LAATSTE BERICHTE!*.
Vertoipp en Yerpcltiipn ia Zeeland.
BUITENLAND.
Verspreide Berichten.
RECHTSZAKEN.
UIT STAD EN PROVINCIE-
VERKOOPINGEN. ENZ.
Burgerlijke stand.
Algemeen Oveiveicht.
Hel tooneel.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
De zaak tegen C. S., beklaagd van poging
van moord op Helene van Schaik, op Nieuw
jaarsdag op den 's Heer Hendrikskinderendjjk
onder Goes, zal voor de rechtbank alhier wor
den behandeld Vrjjdag 14 Februari a.
In deze zaak zullen door het O. M. 9 getui
gen worden voorgebracht.
In plaats van den door de rechtbank ambts
halve aan beklaagde toegevoegden verdediger
den heer mr Lucasse, zal de heer mr M. Jacq
de Witt Hamer, als verdediger door beklaagde
gekozen, voor dezen optreden.
De wegens ziekte uitgestelde zaak tegen J.
W. W. (moord te Hulst) zal Dinsdag den 18en
Febr.a. worden behandeld.
Ter vervanging van C. C. Akkerman, op
verzoek eervol ontslagen, is door burg. en
weth. van Middelburg tot brugwachter be
noemd W. Flink.
Bljjkens het Maandboekje overleden gedu
rende de maand Januari hier ter stede 40
personen. Daarvan waren 6 beneden het jaar,
3 van 1 5 jaar, 1 van 510 jaar, 1 van
1520 j lar, 1 van 20—25 jaar, 1 van 35—40
jaar, 3 van 40 45 jaar, 2 van 5055 jaar, 3
van 55—00 jaar, 3 van 60—65 jaar, 4 van 65
70 jaar, 5 van 7075 jaar, 4 van 75—80 jaar,
2 van 80—85 jaar, 1 van 9095 jaar.
De ziekten der overledenen waren: longont
steking 9, hartgebrek 6 en longtering 3, daar
onder 6 met influenza, slepend longljjden 7,
kliertering 3, ouderdomszwakte 2, nierziekte 2,
kanker 1, gezwellen 1, hersenziekte 1, koortsen 1,
darmontsteking 1, verdrinken 1, niet behandeld
waren 2 personen.
Naar aanleiding van de door de heeren
artsen Bolle en Berdenis van Berlekom Dinsdag
gehoudene schouwing van het te Terneuzen in
een regenbak gevonden kinderlijkje, is heden
als vermoedelijke daderes van kinderdoodslag
naar het huis van bewaring alhier overgebracht
de 17jarige, te 's Heer Abtskerke geboren en te
Terneuzen wonende dienstbode C. Z.
Te Vlissingen is gedetacheerd de officier
van gez. Ie kl. der marine H. M. J. Westenbroek.
Men meldt ons uit Goes
Dinsdag avond had in de schouwburgzaal
der sociëteit V. O. V. eene soirée plaats, door
eenige dames en heeren georganiseerd tot dek
king der onkosten van het op 5 Dec. jl. gehouden
St. Nicolaasfeest voor onvermogende school
kinderen. De geheerscht hebbende ziekte was
oorzaak, dat eerst gisteren de soirée doorging.
Het afwisselend programma werd zeer ver
dienstelijk uitgevoerd, inzonderheid het muzikale
gedeelte, waarbjj bekende personen hunne
krachten ten beste gaven. Het tableau-vivant
Van der Werf bij het beleg van Leiden, met
medewerking van 2 dames, door de gymnastiek-
vereeniging Hercules tot stand gebracht, viel
zeer in den smaak. Alles verwierf veel bijval,
het publiek was goed opgekomen en de avond
werd met een zeer geanimeerd bal besloten.
In een Dinsdagmorgen te Coljjnsplaat
gehouden raadsvergadering is het voorstel van
burgemeester en wethouders tot den aankoop
van een huis en de verbouwing daarvan tot
eene geneesheers woning met 1 stem meerderheid
verworpenburg. en weth. werden echter door
den raad gemachtigd voor hetzelfde doel een
huis te huren.
