3 Maart.
133' Jaargang.
1890.
52
Brieven uit de Hofstad.
Deze courant verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle
danKbetuigingenvan 17 regels 1.50
iedere regel meer f 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 1 Maart
ONDERWIJS.
RECHTSZAKEN.
UIT STAD EN PROVINCIE.
E (IIIII1M
Thermometer.
Middelburg 1 Maart m. 8 a 34 gi.
gr. av. 4 a 40 gr. F.
W. wind.
m. 12 u 40
Vervracht N.
Agenten te Vlisaingen: P. Gr. »b Vet Mestdagh Zoom, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. 0. de Mooij te Tholen: W. A. vas j Ailrertentlë»
Nieüwenhuiozen en te TerneuzenM. de Jonge Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de i moeten des namiddags te eea uol
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Botterdam, de Gebb. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de la Mas Azn, te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjjn, wille*
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G.L. Daubb Cie., John F. Jones, opvolger.zjj des avonds nog worden opgenomen
28 Februari 1890.
De oplossing van de ministerieele crisis is
eindelijk gekomen en wel op de wijze als
volgens mjjn vorig scbrjjvpn werd vermoed.
Vroeger kon men in de Tweede kamer de
heeren Keucheniua en De Savornin Lohman
steeds kameraadschappelijk in één bank naast
elkaar zien zittendat tweemanschap werd
verbroken door het optreden van eerstgenoemde
als minister van koloniën, en nu heeft ook de
tweede zjjn plaats verlaten en is verhuisd naar
een van de vlak bjj die bank geplaatste mi
nisterszetels, welke intusscben weer door mi
Keuchenius is ontruimd. Aanvankelijk treffen
de beide vroegere bankgenooten elkaar ni' tmeer
aan in de kamer, maar vermoedelijk zal die
scheiding niet van langen duur zjjn want het
ligt voor de hand, dat nu Lohman, zij het
voor een ander departement, de stoel van Keu
chenius innam, de laatste weer op de plaats
van Lohman in het oude bankje zal gaan
zitten. Wel acht de Standaard dit lang niet
zoo zeker, omdat het wat veel gevergd zou zijn
van den Christen-staatsman om dadelijk weer
in de kamer zitting te nemen, doch het is te
verwachten, dat de heer Keuchenius zich gaarne
dis «opoffering" zal getrcfosten ter wille van
de nu van haren leider beroofde anti-revolu-
tionnaire partij en in hot belang van het va
derland, nam. opgevat in den zin van die partjj.
De Goesche kiezers zullen, als Keuchenius
het wil, hem zeker weer wel in de kamer
brengen, waardoor het Nederlandsche volk
weder het voorrecht zal kunnen genieten zijne
urenlange redevoeringen, zjjn «getuigen" voor
het christelijk beginsel, aan te hooren of te
lezen.
Een andere vraag is hoe verder de gevolgen
zullen zijn van de verwisseling van ministers,
èn voor het vaderland èa voor de staatkundige
part pen. Allereerst is het oog gevestigd op
het bestuur van onze kolonie en bezittingen
dat nu is toevertrouwd aan een wel kundig en
bezadigd man, maar toch tevens aan iemand,
die niet alleen nooit die landen heelt gezien,
hunne bevolking niet kent, maar ook nooit
eenige meerdere studie daarvan heeft gemaakt
dan ieder ander ontwikkeld man. AdviezeD
van het vroegere kamerlid Aeneas Mackay
over koloniale aangelegenheden zijn uit de
Handelingen niet aan te wijzengeschriften
over die onderwerpen van zijne hand bestaan
niet. Vroeger zijn er ook wel ministers van
koloniën geweest, die niet konden dóórgaan
voor koloniale specialiteiten, maar die ver
keerden dan toch nog in andere omstandigheden.
Zij hadden een of meer hoofd-ambtenaren, die
in Oost-Indië hooge of gewichtige betrekkingen
hadden bekleed en dus aan plaatselijke kennis
konden vergoeden wat het hoofd van het
departement ontbrak. Op dit oogenblik is
echter slechts éen hoofd-ambtenaar aan het
departement, die in Oost-Indië is geweest, en
dan nog slechts zeer korten tjjd in vrjj onder
geschikte rechterljjke betrekkingen. Op die
wjjze zal de portefeuille van koloniën in handen
van den tegenwoordigen minister meer studie
boeken moeten bevatten dan ontwerpen van
gewichtige regelingen.
