n°. 82.
Maandag
7 April.
buitenland:
LAATSTE BERICHTEN.
1336 Jaargang.
1890.
Tan In
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. -
Advertentiën20 cent per regel, Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle
dankbetuigingenvan 17 regels f 1.50
iedere regel meer ƒ0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 5 April.
LETTEREN EN KUNST.
Beknopte IHededeelïngen.
Burgerlijke stand.
HANDE LSBERICHTEN.
Graanmarkten, enz.
(MANT.
Tbevmometef.
Middelburg 4 April vm. 8 u 44 gr.
ui. 12 u 57 gr. av. 4 u. 54 gr. F.
Verwacht zwakke O. wind.
i Agenten te Vliasingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoom, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij te TholenW. A. vak
i Nibuwenhttijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar te Rotterdam, de Gebb. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de ia Mar, Azn, te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
A dverteaHëa
moeten des namiddags te eea ui r
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
zjj des avonds nog worden opgenom en
Maandag Tweeden Paasclida-
verschijnt geen Kiddelburgsche
courant.
De redactie van het Utrechtsch Dagblad komt
in een uitvoerige beschouwing op onze bewe
ringen over het voorlichten der kiezers van
liberale zjjde terug en verdedigt nader haar
standpunt. Zij doet dit met waardeering van
het onze.
Dat zij veel meer idealist is dan wij bljjkt
uit haar gansche betoog.
Als zij echter beweert dat »onze kiezers slechts
op vergaderingen komen, waar zij zelf stem in
het kapittel hebben, waar zij kunnen leeren en
hunne eigen belangen, zoowel als die van
hunne candidatsn, worden besproken en behar
tigd," dan zeggen wjjprecies ons idee.
Overigens onderschrijven wjj in hoofd
zaak de volgende, door baar geschreven regelen:
Kiezers, die vóór de verkiezing worden gevleid
en verheerlijkt, doch na de Bluiting van de
stembus worden vergeten en verwaarloosd,
zooals, helaas, Blechts al te dikwijls het geval
is, moeten al zeer hoog staan, willen zjj niet
na kortoren of langeren tijd onverschillig
worden en zoowel van stembus als van verga
deringen verre bljjven.
>Wie onze vrijzinnige kiezers wenscbt te
winnen, moet hen niet uitsluitend beschouwen
en behandelen als materiaal voor de ladder,
waar langs anderen omhoog stjjgen, maar moet
in de eerste plaats de belangen van die kiezers
aan de algemeene belangen zoodanig weten te
verbinden en vast te snoeren, dat beide worden
bevorderd en de bijzondere belangen slechts
worden achtergesteld, waar dit voor bet alge
meen belang onvermijdelijk is.
Iedere kiezer, iedere gemeente, ieder district,
leder gewest beeft bijzondere belangen, die men
niet kennen, veel minder begrijpen en beoor-
deelen kan, tenzij men te midden van die be
langen leeft en verkeert.
»Die belangen te vereenigen en als het ware
saam te smelten met de algemeene belangen,
is slechts mogelijk, wanneer dat geschiedt in
den geest, zooals wjj dien omschreven van
beneden naar bovennooit omgekeerd.
»Van de plaatselijke kiezersvereenigingen,
dat is van de kiezers zelf, moet daarom de
kracht uitgaan, terwijl de hoofdbiesdistricts-
en provinciale bonden, benevens de landsbond,
allen onmiddellijk of middellijk uit die kiezersver
eenigingen ontsproten, dat doel bebooren te hebben,
die krachten te leiden en met elkander in
aaneensluiting en overeenstemming te brengen,
zoodat de bjjzondere zich in de algemeene
belangen oplossen".
Die aldus geschetsto organisatie zit goed in
elkaar; maar wjj vragen in hoeveel plattelands
gemeenten zal men elementen vinden, die de
liberale ideeën kunnen en willen brengen onder
hunne medeingezetenen Yindt men er al,
dan zjjn de meeste nog huiverig om tegen den
stroom op te roeien en zich te stellen tegenover
machthebbende predikanten of andere personen,
laat staan of zjj daartoe de geschiktheid en
bekwaamheid bezitten. Daar moet men- wel
degeljjk van boven af beginnen. Dan is er
geen kwestie van opdringen van leiders en
vertegenwoordigers, zooals het Utr. Dagblad
beweert, maar wel van voorlichting en werk
zaamheid door onafhankelijke mannen die, juist
door hun onafhankelijkheid en bekwaamheid,
in staat zjjn zuivere en goede begrippen om
trent de liberalen te verkondigen en tegenstan
ders te bestrjjden zonder dat, wat vooral in
eene kleine gemeente zoo licht gebeurt, tot
persoonlijkheden af te dalen of aanleiding te
geven tot het vermoeden van allerlei bijoog
merken.
