N°. 190.
133" Jaargang.
1890.
Donderdag
14 Augustus.
Middelburg 13 Augustus
20 F EUILLETONi
Debezwalkte nagedachtenis,
Deze courant verschijnt d a g e 1 g k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen'
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-3
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën: 20 cent per regel Bij abonnement lager;
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle
dankbetuigingen: van 17 regels 1.50;
iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
ROBIN GRAY.
LETTEREN EN KUNST.
UIT STAD EN PROVINCIE.
flll)l)i;ilKK(.MIIi: COURANT.
V
Vke rato meter. j Agente» te Vlissingen: P. G. db Vet Mestdagh Zoo», te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peiïl, te Zierikzee: A. c. de Mooij te TholenW. A. tab
Middelburg 13 Aug. m 3 a 61 gr. I NxeuwenbjOIJzbn en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
m. 12 u 69 gr. av. 4 u. 66 gr. F. advertentie-burean's van Nijgh Van Ditmab te Rotterdam, de Gebb. Belineante, te "s Gravenhage, en A. de la Man Azn, te Amsterdam.
Verwacht W. wind. i Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Advertenil ëm
moeten des namiddags te ees uur
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
zij des avonds nog worden opgenomen
Over het paleis-idée van de Am.it. Crt. zegt
de Amsterdammer, Dagblad voor Nederland
Voor ons, Amsterdammers, die het paleis op
den Dam weer raadhuis willen zien, zou zulk
een geschenk aan den koning zeer gelegen
komen, en uit dit oogpunt beschouwd heeft
het voorstel wel iets aannemelijks, maar
of »de grijze vorst", die niet meer schjjnt te
kunnen reizen, op 7 Juli 1891, als hem de tee-
kening van dat paleis wordt overhandigd, dit
geschenk nu bjjater gepast zoude achten, zie
daar iets wat wij een weinig betwijfelen.
Wanneer men zoo lijdend is als Willem III,
viert men, dunkt ons, zjjn koperen bruiloft
liefst in alle stilte
De toestand des konings bljjft naar men
van particuliere zijde aan hetiV.ü. d.D.schrjjffc
tameljjk stationair. Iemand, die Z. M. sedert
geruimen tjjd niet gezien had, zon in uiterljjk
geen verandering zien, doch misschien van tjjd
tot tijd een plotselingen overgang van luste
loosheid in groote opgewektheid bemerken.
Z. M. verricht steeds op de gewone wijze
zjjne regeerings- en particuliere aangelegenhe
den, maar neemt meer rusttijd dan vroeger.
De chronische kwaal doet zich niet gevoelen,
en de eetlust is bepaald uitstekend te noemen,
zoodat van vermindering van krachten volstrekt
geen sprake is.
Aanstaanden Vrjjdag verleent de minister
van koloniën geen audiëntie.
Bjj kon. besl. is aan den tweede-luitenant
kwartiermeester C. J. A. Brandts Buys, van
het 2de regiment infanterie, op zijn verzoek,
een eervol ontslag verleend uit den militairen
dienst en de luitenant-kolonel A. A. A. A. van
Laak, van het 7de reg. inf., op non-activiteit
gesteld.
Nog is D. W. Gjjswijt, te Amsterdam, be
noemd tot adspirant-ingenieur voor bet stoom
wezen.
Den 9en Augustus beeft te Parijs de uitwis
seling plaats gehad der akten van bekrachtiging
der op 28 April 1890 aldaar door de weder-
zijdsche gevolmachtigden van Nederland en
Frankrijk uitgewisselde verklaring aangaande
de bevoegdheid van den scheidsrechter in het
aanhangig geschil betreffende de grensscheiding
tusschen Suriname en Fransch-Guyana.
Uit Suriname.
Volgens een particuliere correspondentie uit
Paramaribo aan het Handelsblad wordt in Su
riname de toestand bjj den dag erger. De
gouverneur, die geen steun vindt bij de burgerij,
neemt zoo wordt in dien brief van daar ge
schreven zijn toevlucht tot de onbeschaafde
negerbevolking, die bjj den dag overmoediger,
Vit hei Engelsch,
van
HOOFDSTUK XII.
