N°. 239. 133e Jaargang. 1890. Yrijdag 10 October, mr II. M. G. Kloppenburg. Middelburg 9 October. Deze courant verschijnt d a g e I k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco t 2.—» Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel: Bi] abonnement lagerj Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle dankbetuigingen: van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Het tooneel. KERKNIEUWS. RECHTSZAKEN. UIT STAD EN PROVINCIE. Gemeenteraad van Middelburg. MIDDEL E (IIIIMM. Tkeraoaeter. Middelburg 9 Oct. to. 8 a 50 gr. m. 12 u 57 gr. av. 4 u. 53 gr. F. Verwacht verand. wind. Agenten te Vlisaingen: P. o. db Vbt Mïstdagh Zoon, te Goes: A. A. "w. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peijx, te Zierikiee: A. 0. de Mooij te TholenW. A. va* nrbuwbkhtriki* en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Niïgh Van Ditmar te Rotterdam, de Gebk. Beliniante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn, te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Pargs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., Joh* F. Jones, opvolger. JkilTcrieaiÜ* moeten des namiddags te earn uur aan het bureau bezorgd zgn, willen zg des avonds nog worden opgenomen Voor de herstemming in het distriet Hulst ter verkiezing van een lid der Provinciale staten, Dinsdag 14 October te houden, hopen wij dat alle anti clericalen hunne krachten zullen inspannen om een flink aantal stem men te doen verkrijgen door den heer »De Midd. Ct. bevatte voor eenige dagen eene beschouwing over de geldelijk nadeelige gevolgen, die de dood van een vorst voor de ondernemers van publieke vermakelijkheden medebrengt. Verscheidene bladen namen die overwg hebben, zegt de Arnh. Crt., er ons van onthouden, om twee redenen. Dergeljjke sterfgevallen zjjn uit den aard der zaak zeldzaam en in den regel zijn zjj in de geschiedenis van een volk van zooveel be. teekenis, dat eene rustpoos althans in de ver makelijkheden betameljjk is. Ook in het huis gezin wordt op die wijze de nagedachtenis van den overledene gehuldigd. »'t ls waar, de winstderving voor hen, die door publieke vermakelijkheden bestaanis dan zoo groot nietmaar mag men in zulke zaken het geld meer doen wegen dan de eischen der betamelijkheid »Msiar in de tweede plaats hebben wg die beschouwing niet overgenomenomdat wjj overtuigd zjjn, dat zjj tót geenerlei gevolg zal leiden. Hier is het niet de openbare meening die beslist. Ook de. keizer van Duitscbland heett uit eigen beweging, en niet naar aanlei ding van persbeschouwingen, indertijd zjjn wil te kennen gegeven, dat bet maatschappelijk leven in zjjne staten niet door zjjn dood zou verstoord worden". De Arnh. Ct zal zeker, evenmin als wjj, over dit onderwerp een polemiek wenschen te voeren. Daartoe leent bet zich allerminst. Eene enkele opmerking zjj ons echter veroorloofd. De vergelijking met een huisgezin gaat o. i. niet op, omdat bij familierouw slechts enkelen betrokken zijn, bjj wie men nog rekenen kan op ongeveinsde, waarachtige belangstelling. De betamelijkheid zou van zelf, dunkt ons, worden in acht genomen door Bluiting der ver makelijkheden op den sterf- en den begrafe nisdag. En de vrjje wil zou het offer aan die betamelijkheid in waarde doen stijgen. En wat de tweede reden betreftde Arnh. Ct doet hierbjj aan haar eigen waarde als orgaan van een deel der openbare meening te kort. Hoe dikwjjls is juist, tengevolge van een krachtige uiting dier openbare meening, eene gewenschte verbetering tot stand gekomen, en is daarnaar geluisterd door hen, die de macht hadden om te bevelen Ten slotte de opmerking dat wij niet be grijpen wat