N°. 2
13 3e Jaargang.
1890.
Maandag
22 September.
BUITENLAND.
Middelburg 20 September.
In het district Goes
Verspreide Berichten.
Deza courant verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco t 2,
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advdrtentiën20 cent pr regel. BI] abonnement lager;
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle
dankbetuigingen: van 17 regels 1.50;
iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
P. DEKKER JZN.,
UIT STAD EN PROVINCIE.
Burgerlijke stand.
VERKOOPINGEN. ENZ.
Algemeen Overzicht.
Beknopte IWededeelingen.
Vhemometer.
Middelburg 20 Sept. vm. 8 u 62 gr.
m. 12 u 68 gr, av. 4 u. 68 gr. F.
Verwacht Z. wind
Agente* te Vlissingen: P. G. bb Vbt Mistdash Zoos, te Goes: A. A. W. Bollaito, te Kruiningen: F. v. b. Pïijl, te Zierikzee: A. O. bb Mooiï te Tholen: W. A. van idte*4e»rtëh
Nebuwbxhuijzb* en te TerneuzenM. bb Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te cm uur
advertentie-bnrean's van Nijgh Van Ditmah te Rotterdam, be Gebk. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de la Mab Azn, te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zpn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parpa en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daubs Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen
zoowel in dat voor de verkiezing van leden
der Provinciale staten als voor de vertegen
woordigers in de Tweede kamer hebben
de vrijzinnigen een moeilijken strijd. Zij
staan daar tegenover eene schijnbaar sterke
overmachteene machtonoverwinbaar
en onwrikbaar tevens. Gevormd door per
sonen, waarvan een groot deel slechts naar
eeD wachtwoord luistert en een uitstekend
voorbeeld geeft van aaneensluiting, is het
bijna ondoenlijk in de gelederen dier tegen
partij een bres te schieten.
Bijna ondoenlijk zeggen wij want
men vergete het niet er is ook in dat
district kwestie van samenwerking tusscheu
anti-revolutionnairen en katholieken; en nu
laatstgenoemden uitgenoodigd zijn om bij
de verkiezing op Woensdag aanstaande
zich van stemming te onthouden, is het zeer
goed mogelijk dat de uitslag ons duidelijk
doet zien, hoe de overwinning der anti-
revolutionnaire candidaten slechts verkregen
wordt door hulp der bondgenooten.
In ieder geval kan dit in het stemmen-
cijfer eenige wijziging brengen, wat niet van
belang ontbloot' is.
Als wij eens nagaan dat in 1889 jhr
Quarles van Ufford 1844 en de heer J. van
Schouwen 1855 stemmen verkregen, terwijl
er op de liberale heeren mr J. C. R. v. d.
Bilt 1483 en J. H. Bybau 1389. stem
men waren uitgebracht, dan ligt het voor
de hand dat op de drie a vier honderd
stemmen, welke het verschil vormen, het
aantal katholieke kiezers een invloed uit
oefenen kan, voor den uitslag van bedui
dend belang.
En dat het bij zulke stemmingen vaak
allerzonderlingst kan Ioopen, bewijst wel
het feit dat bij dezelfde verkiezing in 1889
de anti-revolutionnaire aftredende leden jhr mr
Pompe van Meerdervoort en Huvers respec
tievelijk 2350 en 2206 stemmen verkregen.
Er zijn natuurlijk altijd kiezers, bij wie de
politieke richting op den achtergrond ge
raakt voor de overweging dat er kwestie is
van eenmaal zittende ledenmaar daardoor
is nog niet geheel en al verklaard het aan
merkelijk verschil tusschen het stemmencijfer,
op die beide heeren en dat, op de eveneens
anti-revolutionnaire candidaten Quarles van
Ufford en Van Schouwen uitgebracht. Nog
andere redenen moeten er dus zijn om dit
verschijnsel te verklarenen zoo geheel
verre van de waarheid zijn wij zeker niet
wanneer wij beweren dat de mindere of
meerdere bekendheid van den persoon in
het district bij zulke gelegenheden ook een
zeèr gewichtige rol speelt.
