N°. 271.
132° Jaargang.
1889.
Vrijdag
15 November.
Zuster Martha.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën": 20 cent per regel. Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop'
betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.'
Middelburg 14 November.
s FEUILLETON,
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
UIT STA© EN PROVINCIE.
VERKOOPINGEN. ENZ.
MlllllllIK ll(.S(lll' (01 HIM.
Thermometer.
Middelburg 14 Nov. vm. 8 n 40 gr.
sn. 12 tl 48 gr. av. 4 tl 47 gr. F
Verwacht verand. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij te TholenW. A. van Artvertentiën
Nieuwenhtjijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te een uur
advertentie-bureau's van Nijgh Van Dit mak te Rotterdam, de Gebr. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn, te Amsterdam. aan bet bureau bezorgd zjn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datibe Cie., John F. Jones, opvolger. zj des avonds nog worden opgenomen
De mindere opbrengst der rijksmiddelen in
de maand October, vergeleken met het vorige
jaar, is gemakkelijk te verklaren, zegt het Vad.
De minister van financiën heeft reeds in zijne
millioenenrede meegedeeld, op welke gronden,
na het ruim vloeien van den suikeraccijns ge
durende eenige maanden, in 't vervolg op minder
moest worden gerekend. Inderdaad gat het
middel thans maar 3 ton of 6 ton minder dan
verleden jaar. In de tweede plaats bleven de
posterjjen, schoon bjna de raming bereikend,
J 68,000 onder de opbrengst van 't vorig jaar,
daar de maand October toen, tengevolge eener
speciale verrekening, exceptioneel hoog was.
Eindelijk gafhet successierecht ƒ130,000 minder.
Daar de geheele opbrengst 6 ton achter bleef,
blijkt dus, dat de andere middelen nog 2 ton
meer hebben opgebracht, wat een bevredigende
uitkomst is.
In de eerste plaats vloeide bet patentrecht
zeer ruim (ƒ814,000 tegen 741,000), waardoor
de opbrengst hiervan thans boven die van 't
vorige jaar is gekomen. Verder gaveD de in
voerrechten ƒ512,000 tegen 495,000. De accijn
zen vloeiden ruim (behalve de suiker altijd),
sommige wat beter, andere wat minder dan
verleden jaarhet geslacht gaf f 305,000 (tegen
ƒ287,000). De zegelrechten blijven zeer veel
afwerpen: 336,000 tegen ƒ226,000, terwijl
registratie- en hypotheekrechten ditmaal minder
gaven, doch slechts een kleinigheid.
De totaalopbrengst is 1.633,000 boven de
raming en het totaal der 10 ma nden ƒ1.870,000
daarboven. Daar ook de laatste twee maanden
des jaars steeds tot de gunstigste bebooren, kan
men veilig aannemen dat aan 't eind des jaars
de raming met circa 4 millioen zal worden
overschreden.
De officieele tegenspraak van de berichten
omtrent gruwelen, die op het eiland Lombok,
door slavenhandelaren gepleegd zouden zijn,
geeft het Vaderland de volgende opmerking
in de pen
De mededeeling in de Staats-Courant over
Lombok klinkt nogal zonderling.
Dat de verhalen in de bladen eenvoudig uit
de lucht zouden zijn gegrepen, is niet te ge-
looven. Waren ze 't eerst in de Singapore'scbe
bladen voorgekomen, waaruit de Engelsche pers
ze thans met innige verontwaardiging ;en
misschien even innig welgevallen overneemt,
men kon aan een eigenaardige wijze van voor
stelling van onze goede buien denken. Maar
nu ze, bijna gelijktijdig, in twee doorgaans goed
ingelichte Indische couranten, zijn verschenen
en de beide verhalen tot in de bijzonderheden
nagenoeg geheel overeenstemden, is zulk een
vooronderstelling ongerijmd.
