N°. 152.
133e Jaargang.
1890-
Dinsdag
1 Juli.
Middelburg 30 Juni,
O p m e r k e I ij k.
Deze courant verschijnt d a g e 1 IJ k s J
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.'
Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager.1
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle
dankbetuigingenvan 17 regels 1.50;
iedere regel meer /0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
rmrrw
MDDMRGSCHE COURANT.
Thernometer.
Advertentiën
I Agenten te Ylissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoo», te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij te TholenW. A. va*
Middelburg 30 Juni vm. 8 u 58 gr. I Neettwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Yerder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de j moeten des namiddags te eea uur
m. 12 u 62 gr. av. 4 u. 56 gr. F. advertentie-bureau's van Nijgh Yan Ditmab. te Rotterdam, de Gebr. Belintante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn, te Amsterdam^ aan bet bureau bezorgd zjjn, -willen
Verwacht Z. wind. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. j zij des avonds nog worden opgenomen
Dezer dagen heeft gelijk men weet de
heer Bahlmann zijne memorie van antwoord
op het voorloopig verslag der Tweede kamer
over zijn ontwerpen ingezonden. Daarbij heeft
hij, men beweert om de overige ontwerpen
smakelijker te maken, er bijgevoegd een voor
stel tot verlaging van den zout-accijns.
Opmerkelijk dat dit ideetje hoe goed op
zichzelf ook en met hoeveel instemming de
Standaard dit anders zou begroeten, nu dat
anti-revolutionnair blad volstrekt niet gunstiger
stemt voor de pogingen van den heer Bahlmann.
En dat wel om het stout optreden, om het
franc-tireur-scbap van genoemden afgevaar
digde. Hij doet volgens de Standaard te veel
zaken op eigen bandje en staat buiten ver
standhouding met de katholieke kamerclub,
buiten verstandhouding met de andere kamer-
groepen en buiten verstandhouding met het
kabinet. Zelfs vertelde men, dat de zonderlinge
actie, die onlangs van den Noord- en Zuid-
Hollandschen bond uitging,' hoofdzakelijk zijn
werk was. Toch wil de heer Bahlmann weer
niet geïsoleerd staan hij voert zelfs met behulp
der kiesvereenigingen een vrjj scherpe guerilla
met den alg. bond van kath. kiesvereenigingen.
Zonder die eigenaardige positie was aanneming
zijne- wetsvoorstellen tot invoering van graan
rechten en verlaging van den zoutaccijns vrij
zeker. Thans is dit echter niet het geval. De
Standaard vindt veel verleidelijks in die ont
werpen, doch zjj twjjfelt ot de heer Bahlmann
slagen zal. Men kan wel alleen een ontwerp
opstellen, maar om het te doen aannemen
heelt men medewerking noodig, zoowel van
naaste en meer verwijderde vrienden als
van het kabinet. Wie echter keer op keer
toont zich aan die medewerking weinig gelegen
te laten liggen, kan volstrekt niet erop rekenen
dat zjjne vrienden hem zullen bijspringen.
De beer Bahlmann had een anderen weg
moeten inslaan. Hjj had zijn ontwerp moeten
indienen bjj zjjn kamerclub. Na haar er voor
gewonnen te hebben, had bjj het moeten in
zenden bjj de anti-revolutionnaire club. Ging
deze in hoofdzaak mede, dan had men geza
menlijk het kabinet in gebreke moeten stellen,
Om deze of soortgelijke ontwerpen in te dienen.
Dan ware hjj zelf wel meer op den achtergrond
getreden, maar zjjn doel zou te zekerder be
reikt zijn. Nu daarentegen bevindt hjj zich
tegenover zijn club, tegenover de anti-revolution
naire partij en tegenover het kabinet, in een
minder aangename positie.
»Stel toch al" zegt het blad »dat de
kamer hierover heenstapt, en haar stem aan
zjjn voorstel gaf, en dat ook het kabinet er
zich bjj neerlegde, dan voelt toch ook de heer
Bahlmann zelf wel, dat geen minister bij de
Eerste kamer ooit een portefeuille-kwestie kan
maken van een voorstel, dat hem min of meer
is opgedrongen.
