N°. 208. 133® Jaargang. 1890; Donderdag 4 September. Middelburg 3 September. Dez« courant verschijnt d a g e 1 (J k s met uitzondering van Zon« en Feestdagen! Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—^ Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën: 20 cent per regel! Bij abonnement lager! Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle dankbetuigingen: van 17 regels 1.50; iedere regel meer /0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. KERKNIEUWS. RECHTSZAKEN. UIT STAD EN PROVINCIE. MII)l)i;ili(RI.S(lli; (01 ISAM. w V k emometeii Middelburg 3 Sept. via. 8 a 56 gr. m. 12 u 65 gr. av. 4 n. 63 gr. F. Verwftoht Z. W. wind. Agenten te Vlissmgen: P. G. de VbtMïstdagh Zoo*, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Pïijx, te Zierikzee: A. O. dbMooiï, te Tbolen: W. A. va* AdvevteiHfa Nmrw*NHuuns* en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te een uur advertentie-bureau's van Nijgh Van Dithas te Rotterdam, de Gebb. Bel infante, te 's Gravenbage, en A. de la Mab Azn, te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zjjn, willen Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parps en Londen, de Compagnie générale de Publioité étrangère G.L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.ijj des avonds nog worden opgenomen De Standaard schrjjft Het sollen met de schoolkinderen ter opluis tering van festiviteiten, golpk dit meer en meer in zwang komt, stuit ons meer dan we zeggen kunnen tegen de borst. We zouden wel eens willen weten, waaraan men het recht ontleent, om op die wijs over de schoolkinderen al* stof voor een parade te be*chikken. Immers of ge al zegt»een vader die er zjju kind niet aan mee wil laten doen kan het thuis houden", baat u niet. Ieder weet toch, hoe men door zulk een paradeering de jjdel- heid en genotzucht der kinderen prikkelt, en in wat moeieljjke positie men ouders tegenover hun kinderen brengt, zoo men ze noodzaakt hun kinderen tot spelbrekers te maken. Dat men op een feestdag de kinderen op school feest laat vieren, kan er meê door. En ook kan men de school gebruiken, om de kin deren voor de glorie van het feit, dat op zulk een dag herdacht wordt, te bezielen. Maar schoolkinderen uit de school op straat te brengen, en in het publiek vertooningen te laten maken, is in strjjd met den aard der school; hoort niet bp het onderwjjsis onop voedkundig gaat het recht der schoolbesturen te huitenen doet te kort aan het recht der ouders. Op school is de onderwijzer baas, op straat keert het kind onder het gezag zpner ouders terug. En de onderwijzer, die een processie met zpn kinderen gaat houden, gaat zjjn boekje te buiten. Op onze christelijke scholen heeft men dit dan ook terstond ingezien, en getoond, heter dan op de openbare scholen, het karakter van het onderwijs en de wederzjjdsche rechten te begrppen. Bp kon. besluit is benoemd tot notaris bin nen het arr. Haarlem, ter standplaats Oost huizen, J. R. Boerlage, candidaat-notaris te Haarlem. Tot onderwijzer aan de rijkskweekschool voor ■onderwijzers te Maastricht is benoemd H. Jacobs, gewezen onderwijzer aan de voormalige rpks kweekzchool voor onderwpzers te Njjmegen. Pensioen is verleend aan den kapitein der infanterie W. K. F. Meijer ten bedrage van _f 1560 en den kapitein der artillerie jhr T. 