Is bij de teleurstellingen, - in de laatste
jaren door de liberalen in het district Goes
ondervonden, aan de eene zijde zeer prijzens
waardig de moed, waarmede de leidslieden
telkens wederom optreden om de partijge-
nooten tot handelen op te wekken, van stil
zitten af te houden aan den anderen
kant meenen wij dat er ditmaal, ook in
verhand met het hierboven aangehaalde,
reden te over is om met eenigen vernieuwden
lust op te treden; met opgewektheid ter
stembus te gaan.
Want als ooit persoonlijke eigenschappen
van invloed zijn, dan moet het wel ditmaal
wezen.
De liberalen deden een in menig opzicht
zeer gelukkige keuze.
Zij kozen toch in den heer P. DEK
KER Jzn. iemand van uitstekenden naam.
En wat bovenal van zeer veel belang is
de kiezers vinden in hem een man van de
practijk, een landbouwer, die voortdurend
zijn belangstelling toonde voor dezen belang
rijken tak van volkswelvaart.
Hij vertegenwoordigt di1* >p eervolle wijz'ö
een stand, die in onze Staten wel vertegen
woordigd mag worden.
De heer Dekker is bovendien een man
met een gezond oordeel; iemand, onafhan
kelijk van positie, die dus geen meusch naai
de oogen behoeft te zien.
Als burgemeester van Wemeldinge kent
hij den loop der gemeente-zaken en heeft
hij meermalen getoond dat hij voor de hem
toevertrouwde belangen durft opkomen en
die met alle kracht en energie voorstaat.
Zoo ligt zeker menigeen nog versch in het
geheugen zijn flink optreden voor de ge
meente Wemeldinge tegen hooger autoriteit
inzake het gebouw voor den telegraafdienst
in zijne gemeente.
Tijdens zijn burgemeesterschap nam de
gemeente Wemeldinge het initiatief voor de
begrinting van den weg WemeldingeKapelle
en schonk zelfs burgemeester Dekker uit
eigen zak eene flinke bijdrage voor deze zoo
hoogst nuttige zaak.
Bij ervaring, niet het minst door zijn
gezworenschap van den belangrijken polder
de Breede watering bewesten Yerstkeis de
heer Dekker tevens zeer goed op de hoogte
van polderzaken.
En kent hij Beveland door en door,
evenzoo kent men in Bevelan d bijna algemeen
den burgemeester van Wemeldinge, als de
aangename, hartelijke, gulle, practische type
van den Bevelandschen hoer, steeds bereid
anderente helpen, en overal door zijn gematigd
en kalm optreden een gunstigen indruk
makend.
Aan zulk een man een plaats te verleenen
in Zeeland's Staten kan niet anders dan
voor zijne mede-landbouwers op Zuid-Beve
land een aangename taak wezen.
De anti-revolutionnaire partij scheen op
Zuid-Beveland geen geschikte persoonlijkheid
te kunnen vindenen zocht weer op Noord-
Beveland, dat reeds, dunkt ons, voldoende
is vertegenwoordigd in de Staten.
Wij willen op de bekwaamheid van hun
candidaat niets afdingen wij onthouden ons
bij voorkeur van bespreking van den persoon,
maar wij meenen toch dat waar er
keuze is tusschen een notaris, wiens stand
reeds op eervolle wijze in onze staten is ver
tegenwoordigd, en een practisch landbouwer,
wiens naam een goeden klank heeft, dat
daar in een landbouwende provincie als
Zeeland die keuze niet moeilijk is.