En dan het departement van binneniandsche
zaken. Ook aan den heer Lobman mag het
bezit van kunde niet worden ontzegd, en hij
mag wel gerekend worden bekend te zijn in
hoofdzaak met de aangelegenheden van het
hem toevertrouwde departement, maar de beza
digdheid is bij hem ver te zoeken. En voor de
uitvoering van de onderwijswet is het gemis
van die eigenschap allereerst te betreuren.
Maar er is meer reden tot bezorgdheid. De
Standaard heeft sedert lang aangedrongen op
verandering in de, volgens dat blad door de
liberalen gevolgde gedragsljjn bij de benoeming
van burgemeesters. Thans zal de heer Lohman
maar al te veel er toe gebracht worden om bij
voorkeur «doleerende" heeren, of liever om
volgens zjjn eigen voorlichting juist te spreken
leden van doleerende kerken tot burge
meesters te doen aanstellen. Op die wjjze wordt
het platteland gewonnen voor zjjn partjj, en
zullen de Provinciale staten, waarin burge
meesters nog al licht zitting verkrjjgen, allengs
meer naar anti-revolutionnaire zjjde gaan over
hellen; en als gevolg daarvan kan men ook
een omzetting van die booze Eerste kamer te
gemoet zien.
Voor dat alles is echter eenige tjjd noodig
en zal het juist de vraag zjjn ot die tjjd den
heeren wel zal worden gelaten. Immers de
intrede van den heer Lohman kon wel eens
het begin zijn van oneenigheid in den boezem
der vereenigde partjjeh en zoo ook in het
kabinet zelf. Een verwjjdering tusschen de
Katholieken en de anti-revolutionnairen is nu
reeds merkbaar ten gevolge van de wijze,
waarop de organen der laatsten voor Keuche
nius zjjn opgekomen, waarbjj zij zich niet ont
zagen de eersten te prikkelen. Mocht het op
"en bepaalde breuk tusschen beide bondgenooten
en dientengevolge op eene nieuwe formatie
van staatkundige partijen nitloopen, dan zou
den misschien de liberalen nog met voldoening
op de verwerping van Keuchenius' begrooting
kunnen terugzien zoo niet, dan is het zeer
twjjfelachtig of zij daardoor, nu de bom zóo
is gesprongen, niet van den wal in de sloot
zjjn geraakt. Mij dunkt althans dat Keuche
nius aan Koloniën minder gevaarljjk was dan
Lohman aan Binneniandsche Zaken kan zjjn.
Wie weet wat reeds de naaste toekomst
dienaangaande leeren zal en welke comedie's
de nu wat van elkaar verwijderde bondgenoo
ten spoedig, bjj verkiezingen bjjv., weer zullen
spelen. Het zal ook dan voor hen zjjn een
strjjd om het bestaan, al is het in anderen
zin dan in het onder dien titel in het Neder-
landsch vertaalde stak van Daudet.
Dat stuk is, meen ik, ook te Middelburg
opgevoerd. Ik zag het door bet Nederlandsch
tooneel geven, waarbjj de hoofdrol door Clous
werd vervuld. Ik kan mij moeiljjk voorstellen,
dat die rol hem te verbeteren zou zjjn, zóo
uitstekend gaf hij het type weer van den door
de opvoeding verdorven Paul Astier. Het stuk
is slecht te verstaan voor hen. die l'Immortél
niet gelezen hebben. Immers dezen zien wjj
den jongen Paul in den huiseljjken kring al
vroeg begrjjpen, dat men voor zich alleen leeft
en d.»t alle middelen gepast zjjn om zich zeiven
voort te helpen. Ik geloof ook, dat Daudet juist
dit heeft gewildgegeven iemand met zulke
grondbeginselen, opgevoed in den «rotten" kring
van arme, eerzuchtige en gewetenlooze ouders
vooral de moeder komend in het Franscbe
viveur-leven, gesterkt door verkeerd opgevatte
lectuur, een knap uiterlijk en de gaat bezittend
vrouwen te boeien moet de man worden, dien
wij voor ons zien in la lutte pour la vie. Het is
hier ook Veducation, quel bien fait ou quel crime l
Nu ik van een knap uiterljjk en van een gaaf
om vrouwen te boeien spreek, denk ik van zelf
aan onzen ténor van de opéra Adrien Barbe.
