LAATSTE BERICHTEN.
Verspreide Berichten.
f erloopiiEn ei VeroacMiiffl in Mi.
LANDBOUW.
VERKOOPINGEN. ENZ.
De vraag, of deze aangelegenheid van pro
vinciaal belang is, zoodat een subsidie uit de
provinciale kas gewettigd kan beeten, beant
woorden ged. staten na ernstige overweging
toestemmend.
Al is eene zaak in de eerste plaats van
gemeentelijk belang, bemoeiing van de provincie
en van het rijk wordt daardoor niet uitgesloten.
Reeds vroeger werd in een dergelijk geval
subsidie door de provincie verleend, voor de
herstelling van geschilderde glazen in de
Nederduitsch-Hervormde kerk te Biervliet.
Dat Brouwershaven buiten staat is zelve de
op ongeveer ƒ7000 geraamde kosten te dragen,
behoeft geen betoog, daar de gemeente door
achteruitgang van handel en scheepvaart ver
armt en in zielental vermindert.
Ged. staten vinden in het bovenstaande, in
verband met het reeds door het Rijk toege
zegde subsidie van 2000, vrijheid voor te
stellen, om aan de gemeente Brouwershaven
voor het herstel van het stadhuis een subsidie
toe te kennen van 1/3 in de kosten tot een
maximum van 2300.
Voorts stellen ged. staten voor aan het be
stuur van het 43e Nederlandsch landhuishoud-
kundig congres een subsidie van 1000 toe
te kennen.
De aanstelling van een archivaris van wege
het rjjk, ter beheering van het oud-archief in
Zeeland, maakt wjjziging noodzakelijk der in
structie voor den griffier der Staten. Ged.
Staten doen een hiertoe strekkend voorstel.
Het verzoek van den gemeenteraad van
Stavenisse om een renteloos voorschot voor
wegsverbetering voor de bestrating met ba-
zaltkeien van den weg, loopende van het
gemeentebuis tot den Oudelandschen dijk, Dorps
straat en Stoofdjjk no 5 gedeeltelijk en no 6 van
den ligger der wegen en voetpaden in die ge
meente kunnen ged. staten niet ondersteunen,
daar de bestrating van een groot gedeelte van
dien weg hun niet noodzakelijk voorkomt.
Het bestuur van het waterschap Bewester
Eede bezuiden St. Pietersdjjk en le gedeelte
van den Papenpolder verzoekt een renteloos
voorschot uit de provinciale fondsen voor de
bestrating met keien van het niet verharde
gedeelte van den weg van Sluis naar Eede.
Naar Ged. staten meenen verdient dat ver
zoek ten zeerste ondersteuning. Door de voor
genomen wegsverbetering zal eene goede ver
binding worden verkregen tusschen den keiweg
van Sluis tot de Kruisschans en den keiweg
van Aardenburg over Heille naar Middelburg,
in Vlaanderen, en derhalve eene aansluitende
verharde, zeer verkorte verbinding van de
hoofdkom van Sluis over de wijk Heille met
Middelburg in Vlaanderen.
Ged. staten stellen voor in te willigen de
aanvraag van het bestuur van het waterschap
Bewester Eede bezuiden St. Pietersdijk en le
gedeelte van den Papenpolder om een renteloos
voorschot tot een bedrag van ten hoogste
f 15980, voor het bestraten met keien van het
gedeelte van den weg van Sluis naar Eede
van de Kruisschans tot den weg van Aarden-
burg over Heille naar Middelburg in Vlaan
deren.