Mogen daarom met allen die vrijzinnig
denken en in de overwinning van de cleii-
cale partijen een gevaar voor ons land zien
de landbouwers op Beveland vooral
Woensdag hun stem uitbrengen op den heer
Morgen (Zondag) zal bij gunstig weder
te Breda een cricket-wedstrijd plaats hebben
tusschen de Rotterdamscbe cricket-club Victoria
en ^en elftal Zeeuwsche spelers, daartoe uit
genoodigd door den heer Elout.
Vrijdagmiddag is buiten de Dampoort
alhier weder eens moedwillig een glasruit ver
brijzeld. De dader of daderes is onbekend.
Tot directeur der Onderlinge Brandwaar-
borgmaatschappij te Zuidzande is, in plaats van
den heer Jannis Risseeuw, niet herkiesbaar,
gekozen de heer Iz. Risseeuw-De Brujjne, land-
ouwer te Retranehement.
Van 1320 September.
Vlissingen. GehuwdL. J. Henning, jm.
30 j. met H. H. van der Randen, jd. 34 j.
BevallenA. van Gulik, geb. Van Heulen,
d. J. T. Sommeling, geb. Koenraads, d. M.
Brouwers, geb. Clement, d. A. C. Koopman,
geb. Geleijn, z. H. Nieuwpoort, geb. Van Son,
d. P. A. Tutein Nolthenius, geb. jonkvrouw
Van Haeften, d. J. C. Ovaa, geb. Van der
Poel, z.
Overleden H. M. ftcuuurbiers, d. 2 m. j. de
Nooijer, z. 14 d. 0. M. Stasse, vrouw van C.
Maquelin, 43 j. C. J. J. Timmerman, ongeb. z.
19 j. W. J. de Kam, z. 3 m.
Heden had te Vlissingen voor de troepen
van het garnizoen de aanbesteding plaats van
het ligstroo, over het tijdvak van 1 November
1890 tot 31 October 1891. Er waren twee bil
jetten ingekomen. De heer P. J. Mortier te
Vlissingen had ingeschreven voor 25.10 en
de heer P. Danielse te Middelburg voor 25.44
per 1000 KG.
«si.
De toestand in het Bildt schjjnt te ver
beteren. Heden zouden de militairen van daar
vertrekken
Een soldaat van Afrikaanschen oorsprong,
die onlangs uit Indië was teruggekeerd en
volgens zjjn verlangen in het koloniaal militair
invalidenhuis Bronbeek was opgenomen om daar
zjjn verdere levensdagen te slijten, schijnt het
daar niet naar zjjn zin gehad te hebben. Hjj is
althans dezer dagen naar Harderwjjk terugge
bracht en zal bjj bet koloniaal werfdepot ver
blijven, in afwachting van scheepsgelegenheid
om naar zjjn geboorteland (kust van Guinea)
terug te keeren.
Terwjjl Woensdag de trein van vjjf uren
te Eibergen in aantocht was, ging een vrouw
met oen kruiwagen over den overweg, met het
treurig gevolg dat ze overreden werd en ter
stond dood waB.
De ongelukkige was ieof aa heeft daardoor
niet kunnen hooren dat de trein nabjj was,
evenmin ook het herhaalde fluiten van de loco
motief.
Aan het gemeentebestuur van Brussel is
een voorstel gedaan tot aanleg van een spoor
weg van af de passage over de huizen heen
naar de bovenstad.
Een vreeseljjke ramp wordt uit Berljjn
gemeld. In een groot woonhuis in de Fried-
richstrasze, waarvan de eerste etage door den
rentenier Fuehs en zjjn gezin in 't geheel
uit elf personen bestaande, bewoond werd,
brak Donderdagnacht brand uit. In de vlammen
vonden de beide dochtertjes van den heer
Fuchs 11 en 14 jaren oud benevens de
bonne en een dienstmeije den dood.
Te Alexandrië is een groot katoen- en
graanpakhuis op de katoenmarkt door brand
vernield. De schade wordt geschat op 50.000
pond sterling.
