N°. 124. 1336 Jaargang. 1890< Donderdag 29 Me^ Deze courant verschijnt d a g e 1 y k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen." Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën s 20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle dankbetuigingen: van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0.20: Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Middelburg 28 Mei. LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. MIDEBIIG (()IIU\T. Thetmometei. Middelburg 28 Mei vm. 8 o 58 gr. m. 12 n 63 gr. av. 4 u. 60 gr. F. Verwacht N. W. wind. Agenten te VliBBingen: P. G. de VhtMestdamc Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te KminingenP. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. 0. de Mooij te TholenW. A. tab Adreirtentlën Nieuwenhuijzen en te TerneuzenM. db Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te eea nnr advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab te Botterdam, de Gïbe. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de la Majr Azn, te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjjn, willen Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie.. John P. Jones, opvolger. ijj des avonds nog worden opgenomen In verband met onze jongste opstellen Oorlog of vrede trok onze aandacht eene be schouwing in de Dageraad, naar aanleiding der dagbladverslagen over de feestelijke ont vangst van den tot ridder der Mil. Willemsorde benoemden, Indischen fuselier Schierhorn, die den 12en Mei per ss. Burgemeester den Tex te Amsterdam aankwam. De Dageraad dan schrjjft: »Als waren we uit den hoogsten hemel in den diepsten afgrond gevallen, zóo groot was onze ontnuchtering na lezing van dat verslag. De dappere heldenzoon, de wakkere verdediger van de eer des vaderlands een Duitscher Dat we aireede van offieieele zjjde eraan ge wend werden, om in een Duitscher een natio naliteitsbroeder te zien en ons kleine landje als een aanstaand deel van das grosse deutsche Vaterland te beschouwen, trof ons zeer. Zóó veel vrijzinnigheid, een zóo helder inzicht in de toekomst hadden we niet kunnen veron derstellen bij autoriteiten. Het moet een aan grijpende ontmoeting geweest zijn tusschen den held Schierhorn en de vurige heldin uit het palingoproer »de bekende Chrisje van der Wou den". Ons dunkt, dat het publiek door een plechtigen, tevens hemelschen ernst moet bezield zjjn geweest, toen de herleefde >Kenau Hasse laar" en de »Trompen" of de »Buyters" elkan der begroetten. O, neen, het dierbaar vaderland »gaat nooit verloren", waar zelfs vreemdelingen uit vurige vaderlandsliefde er hun leven voor wagen". »Maar, ironie ter zjjde. Hoe laag moet het volk nog in de schatting staan der offieieele personen, dat men het zulke kool durft ver- koopen Is er bitterder gedachten denkbaar dan de overweging, dat diezelfde Schierhorn, de dappere zoon van het vaderland, tegen be taling van een goed loon, eveneens de Fran- schen in Tonkin of Algiers ware gaan helpen, kortom overal waar huurlingen worden aange nomen Wie haalt het in zijn hoofd om b. v. de huurtroepen uit de middeleeuwen, die zich verkochten aan wie maar 't meeste bood, de typen van welk vaderland dan ook te noemen »Kan men zich snjjdender parodie voorstellen dan den man, die, 't is waar, getrouweljjk deed waarvoor hjj betaald werd, nl. zooveel zich verdedigende Atjehers dooden als hjj kon, tot het voorbeeld van vaderlandsliefde te maken. Iedere slagersknecht, die naam heeft in zijn vak, kan dan ook aanspraak maken op een plaatsje in ons Panthéon. »Als er in Schierhorn eenig waar gevoel huist, wat wij aannemen, dan