MoopifH YerpacMiipinZeeM.
BUITENLAND.
Algemeen Overxichi
Beknopte Mededeelingen.
omdat bjj met een kaartje uit Baedeker in han
den het terrein der vestingwerken had betreden.
Toen voldoende gebleken was dat hij geen spi
on" was, werd hjj weder in vrijheid gesteld, zelfs
zonder boete te beloopen. Toch zjjn zulke ont
moetingen vrjj onaangenaam en zij die belang
hebben bij het vreemdelingenverkeer in veel be
zochte plaatsen, die tevens vestingen zijn, hopen
dat de schildwachten bevel ontvangen zullen
bljjkbare »pleizierreizigers" voortaan ongemoeid
te laten.
Bjj Florence is een electrische tram ten
gevolge van een onachtzaamheid van den
machinist een heuvel afgestort. Zes personen
werden op de plaats zelve gedood en twintig
gewond.
Te Norrköping werden bjj het springen
van een rad der machine in een spinnerjj tien
arbeiders gewond.
Volgens rapport van kapt. S. Turfboer
ontmoette het stoomschip Primes Wilhélmina
op 16 Sept. een schoener onder Spaansche vlag
met sein op >Heb genéeskundige hulp noodig".
Toen de Prinses Wilhélmina gestopt had, kwam
een sloep langs boord, waarin zich een matroos
bevond, die door een messteek gewond was en
bleek te zijn van den schoener, genaamd Tres
Hermanos, kapt. Rozendi, thuis behoorende te
Matricula Villa Garcia, komende van Torreviejé
en bestemd naar Gomposancas. Na verleende
geneerkundige hulp vervolgde de Prinses Wil
hélmina haar weg.
Op grond dat de Prinses Wilhélmina in aan
raking was geweest met een schip komende
van een Spaansche haven, is zjj te IJmuiden in
quarantaine geweest, totdat bij geneeskundig
onderzoek bleek dat dit geheel overbodig was.
Volgens te San Francisco verspreide ge
ruchten, moeten geheele eilanden van de Salo-
monsgroep en de Nieuwe Hebriden ontvolkt
worden, doordien de inboorlingen met geweld
naar Nieuw-Caledonië en Fidji-eilanden worden
overgebracht voor de plantage aldaar. Dertig
schepen, zoo wordt verzekerd, worden hiervoor
gebruikt, welke reeds 10 000 inboorlingen ver
voerd hebben.
Gedurende een hevig onweder sloeg de
bliksem de vorige week te New-York in het
hooge gebouw der Telefoon-Mjj. TerBtond ge
leek het geheel een vlammenzee. Een paniek
maakte zich meester van het personeel, doch
allen werden gered, behalve 15 meisjes. Dezen
schreeuwden radeloos uit de vensters om
hnlp, want, daar de trappen verbrand waren,
was elke uitweg tot redding haar afgesneden.
Reeds klommen zij op de kozjjnen om er ai te
springen, doch de duizenden voor het gebouw
riepen haar toe te wachten tot het reddings
toestel kwam. Dit was helaas eenige voeten
te kort. Toch kon men haar een touw toe
werpen, waar langs ze zich éen voor éen lieten
zakken tot ze gelukkig allen langs het toestel,
onder daverend gejuich der menigte op den
grond terecht kwamen. Tweeduizend telefoon
draden zjjn vernield. De schade bedraagt
25,000 dollar.
In een der hospitalen te New-York wil
men de proef gaan nemen met de zonnekuur
Daarvoor zal men het bovengedeelte van het
gebouw herscheppen in een groot solarium"
of een uiterst gemakkelijk ingerichte, met glas
overdekte zaal, voorzien van sofa's, armstoelen,
tafels en allerlei weelde-artikelen. De patiën
ten zullen daar in het strengste weder den
zonneschijn kunnen genieten, zonder aan koude,
scherpe winden blootgesteld te zjjn en zonder
zich met loopen te vermoeien.
