N°. 300.
132" Jaargang.
1889.
Donderdag
19 December.
Middelburg 18 December.
Deze courant verschijnt dagelijks;
jaet uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-—$
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent;
Advertentïën20 cent per regel. Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop
betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.60
iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Plannen tot herziening van
ons belastingstelsel.
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
RECHTSZAKEN.
UIT STAD EN PROVINCIE.
fflDDELBMSCHE COURANT.
Thermometer.
Middelburg 18 Dec. vm. 8 u 38 gr.
m. 12 n 39 gr. av. 4 u. 38 gr. F
Verwacht Z. W. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. de VeyMestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bollanb, te Kruiningen: F. v. d. Pbijl, te Zierikzee: A. O. de Mooirte Tholen: W. A. van
Nietjwenhtjtjzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentïën aan, evenals de moeten des namiddags te een uur
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar te Rotterdam, de Gebr. Belinpante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn, te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zgn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John FJones, opvolger. zg des avonds nog wor en opgenomen
Met deze plannen gaan wij voortdurend
den slakkengang; en wie soms zich nog
eenige illusie maken mocht over een betere
toekomst op dat gebied ons dunkt het
zijn er slechts weinigen zij zullen na
hetgeen dezer dagen in de Tweede kamer
voorviel, wel geheel hun optimisme lateu
varen.
Zoowel regeering als kamer bereidden ons
niets dan teleurstelling.
Bij monde van den minister van financiën
legde eerstgenoemde de verklaring af dat
zij natuurlijk zich vereenigt met het anti-
revolutionnair program, dat ontheffing wenscht
van de meest drukkende belastingen, maar
tevens zich den tijd voorbehoudt, wanneer
zij aan de uitvoering van dat program de
hand slaan zal.
Over de kwestie van tijd, wij weten het,
heeft de tegenwoordige minister van finan
ciën eene zeer ruime opvatting. Al de dagen
dat hij zijn zetel inneemt heeft hij zich den
tijd ten nutte gemaakt om zich niet te
vermoeien.
Verlaging van de accijnzen, o. a. op zout,
blijft hangen in de lucht, verbetering van
onze personeele belasting, eene belasting op
het kapitaal, zij laten zich steeds wachten.
Doch waartoe opgesomd wat er niet ge
daan is, waar voor de lijst van hetgeen tot
stand werd gebracht men niet naar een papier
behoeft te grijpen, want het zou zoo goed
als onbeschreven kunnen blijven. In de
gisteren gehouden kamerzitting werd door
den minister van financiën verzekerd dat
hij aan zijne ambtenaren had opgedragen de
bewerking eener herziening der wet op de
personeele belasting ten aanzien der
paarden van de landbouwers.
Welke magere belofte, die bovendien nog
zoo weinig beteekent, omdat er eene, vooral
bij dezen minister, lange weg te verwachten
is eer zulk eene wijziging der kamer zal
bereikenen, stel dat die belofte komt tot
vervulling, het voorgespiegelde toch weer
niet meer is dan een lapmiddel, gelijk zoo
vele die ons afhouden van eene grondige
herziening van ons belastingstelsel.
En wat deed de Tweede kamer tegenover
deze houding van den minister Godin de
Beaufort
Tweeërlei feiten verdienen, om antwoord
te geven op die vraag, (le aandacht: eerstens
de behandeling in comité-generaal van de
voorstellen der heeren Goeman Borgesius c. s
tot invoering van eene rijks-inkouisten-belas
ting en ten tweede het lot, dat de motie
van den heer Üomela Nieuweuhuis trof.
Om met het tweede te beginnen herinneren
wij dat die motie luidde: „De kamer,over
wegende dat de in uitzicht gestelde voorstelL n
van den minister van financiën geenszins in
staat zijn ook maar eenigszins den belasting
druk weg te nemen van hen, die aan de
verlichting het meest behoefte hebben, ver
klaart zich onvoldaan over het finantieel
beleid van den minister van financiën en
gaat over tot de orde van den dag."
Bevat die verklaring niet de zuivere
waarheid Is haar strekking niet duidelijk
En behoorde zij daarom niet door allen, die
den heer Godin de Beaufort een ongeschikt
minister van financiën vinden, ondersteund
te worden
Op aie vraag kan, dunkt ons, slechts een
bevestigend antwoord worden gegeven. En
toch, het was er gisteren verre van af dat
die instemming werd betuigd.
