SM N°. 138. 133® Jaargang. 1890. Dinsdag !k A3 Juni Deze courant verschijnt dagelijks; met uitzondering van Zon- en Feestdagen; Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel.' Bij abonnement lager.' Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle dankbetuigingen: van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Mïddeltóg 2' Juni. LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. RECHTSZAKEN. UIT STAD EN PROVINCIE -- ----- til I) I) Fill I lil.Sdli: Fill II1M. W Vheraometei. Agenten te Vlissingen: P.G. de Vet Mestdagh&Zoob, te Goes: A.A.W.Bollabb, te Kruiningen: F. v.d.Peijx, te Zierikzee:A. O. de Mooij, te Tholen:W.A.vab ,ti!verle«»!8« Middelburg 2 Juni vm. 8 u 60 gr. j Nieu wjskhdijzeb en te TerneuzenM. de Jonge. "Verder nemen alle postkantoren en boekbandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de i moeten des namiddags te eea uur m. 12 u 68 gr. ay. 4 u. 66 gr, F. j advertentie-bureau's van Nijgh Yak Ditmab. te Rotterdam, de Gebs. Belinïante, te "a Gravenbage, en A. de la Mm Azn, te Amsterdam. aan bet bureau bezorgd zjjn, willen Yerwaoht W. wind.jHoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jobes, opvolger. -zjj des avonds nog worden opgenomen De beer Henry Tindal heeft opnieuw een adres gezonden aan de Tweede kamer, waarin hij nogmaals terugkomt op de zoo herhaaldelijk door hem besproken feiten. Hij tracht nader aan te toonen, door zich te beroepen op den tegenwoordigen toestand, dat ons mobilisatie- plan niet deugt. »Bjj alle andere mogendhe den" zoo schrjjft hij - »worden de leger- inricbtingen telkens gewijzigd om maar steeds sneller gereed te zjjn dadelijk bjj het uitbreken van een oorlog. Wjj nemen echter altjjd nog aan, dat men ons niet zal aanvallen vóór wij ter verdediging gereed zijn. Dit is geen klei nigheid, hiermee zjjn dagen gemoeid. Het denkbeeld, dat wjj bij het uitbreken van een oorlog nog tjjd genoeg zullen hebben om de hoogstnoodige maatregelen te nemen, straalt door alles heen. Zoo hebben wij aan onze oostelijke grenzen twee sperforten, de forten bij Westerfort en bjj Panuerden. Beide iorten liggen dicht aan de grenzen Pannerden zelfs op slechts i uur afstands. De artillerie, die deze forten in tjjd van oorlog moet verdedigen, ligt in garnizoen teGorinchem. Elk on bevooroordeeld mensch kan nagaan, wie bij bet uitbreken van een oorlog bet meest kans heeft, om het eerst in het tort tezjjn, de vijand, of wel de artillerie, die met de verdediging is belast. »Wanneer men eene ernstige studie maakt van 's lands defensie, dan moet men wel tot de conclusie komen, dat onze weermiddelen er geheel op ingericht zijn om in tijd van oorlog bloedvergieten te voorkomen. Is dit werkeljjk het doel waarnaar men streeft, dan is het toch ge heel onnoodig jaarlijks een groot aantal mil- lioenen uit te geven, bestemd om, zooals beweerd wordt, het mogelijk te maken in tijd van oorlog onze onzjjdigheid te handhaven, of onze onaf hankelijkheid te verdedigen. »Sedert adressant zjjne vertrouwelijke brochure in 1888 aan de leden der kamer toezond, zjjn weder pl. m. 70.000.000 gulden uitgegeven voor de defensie des lands en toch zijn wjj nog even weerloos als toen. »Dit moet waarschijn ljjk toegeschreven worden aan de moeite, die het velen volksvertegenwoor digers schjjnt te kosten, om zich een juist denkbeeld te maken van den hacheljjken toe stand onzer weermiddelen. »A1 waren de toekomstige legerwetten het werk van een bekwaam deskundig man en niet het uitvloeisel van een samenstel van voorstellen van een staatscommissie, wellicht gewjjzigd naar de adviezen van inspecteurs, leiders van politieke partpen