Omtrent den brand te Colon worden
eenige bijzonderheden medegedeeld. Door het
vuur zjjn 150 gebouwen verwoest, waaronder
de bureau's van alle stoomvaart-maatschappjjen,
uitgezonderd die der Fransche maatschappij en
der Pacific-Mail-Company. Alle kantoren aan
den zeekant en alle hotels zjjn eveneens afge
brand. De schade wordt op lj millioen dollars
geraamd, voor de Panama-maatschappij alleen
100.000 dollar.
Ook het station werd een prooi der vlammen
met negentig waggons, die alle met goederen
waren bevracht. De brand ontstond in den
nacht en eerst den volgenden dag kon men
het vuur meester worden.
Tot overmaat van ramp gedroeg zich de
menigte, die op het gerucht van den brand
bjjeenkwam, zoo weerspannig, dat de soldaten
genoodzaakt waren vuur te geven. Eerst toen
eenigen der weerspannigen gedood en gewond
waren, kon het blusschingswerk geregeld worden
voortgezet. De meeste woningen in de stad
zjjn van hout, zoodat het vuur zich snel bon
uitbreiden. De gemeenschap met Panama is
niet gestoord.
Bjj de laatste overstroomingen in Senegal
zjjn 3000 personen om het leven gekomen. De
inboorlingen van Kayos en omstreken zjjn van
alle levensmiddelen verstokenhun toestand is
allerellendigst.
T1VEEUË KtflKH.
Verhooging van Hoofdstuk V der staats-
begrooting dienst 1890,
Yóor echter dit tooneelspel in studie ons
zjjne opwachting maken komt, wordt onze
aandacht nog gevraagd voor twee voorstellingen
van bjjzondere beteekenis. In de eerste plaats
die van MultatulVs Vorstenschool en dan die van
Spoken door Ibsen. Dit laatste, Woensdag den
Sen October te geven door het gezelschap van
de Amsterdamsche Salon des Variétés, directie
de heeren Kreukniet, Bigot, Poolman en Blaaser'
zal ons gelegenheid geven de kennismaking te
hernieuwen met mevrouw Rössing-Sablairolles,
die wjj wanneer wjj ons niet vergissen
in Middelburg niet zagen optreden na het
jubilé van mevrouw Kleine-Gartman in Jufvrouw
Serklaas, den 30 Mei 1885,
Dit optreden in een stuk van den schrjjver
ran Nora zoo aangrjjpend en treffend
zal zeker wel belangstelling wekken.
En dan Donderdag 2 October Vorstenschool
door het gezelschap der heeren Le Gras en
Haspelseen gebeurtenis om meer dan éen
reden merkwaardig.
Of dit stuk vroeger al eens in onze stad is
gespeeld zekerheid konden wjj hieromtrent
niet verkrjjgen. De meeningen verschillen
hierover. Maar dit is zeker, dat stel het
geschiedde dit dan toch niet plaats had
Teneinde reeds met ingang van 1 October
aanstaande een leeraar in de verloskunde te
kunnen benoemen aan de rjjks kweekschool
voor vroedvrouwen te Amsterdam wordt
door de regeering voorgesteld hoofdstuk V der
Btaatsbegrooting voor 1890 met 625, of 1/4
van 2500, welke de regeering meent als
jaarwedde aan den te benoemen titularis te
moeten toeleggen, te verhoogen.
Op de begrooting voor het loopende dienst
jaar is voorts eene som van f 1000 toegestaan
terzake van den bouw van een geologisch-
minera logisch laboratorium te Leiden, welk
bedrag de le termjjn is voor dien bouw, waar
van de totale kosten op ongeveer 50.000
berekend waren. Nadere overwegingen hebben
evenwel in de aanvankeljjke inzichten veran
dering gebracht en de uitkomst van een en
ander is geweest dat de raming tot 80.000
zal verhoogd worden. De regeering heeft ge
meend hiervan mededeeling te moeten doen
aan de Staten Generaal om de gelegenheid te
openen instemming te betuigen met de plan
nen der regeering om te Leiden een laborato
rium te bouwen dat, zjj het ook op bescheiden
wjjze, aan de tegenwoordige eischen der weten
schap zal beantwoorden.
