N°. 295. 132® Jaargang. 1889. Vrijdag 13 December. In het Noorden van Ierland. Deze courant verschijnt d a g e 1 fj k s met uitzondering van ^on- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-—aj Afzonderlijke uoramers zijn verkrijgbaar a 5 cent,' Advertentiën: 20 cent per regel. Bij abonnement lager.' Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 1—7 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Middelburg 12 December. FEUILLETON* Van T. CHAPINS. LETTEREN EN KUNST. KERKNIEUWS. RECHTSZAKEN. 111111)11111 l!(.SilII' COURANT. Thermometer. Middelburg 12 Dec. vm. 8 n 36 gr. m. 12 u 40 gr. av. 4 u. 39 gr. F Verwacht Z. "W. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. 0. de Mooij te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en. advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmak te Rotterdam, de Gebb. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de la Mab Azn, te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te een unr aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen Dezer dagen heeft de heer Alex. Daniöls in de Amsterdammer geprotesteerd tegen de meening der redactie, als hadden de heeren Levy, Van Lier en K..tz in zake de onderwijswet het ge. voelen onzer JoodBche bevolking uitgedrukt. Dit is, volgens zjjn beweren, geenszins het geval. De heeren Levy, Van Lier en Katz zijn, zegt hp, mannen, die met «den vorm en de traditiën van het jodendom gebroken hebben", en kunnen als zoodanig niet langer geacht worden de joden hier te lande of hun politieke denkwijze te vertegenwoordigen. Zekere K. A. Jz. merkt heden in hetzelfde blad op, dat geen dezer drie personen tot het Israël, kerkgenootschap behooren. «Maar indien dit zelfs wel zoo ware, dan bestreden zij, en anderen, die zich tegen de wet verklaarden, die niet als Israëlieten. De Israëlieten vormen volstrekt geene politiekepartij. Zij tellen liberale, conservatieve en radicale elementen; als Israë lieten maken zij geene partij nit. A. geeft daarom de redactie van de A/nst. in overweging om bij verkiezingen, beschouwingen over politieke aan gelegenheden enz., een deel der burgerij niet verder te rangschikken naar hunne confessie, die er niets mee gemeen heeft. Z. M. heeft bjj het kroondomein de volgende beschikkingen genomen lo. Op verzoek, eervol ontslag verleend aan den heer W. H. baron Taets van Amerongen als rentmeester, rentambt Middelburg; 2o. Benoemd a tot rentmeester, rentambt Middelburg, den heer E. L. baron van Hardenbroek, thans rent meester der rentambten Schiedam, Brielle, Noordwjjk en Leiden b tot ientmeester der rentambten Schiedam, Brielle, Noordwjjk en Leiden, den heer A. C. Groeneveldt Jzn, thans rentmeester der rent ambten Oosterhout en Dordrecht c tot rentmeester, rentambt Werkendam, den heer G. P. C. baron Mulert, thans tweede rent meester d tot rentmeester, rentambt Oosterhout, den heer T. A. J. Ziedes des Plantes, thans adjunct commies bij de hoofdadministratie e tot rentmeester, rentambt Dordrecht, den heer J. A. baron van Pallandt, thans surnu merair f tot tweede-rentmeester, den heer C. M. baron Taets van Amerongen, thans surnumerair; g tot commies bp de hoofdadministratie, den heer G. A. M. Groeneveldt, ingenieur. Vaderland.) Naar de Avondpost verneemt, worden er in de residentie stappen gedaan tot het oprichten van eene door geheel Nederland vertakte ver- eeniging, welke zich ten doel stelt voor onver mogende kinderen het schoolgeld te betalen, REISA IVI'l l Iil VIVt.i:v. Uit het Fransch, Het was donker geworden en ik zocht een schuilplaats tegen den regen in een klein grotje, met een bodem van fijn zand, dat zich drie meter boven het strand in een rotswand bevond. Ik had misschien een uur geslapen, toen ik een hevige pjjn in de zijde voelde en om mij heenziende, ontwaarde ik niets. Daar kreeg ik een tweeden ribbestoot en gresp naar het voorwerp dat de pijn veroorzaakteHet was een lange dikke stok. Tegelijkertijd vernam ik het gemompel van verscheiden stemmen. Voorzichtig