enz. enz'., dan nog zou ons dit voor het tegenwoordige niet baten. Zelfs de meest ideale legerwetten, die door het geheele Nederlandsche volk met geestdrift zonden wor den begroet, zonden voor het oogenblik geen heil aanbrengen. Het zal jaren duren voordat de gevolgen, ook van de beste legerwetten, zicb voldoend doen gevoelen. »Het wordt_hoog tjjd thans te beslissen of af dien tjjd 's lands onafhankeljj kheid in gevaar mag worden gebracht. »Het is alsof men met blindheid geslagen is. Men schijnt maar niet in te zien wat alle onbevooroordeelde deskundigen hier te lande en de voornaamste deskundigen in het buiten land voor zeker verklaren, -namelijk, dat ons land onherroepelijk te gronde moet gaan, wanneer men niet onverwijld besluit de meest energieke maatregelen te nemen. »Hoe weinig heusch de houding geweest is van de meerderheid der leden van de Tweede kamer der staten-generaal tegenover een per soon, die alleen werkt voor het welzjjn van zjjn vaderland, zoo acht adressant zich hierdoor niet ontslagen van den op hem rustenden plicht om te waarschuwen voor het bestaande gevaar Wellicht ook is hjj tot nu toe niet duideljjk genoeg geweest in het uiteenzetten der toe standen. »Hopende dat dit thans wel het geval zal zijn, verzoekt adressant eerbiedig dat het der Tweede kamer van de staten-generaal moge behagen bjj de regeering aan te dringen, dadeljjke maatregelen te nemen om de onaf hankelijkheid van ons vaderland te verzekeren, in welk geval alleen de wet tot verlenging van den diensttijd van twee lichtingen der nationale militie, een wet die aangenomen is in de kamezitting van 9 Mei jl., van eenig nut zal kunnen zjjn." nit afleiden, dat nu ook de geestverwanten van de Standaard, die vroeger steeds de schaa hielpen tegenhouden, zullen medewerken om het ooilam van een deel zijner vacht te ont doen ArnhCrt.) »Het kapitaal in portefeuille wacht als een te zwaar gewold ooilam op de schaar van den scheerder." Aldus spreekt de Standaard. Mag men er Blijkens een Zaterdag bjj bet departement van koloniën ontvangen en toen nog in een deel onzer oplaag opgenomen telegram van den gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indie is de toestand in Edi ernstiger geworden en het aantal vijanden toegenomen. De Radja wan trouwt zjjn eigen volk en vluchtte in onze benting. Troepenversterkingen worden van Java ge zonden. Men verwacht, dat tegen de helft van Juni de legerwetten de Tweede kamer der Staten- generaal zullen- bereiken. Volgens een gerucht door de Tijd vermeld, zou het rapport van de Raad van state be treffende het wetsontwerg van legerorganisatie hoogst ongunstig luiden. Het blad schrjjft *Alle leden van den raad, verhaalt men, hebben eenparig bedoeld rapport onderteekend, waarin de plannen der regeering ten sterkste worden afgekeurd." Bjj kon. besluit is de eerste luit. J. M. A Reinders, van het 3e reg. vesting-artillerie, op non-activiteit gesteld. Donderdag a. verleent de minister van oorlog geen audiëntie. Door de arr.-rechtbank te Rotterdam is, ter vervulling van een vacature van rechter in dat college, opgemaakt de navolgende alphabetische 1 jjst van aanbevelingmr B. W. F. Kronenberg, substituut-griffier bp gemelde rechtbankmr H. A. van Rees, rechter in de arr.-rechtbank te Heerenveen en mr B. J. A. Sterck, substituut- griffier bij eerstgemelde rechtbank. Door de arr.