Uit Westelijk Zuid-Beveland schrjjft men
ons
Hoewel een flinke regenvlaag zeker van groot
nut zou zjjn, toch heelt ook de droogte der
laatste weken veel voordeel aan den landbouw
in deze streken gedaan. Wanneer de gewas
sen op onze klei maar eenmaal den bovengrond
goed bedekken, hebben ze niet zoo spoedig
behoefte aan regen, van de nattigheid hebben
zij eerder hunne bekomst. Van daar, dat de
graangewassen over het algemeen goed staan,
zij beloven wel niet zeer veel stroo, maar des
te meer beschot. Boonen en erwten tieren
bijzonder. Het koolzaad, dezen zomer meer
dan gewoonljjk te zien, is zwaar. De aard
appelen zjjn dit jaar vroeger dan anders. Niet
weinigen hebben ook hier reeds nieuwe aard
appelen gegeten. Dank zjj de droogte, valt de
smaak meestal mede. Over den oogst der late
aardappelen vallen nog geen voorspellingen
te doen, deze hangt nog te veel van allerlei
omstandigheden af. De uien staan nergens
slecht. Hard hebben het echter de wortelge
wassen, als penen, mangels en suikerbieten, te
verantwoorden. Zjj zjjn te klein om met hunne
bladeren den grond te beschaduwen.'
Ook in de tuinen heeft men geen stof tot
jammeren, ofschoon daar regen meer noodig is.
Kropsla b. v. kan wekeljjks eene bui best
verdragen. Erwten en boonen staan mooi, al
hebben enkele fjjnere boonsoorten wel wat al
te veel koud9 nachten gehad, vandaar de hate-
ljjke gele kleur.
De kooien zjjn vrij goed in groei, wanneer
zij ten minste niet te laat verplant zjjn. Koo
ien worden wel eens niet vroeg genoeg ge
zaaid en later niet bjj tjjds verplant, waar
door zjj in hun prille jeugd buitengewoon last
van de aardvlooien en later van de zomer-
droogte hebben.
Slecht staan bijna algemeen de wortelen en
kroten, om dezelfde reden als dit hunne stam
verwanten op het bouwland doen.
Ook met komkommers en augurken wordt
gesukkeld. De ooren van vele zaadhandelaren
moeten wel getuit hebben, daar menige ver-
wensching aan hun adres is verzonden. Toch,
al is al het zaad niet van puike kwaliteit, ligt
de oorzaak van het slechte opkomen en den
langzamen groei meer aan de droogte. Kom
kommers en augurken willen met zulk weer,
als wij thans hebben, wel eens begoten worden,
doch de gieter is een tuingereedschap, dat
hier in het bezit slechts van enkelen is.
Over de boomgaarden is reeds dikwijls ge
schreven. Daar verminderen de verwachtingen
met den dag.
Men schrijft ons uit Biervliet:
De afgeloopen week is eene zeer gunstige
geweest voor onze vlasteelers.
Eerst morgen, Dinsdag, is het Sint Jan en
de puike partjjtjes zijn door de Hollandsehe of
Belgische handelaars al opgekocht.
Niettegenstaande het bewerkt vlas niet duur
in de marktberichten genoteerd wordt, zjjn
hier hooge prijzen besteed. Tweehonderd gulden
per gemet, van eene enkele partjj nog daarboven
is niet weinig; en wat nu verkocht is, en dat
zijn vele hectaren, beliep van 150 gulden tot
188 of liever van 300 tot 400 francs. Door de
vlasnegotie was Zaterdag jl. de drukste markt
dag te fjzendijke sedert het voorjaarlJzendjjke,
Biervliet en Hoofdplaat zijn uitnemend geschikt
tot verbouwing van vlas. In de overige ge
meenten van dit kanton schijnt de bodem
minder geschikt.
Door het minder warme weder was er in den
grond te weinig groeikracht en bleef het vlas
éen of twee handen korter dan gewoonlijk.
Onze landbouwers zijn echter toch tevreden.
In bet Foncier's Journal, te Philadelphia
uitgegeven, wordt een allereenvoudigst middel
aan de hand gedaan om kippen en kippenhok
ken van ongedierte te bevrjjden. Men heeft
slechts de kippen te besprenkelen en de hokken
te wasschen met water, waarin aardappelen
gekookt werden. Het Journal staat voor de
deugdzaamheid van dit middel'je in.
De maaier en de patrijs.
Een onzer correspondenten schrjjft ons
Da hooitjjd is voor onze patrjjzen ontegen
zeggelijk de verschrikkelijkste tijd van het jaar.