Yerder werd besloten een der lokalen der
openbare school af te staan tot het houden van
zangoefeningen van de pas opgerichte zang-
vereeniging.
-- Uit Aardenburg schrijft men ons:
In de sierlijk getooide zaal der sociëteit
Spoor tot vriendschap alhier vierde de kamer van
rhetorica Burgemeester Reepmaker, onder de
zinspreuk In Minnen Groenen,Dinsdag haar dertig
jarig bestaan, welk feest door een groot aantal
leden met hunne dames werd bijgewoond.
Het programma voor dien avond bood veel
verscheidenheid aanuitvoering van eenige
muziekstukken, eene feestrede, een tooneelstukje
en daarna bal.
De voorzitter der kamer, de heer G. A.
Vorsterman van Oyen, riep allen een hartelijk
welkom toe en behandelde in eene korte rede
twee punten uit de geschiedenis der kamer,
nl. haar ontstaan en de herdenking van die
personen, welke zooveel tot haar bloei hebben
bijgedragen. Als eene bijzonderheid mag zeker
vermeld worden dat de vjjf oprichters nog in
leven zjjnhet zjjn de heeren G. P. Roos, H.
Backer, J. Petillon, F. B. Nunnink en G. k.
Vorsterman van Oyen. Een oud vers, in 't
archief dezer gemeente gevonden, gaf aanlei
ding tot de zinspreuk der kamer In Minnen
Groenen (d. i. In liefde bloeiende.)
Gedurende de dertig jaren van haar bestaan
mocht de kamer zich steeds verheugen in den
bjjval van het publiek. Zij telde mannen onder
haar werkende leden, waarop zij trotsch mag
zjjn. Velen hunner zjjn niet meer; anderen
zyn naar elders vertrokken.
Een groot voorstander is steeds geweest de
heer P. L. Reepmaker, in leven burgemeester
dezer gemeente. Hjj woonde alle vergaderingen
bjj, gaf menige nuttige raadgeving, verleende
dikwerf zjjn geldeljjken steun en schonk bjj
het tweede eeuwfeest van Aardenburg's verde
diging aan de kamer een prachtig vaandel,
dat steeds eene aangename herinnering zal
blijven.
Het flink afgespeeld tooneelstukje bracht de
lachspieren niet weinig in beweging, de dans
party was goed geanimeerd en verschafte den
danslustigen tot in de kleine uurtjes veel genot-
Moge de kamer nog vele jaren blijven bestaan-
Te Sluis moet in den nacht van Maandag
op Dinsdag bjj vier verschillende ingezetenen,
diefstal gepleegd zijn van konjjnen en eenig
linnengoed.
Zooals het gaat, heeft de dader vergeten zjjn
adres achter te laten.
Ten overstaan van den notaris J. A. de
Wolff is Dinsdagavond te Vlissingen in het
openbaar ten verkoop aangeboden een winkel
huis en erf, met pakhuis daarachter, aan de
Lange Walstraat, wjjk I no. 166. Gekocht door
den heer A. Botting te Vlissingen, voor 4425.
Voor de erven van den heer W. den
Boer en mej. A. Mulder te Goeswerden
Dinsdagavond in de Prins van Oranje aldaar
geveild: le een woonhuis, schuur en erf te
Goes aan de Gazenpoortstraat, groot 242 c.A.;
2e. een schuur en erf aldaar aan het Groene
Weitje, groot 126 c.A.; 3e. een woonhuis en
erf aldaar, groot 8 c.A., en 4e. een schuur met
woning aldaar aan den Oostwal, groot 172 c.A.
De eerste drie perceelen zijn in combinatie
gekocht door dhr. Jb. van der Weele voor
3200het eerste perceel werd bovendien
nog verhoogd met f 20 voor zonneblinden.
Het vierde perceel werd gekocht door den
heer D. Hildernisse voor f 801.