Reeds vóór de motie werd behandeld wist
men in een der bladen te verzekeren, dat
die motie slechts éen stem zou verRrijgen, die
van den voorstellerdat zij een ware uitkomst
was voor den minister, een bliksemafleider
omdat zij een ernstiger motie van andere
zijde verdrong. Zoo erg is liet met het lot
van die motie niet geweestzij verkreeg nog
zes stemmen behalve die van den voorsteller.
En zij, die den heer Domela Nieuwenbuis
steunden, waren de heeren Smeenge, Veegens,
Heldt, Schepel, Lieftinck en Zylker.
Waar bleven de anderen die toch ook
ernstig reden hebben om het beleid van
onzen tegenwoordigen minister van financiën
af te keuren Zij wisten allerlei excepties
op te werpen om niet met den afgevaardigde
van Sckoterland mee te gaan. Niemand zal
beweren dat de verhouding tusschen hem en
de liberale partij van dien aard is dat een
gezamenlijk optreden aangenaam zou zijn,
maar dat sluit niet uit dat, waar men het
eens is omtrent een punt, men, al verschilt
men ook omtrent andere, de handen wel
in elkaar kan slaan en dat het in ieder
geval een liberaal beginsel blijft te vragen niet
wie iets voorstelt maar wat er voorgesteld
wordt; en, zoo dit goed is, daaraan zijn
steun te veileenen. De heer Domela Nieu-
wenhuis, al is hij dikwijls overdreven,
onbillijk en dolzinnig in zijne aanvallen en
uitdrukkingen, slaat toch ook niet zelden
den spijker op den kop; laat ons dit niet
loochenen. Als hij ous, liberalen, verwijt dat
wij den tijd om hervormingen op belasting
gebied tot stand te brongen lieten voorbij
gaan, dan afgescheiden van de vraag
of hij en de zijnen het beter zouden doen
valt de waarheid dier bewering niet te loo
chenen.
Maar zoo verklaarden de heeren Van
der Feltz en Van der Kaay, van wier
woorden wij kennis namen uit de couranten
verslagen, eene motie is eene politieke
daad en als men die voigt, dan moet
men aannemen dat er eenige connexi-
teit bestaat tusschen den voorsteller en
zijne medeleden. En die connexiteit willen
zij niet. Tusschen den heer Domela Nieu
weuhuis en de liberale partij bestaat geen
gemeenschappelijkheid. Was dit een ge
wettigd motief om tegen die motie te stem
men Ons dunkt in geen geval. Hoe
dikwijls toch vereenigden zich in ons parle
ment politieke tegenstanders met eene motie;
de heer Lieftinck herinnerde nog aan de
Pangka-motie van den heer Wintgeus en de
motie Keuchenius in zake den heer Mijer. Die
droegen veel sterker een politiek karakter
dan de motie van den heer Nieuwenhuis,
welke slechts den minister van financiën
zou getroffen hebben en tot doel had dezen
te drijven om werkzaam te zijn of heen te
gaan.
Heengaan Maar dat wilde de heer Van
Houten juist niet, want dan zou men iemand
krijgen in de richting van den heer Bahl-
mannen dan heeft hij veel liever een man
als de heer Godin de Beauiort.
Eu zoo geschiedde dat de meerderheid
der kamer weer stof tot vreugde verkreeg
eu niet recht zich er op beroemen kon dat
de liüerale leden van hen de kunst nog niet
hebben afgezien oai personen van zaken te
scheiden, en daardoor een krachtig optreden
te bevorderen, een ernstig protest te doen
hooren.
En al stemt men nu ook tegen de begroo
ting, dit zal niet dien indruk maken welken
een aantal stemmen vóór de motie zou heb
ben teweeg gebracht.
De kracht van het protest is op dit oogen-
blik aan de linkerzijde; de macht om minis
ters te redden of te doen vallen aan den
rechterkant. En nu heeft gisteren die lin
kerzijde een schoone gelegenheid om haar
kracht te toonen laten voorbijgaan!
Wat er verder op belastinggebied te wach
ten is kan blijken uit het voorloopig verslag
der kamer over de voorstellen Borgesius c. s.
Ook daarbij nu waarschijnlijk van een
anderen dan liberalen kant allerlei excep
ties om die voorstellen te bestrijden, voor
stellen die zeker op dit oogenblik allerminst
Rans hebben te worden aangenomen.