stak ik het hoofd buiten de opening van mijn grot en zag op het strand zes zwarte omtrekken van mannen, met stok ken gewapend. Onmiddellijk trok ik mij in mpn hol terug, laadde mijn revolver en stak dien in mpn zak, in het bereik mijner hand daarop waagde ik een tweeden blik naar buiten. «Wat doet gjj daar boven riep iemand »Ik Niets." «Waarom zpt ge daar dan »Ik heb mij verlaat met naar het onder gaan der zon te kpken." door de nieuwe onderwijswet verplichtend gesteld. De heer Van Bijlandt, de Nederlandsche ge zant te Londen, is in den Haag aangekomen, vergezeld van een der grootste veemakelaars te Londen, ten einde met de regeering in overleg te treden over de nieuwe, door de Engelsche re- geeriDg genomen maatregelen met opzicht tot den invoer van vee uit Nederland. Aan het einde der dagzitting, Woensdag door de Tweede kamer gehouden, werd, bij de algemeene beschouwingen over de staatsbe groting, door den heer De Vries aangedrongen op remissie van huurwaarde bij grondbelas ting voor ongebouwde eigendommen voor k'eine grondbezitters en bescherming van den nationalen arbeid. De heer Gleichman ver weet ook den minister van financiën zijn stil zitten en klaagde over bevoorrechting van Katholieken bij benoemingen. De heer Fabius verdedigde den minister van financiën, wiens beleid niet afweek van het program van actie en die stelselmatig voort gaat met arbeid zonder overhaasting. De heer Schaepman verdedigde den minister van oorlog. Defensiewetten kosten tijd. Hij is tegen beschermende rechten met het oog op het behoud onzer koloniën en ontkent bevoorrech ting van katholieken bij benoeming. De heer Heldt bestreed bescherming, omdat men den nationalen arbeid niet helpt alt men begint met de producten duurder te maken. Maar wel is het geoorloofd zooveel mogelijk groote werken aan landgenooten te gunnen. Voorts is afschaffing of wijziging van de patent, belasting aanbevelenswaardig. Door de commissie van rapporteurs, die gis teren bjj monde van den heer Tak van Poort vliet in de Tweede kamer verslag uitbracht over het adres der Kamer van koophandel te Amsterdam in zake de sluis te IJmuiden, is niet, zooals gisteren ons geseind werd, in zake de diepte dier sluis, een motie aangekondigd, maar een motie der Amsterdamsche kamer, van die strekking, werd voorgelezen en op voorstel der commissie besloten het adres te verzenden aan den minister van waterstaat, handel en np verheid, met verzoek om inlichtingen. De mail, dezer dagen ontvangen, is gedateerd 8 November. Uit 't verslag van den gouverneur van Atjeh van 1428 Oct. bljjkt, dat in den politieken toestand van Groot Atjeh gjen verandering is gekomen. De verschillende posten in de linie werden nu en dan meer of minder hevig beschoten. Ook werd geschoten op voorbijrijdende stoom treinen, op aan de trambaan werkendekoelies, op escortes van vivres-transporten tusscben Pakan Kroet Tjoet en Dota Pohama en de op en afkomende wachten van Lamsajjoen en Lamara. Het blokhuis bij de spoorbrug tusschen Lam- peneroet en Lamara was op den 15 October «Het ondergaan der zon Gjj zpt krankzinnig. Het heeft den heelen dag gere gend. Kom naar beneden De man die sprak stond een weinig achter zijne makkers. Hij liet den klep eener dieven lantaarn vallen en ik zag dat hij een soort van uniformpet op had. - «Een kustwachter, die de ronde doet", dacht ik, «er is dus zeker geen groot gevaar." En ik liet mij langs de rots op den grond glijden. «Nu zpt gij er bp, mpn vriend de smok kelaar", zei de kustwachter. «Smokkelaar, ik Ik ben zoo onschuldig als een pas geboren kind." «Gij wacht hier uwe makker», niet waar «Volstrekt niet." «Waarom hebt gp dan vuur aange maakt Wilt gp misschien beweren dat dat geen signaal was «Ja dat zal ik zeker beweren. Het was alleen om mij te warmen." «Gij kent deze kust voorwaar zeer goed." «Het is de eerste maal dat ik hier kom." «Zoo waarlijkEr zijn al heel weinig lieden, diè deze kreek kennen, en men moet haar kennen om haar te vinden. Toen gij u van avond