N°. 146. 133" Jaargang. 1890" Dinsdag «JÉ»» 24 Juni. Brieven uit de Hofstad. Verspreide Berichten. mm Deze courant verschijnt d a g e 1Q k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-2 Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel: Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle dankbetuigingen: van 17 regels 1.50; iedere regel meer /0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Middelburg 23 Juni, LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. VERKOOPINGEN. ENZ. Burgerlijke stand. ifii)i)iji!(i{(.s(in; courant. wy 20 Juni 1890. Het is een afgezaagd onderwerp, de zooge naamde spui-kwestie, maar telkens gebeurt er weer iets, waardoor zp een nieuwe gedaante verkrpgt, en die gedaante is nu zóo potsierlijk, of wil men liever zóo treurig les extrémités se touchent, zou een der Haagsche bladen in volkomen onschuld zeggen dat het bijna onmogelijk is haar zwijgend aan te zien. In stinctmatig nijpt men den neus dicht als men over het spuien spreekt want welke Hage naar of vreemdeling met een eenigszins ont wikkeld reukorgaan kan langs onze grachten wandelen zonder te walgen maar de oogen kan men niet sluiten voor al de dwaasheden, die met deze zaak samenhangen. Na al de adviezen, voor en tegen het spuien gedurende het badzeizoen uitgebracht, heeft de gemeenteraad het noodig geoordeeld nog eens eene commissie te benoemen om een onder zoek in te stellen naar de gevolgen van het spuien voor Scheveningen. De commissie bestaat nit drie leden, waarvan éen lid uit den aard van zjjn ambt alleen heeft te constateeren of verontreiniging van het zeewater plaats heeft, het tweede of in dat geval middelen te vinden zjjn om zulks te voorkomen, het derde hoe de middelen moeten worden uitgevoerd, zoodat men over elk van de hoofdzaken eigenlijk slechts het advies van éen deskundige zal ver nemen. Of nu aan het oordeel van dien éenen persoon meer waarde zal kunnen gehecht worden dan aan het misschien tegenovergesteld gevoelen, vroeger reeds door andere deskundigen geopenbaard, is een vraag, die ik niet zal beslissen. Het lijkt intusschen wel vreemd om op die wijze meer licht te vragen en dat wel aan mannen, die misschien zeer bevoegd tot oordeelen zjjn maar toch niet gerekend kunnen woraen juist de allereerste in hun vak te zjjn. Er werden vroeger reeds, hetzjj gevraagd, hetzij ongevraagd, meeningen uitgesproken door man nen, die minstens evenveel te beteekenen hebben, zoodat men nu eigenljjk van het toeval laat afhangen welk gevoelen als het officieele zal bestempeld worden. Immers, daar deskundigen het zelden allen met elkaar eens zjjn, en in deze zaak reeds veel verschil van zienswjjze gebleken is, zal het officieele advies van slechts éen persoon weinig waarde hebben als han gende hier alles af van het toeval of men bjj een voor- of bjj een tegenstander van het zomer- spuien is te land gekomen. Ik spreek van toeval, omdat ik vertrouw te mogen aannemen» dat het oordeel van den gekozen deskundige niet reeds vooruit bekend was. Maar vermoedeljjk zal het uit te brengen advies van weinig invloed zjjn op de door het gemeente bestuur te nemen beslissing, daar het zoo goed als zeker is, dat dit niet tot spuien zal besluiten, ook al wordt de onschadeljjkheid ervan aan getoond men zal wel bezwjjken voor den drang, die voor niet spuien wordt uitgeoefend, afgescheiden van de mogeljjke gevolgen van spuien, enkel omdat de bekendheid dat gespuid zal worden de vreemdelingen van onze bad plaats, naar men beweert, verwijderd zal houden. Na al het leven over