moet hij min achting gevoeld hebben voor de joelende menigte, voor het feestvierend Nederland, dat de hand having van zjjn eer (1 uitbesteedt tegen zooveel soldjj per dag. Hij heeft zjjn plicht gedaan, zooals hjj vermoedeljjk ook zou gedaan hebben, wanneer hjj, in plaats'van aan Neder land, aan de Atjehers zjjn diensten had aan geboden. Onmogeljjk is zoo iets niet, want in de 16e eeuw heeft een andere Duitscher Mans feit met zjjne troepen wel krachtige en eerlijke hulp verleend aan de Atjehers dier dagende Geuzen. »Een passende tegenstelling met dit alles vormt het volgende bericht uit de N. R. Ct »Met dezelfde boot, waarmede Schierhorn naar Nederland terugkeerde, werd ook aangebracht een Belg, Bosseau geheeten. Schierhorn werd met eerbewjjzen overladen, Bosseau wacht tien jaar tuchthuisstraf. Schierhorn streed als held voor de eer der vlag, waaronder hjj diende, Bosseau was een verrader, en liep naar de Atjehers over, maar viel later weer in onze handen."" »Wjj kennen dien Bosseau in 't geheel niet, natuurljjk, en wij zijn dus vrjj, van hem te maken wat we willenen ontwerpen dus van hem 't volgende beeld. »Baloorig over den slechten tjjd, niet bp machte langs eerljjken weg iets te verdienen in zjjn vaderland, België, en verlokt door de schoone aanbiedingen van het Ned. gouvernement, ver kocht Bosseau zich aan het Ned. Ind. leger. (Van de Atjehers had hjj nog nooit wat ge hoord.) In Indië aangekomen en strijdende op Sumatra begon hjj langzamerhand te begrjjpen, wat de Atjehers eigenlijk op hun geweten heb ben. Hjj herinnerde zich wat men hem op zijn (d. i. Belgische) scholen geleerd had van een Jacob v. Artevelde en een Pieter Koning in de 14e eeuw of van een De Potter 1830zjjn Hol- landsche kameraden deelden hem mede, wat zjj op hun (d. i. Nederlandsche) scholen geleerd hadden omtrent een Willem de Zwijger, een Luruey, een Bipperda, een Jan Haring enz. enz., ook verdedigers hunner vrjj beid, en misschien, omdat hjj meer mensch dan soldaat was, ver toonden de Atjehers zich in een ander licht voor hem, vond hjj zich zeiven weinig beter dan een gehuurd moordenaar. Deserteeren doet waarsehjjnljjk niemand voor zjjn pleizier, en uit voordeel in het onderhavige geval zeker niet. Wat die Bosseau nu ook zjj, doet dus eigenljjk niets ter zake, maar wjj kunnen ons voorstellen, ook al klinkt het nog zoo absurd, dat iemand deserteert ait een sterk opgewekt rechtsgevoel, slechts gedreven door de stem der humaniteit. »Doch er is uit deze heele geschiedenis ook een moraal te trekken. Wij herinneren ons eens den wensch te hebben hooren uitspreken dat men toch eindeljjk een kanon uitvond, waarmede men honderd duizenden menschen tegeljjk doodschootdan was de oorlog spoe dig gedaanIeder recht geaard mensch voedt den steeds sterker wensch, dat men toch eindeljjk de grootheid in wat anders leerde zien dan in oorlogsroem, dat men hem den grootsten held leerde achten, die het meest gedaan had om zjjn medemenschen gelukkig te doen leven, en dat er voor de natiën een hoogere taak is weggelegd, dan als wolven op elkaar gebeten te zjjn. Wie weet, of we niet op weg zjjn naar dien tjjd van betere inzich ten, nu de offieieele machten zeiven van de »vaderlands"liefde een caricatuur maken. Uit de waanzinnige hulde, aan 't koppensnellen be wezen, worden dan des te spoediger de huma- niteitsbegrippen geboren, als ware Mefistofeles zelf aan 't werk geweest, der Geist der stets das Böse will, und stets das Gute schafft In Le courier de la Meuse stelt een inzender eene nieuwe paardenbelasting voor. Hjj wil nl. bjj de 6 klassen, die open staan in de tegenwoordige