de Arnh. Crtbedoelt met haar be- Als bij Ibsen's tooneelspel Spoken het scherm Opgaat is het grootste deel van het familie drama der Aloings reeds afgespeeld. Mevrouw Alving heeft een leven vol opoffering, vol zelf verloochening, vol nameloos leed, ergernis en smart, haar aangedaan door haar man met zjjne uitspattingen en zjjn zucht naar >levens- vreugde", achter den rug. Haar zoon is bjj haar weêrgekeerd j haar lieveling om wiens wille zjj zooveel verdroegin wiens oogen zij, evenals zjj deed tegenover de wereld, de nage dachtenis van haar man in eere wil honden, en dien zij wegzond, reeds vroeg, om hem te beveili gen voor de slechte atmosfeer in het ouderlijke huis, waar de onzedelijkheid door haar man werd binnengebracht, waar deze zich niet ont zag zelfs aan zijne zinnelijkheid hot te vieren, waar hjj zjjne vrouw dwong bjj hem aan te zitten als hjj zich bedronk. Na het eerste jaar van haar huweljjk was zij gevlucht naar dominé Manders, dien zjj beminde en die ook voor haar zeer veel sym pathie gevoelde maar hg had haar gewezen op haar plichten, als echtgenoote, tegenover den man, met wien zjj verbonden was door de hei ligste banden, maar dien zjj had genomen onder den invloed van moeder en tantes, welke het onverantwoord hadden gevonden, wanneer zjj zulk eene schitterende partij had afgeslagen. En tien jaren, na den dood van dien man, komt dominé Manders haar weer bezoeken om tegenwoordig te zjjn bjj de opening van een wering als zou »de keizer van Duitichland uit eigen beweging indertjjd zijn wil te kennen gegeven hebben, dat het maatschappelijke leven in zijne staten niet door zjjn dood zou ver stoord wjrden." "Welken keizer bedoelt zjj daarmee? Wjj haalden aan wat keizer Frederik inder tijd bij den dood van zijn vader deed om eene geheel v r ij e uiting van rouwbeklag over den dood van keizer Wilhelm I uit te lokken maar wjj hebben nooit gehoord dat die eerste keizer van Duitschland op dat punt eene be schikking zou hebben gemaakt als de Arnh Crt beweert. Wjj betwijfelen sterk of dit wel het geval geweest zal zjjn. Een part. telegram uit Londen aan het Hdbl. meldt aangaande het verbod van den invoer van Nederlandsch vee, dat drie aangekomen ladingen mogen gelost worden, doch geen ver dere zullen worden toegelaten. Twee der voor naamste veehandelaren zijn naar 's Gravenhage vertrokken. Volgens de N.R.Crt wordt in den toestand des konings weinig verandering waargenomen, zoo min ten goede als ten kwade. De koning houdt steeds het bed. Natunrljjk is op dien leeftjjd de toestand zorgeljjk. Wegens 's konings buitengewoon sterk gestel evenwel en na de ondervinding in het voorjaar van 1889, blijft men nog op herstel hopen. Krachtens art. 3 eerste lid der wet van 9 Mei 1890 Sthlno. 81) is door den minister van justitie, bij beschikking van 27 Sept. 11. no. 91, bepaald dat de hierna te noemen ambte naren en beambten, gedurende de uitoefening van hunne ambtsbediening, een wapen bjj zich mogen hebbende fungeerende directeuren van politiede commissarissen van politiede officieren en substituut officieren van justitie de burgemeesters en kantonrechters, als hulp officieren van justitie de rechter-commissaris- sen belast met de instructie van strafzaken; de griffiers en substituten of waarnemende giiffiers, die de recbters-commissarissen, belast met de instructie van strafzaken, vergezellen, en de deurwaarders. De verkiezing van een lid der Tweede kamer in het hoofdkiesdistrict Enkhuizen, in plaats van wjjlen den heer mr D. Visser van Hazers- woude, zal plaats hebben op Dinsdag 28 Oct. en de herstemming, zoo die noodig is, op Dinsdag 11 November. De commissie van