De redactie van het Utrechtsch Dagblad be-
strjjdt echter niet onze bewering omtrent kies-
vereenigingen van b. v. vjjf leden. Dit was
toch ook een onzer voornaamste bedenkingen
tegen hare plannenmaar nog ernstiger moe
ten wij haar idee omtrent een »Lands bond"
bestrijden, nu wjj in baar opstel de volgende
regelen aantreffen
»Wij hebben de Liberale Unie in onze arti
kelen niet genoemd en wjj hadden daarvoor
onze redenen.
»Wjj wenschen haar ook nu buiten bespre
king te laten, omdat wjj anders in bjjzonder-
heden zouden moeten treden, die wjj wel in een
kring van geestverwanten, doch niet daar buiten
zouden willlen behandelen.
Mocht de Liberale Unie intusBchen kunnen
worden omgezet in den Landsbond van vrjj-
zinnigen, zooals wjj dien hebben omschreven,
dan zouden wjj ons daarover levendig ver
heugen want eerst dan zou zij, naar onze op
vatting, in staat kunnen zijn den opbouwenden
en tot eendracht en aaneensluiting wekkenden
invloed uit te oefenen, dien zjj bjj bare op
richting zich heeft ten doel gesteld, doch nog
niet mocht verwerven."
Uit deze regelen bljjkt, dunkt ons, voldoende
de bedoeling der redactie van bet Utrechtsch
blad. Haar plan is gericht tegen de Liberale
Unie. Dat hebben wjj van begin af aan be
grepen en daarom ons ter bestrjjding van dat
idéé aangegord. Want geen voor de liberale
zaak verderfeljjker tactiek bestaat er dan
telkens weêr betgeen pas bestaat en nog geen
gelegenheid heeft tot volle kracht te geraken,
weer af te breken omdat het niet volmaakt is.
Er schjjnt door sommige liberalen nog geen
leergeld genoeg betaald te zjjn zjj jagen steeds
naar iets anders.
De Liberale Unie kan nog verbeterd, baar
werkkring en haar invloed nog uitgebreid
worden, maar dat kan zeer goed geschieden
op den grondslag van haar tegenwoordige
inrichting, van haar bestuur zelf, van boven
af dus uitgaande beter dan dat wjj nu wêer
haar gaan omzetten in een z.g. Landsbond en
daardoor de tegenpartjj geen hoogen dunk
geven van ons organiseerend talent.
De Liberale Unie kan nog veel doen tot heil
der liberale partjj, mits de stuurlui aan wal
zich onthouden van het aandragen van allerlei
nieuwe plannen, die afleiden van het hoofddoel
die Unie te maken tot een onderlinge kracht
en haar meer en meer ons aller middenpunt te
doen zjjn.
Het kunstminnend publiek te Middelburgen
omgeving wacht Vrjjdag 9 Mei een zeld
zaam kunstgenot. Dank zij de medewerking
van de Vereeniging ter bevordering van goede
voorstellingen op kunstgebied alhier zal in onzen
schouwburg door de Hollandsche opera uit
Amsterdam eene opvoering plaats hebben van
de bekende opera Rigoletto van Verdi.
De lezers van de muzikale kronieken van
het N. v. d. D. hebben in het nommer van
27 November eene uitvoerige beschouwing
van den heer Daniel de Lange kunnen
lezen over de opvoering van die opera.
Met zeer veel lof werd daarin melding
gemaakt van de vertolking der hoofdpartij door
den heer Alberts, die daarbij opnieuw bewijzen
gaf van zjjn talent. En als wjj dan nog
nagaan hoeveel goeds over diezelfde vertolking
in andere, voor ons liggende bladen wordt
gezegdals wjj ons herinneren hoe de heer
Alberts verleden jaar, bjj gelegenheid der ker
mis te Middelburg, de bewondering van alle
bezoekers wekte als Mephisto, De Nevers en in
Mignon, dan stellen wjj ons voor dat op Vrjjdag
9 Mei al is het dan ook iets ver in bet
seizoen, in onzen schouwburg geen plaats
onbezet bljjft, al ware het alleen om van zang
en spel van dezen echten kunstenaar te genieten.
Naar het Handelsblad verneemt, zal met
1 Sept. a. aan het Nederlandsch operagezel
schap, ter vervanging van den heer Schmier,
als solo-bas, worden verbonden, de heer Henrj
Engelen van Rotterdam, leerling van den heer
Paul Haase.