deze zaak, in het binnen- en buitenland door de belanghebbenden bjj bet Kurhaus gemaakt, kon die bewering wel eens juist bljjken. Het vooruitzicht, dat het ge meentebestuur toch niet tot spuien zal durven overgaan, heeft hen, die het eerst waren aan gezocht om de commissie uit te maken, daarvan teruggehoudenzjj wenschten niet te werken in het vooruitzicht dat het toch niets baten zou, al beweren zjj het gemis van nadeel door het spuien voor het zeewater waar de te nemen beslissing reeds vooruit vaststaat zou het on derzoek verloren moeite zijn. Als die heeren geljjk hebben, is het toch wel wat erg, dat tienduizend gulden zal besteed worden aan dat nutteloos onderzoek, hetwelk dan niets dan een wassen neus zal zjjn 1 De directeur van de maatschappij Zeebad Scheveningen achjjnt echter nog niet geheel ge rust te zjjn op de beslissing en heeft gemeend nog eens een buitengewone bangmakerij te moeten in toepassing brengen. Hjj heeft nam. openlijk gedreigd, als er des zomers gespuid wordt, tegen de gemeente te zullen procedeeren tot ontbinding van het erfpachts-contract met vergoeding van schade. Nu als die vlieger mocht opgaan, zou de gemeentekas ongetwjjfeld ontzaglijk moeten bloeden maar het is zeer de vraag of het proces door de maatschappjj sou gewonnen worden. Intnsschen beroept zjj zich op het oordeel van, zoo het heet, bekwame en voorname rechtsgeleerden. Die laatste qualifieatiën mogen echter in twjjfel worden getrokken op grond van de verklaringen van den heer Reiss zeiven. Volgens dezen zonden die juristen verklaard hebben, dat het verlies van het proces mocht het daarmede eindigen der maatschappij hoogstens op een twaalfhon derd gulden zou te staan komen. Die ver zekering nu is zóo dol, dat geen bekwaam advocaat die ooit geven zal. Nooit zjjn de kosten vooruit te berekenen, omdat die natuur, ljjk afhangen van allerlei omstandigheden, waaraan partjj zelve meestal niets veranderen kan. Vooreerst kan men in deze zaak wel rekenen op die instantiën, die op zich zelve de rekening reeds hoog makeD, maar dan zjjn allerlei incidenten mogeljjk, die de uitspraak vertragen en tot groote onkosten kunnen leiden. Men denke maar eens aan het honden van eene enquête, aan een onderzoek van deskun digen en zoo al meer. Hierop heeft de tegen- partjj soms nog meer invloed dan de eischer. Die kosten-rekening doet derhalve het ver moede rjjzen, dat het geheele advies, waarop de heer Reiss zich beriep ten bewijze van de goede kansen om een eventueel proces te win nen, is uitgedrukt pour le besoin de la cause. Daarenboven zou het toch al heel treurig ge steld zjjn met onze gemeenteraadsleden als zij zich door zulk een bangmakerij lieten afhou den van een besluit, waarnaar heel Den Haag snakt als een visch in een moddersloot, naar lucht en versch water. De spui-kwestie is ook al in verband ge bracht met het aftreden van mr Lisman als wethouder van openbare werkenmen meent dat deze, die behoorde tot de meerderheid van het dagelijksch bestuur, welke voor het spuien was, niet de verantwoordelijkheid wil dragen voor de uitvoering van de tegenovergestelde beslissing van den raad. Ik kan evenwel ver zekeren, dat daarin niet de reden van des heeren Lismans aftreden moet gezocht worden; wie de geschiedenis van 's mans optreden en werken als wethouder van openbare werken kent en hem in den raad bjj de behandeling van zaken, tot zjjn departement behoorende, heeft gadegeslagen, zal trouwens wel beseffen, dat de heer Lisman ook afgescheiden van de spui-kwestie verlangt af te treden, en misschien