133" Jaargang.
1890.
Dinsdag
18 Februari.
(Sf°, 41.
FEUILLETON.
Een spookgeschiedenis.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager;
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle
danKbetuigingenvan 17 regels 1.50;
iedere regel meer ƒ0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 17 Februari.
Bertha von Suttner.
LETTEREN EN KUNST.
ON DEK WIJS.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
ÜIIIDIllil lil.Sdli: (III IIAM.
uur
Thermometer. i Agenten te Ylisaingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoow, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningcn: F. v. b. Peijl, te Zierikzee: A. o. de Mooij te TholenW. A. van Advewtenttë*
Middelburg 17 Febr. vm. 8 u 36 gr. Ndsuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te e
m. 12 u 46 gr. av. 4 u. 48 gr. F i advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar te Rotterdam, de Gebr. Belintantb, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn, te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zpn, wille*
Verwacht Z. O. wind. j Hoofdagenten voor het Buitenland: te Pargs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G.L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. zp des avonds nog worden opgenomen
Evenals onze Haagache briefschrijver deelen
verschillende bladen mêe dat jhr mr A. F. de
Savornin Lohman, lid der Tweede kamer,
minister van binnenlandsche zaken zal worden,
terwjjl baron Mackay, de premier, dan de por
tefeuille van koloniën zal aanvaarden.
En de heer Keuchenius?
Hp zal zegt men de Tweede kamer
weer betreden, om hare leden te stichten
door zijne preeken als afgevaardigde voor
Goes. Dat hebben de heeren zoo beschikt
en met het district Goes is gemakkelijk sollen
Bovendien wacht den ex-minister van koloniën
nog eene verrassing.
Naar Het Vad. uit goede bron verneemt
zjjn door den raad van ministers verschillende
personen voorgedragen om bp gelegenheid van
's konings verjaardag benoemd te worden in de
orde van den A ederlandschen Leeuw. Den heer
Keuchenius is, naar men wil, het comman
deurskruis toegedacht.
Zoodoende is die moeilijkheid opgelost.
Maar wat zullen dr Schaepman en zijne party
van zulk eene oplossing wel zeggen?
Naar aanleiding der liefhebberij van kinde
ren om postzegelverzameliBgen aan te leggen
worden in de Vacature, advertentieblad voor
het lager-, middelbaar- en gymnaatiek-onderwps,
eenige opvoedkundige opmerkingen gemaakt.
Na er eerst op gewezen te hebben hoe zich
die liefhebberij voor postzegelverzamelingen en
zelfs postzegeltpdschriiten heeft ontwikkeld,
gaat de schrijver aldus voort
»Het komt ons voor, dat wat vroeger bij de
jeugd eene onschuldige en niet onnuttige lief
hebberij was, thans in eene passie dreigt te
ontaardendie de aandacht van ouders en
opvoeders vereischt, omdat zp in menig opzicht
verkeerde neigingen in de hand werkt. In de
eerste plaatB wijzen wij op het gevaar, dat er
in gelegen is, dat iets wat uit den aard der
zaak eene aardigheid of eene ontspanning
moet zjjn, al den vrjjen tjjd, dien een jongen
heeft, absorbeert, al zijne gedachten vervult
en het onderwerp van zijn gesprekken is in
huis en buitens huis. Eene zoodanige overdrij
ving werkt schadelijk op den leerlust en op de
harmonische ontwikkeling van den geest.
«Doch er is een tweede, niet minder groot
gevaar aan de liefhebberjj verbonden. Zjj geeft
aanleiding tot geknoei en oneerlijkheid. Be
stond er vroeger alleen een ruilhandel tusschen
de verschillende verzamelaars, waarvan het doel
was dubbel exemplaren tegen andere te ver
wisselen, tegenwoordig verkoopen de jongens
elkander postzegels voor geld. En dit achten
wjj paedagogisch ten hoogste af te keuren.
