Zaterdag
16 November.
N°. 272.
1326 Jaargang.
1889.
Zuster Martha.
FEUILLETON»
Deze courant verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—J
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentïën': 20 cent per regel. Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop*
betrekking hebbende dankbetuigingenvan 1—7 regels 1.50
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
Middelburg 15 November.
CHARLES EPHEYRE.
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
RECHTSZAKEN.
UIT STAD EN PROVINCIE.
MODEL
(OIIMM.
Thermometer.
Middelburg 15 Nov. vm. 8 u 45 gr.
m. 12 u 51 gr. av. 4 u. 48 gr. F
Vervracht W. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. 0. de Mooij te TholenW. A. van Advertentïën
nietjwenhuijzen en te Terneuzen M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de j moeten des namiddags te een uur
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmae te Rotterdam, de Gebk. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de la Mab, Azn, te Amsterdam. i aan het bureau bezorgd zjjn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger. j zjj des avonds nog worden opgenomen
Bp kon. besluit is herbenoemd tot burgemeester
van Hoek en Terneuzen J. A. van Boven.
Verder zijn bij het wapen der kon. maré-
chaussée benoemd tot majoor en commandant
der le divisie, de kapitein C. A. Prins, van de
divisie van Noord-Brabant en Zeeland tot
comm. der 2e divisie, de majoor C. H. M. Verniers
van der Loeff, comm. der divisie van Limburg
tot comm. der 3e divisie, de majoor M. A. Diskhof,
comm. der divisie van Noord-Brabant en Zeeland.
(Deze benoemingen werden reeds in een deel der
oplaag van ons vorig nommer medegedeeld).
Nog zijn in rang en ancienneteit overgeplaatst
bij het wapen der kon. maréchaussée en wel bij
de 3e divisie, de le luits J. T. Oosterman, van het
7e reg. inf., thans werkzaam op het bureau van
den inspecteur der inf. en L. C. H. Michelhoff,
van het 2e reg. huzaren.
Door de arrondissements-rechtbank te 's-Gra-
venhage is, ter vervulling van de vacature van
kantonrechter aldaar, opgemaakt de navolgende
alphabetische lijst van aanbeveling mr. A. B.
Croockewit, rechter in de arrondissements
rechtbank te Rotterdammr. J. W. Mouton,
rechter in de arrondissements-rechtbank te
Dordrechten mr. A. J. W. van Rojjen, ad
vocaat en kantonrechter-plaatsvervanger te
's-Gravenhage.
Langs de Limburgsche grenzen wordt een
militair cordon getrokken om den smokkel
handel in schapen te voorkomen, die door het
groot aantal bosschen aan de Limburgsche
grenzen zeer wordt begunstigd. Zooals men
weet, heeft Engeland den invoer van schapen,
afkomstig uit Duitschland, verboden, en nu
wil de regeering voorkomen, dat dit ook ten
opzichte van ons land geschiede.
Van het garnizoen te Venloo zjjn voor ge
noemd doel gecommandeerd vier detachementen,
bestaande elk uit 1 wachtmeester, 1 korporaal
en 10 minderen, voor de grensscheidingen
Venloo, Velden, Belfeld en Tegelen.
Allen moeten voorzien worden van 30 scherpe
patronen en reserve-beslag een bewijs dat het
patrouilleeren van geen korten duur zal zijn.
De detachementen worden gecommandeerd
door infanterie-officieren, die daartoe van be-
reden oppassers voorzien worden.
Door den minister van waterstaat is bepaald
dat het goedkeuringsmerk, gedurende het jaar
1890 te bezigen, zal zijn
bij den ijk en herijk der maten en gewichten
de letter a in den gewonen schrijfvorm
bij den ijk van gasmeters de koninklijke kroon
terwijl het merk van het kantoor van eerste
stempeling voor Middelburg is het cjjfer 12.