Wjj beleven weer zoowat de tijden van Lhérie,
toen de halve dames-wereld gecharmeerd was
van den mooien don José. Nu staat de jeugdige
en knappe ténor Barbe in hooge gunst bjj onze
dames, en terwjjl Lhérie zich met de stoffeljjke
blijken van vrouwen-adoratie van meest oudere
dames moest vergenoegen, schijnt hier een groote
kring van jonge schoone dames Barbe zóo te
bewonderen, dat bjj, naar men zegt, soms
vorsteljjke geschenken mede paar huis neemt.
Wat mevrouw Barbe daarvan zegt, weet ik niet;
eenigszins prozaisch is de jonge beid getrouwd en
nog wel met een zeer jaloersch vrouwtje, dat
hem, ook weer volgens de on-dits, geen oogenblik
uit baar oog verliest. Arme Barbe! lederen avond
als Faust met Méphisto het pad der vrooljjke
ondeugd te betreden, als Roméo met de touw
ladder zjjne Juliette te bezoeken of als Fra
Diavolo de ongebondenheid van het bandieten
leven te smaken en dan in het werkelijke
leven zóo aan een touwtje te moeten loopen 1
De Tijd roept den Standaardnaar aanleiding
van diens bewering dat, wordt Keuchenius in
het district Goes candidaat gesteld, deze met
écrasante meerderheid gekozen zal worden toe
«Zacht watDe meerderheid kan «écrasant"
zjjn «nameljja indien men zeker is van de
hulp der katholieke kiezers." En het katho
lieke blad herinnert dat de heer Lohman in
Goes van de 3559 nitgebrachte stemmen 2194
kreeg, omdat ook de roomsche kiezers voor
hem «hun best gedaan hadden."
De anti-revolutionnairen moeten telkens door
de katholieken worden herinnerd«Zonder ons
zijt gij machteloos 1"
De Standaard heeft, bljjkens een hoofdartikel,
de jongste Encycliek noodig gehad om te
ontdekkendat de Roomsche staatsleer het
Episcopaat feiteljjk tot regeerder van het land
dreigt te maken.
Daarom sloven de anti-revolutionnaire heeren
zich zeker zoo uit om de wegbereiders en die
naren der katholieken te zjjn. (Vaderl.)
De verkiezing van den heer mr B. J. H.
Patjjn, advocaat te 's Hage, tot commies-griffier
der Tweede kamer, geschiedde eerst bjj vierde
stemming.
Bjj de eerste stemming verkregen jhr mr F.
J. Vos de Wael, advocaat te Zwolle, 22, jhr
mr W. H. de Savornin Lobman Az adjunct
commies bjj binnenl. zaken 19, mr R. J. H.
Patjjn, advocaat te 's Gravenhage 9, mr W. P.
J. Bok, advocaat te Amsterdam en mr A. F.
van Leyden, advocaat te Amsterdam, ieder 7
stemmen, mr G. W. van der Feltz te Gronin
gen, 6 stemmen. De overigen werden verdeeld.
Bjj tweede stemming verkregen mrs Vos de
Wael 22, Lobman 20, Patjjn 19, Bok 8 stpm-
men. Bjj herstemming tusschen vier genoemde
heeren verkregen de heer Patjjn 36, Vos de
Wael 24, Lohman 20 en Bok 4 stemmen. Bjj
eindstemming tusschen mrs Patjjn en Vos de
Wael werd benoemd mr R J. H. Patijn met
44 tegen 40 st. op de heeren Vos de Wael en
1 blanco.
Bij deze verkiezing zjjn de bondgenooten
slaags geweest. De anti-revolutionnairen stem
den voor den heer De Savornin Lohman, de
katholieken op den heer De Vos de Wael.
Daar aan deze stemming werd deelgenomen
door 89 liberalen, 25 katholieken, 20 anti-
revolutionnairen en 1 conservatief, kan met
zekerheid worden aangenomen, dat ten slotte
sommige leden der rechterzjjde, waarschjjnljjk
op grond van de uitnemende inlichtingen
omtrent den heer Patjjn verkregen, op dezen
hunne stem hebben uitgebracht.
Door den minister van financien is bepaald
dat surnumerairs, benoemd tot ontvanger, voor
reizen tot het aanvaarden dier betrekking geen
kosten in rekening mogen brengen, ook dan
niet wanneer zjj, om de eene of andere reden
het kantoor, waartoe zjj benoemd zjjn, nog
eenigen tjjd als surnumerair moeten waarnemen.
Bij kon. besluit is benoemd tot kantonrechter
te Harderwjjk mr. J. Haitsma Muiier, thans
kantonrechter te Dokku T;.
