N°. 39.
133° Jaargang.
1890.
Zaterdag
15 Februari.
Verspreide Berichten.
Deze courant verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten benevens alle
dankbetuigingenvan 17 regels f 1.50;
iedere regel meer ƒ0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 14 Februari.
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Burgerlijke stand.
VERKOOPINGEN. ENZ.
HIDIIHIIl lil.M III HK IMM.
w
Tbermomeler. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: F. v.d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij te TholenW. A. van AtlvertenilB»
Middelburg 14 Febr. vm. 8 u 35 gr. 1 Nieutvenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals fle moeten des namiddags te eei nu*
m. 12 o 46 gr. av. 4 u. 45 gr. F i advertentie-bureau's van Nijgh Van Dit mar te Rotterdam, de Gebh. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de la Mas Azn, te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zpn, wille»
Verwacht Z. O. wind. j Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.zp des avonds nog worden opgenomen
Dat anti-revolutionnaire kiesvereenigingen
hare instemming betuigen met de motie van
Nederland en Oranje te Amsterdam inzake de
verwerping door de Eerste kamer van de be
grooting voor de koloniën is tot daaraantoe en
licht te begrijpen. De anti-revolutionnaire
kiesvereeniging te Looadrecht heeft echter ge
meend een stap verder te moeten gaanen
haar wijsheid te moeten luchten over ons ver
tegenwoordigend stelsel. Zij legde by haar
betuiging van adhaesie de volgende verklaring
af»En daar door het overmoedig optreden
van twintig leden der Eerste kamer der Staten-
generaal duidelijk is gebleken, dat dit staats
lichaam een noodeloos remtoestel is tot schade
van onze Nederlandsche staatsinstelling,
.acht ze het oogenblik gekomen,
.dat, ter afschaffing der overtollige weelde
van volksvertegenwoordigers, Z. M. de koning
in overleg met de volksvertegenwoordigers
stappen doe om de Eerste kamor der Staten-
generaal af te schaffen."
Waar de politieke wijsheid al van daan kan
komen. Men zou dit niet uit Loosdrecht heb
ben verwacht.
De Arnh. Of. vraagt, naar aanleiding van
dit besluit, zeer aardig»W larom niet liever
aan den koning verzocht afstand te doen van
den troon ten behoeve van den heer Keuche-
nius Dat ware nog afdoender dan de omver
werping eener staatsinstelling.
.Staat of valt dan ons land met het minis
terschap van den heer Keuchenius
De anti-revolutionnaire kiesvereeniging te
Bruinisse noemt het votum »de lichtzinnige
daad van 20 leden der Eerste kamer", terwijl
die te Rpsoord .den Heere onzen God bidt dat
zijne (Keuchenius) krachten voor Indië en voor
de belangen daarvan (godsdienstig en maat
schappelijk) onze regeering nog lang mogen
versterken."
Een begrootings-credietwet voor het depar
tement van koloniën is naar den raad van
state gezonden.
De Liberale Unie houdt Zaterdag 8 Maart eene
buitengewone algemeene vergadering te Am
sterdam ter behandeling van eene wijziging der
statuten, huishoudelijke aangelegenheden en de
belasting-voorstellen-Borgesius c. s. De beide
eerste punten wenscht het bestuur in comité
generaal te doen behandelen.
Haar men verneemt, heeft de Duitsche re
geering van haar voornemen doen blijken, om
ook Nederland uit te noodigen tot bjjwoning
van de voorgenomen internationale conferentie
ter bespreking van het arbeidersvraagstuk. De
gezant zou voorloopig van onze regeering de
bereidverklaring ontvangen hebben om harer
zijds mede te werken tot eene eventueele inter
nationale arbeidsregeling.
Het gala-diner, dat den dag na 's konings
verjaardag op bet Loo gegeven wordt, zal onge
veer 50 couverts tellen. Z. M. zelf zal, zegt
men, daaraan deelnemen. Yan andere zpde
meldt men echter dat dit laatste niet zal ge
béuren. Wel zal Z. M. in H.D. appartementen
ontvangen de beide voorzitters van de kamers
der staten-generaal, den president van den
ministerraad en den deken van bet corps diplo
matique, zijnde de baron d'Anethan, buitenge
woon gezant en gevolmachtigd minister van
België bp het Nederlandsche hof.