Dinsdag had te St Maartensdijk, ten over
staan van den notaris Wagtho, de eerste veiling
plaats van de in die gemeente laatst overge
blevene meestoof De Hijverl.eid met de daarbij
behoorende erve, te zamcn groot 62 aren 30
centi.ren.
De veiling had plaits in acht perceelen, en
wel de gebouwenstoof en stamphuis in 6
perceelen en de grond in 2 perceelen.
De perceelen werden ingezet als volgtle
perc. heerlijkheid met eest en dorschvloer
ƒ170 2e perc. toren 140 3e perc. le gedeelte
koude stoof 2354e perc. 2e ged. koude
stoof 340 5e perc. stampbuis (buitenwerk)
J 2006e perc. gaandewerk, paardenstal en
plantier 100 7e perc. oosteljjke helft van
den grond, groot 31 aren 15 c. aren 730
8e perc. westelijke helft van de grond, groot
31 aren 15 c. aren 500.
De geheele inzet der gebouwen bedroeg alzoo
ƒ1185 en die van den grond ƒ1230.
Van 4 en 5 Februari.
Middelburg. Getrouwd A. Bosman, jm. 39
j. met W. de Koning, jd. 26 j.
Bevallen H. C. A. Sprenger, geb. De Brujjn
van Melis en Mariekerke, d. C. Timmerman,
geb. Van der Veen, d.
OverledenJ. C. Botting, d. 2 m.
De hygiënische betoogen over den slech
ten invloed van volksfeesten des avonds in de
open lucht in dezen tjjd van het jaar hebben
geen verandering gebracht in het voornemen
van het gemeentebestuur van 's Hageotn 'sko-
nings verjaardag des avonds met een vuurwerk
in de Maliebaan te besluiten.
Men is toch reeds begonnen met het inrich
ten van de Maliebaan tot feestterrein en het
opslaan der tribunes.
Niemand is verplicht zich des winters aan
de avondlucht bloot te stellen om naar een
vuurwerk te gaan kyken aldus was de
leidende gedachte in het college van B. en W.
Een der reizigers, die tjjdens den brand
in Café Suisse te Amsterdam daar logeerde,
verloor o. a. zjjn gouden horloge met gouden
ketting, ter waarde van 200. Dezer dagen,
bjj het opruimen van bet puin, is het horloge
met den ketting teruggevonden. Beide voor
werpen waren volkomen onbeschadigd en hadden
noeh door de vlammen, noch door het puin
iets geleden.
Ongeloofeljjk groot moet de menigte
Riask Wiasma en Morschansk Sysram effecten
zjjn, welke in de laatste weken op het ban
kierskantoor van de heeren Lippmann Rosenthal
co. te Amsterdam, ter ontvangst van de twee
jaren achterstallige rente zjjn aangeboden. Men
moest er queue maken om een beurt te krjjgen
er waren effectenmannen en kruiers, die geheele
bundels van dat goedje aanbrachten.
Hermann Zeitung, Vhomme-coli, is nu
door de rechtbank te Parjjs vrijgesproken van
de tegen hem ingebrachte beschuldigingen
(landlooperjj en reizen op den spoorweg zonder
betalen.) De spoorweg-maatschappij zag van
rechtsvervolging af, nadat de vracht niet als
kist, maar als passagier 3e kl. voor hem be
taald was.
De vorige week is keizerin Frederik aan
een groot gevaar ontsnapt. De paarden van
haar rijtuig sloegen te Charlottenburg op hol
en liepen ten slotte tegen een boom aan. Door
den schok werd de koetsier van den bok ge
slingerd tot op grooten afstand. De keizerin
kwam met den schrik vrjj.
In Oosteljjk Rusland heerscht hongersnood,
in het gouvernement Kasan is de toestand el
lendig. Ook in het gouvernement Wologda
beginnen zich de voorboden van hongersnood
te vertoonen.