Verder is de zilveren medaille toegekend aan
de gezagvoerders van schepen in de groote
vaart K. C. de Gruiter, J. Vernes en A. G. M.
Bruyns, als erkenning van de diensten, door hen
aan de wetenschap bewezeD, door het over
leggen van uitmuntende scheepsjournalen ten
behoeve van het Koninklijk Nederlandsch Meteoro
logisch Instituut.
Aan mej. W. P. Bal, onderwjjzeres te
Ooaterland, is door burgemeester en wethouders
tegen 18 Maart a. eervol ontslag verleend.
Arrondissements-Kechtbank te Middelburg.
Gisteren, Vrijdag, zijn veroordeeld wegens
b e 1 e e d i g i n g J. S., 48 j., onder-sluis-
meester, Wemeldinge, tot 8 b. s. 6 d. h.
N. M., 17 j., zonder beroep, Eede, tot 3 b.
s. 3 d. h., en M. M., 35 j., bvr. van P. M., en
J. S., 40 j., werkman, beiden Terneuzen, ieder
tot 2 b. s. 2 d. b.
mishandeling: M. M., 18 j., schoen
maker, Wolfaartadjjk, tot 7 d. gev.F. d. M.,
21 j., arbeider, Graauw, tot 3 b. s. 3 d. h.,
en P. M., 37 j., werkman, Terneuzen, tot
2 b. s. 2 d. h.;
heling: W. N., 46 j., koopman, Hein-
kenszand, tot 1 jaar gev., en
het dragen van eens anders uni
form: N. D. F., 16 j., Middelburg, tot 3
b. b. 3 d. h.
Allen in de kosten.
VrjjgesprokeD zjjn: G. v. D., 17 j.,
smidsknecht, N. R., 18 j., arbeider, J. Ph., 19
j., schilder, en J. H., 19 j., wagenmaker, allen
Woltaartsdjjk, beklaagd van mishandeling.
De gebroeders N. van Koewacht, die ver
leden jaar den hoofdonderwijzer van Moerbeke
met een mes zeer ernstige verwondingen aan
den hals toebrachten, zjjn door het hof van
Gent elk tot één jaar en vjjf maanden gevan
genis plus de kosten tan 't proces veroordeeld.
Uit het garnizoen Middelburg vertrokken
Vrjjdag 13 miliciens van de lichting 1889 met
onbepaald verlof naar hunne haardsteden terug,
op grond van de gunstige bepalingen van het
koninkljjk besluit van 2 Februari 1889, waarbjj
werd bepaald dat de tjjd voor eerste oefening op
tien maanden wordt verminderd voor hen, die
binnen dien tjjd bljjken geven, dat zjj hunne
verplichtingen als milicien in alle opzichten
kennen, en zich voortdniend zeer goed hebben
gedragen.
Om dit voorrecht deelachtig te worden moeten
deze miliciens een nommer getrokken hebben,
dat hun recht geeft om ultimo April huiswaarts
te keeren, hetgeen aan 3 miliciens belette tc
vertrekken. Deze ontvingen 2 maanden verlof.
Naar wjj vernemen bestaat bjj het be
stuur der sociëteit Door de wapens vrienden
der onderofficieren en korporaals der dd. schut
terij alhier, het voornemen om het 35-jarig
bestaan dier sociëteit op den 14e Maart a.
feesteljjk te herdenken,
Tot bode bjj het polderbestuur van
Walcheren is benoemd de heer N. Noorder
broek, kantoorbediende alhier.
De tot kapitein bevorderde le-luit. S. F. J.
Langeraap, van het depót van discipline te
Vlissingen, is bestemd voor het 5e bat. 3e reg.
infanterie te Bergen op Zoom.
Uit het eiland Tholen schrjjft men ons:
De tjjd van politiseeren schjjnt voor de kiezers
hier weder te zullen aanbreken. Nu onze afge
vaardigde ter Tweede kamer minister van
binneniandsche zaken is geworden, wacht ons
zeker allereerst eene verkiezing ter vervulling
van de plaats van den heer Lohman. 't Zou ons
echter verwonderen als de agitatie bjj dez-
verkiezing zoo groot was als bjj die van 6 Maart
1888. De liberalen in het district Goes zjjn toen
zoover in de minderheid gebleven, dat eene
overwinning voor hen, ook bjj het krachtigste
optreden, onmogelijk geacht moet worden. Eu
waar de nederlaag zoo zeker is, daar openbaart
zich ook gewoonljjk eene groote lauwheid en
onverschilligheid. Wij willen hopen, dat wjj ons
bedriegen, doch vreezen met grond. Maar wanneer
het gerucht zich bevestigt, dat de heer J.
