N°. 224.
133" Jaargang.
1890.
Dinsdag
23 September.
Dez« courant verschijnt d a g e 1 i] k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-^4
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën: 20 cent per regel. Bi] abonnement lager!
Geboorte-, Trouw-, Dootr-, en andere familieberichten benevens alle
dankbetuigingen: van 17 regels f 1.50;
iedere regel meer /0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Middelburg 22 September.
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
HiDiirnsiiN.MM mum.
Agenten te Vlissingen: P. G. db Vbt Mestda&h Zoo», te Goes: A. A. W. Bollijcd, te Kruiningen: F. T. d. Peijl, te Zierikiee: A. 0. db Mooij te Tholen: W. A. vak
Nebuweshtjijzïh en te TernenzenM. db Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de j moeten des namiddags te emn uur
advertentie-bnrean's van Nijgh Va» Diïmab te Rotterdam, de Gebk. Belineaste, te 's Gravenhage, en A. de la Mas. Azn, te Amsterdam. aan bet bnrean bezorgd zpn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Pnblieité étrangère G. L. Daubs Cie., Joh» F. Jones, opvolger. i ijj des avonds nogworden opgenomen
Vhemometei.
Middelburg 22 Sept. vm. 8 o 61 gr.
m. 12 n 67 gr. av. 4 u. 65 gr. F.
Verwacht Z. wind.
De heer P. DEKKER Jzn.
wordt den kiezers in bet district Goes,
op de in ons vorig nomtner aangegeven
gronden, krachtig aanbevolen.
De stembus is Woensdag van
des morgens negen tot des namid
dags vflf uren geopend.
Dr Kuyper vertelt in De Herautdat van
de meeste anti-revolutionnaire geleerden, staats
lieden en ambtenaren »de onderbouw van het
huis huns denkens niet deugt."
Dat meenen wij, liberalen, nu en dan ook
wel eens bemerkt te hebbenzegt het Vader-
and ondeugend.
W aar bljjft toch ons geld vraagt De Volks,
vriend en geeft daarop ten antwoord:
1. De som, jaarlijks in Nederland besteed
aan sterken drank, bedraagt f 20 per hoofd
tegen ƒ1.60 aan zeep.
2. Ruim zevenmaal zooveel wordt aan ster
ken drank uitgegeven als aan tabak.
3. Viermaal zooveel aan sterken drank als
aan suiker.
4. Acht-en-zestig millioen gulden meer dan
aan koffie.
5. Vpftig millioen meer aan sterken drank
dan aan rund- en kalfsvleesch.
6. Drie en een half maal zooveel als aan
steenkolen en turf voor huiselijk gebruik.
7. Vier-en-zestig millioen gulden meer dan
het lager onderwas kost.
8. Een-en-zestig millioen gulden meer dan
aan woninghuur in de steden wordt betaald.
9. Een-en-zestig millioen gulden meer dan
aan woninghuur te plattelande.
10. Ruim tweemaal zooveel als aan levens
verzekering.
11. Ruim driemaal zooveel als aan inleg
van spaarbanken.
12. Behalve de schrikbarende uitgave aan
sterken drank, heeit de natie nog etteljjke
millioenen ten gevolge van dien drank te be
talen voor armwezen, politie, krankzinnigen,
misdrpf, landlooperp, ongelukken, ziekte, vroeg-
tpdigen dood, enz. enz., al hetwelk jaarlpks
zeker nogmaals 40 millioen gulden kost
Bg kon. besl. is benoemd tot raadsheer in
bet gerechtshof te Amsterdam mr H. F. baron
De Koek, thans substituut-officier van justitie
by de arr.-rechtbank aldaar.
Aan mr H. W. de Blocq van Scheltinga is,
op zy'n verzoek, eervol ontslag verleend als
burgemeester van Schoterland,
Aan den tweede-luitenant W. P. A. Daum,
van bet korps genietroepen, is opzyn verzoek
een eervol ontslag verleend uit den militairen
dienst.
De gewone audiëntie van den minister van
oorlog zal op a. Donderdag den 25sten Sep
tember niet plaats hebben.