-rechtbank te Dordrecht is, ter vervulling van de vacature van kantonrechter te Gorinchem, opgemaakt de navolgende alpha betische ljjst van aanbevelingmr A. J. Blom, griffier bjj het kantongerecht te Tiel; mr J. D. van Kuyk, kantonrechter te Helder en mr D. Wesseling, kantonrechter te Heusden. Uit het rapport der hoofdcommissie voor de herziening van de belastbare opbrengst der ongebouwde eigendommen bljjkt, dat het rjjk, ruim 8if millioen hectaren groot, aldus kan worden verdeeld Bouwland 847.244 heet. of 26 pet.wei en hooiland (djjken en bermen daaronder begrepen) 1.167.880 heet. of 36 pet.tuinen, moestuinen, boomgaarden, bloem is- terpen en boomkweekerpen 59.873 beet. of 1.8 pet..; b o s s c h e n (hakhout en opgaande boomen) 118.283 heet. of 3.6 pet.dennenbosschen 92.256 heet. of 2.8 pet.griend, rjjs-en twjjg- waarden 8.410 heet. of 0.3 pet.riet landen, kwelders, gorzen, schor ren, aanwassen of slikken 28.994 heet of 0.9 pet.heide, veengrond, duin en zand 597.603 heet. of 18.4 pet.v e 1 d- en spoorwegen 29.337 heet. of 0.9 pet vergraven gronden, moerassen en water 95.007 heet. of 2.9 pet.erven van gebouwen en lustplaatsen 42.982 heet. of 1.3 pet.onbelastbare eigendommen 80.543 heot. of 2.5 pet. eigendommen wegens vrjjdomvan de herziening uitgezonderd 85.415 heet. of 2.6 pet. De A, B, C, of Alphabetische s reisgids voor den zomerdienst is weêr verschenen. Het is en bljjft een handig hoekje, dat zjjn koopers wel zal vinden, want al is de prijs hooger dan de gewone reisgidsen het bevat zooveel te meer dat den reizigers gemakkelijk is. Het weekblad Schuttevaer, gewjjd aan de belangen van 'den handel en de binnenlandsche scheepvaart, en waarvan redacteuren zjjn de beeren A. A. Beekman, schrjjver van Nederland als Polderland en H. Bom, is Zaterdag zijn tweeden jaargang ingetreden. Zaterdagavond namen de Milncheners voor eene stampvoile zaal afscheid van het Rotter- damsche publiek, dat vol geestdrift en zeer harteljjk zich toonde. Na elk bedrjjf werden kransen en bloemen aangeboden. Aan bet slot bracht de heer Saalborn in hartelijke toespraak onder het gejuich van het publiek den heer Hofpauer warmen dank voor het den Rotter dammers geschonken kunstgenot en overhan digde hem namens kunstvrienden een zilveren lauwerkrans met album. Het publiek stemde door een aanhoudend gejuich met de woorden van den beer Saalborn in. De heer Hofpauer dankte in voortreffeljjke bewoordingen voor bet geschenk en verklaarde nog nooit zulke eer als hem thans te beurt viel, te hebben gehad. De heer Matthes overhandigde den heer Saal born een krans namens kunstvrienden, voor het genot Rotterdam verschaft. De heer J. J. van der Harst is te Utrecht tot arts bevorderd. Door den heer H. H. Juynbol is aan de hoogeschool het candidaats-examen taal-, land en volkenkunde van den Oost-Indisohen archipel afgelegd. Op de voordracht voor hoofd der O. L. school le klasse no 3, te Amsterdam komt voor de heer M. M. Kakebeeke, hoofd der school te N ieu w-Lekkerkerk. Naar men meldt zou de minister van binnenlandsche zaken het door het gemeente bestuur van Utrecht ingediende programma van eischen voor het te stichten universiteits gebouw hebben goedgekeurd. Door directeuren van de Vereeniging voor hooger onderwijs op Gereformeerden grondslag is aan de vr jje universiteit benoemd tot buiten gewone hoogleeraar in de rechtsgeleerde facul teit, om onderwjjs te geven in het heden- daagsche burgerljjk recht, handelsrecht en procesrecht, jhr. mr. W. H. de Savornin Lohman Az., adjunct-commies bij het ministerie van Binnenlandsche Zaken. Tevens is mr. Fatkis ontheven van het on derricht in het hedendaagsche burgerljjk recht en aan dezen opgedragen het onderricht in het staatsrecht. De ambtenaar van het O. M. bjj het kan tongerecht te Groenloo beeft hooger beroep aangeteekend tegen het vonnis van dat kan tongerecht, waarbjj de heer J. van L., pastoor te Ruurloo, is vrijgesproken van