Verder meldt men dat de heer J. G. de Groot
met onderscheiden Nederlandsche zangeressen en
zangers in onderhandeling isten einde het
Nederlandsch operagezelschap zoodanig te ver
sterken en uit te breiden, dat het nog beter
dan tot dus verre kan r idc^n aan alle eischen
van de kunst en buitendien aan de wenschen
van onze voornaamste provinciesteden kan
worden gevolg gegeven, om ook daar nu en
dan voorstellingen te geven.
Volgens bet N. v. d. D. zou primo Mei
het geheele tooneelgezels :hap van de heeren
Gebr. Van Lier te Amsterdam worden ontbon
den. Gelukkig voor de daarbjj betrokken per
sonen en gezinnen, voegt het blad, dat eerst
verzekert die mededeeling te doen op grond
vaa »vrjj zekere berichten", daarbij de hoop
ïdat dit bericht niet bewaarheid moge worden."
Duideljjk is, dunkt ons, de tijding dus niet
en aan zekerheid laat zjj ook nog al te wen
schen over.
De redactie van de Nie uwe Gids geeft
kennis dat de heer P. L. Tak, haar bekende
Medewerker, tot de redactie is toegetreden.
Daarentegen is de heer Albert Verwey uit de
redactie getreden; hij blijft echter als Mede
werker aan het Tijdschrift verbonden.
Het April-nommer van dat tijdschrift bevat
Een conferentie door Framjois Erens. Gekken I
door Jac. van Looij. De levensbeschouwing
der toekomst door G. J. P. J. Bolland. Boek-
beoordeelingen door L. van Deyssel etc. Naspel
door Frederik van Eeden. Kunst. Daubigny in
den Haag door Jan Veth. Van den verbranden
schouwburg door F. van der Goes. Open brief
aan Frans Netscher door Frederik van Eeden.
De tentoonstelling van werken der Neder
landsche kunst uit de 17e eeuw te Berljjn
omvat 464 nommers. Er valt een zeer druk
bezoek aan ten deel.
Voor bet Algemeen Overzicht verwijzen wjj
naar het Bjjvoegsel.
President Carnot zal den 14 April a. een
bezoek brengen op Corsica. Hij zal aldaar bet
buis der Bonapartes bezichtigen.
Carnot zal in Mei zijn reis maken naar het
Depart. Donbs. Den 25n zal hij te Besan^n
komen om het 16e feest van den gymnastiek-
bond en de inwijding van het nieuwe Lyceum
bjj te wonen. Den 27n gaat hij naar Beltort
en van daar naar Vesoul. Constans en Bourgeois
zullen hem vergezellen.
Koning Humbert heeft den afgetreden
Franschen minister van buitenlandsche zaken
Spuller het grootkruis van de Mauritius- en
Lazarusorder verleend als blijk van waardee
ring voor zijn met een goeden uitslag bekroonde
bemoeiingen om de betrekkingen tusschen
Frankrijk en Italië te verbeteren.
Om den Dahomey-ers den toevoer van
wapenen en munitie at te snijden, heeft de
Fraasche regeering besloten tot een expeditie
naar Weida.
Luitenant Bayol, gouverneur der Zuidelijke
rivieren, die sedert Januari van bet Senegal-
gebied zjjn afgenomen, is naar Frankrijk terug
geroepen. Naar men zegt, omdat hij te grooten
ijver aan den dag heelt gelegd
Dom Pedro, die zich te Cannes bevindt,
is sedert eenige dagen ziek, doch er bestaat
geen reden tot bezorgdheid.
"Werkstakingen. Het getal werk-
stakende metselaars te Heeren wordt op 30.000
geraamd. Heden begint een grève van knoo-
pendraaiers, terwjjlde slagersknechts een werk
staking aankondigden.
Ingevolge het besluit der Mijnvereeniging
beeft de mjjnmaatschappij te Gelsenkirchen en
de directiën van andere omliggende mijnen,
waar het werk is gestaakt, als termijn voor bet
hervatten van den arbeid 8 ot 9 April gesteld.
Te Maagdenburg hebben de huisschilders het
werk gestaakt.
Te Weimar, waar een beweging ten gunste
van loonsverbooging onder de schoenmakers
was ontstaan, zjjn patroons en arbeiders het
eens geworden. De schrijnwerkers aldaar eischen
loonsverhooging en een arbeidsdag van 10 uur.