De regeering heeft natuurlijk wel gedaan een
onderzoek in te stellen, maar 't ware beter ge
weest, te haastige publiciteit achterwege te
laten. Doorgaans zondigt ze door een ander
uiterste, maar te vroeg kan al even verkeerd
zijn als te laat. Men heeft toch niet veel aan
de voorloopige uitkomst van een onderzoek, als
Uit het Fransch
tan
CHARLES EPHEYRE.
VIII.
Bovendien werd Lourens aangegrepen door de
koorts der verliefdheid. Dat aanbiddelijke
kuische meisje, dat zich geheel aan hem overgaf,
zich tegen hem aandrukte, hare armen om hem
heensloeg, in zju kamer, in het holst van den
nachtWelk een vreesel jke verzoekingHij
durfde er niet aan toegeven en haar ook niet
weerstaanEn toch wêerstond hjj, doch zei
bij zichzelf, dat die weerstand misschien de
ergste dwaasheid van allen was.
Zij scheen gelukkig en glimlachte.
»Zie eens, Lourens, hoe gemakkelijk het
gaan zal. Ik vertrek te voet naar Moulins. Ik
zal den heelen nacht loopen, dan ben ik nog voor
u aaa het station. Gj gaat met het rijtuig en
wij vinden elkaar te Moulins. Met mijn mantel
en een sluier over het hoofd, zal niemand
juster Martha herkennen. Dan vertrekken wij
die voorloopige uitkomst eenvoudig bestaat in
een ontkenning van 't feit door de verantwoor
delijke personen. We lezen immers niet anders
dan »dat de vorsten op genoemd eiland de ten
laste gelegde wreedheden ontkennen, ook in
een brief aan den resident, en zelfs tegenspraak
verzoeken in de officieele courant, met ver
volging van de verspreiders van het gerucht."
Dat zelfs is kostel jk het is alsof de ont-
kentenis eenig meer gewicht erlangt, als men
verzoekt haar bekend te maken- Misschien
zijn de verhalen eenigszins overdreven geweest,
maar het ware toch voorzichtig met tegen
spraak te wachten, totdat meerdere zekerheid
is verkregen.
't Kan intusschen nogal moeiljk vallen die
zekerheid werkeljk te verkrjgen. Wj hebben
op Lombok weinig te zeggen, al heet het onder
onze souvereiniteit te staan, 't Feit reeds, dat
erkend wordt, dat twee slaven zjn gevonnist
en gedood, terwjl toch de slavernj in de on-
middelljk onder ons bestuur staarde bezittin
gen is afgeschaft, toont hoever ons gezag daar
reikt. Hoe wj 'tin de laatste jaren meer en
meer verloren hebben, is onlangs in de Loco
motief medegedeeld. Het kan tjd worden door
een krachtig opi reden aan het Mahomedaan-
sche schrikbewind daar een einde te maken,
waarmee aan de vorsten zelf een dienst zou
zjn bewezen, want niet zj zjn de hoofdschul
digen maar de Arabieren, die er alles te
zeggen hebben.
Door den minister van binnenlandsche zaken
zjn aan de commissarissen des konings eenige
nadere voorschriften en toelichtingen van de
vroegere voorschriften voor de aanstaande volks
telling gegeven. Onder anderen is bepaald dat
het, ter voorkoming van mogeljke overbrenging
van besmetting door het materieel der volks
telling, goed zal zjn, dat de tellers het mate
rieel niet brengen, in buizen, voorzien van bet
kenmerk, ter aanduiding van heerschen eener
besmettel jke ziekte in de woning, vooral ingeval
van pokken of roodvonk. Kunnen de tellers de
kaarten niet ingevuld krjgen, zonder dat deze
aan aanraking met smetstof worden blootgesteld,
dan kunnen zj aan het hoofd van het huis
mededeelen, dat hj, zoodra het gevaar voor
besmetting is geweken, de noodige opgaven op
de secretarie der gemeente moet komen doen.
De tellers moeten dan van zulk een geval nauw
keurig aanteekening houden in hun register en
de gemeentebesturen hebben te zorgen, dat de
als dan ontbrekende opgaven zoo spoedig mo
gelijk alsnog aan hen worden verschaft.