regeling van het personeel, eene 7e voegen, onder de benaming tarif mixte, gelijk die in België reeds bestaat. Dit geeft hun, die een werkpaard er op na moeten hou den ter uitoefening van hun beroep, het recht om dit paard op te geven onder dit tarief. Dan kan èn de fabrikant èn de koopman zjjn paard niet alleen als werkpaard bezigen, maar dan kan hjj het ook als luxe-paard tot uit spanning gebruiken. In België wordt voor dit tarief fr 25.00 berekendhier te lande betaalt men voor een luxe-paard fl 25.00 plus 80 a 85 opcenten. Indien voor dergelijke classificatie nu eens een vast recht van fl 10 werd gesteld plus de gewone opcenten, zonder andere opdrijvingen van het personeel, dan gelooft de schrjjver dat van die klassen door zeer velen zoude gebruik gemaakt worden, en de staat bepaald een veel hooger bedrag zou innenterwijl men nu er voor terugdeinst, een paard dat gedurende zes dagen in de week werkt, een zevende zjjnen meester tot uitspanning dient, het geheele jaar door in de eerste klasse te doen. Ten einde misbruiken te voorkomen zouden de aanvragen kunnen onderzocht worden door het college van zetters der patentwetzjj kunnen beoordeelen of de aanvrager werkeljjk dat paard voor de uitoefening van zjjn beroep gebruikt, en zoo niet, dan de eerste der open gestelde klassen doen toepassen. Bjj kon. besluit'. zijn benoemd tot luit.-gen. bjj den gen. staf 'skonings adj. in buitengew. dienst de gen.- maj. P. M. B. ridder Alewjjn, chef van dien staf; bjj het wapen der art. de gen.-maj. C. D. H. Schneider, inspecteur van het wapen is, met ingang van 1 Juli 1890, benoemd tot adj.-comm. ter rjjkspostspaarbank S. H. A. Wierdeman, thans klerk aldaar; is aan jhr. mr. A. D. Th. Gevers, met in gang van 12 Juni, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend als burgemeester van Noord- wjjkerhouten zjjn benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw jhr. mr. C. Hartsen Jbzn., directeur der Hollandsche Sociëteit van Levens verzekering te Amsterdam; dr. P. van Geer, hoogleeraar aan de rijks-universiteit te Leiden; A. J. van Pesch, hoogleeraar aan de gemeente- lijke universiteit te Amsterdam, en mr. A. Beaujon, hoogleeraar aan de gemeenteljjke uni versiteit te Amsterdam. De ministers van marine en waterstaat ver- leenen deze week geen audiëntie. In de Dinsdag te Amsterdam gehouden al- gemeene vergadering van Volksonderwijs wer den behalve de gisteren meegedeelde voor stellen nog behandeld de volgende punten In de eerste plaats nog eenige voorstellen van de afdeeling Amsterdam I, en wel dat het hoofdbestuur van de regeering za! vragen aan schoolgaande kinderen, die daaraan behoefte hebben, voedsel en schoeisel van staats wege te verstrekken. Dit werd zonder bjjzon- dere discussie verworpen met 47 tegen 11 stemmen dat het hoofdbestuur het invoeren van schoolbaden bevordere. Het hoofdbestuur nam dit idéé over; maar wjjzigde het voorstel in dien geest dat genoemd bestuur bevordere het nemen van proeven met schoolbaden Aldus werd het voorstel bjj acclamatie aangenomen; dat het bjj de regeering aandringe om het minimum salaris van hoofden van scholen op 1000, voor onderwjjzers op 600 jaars te brengen. Namens het hoofdbestuur werd te kennen gegeven dat het principieel met het voorstel medeging maar de aanneming er van ontraadde, wjjl er van deze regeering te dier zake niets te wachten is. Door mr Yan Gilse werd het voorstel in dier voege gewjjzigd dat daarin de wenscheljjkheid wordt uitgesproken van het verhoogen der minimum-salarissen en der vaststelling er van in overeenstemming met de plaatseljjke om standigheden. Met deze