N°. 42. 133e Jaargang. 1890. Woensdag 19 Februari. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle dankbetuigingenvan 17 regels f 1.50 iedere regel meer ƒ0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Middelburg 18 Februari. LETTEREN EN KUNST. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. RECHTSZAKEN. HiDiHiiniit.sdir mmm. Thermometer. Middelburg 18 Febr. vm. 8 u 33 gr. m. 12 u 43 gr. av. 4 u. 45 gr. F Verwacht Z. O. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdauh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peul, te Zierikzee: A. 0. de Mooij te TholenW. A. va* Nebuwenhuuzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmas te Rotterdam, de Gebe. Bel int ante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn, te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjja en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daubb Cie., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te een uur aan het bureau bezorgd zjjn, wille» z jj des avonds nog worden opgenomen In de Tijd behandelde dezer dagen de heer P. J. Raammakers, onder-directeur van de rijks telegraaf te Amsterdam, nog eens de pensioen- wetsontwerpen en hp bepleit daarin onveran derde aanneming van die ontwerpen, zooals zjj nu zijn gewijzigd. Ofschoon hij geen opdracht kreeg om namens de ambtenaren te spreken, durft de heer R. toch wel op de vraagof de belanghebbenden wel vrede zullen nemen met eene regeling, die zoo weinig voordeelen aan biedt, het volgend antwoord geven Zeer zeker. De ambtenaren namen vrede met de oorspronkelijke voorstellen en nemen vrede met de gewijzigde. Voorheen noch thans is het tegendeel gebleken. Wjj ambtenaren heb ben alleen voorloopig dezen weDsch, dat regee ring en volksvertegenwoordiging zoo spoedig mogelijk eene wet in het leven roepen, die een eind aan den tegenwoorligen toestand maakt. »De ambtenaren vragen de belangstelling van de pers in deze zaak, haar machtigen invloed tot vervulling van dien wensch, maar slechts in dezen zin, om door die belangstelling en dien invloed het tot stand komen der wet te bespoedigen. Alle overdreven bezorgdheid over ons lot en dat onzer vrouwen en kinderen laat hen momenteljjk koud. Wie op 'toogenblib meer voor de ambtenaren vraagt dan de regee ring wil geven, is hun vijand. De ambtenaren vragen alleen de wetdat de wet gebreken zal hebben, weten zij dat de eerste ont werpen voordeeliger voor hen zouden zijn ge worden, daarvan zijn zjj overtuigd. Dit belet echter niet dat zjj allen zonder onderscheid de gewijzigde ontwerpen met vreugde zullen zien aannemen, geamendeerd of ongeamendeerd." Ten aanzien van het onlangs in de Vragen des Tijds voorgekomen betoog van prol, van Pesch, dat zonder groote financieele opofferin gen van den staat de tegenwoordige weduwen en weezen in de pensioenregeling kunnen op genomen worden, merkt de schrijver op, dat de hoop van prof. v. P., dat de minister van zijne nadere berekeningen bjj het overleg met de commissie van rapporteurs een voor de »oude weduwen" gunstig gebruik zou maken, niet verwezenlijkt schijnt. Het eindverslag der com- imissie vau rapporteurs deelt mede, dat de minister zijn eens ingenomen standpunt in dat opzicht blijft handhaven. Het was dan ook voor de regeering uiterst moeilijk, in deze kwestie van cijfers een ander dan een hoogst voorzichtig standpunt in te nemen. Maar het ligt evenzeer voor de hand, dat de leden der Tweede kamer zich ook wel tweemaal zullen bedenken, om een eventueel voor stel tot wijziging der wetsontwerpen te steu nen, eenvoudig naar aanleiding der nieuwe berekeningen van den heer v. Pesch. De