In het verslag der Tweede kamer over de
begrooting van het departement van oorlog
wordt de vraag gedaan ofschoon de beschie
ting van een open stad als den Haag zeker niet
aan te nemen is of niet elk voorwendsel voor
zulk eene beschieting zou worden weggenomen
door de geschutgieterij naar Amsterdam te ver
plaatsen
Die vraag geeft aan het Handelsblad de gees
tige opmerking in de pen
>Indien gebeurtenissen »die schier niet aan
te nemen zijn" reeds tot krachtige maatregelen
moeten leiden, wat moeten dan gebeurtenissen
wel doen, die zoogoed als zeker zijn, indien de
oorlog uitbreekt
Het Staatsblad no 149 bevat een besluit van
den 29en October 18S9, tot nadere wijziging
van het bij koninklijk besluit van 23 Januari
1879 Staatsblad no 25) vastgesteld bijzonder
reglement op den loodsdienst in het IVde en
Yde district (Goedereede, Maas en Brouwers
haven).
Da St. Ct. bevat de statuten van de naam-
looze-vennootschap Stoomtramwegmaatschappij
Antwerpen-Bergen op Zoom-Tholen, te Bergen op
Zoom.
Uit het Fransch
tan
VIII.
Angèle lag nog altijd onbewegelijk op den
grond. Lourens boog zich over haar heen en
kuste haar op het voorhoofd.
Daarop trachtte hij haar te doen ontwaken,
doch niet zonder vrees. Wat zou zuster
Martha zeggen dat zij zich hier bevond Hoe
zou hij haar doen begrijpen dat een geheim
zinnige macht haar het bed had doen verlaten
om haar hierheen te brengen, midden in den
nacht, in een vreemde kamer, waar zij zich
geheel alleen met hem bevond Welk een
schrik, welk een ontsteltenis, welk een schande
En toch trachtte hij haar wakker te maken.
Maar hij zag spoedig in dat al zijne pogin
gen ijdel bleven. Geen zweem van terugkeer
tot het bewustzijn En hoe meer hij de mach
teloosheid zijner bemoeiingen in zag, des te
meer voelde hij dat de wil hem ontzonk, die
wil dien hij nu meer dan ooit noodig had.
Zijn afgeleide aandacht kon zich bjj geen en-
Bij de beantwoording van de bijzondere punten
uit het voorloopig verslag der Tweede kamer
over de wetsontwerpen tot regeling der pensi
oenen van burgerlijke ambtenaren enz. geeft de
min. van financiën o.a. te kennen dat,mocht later,
bij het opmaken van de eerste wetenschappe
lijke balans van het weduwenfonds, blijken,
dat de toestand minder gunstig is dan men
zich thans voorstelt, een voorstel om de door-
loopende bijdrage voor het weduwenpensioen
te verhoogen voorzeker niet achterwege zal
blijven.
Aanvankelijk is er aan gedacht om de ont
werpen aan te vulleD met voorstellen, om aan
de betrekkingen van nog in leven zijnde ge-
pensionneerde ambtenaren en aan de weduwen
en weezen van overleden ambtenaren alsnog
pensioen te verzekeren. Maar om de finan-
cieele bezwaren heeft men daarvan moeten
afzien. Er zou toch 6 a 7 millioen voor noo
dig zijn, dat is de geheele som die naar de
gewijzigde regeling uit het pensioenfonds aan
den staat komt, waar tegenover geene ver
hoogde bijdragen van nieuwe ambtenaren zou
den kunnen staan.
Ook ware het een bedenkelijk precedent om
de wet 50 a 40 jaren te doen terugwerken.
Intusschen zou het practisch toch niet geheel
onmogelijk zijn om pensioenen aan betrek
kingen van reeds overleden ambtenaren toe
te kennen.
Ter gedeeltelijke voldoening aan gevraagde
inlichtingen deelt de min. mede dat de ge
zamenlijke pensioenen thans bedragen 85430
en de pensioenen van ambtenaren, vóór Juli
'46 aangesteld, die geen aanspraak op wedu
wenpensioen hadden, 376,000.