Voor Ivy was Rob alles, speelgoed en een
voorwerp van zorg en liefde. Zij had hem
leeren loopen, en trachtte hem te leeren lezen
'tgeen haar zeer moeielijk viel, nadat zij
hem zoo vreeselijk bedorven had. Na den
dood der moeder van Rob had Agnes, nu me
vrouw Grantley Cumnor, het bestuur over het
huishouden weer aanvaard en de aanwezigheid
van den heer Grantley had er veel toe bijge
dragen om den huiselijken vrede te bewaren,
daar Gervase zjjn neef vreesde en tevens eer
biedigde. In diens tegenwoordigheid be
dwong hjj de driftbuien, waaraan hij gewoon
was toe te geven, en Agnes hield zooveel van
Ivy dat zjj op alle wijzen trachtte haar ge
lukkig te maken.
Terwjjl Agnes dezen avond aan het hoofd
der tafel zat bestudeerde zjj het uiterljjk van
Jord Raunsleigh, die te zeer verdiept was in
brutaler en gevaarljjker wordt. Voor niemand
hebben de negers respect. Klasse-, partjj- en
geloofshaat wordt meer en meer aangewakkerd
en eene sterke anti-semietische beweging is
waar te nemen. Den len Juli was hier een
opstootje onder de negers en werden de wo
ningen van Israëlieten bedreigd. De negers
uitten hun haat door schelden en het werpen
van steenen tegen de woningen van Israëlieten
en kleurlingen. De gouverneur doet het door
het afzetten of op pensioen stellen van lsrsë
lieten, die gouvernementbetrekkingen vervullen.
Zijn aanhang bestaat alleen uit de Moravische
broeders en de negerbevolking, en daar hjj
hieruit geen ambtenaren kan kiezen, stelt hjj
luitenants, die pas uit Holland zjjn gekomen
en waarvan de meesten slechts sedert kort de
Militaire Academie hebben verlaten, in hun
plaats. Hjj is steeds omgeven door een zwerm
lieden die op baantjes azen. De meesten van
hen waren vroeger sergeant en werden daarna
opzichter op een plantage. Het gaat zelfs
zoo ver dat iemand die om een baantje kwam
vragen, tot den gouverneur zeide»Ik ben
geen jood en ook geen Surinamer." Dit was
zjjns inziens een goede aanbeveling. Het gaat
hier te ver; ieder die eergevoel heeft, trilt van
verontwaardiging. Suriname moet onder een
zoodanig bestuur over eenigen tjjd geheel ten
onder gaan. Voor eenige dagen kreeg de heer
Fernandez, commissaris van politie, een alge
meen geacht en bekwaam ambtenaar, doch
Israëliet, van den gouverneur zonder eenige
reden den vriendeljjken raad zijn pensioen aan
te vragen, anders zou hjj het krijgen. De man
is nog in de kracht van zijn leven. De be
noeming van mr Kalf tot procureur-geneiaal
wordt eveneens zeer verkeerd gevonden door
de Surinamers.
De gisting tegen den gouverneur Lohman
wordt steeds neviger.
In de zitting der koloniale staten van 12 Juli
bracht de beer Barnett met een enkel woord
ter sprake het in de onmiddelljjke nabijheid
van de (in strjjd met de wet) met troelie ge
dekte kegelbaan op het gouvernementserf
opslaan van een grootere hoeveelheid petroleum
dan de wet toelaat.
De West-Indiër deelt daaromtrent o. a. het
volgende medeDe koloniale verordening
verbiedt dat in een deel van Paramaribo, waar
binnen het erf van den gouverneur ligt, de
winkeliers meer dan 150 gallons, de particu
lieren meer dan 20 gallons petroleum in huis
hebben.