mee- waardigheid doet wel eens daden verrichten, waarbij alleen het hart aan het wooi dis, maar in deze zaak, waarbij de mogelijkheid bestaat tot uitstel, langdurig uitstel misschien, der broodnoodige regeling, is de verantwoordelijkheid voor de kamerleden te groot, om te veronder stellen dat dezen zich door meewaardigheid alleen zullen laten verleiden, om het broze scheepje, dat de hoop en de verwachtingen van 13.000 ambtenaren en hun gezinnen ot van 50.000 staatsburgers aan boord heeft, te laten stranden óp de klippen van een amen dement. De belangen van de »oude weduwen" gaan den schr. wel degelijk ter harte, maar nog meer in dit geval die van de duizenden ambtenaars vrouwen, die nog geen weduwen zijn. Hij gunt de »oude weduwen" gaarne pensioen, als hjj maar weet dat de wet aangenomen wordt. De wet, waardoor om de twee dageD eene weduwe onverzorgd achter blijft, moet veran derd. Dat vragen de ambtenaren eerbiedig, ernstig, met aandrang, in 't belang van zich- zelven niet alleen, maar in 't belang van het vaderland tevens. Uit Paramaribo wordt aan de N. R. Ct. ge schreven, dat, na de petitie aan den koning van een groot getal kiezers (geen ambtenaren) hierop neerkomende, dat Z. M. zou willen ken nisnemen van de verkorting der rechten van de Surinaamsche bevolking door den heerLoh- man, thans een verzoekschrift aan den koning gezonden wordt, waarin geprotesteerd wordt tegen het eerste op grond dat de »lagere bevolking" integendeel zeer ingenomen is met het beleid van den gouverneur. Op die lijst staan 400 a 500 handteekeningen van ne gers en Chineezen, die, indien ze al hunne na men kunnen teekenen, wat van allen niet aan te nemen is, zeker voor het grootste deel niet lezen kunnen. Een der personen, die met een exemplaar van het verzoekschrilt rondgaan, is een beambte van politie, die onder den gouverneur Yan Heerdt of Van Sjjpestejjn uit 's lands dienst ontslagen is en wien door den tegenwoordigen gouverneur, op welken grond weet nog niemand, pensioen is verleend. De andere lijsten worden mede in groot geheim rondgebracht, naar men zegt, door bedienden van de Moravische broeders. Welke waarde aan zulk een request om een gouverneur te mogen behouden moet worden toegekend, zal ieder practisch man begrijpen. Onder het eerste request aan den koning komen de namen voor van verscheidene personen, die niet alleen aanhangers zijn van mr Lohman's politieke richting in Nederland, maar ook tot voor eenige maanden zeer ingenomen waren met den gouverneur, doch nu inzien dat het belang der kolonie niet mag worden opgeofferd aan dat van een persoon, al zij hij een geest verwant, wanneer deze den wettigen weg verlaat. Wat in deze zaak noodlottig is, is niet dat uit de minder beschaafden, of liever uit hen die niet lezen en schr jj ven kunnen, stemmen opgaan om tegen de andere uiting te reagea- ren (dat dit niet achterwege zou blijven was te voorzien.) Doch wat een gevaarlijk antece dent is, is dat de gouverneur zelf er op uit is, negers, die steeds het beschaafdere gedeelte der bevolking als hunne meerderen in ont wikkeling hebben beschouwd en zich van in menging in dergelijke zaken onthouden, in het strijdperk te brengen tegen het andere deel der bevolking, en hen doet gelooven dat hunne belangen met die der blanke bevolking in strijd zijnwat afkeuring verdient is dat mr Lohman de Moravische broeders, die zich vroeger steeds bij hunne zending hielden, zij het ook na lange aarzeling, er eindelijk toe gekregen heeft zich in de politiek te begeven en voor hem propaganda te makenevenzeer als het eene onwaardige poging is geweest, om eenige Roomsche handteekeningen