het, als bedie naar van den godsdienst, vóórdat partjjen hem hadden doen bljjken, dat haar huweljjk ten overstaan van den ambtenaar van den burg. stand is voltrokken, eenige godsdienstige plech tigheid daartoe betrekkelijk verrichten. Yoor de rechtbank te Amsterdam is een geljjk luidende zaak behandeld als bovenge noemde. Daar kwam in hooger beroep voor de zaak van den predikant H. W. van Loon, beschuldigd van in de Keizersgrachtkerk een huweljjk te hebben ingezegend, zonder dat dui delijk gebleken was, dat het huweljjk burger ljjk voltrokken was. De beer Yan Loon erkende de feiten, en verhaalde dat hem een stuk vertoond was, met het stadswapen, doch ongeteekend, maar dat hjj meende dat dit stuk voldoende was. De rechter eischte 3 boete, een eisch die door mr Hazelhol Roelfzema bestreden werd. Het tooneel is de audiëntiezaal van de 4de kamer der Amsterdamscbe rechtbank. Be klaagde een jonge man van niet ongunstig uiterlijk, knap burgerljjk gekleed getuigen een drietal jongelui van niet-Amsterdamsch uiterlijk, een witgrijze meneer (de lezer zal straks kennis met hem maken) van twjjfelach- tigen leeftijd, eene juffrouw dito en eene niet onknappe deern met brutalen oogopslag, een Hollandsoh exemplaar van het type Journal Amusant. De drie jongelieden op de getuigenbank zjjn studenten in de theologie aan de gemeente- universiteit te Amsterdam. Zij wonen te Am sterdam in een hospitium. In December jl., zie daar bet begin van de geschiedenis, bevonden onze aanstaande theologen zich in een »Evan- gelisatie-lokaal" in de Warmoesstraat. Zjj maak ten daar kennis met zekeren Matthjjs van Djj k (thans beklaagde), die zicb als een hunner geestverwanten voordeed. Hjj was vroeger, dus zeide hjj, bjj het Leger des Heils werkzaam ge weest en nu was hjj »middernachts-zendeling." Edoch, dat beroep beviel hem niet. Tegen kanting van allerlei aard was zjjn deel, en daarom wilde hij zjjn streven hooger richten hij wilde zich voortaan meer bezig houden met »het redden van gevallen vrouwen". De theolo ganten, niet weinig ingenomen met hun nienwen kennis, kregen spoedig vertrouwen in Van Dijk en ontvingen hem nu en dan bjj zich aan buis. En dat hij heel wat gevallen vrouwen redde, nu, daar was geen twijfel aan. Hjj vertoonde den studenten vele portretten, allemaal van gevallenen, die hij wediy^jjp het rechte pad had gebracht. Zelfs zjjne bezittingen had hjj voor dat goede werk opgeofferd, ja, zjjn horloge daarvoor verpand. Vooral in Februari jl. kon er, dus zeide hij, een mooi werk verricht worden. Het was erg treurig het geval, maar waar. In het etablissement van zekere madame Fatma in de Spuistraat, vertoefde een meisje, dat daar tegen baar wil was gebracht. Zjj moest en zou »gered" worden. Hjj had haar reeds bezocht en met haar afaesproken, dat hjj haar op 26 Febr. des avonds zou komen ver lossen. Maar voor die verlossing was natuurlijk geld noodig. De »entrée" in het etablissement kostte tien gulden, de »vertering" zeven gulden vjjftig, en alles te zamen 26. De drie stu denten, bewogen met het lot van de arme gevangene, brachten gezamenlijk het geld bjjeen en op den avond van den 26en toog de ver losser aan het werk. De studenten waren saam- gekomen op eene kamer aan den üudezjjds Voorburgwal en wachtten daar den uitslag af. Korten tijd na zjjn vertrek hield voor de deur een r jjtuig stil en o, gelukkig, de theologanten zagen het zelf, in het rjjtuig zat eene jonge vrouw, de geredde. Het redden had moeite gekostin het eta blissement van madame Fatma was een uit smijter", met wien hij eene hevige vechtpartij had gehad, maar als vertegenwoordiger van de deugd had hjj toch de