De minister doet ten slotte uitkomen dat
nimmer eene op recht of billijkheid steunende
grond te vinden is voor de bewering dat an
deren dan rijksambtenaren behooren te deelen
in de vruchten die het bijeengegaard kapitaal
zal afwerpen; de grens ware ook moeilijk te
bepalen. Voorts wordt het niet gewenscht
kele inspanning bepalen en Angèle lag daar
maar altijd op den grond, naast hem, bleek,
roerloos, gevoelloos en ademde met dezelfde
regelmatigheid.
Hoe ook gewoon aan het akelige schouw
spel van dien doodslaap, werd Lourens nu toch
bang. Die vrouw, die daar op den grond lag,
geleek geheel op een doode. Zou hij haar niet
meer tot het leven kunnen terugroepen De
schok was te hevig, de aandoening te sterk
geweest. Die buitengewone, bijna bovenna
tuurlijke gestellen hebben zulke fijne draden
dat de minste aanraking voldoende is om ze
voor altijd te breken. Angèle sterft, sterft
hier, en door mij Dit sombere denkbeeld
draaide met duizelingwekkende snelheid in
zijn hoofd rond. Te vergeefs bracht hij zich
voor den geest dat de doodslaap nooit op die
wijze den dood veroorzaaktdat zulk een crisis,
hoe angstverwekkend ook, eigenlijk zonder ge
vaar is. Hij vergat al de lessen van de weten
schap en zag zich geplaatst tegenover een
lijk en hoe meer angst hij kreeg, des te rnach-
teloozer werd hijDe akeligste denkbeelden
woelden hem door het hoofd en trokken krin
gen die steeds nauwer werden, evenals die
welke de roofvogels in de lucht beschrjjven,
wanneer zij Op hun prooi neder storten. Het
klamme zweet stond hem op het voorhoofd.
>Angèle, Angèle kom tot u zelve, ont
waak Niets, nietsaltijd die onheilspel
lende strakheid, die akelige stilte als van den
geacht de deelneming tot verzekering in het
weduwenfonds voor anderen open te stellen
zelfs op voorwaarden waardoor dat fonds geen
nadeel zal lijden. Vooreerst gaat het niet
aan tegen partieele verzekeringsmaatschappijen
concurrentie te voeren en ten tweede ware
het niet gewenscht aan zoodanig fonds een
dubbel karakter te geven met dubbele tarieven.
Het bericht, dat mr Pet benoemd is tot
hoogleeraar te Groningen zal algemeen met
genoegen vernomen zijn, zegt de Amst., D. v. N.
De heer Pet is iemand, die als jurist een uit-
nemenden naam heeft en zeker zou het jammer
geweest zijn, als een mislukt wethouderschap
voor financiën hem voor korteren of langeren
tijd de gelegenheid benomen had zijn, kennis en
gaven ten nutte der maatschappij aan te wenden.
Hoezeer wij hem als wethouder bestreden hebben,
wij hopen, dat hij in zijn nieuwe betrekking,
zich aan de wetenschap wijdende, ruimschoots
vergoeding zal vinden voor de onaangename
dagen, die hij als Amsterdams financier heeft
doorgebracht.
Maandagavond e. k. treedt mevr. Róssing
bij Gebr. v. Lier te Amsterdam voor 't eerst
op als Hermance in Een gelukskind, naar het
Duitsch, een zegr bekend blijspel.
De nieuwe roman van Zola la Béte hu
maine is thans verschenen. Zooals men weet
handelt deze roman over de spoorwegen.
Hoofdpersoon is een broeder van Claude Lantier
uit VOeuvre.
- In het Théatre-Franfais vond Woensdag
de eerste opvoering van la Bücheronne, nieuw
drama van Charles Edmond plaats. Het werd
uitstekend gespeeld. Worms en mdme Baretta
waren het voorwerp van talrijke ovaties. Het
drama zelf moet een zeer alledaagsch melo
drama zijn.