»En als men nu weet, dat de Eerste kamer
hij haar tegenwoordige samenstelling zich nooit
dan onder zekere pressie zal laten bewegen,
om zulke voorstellen aan te nemen, hoe kan
de heer Bahlmann zich dan succes beloven,
waar hjj juist deze eenig denkbare pressie af-
snjjdt
»Ware het nu nog hjj éen voorstel gebleven,
er had nog kracht in zelfbeperking gesproken.
»Maar nu hjj er een tweede voorstel aan toe
voegt, wordt de verhouding tot het kabinet er
niet beter op.
»Of moet wellicht dit tweede voorstel dienst
doen, om, als het eene valt, toch niet met
leege handen thuis te komen?"
Tegen die beschouwing komt de Tijd op,
die eigenaardig het volstrekt niet op
neemt voor de katholieke kamerclub en zich
niet begrijpen kan waarom, nu die voorstellen
op zich zelf veel aanbevelenswaardigs inheb-
ben en er wordt toegegeven, dat zjj den geest
ademen der anti-liberale meerderheid, daarbij
persoonljjke redenen zouden moeten boven-
drjjven. Of de een of andere collega nu eens
meer of minder op den voorgrond komt, is
meent de Tijd voor de anti-liberale afge
vaardigden een vrij onverschillige zaakals
vaderlandlievende mannen dienen zjj altijd
bereid gevonden te worden, om een goed
wetsvoorstel naar vermogen te ondersteunen.
Ten minBte in dat vertrouwen zjjn zij door
hun kiezers naar bet Binnenhof gezonden
Waar de Standaard spreekt van het kwaad
gevolg, dat het eventueel missen van miniBte-
rieelen steun in de Eerste kamer zou medebren
gen, vraagt de Tijd: herinnert zich het
anti-revolutionnaire orgaan niet meer, hoe
indertjjd zelfs de tegenstand van den
betrokken minister, voor den afgevaardigde van
Haarlemmermeer geen reden was om zjjn voor-
Btel betreffende de visscherjj met den wonder-
kuil achterwege te houden
Deze pennenstrijd tusschen de hoofdorganen
der beide anti-liberale bondgenooten is opmer
kelijk en hjj spreekt voor zich zelf genoeg om
daarbjj veel woorden als commentaar te voegen.
Alleen vragen wjjzou de Standaard soms
gebelgd wezen over de houding van den heer
Bahlmann in zake de spoorwegovereenkomsten,
die hjj bestreed En vreest het anti-revolu
tionnaire blad soms van de behandeling der
voorstellen-Bahlmann een lastig dilemma voor
zjjn geliefkoosd ministerie, nu daarbjj een punt
ter sprake wordt gebracht, dat indertjjd tot
veel beloften heeft aanleiding gegeven, die door
de anti-revolutionnaire partjj echter nooit zjjn
vervuld, en welke het kabinet ook niet plan
heeft te vervullen, niettegenstaande menige
goedgeloovige plattelandskiezer juist in het
vooruitzicht op beschermende rechten meehielp
dit ministerie op het kussen te brengen?
Wij kunnen ons zeer goed begrjjpen dat de
Standaard ontstemd is over den beer Bahlmann,
die de anti-protectionistische ministers in eene
lastige positie brengt en op een ander punt dat
van afschaffing van den zoutaccjjns hun het
gras voor de voeten wegmaait, nog wel daar,
waar het zoo gemakkeljjk wezen zou zich quasi
populair te^ maken.
In een slotartikel over »schoolbaden" neemt
de Standaard het op voor publieke badhuizen.
Dit denkbeeld kan op den steun der anti-rev.
partij even vast rekenen als zjj er tegen is om
het wezen der school te vervalscben en daar
door den geest van onze inrichtingen van
onderwjjs te bederven. Vriendelijk dankt de
Stand, voor bet welwillend aanbod van de
Amst., om aan de bijzondere scholen uit de
gemeentekas een subsidie voor schoolbaden te
verstrekken, te minder noodig wijl deze scholen
slechts bjj hooge uitzondering met haveloosheid
en onreinheid te tobben hebben.