wjjziging vereenigde Amsterdam I zich, maar het hoofdbestuur wilde het voorstel als een wensch in plaats van eene opdracht aan het hoofdbestuur om zich te wenden tot de regeering beschouwd zien. Ten slotte was het aldus gewjjzigde voorstel met algemeene stemmen op twee na goedge keurd. Nog andere voorstellen, door dezelfde afdee ling gedaan, werden ingetrokken. Zoo ook werden ingetrokken twee voorstellen van de afdeeling Den Haag, een waarbjj zjj de vergadering wilde doen verklaren dat het belang van het onderwjjs vordert, dat op kosten van staat of gemeente voedsel en schoeisel en een bad worde verstrekt aan kinderen, die zulks noodig hebben, en het andere waarbjj de wen scheljjkheid zou uitgesproken zjjn van de op neming der staats-inrichting onder de ver plichte leervakken. Een voorstel van de afdeeling Westzaan om het Volksblad af te schaffen verviel, daar bjj de, denzelfden dag plaats gehad hebbende, wetswjjziging was besloten dat dit blad voors hands zou bljjven bestaan. Dientengevolge werd ook ingetrokken een voorstel van de afdeeling Overbetuwe om den hoofdinhoud van het Volks blad voortaan te wjjden aan de bestrjjding van het schoolverzuim, en daardoor aan de voorbe reiding der uitvoering van leerplicht. Een idee van de afdeeling Murmerwoude om het bedrag voor sprekers in de afdeelingen belangrjjk te verminderen, zal door het hoofd bestuur worden overwogen, terwjjl Zuid- en Noordwolde haar voorstel introk om den wensch uit te spreken dat het hoofdbestuur naar plaatsen, waar geen afdeelingen of correspon dentschappen zjjn, sprekers zou zenden, om daardoor te trachten den werkkring uit te breiden. Ten slotte werd bepaald dat de volgende algemeene vergadering ook te Amsterdam zal plaats hebben. De eerste voorstelling van de Passions Spiele te Oberammergau vond Zondag plaats. Het gebouw was stampvol, vierduizend perso nen waren tegenwoordig, en vele bezoekers moesten worden afgewezen, derhalve werd de voorstelling den volgenden dag herhaald. De dag begon met een mis in de kerk om 3 uur 's morgens, waaraan alle spelers deel namen. De mise en scène en de toiletten worden zeer geroemd. De Staatscourant van heden (Woensdag) bevat verschillende adviezen van Ged. staten, in zake toe te kennen subsidiën aan gemeenten, voor haar lager onderwjjs, boven en behalve de vergoeding van 30%, bedoeld in art. 45 der wet op het L. O. Daartoe behooren vjjf advie zen van Ged. staten van Zeeland, en de be sluiten van den koning waarbjj dergeljjke sub sidiën worden toegekend aan Koewacht ad 2800, Oudelande ad 800, Philippine ad 750, Serooskerke (Schouwen) ad ƒ300 en Westdorpe ad 750. De heer J. L, Zegers, zendeling te Indrama- joe (Cheribon) heeft de op hem uitgebrachte benoeming tot directeur der christ. vereeniging tot verpleging van lijders aan vallende ziekte te Haarlem aangenomen. Heden voormiddag werd in bet concertge bouw alhier, onder voorzitterschap van den heer H. J. E. Gerlach, eene vergadering ge houden van de afdeeling Zeeland van het Nederlandsch Rundvee Stamboek. De heer Gerlach heette de in kleinen getale opgekomene leden en belangstellenden welkom en deelde mede dat de heer A. van der Have als bestuurslid heeft bedankt en in zjjne plaats de heer B. Giljam is gekozen. De voorzitter bracht hulde aan de goede diensten, door den heer Yan der Have aan de vereeniging bewezen, heette den heer Giljam welkom als bestuurslid en beval hem de be langen der vereeniging aan. Daarna deed de secretaris, de heer E. v. d. Bosch, medeaeeling dat het aantal leden der afdeeling thans bedraagt 62, tegen 50 in 't vorig jaar, terwjjl in het najaar van 1889 