Rusland heeft weder eens een zijner
periodieke aanmaningen tot betaling van de
achterstallige oorlogschatting aan de Porte
gericht. De Russische regeering, kennis geno
men hebbend van de plannen der Porte om
een nieuwe leening te sluiten, verlangt ingeval
deze tot stand komt, vooraf de achterstallige
geldsommen van het kapitaal der leening zal
afgenomen worden.
Keizer Wilhelm heeft den grootmeester
aan zjjn hof er op gewezen, dat zich onder de
onlangs aan het hot voorgestelde dames zeven
bevonden vier gravinnen en drie baron
nessen wier ouders tot de haute finance be
booren en die hun adellijken titel slechts aan
haar marriage d'argent te dan ken hebben. Voortaan
wenscht de keizer dergelijke pseudo-adellijke
dames niet meer aan het hof toe te laten,
ten einde de echte aristocratie niet te besmetten.
Een gewoon mensch zou bet logisch vinden,
indien de keizer den adellijken heeren, die deze
vrouwen alleen wegens haar geld namen, en
alzoo hun aristocratischen naam verïoch
ten, eveneens bet bof verbood.
Van 3 tot 5 April.
Middelburg. Ondertrouwd: J. A. van der
Heil, jm. 27 j. met C. J. Steenkamp, jd. 21 j.
J. Polderman, jm. 26 j. met A. Gideonse, jd.
20 j. J. Schuurbeque Boeije, jm. 42j.metC. M.
Copes van Hasselt, jd. 31 j. J. Wagenaar, jm.
24 j. met J. Jongepier, jd. 27 j J. C. van den
Berg, jm. 26 j. met E. de Wilde, jd. 21 j.
BevallenP. Marijs, geb. De Man, z. T.
Meijler, geb. Tavenier, d. H. M. Hattink, geb.
Will, d. A. Verplakke, geb. Zweedjjk, z.
Overleden: W. Moens, z. 9 m. J. F. Schutz,
z. 16 m. C. Heeroldt, man van M. F. Munters, 46 j.
Van 29 Maart tot 5 April.
Vlissingen. Gehuwd J. de Vlieger, jm. 23
j. met M. C. Dekker, jd. 21 j.
BevallenH. M. Renier, geb. Allaert, d.
J. M. de Kok, geb. Swint, d. J. C. Izebout,
geb. Van den Hamer, d. P. Blejjenberg, geb.
Karreman, z. T. Rouw, geb. Van Huizen, d.
C. M. M. van Barneveld, geb. Van Barneveld,
d. J. J. Velge, geb. Meier, d. P. Louwerse, geb.
Marijs, z. A. J. Tabbernee, geb. Van Akkeren,
z. (levenl.) A. J. Auer, geb. Hendrikse, z.
OverledenC. Hendrikse, wed' van D. M
de Buisonjé, 70 j. H. Duivewaardt, ongeh. d
21 j. A. van Vlaanderen, man van S. C.
Voncke, 76 j.
Heden middag omstreets twee uren kwam
met donderend geweld de stelling van het op
den boek van de Noordstraat en het Hofplein
verbouwd wordend buis naar beneden, doordien
de uit metsel- en witte steen gebouwde zware
kroonlijst brak en op de stelling terecht kwam.
Vier personen waren boven, op een hoogte
van ongeveer negen meters, aan het werk en
drie hunner maakten den val tot op den grond.
Een der mannen had de tegenwoordigheid
van geest zich aan de stelling, die grooten-
deels vernield werd, vast te grijpen en kwam
met een hevigen schrik vrij. Een ander, een
oud man, Van den Ende geheeten, werd ernstig
gekwetst, en de twee overige werklieden, De
Baare en Alleman, bekwame lichte kwetsuren,
De gekwetsten werden bjj den heer W. J.
Goor binnengebracht en ontvingen d aar van
een drietal spoedig aanwezige geneesbeeren de
eerste hulp.
Van den Ende,die, behalve dat hij een wond
aan het hoofd bekwam, ook aan bet been en
den rug ernstig gekwetst is, werd per brancard
naar het Gasthuis gevoerd en de beide anderen
per rijtuig naar hunne woningen overgebracht.
Heden middag was de toestand van V. d. E.,
die bij zijn volle kennis was, tameljjk bevredi
gend.
De oorzaak van het breken der kroonljjst
schijnt, naar wij vernemen, gezocht te moeten
worden in het feit dat een der werklieden
boven op die lijst ging zitten en bovendien die
lijst nog belastte met een mand steen. Daar
door schjjnt de lijst overwicht gekregen te
hebben.
Justitie en politie stelden op de plaats
onmiddellijk een onderzoek in.