In Mei ontving de gouverneur 24 kisten pe
troleum, die te zamen 240 gallons inhouden,
en bergde dezen voorraad in een stal bjj zjjne
woning. Kort daarop liet de proc.-gen. bij
allen, die in petroleum handel drjjven, door de
politie een onderzoek instellen, of zij misschien
grooter hoeveelheid petroleum in huis hadden
dan de verordening vergunde. In dien tjjd
had de gouverneur 12 maal meer petroleum in
huis dan aan een gewooD particulier vergund is.
Wetsovertreding kon men bij geen winkelier
constateeren, wel werd tegen enkelen proces
verbaal opgemaakt wegens het (in vroegere
jaren) niet vooraf doen van aangifte van hun
het bewonderen van Ivy om op iets anders te
letten. Zjjn bezitting grensde aan Carolside
en was jaren lang in handen geweest van een
ziekeljjken ouden heer, die een menschenhater
was en al zijn bloedverwanten overleefd had.
Bij zjjn dood viel het goed ten deel aan een verren
neef, die sedert jaren in Amerika woonde en
volstrekt niet dacht dat hjj ooit kans zou
hebben op die erfenis. Het was bekend in de
buurt dat men hem door advertenties had moeten
oproepen en dat hjj zijn identiteit had moeten
bewijzen,voor dat hjj den titel mocht aanvaarden,
en dus was men erg benieuwd om te zien welk
soort van man die nieuwe lord zou wezen
doch zoodra hjj de kamer van Ivy binnentrad
was Agnes gerustgesteld. Hjj was lang en
slank, goed gekleed en welgemanierd, had een
aangenaam stemgeluid en sprak slechts met een
nauw merkbaar Amerikaansch accent. Het was
zoo bespottelijk duidelijk dat hij geheel betoo-
verd was door Ivy dat Agnes zich betrapte
op de berekening of zulk een verbintenis ooit
mogelijk of wenschelijk zou kunnen zjjn.
»Ik wilde zjjn mond wel eens zien,"
dacht zjj, »die zit geheel onder zijn knevel
verborgen. Zijn oogen staan te dicht bjj el
kaar. Ik houd niet van hun uitdrukking
neen, die oogen bevallen mij niet; maar om
die reden mag ik hem toch niet dadelijk voor
onoprecht houden. Dat litteeken op zjjn lin
kerwang misvormt hem het is als een brand-
plek. Hg heeft zeker een leven vol weder-
bedrijf, doch een vervolging deswege is niet
ingesteld.
De gouverneur moet thans nog een groot
deel van de door hem ontvangen petroleum in
zijn stal hebben liggen.
Door dezelfde koloniale staten is in hunne
zitting van 14 Juli met 8 tegen 4 stemmen
de koloniale huishoudelijke begrooting voor
1891 aangenomen.
Vóór stemden de heeren d'Angremond, Salo
mons, Rosevelt, Barnet Lyon, De Granada, Van
den Broek, Barnett en de voorzittertegen de
heeren Van Meurs, Muller, Van Praag en Swjjt.
Ofschoon laatstgenoemde te voren had ver
klaard, vóór de begrooting te zullen stemmen,
omdat bij niet wilde medewerken tot het toe
passen van art. 112, 3o RRmeende bij tegen
de begrooting te moeten stemmen, na te hebben
verklaard, dat hjj zich daartoe verplicht
achtte tengevolge van de houding der gedele
geerden, die, op de vraag van den voorzitter
in eene vorige zitting of zij het woord verlang
den, ontkennend antwoordden, tengevolge
waarvan de inlichtingen zoowel door andere
leden, als door hem aan het bestuur gevraagd,
niet zijn gegeven.
De heer De Granada verklaarde vóór de be
grooting te stemmenenkel en alleen omdat,
waar het recht van amendement bestaat, bet
naar zjjne meening niet vrjjstaat tegen de
begrooting te stemmen, zoodra die zoodanig'is
gewjjzigd als hjj meende te behoorenmet
welk gevoelen de heer Barnet Lyon zich ver-
eenigde.