Daar na de jongste wetswijziging betreffende
de regeling van het lager onderwijs besturen
van verscheidene inrichtingen ter opleiding
van onderwjjzers en onderwijzeressen zich tot
de regeering hebben gewend met het verzoek
voor een rjjks bjjdrage in aanmerking te mogen
komen, stelt de regeering voor de bjjdrage aan
de kweekscholen te regelen naar een tweele-
digen maatstaf, nl. naar het aantal lesuren en
naar het aantal akten dat in de voorafgaande
vjjf jaren werd verkregen door personen, aan
de kweekschool opgeleid. Bestaat de school
minder dan 5 jaren, dan zal het korter tjjdvak
tot grondslag dienen.
Als bjjdrage zal worden verleend dertig gulden
voor elk wekelijks gegeven lesuur in de vakken,
vermeld in art. 2 der wet op het L.O., vier honderd
gulden per kweekeling die de akte als onderwijzer,
bedoeld in art. 56a der wet, verkrjjgt, berekend
naar het gemiddeld aantal kweekelingen die in
de laatste vjjf jaren (of korter tjjdvak) de akte be
haalden. Voor bedoelde bjjdragen komen alleen
die inrichtingen in aanmerking, waarvan het on
derwijs die vakken omvat, waarvan de kennis
voor het verkrijgen eener akte van bekwaamheid
als onderwijzer wordt vereischt. Voor het loopen
de dienstjaar zal daarvoor op een meerdere uit
gaaf van pl. m. 50,000 moeten worden ge
rekend. Het ligt voorts in de bedoeling der
regeering de gemeentelijke kweekscholen te
Leiden, Amsterdam en Groningen subsidie te
doen bljjven genieten naar den tot dusverre
aangenomen maatstaf.
Daar de behoefte aan nieuwe ruimte tot
berging van het steeds toenemend aantal boe
ken in de Koninkljjke bibliotheek met den dag
dringender wordt, stelt de regeering verder
voor de vertrekken, tot dusver door den bibli
othecaris bewoondtot berging van boeken
in te richten en aan den evengenoemden titularis
1900 toe te leggen als schadevergoeding
voor vrjje woning enz.
Met betrekking tot de stichting van een nieuw
universiteits-gebouw te Utrecht hebben de
nadere onderhandelingen tusschen de belang
hebbende partyen geleid tot de overtuiging, dat,
wil men den bouwstijl van het groot audito-
rinm en de kruisgangen voor het nieuwe gebouw
niet volgen, het verkiesljjk is de nieuwe stich
ting althans niet tegen de kruisgangen aan te
bouwen en die zoo ver mogelijk van de Domkerk
te verwjjderen. Voorts werd overwogen dat
het wenscbeljjk ware bjj de stichting van het
nieuwe universiteitsgebouw te vermijden, dat
de kloostergangen, aan welker restauratie van
rjjkswege aanmerkeljjke sommen zijn ten koste
gelegd, aan de westzjjde opnieuw door een ge
bouw aan het oog zouden worden onttrokken.
Voor de uitvoering van deze denkbeelden is
noodig dat de gemeente Utrecht aankoope twee
perceelen bezijden de kruisgangen, waarvoor
eene uitgaaf wordt gevorderd van f 40.600.
De regeering heeft eene bijdrage in uitzicht
gesteld van 21.000, uit te keeren in gedeelten
vóór 1 Januari 1894.
Tegenover deze bjjdrage zullen dan tevens
de tusschen het rjjk en de gemeente Utrecht
hangende geschilpunten over het eigendoms
recht op de kloostergangen met het terrein en
den Vrjjhof, in der minne worden beëindigd
op de volgende wjjze
>De gemeente Utrecht ziet geheel af van elk
eigendoms- of eenig ander recht op den Vrjjhof
en op de kloostergangen met het terrein, waarop
deze zich bevinden, en erkent den staat der
Nederlanden als eenigen eigenaar van die per
ceelen zonder eenige reserve hoegenaamd.
»De staat verbindt zich een doorgang voor
voetgangers langs de zuidzijde van de Domkerk
open te houden, in den regel dageljjks van 7f
uur des morgens tot 10 uur des avonds en dien
te onderhouden, schoon te houden en te ver
lichten.