Met een zinspeling op het door de Comédie
Fran^aise afgewezen stuk van Jean Aicard.
door het Thédtre-Libre opgevoerd, maakte iemand
aan het einde der voorstelling de ondeugende
opmerking dat het Théatre Francais het Theatre
Libre was, sedert het Theatre Libre met Lébonnard
Théatre Francais was geworden.
La Bücheronne is ook als roman verschenen,
doch na het drama.
Possart geeft weder voorstellingen in de
Vereenigde, Staten. Hij werd te New-York,
waar hij den 30 Oct. optrad, met stormachtige
toejuichingen welkom geheeten.
Monnet-Sully van het Théatre Lrangais is
tot ridder van het Legioen van Eer benoemd.
Zooals gisteren nog in een deel der oplaag
werd medegedeeld is toen bij het te 's Graven-
dood. Hij tilde hare oogleden ophet oog
stond strak en zonder te zienAngèle, An
gèle, ontwaak 1"
Eensklaps hoorde hij een haan kraaien, een
andere antwoordde hem. Een flauw schijnsel,
een smalle streep lichtte aan den horizont.
Daar kreeg hij een ingeving. Eensklaps
begreep hij dat Angèle in dien diepen slaap
bleef, opdat zuster Martha nooit zou weten
dat zij in de kamer van den dokter geweest was.
Het geheim van dien nacht moest onbekend
blijven voor zuster Martha, onbekend voor allen.
Toen vatte hij moed. Hij deed geen moeite
meer om Angèle te wekken, maar nam haar
in zijne armen en het raam uitstappende droeg
hij haar het park door. Hij had zijne schoenen
uitgetrokken, opdat men het zand niet zou hooren
kraken. Zoo kwam hij aan de deur der kapel,
die gelukkig niet op slot was.
Toen hij haar open duwde knarsten de ver
roeste scharnieren en maakten zulk een akelig
geluid dat Lourens met een kloppend hart bleef
stilstaan. Een paar minuten lang durfde hij
niet verder gaan.
Ofschoon de dageraad aanbrak lag de kerk
nog geheel in bet duister; maar het hoogaltaar
kon hij toch even onderscheiden. Langzaam
en voorzichtig trad hij met zijn kostbaren last
binnen. Voor het hek van het koor gekomen
legde hij haar voorzichtig op den vloer neer,
zooals men een lijk neer legt. Hij dekte haar
toe met den dikken mantel, dien zjj omgeslagen
hage afgenomen examen voor apothekers be
diende toegelaten mej. M. C. J. Hackenberg
van Middelburg.
De raad van Maastricht benoemde, zooals
wij reeds meldden, tot leeraar in de Engelsche
taal en letterkunde aan gymnasium en H. B. S,
den heer Pattison. De heer P., sedert een paar
jaren te Maastricht woonachtig, na vroeger
te Tilburg en daarna alhier eenigen tjjd-werk-
zaam geweest te zijn en spoedig zijn ontslag
genomen te hebben, kwam niet voor op de
door curatoren opgemaakte nominstie. Met elf
stemmen werd hij benoemd. Als gevolg van
deze handeling van den gemeenteraad meent
men, zegt de Haarl. Crt., dat curatoren huD
ontslag zullen nemen.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden, Vrijdag, zijn veroordeeld wegens:
beleediging van een beambte
J. E., 35 jvisscher, en W. M., 22 j., varens
gezel, beiden Yerseke, ieder tot 7 d. gev.
wederspan nigheid: J. H., 21 j.;
varensgezel, Yerseke, tot 14 d. gev.
mishandeling: P. B., 20 j., koopman.
Goes, tot 10 b. s. 10 d. h.J. S., 20 j., arbei
der, Kloetinge, tot ƒ12 b. s. 10 d. h.L. B.