Omtrent den brand te Washington in de
woning van den minister van marine Tracy
worden de volgende bijzonderheden gemeld. Te
6 uren 's morgens ontstond de brand. Niemand
was nog op en de vlammen breidden zich met
zulk eene snelheid uit, dat niemand op de
bovenverdiepingen ontkomen kon. Mevr. Tracy,
ontwakende, vond haar echtgenoot reeds half
verstikt van den rook en buiten kennis. Vruch
teloos poogde zjj hem naar een venster te sleepen,
en plotseling haie tegenwoordigheid van geest
verliezende, sprong zjj zelve het venster uit, juist
toen men eene ladder er tegen zette. Zy viel
van eene hoogte vai} 15 meters en stierf spoedig
aan de gevolgen. De brand weergasten redden
haar man, die reeds met brandwonden overdekt
was en eerst na uren later bjjkwam. Middel
erwijl zag men zijne dochter, eene van de
schoonheden der stad, voor een venster der
derde verdieping, in nachtgewaad, met de ge
vouwen handen en het gelaat ten hemel geheven,
tot zjj eindelijk te midden van de vlammen
nederstortte Met haar kwam de kamenier om.
Mevrouw Wilmerding, een andere dochter van
den heer Tracy, en haar kind Alice sprongen
uit een venster der tweede verdieping en werden
deerljjk gekwetst.
Mw. Tracy was sedert jaren door een ernstig
ljjden aan haar kamer en bed gekluisterd. Er
bestaat weinig hoop, dat de heer Tracy, die
naar de woning van president Harrison werd
overgebracht zal herstellen.
De brand is -waarschijnlijk veroorzaakt door
een defect aan de pijpen der centrale verwar
ming. Het vuur verspreidde zich zeer snel
langs de houten trappen.
De spanning van een ijzeren spoorweg
brug nabjj Bridge Junctum Illinois, stortte in
terwijl er een goederentrein over heen reed.
De locomotief viel in het water, waarbij twee
mannen verdronken. De machinist bevindt
zich in een afgrjjselyke positie. Hjj is inge
klemd tusschen de stukken van de locomotief
en is juist in staat zjjn hoofd boven water te
houden. Hy wordt in het leven gehouden door
het voortdurend toedienen van opwekkende
middelen, terwijl de doctoren trachtten het
been van den ongelukkige te amputeeren, ten
einde hem zoo uit zjjn afschuwelijke houding
te verlossen.
's Grarenliage. Benoemd tot kerkelijk
hoogleeraar aan de universiteit te Amsterdam
de heer dr. P. J. Mulder, predikant te Rotterdam.
Mfailrid. De hertog van Montpensier is
heden ochtend te 8 uur op zjjn kasteel te San
Lucar plotseling overleden.
(Antoine Marie Philippe Louis van Orleans,
hertog van Montpensiervjjfde zoon van
koning Louis-Philippe, werd 31 Juli 1824 te
Neuilly geboren. Sedert 1859 was hij infant
van Spanje en huwde in 1846 de infante
Maria Louisa van Spanje, zuster van Isabella
II. De oudste dochter van den hertog van
Montpensierhuwde in 1864 haar neefden
graaf van Parjjs. Red.)
Datum.
Plaats.
Voorwerpen.
Informatiën
6
Febr.
Middelburg,
Huizen,
Verheij.
7
Duinbeek enz., Kaphout,
Verheij.
8
Hoofdplaat,
Boomen,
Hammacher.
11
St. Maartensd. Meestoof,
Wagtho.
12
Oostburg,
Woonhuis euz.,
Le Nobel.
IS
Middelburg,
Huizen,
Tak.
14
Overduin,
Kaphout,
V erheij.
14
Middelburg,
Huizen,
H uvers.
14
r
Middelburg,
Hout,
Tak.
15
Domburg,
Huizen,
Tak.
IS
Vlissingen,
Pakhuis,
De Wolff.
26
Souburg,
Inspan,
Loeff.
28
Serooskerke,
Hofstede,
Tak.