De heer Barnett stemde vóór de begrooting,
maar verklaarde nadrukkeljjk, dat, zou het
afstemmen er van hetzelfde gevolg hebben als
zoodanige maatregel in het moederland heeft,
hjj niet zou aarzelen zjjne stem er tegen uit
te brengen, omdat hij het bestuur van dezen
gouverneur voor de kolonie verderfeljjk acht.
De heer Van Praag, de behandelingen van
het bestuur streng veroordeelende en bet stil
zwijgen der gedelegeerden constateerende,
ofschoon het laatste hem wel begrjjpeljjk voor
kwam, daar wederlegging van het aangevoerde
niet mogelijk was, zullende dit echter wel in
geheime rapporten worden getracht, stemde er
tegen, omdat hij geen vertrouwen stelde in
het bestuur van den gouverneur.
Evenmin stelde de heer Van Meurs vertrouwen
in het bestuur, maar niet daarom stemde deze
er tegen, daar naar zjjne meening eene begroo
ting om redenen daarbuiten niet mocht worden
afgestemdmaar wèl, om redenen in de begroo
ting o. a. omdat de gouverneur de staten
stelde voor een fait accompliwaardoor zij
werden gedwongen hunne stem te geven aan
den post »subsidie voor telegraafverbinding,"
waaromtrent de gouverneur buiten de staten
om een contract had gesloten, hetwelk spreker
in het nadeel der kolonie achtte.
De heer Muller verwees naar hetgeen hij
reeds Zaterdag gezegd had, toen hjj zijne stem
tegen de begrooting motiveerde, en verklaarde
zich overigens geheel te vereenigen met hetgeen
door den heer Van Praag was gezegd.
waardigheden gehad; zou het onwel roegel jjk
zjjn om hem daarnaar te vragen
»Ik hoop," sprak de jonge lord na het
middagmaal, toen zjj weer in het boudoir
zaten, »dat het geen vergrjjp tegen de beta
melijkheid is wanneer ik zeg dat ik de in
richting uwer kamers zeer bewonder; ik wilde
dat ik te Dallith-Wayte iets dergeljjks kon
makenhet is zoo ongemeen."
Gervase Cumnor wees lachend op zjjn doch
ter en zei
»Gjj moet haar het geheim vragen
zjj heeft het heele huis gemeubeld. Ik heb
er geen stem in gehad."
»Welk een uitstekenden smaak hebt gjj
riep lord Raunsleigh uit.
»Dat is een liefhebberij van mijik houd
van kleuren schikkengij moet mijne salons
eens komen zien, daar ben ik trotsch op," zei
zjj blozende.
»Is dit dan geen salon
»Neen, dit is mjjn heiligdom mjjn eigen
kamer en ik verzeker u, dat het een heele
gunst is," vervolgde zij met een glimlach, »dat
gjj hier ontvangen zijtmaar papa vertelde mij
eerst op het laatste oogenblik dat hjj iemand
ten eten gevraagd had."
»Wij hopen lord Raunsleich nooit als een
vreemdeling te beschouwen," zei de heer Cumnor,
»wij zijn eikaars naaste buren en ik heb al
gemerkt dat wjj het op politiek gebied geheel
eens zjjn,"
De prijs uit het D. A. Thieme-fonds, die
elke drie jaar wordt toegekend aan" den schrij
ver van het meest belangrijke werk op gebied
van literatuur, dat in dien tijd verscheen, is
thans toegewezen aan den heer Louis Couperus
voor zjjn roman Eline Vere. De jury van be
oordeeling bestond uit de heeren prof. dr A.
Pierson, dr G. Kalff en dr R. A. Kollewjjn.
Tot provinciaal correspondent voor Zee
land van de Vereeniging ter bevordering van de
belangen des boekhandels is benoemd de heer
C. H. J. van Bentbem Jutting te Middelburg.
De kolonel W. G. Rompelman, comman
dant van het 3e regiment infanterie, hield
heden eene inspectie over het 4e bataljon van
genoemd regiment te Vlissingen.
De troep was daartoe in marsch-tenue'opgesteld
op het exercitie-terrein achter het nieuw Arsenaal.