aan het touw neer liet, heb ik heel goed ge zien dat gij zeker van uw zaak waart. Ik heb u bespied, en ben versterking gaan halen. Hier zijn wjj nu en wij laten u niet los." «Het spijt mp wel dat ik u zooveel zoover voltooid, dat het kon betrokken worden. Ter beveiliging van de ceintuurbaan tusscben Lamreng en Ketapang Doea bewaakten detache menten in gepantserde tramwagens in den nacht van den 14 Oct. en enkele daaropvolgende nachten de baan door er nu en dan langs te rijden. De vjjand liet toen echter niets van zich hooren. Uit een correspondentie in de Sumatr. Ct. is op te maken dat het bestuur besloten heeft de bestaande ceintuurspoorbaan, die de grens onzer linie uitmaakt, binnen de linie aan te leggen. Het blad meent, dat de Atjehers daar weder een terugtrekken in zullen zien. In een particuliere correspondentie in de Locomotief komt het volgende voor De overmoed van den vijand wordt steeds grooter, het brutaal optreden van hem is onge hoord. Wij krijgen van hem dure lessen. Nadat het emplacement voor het nieuwe blok huis gereed was, werd het oude blokhuis bij Lamara afgebroken en naar het bestemd terrein overgebracht. Deze werkzaamheden, steeds ge dekt door infanterie en het geschut van de posten, werden steeds bemoeilijkt door het aan houdend vuren van den vijand, waardoor wij veel gewonden kregen. Het nieuwe emplacement wordt nu des nachts door 2 compagnieën infanterie bewaakt, totdat het nieuwe blokhuis zal verrezen zijn. Terwijl dan 2 compagniën aldaar in hinder laag waren, kwamen de Atjehers op het oude terrein in den nacht van Zaterdag, 1 Oct.,' braken pl. m. 250 meters rails op en slingerden ze een paar honderd meters de sawah in. Dit werkje werd zoo stil uitgevoerd, dat de hinder laag er niets van merkte. Ook in de richting van Lamreng was de vijand bezig om de rails op te breken, zoodat thans aanhoudend de ingenieur Van Dorp dage lijks op de baan de werkzaamheden moet leiden onder het zware en werkdadig vuur van den vijand. 'sMans ijver, doch meer nog zijn moedig gedrag, zijn kalmte en zelfopoffering dwingen ons hem te bewonderen en daarom verwondert het ons, dat van den kant der regeering nog geen blijk is gegeven van waardeering zijner buitengewone diensten aan den lande bewezen. Wij hopen dan ook dat het Virtus Nobilitat spoedig zijn borst moge versieren als een kleine belooning voor zijn lofwaardig gedrag en ijver. Volgens het Soer. Hbld. heeft dr Snouck Hurgronje, zeer ziek van Banjoemaas te Poer- woredjo aangekomen en in de Kaboepaten gelogeerd, zich direct onder behandeling van dr Hijmans gesteld en is thans zoo goed als hersteld. Een paar aldaar als zeer knap be kend staande hadjis zijn erg verlegen met hun figuur tegenover de geleerdheid van dr Snouck Hurgronje hij spreekt prachtig Maleisch, tot groote verwondering van de inlandsche hoofden, en verstaat ook het Javaansch, moeite veroorzaakt heb. Maar gij vergist n. Ik ben geen smokkelaar en het is de eerste maal dat ik deze kust bezoek." «Ik zie dat gij vreemdeling zpt. Hoe fcunt gij rekenschap van u zelf afleggen. Zpt gij zeeman «Neen." «Colporteur «Neen." «Bedelaar «Neen." «Beweert gij misschien hij sprak dit woord met onuitsprekelijke minachting uit «dat gij toerist zijt «Gewis," Hij uitte een langdurig gefluit om .zjjn ver bazing en ongeloot te kennen te geven. Het spijt mij zeer dat dit verhaal geen roman iswant dan kon ik vertellen dat ik gearres teerd werd, na een hevige worsteling natuurlijk naar de gevangenis gebracht, veroordeeld om gehangen te worden, en op het laatste oogenblik door een samenloop van omitandigheden gered. Maar er gebeurde niets van dit alles. Terwijl de kustwachter met zijne manschappen beraad slaagde, begon ik na te denken en zag in dat er misschien toch wel eenigszins gevaar voor mij bestond, wanneer men mij onder zocht en een revolver in mijn zak vond. Het beste wat ik doen kon was te maken dat ik weg kwamdaarom vroeg ik aan een der gedienstige geesten van den kustwachter, Yoor een vrij talrijk