Te Florence, waarheen hij zich vóór geruimen
tijd tot herstel zijner geschokte gezondheid
begaf, is overleden de heer jhr mr Hendrik
Jacob van der Heim.
Den 19en Januari 1824 te Middelburg uit
het huweljjk van jhr Johan Adriaan van der
Heim en vrouwe P. J. Schorer geboren, onder
scheidde zich zoo schrjjft bet Vad. Van
der Heim reeds vroeg door groote gaven van
hart en verstand. Na de volbrenging zijner
studiën betrad hij spoedig 't publiek terreiD
en werd hjj tot lid van deu gemeenteraad van
's Gravenhage gekozenzijD adviezen werden
daar steeds op hoogen prjjs gesteld. Vooral
in onderwijs- en financieele aangelegenheden
deed hp vaak zjjn gezag gelden. Gedurende
eenige jaren vervulde hij de betrekking van
inspecteur van het lager onderwjjs in Zuid
Holland en toonde daarbij steeds groote liefde
voor de volks-opvoeding.
Op den 5en Aug. 1862 in het kiesdistrict
's Gravenhage tot lid der Provinciale staten
gekozen, werd hij den 5en Juli 1865 benoemd
tot lid der Ged. staten, welke betrekking hij
met ijver en toewijding vervulde, tot 13 Oct.
1874, toen hij, door den heer Verniers van der
Loetf vervangen, het bestuur der provincie
verwisselde voor dat des rjjks. Immers, den
27en Augustus nam hij, in het tweede minis
terie-Heemskerk plaats als minister van finan
ciënden 2en November 1877 trad hij als
zoodanig af, nadat hij onder meer, de vrij
zinnige tarief herziening van 1875 had tot stand
gebracht.
Van der Heim behoorde tot de gematigd
conservatieve richtinghij had een open oog
voor de eischen van zijn tijd en was in geenerlei
opzicht een partijmanzijn aangenaam karak
ter, zijn humane inborst en zijn weldadige zin
deden hem aller vriendschap verwerven en in
wijden kring zal zijn heengaan dan ook worden
betreurd.
Behalve een aantal beschouwingen in de Gids
over het belastingwezen, leverde de ontslapen
staatsman in 't tijdschrift der Maatscb. van
Ned. Letterkunde in 1872 een levensschets van
mr. J. A. baron Van der Heim van Duyven-
dijke. Doch hjj laat bovendien een standaard
werk na.Het archief van den raadpensionaris
Antoni Heynsius" (186774), dat van zijn
ernstige studie van onze geschiedenis en van
zijn liefde getuigt voor het vaderland en ons
vorstenhuis, die in hem een trouw dienaar
verliezen.
Door de arrondissements-rechtbank te Haarlem
is, ter vervulling van eene vacature van rech
ter in dat college, opgemaakt de navolgende
alphabetische Ipst van aanbevelingjhr. mr.
A. G. de Geer, mr. P. Gratama en mr. G
Wttewaal rechters in de arr.-rechtbanken te-
Almelo, Leeuwarden en Alkmaar.
Bij kon. besluit is de heer J, H. Pannekoek,
gewezen lid van den raad van N.-I., thans op
wachtgeld, op zijn verzoek, eervol uit 's lands
dienst ontslagen, onder dankbetuiging voor de
langdurige en trouwe diensten, door hem aan
den lande bewezenmet toekenning van
pensioen.
Verder is pensioen verleend ad 1665 aan
W. E. Ringer, inspecteur bp de rijkstelegraaf,
tevens directeur van het rijkstelegraaf kantoor
te Groningen, en ad f 142 aan L. M. van
Putten, brievengaarder te Ooltgensplaat.
