voorlaatste maal deden was het om eene opmer-
kinglte maken over te geringe voortvarendheid en
groote onnauwkeurigheid. Thans doet het ons
genoegen een woord van lof aan dat tijdschrift
te mogen wjjden over de actualiteit der pren
ten in zijn jongste nommer. Wjj vinden daarin
0. a. de eerste afbeelding van de eedsaflegging
van H. M. de Koningin-Regentes in de ver-
eenigde zitting van de beide kamers der
Staten-generaal.
Eigen Haard bevatte in zjjn laatst verschenen
nommer zeer goed geljjkende portretten van
wjj 1 en den koning en de koningin-regentes
benevens van de drie doctoren, die Z. M. heb
ben bijgestaan.
Het bjjschrift hierbjj van de hand van den
heer Buis was eene zeer goede, eenvoudige
onopgesmukte levonsbeschrjjving van Z. M.
Bjj zjjn dertigjarig jubilé als tooneelspeler
ontving de heer Bigot mede-directeur van
het Salon des Variétés, Maandagavond tal van
fraaie bloemkransen, a. van de artisten van
Het Nederlandsck Tooneel, van mevrouw El
lenberger, Yeltman, Klaas Vosverder van
het personeel der Variétés een fraai salon
ameublement. Op een toespraak van zjjn
collega-directeur, Kreukniet, antwoordde Bigot,
dat hjj allen artisten en publiek ook
eens een jubilé toewenschte, waarin zjj even
gelukkig en tevreden zouden zjjn als hjj 'top
dat oogenblik was.
De landschapschilder Alexander Hoppe
uit Dusseldorf is Dinsdagnacht te Keulen ten
gevolge van een val uit een raam overleden
Te Sacrow nabij Potsdam is Maandag
overleden Werner Hahn, die zich naam maakte
door zijn geschriften over de Germaansche
mythiologie en zjjn Geschichte der poetischen
Litteratur der Deutschen. Hjj was 75 jaar oud
Volgens de Colombo van Genua had ver
leden Woensdag Verdi het hoofd der bekende
firma Ricordi met zjjne familie, en Arrigo
Boito op een feestmaal in het Hotel Milan
genoodigd. Bij het nagerecht dronk Boito
een glas champagne op het succes van Falstaff,
en deelde Verdi den verhuisden uitgever mede,
dat hij reeds de grootste helft voltooid had
van een komische opera, waarvoor Boito hem het
libretto had geleverd en waarvan Shakespeare's
John Falstaff de hoofdpersoon is. De nieuwe
opera zal in het seizoen 189192 in het
Scala-theater opgevoerd worden. De hoofdrol
is voor den bariton. Er komen vele personen
in voor, slechts weinig koren, en een kinderballet.
Inhoud van L'Indépendance van 1 Decem
ber: Un poète norvégien, Éniile Grosjean; Poésie
Gloire aux Forts 1 Louis ChappelletWilhelm
Jensen, Louis de Hessem Le Jour et la Nuit
nouvelle),Wilhelm Jensen; A traversla MancheJ:
Mme de Staël en Angleterre {suite), Félix
RabbCauserie d'ArtJohn-Lewis Brown,
Roger-Balln Chronique rimée Justice fin de
siècle, Sparadille Les ThéatresLe mouve
ment dramatique, Albert GerésBulletin
musical, Aug. Mergadier; Les Livres et Petite
Chronique.
Uit het Fransch,
TAS
XVIII.
»Ën nu gjj alles weet," zoo sprak Roger
ten slotte tot zjjn oom, »wacht ik eerbiedig
.Mjjn antwoord af? Zie hier, mjjn jon
gen, daar hebt ga mjjn antwoord. Gjj zult mij
genoegen doen met geen voet meer in mjjn
huiB te zetten, noch op den grond die daarbjj
behoort, voordat iw vader n daar, namens
mjj, verlof toe geeft."
Roger wreef zjjn rechter oor, evenals een
poes die regen voelt aankomen.
.Maar, als papa uw persoonljjk gevoelen
over mjj verlangt te kennen
De president sloot Roger in zjjne armen en
duwde hem de deur uit.
De jonge man liep zoo hard hp kon naar
de ouderljjke woning, doch vertraagde onwil
lekeurig zjjn stap, toen hjj het leien dak ont
waarde, dat in den persoon zjjns vaders, een
der laatste vertegenwoordigers van het onbe
perkt gezag, herbergde. En toch was hjj een
goedige jongen. Hjj begaf zich naar de]
kamer van zjjn vader en zonder zich den tijd
te gunnen om tot adem te komen, hield hp
de toespraak, die hjj onderweg opgesteld en
zich in het geheugen geprent had.