Tot de vermakelij kste redeneeringen be
hoorden wei de opmerking van vele leden
dat er door de voorstellers misbruik gemaakt
was van het recht van initiatief. Volgens
hen kon alleen de regeering beschikken over
de gegevens en de hulpmiddelen voor zulke
belangrijke wijzigingen in het samenstelde,
rijksbelastingen.
Klonk het niet curieus, op die wijze het
recht van initiatief, den kamerleden toege
kend, te willen verkorten Hoe weinig een
regeering ook wil uitvoeren, haar het werk
uit de handen nemen mag eene vertegen
woordiging nietEn met zulke redeneerin
gen houdt men de belangrijkste hervormin
gen tegen.
Is het niet ontmoedigend om dergelijke
redeneeringen te moeten hooren? Is dan
het voorstel Bahlman niet zoo ingrijpend,
dat het vijandig tegen de regeering kon
geacht worden?
Dat de voorstellen geen kans van slagen
hebben, gelooven wij evenzeer als de leden
der kamer, die deze waarheid in het voor
loopig verslag lieten opnemente meer na
hetgeendezer dagen in de kamer is voor
gevallen. Men moge van andere zijde ver
zekeren dat, wijl de tegenwoordige meer
derheid zeker niet zal willef berusten in hel
stilzitten der regeering, er toch wel eene
meerderheid voor die voorstellen te vinden
zal zijn, die verzekering drukt slechts
tioop uit zonder grond. Den minister van
fiuancien worden door die meerderheid der
kamer de handen boven het hoofd gehouden,
al deed hij nog jaren niets.
Wie zich dus voorstelt dat de heeren
Goeman Borgesius c. s. het succes zullen
hebben dal hunne voorstellen worden aan
genomen geeft zich aan eene groote illusie
over.
Wat hun doel met hunne poging dan is?
Wij vermoedden dat zij het terrein willen
verkennen en dat zij den minister van
fiuancien willen prikkelen tot een arbeid,
dien hij reeds te lang verzuimde.
En bij dat pogen verdienen zij den steun
der gansche liberale partij.
De Liberale Unie heeft reeds den weg
gewezen, hoe die voorstellen door de partij
moeten worden beschouwd. De hoofdgedachte,
daarin opgesloten, dient met ingenomenheid
begroethet initiatief der vijf liberale leden
met warmte toegej uicht te worden. De voor
stellen gaan uit vau de juiste gedachte dat
naar eene betere veideeliug van den belas
tingdruk moet worden gestreefd.
Zou het nu niet de tijd zijn voor de liberale
partij om zich als éen man op te maken,
teneinde aan dit vraagstuk weer zijn aandacht
te schenken en den voorstellers te doen
blijken van den krachtigen steun, dien zij
buiten de kamer vinden
Wij behoeven ons daartoe niet in details
te verdiepen, maar slechts in beginsel voor
hun idee ons te verklargn.
Eene herhaling van eene vroegere beweging-
in dien geest zou nu wellicht nuttig kunuen
zijn, al ware het alleen om de heeren Borge
sius c. s. krachtig te doen zijn tegenover de
meerderheid, bij wie, naar onze meemug,
hunne voorstellen wel geene genade zullen
vinden.
Het is het eenige wat wij, in afwachting
van betere tijden, vermogen, nu het voor een
degelijke herziening van ons belastingstelsel
in meer dan éen opzicht een zeer ongunstig
getij blijkt te zijn.
Bij kon. besluit zijn tot leden van den ge
neeskundigen raad voor Zeeland herbenoemd
dr J. E. Calienfels te Hulstdr J. P. Berdenis
van Berlekom, dr J. J. Couvée, L. K. van der
Harst en mr A. P. Snouck Hurgronje te Mid
delburg dr. J. M. Boom te Tholen dr J. Kosten
de Bruyne en. S. G. Nauta van der Grjp te
Zierikzee.
Verder is benoemd tot vice-president van de
arrondissemt-nts-rechtbank te Amsterdam mr
W. A. L. Domis, thans rechter in gemeld
college.
Nog zjjn benoemd
tot landmeter le kl. van het kadaster A. C.
Oosterman, thans 2e kl.tot landmeter 2e kl.
W. Vruggink, thans 3e kl., tot landmeter 3e
kl. J. Gostelie, thans 4e kl.
De verschillende ministers verleenen deze
week geene audiëntie.
Er schijnt zoo schrijft het Vad. groote
haast geweest te zijn bij de afkondiging dei-
onderwijswet, die Zaterdagavond in de St. Crt.
verscheen. Men heeft haar den koning op
Zondag 8 December doen teekenen.