Op de schilderijententoonstelling alhier
zjjn nog verkocht no. 138, Le sommeil de Vin-
nocence van Gerhard Portielje te Antwerpen, en
no. 154, Moedergeluk, van mevr. H. Ronner,
Knip te Brussel.
De sedert verleden week, onder leiding van
den ingenieur Jolles, aangevangen opruiming
van de stoomboot Germania, voor de Zuid
watering gezonken, is, naar men ons schrjjft,
deze week met goed gevolg voortgezet.
Volgens den uitslag van het duiker-onder
zoek ligt het schip gedeeltelijk opengevouwen,
zoodat dan ook telkens na het springen een
gedeelte der lading drjjvende is.
Aanstaanden Maandag, 2en Paaschdag, wordt
opnieuw eene lading dynamiet en buskruit
geplaatst.
De ontbranding zal, bij gunstig weder, te
ongeveer kwart over tien uur in den morgen
plaats hebben. Velen zjjn steeds getuigen van
het aantrekkeljjke schouwspel, en zullen zeker
ook dan wel tegenwoordig zijneen tochtje
naar de ^uidwatering daarvoor is dan ook
wel de moeite waard.
Men verwacht dien dag weer een zelfde
wateropheffing als bij de eerste maal, toen
een masthooge waterkolom werd opgeworpen.
's Gravenliage. Het lijk van dr Camp
bell is heden middag naar Gotha vervoerd.
Aan het station was het personeel der konink
lijke bibliotheek aanwezig, terwjjl ook vele
letterkundigen en bibliothecarissen van elders
zich daar bevonden. De heer Arnold lsing
herdacht in eene treffende rede de verdiensten
van den overledene.
In de Batjanstraat heeft een huzaar zich
doodgeschoten, na eerst een dienstmeisje, dat
weigerde met hem te verkeeren, levensgevaarljjk
te hebben getroffen.
Pest. Volgens gerucht heeft het ministerie-
Czapory ontslag genomen wegens een geschil
over de inrichting der rechtbanken.
Parijs. De ministerraad besloot den invoer
van wapenen in Dahomey geheel te beletten.
(Men zie Beknopte mededeelingen.)
Kunstmuseum. Tot 20 Ap ril vierde drie
jaarljjksche tentoonstelling van schilderjjen
van levende meesters. (Men zie de annonce
in dit nommer).
Tapijtbehangsels (Gobelins) in het ge
rechtsgebouw op het Hofplein. lederen
dag wanneer er geen zitting der rechtbank
wordt gehouden. Aanmelding bjj den
concierge.
Zeeuwsche tapijtenbehangsels in do
vergaderzaal der staten van Zee
land (Abdij). lederen dag. Aanmelding
bjj de boden.
Oudheidkundige verzameling ten raail-
huize: Kosteloos op Zondagen en alge
meen erkende Christelijke feestdagen,'snam.
van 1 tot 3 uren, mits men voorzien zjj
van een gratis toegangkaart, op een dor
vorige dagen op de gemeente-secretairie
verkrijgbaar.
Op werkdagen van 's voorm. 10 tot des na m
3 urenop Zondagen van 12 tot 3 uren
Toegangsprijs ƒ0.25 voor eiken bezoeker;
voor gezelschappen van 5 of meer personen
1.Aanmelding bjj de stadsboden ot
concierge.
Verzamelingen v a n h e t Zeeuwsch ge
nootschap der wetenschappen, o. a.
oud-Walchersche kam^r. Des Maan
dags, Dinsdags, Woensdags, Donderdags en
Vrijdags van 10 tot 1 en van 3 tol 6
uur, op Zon- en feestdagen van 12 uur
tot 5 uren. Toegangsprijs 0.25; voor
ambachtslieden en tot den werkenden stand
behoorende personen 0.10. Aanmelding
bij den concierge van het gebouw Wage-
naarstraat.
De Abdjjtoren. lederen dag 's voormiddags
van 10 tot 12 en 's namiddags van 2 tot
5 uren. Aanmelding bij den torenwachte»:.
Het praalgraf der Evertsen in de Nieu
we kerk. lederen dag. Aanmelding bjj
den koster der kerk. Wal A no 4.
Axel, 5 April. Ter graanmarkt van heden
waren de prijzen als volgtoude tarwe a
f nieuwe tarwe J 8.75 a ƒ9.rogge
ƒ5.75 a ƒ6.— wintergerst 8.90 a 9.
zomergerst 8.— a 8.10; haver a
i erwten a f—paardenboo~
nen ƒ6.25 a 6.50 koolzaad a f
Boter ƒ1.eieren