De jager met zjjn tweeloopsgeweer, die in den
herfst met argusoogen zjjn jachtveld afloopt, is
voor* hem een echte wreedaard; maar nog veel
vreeseljjker wezen is de maaier. De eerste be
dreigt alleen zijn leven, dat in éen oogenblik is
uitgebluschtde laatste daarentegen doet hem
duizend dooden sterven. Verscheidene minuten
lang moet hij den dood verbeiden in alle etilte,
gekweld door eene onbeschrjjfeljjken angst, of
moet hjj het aanzien, dat men zjjn jongen ver
jaagt en martelt.
Stel u voor een patrjjs, die zijne broedplaats
heeft gekozen in het welige gras, opdat zjjn
nest, beveiligd door de lange grashalmen, niet
verstoord zou worden door roofvogels met of
zonder veeren. Rustig heeft hij de eerste broed-
dagen gezeten en zjjn instinct bereidt hem
reeds voor op den tjjd, waarop de lieve, vlugge
kleinen zich zullen uitpikken. Hoe meer deze
tijd nadert, hoe minder hjj zijn nest verlaat
en hoe vaster hjj zit. De eerste dagen was
een ratelende wagen voldoende om den schu
wen vogel te verjagen, maar thans kan men
hem dicht naderen, eer hij opvliegt. Daar
komt onze zeisman, die de beschermende hal
men doet vallen. Strook voor strook wordt
gemaaid, dus duurt het nog een lange poos,
eer hij bjj het nest zal komen. Het geluid der
snijdende zeis, die met groote kracht werkt,
dringt zeer duidelijk tot den broedenden vogel
door. Afwisselend schijnt het hem te naderen
en zich weêr te verwjjderen, maar toch neemt
het met regelmatige tusschenpoozen in kracht
toe.
De strook, die thans gemaaid werd, begrensde
wel zjjn nest, maar bestrjjken doet ze het niet.
Nu weer een nieuwe begonnenDe zeis nog
eens ferm gewetHet doodende staal nadert
thans weer, maar het zal weer wel, als straks
voorbij gaan. Het geluid wordt sterker en
sterkerHet kopje duikt lager en lagerDe
angst belet verder den zorgvollen vogel elke
beweging.
Nog een zwaai, nog een
De stoere, gebruinde maaier raapt den vogel
op, die, afgrjjseljjk verminkt, het brekend oog
luikt. De twaalf of veertien eitjes zjjn warm
en de beweging der reeds levende jongen is
duideljjk voelbaar. Nog een kwartier uur tjjds
en gjj, vreeseljjke zeisman hebt een vjjftien-
voudigen moord op uw geweten. Nu ja 1 een
maaier komt om te maaien en medeljjden met
een patrjjs zou belachelijk zjjn. Een patrjjs
is slechts een vogel
Het gebeurt soms ook, dat de patrjjs juist
eene korte poos voor de zwaaiende man zjjn
nest nadert, zjjne eieren heeft uitgebroed.
Natuurljjk verlaat hjj met zjjne kinderen de
gevaarljjke plaats en begeeft zich al dieperen
dieper in het weiland. Altjjd bljjft hjj even
wel in het lange gras, want het hooiveld is
uiterst onveilig voor de jongen. Het is te
kaal. Maar de jongen zjjn nog heel klein, en
de weide is omringd door diepe slooten. Daarom
komt eenmaal het oogenblik, dat hjj zich met
de zjjnen moet bloot geven aan het oog van
den ruwen man. Angstig piepend snellen de
jongen over de zwadden, zich nu en dan ver
bergende onder het nog versche gras. De lief
hebbende moeder verlaat hen nog niet. De
maaier laat op dit verrassend gezicht de zeis
zakken, en rept de stramme beenen, om de
kleinen achterna te zetten. Eén voor éen zoekt
hij ze te grijpen. Arme moeder die, in razernjj
vluchtende, uw jongen moet achterlaten in
handen van een beul. Als de avond valt en
de zeis stil ligt, zult gij terug komen om uwe
jongen te zoeken maar gjj zult ze niet vinden.