Bij de heden morgen door de geabonneer-
den op de voorstellingen van het tooneelge-
zelschap Alex. Faassen C°. gehouden stemming
over de stukken, bij de drie volgende opvoe
ringen alhier te geven, verkregen de meeste
«temmen Heeren doktoren, blijspel in drie bedrij
ven, door Hypolyte Raymond, nl. 46, en De
strijd om het bestaan, drama in zes bedrjjven van
Alphonse Daudet, nl. 45.
Bij loting werd als derde stuk aangewezen
Mimi, kluchtspel in drie bedrijven, van Maxime
Boucheron, dat evenveel (24) stemmen verwierl
als S of Z van Justus van Maurik.
Op de drama's De Goochelaar en Mr Barnes
van New-York waren respectievelijk 16 en 20
stemmen uitgebracht.
Tot tweeden onderwijzer aan de christe
lijke school te Sluis is benoemd de heer B. J.
Ockeloen te Utrecht. Er hadden zich vijf solli
citanten opgedaan.
Bjj de Nederd. ger. gemeente te 's Gra
venhage is beroepen tot tweeden predikant de
heer P. J. W. Klaarhamer, te Middelburg.
Arrondissements-Jtiechtbank te Middelburg.
Bij bevelschrift dier rechtbank van den 16en
dezer is naar de openbare terechtzitting dier
rechtbank verwezenP. D., 18 jaar, zonder
beroep, geboren en wonende te YVestkapelle,
thans alnier gedetineerd, ter zake dat hp in
1889 als klerk en later als geagreëerd klerk,
in dienst bjj den rijks-ontvanger te Domburg,
en als zoodanig belast met het inschrijven in
de journalen van ontvangst der bedragen, dooi
de belastingschuldigen betaald, of althans met
het optellen dier bedragen, en het vergelijken
van de som dier bedragen met het totaal der
ontvangene gelden, welke gelden hem tot dat
doel door genoemden ontvanger waren ter hand
gesteld, opzettelijk en wederrechterljk op ver
schillende tijdstippen zich heeft toegeëigend
ruim 600, aan genoemden ontvanger toebe-
hoorende, en zulks door vervalsching van cjjfers
en niet boeking in de journalen (breeder in
voormeld bevelschrift omschreven).
Aan den beklaagde is ambtshalve als ver
dediger toegevoegd mr M. Jacq. de Witt Hamer,
advocaat en procureur alhier.
Door dezelfde rechtbank is gisteren, zooals
wij meldden, veroordeeld wegens 1 a n d 1 o o-
p e r jj en vernieling: E. J. v. U., 42 j.,
zonder bestaan of woonplaats, thans alhier
gedetineerd, tot 1 m. gev. en 12 d. h. Er-
was echter verzuimd op te geven dat dezelfde
persoon nog veroordeeld is tot een jaar op
zending naar eene rjksweikinrichting.
Door den minister van marine zijn, met
ingang van 1 Januari, bp het Nederlandsch
loodswezen, standplaats Vlissingen, benoemd:
tot zeeloods de loodskweekeling der le klasse
F. Le Roy
tot loodskweekeling le klasse de loodskwee-
keling 2e klasse A. Embregts
en tot loodskweekeling 2e klasse de matroos
G. Engels.
De gemeenteraad van Vlissingen houdt
Vrijdag a., des namiddags te hall twee uur, zitting
ter benoeming van een regent van het gasthuis,
ingevolge periodieke aftredingeen lid in de
commissie voor de leenbank; een regent van
het burgerweeshuis en van leden der commissie
van toezicht op het lager onderwps.
Verder komen ter tafel de volgende voor
stellen tot vaststelling 2e suppletoir kohier
hoofdelijken omslag; tot goedkeuring begroo
ting V lissingschen rjjweg 1890, betreffende
verzoek J. Theune c. si ter bekoming in huur
van het Slepershuisje aan de Botermarkt; tot
het geven van namen aan straten tot het ten
geschenke geven van oudheden aan het
Zeeuwsch genootschap der wetenschappenbetref
fende verzoek van het bestuur Ned. loodsen-
sociëteit tot het in goeden staat brengen van
de straat aan de noordzijde van dat gebouw,
met aanbrenging van een gaslantaarn aan den
noord westelijken hoek daarvan.