overwinning behaald. Het rjjtuig met de verloste en den verlosser reed verder, niet, zooals hjj zeide, naar het Bible-hotel, waar het meisje logeeren zou, maar naar de Nes, waar hij met de geredde eenige kostelijke uren doorbracht. En de ge redde zelve was de straks vermelde deerne van de getuigenbank, met welke hjj reeds sedert geruimen tjjd een liaison had. Natuurlijk was er van het geheele verbaal niets aan, en was hjj, noch zij, ooit in het bewuste etablissement geweest. De witgrijze meneer, dien wjj onder de getuigen opmerkten, was de directeur van het établissement. Hjj was geroepen om te verklaren dat de beklaagde op dien avond niet te zijnent was geweest. Zijn verboor ging met eenige moeilijkheid vergezeld. Als beroep gaf hij op »marchand de vins" en als nationali teit iPramjais". Hjj beweerde hardnekkig geen Hollandsch te verstaan en moest met behulp van een klerk ter griffie, die als tolk fungeerde, gehoord worden. Maar ook met het Fransch van den tolk liep het niet vlug van stapel. Met behulp van de leden der rechtbank moest den >beëedigden vertaler" beduid worden hoe het eedsformulier in de Fransche taal luidt. Op 10 Maart jl. lichtte de bekl. de studenten met een zelfde verhaal nogmaals op en be roofde hen dus voor 20. Daarna pas vielen hun de schellen van de oogen en bemerkten zjj wie de menschenvriend was. Ter terechtzitting erkende Van Djjk in hoofd zaak de feiten. Hij verkneukelde zich in wat hij noemde »de domheid" der jongelieden en beweerde, dat hjj eens had willen pro beeren hoever hunne goedgeloovigheid wel ging Nadat het O. M. 18 maanden gevangenisstraf gevorderd had, betoogde de verdediger, mr Ed. Lankhout, dat hier geen sprake kon zjjn van oplichting. De wet beschermt wel den gewonen mensch, die er door strikken en lagen inloopt) maar niet hem, die de zotste verhalen voor waar aanneemt. Op dien grond concludeerde mr Lankhout tot vrjjspraak. Gisteren bracht een deel van het korps pompiers van Temsche, met de leden eener daar bestaande turnclub, en vele ingezetenen dier gemeente een bezoek aan Middelburg. Per stoomboot kwamen zij te omstreeks 12 uren aan en begaven zich met hun eigen muziekkorps aan het hoofd, met vliegende vaandels en om stuwd door een talrijke menigte, naar de markt, waar de muziek het Nederlandsch Volkslied ten gehoore gebracht. Te twee uren kwamen muziekkorps en turners in het Schuttershof bjjeen, waar zich weldra een vrij talrjjk publiek vereenigde ter bjj woning van het door het muziekkorps onder leiding van den heer L. van Cleemput te geven concert, De vrooljjke opwekkende muziek viel zeer in den smaak der bezoekers, die daarvan herhaal- deljjk bewjjs gaven. In de pauze werden door de turners eenige marsch- en Berie oefeningen uitgevoerd. Ook die liepen goed van Btapel en leverden het bewjjs dat de jeugdige vereeniging, zjj bestaat nog slechts een paar jaar, jjverige werkers bezit. Dezelfde font, waaraan ook onze gymnastiek clubs mank gaan, vertoonde zich bij de Belgi sche turners. Bij de serie oefeningen, waar het vooral op geljjk werken aankomt, waren er enkelen, die de noodige regelmaat niet in acht namen; natuurljjk zjjn dat de vrienden die voor een pretje steeds te vinden zjjn maar de gewone oefeningen meestal verzuimen. De bestuurder der gymnastiekclub, de heer L. Segers, niet gediplomeerd maar eenvoudig liefhebber, heeft zich een flink directeur ge toond, dio bij de keuze zjjner oefeningen het nuttige aan het aangename te paren weet. De turners, daartoe namens den leeraar in de gymnastiek, den heer G. Keijzer geïnviteerd, bachten met hun vaandel ook een bezoek aan het gymnastieklokaal, waar de heer