Ton in de Ooster-Schslde ver
plaatst. 6de district. De minister van
marine brengt in de St. Crt. ter kennis van
zeevarenden, dat in de Roompot, Ooster-Schelde,
6 de district, de zwarte buikton no 4 verplaatst
is om de Z. in 88 d.M. water, op de peiling:
Een groep boomen in den boek van de duinen
by fort den Haak.
De schapenkooi van Noord-Beveland in twee
kleine boerenhofsteden.
Ligging: 51° 36' 42'' N br.
1° 16' 25" W. 1. van Amsterdam-
Peilschaal in het Oostgat. Wes-
ter-Schelde. 6de district. De mi
nister van marine brengt nog ter kennis van
zeevarenden, dat in den Galgenput, Oostgati
Wester-Schelde, 6de district, by den Dishoek,
ten N. van het fort de Nolle een peilschaal
is opgericht, bestaande uit 2 palen, waartegen
zy'n aangebracht 6 stuks planken, beurtelings
rood, wit en blauw geschilderd.
De bovenste is rood.
De planken zpn 3 d.M. breed en geplaatst
op een onderlingen afstand van 3 d.M. De
onderkant van de bovenste blauwe plank komt
overeen met Amsterdamsch peil of 1.8 M. boven
gewoon laagwater.
Aan de peilschaal is een baken met zwarten
bol als topteeken verbonden.
Volgens L. S., den kunstcriticus in de
Haarlemsche courant, is mevrouw Beersmans
ïydende aan eene ernstige ongesteldheid. Ook
al gaat alles naar wensch dan zal zy waar-
schyniyk gedurende eenige maanden niet kun
nen optreden.
L. S. zegt dit in een beschouwing, gewyd
aan het optreden van mejuffrouw Aleida Klein
te 's Hertogenbosch als Louise in Vorstenschool.
Hy laat zich daarover gunstig uit en zegt aan
het slot van zyn opstel o. a.
»En dus Want ik moet eindigen
en »men" vergt nu eenmaal van een verslag
gever aJs van een congresverhandelaar, dat hy
zyn betoog in eenige conclusies zal samen
vatten
En dus is mej. Alida Klein op eenmaal met
de kap gepromoveerd tot een tweede mevr. X.
(wie lust beeft zet' hier een naam in de plaats)
Weest, wat ik u bidden mag, niet voorbarig.
Onze jonge actrice is, gelukkig, geen tweede
mevr. X, maar zichzelf. Dat is te zeggen een
zeventienjarige aankomende tooneelspeelster,
die van de natuur heel veel innerlijke en uiter-
lpke gaven heeft gekregen een mooi instrument
en een artistiek vermogen om het te bespelen
een jong meisje, dat gelukkig ook genoeg eigen
oordeel, zelfkennis en intuitie bezit om te ge
voelen hoever zp by het vervullen van haar
moeiiyke taak is ten achter gebleven en boe
juist die verkregen mooie gaven haar onder de
verplichting leggen ze te ontwikkelen. Maar
ook een jonge actrice, die gisteren avond met
haar preuves z66 gelukkig is geweest, dat we
aan het eind van de vertooning, toen de toe
juichingen van het publiek weggeklonken wa
ren, niet konden nalaten haar nog eens met
harteljjken handdruk te feliciteeren met dit
eerste succes en al haar collega's, door haar
lieftallige bescheidenheid gewonnen, heizelfde
hebben gedaan.
Doch de conclusies, de conclusies
Nu, als ge 't dan volstrekt wilt, ziehier.
Ik concludeer
Dat 't voor de leerlingen van onze (tooneel)-
school heel nuttig is, goed te leeren begrjjpen,
te leeren verzen zeggen, practisch te werken,
en vooral, zoo bet kan, rollen te studeeren uit
het répertoire van bun aanstaand gezelschap
dat 't voor een beginnend tooneelartiest tóch
nog de moeite waard blijkt die school te be
zoeken
dat jonge artiesten bij groote gezelschappen
soms ook al veel doen kunnen, wanneer men
't maar met hen durft wagen
dat het voor een actrice nog altyd een bp-
zonder geluk blpjkt een mooie stem te hebben,
er lief uit te zien en sympathiek te wezen."