te winnen, het te doen voorkomen alsof de burgerij tegen mr Lohman's bestuur te velde trekt, omdat hij een gedeelte van het terrein der kolonie aan de R. K. geestelijkheid heeft afgestaan voor een kerk. Wij merken even op dat het dus ook hierbij evenals in Oost-Indië het hoofddoel is de kerkelijke belangen op den voorgrond te stellen. Bij kon. besluit is aan den burgemeester van 's Heer Abts- kerke, Z. D. van der Bilt la Motthe, toestemming verleend om te Goes te blijven wonen is benoemd tot raadsheer in het gerechtshof te Amsterdam mr E. Star Busmann, thans of ficier van justitie bij de arrondissements-recht- bank te Leeuwarden zjjn benoemd tot inspecteur, bedoeld bij art. 12 der wet van 5 Mei 1889 Staatsblad no 48) (fabrieks-inspecteurs)H. W. E. Struve, thans ingenieur le klasse van het stoomwezen te Amsterdam dr H. F. Kuyper, thans Leraar in de scheikunde aan de rjjks hoogere burgerschool te Zwolle; en A. D. P. V. van Löben Seis, laatstelijk ingenieur van het waterschap de Berkel, te Zi.tfen; is benoemd tot notaris binnen het arron dissement Zutfen, ter standplaats Vaassen, ge meente Epe, R. A. van der Poll, candidaat- notaris te Apeldoorn is aan den gepensionneerden kapt. t/zee, H. D. Guyot toegekend de titulaire rang van schout bij nacht en is aan den hoofding. le kl. van 's rjjks waterstaat J. A. A. Waldorp, thans met on bepaald verlof, op zijn verzoek, eervol ontslag uit zjjne betrekking verleend, behoudens aan spraak op pensioen. Verder zjjn benoemd bij het wapen der inf., bij het le reg., tot kapt. de le-luits. J. H. A- L. von Frjjtag Drabbe, en G. F. A. Carstens, beiden van het korps, laatstgenoemde bat.-adj.; bij het 3e reg. tot le-luit. de 2e-luit. W. J. van der Stuyt, van het korps bjj het 6e reg. tot kapt. de le-luit. A. C. Verbeek, van het 7e reg., gedet. bjj het kol. werfdepotbjj het instr. bat. tot le-luit. de 2e-luit. J. G. Seelig, van het korps. Ten slotte zjjn nog, op verzoek eervol, uit 's lands dienst ontslagen de heer J. W. H. Cordes, laatsteijjk inspecteur van het boschwezen in Nederlandsch-lndië, en mejuffrouw E. C. J. C. Graadt van Roggen, laatsteijjk onderwijzeres der 2e klasse bjj het openbaar lager onderwjjs voor Europeanen en met dezen geljjkgcstelden in Nederlandsch-lndië, beiden thans met verlof hier te lande. De Standaard heeft weer een aantal moties afgedrukt, allen ten gunste van minister Keu- chenius. Er zjjn er nu 108. Al die stukken hebben zjjn ministerieel leven niet kunnen redden. Wjj verwjjzen naar de Laatste berichten. Wij ontvingen een eerste nommer van een eigenaardig satyriek en humoristisch blad, getiteld Brandnetels, en bestemd voor notariaat en registratie. Wjj bepalen ons tot deze aankondiging. In hoever het voldoet aan eene behoefte in de wereld, waarvoor het hoofdzakelijk is bestemd, weten wjj niet, en over het satyrieke en humo ristische van den nieuweling valt na een eerste nommer moeiljjk een oordeel uit te spreken. Burgemeester en wethouders in Den Haag handhaven hun advies tot afwjjzing van het verzoek om een monumentale drinkbron ter herinnering aan mr. C. Vosmaer in de Sche- veningsche boschjesop te richten, van gemeente wege te onderhouden en van water te voorzien. Gisteren is te Parijs verschenen de vóór eenigen tjjd aangekondigde brochure van kolo nel Stoffel: De la Possibility d'une future alliance franco-allemande. Door den heer R. O. C. Aitton, pred. te Baarland is emeritaat aangevraagd. In de r.-kath. kerken is, in ve rband met de vastewet, bekend gemaakt, dat, met het oog op de heerschende ziekte, dit jaar de r.