De mail uit Batavia, gedateerd 3 Jan., brengt
geen nieuws uit Atjeh.
De koffieoogst voor 1890 in het Malangsche
zal, volgens het B. H., niet groot zijn. De aan
houdende regens, gedurende de laatste maanden
van dit jaar gevallen, hebben belet dat de
bloesem vrucht zette. Met name de gouverne-
mentskoffie-oogst zal een ongekend laag cijfer
opleveren. De minister Keuchenius heeft den
Java-oogst, behalve de Vorstenlanden, begroot
op 650,000 pikols. Naar de vooruitzichten in
het Malangsche te oordeelen, zal zp op verre
na dat cjjfer niet halen.
Volgens nader bericht uit Curasao keert de
heer Van den Brandhof, gouverneur van Curajao,
tegen 1 Mei, na bekomen ontslag uit 's rpks
dienst, naar het vaderland terug.
Uit Bergen op Zoom wordt aan de Haarl.
Crt. gemeld
Als bljjk hoe de talenten van den heer N. A.
Bouwman, kapelmeester bij het 3e reg. infan
terie alhier, ook in het buitenland op hoogen
prjjs worden gesteld, diene, dat de heer Bouw
man dezer dagen is aangezocht om voor het
dezen zomer in België te houden concours van
muziekgezelschappen een stuk te componeeren,
waarvan de uitvoering voor alle deelnemende
gezelschappen verplichtend zal worden gesteld.
Vanwege het museum van kunstnijver
heid te Haarlem zal gedurende de maanden
Maart en April 1890 eene tentoonstelling ge
houden worden van oude kantwerken en waaiers.
De commissie voor die expositie noodigt allen
uit, door het inzenden van eenige dezer voor
werpen uit hunne verzameling, aan de ten
toonstelling te willen deelnemen en haar door
zijn medewerking den noodigen luister te ver-
leenen.
De inzendingen moeten franco geschieden
aan het adres van den heer E. von Saher,
conservator van het museum van kunstnijver
heid te Haarlem.
Op de Portefèuille rust geen zegen. De
maatschappij, aan wie het weekblad toebehoort,
heeft in hare laatste algemeene vergadering
besloten het bij inschrijving te verkoopen, te
aanvaarden met 1 April e.k.
Het nommer van Februari van de Indi
sche Gids bevatDe geschiedenis van het
Britsch-Indische leger en de rol dier krijgs
macht in vredestijd, door E. K. A. de Neve,
I; De expeditie naar Bengalen in 1759, door
G. C. Klerk de Rers, IIIDe gouvernements
koffiecultuur en art. 564 van het regeerings-
reglement door J. H. B. OomenHet wetsont
werp tot regeling van de opleiding en de
hoogere vorming van den officier van het In
dische leger in Nederland, door G. Nypels;
Varia; Maandelpksche revue van brochures en
van tijdschrift- en dagbladartikelen Koloniale
literatuurWetenschap en industrie Eetbare
aarde, door mr. O. J. H. graaf van Limburg
Stirum en Financieel overzicht door E. Ritt-
ner Bos.
Tot onderwijzer aan eene bijzondere school
te Axel is benoemd de heer M. J. van Doorn
te Amsterdam.
Aan eene bijzondere school te Zierikzee is
tot onderwjjzer benoemd de heer A. Boot aldaar.
Als inspecteur van het lager onderwijs
wordt genoemd de heer J. C. Fabius, lid der
Tweede kamer.
Werd onlangs gemeld dat te Leiden een
r. k. priester gepromoveerd was, ook aan de
universiteit te Utrecht verwierf de heer W. H
Nolens, r. k. priester, leeraar aan het gymna
sium en klein seminarie te Rolduc, de doctora
ten in de rechtswetenschap en in de staats
wetenschap.
Door den kerkeraad der Ned. herv. ge-
meent' te Delfshaven is de heer Van G.,
voorlezer bij die gemeente, voor 6 weken iD
zijne betrekking geschorst, omdat hij ge
meend heeft aan het verlangen van den ker
keraad, om voortaan de gemeente letterlijk
den bijbel volgens de oude spelling voor te
lezen, niet te kunnen voldoen.