21 j., timmerman, Middelburg, tot 6 d. gev.
en C. H., 40 j., arbeider, St. Laurens, tot l
b. s. 5 d. h., en
oplichting: E. V., 32 j., ketellapper
St. Nicolaas, gedetineerd alhier, tot 4 m. gev.
Allen in de kosten.
V r ij g e s p r o k e n is F. d. P., 20 j., land
bouwersknecht, Heinkenszand, gedetineerd al
hier, beklaagd van diefstal.
De vereeniging Uit het volk voor het volk
alhier heeft, om aan haar vroeger medegedeelde
plan gevolg te geven en, evenals in 1883, op
den 5 December a. een St. Nicolaasfeest te
organiseeren ten behoeve der kinderen van min
en onvermogenden in deze gemeente, zoo mo
gelijk van den leeftijd van 6 tot 12 jaren, die
de openbare of bijzondere scholen bezoeken,
om ook hen te doen deelen in de feest
vreugde der meergegoeden, eene circulaire
verspreid, waarin zij van hare stadgenooten den
noodigen steun vraagt.
Eenige Middelburgsche dames, onder welke
enkelen die ook vroeger de vereeniging wel
willend ter zijde stonden, hebben zich ook
nu bereid verklaard om andermaal behulpzaam
te zijn zoowel tot het in ontvang nemen van
gelden en geschenken als bij de verdeeling,
inpakking en bezorging van een en ander.
Gelijk in 1883 stelt de vereeniging zich voor
andermaal de uitdeeling zelve te doen geschie
den in de huizen der behoeftigen, hetgeen
is gebleken het meest te beantwoorden
aan het beoogde doel, namelijk om aan de
kinderen, hun aantal was in 1883 ongeveer
1400, met hunne ouders een genoegelijken
avond te bezorgen.
De vereeniging vertrouwt dat dit voornemen
had, boog zich over haar heen en kuste haar
nog eens op het voorhoofd.
»Vaarwel, Angèle, mjjn Angèle, vaarwel
Wanneer er ergens'Yen ander leven is
helaaswaarom kan ik daar niet aan geloo-
ven 1 dan zullen wij elkaar weerzien.
Vaarwel voor altijd hier beneden 1"
Maar Angèle bleef gevoelloos, roerloos.
Altijd diezelfde eentonige, kalme, geregelde
ademhaling, die bleeke, strakke trekken.
Lourens sprak als tegen een doode. Op den
drempel keerde hij zich nog eens om en zag
als een spookverschijning die witte gedaante
op den grond liggen. Met een wanhopig
gebaar deed hij de deur dicht.
IX.
In zijn kamer teruggekeerd, voelde hij zich
als iemand die aan een groot gevaar ontsnapt
is. Hij leefde, maar was zwaar gekwetst. In
het hart had hij een van die wonden, die de
tijd verzacht, maar niet heelt. En toch leefde
hij. Geen schande, geen schandaal zou zijn
leven besmetten. Waarom zou hij zijn werk,
zijn hoop van vroeger niet weer opvatten
Het leven was toch nog hetzelfde als voor drie
dagen, voor dat het noodlottige Ave Maria in
de stille avondschemering klonk.
Bovendien moest hij handelen en bij een
groot leed is handelen de beste troost.
de algemeene sympathie zal mogen verwerven
en vleit zich voor de verwezenlijking daarvan
op geldelijke ondersteuning te mogen rekenen,
gelijk daarvoor in 1883, behalve velerlei andere
geschenken, ƒ625 te harer beschikking werd
gesteld. Op grond hiervan zal geene lijst ter
deelneming worden aangeboden, maar wordt
een ieder beleefd verzocht, zijne gitten uiter
lijk vóór den 21 November a. te willen doen
bezorgen bij een der leden van het damescomité
of van het bestuur van genoemde vereeniging,
of wel door invulling van het bij de circulaire
gevoegd biljet kenbaar te maken, hoeveel men
voor dit kinderfeest wenscht beschikbaar te
stellen.