-katho- lieken zjjn ontslagen van de verplichting tot naleving der vaste- en ontpoudingswetteDge durende al den tjjd, dat dit door de geestelijke overheid in het belang der openbare gezondheid zal worden noodig geacht. Heden herdenkt de heer J. W. de Raad, griffier ter gemeente-secretarie alhierzijn 40j irige loopbaan als ambtenaar der gemeente. Den 18en Februari 1850 werd de heer De Raad aangesteld als honorair geëmploieerde, uit welke betrekking hjj 8 December 1854 eervol ontslagen werd, tengevolge zijner be noeming tot boekhouder-kassier bij de Leenbank. Den 3en December 1856 werd de titularis door opheffing dier betrekking eervol ontslagen om reeds 12 dagen later, 15 December van hetzelfde jaar, benoemd te worden tot hoofd commies ter secretarie. Bij besluit van burg. en weth. van 19 Febr. 1875 werd den heer De Raad de personeele titel van griffier verleend. Den jubilaris vielen heden vele gelukwen- schen met dezen dag ten deel, o. a. een per telegraaf van den oud-secretaris van Middelburg, den heer mr G. N. de Stoppelaar, die zich op dit oogenblik te Nizza bevindt. Heden middag werd den jubilaris verzocht te verschijnen in de vergadering van burg. en weth., waar hem bjj monde van den burgemeester, in harteljjke bewoordingen, geluk gewenscht werd met zjjn jubilé, dank gezegd voor hetgeen hjj in dit veertigjarig tjjdvak voor de gemeente heeft verricht, en de hoop geuit dat hjj nog vele jaren in zjjne betrekking moge werkzaam bljjven. Heden voormiddag verdronk te Waarde, bjj het waterhalen uit eene put, eene onge huwde vrouw van ruim 54 jaar. Toen zij op den kant gehaald was, gaf ze nog bljjk van leven, doch na verloop van een kwartier was ze dood. De afdeeling Noord-Beveland der Maat schappij tot bevordering van landbou c en veeteelt hield Maandag in »de Stadswjjnkelder" te Gort- gene hare eerste vergadering in dit jaar. De heer G. J. v. d. Linde, president der afdeeling, opende roet eene kernachtige re te waarin hjj den landbouw in zjjn geheel schetste de vergadering. Na lezing dér notulen werd reke ning gedaan over 1889, die met een batig saldo van 65.76 sloot, en daarop vastgesteld de begrooting voor 1890. Vervolgens werd verslag uitgebracht over de aangekochte superphosphaat. Dat het aantal KG. telken jare met eenige duizenden toeneemt mag als een zeer verbljjdend verschjjnsel be schouwd worden. Verder werd behandeld en aangenomen een voorstel van den heer Du Claux, landbouwer te Wisseberke, om eenmaal per jaar op een nader te bepalen vergadering een voor den landbouwer belangrijk werktuig te verloten onder de aanwezigen om zoodoende de opkomst der leden te bevorderen. Aan dit voorstel werd nog toegevoegd een voorstel van den heer Van Langeraad, land bouwer te Coljjnsplaat, om ieder deelnemer aan die verloting 0.25 te laten betalen. Voor dit doel zal aangekocht worden eene ecrèmeuse. Men schrjj't ons uit Vzendjjke: De putkwestie tusschen raadslieden en dage- ljjksch bestuur zal nog wel een poesje voort duren. Het voorstel om tot minneljjke schik king te geraken, in de raadszitting der vorige week ter tafel gekomen, is meermalen f e berde gebracht. Om te kunnen schikken moeten evenwel beide partjjen daartoe genegen zjjn, en wjj betwjjfelen of dit wel het geval is. De raadsleden, wien het meer te doen is om het recht van het spel dan om de knikkers, drjjven geen halsstarrig spel, stellen zeer matige eischen en zullen niet dan in den uitersten nood tot eene procedure overgaan, waartoe de raad van state toestemming gaf. Dat een rechtskundig persoon als bemiddelaar gebezigd moet worden, mag niet zoo bespotteljjk geacht worden als in een onzer locale blaadjes voor gesteld is. Wijselijk werd daarin verzwegen