publiek, hoofdzakelijk uit dames bestaande, vervulde Woensdagavond de heer W. Otto van Amsterdam eene lees beurt in het departement Middelburg van het Nut. De heer Otto, die, zooals wij eenige dagen geleden mededeelden, herhaaldelijk met veel succes ak spreker optrad, lustte het voor de pauze kwaadspreker te zijn van «den goe den ouden tijd". Aan de hand van velen onzer beste dichters van de 17e eeuw liet hij er het licht opvallen dat de tijd een tweetal eeuwen geleden niet beter was dan de tegen woordige, en dat de gebreken, die aan onzen tijd heeten te kleven, ook toen niet werden gemist. Hoofdzakelijk puttende uit de blijspelen van den toen gevierden, thans bijna vergeten P. Bernagie toonde hij op boeiende, humoristische wijze aan dat het tusschen meesteressen en dienstboden voor twee eeuwen evenmin couleur de rose was als nu, dat pronk en praal, mode en uithuizigheid stof tot gispen en tot klagen gaven, dat de jonkheid toen ook niet uit heilige boontjes bestond en dat het ook in «den goe den ouden tijd" niet aan klachten over den slechten tijd mangelde. Toen deed men wat men nog heden ten dage doet en na eeuwen her nog zal blijven doenprijzen het verleden boven het heden, hopen van de toekomst wat het tegenwoordige niet geeft. Wantèn hetgeen voorbij ging èn hetgeen bomen moet vertoont zich onder gansch andere belichting dan wat is. Na de pauze gaf de spreker een eenigszins ernstig schetsje, In de kooi getiteld, waarin hij zijn gehoor kennis liet maken met een bruids paar dat van zijn huwelijksailezing ten raad- huize en het plaatsen der afkondiging in het traditioneele getraliede venster (in de Amster damsche volkstaal «de kooi" genoemd) genoot, om datzelfde paar na eene vijfjarige huwelijks- vereeniging in de woning, eveneens bij eene kooi vergeleken, nogmaals voor te stellen. Hij besloot met Een uurtje bij den photograaf een grappige greep uit het leven van een lichtbeeld-kunstenaar. Het oude boerenvrouwtje, dat van een zesjarig kleinzoontje een «printje" wensc.ht, het ongedurige pummeltje dat den artist bijna tot vertwijfeling brengt, het ver liefde paar en de geaffecteerde, veel praats doch weinig geld bezittende dandy, die hjj in dit novelletje eene rol spelen liet, waren aardig geteekend en lieten bij zijne hoorders een goeden indruk van zijne wijze van waarnemen en zeggen achter. Ofschoon de aanneming van de gewijzigde wet tot regeling van het lager onderwijs nog slechts sedert enkele dagen een feit is te noemen heeft de heer H. D. Tjeenk Willink te Haar lem reeds die wet, ter vergelijking naast die ran 17 Augustus 1878 gesteld, het licht doen zien. Evenals als altjjd is de uitvoering over eenkomstig den gevestigden naam der Haar- lemsche uitgeversfirma. Te Berlijn is door de censuur de opvoe ring verboden van een nieuw stuk van Von wat de weg naar het naaste dorp was, zonder dat ik in het minst plan had om mij daar heen te begeven. Daarna slenterde ik een eindje het strand op, alleen maar om mij wat te vertredendoch zoodra ik om den hoek van den rots was, klom ik de hoogte op, zóo- vlug, ik zou bijna durven zeggen, nog vlugger dan een lid van den alpenclub. «Als zij nu het touw maar niet wegge- uomen hebben 1" dacht ik. Maar neen, het bing nog kalm aan den balk en weldra was ik weer boven op den rots rand. Ik vervolgde mijn weg, steeds zorgende mij niet te ver van de zee te verwijderen. Eenige mijlen verderop kwam ik aan een keistrand, waar ik mjjn bed spreidde, in de hoop van mijn gestoorden slaap te kunnen voortzetten. De keien waren wel grof en hard en de wind joeg mp meer regen en mist op het lijf dan mp aangenaam was maar mijn legerstede was in alle geval ruim en het geruisch der zee, en der keien, die over bet strand rolden, wiegde mij weldra in slaap Wat mjjn kustwachter en zijn staf betreft, ik veronderstel dat zij dien nacht verder ge waakt en een oog in het zeil gehouden hebben, om de smokkelaars, wier landing zij verwach ten, te verrassen. Gij zult misschien zeggen dateen goed ledikant