Hoewel wjj het wenscheljjk achten, de jeugd
door een gering zakgeld de waarde van geld
te leeren kennen en hen er aan te gewennen,
de vrjje beschikking te hebben over eene zekere
som, hoe gering ook, moet dat zakgeld toch
eenigszins bljjven onder de controle en het
toezicht der ouders. Deze moeten kunnen na
gaan, hoeveel hunne kinderen verteren en waar
het verteerde geld aan besteed is. Die con
trole nu wordt door de postzegelverzameling
totaal onmogeljjk.
8.
Uit het Duitsch.
van
De maan was weer doorgebroken en be
scheen de opgewonden gezichten der aanwe
zigen, die nog een tjjdlang stil bleven zitten,
geheel onder den indruk van het gehoorde.
Eindeljjk gaf een ieder, met uitzondering van
dokter Elke, zjjn meening te kennen. Het
geheele verhaal werd nagegaan. Vooral Klet-
tendorp deed de daarin voorkomende bewjjspun-
ten uitkomen en verwierp zegevierend alle
mogeljjke wederleggingen.
»Gp staat mjj toch zeker toe", vroeg hjj
.Kooplust en snoeplust worden in de hand
gewerkt, en zoo wordt een bron geopend voor
oneerljjke praktijken, die de oorzaak van on-
uitputteljjke ellende kan worden. Men kan
toch moeilijk van de ouders vergen, dat zjj in
details op de hoogte zjjn van de postzegel
verzameling hunner kinderenhet is hun niet
mogeljjk na te gaan, of postzegels verkocht
zjjn, ten einde aan snoeplust of koopzucht bot
te vieren en de gelegenheid maakt den dief
heeft een jongen in zijn album een middel
in de hand, om ieder oogenblik aan geld te
komen, dan mist hij de zedelijke kracht, om
aan die verleiding weerstand te bieden. Een
ander gevaar is het koopen van postzegels van
kameraden, zonder in het bezit te zijn van
geld. Hoe dikwjjls koopen jongens niet post
zegels, die zij beloven over enkele dagen te
zuilen betalen, terwjjl zjj inderdaad geen geld
hebben of niet in staat zjjn over eenigen tjjd
te betalen. Aan hoe vele gevaren staan zij dan
niet bloot en hoe groot is dan niet de ver
leiding zich geld uit moeders beurs toe te
eigenen, of zich langs anderen, oneerljjken weg
geld te verschaffen".
De minister van financiën brengt ter kennis
van ambtenaren der directe belastingen, in
voerrechten en accjjnzen, dat wegens het ont
breken van bevoegde sollicitanten voor h»t
opengevallen kantoor 's Gravenpolder, ontvan
gers en andere ambt maren, die volgens de
bestaande bepalingen voor de vervulling van
ontvangkantoren in aanmerking kunnen komen,
onverschillig of zij overigens bevoegd zjjn tot
mededinging naar genoemd kantoor, zich daar
voor nog tot 1 Maart e. k. bij het departement
van financiën kunnen aanmelden.
Bjj kon. besluit is Hugo Yan der Meer de
Walcheren, gepensionneerd generaal-majoor der
artillerie, te 's Gravenhage, met al zjjne wetti
ge zoo mannelijke als vrouwelijke afstamme
lingen in den Nederlandschen adel verheven, met
de prsedicaten van jonkheer en van jonkvrouw.
Yerder is aan den adjunct-commies bjj het
departement van oorlog M. G. Th. Grooss, op
zjjn verzoek, op grond van lichaamsgebreken,
een eervol ontslag uit zjjne gemelde betrekking
verleend, behoudens zijne aanspraak op pensioen.
Aanstaanden Donderdag verleent de minister
van oorlog geene audiëntie.
Aan de Tweede kamer is een adres verzon
den, geteekend door 63 voorname handelaars
te Amsterdam en aan de Zaan, belanghebbenden
bjj den graanhandel, met verzoek om het wets
voorstel van den heer mr Balhmann, ter voor
ziening in den kwjjnenden toestand van som
mige takken van landbouw, niet aan te nemen
op grond dat het den transito-handel groot
nadeel zal berokkenenden landbouw meer
schaden dan batenhet brood van den arbeider
duurder makenen den landbezitter bevoor-
deelen ten koste van den verbruiker.