het aantal ingeschreven fokdieren van 26 tot 32 geklommen is en in het voorjaar van 1890 tot 46 steegvan de 21 dieren, die werden aangeboden, zjjn er 19 goedgekeurd. Mededeeling werd verder gedaan van eenige ingekomen stukken en door den afgevaardigde rapport uitgebracht omtrent het verhandelde op de 19 Mei te Amsterdam gehouden alge meene vergadering. De rekening, in ontvangst 153 bedragende tegen eene uitgaaf van 53, zal vermoedeljjk met een goed saldo van 100 sluiten. VervolgenB kwam ter sprake de eventueele beschikbaarstelling van premiën, bjj gelegenheid der in Juni te houden congres-tentoonstelling te Goes. Bjj het gepubliceerde programma is uitge loofd onder no. 8, springstieren 2 jaar oudle prjjs f 30, benevens f 15 door de afd. Zeeland van het Rundvee-Stamboek. Thans is voor die categorie beschikbaar eene gouden medaille van den minister van waterstaat. Het bestuur gal in overweging hierin eenige verandering te breDgen en de f 15 voor dit nommer te doen vervallen en die te brengen bjj een volgend nommer stieren van een jaar, waai voor als eerste prjjs is uitgeloofd 26, benevens 10 van de afd. Zeeland. Het bestuur achtte het wenscheljjk de ƒ15 hierbjj te voegen. Dit werd goedgevonden. Yerder werden bjj het programma prjjzen uitgeloofd voor 3 stuks melkvee van inlandsch ras en voor enkelvoudige inzendingen van melk vee van inlandsch ras. Het bestuur gaf in overweging aan den prijs voor laatstbedoeld vee, no.a13 van het program ma nl. 15, nog 10 van wege de afdeeling Zeeland van het Stamboek toe te voegen. Ook hiermede vereenigden zich de ledon. Nog gaf het bestuur in overweging beschik baar te stellen aanmoedigingsprijzen voor inzen ders van op het stamboek voorkomend vee, te weten voor elk stuk vee uit Schouwen 5 en voor elk stuk vee uit Walcheren ƒ3. Tegen dit voorstel bestond evenmin bezwaar. Na eenige besprekingen van huishoudeljjken aard werd de vergadering gesloten. De kermispret te Oost-Souburg is in goede orde beëindigd. Velen waren er tegenwoordig en amuseerden zich uitstekend. Geen enkele ongeregeldheid kwam voor. Uit Vlisiingen schrjjft men ons In verband met het Leger des heils hadden hier tweeden Pinksterdag 's avonds eenige wanordelijkheden plaats. Aanleiding daartoe gaf een kwajongen, die in het kerkgebouw van het leger de rust ver. stoorde. Het ventje werd hierop door een heilsoldaat buiten de deur gezet, naar sommiger beweren wat al te hardhandig. Nu moet men echter niet vergeten dat men soms meer dan mensch, ja meer dan een engel zijn moet om bjj de houding van zulke lieve kleine vlegeltjes, die altjjd door zitten te sarren, niet zjjn geduld te verliezen. En pakt men zoo'n dreumes aan, dan schreeuwt hjj natuurljjk alsof hjj vermoord wordt. Wat mjj betreft: ik trek partjj voor den heilsoldaat, zoolang niet bewezen is dat het ventje in die kerk iets te maken had en dat hjj recht had om de rust te verstoren. Toen nu het schreeuwertje buiten stond of lag, nam als gewoonljjk het plebs zjjn partjj op en wachtte den soldaat af, die bjj zjjn huiswaarts gaan een geducht pak slaag opdeed en, al worstelende, met gezang en getier bege leid zjjne woning bij het voormalige arsenaal op het eiland bereikte. Maar ook toen nog was het volk niet tevre den het huis moest het ontgelden en bjjna alle ruiten daarvan werden ingeworpen. En wie waren nu de bedrjjvers van die hel dendaden Zooals meestal bjj opstootjes tegen het Leger des Heils, opgeschoten jongens en meisjes en een aantal kinderen. En die konden door onze politie niet in be dwang gehouden worden! Zjj scheen machteloos te zjjn om aan zulke daden een einde te