deed mr Lisman zeer wijs niet uit eigen be weging heen te gaande fabricage is nu eenmaal niet zjjn vak. De electrische tram rjjdt nog steeds niet, al is het badseizoen reeds lang geopend ondanks de berichten, dat de laatste proefrit uitstekend heeft voldaan, schjjnt de zaak nog niet in orde te zijn. Nu, daarover mag men de maatschappij niet hard vallen, maar wat haar wel kwaljjk kan genomen worden is, dat zjj op de lijn, voor electrische beweegkracht bestemd, nu de paardentram maar steeds den winterdienst doet vervolgen en dus bjj het einde van de Koninginnegracht telkens den wagen doet omkeeren en niet doorrijden naar Scheveningen. Dit is in strjjd met de concessie. En vreemd genoeg of liever zooals in Den Haag te verwachten is laat het gemeentebe stuur dit maar stil toe. Ten slotte een eigenaardigheid van Scheve- ningen's visschersbevolking. In het bedrijf van koekebakkers heerscht in dezen tijd van het jaar eene bijzondere drukte doordien de gewoonte medebrengt, dat elke jongeling, die ter haring vangst uitvaart, van zjjn meisje, en elke man van zjjn vrouw een grooten koek mede aan boord krijgt. Die voor de getrouwden zjjn van eenvou dig maaksel, maar die voor de ongetrouwden zjjn overladen met sieraden in witte en gekleurde suikerik zag dezer dagen een reusachtig exemplaar, waarop zelfs het afscheid van de geliefden is afgebeeld en waarop een proeve van hoogere dichtkunst prijkt, luidende >Ga met uw schip in ruime sop, God schenke er zijn zegen op." De heeren Rooseboom, Seyffardt en Zaaijer hebben amendementen op de voorgestelde re geling van het militair onderwjjs. Zij hebben tot strekking 1. om de kadettenschool niet op te richten alvorens bljjkt, dat de geregelde aanvulling van de aan de militaire academie opengestelde plaatsen niet voldoende kan plaats hebben 2. om in de wet te bepalen, dat het onder wjjs in de vakken a tot o zich uitstrekt tot den omvang, die aan het einde van de 5e klasse eener rjjks hoogere burgerschool met vijfjarigen cursus wordt bereikt; dat het toe latingsexamen aan de kadettenschool zoodanig wordt geregeld, dat het in overeenstemming is met de kennis van jongelieden, die het onderwijs in de eerste drie klassen eener rijks hoogere burgerschool m^t vijfjarigen cursus met vrucht hebben gevolgd; en het toelatings examen aan de academie zoodanig wordt in gericht, dat het in overeenstemming is met de kennis van jongelieden, die het onderwijs eener rjjks hoogere burgerschool met vijfjarigen cur sus tot het einde toe met vrucht hebben ge volgd 3. om een nieuw art. 28bis op te nemen, luidende »Indien de opengestelde plaatsen voor het wapen der infanterie en voor dat der cavalerie niet alle worden vervuld door de leerlingen der kadettenschool en de jongelieden, bedoeld sub II van art. 24, dan wordt daarover be schikt ten behoeve van Nederlanders en zoons van Europeesche of daarmede geljjkgestelde ingezetenen der koloniën of bezittingen van het rijk in andere werelddeelen, onverschillig of zjj al dan niet aan het toelatingsexamen deel hebben genomen, mits zjj aan zekere ver- eischten omtrent leeftjjd enz. voldoen." Behalve dat, zooals Zaterdag nog onder Laatste berichten werd medegedeeld, de adj. contr. van de dir. bel. en het Trad. J. B. Craandjjk van Middelburg naar Groningen verplaatst is, zjjn nog verplaatst de adj. contr. J. G. ten Bokkel van Zwolle naar Haarlem en S. Post humus van Amsterdam naar Arnhem. Aanstaanden Donderdag verleent de minister van oorlog geene audiëntie. Geneeskundige kamergymnastiek voor het mannelijk en vrouwelijk