3d
April
Serooskerke,
Inspan,
Tak.
20
Mei
Cadzand,
Inspan,
De Smidt.
In het koninkrjjk Pruisen onderscheidde zich
de politie nimmer door een lammeren-natuur,
integendeel zjj maakte zich bekend als een
strenge tuchtmeester tegenover die burgers
welke haar aandacht door hun staatsgevaar
lijke, d. w. z. niet juist met de wenschen der
regeering overeenstemmende denkbeelden trek
ken. Dit was ten tjjde van den Duitschen
bondsdag, zaliger gedachtenis, het is thans nog
het geval. Wat Eugen Richter, de leider der
Duitsch-vryzinnige party, aan de Freis. Ztg.
schrijft over zyn wedervaren met de Frankforter
politie Zondag 11., toen hjj te Bockenheim voor de
vrijzinnige kiezers zou sprekenwerpt een
zonderling licht op de vrijheid der verkiezingen
in het hooggeroemde Duitsche rjjk.
Op het oogenblik dat Richter met zjjn ge
leide, bestaande uit het bestuur der Vrjj zinnige
vereeniging, de zaal in den Rheingauer Hof te
Bockenheim, waar hjj spreken zou, wilde binnen
treden, kwamen hem een aantal politie agenten
tegemoet, die hem barsch en grof, zooals alleen
een Pruisisch politie-dienaar deze kunst verstaat,
den toegang weigerden. Na een paar minuten
kwam bericht dat de Polizeiwachtmeister Zöller
de naam van den man verdient voor de
onsterfelijkheid bewaard te worden onmid-
deljjk de vergadering opgeheven had, zoodra de
voorzitter der Vrjjzinnige vereeniging haar
voor geopend had verklaard. De ontbinding ge
schiedde op grond »van gevaar voor de open
bare veiligheid."
Volgens de meening der politie was het
lokaal overvol. NRttemin had zjj even te voren
alle menschen toegelaten, en de menigte was
onmiddellijk bereid, toen de politie een door
gang van twee meter verlangde, ruimte te
maken door alle stoelen en tafels uit de zaal
te verwijderen.
Onder hoera-geroep ging de ontbonden ver
gadering uiteen. Toen Richter ongeveer drie
kwartier later de gelagzaal van het hotel
binnentrad, waar hjj een paar vrienden wilde
spreken, werd bjj met luide hoera's door de
aanwezige gasten, die rustig hun bier zaten te
drinken, begroet. Onmiddellijk vloog meerge
noemde Zöller met een aantal agenten het
lokaal binnen en verklaarde op ruwe wjjze, dat
alle hoera-geroep als vervolg van de ontbonden
verkiezingsvergadering verboden was. Hy trok
daarop een cordon zjjner agenten om de tafel
tjes van Richter en zjjn vrienden met bevel
tegen ieder, die een Iloch uitbracht, onmiddellijk
proces-verbaal op te maken. Bovendien was
het niemand in de zaal veroorloofd te staan
Wat al niet staatsgevaarlijk is 1 Toen een der
heeren, die stond, nitgenoodigd werd te gaan
zitten of net lokaal te verlaten, verklaarde
eerst een stoel te moeten zoeten, werd hy door
een der agenten bjj de kraag gepakt en de
deur uitgeworpen. Buiten de zaal verbood de
politie allen Bockenheimers den toegang, alleen
vreemdelingen werden toegelaten. Richter
bleef nog eenige oogenblikken onder het scherpe
oog der dienaren van de Heilige Hermandad.