Bjj gelegenheid van 's konings 73en ver
jaardag zal alhier des middags te twaalf uur een
groote parade worden gehouden door het gar
nizoen, waaraan ook door de dienstdoende
schutterij, met het muziekkorps zal worden
deelgenomen.
Om half twee uur heeft een groot militair
assaut in het Scbuttersbof plaats, waarbjj even
eens de muziek tegenwoordig zal zijn.
Des avonds om half acht uur geven de ver-
eenigde sociëteiten van schutterij en infanterie
aldaar hun aangekondigd soirée.
Een meerderjarige jongedochter te 's Heer
Hendrikskinderen, die niet onbemiddeld is, had
eenigen tijd geleden vrjjage met een jongeling
uit Goes, doch de ouders gaven daartoe geen
toestemming. Sedert Maandag jl. heeft zjj
echter de ouderljjke woning verlaten, zoo men
zegt met een getrouwd man uit de reeds door
haar geschreven brieven bljjkt dat zjj van plan
zijn naar Noord-Ainerika te gaan.
Gekozen tot lid van den gemeenteraad
te Ouwerkerk in plaats van den heer W.
Lemson, overleden, de heer J. C. Verstraate,
met 25 van de 42 geldig uitgebrachte stemmen.
Men schrijft ons
't Wintert en 'tis koud, dat is algemeen be
kend. 't Hout kost veel, eer het geschikt is
om tot brandstof te dienensteenkolen zpn
hoog in prijs, Voor armen is het dus dikwjjls
heel moeiljjk om de noodige verwarming in
huis aan te brengen. Een flink besluit is het
dus, dat de portionarissen der meestoof de Eens
gezindheid te St. Annaland in hunne laatste
vergadering genomen hebben, om even als in
vorige jaren ook nu weder wat steenkolen aan
de armen dier gemeente uit te deelen 70 mud
kolen werden aan de meest behoeftigen gege
ven. Dat ze met graagte zijn ontvangen, be
hoeft geen betoog.
Jammer is het om meer dan één reden, dat
de meekrap-industrie zoo zeer is achteruitge
gaan. Wederom is een stoof te St. Maartens
dijk, waarin trouwens sedert jaren niet meer
is gewerkt, voor afbraak verkocht. Drie
stoven in 't eiland, te Oud-Vosmeer, St. Anna
land en Poortvliet en een racine-tabriek in den
Joanna-Maria-polder onder St. Annaland hebben
voor korter of langer tijd aan de meekrap
campagne van 1889 deelgenomen. In die te
Oud-Vosmeer is het meest gereed.
Uit Sint Annaland schrijft men ons
In 1889 zijn in de haven te St. Annaland
gekomen om te lossen en te laden 188 schepen,
waarvan 95, die te samen 3928 ton inhoud
hadden, aan ingezetenen behoorden, en 93 vaar
tuigen van elders, metende samen 5865 ton.
Nog kwamen daar binnen 164 schepen, metende
6425 ton, die vrjj waren van havengeld, omdat
ze reeds het voor vijf reizen verplichte haven
geld hadden betaald. De invoer bestond uit
hetgeen de beurtschippers op Rotterdam en
Bergen op Zoom aanbrachten: winkelwaren
en velerlei huishoudelijke benoodigdheden en
steenkolen uit Duitschland pulp uit Noord-
Brabant; straat- of stalmest is van elders heel
weinig aangevoerd. De uitvoer bestond uit
landbouw-produkten en daaronder, zooals overal
elders in onze provincie, uit beetwortelen vooral.
Veel aardappelen en uien zijn niet uitgevoerd.
Even als elders zijn ook te St. Annaland
vele varkens aan de vlekziekte gestorven od
daardoor heeft vooral de mindere man veel
geleden. Om in het geleden verlies zooveel
mogelijkalthans voor sommigen, te voorzien
en ook anderen, die geen varken verloren
hadden maar evenzeer behoeitig waren, bjj te
staan in hun dageljjksche behoeften, had zich
aldaar, op initiatief van de heeren ds F. A.
van Schaick en L. C. van der Meulen, een
commissie gevormd om spek uit te deelen.