»De gemeente Utrecht staat in vollen en
door dat gezelschap, waarbjj men zulke meester-
ljjke creaties te zien krjjgt, creaties, waarover
zelfs Multatuli in zjjn tjjd zijne bewondering
betuigde. Een koning George door den heer
D. Haspelseen Von Huisde van den heer J.
Haspels, een Von Schukenscheuer-Schiefschalheim
van den heer Le Gras zijn even bewonderens
waardige als te waardeeren scheppingen op
kunstgebied.
Dat mevrouw Beersmans ongesteld is, valt
te betreuren; maar nu zelfs haar herstel niet
spoedig te wachten is, mag het een voorrecht
heeten dat men voor haar als koningin Louise
eene plaatsvervangsters vond, die wij lieten
het onzen lezers reeds lezen volgens be
voegde getuigenis zeer te prijzen valt. Waar
mej. Alida Klein zelfs de bewondering wekte
van hare kunstzusters en kunstbroeders zoo
streng in hunne eischen, zoo moeiljjk te vol
doen daar kan men zeker wezen van deze
jeugdige tooneelspeelster als de veel-sprekende,
fijn-gevoelende en hoogst-ernstige vorstin in
Multatuli's drama iets goeds te hooren en te
aanschouwen. Met groote belangstelling zien wjj
daarom haar optreden en de voorstelling van dit
drama, in menig opzicht een meesterstuk, te
gemoet.
vrjjen eigendom af aan den staat der Neder
landen, die in eigendom aanneemt, het gebouw
waarin thans het Leesmuseum gevestigd is.
»De gemeente Utrecht verbindt zich binnen
twee jaren op hare kosten het gebouw van het
leesmuseum te sloopen tot aan den beganen
grond en het daardoor vrjjkomende terrein met
klinkers te bestraten, en het behoorljjk onder
houd dier bestrating te haren laste te nemen,
komende de opbrengst van de afbraak van
bedoeld gebouw ten bate van genoemde
gemeente."
Deze voorwaarden zullen de hoofdpunten uit
maken van eene te sluiten overeenkomst, mits
vóór 1 Dec. a. gelden voor dit onderwerp door
de wetgevende macht zullen worden toegestaan.
Daarom wordt een subsidiepost tot dat einde
uitgetrokken (voorloopig met ƒ10), op de begroo
ting voor 1891 zal een bedrag van f 7000 wor
den uitgetrokken, terwjjl de resteerende f 14000
over de begrootingen van 1892 en 1893 zullen
worden verdeeld.
Door een en ander wordt de loopende begroo
ting verhoogd met. 51.210 en het eindcijfer
gebracht op 10.409.110.50.
(Ter besliBBing van het beginsel wordt voor
loopig slechts 100 uitgetrokken voor het
geneologisch mineralogisch laboratorium te
Leiden.)
Dstam. Plaats. Voorwerpen. Information
20 Sept. Biggekerke,
26 Yersekc,
26 Domburg,
30 Vlissingen,
30 Hoofdplaat,
30 Serooskerke,
Middelburg,
7 Oct. Middelburg,
8 Middelburg,
13 Middelburg,
15
Yerseke,
Inspan, Huvers.
Huizen, De Vos.
Huis en land, Verbeg.
Hnizen, v.U.Pieterse
Inspan, Carpreau.
Huis, Tak.
Meubels, Notarishuis.
Huis, Verhei).
Huis, Slegt.
Aandeel heerlijkheid Tak.
en land,
Koffiehuis, De Vos.
In de Fransche pers is de 22ste September
niet onopgemerkt voorbijgegaan. Het meeren-
deel der republikeinsche bladen herdachten
met voldoening, dat het dien dag juist een
jaar geleden was, dat de republiek glansrijk
zegevierde over een haar vijandelijke coalitie,
welker misdadig streven op haar ondergang
en het onheil van Frankrjjk was gericht.