Intusschen zal ook de Stand, den dag zegenen,
waarop de minister van financiën den accjjns
op de zeep laat vallen. Zeep-accjjns is in het
zindeljjke Holland eene anomalie.
Bjj kon. besl. is de sergeant der infanterie
N. J. Oldendorp benoemd tot ridder 4e klasse
der Militaire Willemsordeaan den kapitein
tan den generalen staf J. B. van Heutsz toe
gekend de eeresabel met het gebruikeljjke
opschrift, en bepaald dat de fuselier P. A. Jans-
sens bjj afzonderljjke dagorders zoo in Inöië
als in Nederland eervol zal worden vermeld.
Door de arrondissements-rechtbank te Maas
tricht is, ter vervulling van de vacature van
griffier van dat college, opgemaakt de navol
gende alphabetische Ijjst van aanbeveling
jhr mr G. Th. L. von Geusau, kantonrechter
plaatsvervanger, advocaat en procureur te
Maastrichtmr J. Lechner, griffier der arr.-
rechtbank te Zierikzeeen mr G. B. Koes,
advocaat en procureur te Arnhem.
Aanstaanden Donderdag verleent de minister
van oorlog geene audiëntie.
In de St. Ct van heden zijn opgenomen de
gewijzigde statuten van de naamlooze vennoot
schap Bouwvereeniging Eigen Haard te Mid
delburg.
In een correspondentie uit Curasao aan de
Asser cour. wordt gemeld, dat door de hh.
Scholten en Tindal, directeuren van de Kon. Ned.
West-Indische mail, en eenige anderen voor 4
ton een groote werf op het eiland is aange
kocht, om te dienen -» oor aanlegplaats voer
stoombooten, zeilschepen en andere vaartuigen.
Daarbjj bebooren woonhuizen, pakhuizen, andere
gebouwen en een groote opslagplaats.
Dit alles is gekocht en wordt voorbereid met
bet oog op het kanaal van Panama, want als
dat kanaal na zeven of acht jaar geopend wordt
voorspelt en hoopt men, dat Cura9ao met zijn
beroemde haven een druk handelsstation zal
worden, waar dan ook gelegenheid moet bestaan
voor dokken en reparatie van stoomschepen-
Yrjjdag is het nieuwe werk van Stanley
in tien talen verschenen. In de voorrede uit
Stanley opnieuw zjjn misnoegen over Emin
pacha's gedrag.
Aan de N. Rt. Ot. wordt uit Londen ge
seind, dat Sarah Bernhardt ernstig ziek ligt.
Zij viel in onmacht, toen de voorstelling
nauwelijks aangevangen was. Deze moest dien
tengevolge gestaakt worden.
Zaterdagmorgen zijn op de begraafplaats
van Montmorency de overbljjfselen van den
grooten Poolschen dichter Adam Mickiewicz
uitgegraven om naar Krakau overgebracht te
worden. Verscheidene sprekers voerden het
woord, o. a. Ernest Kenan.
Yoor de 15 rjjksbeurzen aan de rijks
kweekscholen hebben zich aangemeld te Mid
delburg 24 candidaten, te Maastricht 19, te Gro
ningen 34, te Deventer 32, te 's Hertogenbosch
16 en te Haarlem 39.
Vrjjdag werd te Renesse de 46e algemeene
vergadering der vereeniging van onderwjjzers
in 't arrondissement Zierikzee gehouden, onder
voorzitterschap van den vice-president, den heer
H. J. Bastmeijer. 't Aantal opgekomenen was
niet groot: 22 leden en twee voorstanders,
waarbjj de beer J. Hoogenboom Bz., burgemees
ter van Renesse.