In de Chineesche provincie Chilhi zjjn ten
gevolge van de overstroomingen omstreeks
4,000,000 personen zonder dak. De ellende, die
de ongelukkigen te verduren hebben, is onbe
schrijfelijk. In de provincie Shanturg is de toe-
tand bjjna even erg.
Te Shanghai en in Noord-China is de cholera
uitgebroken en zjjn vele Europeanen aan deze
ziekte bezweken.
Niet alleen onder de Ieren en de haar be
vriende Britsche pers maar onder de eigen
vrienden der regeering heeft Balfours plotse
linge arrestatie van de beide IerBche afgevaar
digden O'Brien en Dillon verrast. Beiden zijn
intusschen reeds weder onder borgtocht op vrjje
voeten gesteld. Wat mag de reden zjjn voor
deze onverwachte vrjjheidsbelemmering van deze
beide leiders der nationale Ieren
Naar het officieel in het bevel tot inhechte
nisneming heette geschiedde de arrestatie op
grond, dat zjj de pachters van mr Smith-Barry
te Tipperary tot niet-betaling der pacht en
boycotten aanspoorden. De maatregel be
treft niet een enkel feit maar de gansche
periode, gedurende welke deze beweging in
Tipperary in gang is. Waarom dan eerst nu
deze allen verrassende arrestatie
John Dillon en O'Brien verklaren, dat de
regeering het noodig achtte de reis van beide
kampioenen naar Amerika, waarin zjj een
nieuwen propaganda-tocht voor Ierland willen
ondernemen, te verhinderen en dit alzoo de
ware reden is, waarom zjj hen in hechtenis
liet nemen.
Hoe het obk zij, waarschjjuljjk is het niet
dat deze jongste machtsuitoefening der Britsche
regeering de liefde der Ieren jegens haar heeft
versterkt of de vrees voor den naderenden winter
heeft uitgewischt. In plaats van den ongelukkigen
Ieren hulpmiddelen te schenken om den wegens
den mislukten aardappeloogst naderenden hon
ger af te weren, laat de vaderljjke regeering te
Londen hun twee populairste leiders gevangen
nemen. Voor zjjn martelaren legt het volk
slechts te grooter geestdrift aan den dag. Dit
bewees de reis van O'Brien en zijn vrouw in
gezelschap van de politiedienaren, die hen van
Glengariff naar Tipperary brachten. Overal
stroomde het volk toe om de gevangenen te
begroeten en toe te juichen. Dit bewees ook
Dillon's terugkomst te Dublin, waar hjj aan
het station door een groote menigte met muziek
werd opgewacht. Hoe meer liefde voor de lei
ders, hoe meer haat voor de regeering. Honger
en dwang is er beter voedsel voor rebellie
en revolutie
Zijn de Ieren te beklagen, niet minder mede-
ljjden vorderen de rampzalige, door den onver-
zoenljjksten haat ter werelddoor geloofshaat
vervolgde Israëlieten in Rusland.
Reeds lang is er sprake van nieuwe strenge
maatregelen der Russische regeering tegen de
joden. Van goed onderrichte zjjde wordt thans
gemeld dat deze maatregelen van nog ingrjj-
pender aard zullen zjjn dan aanvankeljjk ge
meld werd. Is deze berichtgever inderdaad goed
ingelicht, dan zullen twee millioen joden in Rus
land van hun haardsteden en uit hun nering ver
dreven worden, zonder dat de wet hun het recht
schenkt, indien hun miserabele omstandigheden
hun dit al veroorloofden, zich op een nieuwe
woonplaats te vestigen. Integendeel worden zij
naar een beperkt gebied verwezen, waar reeds
ruim twee millioen Joden opeengehoopt hun
kommerljjk bestaan voortsleepen, met het voor
uitzicht langzamerhand om te komen, terwjjl de
hun toch reeds krap toegemeten menschenrechten
dageljjks meer worden ingekrompen.