De heer d'Uzel nam de zaak eerst op als
een schooljongensverliefdheid, maar zjjn zoon
hield voet bjj stuk. En hjj pleitte zoo goed
en verdedigde zjjn zaak met zooveel warmte,
dat de oude heer opstond en hem, met een
gebaar uit de vorige eeuw, de deur wjjzende, zei
»Mjjnheer, wees zoo goed naar uw kamer
te gaan, om tot nader order na te denken
over de slechte kansen, die revolutionnaire
begrippen in mjjn huis hebben."
Zonder een woord te spreken begaf Roger
zich naar zijn kamer en ging in een hoek
zitten met een gemoed, dat meer onderworpen
was dan zjjn maag, want het was bij twaalven.
Toen de klok sloeg kwam de baron langs de
deur van zijn zoon, draaide het slot tweemaal
om en stak den sleutel in zjjn zak.
XIX.
Na dien morgen, zoo rijk aan verrassingen,
werden Grootendaal en Sauzet, vroeger zulke
prettige, gezellige verbljjven, onuitstaanbare
oordenhet waren kloosters, zonder den
heiligen vrede der vrome geloften; Bastilles
zonder hoop op een 14en Juli. Eenmaal be
gonnen wet hetgeen de baron d'Uzel srevolu»
De heer A. Timmerman, predikant te
Cillaartshoek, gemeente Maasdam, heeft de
toezegging van beroep naar de Ned. Herv. ge
meente te Terneuzen aangenomen.
Woensdag herdacht de heer dr W. C.
van Manen, kerkelijk hoogleeraar te Leiden,
den dag, waarop hjj vóór vjjf-en-twintig jaar
de evangeliebediening aanvaardde.
Bjj beschikking van den minister van
binnenlandsche zaken is benoemd tot secretaris
bij den geneeskundigen raad^voor Zeeland de
heer J. J. Berdenis van Berlekom, arts te
Middelburg.
Hiermee is dus tevens ontslag verleend aan
den heer dr J. P. Berdenis van Berlekom.
Op de meest eervolle wjjze zal onzen geachten
stadgenoot zeker dat ontslag zjjn verleend,
want de hulde, hem nog onlangs in de zitting
van den geneeskundigen raad door de leden
daarvan gebracht, strekte tot bewijs hoezeer
door hen de afgetreden secretaris werd gewaar
deerd.
Onzerzijds betuigen wjj gaarne onzen dank
voor de medewerking, in die betrekking ons
steeds verleend.
Ter gelegenheid van de droeve plechtig
heid op h' den werd door vele ingezetenen van
Middelburg .gesloten" en woei van tal van
woningen de nationale vlag halfstoks of met
rouwstrik of rouwwimpel.
De klokken luidden op den bepaalden tjjd.
Geljjk rouwbetoon werd, naar men ons meldt,
ook te Vlissingen, Goes, Zierikzee en Terneu
zen aan den dag gelegd.
In de Woensdag avond gehouden maan-
delijksche vergadering van het Zéeuwsch ge
nootschap der wetenschappen werd door den
voorzitter, den heer dr H. Japikse, een woord
van waardeering en hulde gesproken ter eere
van Z. M. koning Willem III, beschermheer
van het genootschap.
Door het bestuur was, een brief van rouw
beklag aan de koningin-regentes gezonden.
Bljjkens het Maandboekje zjjn in de maand
November in deze gemeente overleden 56 per
sonen. De ouderdom der overledenen was als
volgtbeneden het jaar 24, van 1 tot 5 jaar
10, van 5 tot 10 jaar 1, van 25 tot 30 jaar 2,
van 30 tot 35 jaar 2, van 40 tot 45 jaar 2,
van 45 tot 50 jaar 1, van 50 tot 55 jaar 2,
van 55 tot 60 jaar 1, van 65 tot 70 jaar 3,
van 70 tot 75 jaar 5, van 75 tot 80 jaar 2 en
van 90 tot 95 jaar 1.
De ziekten der overledenen waren mazelen
24, longontsteking 6, longtering 5, kliertering
en kanker ieder 4, vroeggeboorte, slepend
longljjden, darmontsteking en nierziekte ieder
2 en voorts ouderdomszwakte, beroerte, hersen
ontsteking, gewrichtsljjden en diarrhoea.
Gedurende de afgeloopene maand werden
van het station Kruiningen vervoerd 5075 vaten
oesters tegen 4663 vaten gedurende diezelfde
maand van het vorige jaar.