geslacht van verschillende leeftijden door H. Edelman ia de titel van een werkje, dat dezer dagen is verschenen. Het doel er van is leeken op het gebied van gym nastiek een handleiding te verschaffen tot het uitvoeren van alzijdige lichaamsbewegingen binnenskamers en zonder onderwijzer. Ook tot het voorkomen of genezen van sommige onge steldheden kan het boekje met vrucht gebruikt worden. Het komt mij voor, dat de schrjjver zjjn doel volkomen heeft bereikt. De oefeningen zjjn kort, maar toch duidelijk beschreven, terwjjl een 42tal figuren in den tekst de be- scbrjjving nog ophelderen. De keuze en de volgorde der oefeningen is zoodanig, dat hjj of zjj, die ze alle uitvoert, de verzekering mag hebben, het lichaam methodisch en alzijdig te hebben geoefend. Al is de verklaring zoo dui delijk als men slechts wenschen kan, het zal toch niet overbodig zjjn dat iemand, die nooit gymnastiek-onderwjjs genoten heeft en zich met ernst op het gebruik van bovengenoemd werkje wil toeleggen, zich de bewegingen door een deskundige (onderwijzer of geoefend gym nast) eens laat voordoen. Op de juiste uitvoe ring der oefeningen toch komt alles aan. Dit is ook het gevoelen van dr. S. Sr. Coronel, die in een voorwoordeen zeer waardeerend oor deel over het werkje uitdrukt, dat het stellig en spoedig een welkome plaats zal innemen onder de meerdere dergelijke handleidingen, die reeds bestaan. De uitgever Kluwer te Yeendam heeft ge zorgd voor een net uiterlijk, goed papier en een helderen letter. De prjjs (90 cents) van het boekje, dat 74 bladzijden groot is, zal nie mand afschrikken. Jammer dat de figuren niet wat duidelijker en behagelijkerzijn uitgevallen. Mocht het werkje een tweeden druk beleven, dan is voorziening daarin, zoo niet een ver- eischte dan toch zeker een groote aanbeveling. Hun, die geen lid kunnen zjjn van een gymnas- tiek-vereeniging of de lessen op een cursus niet kunnen volgen en toch de gymnastiek willen beoefenen, kan dit werkje ten sterkste aanbevolen worden. Goes. P. van deb. Medlen. Heden treedt Sarah Bernhardt voor het eerst te Londen als Jeanne cTArc op. Mej. J. S. de Bats van IJzendjjke, wonende te Middelburg, is te Breda geslaagd bjj het examen voor apothekersbediende. Te Utrecht is voor het candidaats-examen in de rechten geslaagd de heer W. van der Os. Het seizoen voor avond-vergaderingen is eigenljjk voorbij, maar er zijn soms vraagstukken waarvan de behandeling, door onvoorziene om standigheden, even onmogeljjk vroeger kon geschieden als zjj thans uitgesteld kan worden. Zoo is het met de voorstellen tot wjjziging der statuten van de Liberale Unie, die binnen kort in do algemsene vergadering van die vereeniging zullen behandeld worden. Vooraf dienen nu daarover de afdeelingen hare meening te zeggen en daartoe zal Dinsdag a. (morgen), des avonds te acht uren, op de bovenzaal der sociëteit de Vergenoeging alhier gelegenheid bestaan voor de leden der kiesver- eeniging Eendracht maakt macht. Op die bjjeen- komst vestigen wjj in 't bjjzonder de aandacht. Het zou onverantwoord zijn, wanneer bjj zulk eene belangrjjke kwestie eene vergadering niet kon doorgaan, wegens onvoldoende opkomst. Aan de Tweede kamer zjjn o. a. ter natu ralisatie voorgedragen Petrus Bernardus Ram- meloo, visscher, wonende te Philippine; Wilhelm Philipp, le officier aan de stoomvaartmaat- schappjj Zeeland, wonende te Vlissingen, en Leonardus Pauwels, landbouwer, wonende te St. Jansteen. De luitenant-kolonel Van Nouhuijs heeft heden het garnizoen Middelburg verlaten tot bjjwoning van