Als gjj zoekend en piepend het hooiveld zult
aftrippelen, zult gij u bedroeven over een paar
doode lievelingen maar u verblijden over de
levenden zult gjj niet. Zij zullen voor altijd
verdwenen zjjn.
Eenige dagen geleden was er een maaier,
die een nest van zulke kleinen, welke misschien
éen dag oud waren, in zjjn knapzak had. Toen
ik hem op het gruwzame van zulk een daad
wees, wjjl de jongen toch noodzakeljjk sterven
moesten, kèek hjj mjj verwonderd aan Nu,
een maaier komt om te maaien, en een patrjjs
is slechts een vogel.
Te Goes had Maandag door den aannemer
der werken aan het Goesche Sas de aan be 4e -
ding plaats van het bouwen van een sluis
wachterswoning, met bjjlevering van alle mate
rialen, aan de sluis van Sas van Goes. De
begrooting daarvoor beliep f 3200.
Het werk is gegund aan den heer M. Buiten-
djjk te Goes voor f 3131.
H. M. de koningin heeft aan de feest
commissie te Njjmegen officieel doen weten,
dat zjj voornemens is met de prinses de fees-
teljjkheden op den middag van 1 Juli e. k.
bij te wonen. Zooals men weet zal op dien dag
de optocht, die heden in Leiden gehouden
wordt, daar herhaald worden.
De deelnemers aan die maskerade hebben
zich, krachtens de wet op het dragen van
wapenen, moeten voorzien van eene machtiging
tot het bjj zich hebben van een wapen, voor
een bepaalden tijd afgegeven door den commis
saris des konings.
Men voegt er bjj, dat voor iedere vergunning
een recht van f 0.75 is geheven.
De heer mr J. N. G. Sassen heeft wegens
zijne wankele gezondheid aan den raad van
's Hertogenbosch eervol ontslag verzocht als
secretaris dier gemeente.
De heer C. Croll heeft bekend gemaakt,
dat hjj ophoudt lid te zjjn van den sociaal-
democratischen bond.
Te Leiden is Maandagmiddag een vierjarig
meisje door een wagen (yrerreden. De kleine
was onmiddellijk dood. m de St Mathiaskerk
te Maastricht zjjn twee offerbussen geledigd en
eenige versierselen ontvreemd.
Zaterdagmiddag waren in de duinen bjj
Egmond-Binnen twee jongens, een van 14, de
ander van 19 jaar, bezig konjjnen te delven.
Terwjjl de oudste zich in het hol begaf om
de dieren machtig te worden, stortte het zand
in en levenloos werd de jongen te voorschijn
gehaald.
Tegen drie veenarbeiders te Appelscha
is proces-verbaal opgemaakt wegens het zingen
van»Weg met den koning, leve Domela
Nieuwenhuis."
Drachten bezit ook een z. g. Millioenen-
juffrouw. Dat het mensch millioenen bezit is
niet geblekenmaar dat zjj gebruikeljjker
wjjze allerlei zonderlingheden uitvoert ligt
voor de hand. Daaraan dankt zjj haar repu
tatie. Nu weer heeft zjj beleefd allen, die
sterken drank verkoopen, verzocht haar zulks
pertinent te weigeren, wanneer zjj, der ver
leiding geen wederstand kunnende bieden, zulks
mocht komen vragen.
Deze vrouw, die zelfkennis schjjnt te bezitten
maar tevens er van houdt met haar eigen
zwakheid te koop te loopen, heet Trijntje de
Jong.
Onlangs zjjn weder groote phosphaat-
velden in de nabjjheid van Luik ontdekt. Aan-
zienljjke sommen worden er voor besteed.