Aan bet departement van waterstaat wordt
een wetsontwerp in gereedheid gebracht tot
wjziging der wet van 25 Mei 1880 op de
r jkspostspaarbank, voornamel jk ten doel heb
bend het rentegevend maximum, dat thans
800 bedraagt, te verboogen.
Bj kon. besluit is, met ingang van 1 Decem
ber, benoemd tot notaris binnen bet arrondis
sement Maastricht, ter standplaats de gemeente
Maastricht, mr J. J. Jessé, cand.-notaris en
kantonrechter-plaatsvervanger aldaar.
Bj kon. besluit is de dag, waarop de boterwet
in werking treedt, bepaald op 1 Januari 1890.
In de door de Staatscourant medegedeelde
Ijst van aanbeveling ter vervulling eener
vacature van raadsheer bj bet gerechtshof te
Amsterdam stondmr. G. H. Bolhuis, adv.
en kantonrechter-plaatsvervanger te Utrecht
men leze mr. G. H. van Bolhuis.
Emile Zola is vast besloten zich candidaat
te stellen in de Académie voor den opengevallen
zetel van Emile Augier
Ook Pierre Lotti heeft zich candidaat gesteld.
De bekende Duitsche geschiedsehrjver
Mommsen is door het bestuur der Académie des
inscriptions et helles lettres te Parjs als buiten-
landsch lid voorgedragen. Sedert 1870 is geen
Duitscher tot lid der Académie benoemd.
De 60e verjaardag van Anton Rubinstein
zal op 18 dezer te St. Petersburg met groote
feestcljkheid worden gevierd. In den Marie-
schouwburg wordt eene nieuwe opera van den
beroemden componist, fgetiteld Gorpithsa, ver
toond, terwjl een groot concert bjna uitsluitend
van door hem gemaakte toonwerken wordt ge
geven, waarbj ook hjzelf optreedtnaar men
zegt voor 't laatst.
samen naar Parjs. Verstaat gj mj wel, samen
En wj verlaten elkaar niet meer. Hoe heerljk
niet waar Met n weggaan, u niet meer ver
laten, nooit meer scheiden, elkaar beminnen
zonder wroeging, zonder angstO, ik zie
wat gj denkt. Gj zjt bang dat men gedruiseh
in uw kamer zal hoorenmaar daar ginds te
Parjs behoeven wj niets meer te vreezen. Hier
zal men nog eenige dagen over zuster Martha
praten men zal willen weten wat ervan haar
geworden kan zjn, maar haar spoor niet vinden.
En dan zal men niet meer aan haar denken.
Zuster Martha zal verdwjnen. Wie stelt er
nog belang in zuster Martha Ik, ik heet
niet zuster Martha, ik hen Angèle de Mérande.
Mjn vader was de graaf de Mérande en ik
ben zjne erfgenamewant bj heeft mj
zijn heele fortuin nagelaten. Ik weet
dat er een testament is, ofschoon men
het niet gevonden heeft. O, als ik wilde kon
ik r jk .zijn. Misschien zal ik u eenmaal ver
tellen, waar mjn vader dat testament verborgen
heeft. Maar wat geef ik om rjkdom Wat
geef ik om mjn hooge geboorte Ik begeer
niets dan uwe liefde, ja, uwe liefde. Lourenst
al uwe liefde. Ik wil dat gj u geheel aan
mj wjdt evenals ik mj met lichaam en ziel
aan u overgeef. Ik wil uwe Angèle zjn, zooals
gj mjn Lourens zult wezen. Geheel, geheel
de uwe! Gj weet niet hoi groot mijn macht
Benoemdt jdel jk tot leeraar in de En
gelsche taal en letterkunde aan het Gymna
sium en de H. B. S. te Maastricht, de heer G.
Pattisson, aldaar.