De president, zoo schrijft men ons, opende
de bijeenkomst met een barteljjk welkom aan
de aanwezigen. Hjj zeide met schroom de lei
ding op zich te nemen van een vergadering,
die zooveel moest missen, wat vorige bijeen
komsten aangenaam en belangr jjk maakte het
zangkoor was met zijnen directeur tehuis ge
bleven, van de leden bijna de helft niet opge
komen, de inleider van het eerste punt ter
bespreking afwezig. Moge, zoo eindigde hjj
zjjne toespraak, de afwezigheid van zoovelen
geen bljjk van verflauwde belangstelling zjjn,
geen bewjjs van versagen in dezen moeiljjken
tijd voor het openbaar onderwjjsmoge het
blijken dat wjj allen vast bljjven houden aan
het aloude Zeeuwsche devies Lucior et Emergo.
Tot voorzitter werd gekozen de heer G. Kok Jr.,
nieuw benoemd arrond.-schoolopziener.
Aan den wedatrjjd in het voor de vuist spre
ken namen ditmaal gelukkige uitzonde
ring 7 onderwjjzers deelmet een ge-
Ijjk aantal punten werden prjjs en premie
behaald door de heeren M. Waale en S. van
der Wejjde van Zierikzee.
Daar de heer Oosterman uit Zierikzee niet
was opgekomen, kon punt 1 De noodMkelijkheid
van algemeene kennis voor den onderwijzer niet
worden ingeleid en daarom kreeg de heer Pol
dermans, onderwijzer te Haamstedehet woord
tot inleiding van het onderwerp »Het gym
nastiekonderwijs op de lagere school."
Hjj wees op de minachting, waarop door velen
over gymnastiek werd gesproken, over de ver
warring van gymnastiek met kunstenmaken en
gaf aan wat de gymnastiek moet bedoelen, en
hoe zjj haar doel moet bereiken. Daarop ging
hjj na of gymnastiek noodig is voor de jeugd
in stad en lande, betoogde haar nut zoowel voor
jongens als voor meisjes en betuigde zijne inge
nomenheid met het deel der wetswijziging, dat
gymnastiek verplichtend stelt.
Vervolgens beschreef hij, wat men onder vrije
en ordeoefeningen te verstaan heeft, en betoogde
de voortreffelijkheid van het gymnastische boven
het zoogenaamde vrije spel.
Als plaats voor deze oefeningen achtte spre
ker de gewone schoollokalen ongeschikt, zoowel
om de aanwezigheid der gewone schoolmeuhelen,
als om de aanwezige stof. Waar men geen
geschikt lokaal heelt, kan men ze in de lucht
houden, wat echter bij ongunstig weer be
zwaarlijk zal gaan.
De daarop volgende discussie liep hoofdza
kelijk over de opleiding voor het verlicht exa
men in de gymnastiek. Men achtte het wen-
scheljjk dat vele onderwijzers zich daarvoor
bekwaamden, maar meende dat het velen niet
zou aanstaan, daarvoor nog uitgaven te doen,
vooral niet nu overal de traktementen bet
minimum naderen. Men meende dat door het
rjjk, hetwelk vroeger 200 aan de onderwjjzers-
gezelschappen uitkeerde en nu slechts f 75
geeft, licht eene bjjdrage kon gegeven worden
om velen onderwjjzers de gelegenheid te schen
den zich in dit nieuwe verplichte leervak te
bekwamen.
Na eenige discussie over huishoudelijke aan
gelegenheden sprak de heer Van Driel, oud-
boofd der school te Serooskerke, nog een enkel
woord over den tegenwoordigen toestand van
bet openbaar onderwijs en eindigde met zijn
vreugd uit te spreken, dat hem nog eens was
gegund deze vergadering bij te wonen. De
voorzitter sprak zeker in den geest der verga
dering toen hij den heer Van Driel zjjnen dank
betuigde voor diens tegenwoordigheid.
Met een zeer gezelligen maaltijd, waaraan
bjjna allen deelnamenwerd de feesteljjke
bjjeenkomst besloten.
De mach.-leerl. 2e kl., van de opleiding
te Hellevoetsluis, die in de vorige week voor
eene commissie van zee-off. het overgangs-ex.
voor de hoogste kl. hebben afgel., zijn allen
geslaagd en met verlof vertrokken.
Ter benoeming tot. leeraar in de practische
zeevaartkunde, den scheepsbouw en de stoom
werktuigkunde te Delfzijl zjjn voorgedragen de
heeren C. W. Rensen, te ZierikzeeJ. W.