Wat Frankrjjk van deze politieke avonturiers
te hopen had, verneemt het eerst in de juiste
beteekenis thans uit de van alle kanten stroo-
mende onthullingen over het Boulangisme. Eer-
ljjk erkennen de republikeinen van verschillende
nuance, dat alleen hun onderlinge aaneenslui
ting den vjjand der republiek heeft overwonnen.
Zoodra hetjgevaar dreigde luisterden allen zon
der onderscheid naar de stem der vaderlands
liefde en deze en het gezond verstand zege
vierden over de partygeschillen. Toen het
cesarisme vorm en gedaante begon aan te
nemen, was de republikeinsche concentratie niet
langer slechts een woord
Met den 22 Sept. 11. heeft ook de tegen
woordige kamer een jaar bestaan. Wat zjj in
dien tjjd geproduceerd heeft, v'órmt eveneens
het onderzoek der beschouwingen van de repu
blikeinsche bladen. Vry algemeen komt men
tot het besluit, dat haar arbeid zeer bescheiden
is geweest, maar er heerscht thans tengevolge
van den vuilen wasch der Boulangisten zulk
een verzoenende stemming in het republikeinsche
leger, dat bladen van de meest uiteen loopende
richting, als de Temps en de Justice, verklaren
de kamer over het eerste jaar harer werkzaam,
heid niet hard te willen vallen. Het was haar
leertijd; eerst het nu volgende parlementaire
jaar zal beslissend voor haar zjjn dan moet de
kamer van 1889 toonen, waartoe zjj in staat is.
Onder de onthullingen der vroegere bondge-
nooten is het den graaf van Parjjs wat benauwd
om het hart geworden. Hjj heeft het noodig
geoordeeld, door een persoonljjke uiting den
slechten indruk weg te nemen, die zjjn politiek
der laatste jaren gemaakt heeft en welke er
slechts toe leidde, dat de zaak der monarchie
in Frankrjjk, dank zij haar eigen hoofd, hope
loos in aanzien is gedaald,
In een manifest, in den vorm van een brief
aan den heer Bocher, schrjjft de graat van
Parjjs vóór zijn vertrek uit Europa naar Ame
rika in hoofdzaak het volgende;
»De polemiek naar aanleiding van de jong
ste onthullingen is van dien aard, dat zjj een
verkeerd denkbeeld zou kunnen geven omtrent
de politieke gedragslijn, door mjj bjj de laatste
verkiezingen gevolgd. Ik meen in een moeiljjk
oogenblik de belangen van de zaak der monar
chie goed te hebben begrepen. Door de repu
bliek uit Frankrjjk verbannen, maak ik om
En als vanzelf denken wjj bjj het vooruit
zicht van zulk een opvoering terug aan de
eerste voorstellingen van de Vorstenschool, aan
de nieuwe strooming die zich destjjds in 1875
op tooneelgebied openbaarde, aan het krachtig
optreden van het gezelschap der heeren Le Gras,
Van Zujjlen en Haspels.
Er werd destjjds veel van dat nieuwe gezel
schap verwacht. De nieuwe schouwburg
eigenlijk kleine komedie in geheel nieuw ge
waad zou een kunsttempel worden. En zjj
was het ook jaTen lang. De verhuizing van
het gezelschapde verandering van titelde
wjjziging in directie of in leden dat alles
veranderde niets aan het ernstig streven om
binnen de eischen der mogeljjkheid en in
overeenstemming met de verplichtingen, aan
een behoorljjk beheer verbonden de kunst
te dienen.
Zoo heeft de toen ontstane crisis veel goeds,
veel voor de kunst verheffends te weeggebracht-
En weêr staan wjj in Rotterdam voor zulk
een keerpunt. Weer is daar een nieuw gezelschap
gevormdeen geheel nieuwe schouwburg ge
bouwd.
Hebben de heeren Le Gras en Haspels hnn
plicht tegenover de kunst verzaakt?
haar te bestrjjden gebruik van de wapenen,
welke zjj mjj in handen geeft. Ik mag geene
enkele gelegenheid laten voorbjjgaan, om de
zegepraal der monarchie voor te bereiden en
ik noodig mjjne vrienden uit hun getwist niet
vooit te zetten, maar zich aaneen te sluiten
tot voortzetting der worsteling.