Omtrent het feit, waarover het hoofd der
school te Lamswaarde door den raad werd ver
hoord, meldt men ons nader dat bj tot zjne
leerlingen gezegd zou hebben dat »hj niet aan
de Drievuldigheid geloofde en dat de pastoor
daaraan ook niet geloofde."
Daar de leerlingen echter den juisten dag
niet meer wisten, waarop dit gezegd was, kon
de overtreding niet vervolgd worden.
Dit laatste is, dunkt ons, niet te rjmen met
de gisteren ons van dezelfde zjde gedane me
dedeeling dat de onderwjzer zich tegenover
den raad volkomen had gerechtvaardigd. Waar
schuilt de waarheid '<s>
Beroepen tot predikant te Nisse de heer
N. P. Fookens, pred. te Schelluinen (Zuid-Holl.)
Met den beroepene stonden op het drietal de
heeren J. Krull te Spannum (Friesland) en
R. O. C. Aitton te Baarland.
De heer J. Hocke Hoogenboom, arts te
Vlissingen, is benoemd tot gemeente-geneesheer
te Culemborg en heeft die betrekking reeds
aanvaard.
Het is der G. Crt. bj onderzoek gebleken
dat er alle reden bestaat om te twjfelen aan
is. O, mjn vriend, gj zult eens zien wat ik
voor u doen zal en door u. Ik zal u geheimen
onthullen, die iedereen onbekend zjn, tenminste
allen zwakken stervelingen. Ik zal u leeren
hoe voor ons somtjds de sluier der toekomst
opgetild wordt. Ik zal u leeren hoe in een
bliksemstraal, die onze ziel verlicht, tjd en
ruimte niet meer voor ons bestaan. Door mij,
ja door mj, Lourens, zult gj de wetenschap
krjgen, dat beloof ik u. Men zal voor u knielen,
men zal u in stomme bewondering aanbidden
als een God. En dat alles zal ik doen om u
te behagen, ik zal n dienen om u machtig te
maken, want om al die kennis bekommer ik
mj niet en ik begeer niets dan uwe liefde".
Zonder iets te zeggen duwde bj haar zachtjes
van zich af, daar zj hem weer haar voorhoofd
toestak. Hj wist niet wat hj beginnen moest,
hj was half overwonnen, half verloren, toen
eensklaps door de nachteljke stilte de dorps
klok weerklonk.
»Stilzei Angèle, haar vinger op den
mond leggende, zj telde»een, twee, drie.
Reeds drie uur, kom, ik moet weg".
Zj deed met een ruk het venster open.
»Weg?" Waarheen?" riep Lourens nit.
»Naar Moulins, waar gj straks bj mj
komt".
Lourens deed een uiterste poging en zei met
groote kracht:
de waarheid van het bericht in een der Hol-
landsche bladen, dat het varken, waardoor te
Goes en elders weder gevallen van trichinose
zjn voorgekomen, nit Kattendjke afkomstig
was. Integendeel schjnt het vrj zeker te zju.
dat dit in eene andere gemeente op Zuid-Beve
land zjne opvoeding genoten had. Dit heldert
dan ook op hoe het komt, dat bj herhaald onder
zoek in het vleesch van het Kattendjksche
varken door deskundigen geene trichinen zju
gevonden.
Op den weg tusschen Heinkenszand en
Nisse heeft Woensdagavond eene botsing tus
schen twee voertuigen plaats gehad, doordien
een der voerlieden onvoldoende of in het geheel
niet uithaalde. Een der voertuigen een
tilbury kwam met den inzittenden eigenaar
in een sloot terecht en werd zeer beschadigd.
De persoon zelf kwam met een nat pak vrj.
Een hond, die dezer dagen door een inge
zetene van Heinkenszand uit de tweede hand
werd verkocht aan een bewoner van Middelburg,
kwam uit zichzelf bj zjn eersten meester terug.
Onder Renesse ontstond Woensdagmiddag
brand in een booistapel op de hofstede van L.