maken. Men beweert echter dat er proces-verbaal is opgemaakt tegen de voornaamste belhamels. Naar men ons schrjjft is te Vlissingen, van wege het bestuur der domeinen, op het zoogenaamde eiland, niet ver van de voormalige Marinesluis, eene opmeting gedaan van een gedeelte terrein op dat eiland, hetwelk aan de maatschappjj de Schelde in erfpacht zal worden overgedragen, met bestemming om daar eene nieuwe werf te maken, waarop de stoom schepen in aanbouw zullen komen, die wegens hunne lengte op de tegenwoordige werf niet geplaatst kunnen worden. Bjj het door de Maatschappij tot Exploita tie van Staatspoorwegen gehouden examen voor goederenklerk 1ste klasse (chef de bureau) zjjn o. a. geslaagd de goederenklerken 2e klasse W. H. Boer en P. S. Back, beiden van het haven station te Vlissingen. In Zuid-Beveland en Oosteljjk Zeeuwsch Vlaanderen wordt algemeen geklaagd over de onrustbarende hoeveelheid rupsen. Boomen en heggen zjjn er deerljjk mede besmet en zullen het hard te verantwoorden hebben om hun blad te behouden. Men stelt alle pogingen in het werk om het ongedierte onschadeljjk te maken. Het is te hopen dat dit voorbeeld worde gevolgd, anders mag terecht gevreesd worden voor onze boomvruchten en het heer- ljjke groen. Door den koning is aan den gepaspOr- teerden huzaar Johannis van Sabben, geboren te Borssele in 1869, die in Juni 1889 vrjj- willig dienst nam, gedurende een jaar een pensioen van 200 verleend wegens lichaams gebreken, ontstaan in en door den dienst. In de Dinsdag, door den djjkraad van het calamiteuse waterschap Bruinisse, gehouden vergadering werd verslag uifgebracht van de uitgevoerde helmduiking op den onderzeeschen oever van den Stoofpolder, tot genoemd water schap behoorende, uit welk verslag bleek dat de resultaten verre van gunstig zjjnj en de om schrijving meegedeeld van de daarmede in verband staande bestorting met afval van Les- sinneschen- of Basaltsteenen en "Waalpuin over 140 M. lengte en ongeveer 25 M. breedte, ter somma van ƒ9300.50. Verder werd het contract voorgelezen, door het gemeente- met het waterschapsbestuur overeengekomen in verband met de op handen zjjnde vergrooting der haven, en ten slotte door den voorzitter meegedeeld, dat het onderhoud van de water- schapswerken niet aan den laagsten inschrjjver is gegund maar aan den opvolgenden tusschen beide bestond een verschil van ƒ200. De voorzitter, omtrent dit zooveel opspraak gemaakt hebbende besluit door een lid van den djjkraad .om inlichtingen gevraagd, ant woordde dat dit een kwestie van discretie is, doch lichtte toch ev6nden sluier op, waarom de laagste inschrijver is afgekeurd. Viel op de toelichting van dat besluit zelve reedB veel af te dingen, vrij algemeen is men zoo schrjjft men ons het eens dat de ge nomen maatregel zeer hard is tegenover den belanghebbende en diens horgen, te meer omdat, volgens het publiek geheim, noch het biljet van den laagsten- noch dat van den opvolgenden inschrjjver in orde was en beiden, aan hetzelfde euvel mank gaande, afgekeurd hadden moeten worden, zoodat ten slotte indien de onderwerpeljjke kwestie naar aard en eisch behandeld was, zooalB dit dooT Ged. staten van Zeeland en andere waterschaps- en polderbesturen geschiedt, de derde, laagste inschrjjver aannemer had moeten zjjn even als dit in der tjjd ook plaats had met het onderhoud van het Kanaal door Zuid-Beveland. Een nauwkeurig nader onderzoek verdient zeker in deze aanbevelingen daarom te meer ziet men in deze met belangstelling de uitspraak van het Gedeputeerde college te gemoet.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1890 | | pagina 1