rapporteurs voor het reeds lang aanhangig wetsvoorstel van den heer Bahl-^ mann »ter voorziening in den kwjjnenden toe stand van sommige takken van landbouw" heeft, na kennis genomen te hebben van de Memorie van antwoord, haar eindverslag uitgebracht, waarin zij enkel te kennen geeft, dat door de gewisselde schrifturen de openbare beraadsla ging over het voorstel genoegzaam is voorbereid. De Tweede kamer heeft nog geen besluit ge nomen over de behandeling van bet ontwerp. asyl, opgericht ter eere van de nagedachtenis van Alving, die in de oogen der wereld zulk een beminneljjk,werkzaam man was. En wreed wordt die priester gestoord in zijne kinderlijke illusie dat hij eenmaal een goed werk deed, toen hjj mevrouw Alving terug voerde in de armen van haar gemaal, en dat alles later veel beter iB gegaan dan bij het begin van haar huwelijk. Hij hoort de ontzettende waarheid omtrent de toenemende uitspattingen van Alvinghjj verneemt dat mevrouw Alving tegenover de wereld huichelde, omdat haar jongen haar zoo lief was en ook omdat zij toch al ware zij opgetreden tegen dien man door de wereld niet geloofd zou worden en niet begrepen, want zij was immers een »weggeloopen vrouw". Zoo is nu eenmaal de koude, huichelachtige wereld, die de vrouw meestal in het ongelijk stelt, al begaan de heeren der schepping nog zulke zonden. Yersteld hoort domimé Manders al die be kentenissen van mevrouw Alving aan. Eu, vraagt hp, waarom dan een asyl opgericht ter eere van zulk een man »Omdat ik niet wil dat er iets van het geld, dat Alving mee bracht, ten nutte van zijn zoon zal komen", antwoordt mevrouw Alving. En zij wekt den dominé op om bij de inwijding van het asyl te spreken zooals hjj van plan was te doen. De levensleugen moet volgehouden worden tot den einde loe, al komt ook haar gemoed daartegen in opstand. Maar thans zal zij gelukkiger worden. Haar jongen is bjj haar; haar joegen vol talent Beroepen bij ue Ned. uCrv.' gem. te Nieuw- vliet de heer M. W. Snoep, cand. te Middelburg, en bij de hervormde gemeente te Yeere de heer dr. G. J. Brutel de la Rivière te Zundert en Rgsbergen. Bedankt voor Wilhelminadorp door den heer 0. Norel, candidaat te Harlingen. Aangenomen het beroep naar de herv. gemeente te Ede en bedankt voor dat naar Neer langbroek door den heer J. A. van Boven, pred. te Berg Ambacht, Arrondissements-Rechtbank te Middelburg. Ter openbare terechtzitting dier rechtbank van Dinsdag 21 October a.des voormiddags te 10 uren, zal worden behandeld de zaak van M. A. E. T., oud 20 jaar, naaister, geboren en wonende te Middelburg, aldaar gedetineerd, beklaagd van kinderdoodslag, In deze zaak zijn vanwege het openbaar ministerie 7 getuigen en 2 deskundigen ge dagvaard. De heer mr. Jacq de Witt Hamer, advocaat alhier, zal voor beklaagde als verde diger optreden. Door sommige getrouwe bezoekers van het panorama, dat thans in onze stad ter bezichtiging is gesteld, is meermalen de opmer king gemaakt dat, blijkens enkele voorstellingen, de photographische opname van de verschil lende gezichten meestal schjjnt geschied, als er niemand op straat was. Zij, die met menschen gestoffeerde lichtbeelden verlangen, vinden in de heden geëxposeerde serie volop hunne gading. De Parijsche wereldtentoonstelling toch, die men thans kan bewonderen, geeft tal van tafe- reelen, die wemelen van personen. Zoo bijv. de Kaïro-straat, bet gezicht op de opera, op den boulevard der Capucines en anderen. De gezichten in verschillende galerijen, op onderseheidenepaviljoenen,of denEiffeltoren zijn prachtig en niet minder die op de Oostenrjjksche kristalwaren, in het paleis der schoone kunsten, de ingangen van