kadermanoeuvres. De Stad Middelburg van de Middelburg- sche maatschappjj van stoomvaart bracht Zondag hier weder een aantal Belgische pleizierreizigers aan. Ten deele bleven zjj in de stad, terwjjl een ander deel uitstapjes in den omtrek ervan maakte, 's Namiddags verlieten zij reeds weder onze gemeente. De Dnitsche keizerin-weduwe en haar dochters zullen Vrjjdag over Vlissingen naar Engeland gaan. Zjj worden door het jacht Victoria and Albert naar Port Victoria overge bracht. Men schrijft ons uit Vlissingen Het was Zondag heel wat drukker dan de voorafgaande Zondagen. Veel Belgische plezïer- reizigers waren wel niet opgekomen, maar heden werd de drukte van eene andere zjjde aangebracht. Omstreeks twaalf uren arriveerde alhier eene plezierboot uit Bergen op Zoom, die, behalve het muziekgezelschap Eendracht maakt macht een honderdtal reizigers aanbracht. Aan de dokkade werd de boot opgewacht door het Vlissing's muziekgezelschap Ons Ge noegen, dat, omstuwd door een talrijke menigte, de aankomenden verwelkomde met ons Neder- landscli volkslied, waarop natuurlijk de Borge naars het antwoord niet schuldig bleven. In optocht begaf men zich, de beide muziek korpsen met vaandels aan het hoofd, door de stad naar den Noordzeeboulevard, na alvorens eene serenade te hebben gebracht bjj den burgemeester, die in korte woorden den direc teur van het Bergsch muziekkorps dank zegde voor de betoonde attentie. Voor het café But werden door beide mu ziekgezelschappen nog eenige nummers uitge voerd, die de toejuiching verwierven van het talrijk aanwezige publiek. In langen tjjd hebben we onzen, toch zoo aangenamen Zeeboulevard, niet zoo druk be volkt gezienjammer dat onze Bergsche reizi gers zoo vroeg, te drie uur, weer moesten ver trekken we hebben hun echter geen vaarwel" maar wel een »tot weerziens" toegeroepen. De Antwerpsche reizigers vertrokken per Telegraaf op den gewonen tjjd. Tot bestuursleden van de pas opgerichte afdeeling van den Ned. Roomsch-Katholieken Volksbond te Vlissingen zjjn gekozen G. Tb. W. Klotte, J. J. Hujjsmans, Joz. O. Prein, A. J. Belfroid, A. Elands, C. D. Menting, M. J. Ratelband, Ch. Limonard, Ch. Milot. Het ledental bedraagt 140. Als bewjjs hoe lang soms eene besmette lijke ziekte in éen en hetzelfde huisgezin kan heerschen, meldt men ons, dat eene arbeiders woning te Kleverskerke sinds het begin van dit jaar besmet is verklaard door den typhus. Eerst werd een zoon aangetast, toen achtereen volgens de beide bejaarde ouders en thans nog ligt de jongste zoon aan dezelfde ziekte. Tot nogtoe is er echter geen geval voorge komen met doodeljjken afloop. Naar men ons uit Goes meldt is aan den heer G. J. van den Bosch te Wilbelminadorp voor zijne schoone inzending van paarden, rundvee en schapen op de vorige week gehou den landbouwtentoonstelling te Goes nog toe gekend eene gouden medaille. Aan de Christeljjk Gereformeerde gemeente te Nieuwdorp is door wjjlen den heer J. de Jager te 's Heerenhoek een legaat van 1000 bemaakt, vrjj van successierechten. By een landbouwer onder Haamstede vond men Zaterdag morgen een kind van zes maanden in den wieg gestikt. Men vermoedt de ouders waren afwezig dat de kleine zich heeft omgekeerd en geen macht heeft gehad om zich om te wenden. In de onlangs door ingelanden van de polders Beoosten- en Bewestenblij gehouden vergadering is naar men ons uit Axel meldt besloten bjj de eerste verkorting onder die gemeente over het zjjkanaaltje naar Hulst een steenenbrug te bouwen, tot de uitvoering waar van eerlang zal worden overgegaan. Is