»Zjj zullen slechts dan het vertrouwen ver
dienen van Frankrjjk, indien zjj vertrouwen
hebben in zich zeiven, in hun zaak en in God 1"
Uit het manifest van den pretendent
valt de conclusie te trekken, dat de graaf
van Parjjs van oordeel is dat alle mid
delen geoorloofd zjjn, welke naar een zeker
doel voeren. Voor een koning in spe een hoogst
gevaarljjke leer. Het Fransche volk is on
getwijfeld geluk te wenschen, dat het gespaard
bleef voor een monarch, die zulk een leer hul
digt en niet schroomde zich van den Franschen
troon meester te maken met hulp van het
schuim der Parjjsche politieke gelukzoekers
ondanks het door hun pretendent verlangde
vertrouwen in God! Geen dergelijke mani-
festatiën kunnen den graaf van Parijs helpen
om de monarchale zaak weer op de been te
brengen.
Het is hem ook niet door de fortuin be
schoren, dat hjj, geljjk de heer Crispi, beproeven
kan door een offer aan de zee zjjn dobberend
scheepje in veilige haven te brengen.
Sedert Jona-Seismit-Doda door den premier,
onder goedkeuring zijner collega's naar het
schjjnt, over boord is geworpen, laat de Itali-
aansche regeering luide verkondigen, dat zjj
jjverig bezig is bezuinigingen op de begrooting
te maken. Volgens den Esercito Italiano hield
de jongste ministerraad zich met deze hoogst
gewichtige kwestie bezig. In alle ministerieele
departementen, ook in dat van oorlog, wordt
ernstig onderzocht, waar te besparen valt.
Algemeen heette het, dat de heer Crispi op
het feestmaal te Florence over het financieele
en economische programma, geljjk dit in den
ministerraad was vastgesteld, zou spreken.
Maar ziet, het banket, dat den 28en Sept. zou
plaats vinden, is plotseling uitgesteld tot 6
October a. Naar het officieel heet, wjjl eenige
afgevaardigden en senatoren, die het gaarne
wenschten bjj te wonen, op den eersten datum
verhinderd zjjn, maar men gelooft niet dat deze
reden de ware is. Booze tongen verzekeren
dat de verschillende ministers nog niet gereed
zijn gekomen met het vaststellen der aange
kondigde bezuinigingen en met leege handen
wil Crispi geen »groote" politieke rede houden.
In verband met de aanstaande verkiezingen en
de thans reeds groote kiesbedrjjvigheid der
oppositie niet zoo onverklaarbaar
Te Mahriseh-Ostrau waar in Mei 11.
zulke ernstige ongeregeldheden plaats vonden,
is opnieuw een groote werkstaking uitgebroken
De werkstakers eischten een arbeidsdag van
8 uur, wat geweigerd is, waarop 5000 mjjn-
makers den arbeid staakten.
De houding der werkstakers is zeer dreigend.
Alle mjjntoegangen zjjn dientengevolge door
troepen afgezet.
Het anti-slavernjj-congres van kardinaal
Lavigerie nam elf resoluties aan, in hoofdzaak
de volgende; Het anti-slavernjj-werk wordt in
comité's verdeeld, wier organisatie en werk
zaamheid onafhankeljjk van elkander zjjnhet
congres rekent vooral op vreedzame middelen,
hoofdzakelijk op de moreele werkzaamheid der
zendelingende nationale comité's zullen zich
beijveren de particuliere opoffering en vry wil
lige hulpvaardigheid onder de voorwaarden, bjj
de conferentie te Brussel bepaald, aan te moedi
gen. Het congres verklaarde zich verder voor een
door den paus goedgekeurde jaarlyksche collecte
voor het werk der anti-slavernjj. Het congres
maakt de Muzelmansche overheden op de ge
varen opmerkzaam, welke voor de beschaving
en vrjjheid der zwarten door de verbreiding
van sommige Muzelmansche secten ontstaan
en uit den wensch, dat van de naar Afrika
gezonden zendelingen geen belastingen worden
geheven. Ten slotte dankte kardinaal Lavi
gerie de Engelsche gedelegeerden voor hun
aanwezigheid even als de Engelsche regeering.