Ofschoon geschenken van allerlei aard met
dankbaarheid voor de kleinen zullen worden
aanvaard, meent het bestuur, dat giften in
geld de voorkeur verdienen, daar de commissie
allerlei speelgoed, kinderboekjes, St. Nieoiaas-
lekkers enz. tegen billijker prijs in massa kan
aankoopen, dan wanneer dit door ieder afzon
derlijk geschiedt.
De heer E. Helder, photograaf alhier,
toonde ons heden eene nieuwe wijze om groe
pen van onveranderljjke photographiën te for-
meeren zonder dat daarvoor gebruik wordt
gemaakt van passe-partouts en zonder dat ook
de portretten vooruitspringen. Dank zij die
methode kunnen zeer fraaie en groote groepen
worden vervaardigd.
De heer Helder vervaardigt eveneens met
succes, fraaie christoleum schildering van pho
tographiën op glas, evenalsmooie lichtbeelden
op marmer.
Zooals wjj in het grootste deel der oplaag
van ons vorig nommer nog konden melden is
Donderdag toch nog het gouvernementsschroef-
stoomschip Raaf van de werf de Schelde te
water geloopen.
Naar wij vernemen zal einde dezer maand
in den schouwburg eene voorstelling gegeven
worden door miss Fay, de dame die door hare
buitengewone verrichtingen a la Gebr. Daven
port zoozeer de verbazing wekt en zooveel
pennen in beweging brengt.
In de Donderdag te Coljjnsplaat gehouden
vergadering der handboogschutterij Claudius
Civilis werden de leden van het bestuur, t. w.
de hoofdman, le en 2de deken, zijnde respec
tievelijk de heeren jhr W. J. de Jonge, P. C.
W. Swemer en A. D. Snoep, met bijna alge
meene stemmen herkozen. Na afloop der huis
houdelijke zaken werd den hoofdman door eene
deputatie uit de handboogschutterij De Kroon
prins van Cats eene herinneringsmedaille
overhandigd. Deze keurig afgewerkte medaille
heeft tot opschrift ter eene zijde Aan hand
boogschutterij Claudius Civilis op 3 October 1889
Kolijnsplaat en ter andere Handboogschutterij
De Kroonprins van Cats.
Donderdag had te Stavenisse de eerste
vergadering voor dezen winter plaats der ver
eeniging Tot nut en genoegen. Het aantal leden
Om zes uur stond de victoria voor. Men
reed in volle vaart weg. Doch na een half
uur ontdekte Lourens dat hg zjjn valies, dat
zeer gewichtige papieren bevatte, vergeten
had.
»Wij moeten omkeeren", riep hjj den
koetsier toe, >ik zal met den avondtrein ver
trekken
»Dat treft gij goed dat gjj terng komt",
zei George tot hem. »Het is een waar geluk
dat gjj die papieren vergeten hebt. Verbeeldt
u dat men zuster Martha half dood op den
grond in de kerk gevonden heeft. Zjj was
geheel bewusteloos. Men heeft getracht haar
bjj te brengen, maar het is nog niet gelukt.
Nu is zjj in het kloosterde opperste en de
pastoor zjjn bjj haar. Kom gauw mede, gij
kunt haar misschien wel tot het leven terug
roepen."
»Maar hoe bevond zuster Martha zich
van morgen om zes uur in de kapel?"
»Dat begrijpt niemand zjj moet midden
in den nacht opgestaan zjjn het schjjnt dat
zjj slaapwandelaarster is om te gaan bidden,
toen zal de koude haar bevangen hebben en zjj
is flauw gevallen."
Zjj waren nu voor de school gekomen, waar
eenige vrouwen en kinderen stonden.
Lourens en George gingen naar binnen. De
doodslaap duurde nog altjjd voort. Uit niets
bleek of hjj maanden of minuten zou duren.
Maar Lourens had zjjn kalmte herkregen. Bjj