de afdeeling metaalwaren en der uurwerken. Maar genoeg. En zij die Parijs ten tjjde der tentoonstelling bezochten èn zij die zich moesten vergenoegen met de verslagen daar omtrent in de dagbladen, beiden kunnen door een bezoek aan de kegelbaan der sociëteit de Vergenoeging veel, zeer veel genieten. Yan het Dinsdag jl. te Vlissingen naar Antwerpen gepasseerde Deensche barkschip Aurorita, gez. Sörensen, had een der opvaren den, een 14 a 15 jarige jongen, terwjjl het schip des avonds in het Middelgat, even bene den Hansweert, geankerd lag, het ongeluk, bij het verrichten van eenig scheepswerk, over boord te vallen. Hoewel dadelijk pogingen tot redding in het werk gesteld werden, is hij vermoedelijk onder het schip geraaktin ieder geval is hij verdronken. haar jongen, braver en heter dan zijn vader. Helaasspoken uit het verleden dagen op De dooden herleven in hun volgende geslachten. Die zoon heeft van den vader zjjn zucht naar levensvreugde geerfd maar nog vreeseljjker hjj wordt het slachtoffer van de uitspattingen zijns vaders. Zjjn geest is geschokthjj bekent zjjn moeder dat hjj ljjdt, yreeselgk ljjdt, dat zjjne hersenen zjjn aangedaan. En de dokter, dien hjj raadpleegde, heeft hem herinnerd dat »de zonden der vaderen worden bezocht aan de kinderen"; maar dat kon hierbjj toch niet het geval wezen. De moeder schreef hem toch steeds met zooveel liefde en achting over zjjn vaderen die brieven liet hjj den dokter lezen, waarop deze beweerde dat de zoon dan zjjn lijden aan ziebzelven te wjjten heeft. Daar stort plotseling ineen het gansche ge bouw, dat mevrouw Alving zich had opgetrok ken om het levensgeluk te smaken, haar zoo lang onthoudenom nit te rusten van al het doorgestane leed. Wat moet zjj doen? Dien jongen laten in den waan dat hjj zelf schuld heeft aan zijn toestand of hem de volle waar heid zeggen Om hem gerust te stellen, te ontnemen het vreeselgk zelfverwijt, dat hem foltert, kiest zij ten slotte het laatste. En zjj zegt meer. Oswald gevoelde zich aangetrokken tot Regine, die bjj zijn mama in dienst is. Eens het was eene vreeseljjke ontdekking, hoort mevrouw Alving haar jongen dezelfde woorden tot Regine uiten, die haar man sprak tot een kamenier zjj ziet Oswald Regine aangrjjpen, en het verleden Hij was de zoon van een Deenschen loods en deed zjjne eerste zeereis. Te Kwadendamme werd Dinsdag de alge- meene vergadering gehouden van de steenkolen- vereeniging Hibernia. 't Bleek dat er 56 kar, ruim 1100 HL. steenkolen, zjjn aangekocht, waarvan er 80 HL in reserve hljjven, terwijl de geleverde vrjj op den wagen den deelhebbers 78 ct. per HL. kosten. Neemt men in aanmerking, dat de kolen vroeger bjj de handelaars in dit artikel op crediet werden gekocht, dat zjj thans bjj voor uitbetaling langzamerhand voldaan zjjn en dat verreweg de meeste leden der vereeniging tot den arbeidenden stand behooren, dan is zegt onze correspondent er alleszins reden om een fonds te loven, dat gedurende zjjn be staan reeds veel nut gesticht heeft. Het 11. Vrijdag te Hansweert met lekkage binnengekomen Nederlandsch tjalkschip Jacoba Markiena is thans overgeladen in het schip Lammechiena de Jonge, schipper J. Westervader, dat heden naar de bestemming Gouwsluis is vertrokken. Slechts een weinig der lading mais was door zeewater beschadigd. Yoor het tweede gedeelte van het nota rieel staatsexamen zjjn o. a. geslaagd de heeren J. M. J. van Lis en D. van de Velde te Tholen. Voor de verkiezing van een lid van den gemeenteraad van Brouwershaven moet her stemming plaats hebben tusschen de heeren J. van Hobolren die 30 en J. Gast die 15 van de 66 uitgebrachte stemmen bekwam. Uit