Sipkes van St Maartensdijk, die reeds als notaris
ontslag heeft genomen, ook bedanken zal als
lid der Prov. staten, aangezien hjj zjjne woon
plaats in eene andere provincie kiezen zal, dan
zal er weder eene verkiezing voor ons zjjn,
waarbjj meer werkzaamheid zal aan den dag
gelegd worden. Ja, wjj zouden haast durven
vragen, met het oog op sommige feiten bjj de
verkiezing van den heer Hollestelle, of dan de
werkzaamheid niet al te drua zal zijn. Hoe
jammer, dat bjj zoo'n verkiezing hier zoovele
personeele belangen voorzitten boven districts
belangen.
Wie de kaart van ons eiland kent, die Eal
er wel van overtuigd zjjn, dat bjj eendrach
tige samenwerking der liberalen deze een
gunstige kans hebben om het tegenover den
anti-revolutionnairen candidaat te winnen.
Doch dan moet. der liberalen keuze een goede
zjjn. Dan moet men iemand hebben, wiens
zedelijk leven in de eerste plaats onbevlekt
zjj, doch wiens denkbeelden in zake godsdienst
ook niet al te vrijzinnig zjjn. Er zjjn hier in 't
eiland eene massa kiezers, die volstrekt niet
voor een zoogenaamd vroom man zjjn, maar
die toch gaarne hun stem geven aan iemand,
van wien zjj weten, dat bjj trouw zjjn kerke
lijke plichten vervult. Met zoo iemand van
liberale zijde te stellen en algemeen te steunen,
is de overwinning voor de liberalen bjjna zeker.
Doch al wordt er tegenover den anti-revoluti
onnairen candidaat van liberale zjjde iemand
gesteld van nog zooveel bekwaamheden, maar
die algemeen bekend is als onkerksch en god
deloos, dat schjjnt helaasin menig oog
maar altjjd samen te moeten gaan dan is
de nederlaag voor de liberalen gewis Dan is
de nederlaag voor hen zoo zeker als zjj was
bjj de verdeeldheid, die er bjj de voorziening
in de vacature-Bolier bestond. Wij hopen,
dat die verkiez ng voor de liberalen eene les
geweest is, wat het punt verdeeldheid betreft,
doch wjj hopen ook, dat ingeval er spoedig
eene verkiezing voor een lid der staten moet
plaats hebben, men nu zorgen zal dat de rechte
man candidaat gesteld wórde.
Men schrijft ons nit het kanton Ooitburg:
Nauweljjks is de lente in aantocht of tal
van arbeiders-huisgezinnen, boerenknechten en
boerenzonen bereiden zich allerwege voor om,
de een over Antwerpen met de Red Star Line,
de ander over Rotterdam met de Nederlandsch
Amerikaansche Stoomvaart-Maatschappijaan
welke laatste verreweg de meesten de voorkeur
geven, naar Noord-Amenka te vertrekken ten
einde in de nieuwe wereld datgene te zoeken
wat zjj hier maar moeiljjk kunnen vinden, na-
meljjk brood. Wanneer ik zeg brood bedoel ik
daarmede niet dat die lui hier broodsgebrek
lijden, want het zjjn juist de beste werkkrachten,
die ons verlaten, maar voor den arbeid, dien
zjj verrichten, worden zij niet voldoende beloond,
en indien dan familieleden en vrienden aan
gene zijde van den grooten Oceaan hun schrijven,
of persoonlijk komen mededee'en, dal in de
Yereenigde-Siaten werk te over gevonden wordt,
dat elke droppel zweet financieel woidt ver
goed, dat de vrouw zich uitsluitend aan hare
huishouding en de opvoeding harer kinderen
kan wjjdin, en dat de jjvtrige werkman nog
een duitje kan overleggen om op zjjn ouden
dag rustig te leven, wie onder hen, die moed
en middelen heeft om zich in te schepen, zou
het dan ginder ook niet eens gaan beproeven?