het voorstel der tegenpartij om de tusschen- komst van den commissaris des konings in te roepen, waarvoor de raadsleden natuurljjk geen ooren hebben. De tegenpartjj wil elke schikking aanvaar den mits ze luidt overeenkomstig het advies van Gedeputeerde staten, dat procedure verbood. Wilde men ernstig tot een einde der jaren han gende kwestie meewerken, reeds lang had men tot accoord kunnen overgaan, zonder tusschen- komst van derden in te roepen. Men moet toch niet vergetendat onze raadsleden steeds eene welwillende houding aannemen tegenover burgemeester en wethou ders, waar de g> schillen van machtsoverschrjj- ding buiten spel bljjven. Alleen de zinkputten en de put van 't mo lentje deden bezwaren rjjzenoverigens is van geen geharrewar sprake. Wjj herinneren er aan, dat een der wethouders als raadslid bjj- na alle stemmen verwierf en dat zjjn collega door de raadsleden in 't dageljjksch bestuur her kozen is tjjdens hun geschil. De tramplannen van den voorzitter werden ook financieel in de hand gewerkt en, i. e. w. aan persoonljjke tegenwerking mag niet ge dacht worden. Waar het den raadsleden waarachtig ernst is om zoo vlug mogeljjk aan den gespannen toestand een einde te maken, zoo ware het wenschelijk, dat ook de contrapartjj water in haar wjjn deed en de verzoenende hand reikte. In het belang der financiën, ook voor de gemeente, is licht het motief te vinden. Deze week zullen de gemeenteraden van St Jan Steen en Koewacht bjj elkander komen, ten einde te spreken over een aan te leggen steenweg tusschen beide dorpenopmetingen voor dien weg zjjn Zaterdag reeds gedaan. Arrondissements-Rechtbank te Middelburg. Een drama te Hulst. Voor deze rechtbank stond heden terecht J. W. W., 29 j., barbier, geboren en wonende te Hulst, thans alhier gedetineerd, ter zake dat hjj in den avond van 4 Nov. 1889, omstreeks half twaalf uur, op de openbare straat te Hulst L. J. van Giesen opzetteljjk zwaar lichameljjk letsel heeft toegebracht, door hem opzetteljjk met een mes een steek in den hals toe te brengen, tengevolge waarvan deze een paar uur later is overleden. In deze zaak waren 15 getuigen gedagvaard, waaronder twee deskundigen. De rechtbank was samengesteld uit de heeren mr. J. van der Leek de Clercq, voorzitter, S. Gratama Wz. en P. J. F. van Voorst Vader, rechters, jhr. mr. W. H. Snouck Hurgronje, griffier. Het openbaar ministerie werd waargenomen door mr. J. A. van Hoek, terwjjl d> heer mr. W. A. van Hoek als verdediger voor den be klaagde optrad. De beklaagde, een bleeke, tengere, goed ge- kleede man, antwoordde snikkende op de hem door den voorzitter gedane vragen omtrent naam, voornamen enz. Na voorlezing der akte van verwjjzing werd lecture gegeven van bet rapport der deskundigen, die het lijk van den verslagene gerechteljjk hebben geschouwd. Den beklaagde werd gevraagd of hjj in den avond vrn 4 November met den verslagene geweest is in de herberg van B. Cattoir te Hulst. Dit erkennende, verklaarde hij, die reeds zijne kalmte had teruggekregen, dat daar tusr schen den verslagene en hem ruzie was ontstaan op straat is het krakeel voortgezet, terwjjl verder eene vechtpartjj ontstond, waarbjj Van Giesen bekl. verschillende slagen op het hoofd toegebracht heeft. Deze is daarop woedend geworden, heeft zjjn mes getrokken en daarmede, tegenover Van G. staande, geslagen of gestoken. Bekl. werd er door den voorzitter op gewezen dat, volgens verklaring der deskundigen, de steek van achter is toegebracht, wat niet met zjjne mededeeling overeenstemt. Hjj bleef echter bjj hetgeen hjj gezegd heeft. In de eerste plaats werd alsnu overgegaan tot het verhoor