'C. Calkoen, evenettns ad 1560. Nog is de militaire apotheker der lste klasse A. C. P. Vogelsang, van het personeel van den geneesk. dienst der landmacht, op pensioen gesteld ad 1539 'sjaars. De Staatse, bevat het Kon. besluit van den 15n Aug. 1890, bepalende de plaatsing in het Sthl. van de op 28 April 11. te Parijs door de gevolmachtigden van Nederland en Frankrijk uitgewisselde verklaring aangaande de bevoegd heid van den scheidsrechter in het geschil no pen» de grensscheiding tusschen Suriname en Fransch-Guyana. De internationale commissie voor de be spreking van de zalmvisscher jj op de Maas heeft Dinsdag hare werkzaamheden aangevangen in een der lokalen van het gebouw van de Eerste kamer der Staten-generaal. De commissie heeft tot haren voorzitter be noemd den heer G. van Diesen, inspecteur van 's rpks waterstaat, een der Nederlandsche ge delegeerden. Het secretariaat zal beurtelings door een lid der commissie worden waargenomen. 'Te 's Hage is overleden in den ouderdom van «>'6 jaar, de gep. luit.-kol. van het N.-Indische leger, J. J. W. E. Verstege. Behalve als schrjjver over verschillende mili taire vraagstukken, vooral het krpgsbeleid op Sumatra betreffend, heeft de heer Verstege zich laatstelijk bekend gemaakt door zpn veelbe sproken brochure over de staatscommissie in zake de beri-heri-kwestie. De pas aangekomen mail uit Oost-Indië is gedateerd 2 Aug, Uit Atjeh worden met den mail geen bijsonder- heden van eenig aanbelang vermeld. De troepen, die uit Edi terugkeerden, zpn op de hartelijkste wpze ontvangen. Aan een correspondentie in de Sumatra Ct is het volgende ontleend Galjjk bekend is, heeft de gouverneur Van Teyn tengevolge van een val van het paard, nu eenige maanden geleden, zpn voet verzwikt. Het daar door veroorzaakte ongemak was nog niet geheel verdwenen, toen het echec te Edi hem noopte persoonljjk de leiding der krijgsoperatiën aldaar op zich te nemen. Door de vele excursiën welke hp daar moest leiden, iB het euvel geenszins ver minderd. Teruggekeerd moest hjj zich van alle beweging onthouden. Daar het in December vjjf jaar zal zpn gedurende welke generaal Van Teyn in Atjeh is drie jaar als hoofdofficier en twee jaar als gouverneur is het te begrppen dat er geruchten loopen van repatrieeren. Volgens telegraphisch bericht van den gou verneur van Celebes en onderhoorigheden is de cholera sedert 19 Juli epidemisch verklaard in het district Galeung, gelegen ten zuiden van Makassar. Ook te Padang heerscht de ziekte. In het Septembernommer van de Vragen des Tijds zijn opgenomen eenige beschouwingen naar aanleiding van het gordeltarief van d*n civiel-ingenieur A. C. J. van Eelde. Uitgaande van het z. i. vaststaande feit, dat bij invoe ring van het gordeltarief de opbrengst van het reizigersvervoer helangrpk zou verminderen, wanneer het aantal reizigers hetzelfde bleef, behandelt de schrpver de vraag of men niet mag aannemen, dat tengevolge der verlaging van pipzen het aantal reizigers zooveel zal vermeerderen, dat de vermindering der op brengst door die vermeerdering wordt te niet gedaan. Een antwoord op die vraag te geven, is onmogelijk. Het eenige wat men doen kaD, is na te gaan, hoeveel die vermeerdering van het aantal reizigers moet zpn, wil men vol gens het gordeltarief de tegenwoordige op brengst van het reizigersverkeer terug erlangen. De schr. heeft dit berekend voor het station Zutfen, waarbp hij als maatstaf ter vergelij king genomen heeft het aantal reizigers, dat in de maanden Januari en Augustus 1889 te Zutfen plaatskaarten voor de drie klassen enkele reis en retour had genomen"; de uitkomst van zpn berekening leerde hem, dat, zal de opbrengst, met het gordeltarief verkregen, gelpk worden aan die met het tegenwoordig tarief bereikt de vermeerdering van het aantal reizigers (ten minste wat het station Zutfen betreft) uiterst gering is. »Niettemin blpft de invoering van het gor deltarief, voor de maatschappij