No. 38 van bet Nederlandsche tuinbouwblad
bevatCineraria aurita Brieven uit Californië
IINieuwe Roos Orchidaceae Monstrositeit
Ingezonden In MemoriamBoekaankondiging;
Verslagen van vergaderingenPersonalia
Tentoonstellingen CorrespondentiePrpscou-
rantenInhoud van SempervirensAdver
tentiën.
Jeanne Samary, de verdiensteiyke socié-
taire der Comédie Franchise, is aan de typhus
gestorven. Zg was het laatst den len Sept.
als Suzanna in Le Monde on l'on fennuie op
getreden, die zy had gecreëerd en zou nu
Becquès' Parisienne creëeren. Zg was eerst 33
jaar oud en een nicht van de bekende actrices
Brohan. In '74 had ze in de Comédie Franqaiss
gedebuteerd als Dorine in Tartufe en was van
toen af als soubrette uiterst geliefd.
Bp bare begrafenis waren duizenden voor
het sterfhuis, in de kerk en op bet kerkhof
gekomen, om haar de laatste eer te bewyzen.
600 personen vormden den lykstoet. Claretie,
Got, Pebvre, Mounet-Sully en Laroche droegen
de slippen van het lykkleed. Op het kerkhof
(te Passy) voerden Larroumet en Claretie het
woord en brachten hulde aan haar groote
verdiensten als actrice, haar deugden als vrouw
en moeder.
Patti zal in Januari en Februari twaalf
voorstellingen te St. Petersburg en Moskou
geven. De diva ontvangt voor de 12 avonden
318.000 fres. benevens vrye reis voor haar en
haar gevolg.
De Russische spoorwegmaatschapppen zullen
een specialen trein ter beschikking der artiste
stellen.
De Alliance Scientifique Universelle heeft
haar vyfjaariyksch stembureau ter verkiezing
van haar president en vice-president geopend.
Deze vereeniging, die in meer dan 400 plaatsen
afdeelingen telt, staat geiyk met wetenechap-
pelgke consulaten om geleerden, letterkundigen
en kunstenaars op reis by hunne aankomst in
iedere stad alle noodige inlichtingen te ver
strekken en hen onmïddellpk met de personen,
die zich aan hetzelfde vak van wetenschap
wijden, in kennis te ^.■en/en.
In geval van ziekte in den vreemde worden
hare leden door speciale geneeskundigen der
vereeniging behandeld.
Onder de door het centraal-comité tot presi
dent voorgestelde personen noemt mende
heeren Léon de Rosny, altredend president,
opvolger van het senaatslid Carnot, De Sartiges,
gewezen ambassadeur, baron Al. Kraus, alge
meen afgevaardigde voor Italië te Florence,
Aug. Lesouef, algemeen commissaris voor Roe
menië, en Célestin Lagacheoud lid van den
senaat.
Als vice-president de beeren Chevalier de
St. Georges d'Armstrong, bekend door zyn be-
langryke werken op het gebied van interna
tionaal recht en G. Etoffe, officier de l'Academie,
president van de Société Océaniennede la France
Yoor inlichtingen wende men zich tot pro
fessor dr D. Bierens de Haan, afgevaardigde
voor Nederland der Alliance Scientifique teLeiden
Op de gewone wpze had heden middag
in het gebouw der Ambachtschool alhier de pro
motie plaats der leerlingen en de uitreiking
van de belooningen.
De voorzitter der vereeniging, de heer dr J. J.
Couvée, heette de aanwezigen welkom, in het
bp zonder den burgemeester van Middelburg, eere
voorzitter der vereeniging, wiens tegenwoordig
heid ala bewys van belangstelling op hoogen
prps wordt gesteld.
Daarna werd mededeeling gedaan dat van
de loge La compagnie durable weder vijl stuks
gereedschap ter belooning van leerlingen was
aangeboden. Met .dankbaarheid werden die
aanvaard.
Vervolgens werd door den voorzitter mede
gedeeld dat, als altpd, weder een wedstrpd voor
de leerlingen is uitgeschreven en door de jury
voor bet timmeren voor een prps waren
aanbevolen in de eerste klasse de maker van
een privaatraampje, in de tweede die van een
glazen deur en in de derde klasse die van een
trap. In de tweede klasse werd ook de maker
van een tweede glazen deur voor eene premie
aanbevolen.