dit werk voltooid dan worden de beide deelen van dezen door het kanaaltje tot heden afgebroken weg, vereenigd, zeer ten gerieve van velen. Door het waterschap 's-Heer Arendskerke is Zaterdag 11. te Heinkenszand bjj enkele inschrijving aanbesteed het maken van een nieuwen steenen duiker onder laatst genoemde gemeentetwee biljetten waren ingeleverd waarvan de hoogste inschrijver was A. L. de Jonge voor 785 en de laagste J. B. Koeh voor 610 aan wien het werk gegund is. Van 21—23 Juni. Middelburg. BevallenM. van Loo, geb. Broeke, d. C. van de Pas, geb. Dobbelaar, z. J. Renalda, geb. Van Houte, z. OverledenC. L. P. Smeltzer, ongeh. d. 19 j. S. C. Henning, ongeh. d. 42 j. S. Touten- hoofd, vrouw van J. M. Klittenberg, 39 j. A. Harpe, d. 3£ j. Van 14—21 Juni. Gobs. Bevallen E. A. Kujjper, geb. Hnsen, d. C. A. Verbeeme, geb. Thjjsebaard, d. M. A. Zoutewelle, geb. Van Hoorn, d. F. Geluk, geb. Goedhart, z. M. F. Fransen van de Putte, geb. Borel, d. OverledenG. Braam, wed' van P. J. Emond, 85 j. Zierikzee. GehuwdC. Douw, jm. 19 j. met E. Elsoot, jd. 16 j. Bevallen J. Stiphout, geb. Bakker, d. J. van de Panne, geb. Gaanderse, d. D. Willemse, geb. Koojjman, d. N. de Graajj, geb. Van Beveren, z. M. Stouten, geb. Hoogerhuis, z. J. van der Baan, geb. Bujjse, d. In de Zaterdag te Amsterdam door Het Pensioenfonds gehouden vergadering is bij acclamatie besloten tot ontbinding der ver eeniging De ontbinding gaat in 28 Augustus, den datum der oprichting van het verbond. Het archief zal ter plaatsing worden aangeboden in het rijksarchief. De vergadering besloot dankadressen te zenden aan Z. M. den koning en den minister van financien. Aan den dezer dagen nieuwbenoemden officier van gezondheid 2e klasse C. Le Nobel, bestemd voor den dienst in O.-I., is verlof ver leend tot nadere oproeping in afwachting van zjjn vertrek derwaarts. Bjj gelegenheid van het Zondag vóór acht dagen te Wouw gegeven internationaal con cours van handboogschutterijen liep een elf jarige knaap zonder argwaan voor een der doelen en werd door een juist aansnorren den pij', het linker oog uitgeschoten. De toestand v an den knaap was niet gunstig. In de Rotterdamsche diergaarde zjjn van de rijke verzameling Agaven, hoofdzakelijk afkomstig van het geschenk van jhr mr W. C. M. de Jonge van Ellemeet, 2 der grootste Agave americana (gewoonlijk de honderdjarige Aloë genaamd) in bloei gekomen. Een van dit tweetal is een zeer schoon, reusachtig exem plaar der bonte verscheidenheid. Beide zjjn zeer oude planten. Bjj de afdeeling aanvullingstroepen, welke Zaterdag per stoomschip Prins Frederik naar Batavia vertrok, bevond zich ook de bekende luchtreiziger P. J. H. Wolff, die als soldaat- schrijver dienst bij het Indische leger heeft genomen. Door een trein van de Gooische stoom tram, die aan den Oetewalerweg onder Utrecht militairen had uitgelaten, is Vrijdagmiddag, bjj het passeeren van den Rjjnspoor, een zoontje van- een conductear overreden. De locomo tief en twee wagens gingen over het knaapje heen dat onmiddelljjk dood was. In Den Haag scheen iemand by zonder veel haast te hebben, om een woning in het Voorhout te verlaten, 't Had er iets van, alsof hp de deur werd uitgegooid, terwyl een heeren knecht onmiddellijk daarna de deur opende om een hondje uit te laten, dat blpkens een kla gend gejank ook al met de punt eener laars tot vertrekken bleek te zyn aangespoord. 't Was een koopman in hondjes, die klaar*" biykelyk van een slechte rej» thuis kwaï»,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1890 | | pagina 1