Er waren niet minder dan veertien aan
wezig, die aldus waakten voor het welzjjn van
den staat
sik ben mjj nog nooit in rnjjn leven schrjjft
Richter zoo staatsgevaarlijk voorgekomen
als te Bockenheim, hoewel ik er hier in 't ge
heel niet toegekomen ben, ook maar een enkel
woord in het publiek te spreken. Mjjn indruk
is dat de orde en veiligheid Zondagavond in
Bockenheim door niemand is in gevaar ge
bracht dan door de politie zelve, in de eerste
plaats door den Polizeiwachtmeister Zöller. Bur
gers, die vreedzaam bijeengekomen waren, ge
bruikmakend van hun grondwettig recht tot ver
gaderen, met het oog op de ryksdagverkiezingen,
werden willekeurig in hun voornemen gestoord
en zoo ruw en barsch toegesnauwd, alsof zjj
uit een bende landloopers en dieven bestonden".
Door de officieuse bladen is spoedig een oor
zaak voor de ontbinding der vergadering ge
geven het levensgevaarlijk gedrang der menigte
drong de politie tot dien maatregel.
Intusschen in Bockenheim is het de politie,
in andere plaatsen een burgemeester of ander
overheids persoon,) die de vrjjheid van verga
deren der vrijzinnigen of sociaal democratische
kiezers beperkt, voornamelijk door hun invloed
op herbergiers te misbruiken en deze te be
wegen hun lokalen aan de der regeering niet
behagende partjjden voor het houden van ver
kiezingsvergaderingen te weigeren.
In het Duitsche rjjk zjjn het de politie en
de ambtenaarswereld, die de vryheid van ver
kiezingen belemmeren, in de Fransche republiek
mengen zich de geesteljjken op ongehoorde
wjjze in de uitoefening der burgerrechtelijke
plichten van hun trouwe kudde. Dit bleek
opnieuw Zaterdag in de kamer. Ten zeerste
heeft de aandacht getrokken de toen gehouden
rede van den afgevaardigde Ribot, ter gelegen
heid van de beraadslagingen over de al of niet
geldigheid der verkiezing van den reactionnair
Sabouraud, wiens verkiezing ten slotte nietig
werd verklaard wegens ongeoorloofde inmenging
der geestelijkheid. In den loop van het debat
betoogde bisschop Freppel, dat men by ver
kiezingen onderscheid moest maken tusschen
den geestelijke in en buiten zjjne ambtsvervul
ling dat de geestelijke buiten zjjne bediening
gerechtigd en als goed burger verplicht was
om in de zaken des lands belang te stollen,
verstand en krachten in te spannen, teneinde
te doen zegevieren wat hjj in 's lands belang
keurde, en met name het recht had om de
geloovigen te waarschuwen tegen den gods
dienst vjjandige candidaten.
Tegen deze interpretatie van de rechten der
geesteljjken in de republiek protesteerde Ribot,
zich daarbjj beroepend op het concordaat. Hjj
ontkende dat de priester geljjk stond met de
andere burgers. Juist de houding van den
clerus, gedurende de verkiezingen, de door dezen
verspreide brochures, strekten slechts om de
bitterheid en de vyandschap te vermeerderen
terwjjl de priester, sedert ouden datum de vjjand
der republiek, zjjn, hem bjj de wet gestelde
Als de wereld eens, was zooals zjj wezen moet
Als er geen maatschappelijke toestanden
waren, die menigeen in, verleiding brengen
Als er geen hart^öebten waren, die velen
doen stranden op gevaarlijke klippen
Als niet een jong man zich in andere kringen
moets bewegen dan eene jonge dame!
HZs bjj niet menigmaal onverwachts en on
gezocht zich geplaatst zag in omstandigheden,
die hem vervoeren tot een faux-paswaarover
hjj later menigmaal spijt, gevoelt.
Als dat alles was dan ja dan zou de
oplossing van het vraagstuk, door Björnson in
Svava behandeld, gemakkelijker te vinden zyn,
ja, zou de geheele kwestie wellicht geen vraag
stuk wezen.
Maar dan was de wereld de wereld niet en
waren wjj geen menschen.
Dan leefden wjj in een idealen toestand, op
dit oogenblik evenwel moeiljjk denkbaar.