Op grond eener enquête, welke de schade-
ljjkheid der joden voor het algemeen moet
bewijzen, koestert de Russische regeering het
voornemen om 64 nieuwe strenge bepalingen
uit te vaardigen, die den algeheelen ondergang
der Israëlieten in Rusland onherroepeljjk ten
gevolge moet hebben.
In hoofdzaak komen die bepalingen op het
volgende neer. Alle gouverneurs hebben zich
ten gunste van de opheffing van de wet van
1865 verklaard, waarbjj den joodschen hand
werkslieden het verbljjf in het binnenland van
Rusland werd toegestaan. Daardoor zullen
200,000 joodsche families uit de binnenlandsche
gouvernementen verdreven worden. De middelen
van bestaan wil men voor de joden nog meer
beperken zjj zullen geen handel in levensmid
delen meer mogen drjjven en in het algemeen
zal het getal joodsche kooplieden verminderd
worden. Alle in de dorpen wonende joden, ten
getale van ongeveer 500,000, zullen daaruit
worden verjaagd. Hetzelfde zal met de in de
Poolsche provinciën wonende joden gebeuren,
waardoor nog honderdduizenden familiën zonder
woonplaats geraken.
Voorts zullen uit de grootere steden een
300.000 joden, die krachtens een vroeger
ministerieel bestaan zich aldaar mochten op
houden, worden verdreven. Eindelijk worden
nieuwe maatregelen beraamd met betrekking
tot de militaire plichten der joden. Voor hen
zullen geen uitzonderingsbepalingen, als vrjj-
stelling van dienst als eenige zoon enz., gel
den, integendeel zullen zjj de plaats der ge
lukkig bevoorrechten vervullen.
Wanneer men kennis neemt van dergelijke
draconische plannen der Russische regeering
tegenover een geheelen volksstam, dan behoeft
men nog niet aan de ongelukkige Siberische
ballingen te denken om te glimlachen over eer
opstel in V Union Franco-Russe, het nieuwe blad
dat zich voorstelt den band tusschen Frankrjjk
en Rusland nauwer toe te halen. De schrijver
van dit artikel nl. stelt zich ten doel het
geloof aan de »legenden" over bet barbaar-
sche Rusland, welke even goed in Frankrjjk
als elders bestaan, onder de Franschen weg te
nemen. Maar misschien gelukt hem zjjn doel
volkomen!
Sedert de Fransche republikeinen zulk een
roerende bewondering en liefde voor den Rus-
sischen autocraat aan den dag leggen, is het
misschien niet omnogeljjk hun zelfs de over
tuiging bij te brengen dat Rusland is het eenig
land der ware beschaving en echte vrjjheid
De koning van Portugal heeft al zjjn
vertegenwoordigers in het buitenland naar
Lissabon ontboden.
De Portugeescbe gezant te Parijs laat door
de Agence Havas met den meesten nadruk
de geruchten omtrent een militairen opstand
in Portugal tegenspreken. Er heersehen op
gewondenheid en spanning over de oplossing
der crisis, welke door het Eugelsch-Portugee-
eche tractaat veroorzaakt is, maar de krijgs
tucht in het leger is uitmuntend en van eene
republikeinsche agitatie is iD het land geen
sprake.
Wat de gezant niet vermeldt, is dat in het
geheele land het verzet tegen de Engelsch-
Portugeesche overeenkomst toeneemt.
Van alle zjjden worden adressen verzenden
naar de Cortes, waarin op verwerping van
het tractaat wordt aangedrongen. Daarom be
gint meer en meer de meening veld te win
nen, dat de conservatieve meerderheid in de
Cortes de overeenkomst niet zal durven goed
keuren. Het vormen van een nieuw ministerie
is daarom zeer moeiljjk, want het kabinet, dat
nu optreedt, moet toch een meerderheid in
kamer en senaat bezitten en een ontbinding der
Cortes in de tegenwoordige omstandigheden
moet tot eiken prjjs vermeden worden. Voor-
loopig zal natuurljjk bet afgetreden ministerie
de regeeringszaken leiden en voor de handha
ving van rust en orde zorg dragen.