Te Driewegen had Maandag de knecht
van den molenaar de onvoorzichtigheid tusschen
door de wieken van den molen te passeeren,
terwijl deze in snellen gang waren. Een der
wieken trof hem aan het hoofd, met het gevolg
dat dit gespleten werd en de man dadelijk een
ljjk was.
Te Noordgouwe geraakte Dinsdagmorgen
een jong paard, ter dresseering met een ouder
paard voor eeu menwagen gespannen, bjj een
afril op den hol. Toen zij tegen een dijk op
renden, kantelde de wagen met twee daarop
zittende menners om. Een dezer kwam geluk
kig met den schrik vrij, doch van den anderen
was het rechter sleutelbeen gebroken, waarvoor
onmiddellijk geneeskundige hulp werd inge
roepen.
Dinsdagmorgen viel onder het draaien van
den korenmolen van W. J. Leenhouts te Zaam-
slag een der wieken naar beneden en sleepte
in haar val een gedeelte van de gaanderjj, aan
de zijde van den molen, mede. Persoonlijke on
gelukken zijn niet te betreuren.
Warm voedsel voor den werkman en
den minvermogende.
Zooals wjj eenige dagen geleden mededeelden
hebben een zevental Vlissingsche heeren zich
tot eene voorloopige commissie vereenigd, die
zich het oprichten van eene gaarkeuken ten
doel stelt.
Volgens de door die commissie in Vlissingen
verspreide circulaire wenscht zjj eene inrich
ting tot stand te brengen, waar, tegen matigen
prijs, voedzame spjjzen worden verschaft, die
afgehaald of in daartoe bestemde lokalen ge
bruikt kunnen worden.
Voor den ongehuwden werkman; zoo
luidt die circulaire voor gezinnen, wier
»Dat moet heerljjk zijn," merkte Ivy op.
»En mag ik u eens raad komen vragen
hoe ik mjjn somber, oud huis wat gezelliger
kan maken
»Het zal mij zeer aangenaam zjjn indien
ik u van dienst kan wezenmaar ik volg slechts
mjjn eigen grillen ik heb volstrekt geen
systeem."
»Des te beter. Uw aangeboren goede
smaak is de beste gids. Hoe zoudt gij het nu
bijvoorbeeld aanleggen als Dallith-Wayte uw
plaats was
»Weet gij wel dat ik nooit te Daillith-
Wayte geweest ben, al wonen wij er vlak naast."
Waarlijk niet? O, dan moet gjj eens
komen met mevrouw Cumnor, en mjj al den
goeden raad geven, waaraan ik zoozeer be
hoefte heb. Zou ik de eer mogen smaken van
te kunnen zeggen dat Dallith-Wayte de eerste
plaats was die juffrouw Cumnor na haar
herstel bezocht heeft
Dit was inderdaad een zeer beleefde manier
van uitnoodigen en Agnes antwoordde wei
felend
»Ik vrees dat Ivy nog niet door de
avondlucht mag."
»Komt dan overmorgen op het tweede
ontbjjt. Doet dat, en gun mjj het genoegen
de tafel voor meer dan een persoon gedekt te
zien. Gjj weet dat ik geen vrienden in Enge
land heb."
Het was onmogeljjk om dit verzoek af te
arbeid medebrengt, dat zjj zich te ver van hunne
woningen moeten verwjjderen om daar te gaan
etenen voor kinderen, die te ver van huis
worden gebonden om in den loop van den dag
aldaar het noodige warme voedsel te kunnen
gebruiken, voor al deze personen worden de
deuren der gaarkeuken geopend.
De commissie gaat echter niet alleen van
het denkbeeld uit, om de hierboven bedoelde
personen tegemoet te komenzjj wenscht
verder te gaan.
Zjj wil dat ook zjj, die niet genoeg verdie
nen om geregeld in hun levensonderhoud te
voorzien, bij de oprichting eener gaarkeuken
gebaat zullen zjjn.
De inrichting, waarvan hier sprake is, heeft
alzoo een tweeledig karakter.