Het is geen gemakkelijke taak om in een
tooneelstuk te behandelen het vraagstuk der
zedeljjkheid van beiderlei kunnen; de kwestie
of aan een jong man dezelfde eischen op dit
punt mogen, kunnen en moeten gesteld worden
als aan een jong meisje.
Een Nederlandsch schryver zou voor die be
handeling huiveren, zelfs in een roman, laat
staan dit vraagstuk te brengen voor het voet
licht. Een Fransch dramaturg sou daartegen
minder bezwaar hebben maar hy zou de kwestie
van een andere zjjde beschouwen. Om haar
krachtig te zien aanpakken en haar flink
te hooren behandelen, moeten wjj weêr naar het
Noorden. Een Björnson, evenmin als een Ibsen,
schroomt er voor om iets anders dan anders
te doen hooren, eens een maatschappelijk
kwaad te ontleden en bloot te leggen, maar
zjj tooveren ons daarbjj tevens een ideaal
voor oogen dat zjj het dan ook moeilyk be
reikbaar tooh stof tot nadenken geeft, bjj
ernstige menschen de drang, de zucht doet
ontwaken om naar dit ideale te streven.
In dat licht beschouwen wjj Hora en Svava
en uit dat oogpunt vragen wjj ons liefst niet
af, of het mogeljjke dan wel onmogelijke toe
standen zjjn, die de schrjjvers van die stukken
ons schilderenmaar dwepen wjj liever met
een vooruitzicht dat nog verre isen gelooven
wjj vast dat, waar met onverbiddelijke ge
strengheid de naakte waarheid wordt vertoond
en gegeeseld, er zeker wel eenige kracht tot
verbetering kan uitgaan van dergeljjke stuk
ken, die met recht het tooneel maken tot een
leerschool.
Was het wonder dat de reine, strenge, liefde
rijke Svava diep gegriefd, ernstig beleedigd
zich gevoelde, toen zjj hoor ie dat Alf haar
beminde, met wien zjj dweepte, tot wien zjj
opzag met liefde en vertrouwen wat de
wereld zoo gaarne noemt »geleefd" had
Maar en hierop meenen wjj nadrukkelyk
te moeten wjjzen, opdat men de bedoeling van
Björnson niet misvatte niet éen enkelen mis
stap had zy Alf te vergevendat had Svava
wellicht gedaan, zy het ook ten koste van een
illusie, maar by beging er meer dan éen;
»rond duizenden vrouwen had hjj wellicht zyn
arm geslagen"hij was stelselmatig onzedeljjk
geweest in Svava's oogen.
En toen daarenboven haar, het onschuldige,
het liefdevolle kind, ter oore kwam dat zulk
leven ton is in de werelddat zelfs haar
vrooljjke, goedhartige papa, die haar en hare
moeder met geschenken naloopt, zelfs het
huiselyke leven van zjjne vrouw vergalde door
zulk eene luchthartige opvatting van bet verbond,
dat zjj weldra sluiten zou, was het toen
wonder dat zjj huiverde voor zulk een toe
komst, en dat zjj uiting gaf aan hare ideale,
reine opvattingen omtrent het leven, zooals
zjj die zich gedroomd had nog vóór enkele
dagen
Björnson heeft ook, evenals Ibsen met Fora
deed, het slot van zjjn stuk veranderd, opdat
het meer bevredigon zou. In een nieuw
bedrjjf laat hjj de twee geliefden, na de scène
waarin Svava met den handschoen Alf een
slag in het gelaat geeft, weer tot elkaar ko
men, en als Svava's moeder haar dan vraagt
»tlebt gjj hem iets beloofd," antwoordt hare
dochtersik geloof haast van wel."
Of zulk een slot beter bevredigen zouHoe
anderen daarover denken, weten wjj natuurlyk
niet; maar wjj verkiezen liever het einde, zooals
wjj het Dinsdagavond in den schouwburg te
Middelburg zagen. En waarom Omdat het veel
meer te denken geeftomdat het ons het karak
ter van Svava schooner doet schynenomdat na
de echt conventioneele, lichtmis-achtige hou
ding van Alf, tegenover haar in het laatste
bedryf aangenomen, ons elke verzoening on
mogelijk voorkomtomdat door eene verzoe
ning Svava haar theorieën zou afbreken.