Jonker. Al spoedig was een tweede hooistapel
en een stapel tarwe in brand. De brandweer
gelukte het door het nat houden der schuur,
die zeer dicht bj de stapels staat en dus groot
gevaar liep, den brand tot die stapels te be
perken.
Door den iager Geelhoedt te Zaamslag is
Dinsdag onder die gemeente eene geheel witte
patrjs geschoten. Daar het dier slechts licht
getroffen werd, zal onze schutter het in het
leven kunnen behouden.
Door Ged. staten van Zeeland is heden aan
besteed het herstellen of vernieuwen van eenige
provinciale waterstaatswerken en wegen* met
hun onderhoud gedurende drie jaren, in te gaan
1 Januari 1890, in 18 perceelen.
Daarvoor is ingeschreven voor de navolgende
afzonderljke of gecombineerde perceelen door
de heeren en voor de sommen, hieronder vermeld:
Eerste perceel L. van Popering te Brui-
nisse voor 6250J. Lammens te Zierikzee
voor ƒ6000 M. van der Linden te Zierikzee
voor ƒ5997 A. van Popering te Bruinisse voor
ƒ5976; C. Bolier te Bruinisse voor 5757 en
H, C. v. d. Ende te Zierikzee voor 5678.
Tweede perceel C. Bolier voor 620
en A. van Popering voor 529.
Derde perceel L. E. Roozemond te Sta-
venisse voor 440 B. I. van Bezoo jen te St.
Maartensdjk voor 389J. de Rijke te Sta-
venisse voor 374 en P. Moerland te Stavenisse
voor 342.90.
Vierde perceel J. de Jonge te Kapelle
voor 3200.
Zesde perceel D. W. Bloem te Weert
voor f 2295 en J. de Jonge voor 2197.
Tiende perceel M. Schippers te Cort
gene voor 720.
Negen en tiende perceel ge-com-
»NeenGj zult niet heengaan. En nu
het zoover gekomen is moet het voor altjd
uit zjn."
Met een onverwachte beweging strekte hj
de hand over haar voorhoofd uit. Zj wag
gelde, slaakte een flauwen kreet en viel
achterover, zoodat h j haar nog te nauwernood
in zjne armen kon opvangen.
Het tooneel was eensklaps veranderd. An
géle lag op den grond uitgestrekt, roerloos
bleek als een doode, bjna zoo stjf als een
lijk.
Lourens legde zjD hand op haar borst,
het hart klopte nog, heel langzaam, heel
flauw.
»De doodslaap", mompelde hij. Hj wist
dat Angèle, ondanks die onbewegeljkheid, ir
dien doodslaap nog kon hooren en begrjpen.
Hij knielde neder op den vloer en bare
koude band in de zjne nemende, sprak hj
op zachten toon, zoo vlak bj haar oor dat
zjne lippen hare bleeke wangen aanraakten.
»Angèle, luister nu goed. Ziehier mjn
nadrukkeljken wildie opgevolgd moet
worden, dat wil ik. Ik wil dat zuster
Martha herstellen zal. Zuster Martha moet
herstellen, dat wil ik. Na zes maanden mag
er geen spoor meer van haar ziekte over zjn.
En wat u betreft, Angèle, die mij uw hart
geschonken hebt, weet dat ik u bemin, dat
b i n e e r d L. D. van der Linde te Cortgene
voor 1575 en M. Schippers voor 1480.
Yjftiende perceel M. v. d. Hoek te
Terneuzen voor 4580 J. F. Adriaansens Pol-
vliet te Walsoorden voor f 4490 en C. v. d. Hooft
te Terneuzen voor 4390.
Zestiende perceel C. v. d. Hooft voor
ƒ9380; A. Tholens te Terneuzen voor ƒ8960;
P. A. Adriaansens te Groenendjk (Hontenisse)
voor 8900 en J. F. Adriaansens Polvliet voor
f 8786.
zeventiende perceel J. F. Adriaan
sens voor 569 en P. A. Adriaansens voor 567;
achttiende perceel P. Krjger en Zn
voor f 601 en J. M. van Ditmars en Zn voor
578. Beiden wonen te Middelburg.
Eerste, tweede en derde percee
len gecombineerd A. van Popering voor
6999, D. W. Bloem voor 6850 en H. C. v.
d. Ende voor 6778.