Ingevolge de belofte door den rjjkskanselier
Yon Caprivi in den rijksdag gedaan over het
vergemakkeljjken bij hetgebruik der passen, heeft
het rijksbestuur over Elzas-Lotharingen bepaald,
dat voortaan van bet verplichtend bezit van een
paspoort zjjn uitgezonderd de reizigers, die Elzas-
Lotharingen slechts doortrekken zonder zich op
te houden en die dit door hun ticket kunnen
bewjjzen.
Drie der vroegere gevangenen van den
koning van Dahomey zjjn Vrijdagavond te
Marseille aangekomen, Zjj verklaren, dat de
Dahomeërs zich buiten toedoen van den koning
van hen meester hadden gemaakt en dat zjj
allerlei mishandelingen hebben te verduren
gehad. De koning had daarin veel verlichting
gebracht.
Volgens de te Kleef verschjjnende Volks-
freund, worden er onderhandelingen gevoerd
over den verkoop van de Bad- en Kur-Anstalt
en het badhotel te Kleef, tusschen den eigenaar,
baron Steengracht van Moyland, en een Engelsch
consortium van hötelhouders. Over de koop
som is men het reeds eens geworden, maar de
eventueele koopers behouden zich het recht
voor om den koop afhankeljjk te maken van
het slagen in het engageeren van een genees
kundige specialiteit, die aan de nieuwe inrich
ting zal verbonden worden. Gaat de koop
door, dan zullen de gebouwen, vooral Hotel
Styrurn, nog aanmerkeljjk worden vergroot.
Men koestert, volgens den Volksfreund, ge
gronde hoop, dat dr Mezger, thans te "Wiesbaden,
aan de nieuwe inrichting zal verbonden worden!!!!
Ondanks de genomen voorzorgen heeft
de cholera zich in tien dorpen der provincie
Valencia verspreid.
Een stoomboot op het Bienzer-meer liep'
op een roeibootje, waarin zes personen zaten.
Vier, alle kinderen, verdronken.
Een groot gedeelte van Rehtobel, in
Appenzell, is door brand verwoest. Vele in
woners verloren alles, wat zij bezaten.
Bij gelegenheid van de verkiezing van een
burgemeester te Kalosca, Hongarjje, ontstonden
ongeregeldheden, waarbjj drie personen gedood
en acht gekwetst zjjn.
Agar is Zondag te Algiers, terwijl zjj met
hare schoonzuster uit rijden was gegaan, door
de aan het hollen geslagen paarden uit het
rijtuig geworpen en vrjj ernstig aan het hoofd
gekwetst. Hare schoonzuster kreeg eene wonde
aan de borst.
De huisleiding voor electrisch licht was
Woensdag jl. oorzaak van een zwaren brand
in het fraaie huis van den bekenden Indischen
koopman Sassoc te Londen, Belgrave Square.
Er werd, niettegenstaande vier stoomspuiten
het vuur bedwongen, veel schade aangericht
door de vlammen.
Als een staaltje van de wjjze, waarop men
in Zuid-Afrika het overljjden van familieleden
aan bloedverwanten en vrienden in de nieuws
bladen pleegt aan te kondigen, laten wjj hier
onder zulk eene advertentie, onderteekend door
de weduwe, volgen
Zeer vroeg in den morgen van den lOen dezer
trad de Doodsengel mjjne woning binnen, om het
Goddel jjk bevel ten uitvoer te brengen. Met zijn
doodeljjk zwaard sloeg Hjj mjjnen beminden
Echtgenoot,Jjin den bloei zjjner jaren, in
den ouderdom Tan 32 jaren 'en zes maanden ter
neder, na wjj slechts 9 jaren het huweljjksgenot
in het huweljjksbootje op den gevaarvollen
Oceaan hebben gehad. Hij was hier onder bloed
verwanten en bekenden in achting. Zjjn liefdevol
voorkomen en houding waren beminneljjkallen
waren met hem iDgenomen. Reeds in zjjn jeug
digen leeftjjd werd hjj geroepen tot den Kerke-
dienst en bekleedde hjj zjjn ambt waardigin het
korte bestek van zjjnen dienst heeft hjj velen
opgewekt tot liefdadigheid in belang zjjner.Kerk.