Wjj verkiezen dat slot, omdat het te denken
geeft.
Welnu laat ieder dat doen naar zjjne indruk
ken, naar zjjn aard, naar zjjne levensopvatting.
Er zullen er wezen, die Svava met hare theorieën
onmogeljjk vindendaar zullen er zyn, die haar
pretentieus zullen heetenzjj is en blijft voor
ons echter eene tooneelfiguur, die waarheden
zegt, waarover men in ieder geval denken moet;
en het stuk in zyn geheel zal, al tracht men
ook liefst dat te verbergen, tot zelfkennis aan
sporen over een punt, dat wel eens ernstig
van ideale zjjde bekeken mag worden.
Svava werd gespeeld, zooals wjj ons dit slechts
kunnen voorstellen.
Mejufvrouw Aleida Roelofsen gaf ons eene
hoofdpersoon te aanschouwen vol eenvoud, vol
natuur, vol gevoel. Het tooneel met hare moeder
welke rol door mevrouw Poolman-Huyzers
met bewonderenswaardige soberheid werd ver
vuld was, dank zij het goede spel der dames,
een juweeltje.
Voor den heer Poolman hebben wjj ook niets
dan lof. Hjj is een kunstenaar van zeer groot
talent, dien men in Middelburg meer en meer
zal leeren waardeeren. Wie durft ontkennend
antwoorden op de vr lag zyn er geen mannen,
zooals hjj ons Ries te aanschouwen gaf, zoo
lichtzinnig, zoo goedhartig, zoo grappig en toch
vaak zoo vervelend
En Alf? Al is die rol niet zoo belangrijk
als die van Torwald Helmer in Hora, zjj eischt
toch veel van haar vertolker. En aan die
eischen voldeed de heer Roojjaards ten volle.
In het eerste bedrjjf vol innigheid, toonde hjj
in het laatste zonder overdrijving zich van zjjne
vrjj netelige positie bewust.
De heer Christensênyan den heer Van Sprink-
hujjsen hadden wjj gaarne deftiger gezien, en
wat minder hard van toon.
Mej. Beukers was hoewel wat te jong
voor hare rol als mevrouw Christensen levendig
en aardig. Een dame maakte ons echter de op
merking dat haar kleeding niet in overeen
stemming was met haar grjjs haar. Of de
eerste waB te jeugdig of het laatste al te grjjs.
Mogen wjj haar den in die opmerking opge
sloten wenk overbrengen
De bjjrollen, hoe goed ook vervuld, gaven
geen stof tot bespreking.
Herhaaldelijk na het tweede bedrjjf zelfs
driemaal en zeer harteljjk werden de hoofd
personen toegejuicht door een op den eersten
en de bovenrangen talrjjk publiek het parterre
had voller kunnen zyn. Verwonderlijk en jam
mer Bjj vaak laffe blyspelen of draken ver
dringt men elkaar als 't ware bjj een degeljjk
stuk bljjft men weg.
De Muis het nastukje voldeed ons bjj
de opvoering beter dan toen wjj het lazen.
Het is een aardig bljjspel, zeer geschikt voor
dessert na een degeljjken hoofdschotel.
Dat het ons zoo voldeed, danken wjj aan de zeer
goede, vlugge vertooning door mej. Roelofsen
en den heer Poolm m.
Het bestuur der afdeeling Middelburg van het
Hederl. Tooneelverbond kweet zich van een oude
schuld, welke bjj de opvoering van Hora door eene
buitengewone omstandigheid onvoldaan moest
bljjven. Door den penningmeester en den se
cretaris van dat bestuur de voorzitter was
door ongesteldheid verhinderd aan zyn plan
om dit te doen gevolg te geven, werd den
dames Roelofsen en Poolman een fraai bouquet
aangeboden.