Dooi'den gemeenteraad van St. Maartensdjjk
is besloten het onderwijzend personeel nog met
een onderwijzer te vermeerderen. Is deze be
noeming geschied, dan is het vereischte aantal
onderwjjzers, volgens de wet van Dec. 1889, aan
de openbare school aldaar aanwezig. Er zjjn
aldaar dan een hoofd met 6 onderwjjzers, onder
wie een met hoofdacte, en eene onderwijzeres.
De haven van Philippine is naar men
ons van daar meldt vol jjsschotsen. Een
volgeladen hoogaarts met suiaerbieten zou)
zonder veel inspanning door den schipper,
zeker gezonken zjjn. De visscbers moesten zich
deze week een uitweg banen tusschen de schot
sen met bjjl en spade. Verderop in den Braak
man is nog weinig jja, zoodat de visschers naar
buiten gezeild zjjn om op de zaadbanken te
werken. De handel staat bjjna geheel stil.
Men schrjjft ons uit Biervliet
Onze rederijkerskamer s Jacob van Lennep,
opende dit najaar hare werkzaamheden met
eene uitvoering van drie stukjes, elk van een
bedrijf, als De azijnverkooper, Eene raadsverga
dering te Koekamp en De rechte weg is de beste.
Al was bjj dergeljjke nastukjes van eene dege-
ljjke vertooning minder sprake, toch deden de
spelers goed hun best, waren rolvast, zoodat
alles flink van stapel liep.
Het muziekgezelschap Harmonie, dat het
programma afwisselde, gaf ons goede muziek
te hooren. Dit gezelschap verkeert thans in
bloeienden toestand. Daar de opvoering Zon
dag jl. niet kon plaats hebben, moest zjj een
paar dagen uitgesteld wordenzeker ook
daardoor en ook wel in verband met den rouw,
waarin Nederland verkeert, was het publiek
niet in zoo'n groote getale aanwezig, als ge-
woonljjk, vooral Zondags, het geval is.
tionnaire begrippen" noemde, was Roger niet
halverwege bljjven steken en toen zijn vader,
na verloop van eenige uren, zjjn gevangene weer
kwam bezoeken, vond hjj de deur verbrijzeld
door een duw met een stevigen schouder, en
den jongen man kalm met een boek voor de
tafel zittende.
.Gaat gjj nu mjjn huis afbreken, weer
barstige zoon riep de baron, door de bres
stappende.
.Weerbarstigvaderals ik dat was
zoudt gjj mjj hier niet vinden. Ik ben ge
vangen op mjjn eerewoord, een d'Uzel kent
geen andere gevangenis. Grendels zjjn ge
maakt voor dieven, maar niet voor edellieden."
Heimeljjk zeer voldaan, doch dit niet willende
toonen was de baron zonder een woord te zeg
gen vertrokken en naar zjjn vrouw toegeloopen
om haar die heldendaad, een Bayard waardig,
mede te deelen. De deur was hersteld, maar
alleen nit voorzorg tegen den tocht, en de rid
der zonder vrees of blaam had, nadat hp 's mor
gens op droogbrood gezeten had, aan tafel ge
geten met den eetlust van een soldaat, die
dien dag zjjne sporen verdiend heeft.
Te Sauzet vielen niet zulke dramatische
tooneelen voor, maar de slachtoffers waren
dubbel in getal. Sabine zat met- roode, dikke
oogen van het schreien uren lang aan de piano
en maakte zelfs de dienstboden weemoedig
met het Adieu van Schubert, de treurmarsch
van Chopin en andere sombere, klagende stuk
Het is heden voor Nederland een sombere
dagen alsof de natuur den ernst yan het
oogenblik wilde verhoogen, had zjj in plaats
van het vóór eenige dagen nog zoo helder, zjj
het ook door zjjn scherpte, pijnlijk aandoende
win terkleed zich den ganschen morgen in
een droefgeestig gewaad gestoken.
Terwjjl duizenden en duizenden opwaarts
gegaan zjjn naar de residentie om deel te nemen
aan of getuige te zjjn van de uitvaart van den
laatsten Oranje-vorst, zullen nog meerderen
zeker in gedachten verwjjlen op de plaatsen,
waar met vorstelijke praal, onder belangstelling
van gekroonde en niet gekroonde hoofden van
bjjna alle Europeesche en ook van andere rjjken,
en onder tal van blijken van deelneming van
het Nederlandsche volk, van vereenigingen op
kunst- en wetenschappelijk gebied, de laatste
eer bewezen wordt aan wjjlen Z. M. koning
Willem III.
Welke gedachten men ook moge koesteren
over den gestorven vorstwelke begrippen men
moge huldigen omtrent den bésten regeerings-
vorm een ieder zal onwillekeurig, zjj het
dan ook slechts een oogenblik, tot ernst ge
stemd worden bjj de gebeurtenis van heden.