die dit doet, een groot vraagstuk want 1. Kan het gevolg zijn van de invoering dat het aantal reizigers ontzettend vermeerdert. Dit is in Hongarije het geval. Op de spoor wegen aldaar reisden van 1 Augustus 1888 tot 31 Maart 1889 2.893.320 personen. Den 1 Augustus 1889 werd het gordeltarief ingevoerd, nu was het aantal reizigers van 1 Augustus 1889 tot 31 Maart 1890 bjjna acht millioen. In ons land zal eene dergeljjke vermeerde ring wel niet voorkomen. En indien men nu in aanmerking neemt, dat volgens het »Ver- alag der Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen over het jaar 1889" slechts 16.71 pet. der beschikbare plaatsruimte in de personenrijtuigen bezet was, dan is het duide lijk dat er nog heel wat meer personen kun nen reizen op de lijnen dier maatschappij, zonder dat vermeerdering van materieel nood zak elijk wordt. 2. Kan het voorkomen dat door de invoe ring van het gordeltarief de tegenwoordige opbrengst niet wordt bereikt. Gelpk alle zaken in dit ondermaansche is ook deze mogeljjk, gelpk vele echter niet waarschpnljjk. „Ja, maar," hoor ik een pessimist op dit ge bied zeggen, „stel dat dit het geval is, dat kunt gij toch het oude tarief niet weder in voeren, het publiek is aan het nieuwe en goedkobpere gewend, du» Daarop zou het bescheid mogen luiden geen zorgen vóór den tjjd." Aflev. 3 van deel YII 2e serie van het Tijdschrift van het Koninkl. Nederl. Aardrijksk. Genootschap bevatDe chromo-topographische kaart des rpks, blad 496, verschenen in 1889 de topographische en militaire kaart des rpks, blad Aalten 41, herzien in 1887en de water- staatskaart, blad Aalten 2, bewerkt in 1883. Op- en aanmerkingen door F. E. L. Yeeren, met 3 schetskaarten. Een nieuw werk over Nederland, door E. De litteratuur over Neder- landsck-Indië sedert Juli 1889, door prof. dr C. M. Kam. Beschrijving van het stoomgebied van de rivieren in het rpk v&n Indragiri en de naburige kustlanden, door H, B. de Boer, le ituurman bp de gouvernements-marine, met 3 schetskaarten. Yervolg op de beschrijving van de Indragiri-rivier, door H. B. de Boer. Eenige opmerkingen betreffende de zooge naamde »Orang loeit," op Sumatra's Westkust door Ch. E. P. van Kerckhoff, controleur B. B. met verlof. Naschrift bij het artikel van dr B. Hagen, in de eerste aflevering van dezen jaargang (1890). Schets van de bodemgesteld heid van de Zuid-Afrikaansche republiek, in verband met die van Zuid-Afrika, bewerkt naar de voornaamste bronnen tot 1890, door G. A. F. Molengraaff te Amsterdam, met twee bplagen, drie schetskaarten en eenige profiel- teekeningen. Brief van Yan der Keilen over zjjne reis van Gambos naar Hombé. Over Llans en Sierrafragmenten uit mjjn reisjour naal, door dr H. F. B. ten Kate. De vermeer dering der kennis van den aardbol gedurende het jaar 1889, door J. A. C. A. Timmerman (vervolg en slot). Catalogussen van oude en nieuwe werken. Nomina Geographica Neer landica (vervolg plaatsnamen in Gelderland.) Bp de herexamens en het tweede toela tingsexamen aan het gymnasium alhier, op 2 Sept. gehouden werden bevorderd tot de le kl. J. M. P. Vooren, tot de 2e kl. C. G. Klaar hamer en A. H. Stolte, tot de 3e kl. G. A Alberts en tot de 4e kl. J. C. Schorer en L. A. M. Riemens. De nieuwe cursus begint met 55 leerlingen. De heer P. Pireé van Sluis, oud leerling van de rijkskweekschool te Middelburg thans onderwijzer te Winterswpk, is benoemd tot onder- wjjzer aan de school voor meer uitgebreid onderwijs te Hengelo. Benoemd tot hoofd der openbare school te Serooskerke (W.) de heer P. van Hekken te Vrouwepolder. Met hem stonden op de voordracht de heeren C. Hack