te verkiezen is boven een keistrand, althans wanneer het op slapen aankomt. Dat spreek ik niet tegenmaar ik was ver scheiden mjjlen van een herberg verwpderd en bovendien was mpn geheele reis niets dan een WildenbruchDer Generalfeldoberst, waarvan de stof ontleend is aan de geschiedenis van Brandenburg. Wat de liefde voor Pruisen en de Hohenzollerns betreft zoo staat de General feldoberst niet achter bij de Quitzows, het vader- landscbe stuk, waarmede keizer Wilhelm II zich zoo ingenomen toonde. Als grond voor het verbod worden echter politieke beweegredenen opgegeven. Waar schijnlijk is men bevreesd den bondgenoot Oostenrijk te kwetsen door bijv. verzen als deze Hohenzollern rccke die Hand, Sprichihre Lehre ist meine Lehre, Deutschland ist nicht rnehr in Wien, Deutschland bin ich Deutschland iat in Berlin. Het verbod wekt te Berlijn groot opzien en zal waarschijnlijk aanleiding tot een interpel latie in den rpksdag geven. De Engelsche dichter Robert Browning ligt ernstig ziek te Venetië. Zjjn toestand baart bezorgdheid. Drietal bjj de Chr. ger. gem. in de St. Pie terstraat te Middelburg d». J. H. Kouwenhove te Zaamslag, ds. H. M. van der VegtteHeerde en ds. J. W. Gunst te Brouwershave. In de gisteren gehouden vergadering van den Raad van state, afdeeling voor de geschil len van bestuur, werd onder meer behandeld het beroep van den raad der gemeente IJzendjjke, ingesteld tegen eene beslissing van Gedepu teerde Staten van Zeeland van 6 September jl., waarbjj goedkeuring is onthouden aan eene beslissing van dien raad van 26 Augus tus te voren, tot het instellen van eene rechts vordering tegen C. de Vos, burgemeester, en E. O. F. von Lescben en F. J. Calon, wethou ders van IJzendjjke. Rapporteur-staatsraad mr. Des Amorie van der Hoeven. 's Konings beslissing deelen wjj later mede. Voor de rechtbank te Arnhem jjis Dins dag behandeld de bekende zaak tegen F. M., 27. jaar, vroeger klerk bjj den rijksbetaalmeester aldaar. Hij wordt beschuldigd van diefstal en valschheid in geschritten. In 1884, met de beste getuigschriften bjj den betaalmeester in dienst gekomen, zag hjj zijn traktement van 550 reeds spoedig tot f 600 verhoogd. In het volgende jaar echter, toen, naar het schijnt, zjjn werk slordiger werd, heeft de betaalmees ter zijn loon verminderd tot f 500. In 1886 begaf F. zich in het huwelpk en reeds spoedig bleken zijne inkomsten niet voldoende, om da kosten van het huishouden te dragen. Zjjne vrouw had veel geld noodig voor zichzelve en later ook om met haren huisvriend, een ka nonnier, een vroolijk leventje te leiden. Bekl. werd alleen geduld als hp geld medebracht, weddenschap. Ik had aangenomen om gedu rende drie weken in Ierland te reizen en, mjjn overtocht betaald zjjnde, niet meer dan drie en twintig schellingen uit te geven, te weten e«n schelling daags voor mijne eerste levensbehoeften en in het geheel twee schellin gen voor het niet stipt noodzakeljjke. Tot nog toe had ik dus altjjd de hotels vermeden. Toen ik nn echter des morgens bjj mjjn ontwaken merkte dat ik wel mjjn knapzak had meegenomen, doch inderhaast een blikje met sardines en een brood in de grot had laten liggen, zoodat ik geheel van levensmiddelen ontbloot was, besloot ik mij dieper het land in te begeven en in de eerste plaats een loge ment op te zoeken. In een klein stadje, niet ver van den Reu- zenweg, kwam de kastelein van het hotel reeds de deur uitloopen, zoodra hjj mjj zag aankomen, greep hij mij bp" den arm en trok mjj mede, al roepende «Kom binnen 1 Ik weet wat het is. Uw thee zal in een ommezien gereed zijn, Ik weet wat het is." Hij gaf zich het aanzien van zoo goed to weten wat het was dat ik hem liet begaan en weldra zat ik aan tafel. Toen vertelde hjj mjj dat hjj terstond geraden had dat ik een walking match deed, een voetreis om een wed dingschap, en dat ik rust noodig had. Hjj wist het zoo goed dat hij mij den volgeDden dag mpn weddingschap bjjna deed verliezeij

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1