De Vereeniging van gepensioneerde onder-offi
cieren en minderen van het Nederlandsche leger
zal op 's konings verjaardag een uitkeering
houden, die in haar geheel zal beloopen onge
veer f 6500. 't Geld wordt verdeeld als volgt:
Aan 18 leden en weduwen een driemaandeljjk-
sche onderstand van pl. m. f 313.50. Aan
243 leden en aan 98 weduwen de 2e periodieke
uitkeering, waarvan het bedrag per hoofd, ook
den professor, »dat ik uw verhaal aan een tijd
schrift opzend
.Maar dan wordt het in alle couranten
overgenomen", viel de dokter in.dan wordt
het ontelbare malen oververteld, krjjgt een
plaats in de verschillende bundels spookge
schiedenissen, die onder.Blikken in de
geestenwereld en derg." op de boekenmarkt
komen."
.Het is natuurljjk niet aangenaam,
dokter, maar juist zulke verhalen moeten
bekend gemaakt en onbevooroordeelde navor-
schers als ervaringsstof voorgelegd worden,
Eere de waarheid
.Eere de waarheid 1" herhaalde de pro
fessor opstaande. .Luistert dus naar hetgeen
ik hier nog bjj te voegen heb. Dokter Elke
verzocht mijn bjjstand en dien heb ik hem
naar mjjne krachten verleend. Niet door
redeneeringen, want die zjjn meestal ijdel
maar door een feit. Ik heb het bewijs ge
leverd, dat getuigenissen, die een geliefkoosde
theorie bevestigen, zonder onderzoek naar
nu geljjk in November '389, op f 12.50 ge
steld is. Aan 53 leden en 24 weduwen een
buitengewone gratificatie van f 10 per hoofd
en eindelijk aan 100 oud-strijders, niet gepen
sioneerden, elk het bekende gouden tientje.
't Is licht te begrjjpen dat bjj zulk een be
langrijke uitkeering de kas uitgeput raakt.
Kapitaliseeren is het doel der vereeniging niet,
wjjl anders de oude, behoeftige gepensioneerden,
die nu nog slechts 25 per jaar bij hun zeer
karig pensioen als bijslag kan worden toegelegd,
al te groot gebrek zouden lijden. Die onder
steuning moest zeker het dubbele kunnen be
dragen, doch daartoe dient zjj krachtiger ge
steund te worden.
Er mag dus zeker wel eens de aandacht op
deze vereeniging gevestigd worden.
De minister van binnenl. heeft aan de Eerste
kamer eene nota van inlichtingen doen toe
komen op een adres van J. Joosten e. a. te
Wessem, over schending der stembus bij de
verkiezing voor leden van den raad dier ge
meente.
Omtrent de bewering van adressanten, dat
door .schending der stembus" de in Juli 1889
gehouden verkiezing van leden voor den raad
der gemeente Wessem is vervalscht, heeft een
gereehteljjk onderzoek plaats gehad, waarvan
de uitkomst die bewering niet heeft bevestigd.
Het bleek dat in allen deele voldaan was aan
de wetteljjke formaliteiten en dat de bus on
geschonden was, terwijl aan de stembriefjes
geen 1 eekenen van aangebrachte verandering
zjjn te bespeuren.
Wanneer desniettegenstaande de uitslag der
verkiezing een andere is geweest dan de adres
santen meenden te moeten verwachten, zoo
is de oorzaak daarvan wellicht elders te zoe
ken dan waar adres; inten meenen. Blijkens
de bjj het gereehteljjk onderzoek afgelegde
getuigenverklaringen toch zjjn slechts een 8
a 10-tal kiezers op de in het adres aangeduide
wijze naar de stembus gegaan, terwjjl voor
zeker is gerelateerd, dat een der kiezers een
ander stembriefje dan hjj in de hand had,
voor den dag haalde en in de bus stak.