te Middelburg, M. van Dpk te Ril. land-Bath, A. van Houte te Westkapelle en P. Lejjs te Baarland. Naar aanleiding van een vroeger bericht, dat de gemeenteraad van St. Jansteen besloten had kinderen boven 12 jaar niet meer tot de openbare school toe te laten, meldt men ons verder dat genoemde raad het recht daartoe zoekt te verkrjjgen, teneinde er die leerlingen door te treflen, welke zich alleen des 's winters een paar malen 's weeks ter school vertoonen en voortdurend het bewjjs leveren geen belang te stellen in het onderwijs. Zooals de courant meldde is dit besluit door Ged. staten gecas seerd. Het gemeentebestuur zal het echter hierbp nog niet laten. De heer A. de Vink, predikant teLopik, heett de beroeping naar Oost- en West-Souburg van de hand gewezen De heer J. A. van Boven, pred. te Berg Ambacht, heett voor het beroep naar de herv. gemeente te Ouddorp bedankt. Voor den Hoogen Raad werd Maandag be handeld het beroep in cassatie van J. de B., te Haamstede, tegen een arrest van het ge rechtshof te 's Gravenhage, bevestigende een vonnis van de rechtbank te Zierikzee, waarbp hp, ter zake van lo het wederrechtelijk ver toeven in een woning bp een ander in gebruik en het niet op de vordering van den recht hebbende zich aanstonds verwijderen 2o we- derspannigheid, gepaard met feitelijkheden, ten gevolge waarvan lichamelijk letsel is ontstaan, tot 1 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld' Raadsheer-rapporteur mr Eyssell. Mr Yan der Plas voerde drie middelen van cassatie aan lo Schending en verkeerde toe passing van de artikelen 221 en 223 wetboek van strafvordering, in verband met de artikelen 180 en 181 principio en primo, wetboek van strafrechtomdat het gerechtshof, den hekl. vrijsprekende van het »wederrechteljjk vertoe vende in de woning bij een ander in gebruik, zich op de vordering van den rechthebbende niet aanstonds verwijderen", door overneming van de gronden van den eersten rechter, waarbp bovenbedoeld feit als bewezen was aangenomen dat onbewezen verklaard feit heeft doen mede werken tot het bewps, dat de rechthebbende hier handelde in de rechtmatige uitoefening zpner bediening, en alzoo, wat dit punt betreft, 's hofs arrest niet voldoende is gemotiveerd en met redenen omkleed; 2o Schending en verkeerde toepassing van de artikelen 180 en 181 princ" en primo Wet boek yen strafrecht, in verhand met art. f38 van hetzelfde "Wetboek; omdat het Hof aan neemt dat, indien men zich met geteeld tegen het sluiten van een voordeur eener particuliere woning door den rechthebbende, in casu een burgemeester, verzet en hem aldus belet die voordeur te sluiten, die rechthebbende (burge meester) niet handelt als privaat persoon, maar als ambtenaar werkzaam in de rechtmatige uitoefening zpner bediening. 3o Schending en verkeerde toepassing van art. 56 Wetboek van Stralrecht en niet-toe- passing van art. 55 van dat Wetboek, in ver band met art. 221 al. 2 Wetboek van strafv. omdat het Hof, door den bekl. vrij te spreken van het »wederrechtelpk vertoevende in de woning hij een ander in gebruik, zich niet op vordering van den rechthebbende aanstonds verwjjderen" en hem alleen schuldig te ver klaren aan het wederrechtelijk binnendringen, de artikelen 138 en 180, 181 principio en primo Wetboek van Strafrecht heeft toegepast op éen feit (groep van feiten) en niet op meerdere feiten, elk op zich zelf misdrjjf of overtreding opleverende. De advocaat-generaal mr Patpn zal op 15 September in deze zaak conclusie nemen. Dagbl Door Ged. staten is de verkiezing van een lid der provinciale staten in de hoofdkiesdis tricten Hulst en Zierikzee, ter