Voor het smeden werden bekroond in de
eerste klasse de maker van een rozet, in de
tweede klasse de maker van een passer met
baak en in de derde klasse de maker vaneen
handscbroef. Bovendien meende de jury de
beide andere makers van eene schroef voor eene
belooning te moeten aanbevelen.
De jury voor het smidswerk bestond uit de
beeren A. R. de Minnek, voorzitter, benevens
de beeren W. Gilde en T. J. Peters als leden.
Voor het timmerwerk was de heer P. Sonius
voorzitter der jury met de beeren J. A. Frederiks
en M. C. RoeBt als leden.
Tijdens deze mededeelingen kwam ook de
commissaris des konings in Zeeland, jhr mr
W. M. de Brauw, ter vergadering.
Nadat de voorzitter een woord van lof bad
toegebracht aan de leeraren voor de moeite,
die zp zich ook dit jaar getroost hebben en
aan de leerlingen voor betoonde viyt en yver,
werden de volgende bekroningen toegekend
Voor de smeden: de leerling der derde kl.
J. Jansen een bankschroef; de twee overige
leerlingen in deze klasse, die eveneens goede
werkstukken hadden ingeleverd, mochten, even
als Jansen, hunne werkstukken behouden.
In de tweede klasse ontving A. Grims een
drilboor met borstplaat en in de eerste klasse
A. A. Baggerman een duimstok en passer.
Van de timmerlieden werd de leerling
N. Baljeu, die de school verlaat, met een ree
schaaf en veerploeg bekroondde leerling der
tweede kl. L. Back kreeg een booromslag met
ijzers en de leerling der eerste kl. P. Luteyn
een bossingschaaf.
De leerling der tweede kl. F. Bosselaarkreeg
als premie een waterpas.
Wegens getrouw schoolbezoek wer
den bekroond de leerlingen A. A, Baggerman
met een drilboor met passer en L. Back met èen
schaaf en een voegpasser.
Daarop werden door den voorzitter nog enkele
mededeelingen gedaan.
De school verlaten vier leerlingen, de timmer
man N. Baljeu en de smeden P. van Vlaanderen,
J. Jansen en W. C. Snpdersaan ieder hunner
werd een getuigschrift uitgereikt.
Bevorderd werden van de tweede naar de derde
kl. de timmerlieden J. Bosselaar en L. Back en
de smid A. Grims.
Van de eerste naar de tweede kl. de timmer
lieden P. Luteijn, P. J. C. Klaarhamer, R. Kool-
wpk, J. M. de Groot, D. Bpl, W. Naerebout en
J. Lorier, benevens de smid A. A. Baggerman.
Een zevental leerlingen, eerst in Maart op de
school gekomen, konden niet bevorderd worden.
De jongelui, die de school verlat,:n, werden
door den voorzitter geluk gewensebt en hun
werd het gewone getuigschrift uitgereikt.
Na deze plechtigheid nam de commissaris
des konings het woord om het bestuur dezer
zeer nuttige instelling dank te betuigen voor
hetgeen het in het belang der inrichting deed
en doet.
Daarop de jongelui toesprekende, wees hp
hen erop dat, om vooruit te komen in de wereld,
men zpn vak kennen en ijverig, trouw en
eerlpk moet zjjn. Dat toch zal de beste op
lossing zpn van alle wenscben van hen, die
zich in bun stand willen verheffen.
Wanneer gp dan zoo besloot de heer
De Brauw goed onderlegd de maatschappp
intreedt om daar brood te verdienen en met
eere werkzaam te zpn, dan dankt gp dit aan
uwe leeraren en bet bestuur."
Na de gewone plichtplegingen werd de ver
gadering gesloten en werden de aanwezigen
in de gelegenheid gesteld de vervaardigde
werkstukken en teekeningen te bezichtigen.
Tot onderwpzeres aan de openbare'meis-
jesschool te Enkhuizen is tegen 1 October
benoemd mej. A. S. W. Rinders, te Middelburg.
De heerH. Vermaas, predikant te Yerseke,
heeft het beroep naar Oost- en West-Souburg
aangenomen.