Bjjdragen, door gemelde heeren ook van elders
ontvangen, en giften uit de gemeente, stelden
de commissie in staat 443 kilogram spek aan
de armen uit te deelen. Allen betuigden hun
innigen dank aan de commissie, namens welke
de heeren A. J. Bierens Sr., J. Polderman Jr.,
P. Kodde en J. Zantlee, bijgestaan door den
heer P. van Houte, de uitdeeling deden.
Tot lid van den gemeenteraad te Sluis
werd bij herstemming gekozen de heer A. Zon
nevele Mz., met 59 van de 104 uitgebrachte
geldige stemmen. Op den heer J. Sanders-
Mejjer waren 45 stemmen uitgebracht.
Donderdagavond hield de rederijkerskamer
de Oranjebloem aldaar hare tweede en laatste
wintervergadering. Het programma, bestaande
uit Een bankbiljet van duizend gulden, bljjspel
met zang in 2 bedrijven door A. Ruyscb en
De Dochter van den barbier, bljjspel met zang
door Gerard Keller, werd met tact en smaak
uitgevoerd; de stukken liepen goed van stapel.
Een vrij talrjjk publiek was opgekomen, dat
tot laat in den nacht bjjeen bleefeen bewjj
dat ieder zich amuseerde.
Van 13 en 14 Februari.
Middelburg. OndertrouwdL. Maartense,
wed' 55 j. met A. Mejjers, s. 35 j.
GetrouwdP. J. F. v. d. Borre, jm. 24 j.
met S. W. van Slujjs, jd. 22 j.
Gisteren, Donderdag, avond is op de boven
zaal der sociëteit de Vergenoeging aan de Groote
Markt alhier, ten overstaan van den notaris
A. M. Tak, in het openbaar geveildeen
huis en erf te Middelburg aan de Lange Geere
wijk K nos. 319/320. verkocht voor f 700
een huis en erf aldaar aan de Lange Geere
wjjk K no 318, verkocht voor 1030; een
stal en erf aldaar aan de Lange Geere wjjk
K no 317, verkocht voor 1340een huis en
erf aldaar aan de Schuitvlotstraat wjjk N no 168,
verkocht voor f 775een huis en erf' aldaar
aan de Korte Breestraat wijk O no 164, ver
kocht voor 561een huis en erf aldaar aan
de Lange Singelstraat wjjk N no 205, ver
kocht voor 1537 een huis en erf aldaai
aan den Molenberg wijk K no 81, opgehouden
op 650een huis en erf met bleekveld
aldaar san de Vlissingscbe straat wjjk I no 170;
een huis en erf aldaar aan de Vlissingsche
straat wijk I no 171, samen verkocht voor
2749een huis en erf aldaar aan de Gra
venstraat wjjk I no 290, verkocht voor 1290.
De Amsterdamsche Omnibus-maatschappij
schonk wat wel vermelding waard is aan
het stal- en dienstpersoneel een week loon ter
waardeering van de flinke, kameraadschappe-
Ijjke wjjze, waarop zjj tjjdens de heerschende
ziekte voor elkander in de bres zjjn gesprongen
ten einde den dienst zoo geregeld mogeljjk
gaande te houden.
Den 15en dezer zal te Arnhem eene
bijeenkomst plaats hebben van een GOtal
heeren uit ons land, ter bespreking van het
plan tot oprichting eener »Club van liefheb
bers van rashonden."
Te Hengelo (Overijssel) is een conflict
ontstaan tusschen den burgemeester, den heer
Hora Adema, en den gemeenteraad.