vervanging van de heeren mr L. Stevens, uit de provincie ver trokken, en C. van der Vliet Dz., overleden, bepaald op Dinsdag 30 September en herstem ming zoo noodig op 14 October. Ingevolge de feestviering, ter gele genheid van den jaardag van onze kroonprinses, zpn de tentoonstelling van Floralia en de daar mede verbonden feestelijkheden dit jaar iets later gesteld en bepaald op 17 en 18 September a. Een tienjarig meisje te Middelburg zond aan de kroonprinses op haar jaarfeest een eigen geschreven kinderlijken gelukwensch met een fraai kaartje. Zij ontving heden, aan haar adres, een schrjj- ven namens het koninklijk gezin, waarin haar dank betuigd werd. De leden der vaste commissiën te Vlis- singen, die gisteren met bpna algemeene stem men zjjn herbenoemd, waren de volgende a in de commissie voor de verordeningen tegen wier overtreding straf is bedreigd, de burgemeester, voorzitter, en de heeren dr J. van der Beke Callenfels, W. L. Winkelman, F. Del- voye en J. Le Sage van Hoeve, leden. 6 in de commissie voor de belastingen, de heer Th. van Ujje Pieterse, voorzitter, en de heeren S. Alter, dr J. van der Beke Uallenfels, A. A. A. E. Gewin en I. Harder, leden. c in de commissie voor de finantiën, de heer J. Verkupl Quakkelaar, voorzitter, en de heeren F. Delvoye, C. Mortier, Jos. van Raalte en F. H. J. Wibaut, leden. d in de commissie voor de fabricage, de burgemeester, voorzitter, en de heeren J. Ver- kuyl Quakkelaar, Jos, van Raalte, A. Loois, C. A. Kalbfleisch en E. M. Chevalier, leden. e in de commissie, bedoeld in de laatste zinsnede van art. 4 der verordening op de in vordering van den hoofdeljjken omslagde heeren C. Mortier, W. L. Winkelman, F. Del voye en J. Le Sage van Hoeve. Na zjjne benoeming tot wethouder betuigde de heer Van Upe Pieterse zpn hartelpken dank voor dit vernieuwd bewps van het in hem gestelde vertrouwen en verklaarde hij zich bereid de benoeming aan te nemen. De voorzitter wenschte den heer Yan Upe Pieterse namens den raad met zijne vernieuwde benoeming als wethouder geluk en drukte daarbjj den wensch uit, dat hjj nog tal van jaren in het belang der gemeente zal kunnen werkzaam zijn. De leden van den raad deden van hunne instemming met de woorden van den voorzit ter bljjken. Uit Westelpk Zuid-Beveland schrjjft men ons: Welke landbouwers men ook spreekt, jobs- klachten hoort men van hen over den oogst. En waarljjk, geen wonderReeds vóór vier weken zjjn velen begonnen met het afsnjjdeu van het rjjpe koren en nog is niet alles bin nengehaald. Zoo goed als alles moet tusschen de droppels door in de schuur gebracht worden. Toch komt ook hier, volgens bevoegde beoor deelaars wederom een geluk bp een ongeluk: het graan regent wel dikwjjls nat, maar het waait ook meestal weer droog, zoodat er be- rekkelpk nog weinig sgescboten" is, Pit neemt echter niet weg, dat de kans op lekker brood van Zeeuwsche tarwe niet heel groot is. Met de erwten is het sukkelen. Het »stroo" verrot totaal, waardoor dit gezochte veevoeder geheel verloren gaat en ook de erwten verlie zen veel van hunne waarde. Natuurljjk ljjden alle andere landbouw producten onder de langdurige nattigheid, ook de aardappelen, van welke veel ongunstigs gemompeld wordt, naar ik geloof wel een weinig te voorbarig. Klagen de boeren terecht, de arbeiders heb ben er nog meer reden toe. Deze menschen rekenen een geheel jaar op den oogsttjjd, als wanneer zjj met de vrouw een goed daggeld verdienen en ook de kinderen met aren lezen aardig wat binnen brengen. Allerlei nood zakelijke, maar eenigszins kostbare uitgaven sn oude schulden moeten betaald of vereffend