Dezer dagen werd te Le Pecq, uit den
inboedel van eene aldaar overleden oude damo,
verkocht een tamelijk groot, oud schilderjjj
voorstellende vier personen halverljjf, levens
groot een man met twee engelen aan weers
zode, doet een gebed, zittende aan eene tafel,
waar by een bediende staat.
Een expert der staatsdomeinen verklaarde
dat de schilderij eene copie was van het werk
van Rembrandt, dat zich bevindt in het Louvre
en bekend is onder den naam »De Emmaüs
gangers."
Het stuk werd ingezet op 200 francs, en
zachtkens aan steeg de prijs tot 4050 francs,
door het opbieden van een schrjjnwerker uit
Le Pecq, die handelde voor den kunstkooper
Bourgeois te Parijs. Deze werd voor gemelden
prjjB eigenaar van het stuk, en weigerde eenige
uren later 75,000 francs voor zjjn koop, waarvoor
hjj, naar men zegt, 250,000 francs hebben wil.
De voorstelling heeft niets gemeen met de
Emmaüsgangershet is Abraham met de en
gelen aan tafel. Het is een oorspronkeljjke,
echte Rembrandt, van 1656, en, volgens de
kenners, een der fraaiste werken van den meester;
dezen stellen het op éen lijn met zjjn meester
werk uit het museum te Kassei, Jacob de
kinderen van Jozef zegenend, eveneens uit het
jaar 1656.
In het Winterpaleis te St Petersburg werd
Vrijdag in tegenwoordigheid van den keizer
en de keizerin Tolstoi's drama 6zaar Boris
opgevoerd. Onder de liefheb bers-tooneelisten
behoorden de grootvorsten Sergius en Paul en
de hertog van Oldenburg. De mise en scène
was prachtig.
Na de voorstelling had een souper van 400
couverts plaats.
Met belangstelling zullen de muzieklief
hebbers hier ter stede zeker vernemen dat hun
op den 4en Maart aanstaande een schoone
avond te wachten staat, wjjl de heer A. de
Jong voornemens is dan met medewerking van
den heer en mevrouw Bosmans, de eerste solo
violoncellist en de tweede pianiste, wier namen
in de kunstwereld goeden klank hebben, een
concert te geven.
Onder meer zal dan een trio van de en vogue
zjjnden Franschen componist Saint-Saëns wor
den ten gehoore gebracht en het trio op. 97 in
Bes. van Beethoven, beide voor piano, viool eD
violoncel. Het laatstgenoemde behoort, zooals
men weet, onder de schoonste en meest grootsche
concepties van Beethoven.
Nog dezer dagen Zaterdag 8 Februari
werkte dit verdienstelijk echtpaar meê op eene
soiree voor kamermuziek te Amsterdam, en uit
bundig is de lof die beiden werd toegezwaaid.
Wjj hopen nog nader op dit concert de aan-
d icht te vestigen, en vertrouwen dat daaraan
een talrjjk bezoek zal ten deel vallen.
Trouwens een vorig maal is overtuigend ge
bleken dat, waar de leiding van een concert
bjj den heer A. de Jong in handen is, den
hoorders iets degeljjks wordt aangeboden.
hunne geloofwaardigheid aangenomen worden'
dat alle voorvallen, by die getuigenissen aan
gehaald, wel is waar gewikt en gewogen
worden, of zp bruikbare gevolgtrekkingen toe
laten dat men echter deze eene voor de
hand liggende vraag over het hoofd ziet of
deze voorvallen inderdaad plaats gehad hebben.
Hier heb ik uwe ergste tegenstandster, dokter,
uwe hevigste negative vijandin de licht
geloovigheid op heeterdaad betrapt. De
geschiedenis, die ik zooeven vertelde, heeren
en dames zou misschien ofschoon zp aan
alle kanten leemten vertoont iets kunnen
bewpzen, maar zp is eenvoudig nooit gebeurd....'