SchipperB, te HarlingenH. K. Koning, te
Amsterdam.
In het vervolg zullen wjj ter voldoe
ning aan den wensch van eenige lezers
onderstaande wekeljjksche opgaven uit de Ker
kelijke courant overnemen.
Bjj de Ned. Herv. gemeente beroepen naar
Dordrecht, W. van den Bijtel Jr., te Eibergen;
naar Bergeik G. Mouthaan, te Rottevalle naar
Zuid-Laren J. Sannes Spandau, te Beets.
Bedanktvoor Zwammerdam 0. J. van Arkel,
te Noordwjjkerhoutvoor Hoogmade c. a. H.
W. Eigeman, te Nieuw-Loosdrecht.
Aangenomennaar Middelie en Axwijk A.
Febter, te Wieringerwaard.
Herst. Ev. Lutb. kerk. Beroepen naar Enk
buizen C. W. Boblmann, te Delft.
Niettegenstaande de kletterende regen
buien gisteren middag het verblijf aan de Los-
kade alhier alles behalve aangenaam maakten
en de stoomboot, die de heeren uit Molenbeek
St. Jean moest aanbrengen, een drie kwartier
op zich wachten liet, waren toch bjj de aan
komst der Belgische pleizierreizigers heel wat
Middelburgers tegenwoordig.
Tegen dat de boot aan de kade kwam, was
de regenbui over en nog vóór zjj gemeerd werd
bad bet muziekkorps der d.d. schutterij de
beleefdheid de Harmoniesociëteit met de Bra-
ban^onne te verwelkomendit werd door bet
Belgische korps met de uitvoering van onze
volksliederen beantwoord.
Aan den wal gekomen werd bet bestuur der
Harmonie gecomplimenteerd door een tweetal le
den van de vereeniging Uit hei volk— Voorhetvolk,
waarna men zich in rij en gelid Btelde en met
de schutterij-muziek aan het hoofd door de
voornaamste straten naar het Schuttershof toog.
In den tuin werd door de schutterjj nog
maals de Brdbanfonne uitgevoerd, terwijl door
de Belgische heeren ook weder de nationale
liederen werden ten gehoore gebracht.
Tegen twee uren begaven zich, wat met het oog
op het regenachtig weder te verwonderen was,
nog al tameljjk velen naar den Schuttershof tuin,
waar de Harmonie een matinée geven zou.
Of wel al de 80 muzikanten, die het korps
telt, onder de leiding van mr. Augs. Lauwere
vereenigd waren, betwjjfelen wijtrouwens dat
deed aan de uitvoering van het programma
zeer weinig af.
De verschillende nommers werden door het
publiek met genoegen gehoord, terwjjl telkens
een luid applaus van de tevredenheid blijk gaf.
Het concert sloot met het Wien Keer lands
bloeddat op verzoek van de aanwezigen door
het Belgische volkslied gevolgd werd.
De heer P. D. Koning, die de Belgische heeren
by de aankomst had toegesproken, deed dit ook
voor bun vertrek uit bet Schuttershof. Hjj
dankte de musici voor bet genot, aan de Mid
delburgers verschaft, en sprak de hoop uit dat
ook by hen het tochtje naar Zeeland aange
name herinneringen zou nalaten.
Omstreeks Kwart voor vijf vereenigde een
deel der muzikanten zich weder op de markt en
trok van daar, al spelend, omgeven van een
massa menschen naar de Loskade.
Daar kon men, het weder was nu droog,
over de hoofden loopen en die drukte bleef er
heereehen totdat onze bezoekers, spelend en
groetend by bet vertrek, door de bocht van het
kanaal aan de oogen der kykers waren ont
trokken.
Men schrjjft ons uit Vlissingen
Het was van daag geen echt Zondagweder;
regenbuien en zonneschpn wisselden elkander af.
Voor de plezierreizigers zag het er dus niet al
te best uit. De ondernemers van den tocht
naar Ostende behoeven dan ook geen sppt te
hebben dat bun plan niet is verwezeniyktde
hevige wind zou aan het genoegen van de reis
zeker veel afbreuk hebben gedaan.