De burgemeester zou van den wethouder
Stork eene handteekening gevorderd hebben
tegen de wet in. De grove wjjze, waarop hjj
dit herhaalde, bracht den wethouder er toe,
daarin te bewilligen. Hjj heeft echter zjjn
ontslag genomen, omdat, gelijk hjj het uit
drukte, »men zoo zjjn knecht zells niet be-
uandelde." De raad trachtte hem van dit
besluit terug te brengen, maar de heer Stork
verklaarde de betrekking van wethouder,
waartoe hjj, ook door zjjn karakter, bjj uit
nemendheid geschikt werd geacht, niet meer
te willen aanv larden. Bjj stemming werden
acht briefjes in blanco in de bus gevonden
twee waren uitgebracht op den heer Palthe,
een op den heer Pol. Beide heeren verklaarden
niet in de gelegenheid te zjjn het wethouder
schap waar te nemen. De raad heeft nu be
sloten de zaak te brengen by de Staten der
provincie en den commissaris des konings.
Van verschillende kanten wotdt gemeld,
dat de Belgische regeering zich op dit oogen
blik bezighoudt met onjuiste verklaringen van
goed zedelpk gedrag, door de overheid te Gent
afgegeven aan lieden die bp het Nederlandsch-
Indische leger wilden dienen. Dergelpke ver
klaringen moeten zelfs afgegeven zyn aan per
sonen die meer dan ééne veroordeeling te
hunnen laste hadden, en de Nederlandsche re-
geering moet zich daarover beklaagd hebben.
Voor het hof van gezworenen te Bergen,
Henegouwen, wordt thans behandeld het proces
over den geheimzinnigen moord, in Juni 11. te
Moulbaix op de markiezin-weduwe de Chaste-
leer. Terecht staat de boschwachter Monuier,
als beschuldigd dezen moord bedreven te hebben
De behandeling der zaak is zeer onverwacht
eergisteren tot den tweeden zittijd der assissen
geschorst, ingevolge den eisch van het openbaar
ministerie om een spoorwegwachter, Delrivière
geheeten, wegens valsche getuigenis te vervol
gen. Zpne verklaring, zeer ten nadeele van
den beschuldigde Monnier, werd door vier
vrouwelyke getuigen gelogenstraft.
Een zonderling ongeval heeft in het
Noorderstation te Brussel plaats gehad. Het
gewicht der klok van den voorgevel viel, ten
gevolge van het breken der ketting. Het kwam
terecht op eene gasbuisdeze barstte, het gas
ontsnapte en verstikte twee bedienden van het
telegraaf bureeL Slechts een hunner kon na
een uur aanhoudende pogingen'4ot bet leven
worden teruggeroepen.
Het Italiaansche gouvernement heeft zich
alleszins bereid verklaard, aan de Nederland-
sche regeering de door deze gevraagde toe
stemming te verleenen, om de overblijfselen
van prins Frederik George Wiilem van Oranje
uit de hoofdkerk van Padua naar den konink»
Igken grafkelder in Nederland over te brengen.
Alleen hecht men er te Rome aan, het gedenk-
teeken, op het graf geplaatst een zeer
merkwaardig werk van Canova te behouden,
Naar men in het Bulletin medical leest,
heeft de Fransche minister van oorlog den
officieren van gezondheid het gebruik van het
hypnotisme verboden.
Voor eenige dagen drong een dief in een
villa te Colombes, terwpl de eigenaar afwezig
was.
Daar deze veel aan hoofdpyn lpdt, had hg
gewoonlpk een geneesmiddel daarvoor in huis
om goed te kunnen slapen, en de flesch, dat
geneesmiddel bevattende, stond dien nacht op
den schoorsteen der eetzaal. Toen de dief al
de voorwerpen van waarde, die hy kon mee
dragen, had bpeengezameld, kreeg hy dorst.
Hp zag de flesch staan, poefde eens, het smaakte
en hp dronk er een geheel glas van. Toen
wilde hp zyne pakken opnemen, maar hp voelde
zich door onoverwinnelyken slaaplust overval
len, hp legde zich op eene rustbank en toen
hp wakker werd... zat hp in de gevangenis.
De eigenaar was tehuis gekomen, had den
dief slapende gevonden en de gendarmen ge-