Na een ziekbed van bjjna eene maand, hetgeen
hjj met alle geduld gedragen heeft, moest hjj
bezwjjken voor de macbt des doods. Voor mjj en
zijne ouders, vooral voor zjjn ouden en zieken
Vader, dien hjj tot vreugde was, is het een onher
stelbaar verlies, mjj nalatende met vier hulpbe
hoevende kinderen, om zjjnen dood te betreuren.
Ach mijn dierbaar Echtgenoot
Rust daar vrij in Jezns' schoot,
In die korte Echtverbintenis,
Brachten wij door met liefde.
Alhier in het aardsche dal,
Die ik nimmer vergeten zal.
Vroeg zijt gij mij voorgegaan,
Naar het beloofde land van Kanaan.
Wanneer eens mijn doodsdag daar mocht zijn,
En wij verlost van smart en pijn
Mogen staan in het Engelen koor,
Met het loflied den Hemel door.
Tevens breng ik mjjn barteljjken dank toe
aan d'voor zjjn deelneming in mjjn
droevig lot, en de troosterjjke woorden in het
sterfhuis mjj toegesproken, die ik nimmer ver
geten zal, alsmede aan drvoor zjjn ge
trouw bezoek en belangstelling den overledene
bewezen, bjjzonder aan oomdie in alle
opzichten bljjken heeft gegeven van Christelijke
deelneming in mjjn lot en belangstelling aan
den dag gelegd heeft in het beheer voor een
ordelijke begrafenis.
Voor den goedkoopen trein van Vlissingen
(stad), Middelburg, 's Heer Arendskerke, Goes,
Kruiningen, Bergen op Zoom en Rosendaal
naar Rotterdam (Delftsche poort), die morgen
(Woensdag) te 5.28 van Vlissingen vertrekt en
te 9.50 te Rotterdam aankomt, bestaat veel
animo.
Te Middelburg zjjn afgegeven 10 le kl., 60
2e kl. en 250 3e kl. biljetten, samen dus 320
plaatskaarten.
Voor de overige stations zjjn die cijfers res-
pectieveljjkVlissingen 10, 40, 150, 's Heer
Arendskerke 3, 10, 75, Goes 10, 25, 150, Krui
ningen 5, 45, 100 en Bergen op Zoom 5,10, 25.
*s Oravenliag-e. Tweede kamer. Bjj
de kamer zjjn ingekomen de ontwerpen tot
regeling van den krijgsdienst en tot wjjziging
van den suikeraccjjns.
Bjj het voortgezet debat over het militair
onderwjjs heeft de minister van oorlog uitvoerig
het ontwerp verdedigd als noodzakeljjk in het
belang eener ruimere opleiding van officier. De
cadettenschool verdedigde hjj als ongevaarlijk
en nuttigdoor dit voorstel is de practische
vorming van officieren beter verzekerd.
Afzonderljjke toelatingsexamens acht de mi
nister in het belang der eenheid zeer noodig.
De vakken, die in het program van dat exa
men zjjn weggelaten, zjjn voor militairen niet
noodig. Bevordering bjj keuze zal nooit een
bijzonder prerogatief mogen worden voor de
officieren van de krijgsschool.
Bjj aanneming van het ontwerp, is de ope
ning der cadettenschool niet vóór 1892 te ver
wachten en de eerste toelating tot de acade
mie niet vóór 1894. De laatste toelating aan
den artilleriecursus te Delft en de militaire
school te Haarlem zou dus geschieden in 1893
en die scholen zouden dan nog tot 1896 moeten
bestaan om alle adspiranten af te leveren.
De heer Van Löben Seis vroeg inlichtingen om
trent het militair karakter der cadetten aan
de academie en de cadettenschool.
Bjj de replieken hield de heer V ermeulen
vol dat het eind-examen eener hooge re bur
gerschool niet voor toelating aan de militaire
academie mocht gelden, wat de heer Zaajjer
nader bestreed, die de volkomen onpartjjdig-
heid der provinciale examen-commissiën M. O.
volhield en erop wees dat daarvoor ieder, ook
niet-leerlingen eener hoogere burgerschool
examen kan afleggen.