worden van de overgegaarde penningen in den oogsttjjd. En thans hebben de arme drommels door de herhaalde gedwongen rust vanwege het slechte weer nauweljjks een gewoon dag geld verdiend en brachten de kinderen ook niet veel goeds thuis. Voor hen is deze natte Augustusmaand eene ramp, die zjj dit jaar kwaljjk te boven komen. Wanneer de aard appeloogst erg tegen mocht vallen en het waar is dat de kolenprjjzen nog stjjgende zpn, ziet het er voor de arbeidersklasse niet best uit, te meer daar hunne werkgevers, gelpk genoeg bekend is, zelf dikwjjls nauwelijks het hoofd boven water kunnen houden. Edoch, er kan zich nog veel ten goede keeren. Onder Heinkenszand sloeg Maandag een paard, dat door het opvliegen vnn een vlucht patrijzen schrikte, op holen geraakte, in vollen ren zjjnde, in de sloot. Het dier brak den nek doch de voerman bekwam geen letsel. In de Dinsdag te Tholen gehonden raads vergadering is met algemeene stemmen besloten aan het tanfarenkorps Concordia eene subsidie van f 50 te verleenen. Ingekomen was eene missieve van Ged. staten houdende goedkeuring van het raadsbesluit omtrent eene leening groot 10.000 tot herstel van de haven. Her benoemd werd als wethouder en ambtenaar van den burgerlijken stand de heer M. G. van Stapele. Men sehrpft ons: Zooals reed» gemeld werd Maandag in Noordgouwe het 25jarig jubileum van den burgemeester, den heer R. Groeneveld de Kater, op luisterrijke wpze gevierd. In den voormiddag trokken de schoolkinderen, rjjk getooid met de nationale kleuren, vooral met oranje, schilden, vlaggen en ballons, in optocht naar de Rozegaerdt. Ter plaatse aan gekomen, wenschte het hoofd der school, de heer M. Walraven van de Garde, den jubilaris geluk met zijn feest en dankte hem tevens voor alles, wat hjj voor het onderwjjs gedaan had, daarbjj vooral erop wpzende, dat in Noordgouwe schoolgebouw en personeel in, den huidigen toestand waren, vóór dat eenige wet zulks beval. Nadat de kinderen een paar toepasselijke liederen hadden gezongen en menig»Hiep, hiep, hoerah 1" ter eere van den burgemeester hadden laten hooren, dankte deze, zichtbaar aangedaan, voor de bewezen hulde en ontlokte aan der kinderen mond een kreet van bljjd* schap, toen hjj hun op aanstaanden Yrjjdag een schoolfeest toezegde. Met gevulde hand en vrooljjk zingende keerde de stoet naar het punt van uitgang, de school, terug. Om ruim elf uren begaven de raadsleden en een tweede commissie, zich naar den jubilaris. De heer Joh. Viergever, oudste wethouder en sedert ruim 40 jaren lid van den raad, bood met eenige toepasselijke woorden den heer Groeneveld de Kater een notenhouten album* standaard aan, door den heer Zevenboom uit Zierikzee vervaardigd. Namens de commissie uit de gemeentenaren bood daarop de heer Yan de Garde den burgemeester met een toespraak namens inwoners, tpdelpke inwoners en enkele omwoners een album aan van de gemeente Noordgouwe. Dit keurig afgewerkte album, in rood marokpn leder en van groot folio for* maat, is geleverd door de firma S. Ochtman en zoon te Zierikzee. Behalve de opdracht bevat het album de namen van alle bpdragers in gouddruk. Na harteljjke dankbetuiging van den jubilaris voor alle goede wenschen en feestgaven, bleef men nog eenige oogenblikken gezellig bjjeen. Om drie uur verzamelde men zich andermaal op de Rozegaerdtom met de familie in een elftal rijtuigen gezeten en begeleid door een eerewacht van 28 jongelui te paard een rit door de gemeente te maken. Te Schuddebeurs werd den jubilaris op nieuw hulde gebracht, De heer Viergever heette he$

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1890 | | pagina 1