Beroepen bp de Ned. berv. gemeente te
Kerkwerve (Schouwen) de heer M. W. Snoep
te Middelburg.
Wekelijksche opgaaf omtrent de Ned. herv.
gemeente.
Beroepen naar: Heeze c. a. jhr W. E. Trip
van Zoutlandt te HattemVarik H. J. Roose
boom, cand.Tuil G. B. Fpn van Draat te
Nieuwerkerk in DuivelandWateringen I. W.
H. Kalkman te Alphen a/d RpnRotterdam
dr S. D. van Veen te Groningen; Burg op
Texel H. van Druten te Rpnsburg; St. Jorisse
c. a. D. T. Meinsma te HedelGarrelaweer P.
Hacquebord, cand.; Veen J. J. Gobius du Sart
te Npkerk.
Bedankt voorKoekange J. J. van Walsem
te Noordwpk aan Zeeen Opheusden C. Bout
hoorn te Dirksland.
Aangenomen naarWageningen Ph. Peter te
WaddingBveenen Eraneker H. Vremdenberg
te Warga.
In korten tpd zagen wp heden middag, op
zeer goedkoope en gemakkelpke wpze, weêr
zeer veel schoons.
Wp bezochten Keulen, bezichtigden de Dom
van binnen en buitenwerden getroffen door
de bekoorlpkheid van de Poppelsdorfer laan
te Bonnverwijlden als in gedachten op de
Drachenfels en de Drachenburg, met zpn tand
radspoorweg, en reisden achtereenvolgens naar
Coblenz, Ems, Wiesbaden, Mainz enz.
Zoo maakten wp dus een alleraangenaamst
reisje van Keulen naar Maintz, en zagen ons
alles zoo duidelijk, zoo natuurlpk voor oogen
getooverd, als wp het ons slechts konden
wenscben.
Onze lezers zullen begrppen dat wp dit
dankten aan het panorama, dat in een der
zalen van de sociëteit de Vergenoeging alhier
heden een nieuwe serie gezichten het publiek
te aanschouwen geeft.
Evenals, ja soms nog meer dan bp de ge
zichten uit de paleizen van wplen den koning
van Beperen troffen ons ook bp deze tentoon
stelling van een reis langs den Rpn de kleur-
scbakeering en de lichteffecten.
Bp den internationalen scbietwedstrpd,
dezer dagen te Antwerpen gehouden en giste
ren (Zondag) beëindigd, zpn o. a, de volgende
prpzen gewonnen
In de eerste categorie, wedstrpd op 300 me
ters tusscben dienstdoende schutterp en leger
corpsen (6 man en 1 officier) 2e prps door de
dd. schutterp te Zierikzee met 30 punten. De
prps bestaat uit een zilveren medaille, aange
boden door de Hollandsche cluben zeven zilveren
insignes, geschenk van de bestuursleden van
de koninklpke schiet-societeit.
In de tweede categorie, vrpe baan 200 me
ters tusschen liefhebbers uit alle landen, de
125e prps door den heer A. W. den Doop, te
Middelburg met 39 p.
In de vierde categorie, vaste baan 400 me
ters, met geweren naar keuze, tusschen liefhebbers
uit alle landen, de 4e prps, 3 zilveren couverts,
aangeboden door het gouvernement, door den
heer A. W. den Doop te Middelburg met 25 p.
de 39e prps, een zilveren couvert aangeboden
door het gouvernement, door den beor .T. M.
Boone te Middelburg met 21 p.de 75e prps,
twee zilveren koffielepels, aangeboden door de
stad Antwerpen, door den heer W. Hepboer
te Middelburg met 17 p.
In dezelfde afdeeling werd de tweede rozen-
prps, twaalf koffielepels in doos, aangeboden
door de stad Antwerpen, behaald door den
heer Hogerhepden te Zierikzee en de 15e, een
zilveren couvert, door den heer M. F. Jacobs te
Zierikzee.
Bp den wedstrpd met revolvers, vaste baan
op 25 meter, eveneens tusscben liefhebbers uit
alle landen, werd de 25e prps, 4 zilveren koffie
lepels, behaald door den heer W. J. C. Verhage
te Middelburg met 29 p. en de 32e drie dito
lepels, door den beer P. W. H. de Kan te
Middelburg met 24 p.