De minister van oorlog verklaarde nog dat
de cadetten, ook der cadettenschool de krijgs
artikelen moeten onderteekenen en dat ook
nog in 1891 op den bestaanden voet cadetten
aan de academie zullen worden toegelaten.
Het algemeen debat is hierop gesloten.
Leiden. De maskerade-feesten slaagden
tot heden uitstekend.
Het weêr was dezen dag prachtig en de
schitterende stoet van gecostumeerden, die te
drie uur s-.jjn eersten omgang deedwekte
algemeene bewondering.
Duizenden en duizenden waren saamgestroomd-
Gent, De Maandagavond gehouden mee
tings ten gunste van het algemeen stemrecht
werden door een jovertalrjjke menigte bezocht.
Aan den optocht namen een 3500 tot 4000
manifestanten deel. Er heerschte de beste orde.
Na ontbinding van den stoet begaven vele
arbeiders zich naar het locaal van de Vooruit.
Berlijn. Dr Miquel is tot minister van
financiën in Pruisen benoemd. Zjjn plan tot
hervorming der geldmiddelen werd goedgekeurd
door den keizer en den rjjkskanselier.
Jiew.Vork. De president der republiek
San Salvador is na een feestmaal plotseling
overleden. Bjj de daarop gevolgde paniek
werden drie generaals gedood. De opperbevel
hebber van het leger aanvaardde de regeering
en herstelde de rust.
IWadrid. De gezondheidsraad verklaarde
de ziekte in Valencia voor Aziatische cholera.
Gisteren kwamen geen nieuwe gevallen te
Rugat en Gandia voor.
Datum.
Plaats.
Voor werpen.
Information
25
Juni
Koudekerks,
Hofsteedje,
Loeff.
26
Tholen,
Inspan,
Wagtho.
28
m
Arnemuiden,
Huis,
Verhef).
1
Juli
Aagtekcrke,
(verb.) Land,
Loeff.
1
Middelburg,
Meubels etc.,
Notarishuis
2
0
Koudekerke,
Inspan,
Loeff.
3
0
Middelburg,
Land,
Slegt.
9/16
Zoutelacde,
verb, wei- Scbouwl. Loeff.
10
0
Rilland,
Paarden enz.,
Liebert en
de R.Bresser
11
m
Oostkapelle,
Hofstede,
Tak.
12
n
Serooskerke,
Hofsteedje,
Tak.
16
m
Middelburg,
Huis,
Slegt.
Tak.
23
0
Oostkapelle,
Inspan enz.
25
0
Serooskerke,
Hofstede,
Verheij.
29
0
Serooskerke,
Inspan enz.
Tak.
0
Veere,
Hofsteden,
Tak.
u
Middelburg,
Huis,
Verheij.
n
TIVEROE IA llli:Kl
Grensgeschil met Suriname.
Het voorloopig verslag der kamer is ver
schenen over het ontwerp tot goedkeuring der
verklaring met Frankrijk aangaande de bevoegd
heid van den scheidsrechter in het geschil
over de grensscheiding tusschen Suriname en
Fransch-Guyana.
Van verschillende zjjden klaagde men over
schraalheid der toelichting en drong men aan
op meer inlichtingen betreffende de beweeg
redenen die tot deze verklaring hadden geleid.
Op verzoek der comm. van rapporteurs heeft
de regeering onder geheimhouding overgelegd
het gevraagd journaal van een reis naar de
Marowjjne, in 1860 gedaan door de heeren
Eyken Sluiters en Slengarde, en het verslag
der in 1861 ter zake der grensregeling benoemde
gemengde commissie. Zjj maakt bezwaar tegen
de gevraagde overlegging van de correspon
dentie tusschen Nederland en den souverein,
aan wien de arbitrage is opgedragen, en de
briefwisseling, omtrent die arbitrage tusschen
Nederland en Frankrijk gevoerd.