Het valt niet te ontkennen dat velen nood#
het door hen geliefkoosd vaderland verlaten en
dat ook vrienden en magen niet weinigen met
leedwezen zien vertrekken. Een ouder ziet zjjne
kinderen, een landbouwer zjjn besten arbeider
of zjjn meest vertrouwden knecht heengaan,
omdat de toestand, zjj zjjn daarvan overtuigd,
voor hen onhoudbaar is. Verbeeldt u dat een
arbeider voor f 0.60 daags werken en meestal
vrouw en kinderen daarvan onderhouden moet 1
De boar, die door de crisis op landbouwgebied
reeds genoeg gedrukt is, kan geen hooger loon
uitloven, en de landheer klaagt ook steen en
been mede dat zjjn eigendommen hem weinig
opbrengen en de pachten hem niet geregeld
betaald worden. Ontevredenen dus van af da
laagste tot de hoogste sport van die maat-
schappeljjke ladder, ofschoon de laatsten daar
toe wel het minst redenen hebben.
Dat onder deze omstandigheden hét socialisme
met al zjjn, zjj het ook jjdele, begoochelingen
gemakkelijk veld wint, behoeft geen betoog
want al heeft men hier slechts in een uithoek
een gevestigd clubje, dat door Domela Nieu-
wenhuis als de kiem van een nieuwe woeker
plant op hoogen prjjs wordt gesteld, zeker ia
het dat in menig brein de socialistische ideëen
wortel Bchieten en binnen een misschien niet
al te ver verwjjderd tijdvak de aanhangers
proportioneel even groot in getal zullen wezen,
als zjj thans in Duitschland, met al zjjn druk
kende lasten, bljjken te zijn. Zoolang niet door
de mannen, die daartoe geroepen en door hun
geld daartoe in staat zjjn, de handen aan het
werk worden geslagen en middelen beraamd
om hem die werken wil eene goede bete
broods te verschaffen, en hem die niet meer
werken kan van hun overvloed deelgenoot
te maken, zoolang zal de ontevredenheid toe
nemen en het oogenblik verhaast worden dat
menigeen zich zjjn schraapzucht en onbarmhar
tigheid zal beklagen. Niet door lood of grendel
is het socialisme te bestrijden, maar alleen de
naastelietde, zooals die door eiken godsdienst
gepredikt wordt, is in staat een dam daartegen
op te werpen en zjjn verderfeljjk voortschrijden
tegen te houden.
En vraagt gjj mjj nu, wat wordt hier voor
den werkman gedaan, wanneer de akkerbouw,
die alles beheerBcht, aan alle handen geen
werk meer kan verschaffen en de winter met
al zjjn gestrengheid voor de deur staat, dan
moet ik beschamend verklaren dat tot hiertoe
alléén in Aardenburg middelen worden aan
gewend om door mandenmakerij en vlasbereiding
in den nood der werkeloozen te voorzien.
Waarom zou ook in andere gemeenten geen
vlas kunnen worden bereid, even als zulk» in
elke Belgische grensgemeente plaats vindt?
Maar neen, men laat liever honderden gemeten
vlas naar België uitvoeren dan hier daarmede
zjjn voordeel te doen. En al was dat voordeel
soms twjjfelachtig, de kapitalist zou toch in
elk geval het streelend genoegen smaken dat
hjj, zonder al te yroote opofferingen, iets voor
zjjn minder bedeelden evenmensch had gedaan
en van dezen dankbaarheid inoogsten in plaats
van haat te -worden toegedragen.
Wanneer zal dat tjjdstip aanbreken? Wan
neer zal de staat, naar het voorbeeld van het
minder rjjke Duitschland, den werkman tegen
ongelukken, en den ouden afgeleefden arbeider
tegen gebrek verzekeren
Lezrng over beetwortelsuikerfabricatie*
Gisterenavond werd door den heer dr J. J.
Couvée, leeraar aan de rjjks hoogere burger
school alhier, op uitnoodiging van het depar
tement Middelburg van 'le Nederlandsche maat
schappij ter bevordering van Nijverheid, in de
concertzaal alhier eene lezing gehouden over
de beetwortelsuikerfabrikatie.
De zaal was zeer goed bezet en onder het
talrjjke gehoor bevonden zich ook onderschei
dene dames.
Op duideljjke wjjze schetste de heer dr Couvée
de eigenschappen van suiker, zette uiteen het
verschil en de overeenkomst tusschen riet-,
beetwortel-, druit- en melksuiker en toonde
aan in hoever de verschillende soorten oplosbaar
zjjn of zich leenen tot kristallisatie.
De spreker verhaalde verder waar men al
suiker van maaktuit zaagsel, papier enz., ia
éen woord uit alle lichamen, die koolhydraten
zjjn,