Daarop werd het congres gesloten, 's Avonds
vond tot afscheid een banket plaats.
Naar men verneemt zal bjj den Duitschen
rjjksaag, zoodra hjj byeenkomt, een voorstel
ingediend worden om Helgoland bjj Pruissen
in te ljjven, nl. het met Sleeswjjk-Holstein
te verbinden.
Uit Zanzibar wordt nog het volgende
gemeld betreffende den dood van den Duit
scher Kuenzel en acht zjjner landgenooten te
Vitu. De Duitschers waren gekomen om hout
Wjj ontkennen dit ten stelligste.
Zjj Louden haar banier nog steeds hoogen
zjj geven nog steeds veel goeds. Mochten zjj
soms moeten afdalen tot stukken van minder
degeljjk gehalte, het is niet hun schuld, maar
die van de strenge verplichtingen welke op
hen rusten om alle smaken te voldoen, willen
zjj in staat bljjven de kunst te dienen.
Zal er uit die nieuwe beweging, die wjj be
treuren, omdat zjj scheiding brengt, waar een
dracht en samenwerking zoo hoog noodig zjjn,
iets goeds tot stand komen
Wjj willen het hopen 1
Op de aan de kunst als 't ware gewjjde plek
zal een nieuwe schouwburg verrjjzen, met een
voljjverige directie aan het hoofd, die met allerlei
goede voornemens is vervuld.
Of die jongeren het den ouderen zullen ver
beteren
Laten wjj ons daarin maar niet verdiepen.
Dat kunstgebied is zoo lastig en zoo vol voet
angels en klemmen.
Wjj willen hopen dat uit die crisis gulden
dagen voor de tooneelspeelkunst mogen voort
komen dat wjj niet mogen te aanschouwen
krjjgen een steeple-chase om premières op te
voeren, maar wel dat ons goed verzorg de,
te kappen en hadden zich, ondanks het verzet
van het opperhoofd, in de stad begeven. Toen
zjj Vitu weer wilden verlaten, trachtten de
inboorlingen dit te verhinderen. De Daitschers
maakten toen gebruik van hun vuurwapenen,
waarop de inboorlingen hen aanvielen en zeven
hunner vermoordden. Slechts één wist te
ontkomen en bracht het bericht van den dood
zjjner metgezellen te Zanzibar. De Duitsche
consul generaal te Zanzibar heeft terstond een
onderzoek ingesteld.
Luidens een telegram uit Bombay is er
eene omwenteling uitgebroken te Manipoer.
Den 21sten dezer hebben de broeders van den
Maharadjah zich meester gemaakt van het
paleis, het munitiemagazjjn en vier kanonnen.
De Maharadjah moet eene schuilplaats gezocht
hebben bjj den Britschen resident. Er zjjn twee
compagnieën infanterie, welke voldoende ge
acht worden om den opstandelingen het hoofd
te bieden.
Volgens berichten uit Goa is tengevolge
van de voorgevallen ongeregeldheden te Ma-
cao de staat van beleg afgekondigd.
Een later telegram meldt, dat thans alles
rustig is, en dat de aanstokers der wanordelijk
heden de vlucht genomen hebben.
Verdere onthullingen over het
Boulangisme.
Gedurende het zachte Septemberweer en de
rust der kamers, die eerst den 20en October
a. weder bjjeen komen, vermaken de in de
hoofdstad terugkeerende Parjjzenaars zich nog
voortdurend met de mededeelingen over de
boedelscheiding van het Boulangisme, welke
hun een even interessante als pikante lectuur
leveren.
Het aantal geschriften over het Boulangisme
is thans weder vermeerderd met een werk van
Lamouroux, vroeger secretaris bjj den pseudo-
graaf Dillon, berucht kassier der Boulange. In
dit boek, Un an d'exil getiteld, wordt veel
medegedeeld, wat reeds door de Coulisses be
kend is, doch het bevat ook nog menige on
uitgegeven" byzonderheid.