Er ging een gemompel door het gezelschap.
Alleen dokter Elke stond op om de hand des
professors te drukken.
Mevrouw Yan Dalen schudde het hoofd en zei
«Neen, professor dat geloof ik niet
Gp wilt uwe bekentenissen nu weer
herroepen. Ik blpf overtuigd dat het de geest
uwer vrouw was,
die
«Ik ben nooit getrouwd geweest".
Een onzer correspondenten in Zuid-Beve
land schrpft ons het volgende
In uw vorig nommer wordt als teeken des
tjjds gemeld dat te Sloten een jongmensch, in
het bezit der hulpakte, na 2 jaren vergeefs
gesolliciteerd te hebben, zich heeft verhuurd
als boerenknecht dit is slechts een voorbeeld
uit vele. Te Kapelle bevindt zich een jongman,
die reeds 4 èl 5 jaren geleden de akte als
onderwpzer heeft verworven en thans, na tal-
looze malen gesolliciteerd te hebben, bp zpne
ouders het landbouwbedrpf uitoefent. Een
onderwpzer uit Yerseke is, na juist 70 maal
gesolliciteerd te hebben, naar Transvaal ver
trokken, tegelpk met een onderwpzer uit Kloe
tinge, die in 't zelfde geval verkeerde. Een
onderwpzer uit Hoedekenskerke ging om de
zelfde reden zpn geluk in Noord-Amerika zoeken.
En zoo zpn er legio. Alleen in Zuid-Beveland
zpn er ettelpke onderwijzers, die tevergeels naar
plaatsing uitzien. En overal in ons lieve vader
land is het zoo gesteld. Toch gaat men maar
voort met de opleiding van onderwpzers. Geen
wonder dat onder de ruim 300 sollicitanten
naar de betrekking van kommies 4e kl zich
een groot aantal onderwpzers bevindt. Zonder
kruiwagen toch is de kans op plaatsing bpna
gelpk nul. Ouders en voogden zpn hiermede
gewaarschuwd. In de gegeven omstandigheden
is het een groot waagstuk hunne kinderen of
pupillen tot onderwpzer op te leiden.
In het Schoolblad komen klachten over de
samenstelling der onlangs benoemde examen-
commissiën voor de nuttige handwerken, in 't
bpzonder over die, welke te Breda zitting houdt
Volgens het blad zpn die klachten niet van
vandaag of gisteren, want de samenstelling dier
commissie is bpna elk jaar dezelfde. Die Breda-
sche commissie schpnt zoo wat een »familiepotje"
te zpn. Voorzitter is de inspecteur in de le
inspectie (de heer Verheyen) en twee der drie
leden zpn zpn dochter en de zuster van zpn
zoons vrouw, en dit is bpna zonder uitzondering
elk jaar het geval. Geen van beide is bp het
onderwijs werkzaam en de tweede is zeker niet
geëxamineerd in het vak dat ze moet exami-
neeren, terwpl ook de eerste, als de inlichtingen
juist zpn, daarin nooit examen heeft gedaan.
Het Schoolblad deelt verder de volgende ge
deelten mede van een brief, waarin over de
Bredasche commissie geklaagd wordt
ik ben altpd gewoon om de manshemden
op de machine te naaien met een dubbelen stik-
steek en dan overnaaien en afhechten uit de
hand. Ik heb er nooit klachten over gehoord,
maar mevr. Verheyen hier in Den Bosch, (ze is
zelf eene De Bruyn uit Den Haag) wou er niets
van weten, zp maakte er aanmerking op en nu
vrees ik, dat ik nooit door m'n examen kom,
want ze was er erg gevoelig over, dat ik haar
geen gelpk wou geven
Het examen zou me niemendal kunnen
schelen, als er maar andere menschen waren, die
me ondervroegen. Doch ik zie het in de krant,
het is alweer net als alle jaren. Eerst de oude
heer Verheyen, dan zpn dochter (dus de zuster
van mpnheer) en de zuster van mevrouw zelf
dus allemaal de naaste familie van de eigenste
mevrouw, met wie ik kwestie heb gehad over
het overnaaien. Ik zie wel, dat er nog eentje
bp is, die zoo te zeggen vreemd is aan de familie,
maar die kan alleen mp ook niet helpen en
vooral omdat dat maar een onderwpzeres van een
school of zoo is, en die beide anderen zpn heele
groote dames, de vaders zpn beide in de Hoogste
kamer hebben ze mp gezegd. En toch zou eigenlijk
die éene het meest te zeggen moeten hebben,
want ze heeft ook examen gedaan en die andere
twee niethoe kunnen ze dan er over oordeelen,
zou ik denken.