Vierde, vjfde, zesde, zevende en
achtste gecombineerd C. de Wilde te
Kattendjke voor 6485, B. den Exter v. d.
Brink te Krabbend jke voor 6394, P. J. Visser
te KruiniBgen voor f 6390 en A. Foudrainete
Goes voor 6377.
Elide, twaalfde, dertiende en
veertiende perceel gecombineerd
A. Risseeuw te Groede voor 14.567, P. W.
v. Hattum te Zaltbommel voor ƒ14.476, A. v.
Male te Schoondjke voor 14.369 en P. Monjé
te Breskens voor 13.464.
Voor de perceelen 5, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14,
elk afzonderijk; en voor' de gecombineerde
perceelen 15 tot en met 17 waren geen in-
sehrjvers.
Door het polderbestuur van Walcheren
is heden aanbesteed
lo. Het nieuw aanleggen van drie rjshoofden
op het Noorderstrand der Noordwatering tus
schen de strandpalen 45 en 51.
Hiervoor werd ingeschreven door de heeren
A. Foudraine te Goes voor 21.500B. den
Exter v. d. Brink te Krabbendjke voor ƒ21.200
Corn. Bos Az. te Dordrecht voor 20.940
P. J. Visser te Hansweert voor 20.890D.
de Kok te Geldarmalsen en W. Baggerman te
Nederhemert, te zamen voor 20.489Jan
van der Plas te Hardingsveld voor 19.219
en J. van den Hoek te Middelburg voor 18.428.
2o. Het bestorteu van den onderzeeschen oever
a tusschen de djkpalen nos. 18 en 19, 21 en
22 aan de Noordwateringen
5 tusschen de djkpalen nos. 37 en 41 aan
de Zuidwatering.
Voor a was slechts éen inschrjver, nl. de
heer P. A. van de Velde te Terneuzen voor
15.890 voor 6 schreven in genoemde heer
ad 14.948 en C. van der Hooft te Terneuzen
voor 14.474.
3o. Het leveren van 350.000 stuks straat
klinkers.
Daarvoor waren twee inschrjvers, nl. de
wed. W. S. Bloem en zonen te Weurt voor
13.95 en de heeren Gebr. Terwindt te Arn
hem voor 12.88 de 1000.
Woensdag werd te Koudekerke, ten over^
staan van notaris Loeff, publiek verkocht
een hofstede aan den Dishoekschen kleiweg
ik n aanbid. Wat mj in mjn verdere leven
ook overkome, alles zal wegvallen en verblee-
ken naast dat onvergeteljke uur, waarin wj
elkaar hebben liefgehad. Ja, mjn Angèle, ik
schrei, want mjn geheele jeugd, mjn geheele
leven gaat met'u heen Luister verder,
Angèle, want ik weet dat gj mj hoort en ik
weet dat uw rein, liefhebbend gemoed mj
verstaat. Ofschoon uwe lippen bleek en koud
zjn, ofschoon uwe geregelde ademhaling en
het langzame kloppen van uw hart geen ont
roering verraden t weet ik toch dat gj mj
verstaat, Angèle. Welnu, ik wil niet, ik
wil niet dat gj terug komt. Uw aandenken
zal in mjn hart levenmaar gj moogt nooit,
nooit weer terug komen, verstaat gj wel? Gj
moogt op geen enkele oproeping, noch van
mj, noch van iemand anders meer verschjnen.
Niets mag u doen terugkeeren. Dat wil ik
en ik weet dat dit plechtige bevel opgevolgd
zal worden En nu, vaarwelvaarwel voor
altjd, dierbare ziel, die ik aangebeden heb,
vaarwel
Wordt vervolgd.)