De commissie stelt zich op het standpunt
van den ondernemer, daar, waar zij gelegenheid
geeft om tegen betaling voedsel te bekomen
zjj stelt zich op dat van den philanthroop,
waar zjj de hand reikt aan den minder gunstig
bedeeldewaar zjj op den drempel van het
volksgebouw den binnentredenden minvermo
genden broeder of zuster even harteljjk welkom
heet als den beter tot den strjjd om het bestaan
toegeruste, die zelf. betalen kan wat hjj behoeft.
Doch van welke zijde men deze zaak ook
wil beschouwen, het hoofd-idee bljjfthelpen,
het lot van velen verzachten, het leven drage-
ljjker en behageljjker maken.
De oprichting eener gaarkeuken is de toe-,
passing van een humaniteitsbegrip.
De commissie hoopt en vertrouwt dat deze
opvatting door velen gedeeld zal worden dat,
wanneer zjj om medewerking vraagt, hare stem
weerklank zal vinden bjj allen, die inrichtingen
op prjjs stellen, waarmede het welzjjn des volks,
de verbetering van sociale toestanden beoogd
wordt.
De commissie wenscht eene vennootschap
aan te gaan, teneinde het voor de oprichting
der gaarkeuken benoodigde kapitaal bjjeen
te brengen.
Daartoe zullen uitgegeven worden aandeelen
op naam en in blanco.
Een aandeel op naam zal eenbonderd gulden
bedragen de aandeelen in blanco zullen splits
baar zjjn tot in onder-aandeelen van tien gulden.
Zjj noodigde bij die circulaire allen uit,
die belangstellen in deze zaak, tot het bijwonen
eener vergadering op gisteren, Dinsdag, avond
te acht uren in de zaal van den heer Knijpers
op de Groote Markt.
De opkomst was gering; behalve een zestal
heeren van de voorloopige commissie waren
slechts 15 belangstellenden opgekomen.
De heer Tutein Nolthenius, burgemeester, die
de vergadering presideerde, gaf zijn leedwe
zen te kennen dat de opkomst niet grooter
was, maar sprak de boop uit dat op andere
wjjze misschien ook door in wijder kring
mede te deelen wat op de bijeenkomst was
behandeld meerdere belangstelling kon
worden gewekt.
Daarna toonde hjj in het breede de wen-
soheljjkheid van de oprichting eener gaarkeuken,
als in de bovengeciteerde circulaire ia uiteen
gezet, aan. Met voorbeelden bewees hij hoe
nuttig dergeljjke instellingen in andere ge
slaan en er werd besloten dat zjj de volgende
week Dallith-Wayte zouden komen zien.
Vroeger mocht Ivy niet uitgaan.
»Dit is een mooi huis", zei lord Rauns
leigh bjj het heengaan, >het heeft zeker ge
durende vele geslachten aan de Cnmnors
behoord."
»Altjjd. Sedert de laatste jaren der
regeering van Hendrik VII", antwoordde Ivy.
»Hij Bchonk Culhbert Cumnor kroonland genoeg
om er een groot huis op te bouwen, als be
looning voor de diensten, die hjj aan het
gouvernement bewezen had."
»En hebben de Cumnors hier sedert altjjd
gewoond
»Ja", zei Gervase, »met uitzondering van
een kort tijdsverloop, nu ongeveer vjjf en
twintig jaar geleden, toen een bedrieger zich
het goed, krachtens een vervalscht testament,
wist toe te eigenen, en er een jaar of tien op
woonde."
»Zoo waarlijkriep lord Raunsleigh
met groote belangstelling uit, terwjjl hij met
loome schreden zjjn gast in de gang volgde
en Ivy zoolang mogeljjk in het oog hield.
>Wat zegt papa daar? Ik heb nooit
gehoord dat het huis aan iemand anders dan
aan de Cumnors behoord heeftzei Ivy
verbaasd tegen hare nicht, zoodra de roode
portière weer dicht gevallen was.
»Och, kindlief, dat was ook een nare
historie en ik geloof niet dat het noodig is