Kejjzer hen ontving en toesprak. Zij legden daar proeven af van hunne geoefendheid. Na afloop van het concert vertrokken de Temschenaars weder met het muziekkorps voor op naar de gereedliggende stoomboot, na al vorens den heer mr. G. N. de Stoppelaar nog eene aubade gebracht te hebben. Naar wjj vernemen komen zjj aanstaanden Zondag weder hierheen. Wel een bewijs dat de tocht hun niet is tegengevallen. Men schrjjft ons uit Vlissingen We schrijven 1 Juni 1890. Volgens, eenige dagen geleden in de couranten gedane aan kondiging worden heden de baden geopend. Alles was dan ook gereed om de badgasten te ontvangen. Het badhuis van buiten en bin nen ïopgeknapt"inwendig geheel gerestau reerd het buffet goed voorzienhet terras van het overtollige zand bevrjjd, en met de noodige tafeltjes en stoelen bezetde blauw en wit gestreepte badkoetsen als soldaten in 't gelid geschaard op het strandde badstoelen ter beschikking van de bezoekersbadman en badvrouw op bun post. Wat kan men meer verlangen >Een klein beetje, als het kan ook veel drukte" zal men zeggen, maar die gewenschte drukte ontbrak geheel. Slechts enkelen, waaronder een klein, zeer klein aantal vreemdelingen bezochten ons strand, en nog een veel kleiner aantal maakten van de gelegenheid tot baden gebruik. De toevoer van plezierreizigers was heden dan ook zeer gering. De Telegraaf, die zjjne srewone Zondagsche reis van Antwerper naar hier en terug naar Antwerpen deed, bracht zeer weinig passagiers aan, en andere plezierbooten waren er niet. In één woordalles was van daag even gering en klein. Waaraan dit is toe te sehrjjven 1 Daarvoor zou men verschillende oorzaken kunnen noemen. In de eerste plaats het weder dat, volgens verklaring van een der Antwerp- sche reizigers, Zondag morgen aldaar zoo guur en onprettig was dat het weinig uitlokte tot een tochtje naar Vlissingenen da* ook het door het muziekkorps der pompiers van Temsche te Middelburg gegeven concert, dat voorzeker aanleiding is geweest dat een groot aantal Belgische reizigers naar Middelburg zjjn door gereisd. Enfin, het is pas het begin en we zullen maar vertrouwen dat bet de volgende Zondagen wat beter zal gaan. Zaterdag namiddag had ten kantore der kon. M". de Schelde te Vlissingen de jaarljjk- sche algemeene vergadering van aandeelhou ders plaats. Er waren slechts 8 aandeelhouders tegen woordig met 269 aandeelen, uitbrengende 40 stemmen. De balans en winst- en verliesrekening over 1889 werd goedgekeurd. Uit het verslag van den directeur bleek dat, na aflossing van 14000 der obligatie- leening en na eene afschrijving van 19457.40 op de goederenrekening, slechts eene winst werd verkregen van 1998.47^, welk bedrag werd afgeboekt op verlies in vorige jaren. Het aantal werklieden in 1889 is van 600 tot 900 man geklommen. De voornaamste werken, in behandeling zjjnde, nl. de schepen der koninklijke Pakketvaartmaat schappij, kunnen eerst voor het dienstjaar 1890 worden afgeboekt. De in 1890 betaalde arbeidsloonen beliepen 429.000. De exploitatiekosten der havenwerken gaf een nadeelig saldo. De heer F. G. Sprenger, die als commissaris aan de beurt van aftreding was, werd met algemeene stemmen herkozen. Zondag kwam te Vlissingen naar men ons vandaar schrjjft het eerste voor de hoeren Monchy Co., pakhuismeesters, bestemde tank stoomschip Minister Maybach, varende onder Duitsche vlag, op 13 dezer van Philadelphia vertrokken met een lading petroleum, 24.000 vaatjes inhoud, die voor het eerst in de door de firma Coqueril te Seraing vervaardigde en meermalen vermelde petroleum-reservoir moet

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1890 | | pagina 1