En nu wou ik maar eens vragen wanneer
komen toch die andere dames aan de beurt, die
al ieder jaar als «plaatsvervangende leden" op
gegeven worden ze zullen toch ook wel eens
een duitje er aan willen verdienen en 't komt
haar denkelpk veel beter te p is dan ieder keer
die groote, rpkelui's dochters.
Benoemd tot onderwpzeres aan de Chris*
telpke school te Nieuw-Vennep (Z.-H.) mejuffr.
S. A. Visser te Koudekerke
De gemeenteraad te Dreischor benoemde
Zaterdag tot onderwpzer aan de o. 1. school
aldaar den heer Snouck te Goes en tot onder*
wpzeres mejuffrouw K. S. S. G. Ezerman te
Zierikzee.
Beroepen te Terneuzen dr C. J. Montpn,
te Chaam c. a. (N.-Br.)
In een zeer beperkten kring, doch daarom
niet minder opgewekt, vierde Zaterdagavond
de Typographische vereeniging Harmonie en
Vriendschap alhier haar twee en veertigste
kopperfeest.
De president, de heer C. van Karssen, heette
de aanwezigen welkom en schetste in een
openingswoord het wel en wee van de ver*
eeniging in den loop van 1889.
»Wat Dus hebt gp ons voor den gek
gehouden. Is er niets van waar
»De veronderstelling dat gp zoudt liegen,
professor Wolf", zei de grondeigenaar toornig,
»is zoo beleedigend voor u, dat zp geheel uit
gesloten was".
»Dus daarom neemt gp alle onwaarschpn-
lpkneden, alle onmogelpkheden, alle verkrach
ting der natuurwetten aan, liever dan het
geval dat iemand onwaarheid zou kunnen
spreken? Vreest gp niet ook daardoor iets
verheveners te beleedigen dan de eer van een
getuige, namelpk het gezond verstand? Ik
behoef mp niet te schamen over mpne, nu
erkende logenhet doel heiligt de middelen.
Mpn geestverwant Elke heb ik een dienst
bewezen en den anderen heeren en dames heb
ik, in plaats van een min of meer belangrpke
anecdote te vertelleneen nuttige les
gegeven, namelpk dezedat men bp elk
bovennatuurlpk verhaal de mogelgkheid
moet veronderstellen dat het verdicht kan
zpn dat het waarBcbpnlpk berust op
vergissing, op verminking, op onwillekeurige
door menigvuldige herhalingen veroorzaakte
vergrooting, overdrpving of eenvoudig op
opzettelpke leugen. De leugen al wordt
zp ook hardnekkig volgehouden, en niet tpdig
erkend, zooals de mpne de leugen in een
menschenmond werpt geen natuurwetten om
ver."
«Laat ons in huis gaan, het is al laat,"
zei de gastvrouw opstaande. Men volgde
haar voorbeeld en ging naar binnen. Door
de open vensters klonk nu een ander Wagner
motief door den zoelen zomernacht. Elsa's
bruidsgezang.
Op eenigen afstand van het overige gezel
schap liepen de luitenant en Gisela. En
wederom verschuilde de maan zicb. achter een
wolk
E I m D E,