van den eersten getuige-des- kundige, den heer dr J. E. Callenfels, geneesheer te Hulst. Deze verklaarde dat de verslagene in den avond van 4 Nov. bewusteloos bjj hem in huis gebracht is en, na daar een uur vertoefd te hebben, weder met de maréchaussée, schjjnbaar geheel wel, is weggegaan. Getuige heeft de wond aan de rechterachterzjjde van den hals dichtgenaaid en geene bloeding waargenomen. Een paar uren later is getuige bjj den ver slagene geroepen en heeft gezien dat deze, tengevolge van hoesten, een massa bloed heeft verloren. Hjj is door dat bloedverlies overleden. Getuige was van oordeel dat de verwonding in den hals niet doodeljjk was, maar de ver slagene overleden is, doordien tengevolge van de inademing lucht in de aderen is gekomen. Naar de verwonding gevraagd, verklaarde de getuige-deskundige pertinent dat de wond in den hals van achteren moet toegebracht zjjn. Door den verdediger werd aan den getuige- deskundige gevraagd of deze, indien hjj het mes, waarmede de wond is toegebracht, had gezien en geweten had hoe ernstig de ver wonding was, of hjj dan het niet voorzichtiger zou geoordeeld hebben den overledene, ofschoon die op dat oogenblik oogenschjjuljjk wel was, in plaats van hem te laten weggaan, per brancard of op andere wjjze te doen vervoeren. Dit gaf de getuige-deskundige toe. Daarna vroeg de verdediger nog of het ver moeden van getuige, dat de steek van achteren zou zjjn toegebracht, aan zekerheid grenst. Getuige verklaarde dat dit het geval was. De bekl. vroeg nog of aan den verslagene wel do noodige zorg gewjjd is. Naar hjj meent is, toen deze thuis kwam, niet bjj hem gewaakt en is hem ook geen geesteljjke bjjstand verleend. Die werd opgehelderd doordat niemand de wond zoo gevaarlyk achtte als die later bleek te zyn geweest. Als tweede getuige-deskundige werd gehoord de heer J. J. Berdenis van derlekom, arts te Middelburg. Deze is 5 November naar Hulst gegaan ter schouwing van het ljjk van Van Giesen. Ook hjj schreef het overljjden van dezen toe aan dezelfde oorzaak als de vorige getuige, nl. het komen van lucht in de aderen. Volgens dezen getuige was het waarschjjnljjk dat de steek van achteren was toegebracht, doch hjj sloot ook de mogeljjkheid niet uit dat de stoot zou zjjn toegebracht, terwjjl bekl. tegenover Van G. stond. Getuige werd nog gevraagd of hjj als des kundige in een geval als het onderhavige zou gehandeld hebben als hier is gedaan. Hjj antwoordde dat dit natuurljjk geheel afhangt van den toestand, waarin V. G. verkeerde op het oogenblik dat deze bjj dr Callenfels kwam. De ambtenaar van het O. M. vroeg dezen getuige nog of uit de wond zelve niet met zekerheid af te leiden is, dat die van achteren moet zjjn toegebracht. Daarop kon getuige geen positief antwoord geven. De volgende getuige, de wachtmeester der maréchaussée Van Dunge, verklaarde in den avond van 4 Nov. den verslagene op straat tegen gekomen te zjjn kermend en kreunend; hjj verklaarde door W. gestoken te zjjn. Getuige beeft hem met een ander maréchaussée naar dr. Calleniels gebracht en, nadat de wond ver- oonden was, naar huis begeleid. 's Nachts om half drie heeft getuige van dr. Callenfels vernomen dat v. G. overleden was en heeft hjj den beklaagde ten huize van zjjn vader doen arresteeren. Getuige verklaarde nog dat, naar hjj meent, v. G. bloed spoog, terwjjl hij 'snachts en den volgenden ochtend op korten afstand van de plaats, waar de worsteling plaats had, bloed sporen ontdekt heeft. Ondervraagd hoe v. G. zich gedroeg na bjj dr Callenfels verbonden te zjjn, verklaarde

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1890 | | pagina 1