Eindelijk werd op de vrpe baan revolver de
33e prps behaald door den heer W. J. C. Ver
hage voornoemd met 32 p.
De uitslag van den cricketwedstrpd,
Zondag te Breda gehouden tusschen de Rotter-
damsche cricketclub Victoria en een elftal
jongelui uit Middelburg, is als volgt:
Victoria behaalde in de eerste innings 40
runs. Topscorer was de heer E. Heinen met 91.
Het elftal jongelui van Middelburg verkreeg er
17, waarvan de heer Purvis met 7 topscorer was.
In de tweede innings maakte Victoria 39
runs, terwpl de beer J. Deinesz er 16 van liep.
Bp gebrek aan tpd kon het elftal jongelui uit
Middelburg hun tweede innings niet beginnen.
De eerste innings was dus beslissend, zoodat
Victoria won.
Onze berichtgever voegt bp zpne mededeeling
als zpne meening dat, zoolang onze Middel-
burgeche spelers zich niet oefenen op een terrein,
dat beter aan de vereischten van cricketgrond
voldoet als het tegenwoordige, zp niet in staat
zullen zpn ooit een goede Hollandsche club ta
verslaan.
Te Heinkenszand is bp enkele ingezete
nen het plan gerezen om, met medewerking
van belangstellenden, welke tot bet bp wonen van
een daarvoor te houden vergadering tegen a. s.
Zaterdag zpn opgeroepen, te trachten het ge
trouw schoolgaan bp de kinderen zooveel
mogelpk te bevorderen
In den nacht van Vrpdag op Zaterdag
beeft men te Verseke weer op een scbandelpke
wpze zpn wrok botgevierd tegen een voorstan
der van het Heilsleger, denzeltden van wien
onlaDgs twee geiten vermoord zpn. Nu be
smeerde men zpn heelen net geverfden en ge-
cementen voorgevel, met deuren, vensters en
ruiten in cluis, met olie en koolteer.
Zondagavond zpn bovendien twee heilsolda
ten verschrikkelpk toegetakeld; de een is zoo
erg aan het hoofd gesneden, dat geneeskun
dige hulp dringend noodig was, de ander werd
zoo getrapt en geslagen dat hp het bed moet
houden en ernstig ongesteld is. De daders
zpn onbekend.
Zaterdag hield de vereeniging Floralia te
Wissekerke hare tentoonstelling van bloemen
in de openbare school aldaar. Aan de expositie
viel een druk bezoek ten deel.
Een eerste prps werd toegekend aanJan
Tazelaar Hz., te "Wissekerke, Lena de Waal,
te Colpnsplaat, Bertha Schroevers, te Cats en
Abr. Maas, te Cortgene.
Tweede prpzen behaaldeuD. Proos, te Wis
sekerke, mej. K. Schippers, te Cats, Job. Pieter
Koets, te Cortgene en Abr. Caljauw, te Co
lpnsplaat.
Eervolle vermeldingen werden toegekend aan i
Krijn Schippers, te Gats en Joh. Vink, te Cort
gene.
Van de 5 Noord-Bevelandsche scholen diö
mededongen, droeg de bpzondere school te Wis
sekerke (hoofd de heer Swart) de eerepalm weg
Men schrpft ons
Het eerste district van den Beetwortelsuikor-
fabrikantenbond omvat de Zeeuwsche eilanden
en bet aangrenzende deel van Noord-BrabaDt.
Bp de aflevering der suikerpeëen, waarvan het
botten nu reeds begonnen is, zullen in dat
district 12 contröleurs scherp toezicht houden.
Voor Schouwen-Daiveland zpn twee contröleurs
aangesteldéen voor de havens Dreischor,
Zonnemaire, Brouwershaven (standplaats), Os-
sensluis, Burghsluis en Flauwers en éen voor
de havens Zierikzee (standplaats) Vianen,
Bruinisse, Sirjansland, Stevensluis en Nieuw-
veen. De heeren zullen daar een moeilpken
en nitgebreiden werkkring hebben, wel een
bewps, dat zp, die juist niet voor de eerste
maal zulk eene functie uitoefenen, het vertrou
wen van den Bond verdiend hebben en <lat