Niet weinig wordt de Zwitsersche bonds-
regeering in haar bemoeiingen en een verzoe
ning tusschen de beide vijandelijke partjjen in
Tessino tot stand te brengen bemoeilijkt door
de halsstarrigheid der vroegere ultramontaan-
sche regeering, die, met den onverdraagzamen
Respini aan het hoofd, eischt dat zjj vóór
alle verdere onderhandelingen in haar ambt
hersteld wordt. Dat dit het sein voor nieuwe
rustverstoringen zou zjjn, hierover bekommert
zjj zich niet.
De hoofden der beide partjjen zjjn door de
bondsregeering naar Bern ontboden. Ook de
bondsoommissaris Kuenzli is aldaar aangekomen.
De Indépendance Beige bevat een artikel
over de Congo-kwestie, waarin het blad de
Nederlandsche regeering op heftigen toon aan
valt wegens baar verzet tegen 't heffen van
invoerrechten in den Congostaat.
Het blad bespreekt daarbjj de te Rotterdam
verschenen brochure, waarin wordt aangetoond,
dat Nederland voor 7/8 deel heeft aan den ge
heelen uitvoerhandel in het Congogebied. Het
geheele bedrag van dezen uitvoer is 8,500,000
fr. per jaar, en daarvan wordt door de Neder
landsche faotorjjen voor 6,000,000 fr. uitgevoerd.
De Indépendance doet tegenover dit betoog
uitkomen, dat het hier den uitvoerhandel in
het geheele Congo-gebied betreft. De uitvoer uit
den Congo-staat bedroeg in 1889 4,250,000 fr. en
daarvan werd door de Nederlandsche factorjjen
voor niet meer dan 2,000,000 fr. uitgevoerd. De
invoerhandel der Nederlanders is nog veel
geringer.
In Nederland wordt steeds gewezen op het
protest van de kamer van koophandel te Liver
pool tegen de invoerrechten. Dit protest is echter
reeds teruggetrokken, omdat men daar de be
strijding van den slavenhandel hooger Btelt.
De Indépendance besluit haar betoog met een
beroep op het oordeel der zendelingen, die zich
verklaren voor het heffen van invoerrechten,
ofschoon in Nederland het tegendeel wordt
beweerd.
Dit artikel zal zeker wel niet zonder weer
legging bljjven.
He; mijnwerkerscongres te Halle heeft de
statuien voor den Duitschen mjjnwerkersbond
zonder tegenkanting goedgekeurd. De zetel
van den bond zal zjjn te Bochum en het uit
voerend bestuur zal uit 13 personen bestaan.
De vereeniging zal o. a. trachten eene nieuwe
mjjnwet voor Duitschland in te voeren.
Het congres besloot in eene petitie aan dea
rijksdag de grieven der mijnwerkers bekend te
maken. De mjjnwerker Bunte, die bjj de werk
stakingen van verleden jaar zulk een groote
rol speelde, vroeg afschaffing van alle hulpkassen
en de vaststelling van een minste loon voor
steenkoolhakkers. Ook diende hjj een voorstel
in tegen de oprichting van rings tot beheerscbing
der steenkoolprijzen.
Te New-York is eene commissie bijeen,
gekomen, bestaande uit afgevaardigden van
verschillende staten, ter bespreking van de
mogeljjkheid van een tweede Pan-Amerikaansch
congres.
Naar men verneemt hield de Belgische
ministerraad, die ook bjjgewoond werd door de
ministers van staat, dezer dagen zich bezig
met het vraagstuk betrekkelijk de uitbreiding
van het kiesrecht. De minister-president
Beernaert deed een voorstel om aan ieder kiejji