De Bleepboot Goliath, primitief voor boven
bedoelden tocht afgehuurd, deed heden dieDst
als plezierboot tusschen Terneuzen en Vlissingen
en bracht een aantal reizigers uit Gent te
Vlissingen aan.
Ook de ss. Telegraaf deed zjjne gewone Zon-
dagsche reis.
Veel deelnemers waren er echter niet, veel
drukte was er dus ook niet, en we moeten dan
ook den thuisblijvers geluk wenschen, want om
voor pleizier op reis te zyn en dan door stort
buien overvallen te worden, is alles behalve
aangenaam.
Wel is waar klaarde het weder in den namid
dag op, doch dit was te laat voor onze pleizier
reizigers, die o. a. per Telegraaf reeds te vier
uren vertrokken.
Met ingang van 15 Juli a. s. is tot ge
meente-veldwachter te Ritthem benoemd A. A.
Geuze, thaüs agent van politie te Vlissingen.
By een timmerman te Waarde heeft zich
tusschen den muur en de lambriseering een
bijenzwerm genesteld.
Op de plaats,, waar zich een anker in den
muur bevindt, vinden ze hun ingang. Binnen
een twintigtal jaren is dit de derde maal, dat
erop diezelfde plaats zich een byenzwerm bevindt.
Omtrent den stand van den oogst op
Noord-Beveland meld men ons
Er zal dit jaar heel wat minder stroo zjjn
dan in '89, vooral van het wintergraan. De
zomergerst en de haver kunnen nog verbeteren
by gunstig weder. De erwten, juin en paarde-
penen zien er gezond uit, maar zpn over 't alge
meen zeer slecht opgekomen. De paardeboonen
staan in rpken bloei. Suikerbieten en mangels
staan, op enkele uitzonderingen na, zeer goed.
Het vlas is veel minder, men vindt maar enkele
stukken goed. Er is niet veel koolzaad in
'tland, maar wat er is, is goed; op enkele
blokken trof uw berichtgever stengels van 2
tot 2.10 meter aan. De aardappels op 'tland
laten veel te wenschen overin de tuinen
zyn ze beter. De weiden zjjn ruim van gras
voorziende eerste snede van klaver en lucerne
stond verre beneden die van 't vorige jaar.
Lang en breed is zoo schrjjft men ons
gesproken en geschreven over de schade,
welke de schollevaars toebrengen aan de vis-
scheryen in Zeeuwsch-Vlaanderen O. D. en aan
die op de Wester-Schelde en wel voornamelijk
werden er mede bedoeld de massa van die
vogels, welke zich ophielden onder de gemeente
Zaamslag.
Thans echter zijn, na een langdurige jacht,
waartoe enkelen zich vrywillig en op eigen
kosten leenden, die schadeljjke vogels uit hunne
wjjkplaats in genoemde gemeente verdreven
en houden zich nu, naar men verneemt, in de
boomen van een landbouwerBweide in de ge
meente Axel op.
't Ware te wenschen dat ook aldaar met
het jachtmaken werd voortgegaan, opdat de
voortteling zooveel mogelpk worde belet, wat
het algemeen belang stellig vordert.
Uit Breskens schryft men aan het Week
blad voor Zeeuwsch "Vlaanderen W. D., naar
aanleiding der benoeming van den heer G.
Heuff, directeur van de Stoomtram-Maatschappjj
Breskens-Maldeghem, tot directeur der Gelder-
sche Stoomtram-Maatschappy, het volgende:
Ofschoon wy genoemden heer deze promotie
van harte gunnen, spyt het ons voor de jeug
dige maatschappy, dat zij den kundigen,
yverigen en doortastenden ambtenaar moet
mjssen, die in de drie jaar, gedurende welke
hy hier werkzaam is geweest, zoo herhaaldeiyk
getoond heeft, dat hy de rechte man was om
aan de nieuwe onderneming levensvatbaarheid
en levenskracht te geven. Onder zyne energieke
leiding heeft zich de Stoomtram-Maatschappy
alhier krachtig ontwikkeld, er i» een degeljjk