In de afdeelingen werd opgemerkt dat de
conventie met Frankrijk eerst is aangenomen,
nadat de regeering had verzekerd, dat de eeni
ge vraag was of de Lawa dan wel de Tapana-
hony de grens vormde.
Uitvoerig werd de geschiedenis der zaak uit
eengezet om aan te toonen, dat dit werkeljjk
ook de eenige vraag is. Hoe is het dan te
verklaren dat de arbiter juist in de beperking
der arbitrage tot deze kweBtie bezwaar heeft
gezien Heeft Frankrjjk thans een andere
omschrijving aan het geschil gegeven dan
vroeger Dan bewjjst dit, dat de regeering
niet voldoende bekend was met de tegenwoor
dige inzichten van Frankrjjk en bjj het voeren
der onderhandelingen omtrent de conventie in
waakzaamheid en beleid is te kort geschoten.
De twijfel of het geschil in de conventie wel
duidelijk genoeg was omschreven, bljjkt inder
daad volkomen gegrond te zjjn geweest en men
meende, dat de regeering, door met die om
schrijving genoegen te nemen, 's lands belang
niet behoorljjk had behartigd.
Tegen deze conclusie kwamen vele andere
leden met kracht op. Er was voor de regee
ring geenerlei reden geweest om te vreezen,
dat de in overleg met Frankrjjk gekozen om
schrijving later bjj die mogendheid eenig be
zwaar zou ontmoetenwel, daarentegen om te
verwachten dat zulk eene omschrijving juist
door Frankrjjk zou worden gewaardeerd als
een bewjjs van de ernstige begeerte der Ned.
regeering om, bjj de handhaving van Neder
lands rechten, op de meest onbekrompen wjjze
en in den voor Frankrjjk meest voordeeligen
en aannemeljjken vorm aan het door die
mogendheid opgeworpen geschil een einde te
maken.
Dat Frankrjjk later met fdie omschrjjving,
om welke reden dan ook, geen genoegen heeft
genomen, kan men in geene deele aan de re
geering verwjjten. De regeering is door te
eenenmale van haar onafhankeljjke omstandig
heden geleid voor den arbiter eene andere be
voegdheid te vragen.
Die vraag pleit geenszins tegen haar beleid
en is evenmin het gevolg van eenig door haar
gepleegd verzuim.
Voorts werd opgemerkt dat thans aan de
arbitrage éene mediatie is toegevoegd en par
tgen volgens art. 2 zich verplichten, zich daar
naar te zullen gedragen. In plaats van eene
rechterljjke uitspraak te verkrjjgen zal men zich
eene transactie kunnen zien opgelegd. Eener-
zjjds meende men dat de zaak voor Nederland
zoo goed staat dat het uitzicht op eene trans
actie voor ons land niet gewenscht kan geacht
worden. Men keurde dus af dat de regeering
de verklaring had geteekend.
Men had veeleer als de arbiter bezwaar
maakte een ander kunnen kiezen, of
moest het tot transactie komen zelf daarom
trent met Frankrijk onderhandelen, dan die
transactie overlaten aan een arbiter, die, hoe
onpartjjdig ook, minder de toestanden kent dan
partjjen zelf en door het trekken van een wille
keurige grensljjn, groote moeieljjkheden in de
toekomst in het leven zou kunnen roepen.
Ware het niet beter te wachten totdat de
moeieljjkheden tusschen Frankrjjk en Brazilië
over de grensscheiding zjjn opgelost?
Anderzjjds meende men dat eene transactie
met Frankrjjk tot verdeeling van het betwist
gebied zou strjjden met 's lands waardigheid
en belang, doch dat het hier iets geheel anders
geldt, nl. uitbreiding van de bevoegdheid van
den arbiter. Hoe sterker de argumenten zjjn
welke voor de Nederl. opvatting pleiten, des
te minder gevaar bestaat dat de arbiter een
andere grens dan de Lawa zal aanwjjzen. Men
mag vertrouwen dat de regeering niet zonder