Niet onbelangryk is o. a. wat de heer La-
nouroux over de zeer uitgebreide correspondentie
van den generaal bericht. Behalve tal van
brieven van goede onnoozele plattelanders, die
hun generaal waarschuwden toch op zjjn hoede
te zjjn voor de sbirren van Vinfdme Constans,
ontving Boulanger epistels, overvloeiend van
alle mogeljjke beleedigingen. Zijn getrouwe
secretaris droeg evenwel zorg deze booze
brieven snel op het vuur te werpen en den
generaal alleen de goede te geven. Enkele
van deze goede brieven bevatten geld.
Veel is er eertijds gesproken en gelachen
over de verzekering der Boulangisten, dat de
fondsen van den generaal bestonden uit vrjj-
willige bjjdragen van trouwe aanhangers en
oprechte revisionisten. Wel hebben volgens
den heer Lamouroux deze bjjdragen geen
duizendste deel bedragen van het geld, door
den generaal voor zjjn persoonlyk onderhoud
en de Boulangistische campagne gebruikt, maar
zjj zjjn geen fabel geweest en de generaal heeft
nimmer iets, zelfs niet de geringste som van
de hand gewezen.
Hjj had ook zooveel noodig Het is duideljjk
dat hjj met deze kleine sommen niet de 250.000
fres schulden door mw. De Bonnemain gemaakt,
vóór zjjn vertrek uit Parjjs kon betalen, maar
dit kwam hem te pas als zakgeld
Niet alleen van goedgeloorige Franschen,
ook van vreemdelingen, voornameljjk dames,
ontving de man met den blonden baard haar
spaarpenningen. Engelsche misses zonden brie
ven, overvloeiende van goede wenschen, com
plimentjes en liefdesbetuigingen. Op den dag
van St. Georges kwamen bjj honderden bou-
quetten en bloemkorven uit Frankrjjk, België
en Engeland. Op zekeren dag zond een ele
gante en mooie vrouw van de wereld, zekere
Mad. De Berckte Brussel, een prachtigemandmet
roode anjelieren, waarvoor de generaal met een
aller vriendeljjkst briefje dankte. Trouwens de
génêral chromo achtte het niet beneden zich ook
demi-mondaines zjjn kaart en huldebetnigingen
te zenden.
Dit totale gebrek aan moraliteitsgevoel
sehrjjft Lamouroux stelde den generaal in
staat verbintenissen aan te gaan met de lei
ders der reactionnaire partijen, terwjjl hjj
altjjd vast besloten was deze ver
bintenissen slechts voor zoover
na te komen als het hem paste.
De hoofdzaak voor hem was zich van de politieke
medewerking en bovenal van de financi
eels hulp zjjner bondgenootente verzekeren.
Was geld de voorname drjjfveer voor het
hoofd der bende, de achter hem aan hinkende
klaploopers, de leden van het comité répuhlicain
national, dachten evenzeer slechts aan één zaak
hoe zjj voor zich persoonlyk het meest voordeel
konden trekken uit de in de vergaderingen
van het comité genomen besluiten. De schrjj ver
van TJn an d'exil geeft een beschrjjving van
zulk een samenkomst te Londen, waar wjj de
»eerljjke republikeinen" ieder op hun beurteen
enkel woordje afzonderljjk met Dillon zien
spreker, bjjv.»Ik heb mjjn portemonnaie
met 800 fres. verloren. Kunt ge mjj die leenen?"
Als dan bjj de verdere beraadslagingen over
de candidaturen eenige dier heeren bereid sche
nen Déroulède, die altjjd republikeinsche can-
de kunst eer aandoende opvoeringen worden
geschonken van het beste, oud en nieuw, wat op
dramatisch gebied verscheen.
En dat ons, provincialen, daarbjj ook gouden
vruchten op zilveren schalen mogen1 worden ge
bod en is waarljjk niet te veel gevergd. Onze
smaak is zeker even fijn als, wellicht nog fijner
dan die van hen, die den strjjd op tooneelge
bied van meer nabjj gadeslaan.