Aardenburg schrijft men ons In de Woensdag namiddag gehouden zitting van den raad werden, na enkele mededeelingen van den voorzitter betrekkelijk aanbestedingen van gemeentewerken en de straatverlichting, de volgende zaken behandeld Op voorstel van burg. en weth. werd beslo ten de pacht der visscherjj in de Schepen- domsehe kreek, gepacht door P. J. Maertens, over te laten aan Henry Arden, kunstschilder te Brusseleene jury te benoemen ter be oordeeling der ingekomen antwoorden op eene prijsvraag nopens een model brandwagenuit den post onvoorziene uitgaven der gemeente- begrooting van 1890 eenige artikels dier be grooting te verhoogen vast te stellen het bedrag der schade, door vee toegebracht aan eenige hoornen en tronken in weiden, aan de gemeente in eigendom toebehoorende;'af te wijzen het verzoek van P. B. Vermeire om gemeente grond in erfpachtgoed te keuren de rekening van het algemeen armbestuur over 1889 in ontvang op f 913.94 en in uitgaaf op 642.26j en dus met een goed slot van 271.67 i vast te stellen de gemeente-begrooting voor het dienst jaar 1891 in ontvang en uitgaaf op 19892.86^ met een post voor onvoorziene uitgaven tot een bedrag van 1837.85en machtiging te verleenen tot het sluiten eener overeenkomst met het bestuur der Ned. herv. kerk tot den aanleg van een park op het zoogenaamd Rui- terskwartier. Een voorstel van burg. en weth. tot het rooien eener rij hoornen in de Wandeldreef werd met 4 tegen 2 stemmen verworpen. ontwaakt in al zjjn kracht. Want er bljjkt dat Oswald's vader ook die van Regine was dat haar moeder trouwde met een schrijnwerker Engstrand, die ter wille van het geld zich tot dien stap liet vinden maar later tegenover dominé Manders echt schijnheilig doet uitko men hoe christeljjk en braaf hjj handelde, toen hjj een »gevallen" vrouw ophief. Regine en Oswald zjjn dus niet voor elkaar geschikt, al gaat er ook een o,ogenblik bjj mevrouw Alving de gedachte om, als het tot geluk van haar zoon kon wezen, beiden te laten trou'wen, des noods samen te laten wonen. Alles, alles zou die vrouw doen terwille van dien jongen om hem te behouden; Het is ook zoo vreeseljjk die werkelijkheid, welke haar altjjd door op haar levenspad achtervolgt. En het ergste komt nog. De aanvallen van opgewondenheid van Oswald, gevolg van zjjn toestand, nemen toe. Regine verlaat de woning van mevrouw Alving, omdat zjj haar leven niet wil sljjten bjj een zieken mjjnheer en omdat zij zooals zij zegt evenals Oswald van zjjn vader, van haar moeder de zucht naar levens vreugde erfde. Dan blijft de moeder alleen met haar kind, die van haar vraagt hem de morphine poeders toe te dienen, welke hem uit zjjn ljjden kunnen verlossen. Hjj krjjgt weer een van die aanvallen; de moeder staat wanhopend; de zoon, wiens geest tengevolge van hersenver- weekiDg verduistert, vraagt om het licht, »de zon, de zon." En zoo eindigt het werk van Ibsen, in het Woensdag morgen was de landbouwers zoon M. Dh. te Koewacht met zijn kar aan het mesten, toen het wiel van de kar in de sloot te recht kwam met het ongelukkig ge volg dat genoemde Dh. onder de kar met mest geraakte en levenloos er onder van daan ge haald werd. Zitting van Woensdag, des namiddags te éen uur. (Slot.) Voorzitter jhr mr L. Schorer. Afwezig de heeren Snijders, mr De Stoppe laar, W. J. Sprenger en Hogerwaard. Wij braken gisteren ons verslag af bjj het volgende voorstel van burg. en weth. omtrent het adres van den heer J. A. Frederiks, houdende verzoek om bouwterrein aan de Loekade te mogen koopen. Duidelijkheidshalve laten wjj dat voorstel hier nogmaals in zjjn geheel volgen. Burg. en weth. deelen mede dat zjj het in het