Want tragisch is zjj in hooge mate.
Na een ruim veertigjarige, vreedzame en in
menig opzicht vruchtbare regeering; is een
koning heengegaan, voor wien niet het voor
recht was weggelegd dat hp de teugels van
het bewind in Kanden van een zoon kon
overdragen.
En die gedachte moet nog grievender geweest
zpn voor den vader, voor wien bjj alle
liefde, die hem zjjn dochtertje heeft bewezen
het toch altjjd een voorrecht zou geweest zpn
een stamhouder te bezitten.
En bovendien; op hoe droeve wjjze werd die
illusie van een troonopvolger vorst en volk
ontnomen 1
Is het in de geschiedenis van Nederland
dan niet een tragisch moment, waarop heden
het ljjk van Koning Willem III uit het Paleis
te 's Gravenhage wordt gedragen, terwjjl daar
achter bljjven een Koningin van tien jaren met
een jeugdige moeder, op wier schouders thans
de volle en ongekende zwaarte van een regee-
ringstaak rust
Voortaan moeten zjj beiden den luister en
het prestige van Nederland ophouden.
Moge het haar daartoe niet ontbreken aan
goede, eerljjke en verstandige raadgevers!
Want dan alleen kan Nederland, in de
moeilijke toekomst die het wacht, evenals onder
het leven van zjjnen laatsten koning nit het
huis van Oranje-Nassau, de zegenrpke vruchten
plukken van zjjne hechte constitutioneele in
stellingen.
kenof zjj liep, met de gedichten van Madame
d'Arbouville onder den arm, langzaam door
den tuin en zocht de eenzaamste plekjes op,
waar zjj bleef zitten, tot dat de bel haar naar
binnen riep.
Maurits, daarentegen maakte lange wande
lingen op de eentonige wegen van het minst
schilderachtige gedeelte van Frankrpk. Aan
de maaltjjden deed hp zpn best om te praten
als naar gewoonteen in zjjne veelvuldige ge
sprekken met zpn vader, legde hp altjjd de
zelfde genegenheid, het zelfde ontzag, doch
tevens de zelfde kalme, onwrikbare beslistheid
aan den dag.
Men zag de twee vaders tusschen de beide
woningen been en weder loopen met hunne
witte parasols, geljjk aan de vlaggen der
parlementairs. Dikwpls verscheen de pastoor
van St Eutrope, de vertrouweling der beide
families, die van alles op de hoogte was, te
Sauzet, zat een uur met den president opge
sloten en vertrok weer zonder iemand te zien,
met zpn bescheiden onderworpen lachje, dat
niets verried. Om kort te gaan de heer des
Touches gaf niet toe aan den wensch van zpn
zoon, om redenen, hem alleen hekend, behalve
aan Maurits en den pastoor. In den strjjd
tusschen zpn fijngevoeligheid als vader, en de
kwellingen van zpn verontrust geweten, be
hield het eerste nog altjjd de overhand.
De baron d'Uzel kon geen enkel degeljjk
bezwaar tegen het huweljjk van zpn zoon met
Sabine inbrengen, behalve dat hjj het plan
niet zelf ontworpen had. Alles droeg er toe
bp om het aannemeljjk te maken, en de vader
van Roger zou reeds lang ja gezegd hebben
als het niet in strjjd ware geweest met zjjne
begrippen om .jongelieden zich zelf te laten
uithuweljjken", zoo als hij zeide.
Op zekeren dag kwam de graaf een
buurman der d'Uzels, te Grootendaal eten, om
afscheid te nemen. Hjj had een beiangrjjken post
bjj de diplomatie gekregen en begaf zich bin
nen weinige dagen naar een ver afgelegen
hoofdstad.
.Waarom geeft gjj mjj uw zoon niet
mede?" zei hjj tot den baron. .Zoo'n groote
jóngen verveelt zich als hjj niets te doen heeft.
Laat ik hem opleiden, ik heb toch geen zoon."
Roger spitste de ooren, deed eenige vragen,
antwoordde op hetgeen hem gevraagd werd en
deed alsof hjj zeer geneigd was om Grooten
daal te verlaten.
»Nu vriend," zei de gezant opstaande,
»ik neem niet terug, wat ik gezegd heb. Gjj
hebt drie dagen om u te bedenken en uwe
koffers te pakken."
.Mpnheer, als mjjn vader er zich niet
tegen verzet begin ik morgen ochtend te pak
ken," was het antwoord van Roger.
»WatZjjt gjj mal Wilt gjj ons ver
laten zei de oude baron, zoodra zjjn gast
vertrokken was.
»Ik maak u piet gelukkig en bes hst