Verder worden behandeld een verzoek van
den gymnastiekonderwijzer tot gebruikmaking
van het gymnastieklokaal B voor het geven
van privaatlessen een voorstel tot het opnemen
voor eigen rekening in het gasthuis van P. J.
van Vlaanderen, wed. R. J. Stepeen verzoek
van A. Maas te Serooskerke om grond in koop
aan den hoek van de Glasis- en Scheldestraat;
voorstellen tot toekenning van een pensioen
aan den klerk ter secretarie G. de Vos, die met
ingang van 1 Januari e. k. eervol ontslag uit
zjjne betrekking heeft aangevraagd, en betref-
ende wijzigingen in gemeente-begrootingen.
Bp de petroleumloodsen aan de kanaalbrug
te Vlissingen is men volgens enkele bladen
druk bezig om de fundamenten te leggen,
waarop een kolossale ketel zal worden gecn-
Btrueerd, die niet minder dan een gansche
scheepslading petroleum van omstreeks 13000
vaten zal kunnen bevatten.
Men wil door dezen maatregel voorkomen,
dat de petroleum voortaan, zooals nu, in vaten
zal behoeven aangevoerd te worden zij kan
dan los ia opzettelijk daartoe vervaardigde
schepen, die in vakken verdeeld zjjn, worden
vervoerd. Zooals nu het geval is, bezwijken
somtijds de vaten onder den enormen druk, en
wordt de inhoud met water en allerlei onreinheid
vermengd. Is de ketel gereed, dan zal de petro
leum uit het schip met pompen daarheen worden
gevoerd en van daar uit, naar gelang der be
hoefte, in vaten.
Naar men ons meldt zijn ook in Goes een
paar personen door de influenza aangetast.
Ter aanvulling van het verslag der zitting
van den gemeenteraad van Zierikzee, in ona
nommer van gisteren opgenomen, dient dat het
rapport der oommissie, benoemd tot onderzoek
der voorstellen tot herziening van de heffing
van markt- en bruggelden, werd ter visie gelegd.
Daarop werd mededeeling gedaan dat de
schade, ontstaan door de oeverafschuiving aan
het Westhavenhoofd, geraamd is op 106.000.
Het desbetreffende schrijven van het dag. bestuur
van het waterschap Schouwen werd gesteld in
handen eener commissie van vjjf leden.
Op het voorstel van Johs. van Westen om
schadevergoeding werd afwjjzend beschikt.
Naar aanleiding van het rapport der com
missie belast met het rechtskundig onderzoek
omtrent het verzoekschrift van den heer D. Q.
Mulock Houwer werden langdurige diseussiëa
gevoerd.
Daarna werd een amendement van mr Fokker
om geen beslissing te nemen over het recht
maar eerst te trachten om met den heer
Houwer tot een schikking te komen verworpen
met 6 tegen 3 stemmen, (De Crane, De Looza
en Fokker.)
Hierna werd in stemming gebracht het eei sta
gedeelte van het advies der commissie, om af
wjjzend te beschikken, hetwelk wordt goedge
keurd met 10 tegen 2 stemmen (mr Fokker en
De Crane) en daarna het 2e gedeelte om uit
oogpunt van billjjkheid aan den adsistent op
eene of andere wpze tegemoetkoming te ver
leenen. Hieromtrent staakten de stemmen.
Vóór stemden de heeren mr Fokker, mr Van
Manen, De Crane, Houwer, De Looze en S. J.
Ochtmantegen de heeren Zuurdeeg, Six,
Schuurbeque Boejje, mr Schneiders van Greit-
fenswerth, dr Goemans en W. A. Ochtman.
Het voorstel betreffende de drinkwaterleiding
is niet behandeld.
Men schrpft ons uit Zierikzee:
De derde wintervergadering van ons depar
tement der Nederlandsche Maatschappij van
Nijverheid op Maandag jl. was zeer druk be
zocht.
De heer F. W. Westerouen van Meeterens
technoloog te Amsterdam, leidde de bespre
kingen in over het Ontwerp Octrooiwet, uit
gegeven door de Vereeniging van voorstanders
eener Nederlandsche Octrooiwet.
In de eerste plaats bepleitte de spreker de
wenscheljjkheid van de invoering eener oc
trooiwetde verschillende bezwaren, die men
gewoonlijk daartegen inbrengt, werden door
den spreker uitvoerig n igegaan en op heldeie
wijze bestreden. In de tweede plaats behan
delde de heer van Meeteren de grondslagen,
waaiop het ontwerp berust, en de voornaamste
artikelen.
MÜfelÜÉétif*-