belang van den openbaren welstand in de eerste plaats van belang achten, dat het terrein tusschen de woning van mevr. de wed. B. A. Fokker en het in aanbouw zjjnde huis van deD heer P. J. van den Lejjé, zelfs met aanneming van de overigens h. i. met zeer bezwarende conditie, door adressant gesteld, eerst worde bebouwd- Van bedoeld terrein is 150 centiaren verhuurd aan mevr. de wed. B. A. Fokker voor den tijd van 25 jaren, ingegaan den len Mei 1883 en eindigende 30 April 1908, echter op voorwaarde »dat die grond alleen tot tuin zal mogen worden gebruikt en dat, bjjaldien gedurende dien huur- termjjn naar oordeel van burg. en weth. daar ter plaatse behoefte mocht bestaan aan bouw terrein, die huur zes maanden na schriftelijke aanzegging zal geëindigd zijn, blijvende het haar vrijgelaten om al hetgeen zich alsdan op bedoeld terrein mocht bevinden, daarvan te verwijderen en tot zich te nemen. Mitsdien stellen burg. en weth. voor hen te machtigen aan adressant het terrein te ver- koopen voor 1800 en tegen betaling van de kosten en rechten, op den verkoop vallende, wanneer de gemeente weder over het geheele terrein zal kunnen beschikken en hem de gecon- ditionneerde voorkeur op het in de eerste plaats door hem bedoelde terrein ten westen van de in aanbouw zijnde woning van mevr. van Citters geb. Ermerins te gunnen. Aangaande dit voorstel zegt de comm. van fin. dat zjj zich kan vereenigen met het dienaan gaande door burg. en weth. gedane voorstel van den 19en Sept., behoudens deze wijziging, dat de verkoopprijs worde vastgesteld op f 4.75 per centiare gronds, welke vóór het einde van den termijn, binnen welken de woningen moeten zijn gebouwd, door deze wordt ingenomen, en °P /I Per centiare niet te bebouwen grond met bepaling, dat noch het eene noch het andere door adressant bedoelde terrein respectievelijk minder aan de gemeente zal mogen opbrengen dan 1800 en 2070. Op die wjjze stemt de verkoopprijs geheel overeen met die van de overige aldaar reeds verkochte terreinen. De commissie kan niet adviseeren vooralsnog een hoogeren koopprijs te bedingen. Zjj vreest toch, dat hiervan he.t gevolg zijn zoude dat de Loskade langer onbebouwd blijft dan gewenscht schjjnt. De voorzitter deelt mede dat burg. en weth. zich vereenigen met den verkoopprijs, door de financieele commissie genoemd. oorspronkelijke Gengangere, in het Fransch Les revenants geheeten, en o. i. minder juist in het Duitsch en het Nederlandsch Spoken ge noemd. Het is men ziet liet een vreeseljjk familie-drama, dat ons wordt ontrold. Een wonde plek in onB maatschappelijk leven wordt ons blootgelegd met ruwe hand. Zachte heelmeesters deugen niet, zal tbseh denken. Hij, de man uit éen stuk, kent en wil ook geen halfheidzjjn gemoed komt in opstand tegen het onware, het onzedelijke in onze maatschappij, tegen het valsche in he huwelijk. En hij schetst naar waarheid. Maar is al wat waar en juist is daarom geschikt op het tooneel te brengen? vroegen wjj ons af. Toen wjj Gespenster lazen, werden wjj getroffen door de juiste schets, van maatschappelijke toe standen gegeven door de stoute grepen van den schrijver. Toen wij het zagen spelen vonden wjj bewaarheid wat de heer Van Hall in het jongste nommer van De Gids schreetDe wjjze, waarop de Noorsche dichter in zijn stuk het »»de zonden der vaderen bezocht aan de kinderen"" heeft pogen te veraanschouwelijken, scheen mjj meer schokkend dan werkeljjk dramatisch." Hg schetst zeer juist, welke zonden de vaders begaan maar welke wanhoop stort hg tevens in de harten van de slachtoffers die geheel ea

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1890 | | pagina 1